Đề thi học sinh giỏi quốc gia lớp 12 môn hóa năm 98-99 phần hữu cơ

Đề thi học sinh giỏi quốc gia lớp 12 (1998-1999)
Tr!ờng THPT chuyên Lê Quý Đôn - Đà Nẵng 1
!"#$%&#%'(#)&*%#+&,&# /(#+&0#
123#45#6778##9#*:;#%'(#4<<=#94<<<#
Môn : Hoá Học, Thời gian 180 phút, Ngày thi : 13/3/1999

Câu I
1. Hy gọi tên và sắp xếp các hợp chất sau theo thứ tự tăng dần nhiệt độ sôi. Giải thí ch cách sắp xếp đó :
(CH
3
)
4
C ; CH
3
(CH
2
)
4
CH
3
; (CH
3
)
2
CHCH(CH
3
)
2
; CH
3
(CH

2
)
3
CH
2
OH ; (CH
3
)
2
C(OH)CH
2
CH
3

2. Hy cho biết các phản ứng d"ới đây thuộc loại phản ứng nào (oxi hóa, khử hoặc phản ứng khác) ?
a. CH
3
CH
2
OH

piridinCrO ,
3
CH
3
CH=O

42
CrOH
CH

3
COOH
b. CH
4


CH
3
OH

HCOOH

HCH=O

H
2
CO
3

c. CH
3
CH
2
OH

44
/TiClLiAlH
CH
3
CH

3

d.
CH=O
CH
3
OHH,
CH(OCH
3
)
2

e. #>#Br
2
#

#
Br
Br

f. + HBr


Br


Câu II
1. Viết các ph"ơng trình phản ứng tạo thành A, B, C, D, M, N (viết ở dạng công thức cấu tạo) theo sơ đồ
sau :
a. BrCH

2
CH
2
CH
2
CH=O

o
tddNaOH,
A

khanHClOHCH ,
3
B
b. BrCH
2
CH
2
CH
2
COOH

ddHCltddNaOH
o
.2,.1
C

+
o
tH ,

D
c. HOCH
2
(CHOH)
4
CH=O

+
OHBr
22
M

+
o
tH ,
N
2. Viết ph"ơng trình phản ứng điều chế 1,3,5 triaminobenzen từ toluen và các chất vô cơ thí ch hợp.

Câu III
Từ một loại thực vật ng"ời ta tách
đ"ợc hợp chất (A) có công thức
phân tử C
18
H
32
O
16
. Thuỷ phân hoàn
toàn A thu đ"ợc glucoz (B), fructoz
(C) và galactoz (D) :

H
CHO
OH
HHO
HHO
OHH
CH
2
OH
(D)
1. Viết công thức cấu tạo dạng vòng phẳng 5 cạnh và 6 cạnh của galactoz
2. Hidro hoá glucoz, fructoz và galactoz thu đ"ợc các poliancol. Viết công thức cấu trúc của các poliancol
t"ơng ứng với (B), (C) và (D).
3. Thuỷ phân hoàn toàn (A) nhờ enzim

-galatozidaza (enzim xúc tác cho các phản ứng thuỷ phân các

-
galactozit) thu đ"ợc galactoz và saccaroz.
Metyl hoá hoàn toàn (A) nhờ hỗn hợp CH
3
I và Ag
2
O, sau đó thuỷ phân sản phẩm metyl hoá thu đ"ợc
2,3,4,6-tetra-O-metyl galactoz (E) và 2,3,4-O-metyl glucoz (G) và 1,3,4,6-tetra-O-metyl fructoz (H)
Viết công tức cấu tạo của (E), (G), (H) và (A).


Đề thi học sinh giỏi quốc gia lớp 12 (1998-1999)

Tr!ờng THPT chuyên Lê Quý Đôn - Đà Nẵng 2

Câu III
1. a. Đun nóng một dẫn xuất tetraclo của benzen với dung dịch NaOH (theo tỉ lệ mol 1:1) trong metanol, rồi
cho sản phẩm thu đ"ợc tác dụng với natri mono cloaxetat và sau cùng là axit hoá thì thu đ"ợc chất diệt cỏ
2,4,5-T.
Viết sơ đồ phản ứng đ xảy ra, gọi tên chất đầu và các sản phẩm, nêu tên các cơ chế phản ứng đó.
b. Trong quá trình tổng hợp 2,4,5-T nêu trên đ sinh ra một sản phẩm phụ có độc tí nh cực mạnh và là
thành phần gây độc mạnh nhất của chất độc màu da cam, đó là chất dioxin :
O
O
Cl
Cl
Cl
Cl

Hy trình bày sơ đồ phản ứng tạo thành dioxin
2. a. Khi chế hóa hỗn hợp các đồng phân không gian của 2,3-dibrom-3-metylpentan với kẽm thu đ"ợc các
hidrocacbon không no và kẽm bromua.
Viết công thức cấu trúc và gọi tên các hidrocacbon đó.
b. Sẽ thu đ"ợc sản phẩm nào bằng phản ứng t"ơng tự nh" trên nếu xuất phát từ 2,4-dibrom-2-
metylpentan.

Câu IV
1. Axit xinamic đ"ợc điều chế theo sơ đồ phản ứng sau :
C
6
H
5
CH=O + (CH

3
CO)
2
O

o
tCOK ,
32

C
6
H
5
CH=CHCOOH + CH
3
COOH
Bezandehit Anhidrit axetic Axit xinamic

Khi kết thúc các phản ứng phải tiến hành tách benzandehit d" ra khỏi hỗn hợp. Có một học sinh đ thực
hiện nh" sau : cho dung dịch KMnO
4
đặc vào hỗn hợp phản ứng để loại benzandehit d", sau đó axit hoá
hỗn hợp đến môi tr"ờng axit để thu lấy axit xinamic. Cách làm này đúng hay sai ? Nêu một ph"ơng pháp
khác để tách đ"ợc axit xinamic từ hỗn hợp sản phẩm.
2. Trong phòng thí nghiêm, ng"ời ta điều chế etilen bằng cách đun nóng etanol với H
2
SO
4
đặc ở 170
o

C. Giải
thí ch tại sao cần dẫn sản phẩm lội qua dung dịch NaOH long.
3. Bình cầu A chứa đầy metylamin (
o
s
t
=-6,5
o
C) đ"ợc đậy bằng nút cao su có lắp ống thuỷ tinh. ?p bình cầu
vào chậu B chứa n"ớc có thêm phenolphtalein (xem hình). Nêu các hiện t"ợng xảy ra. Giải thí ch.



A
B