Đáp án Đề thi học sinh giỏi lớp 9 môn Văn tỉnh Quảng Bình năm 2013

SỞ GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO KÌ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI CẤP TỈNH LỚP 9
QUẢNG BÌNH NĂM HỌC 2012 - 2013
Môn thi: NGỮ VĂN
(Khóa thi ngày 27 tháng 3 năm 2013)

HƯỚNG DẪN CHẤM
(Gồm 03 trang)
A. HƯỚNG DẪN CHUNG
- Giám khảo căn cứ vào nội dung triển khai và mức độ đáp ứng các yêu
cầu về kỹ năng để cho từng ý điểm tối đa hoặc thấp hơn.
- Điểm toàn bài là tổng số điểm của hai câu, không làm tròn số, có thể
cho: 0; 0,25; 0,5; 0,75 đến tối đa là 10.
- Cần khuyến khích những bài viết có lập luận chặt chẽ, văn viết sáng tạo,
giàu cảm xúc, trình bày sạch đẹp, chuẩn chính tả.
B. HƯỚNG DẪN CỤ THỂ
Câu 1 (4,0 điểm)

Nội dung yêu cầu
Điểm
I. Yêu cầu về kĩ năng
- Bài văn có bố cục và cách trình bày hợp lí.
- Hệ thống ý (luận điểm) rõ ràng và được triển khai tốt.
- Diễn đạt suôn sẻ; mắc ít lỗi chính tả, dùng từ và ngữ pháp.

II. Yêu cầu về nội dung và cách cho điểm
(Học sinh có thể sắp xếp, trình bày theo nhiều cách, nhưng cần
đảm bảo một số ý cơ bản mang tính định hướng dưới đây)

* Hiểu nội dung, ý nghĩa câu chuyện.
- Ngọn gió: Hình ảnh tượng trưng cho những khó khăn, thử
thách, những nghịch cảnh trong cuộc sống.

- Cây sồi: Hình ảnh tượng trưng cho lòng dũng cảm, dám đối
đầu, không gục ngã trước hoàn cảnh
-Ý nghĩa câu chuyện: Trong cuộc sống con người cần có lòng
dũng cảm, tự tin, nghị lực và bản lĩnh vững vàng trước những khó
khăn, trở ngại của cuộc sống.
1,0
* Bài học giáo dục từ câu chuyện.
- Cuộc sống luôn ẩn chứa muôn vàn trở ngại, khó khăn và thách
thức nếu con người không có lòng dũng cảm, sự tự tin để đối mặt sẽ
dễ đi đến thất bại (Một ngọn gió dữ dội băng qua khu rừng già. Nó ngạo
nghễ thổi tung tất cả các sinh vật trong rừng, cuốn phăng những đám lá,
quật gẫy các cành cây)
- Muốn thành công trong cuộc sống, con người phải có niềm tin
vào bản thân, phải tôi luyện cho mình ý chí và khát vọng vươn lên để
chiến thắng nghịch cảnh. (Tôi có những nhánh rễ vươn dài, bám sâu vào
lòng đất. Đó chính là sức mạnh sâu thẳm nhất của tôi)
1,0


1,0
Lưu ý: Trong quá trình lập luận học sinh nên có dẫn chứng về những tấm
gương dũng cảm, không gục ngã trước hoàn cảnh để cách lập luận thuyết phục
hơn.
* Bàn luận về bài học giáo dục của câu chuyện:

+ Không nên tuyệt vọng, bi quan, chán nản trước hoàn cảnh
mà phải luôn tự tin, bình tĩnh để tìm ra các giải pháp cần thiết nhằm
vượt qua các khó khăn, thử thách của cuộc sống.
0,5
+ Biết tự rèn luyện, tu dưỡng bản thân để luôn có một bản lĩnh

kiên cường trước hoàn cảnh và cũng phải biết lên án, phê phán những
người có hành động và thái độ buông xuôi, thiếu nghị lực.
0,5

Câu 2 (6,0 điểm)

Nội dung yêu cầu
Điểm
I. Yêu cầu về kĩ năng
- Bài văn có bố cục và cách trình bày hợp lí.
- Hệ thống ý (luận điểm) rõ ràng và được triển khai tốt.
- Diễn đạt suôn sẻ; mắc ít lỗi chính tả, dùng từ và ngữ pháp.

II. Yêu cầu về nội dung và cách cho điểm
(Học sinh có thể sắp xếp, trình bày theo nhiều cách, nhưng cần
đảm bảo một số ý cơ bản mang tính định hướng dưới đây)

1. Có những hiểu biết cơ bản về 2 tác giả và 2 tác phẩm.
1,0
2. Học sinh bằng cái nhìn so sánh để phát hiện ra vẻ đẹp của hai
đoạn thơ.

a. Hai đoạn thơ là sự cảm nhận sâu sắc, chân thực và xúc động
về vẻ đẹp của tình cảm gia đình:

- Ca ngợi tình mẹ, tình cha bao la, sâu rộng, bất tử. Cha mẹ là
người luôn che chở, dìu dắt, yêu thương và chăm lo cho con cái từ
thuở lọt lòng cho đến lúc trưởng thành.
0,5
- Từ những cảm xúc gần gũi, chân thực hai đoạn thơ đã khái quát

thành những triết lí sâu xa về tình cảm gia đình, ru những đứa con vào
bài học làm người ý nghĩa .
0,5
b. Mỗi đoạn thơ thể hiện một cách cảm nhận riêng về tình cảm
gia đình:

- Về nội dung:

+ Ở đoạn thơ Con cò là lời ru thấm đượm tình mẫu tử. Người mẹ
được hình tượng hóa trong hình ảnh con cò quen thuộc của ca dao để
nói lên quy luật muôn đời của tình cảm mẫu tử, đó là sự quan tâm, dìu
dắt và yêu thương đến suốt đời của mẹ đối với con…( lấy dẫn chứng
phân tích)
1,0
+ Ở đoạn thơ Nói với con là lời tâm sự chân thành, gần gũi của
người cha đối với người con. Lời tâm sự vừa nói với con về tình yêu
thương, sự nâng đỡ của cha mẹ đối với con cái vừa khắc sâu vào tâm
1,0
trí con vẻ đẹp của truyền thống quê hương…(lấy dẫn chứng phân
tích)
- Về nghệ thuật:

+ Đoạn thơ Con cò hấp dẫn người đọc bởi hình tượng nghệ thuật
(con cò) vừa gần gũi vừa độc đáo, giọng thơ vừa mượt mà, ngọt ngào
vừa sâu sắc, triết lí, mang giai điệu của lời ru thiết tha, êm đềm…
0,5
+ Đoạn thơ Nói với con cuốn hút người đọc bởi hình ảnh thơ
giàu sức biểu cảm, đăng đối, hài hòa, trìu mến phù hợp với một lời
dặn dò, giọng thơ chân thành, gần gũi và ấm áp…
0,5

c. Lí giải sự “đồng điệu” và “khác nhịp”trong cách bộc lộ tình
cảm gia đình của 2 tác giả:

+ Hai nhà thơ đều là những người cha, trải nghiệm cảm xúc gia
đình, thấu hiểu sâu sắc tình cảm cha-con (mẹ- con) nên đã có sự đồng
điệu khi viết về vẻ đẹp của tình cảm thiêng liêng này…
0,5
+Tuy vậy, hai tác giả có sự khác biệt về dân tộc, khác biệt về tư
tưởng thẩm mỹ và lối sống nên trong khi bộc lộ tình cảm chung vẫn
thấp thoáng những nét riêng…
0,5

Hết