Hoàn thiện hệ thống kiểm soát nội bộ nhằm đảm bảo chất lượng báo cáo tài chính tại công ty eurowindow

B GIÁO DCăVĨăĨOăTO
TRNGăI HC KINH T THÀNH PH H CHÍ MINH
****************


TRN XUÂN HUYÊN



HOÀN THIN H THNG KIM SOÁT NI B
NHMăM BO CHTăLNG BÁO CÁO TÀI
CHÍNH TI CÔNG TY EUROWINDOW





LUNăVNăTHCăSăKINHăT




THÀNH PH H CHÍ MINH, 9/2013
B GIÁO DCăVĨăĨOăTO
TRNGăI HC KINH T THÀNH PH H CHÍ MINH
****************

TRN XUÂN HUYÊN


HOÀN THIN H THNG KIM SOÁT NI B

NHMăM BO CHTăLNG BÁO CÁO TÀI
CHÍNH TI CÔNG TY EUROWINDOW
Chuyên ngành: K toán
Mã ngành: 60343001


LUNăVNăTHCăSăKINHăT


HNG DN KHOA HC: TS. TRN ANH HOA



THÀNH PH H CHÍ MINH, 9/2013

LIăCAMăOAN

Tôi xin cam đoan Lun vn Thc s Kinh t vi đ tài “Hoàn thin h thng kim
soát ni b nhmăđm bo chtălng báo cáo tài chính ti Công ty Eurowindow” là
công trình nghiên cu ca riêng tôi, di s hng dn ca TS Trn Anh Hoa. Các s liu
trong lun vn có ngun gc rõ rƠng, đáng tin cy vƠ đc x lý khách quan, trung thc.
Ni dung ca lun vn có tham kho và s dng các tài liu, thông tin đc đng ti trên
các tác phm, tp trí và trang web theo danh mc tài liu lun vn.
Trong quá trình tin hành và hoàn thin lun vn, tôi xin chơn thƠnh gi li cm n
đn TS. Trn Anh Hoa đư tn tình hng dn cho tôi t nhng bc đi ban đu và to
mi điu kin đ cho tôi hoàn thin lun vn. Nhng ch bo ca cô nh lƠ mt hành
trang quỦ báu trên con đng hc tp ca tôi sau này.

MC LC
Trang ph bìa
Li cam đoan
Mc lc
Danh mc vit tt
Danh mc hình v
Trang
PHN M U 1
1. C s hình thƠnh đ tài 1
2. Gii thiu tng quan lnh vc nghiên cu 1
3. Mc tiêu nghiên cu 4
4. Phm vi nghiên cu vƠ phng pháp nghiên cu 4
5. Kt cu ca đ tài 5
Chngă I:ă TNG QUAN V H THNG KIM SOÁT NI B TRONG MI
QUAN H VI CHTăLNG BÁO CÁO TÀI CHÍNH 6
1.1 Tng quan v h thng kim soát ni b 6
1.1.1 Lch s hình thành và phát trin lý thuyt KSNB 6
1.1.2 Khái nim và mc tiêu ca h thng Kim soát ni b 7
1.1.2.1 Khái nim Kim soát ni b 7
1.1.2.2 Mc tiêu ca Kim soát ni b 8
1.1.3 Các yu t ca h thng Kim soát ni b 8
1.1.3.1 Môi trng kim soát 9
1.1.3.2 ánh giá ri ro 10
1.1.3.3 Các hot đng kim soát 12
1.1.3.4 Thông tin và truyn thông 13
1.1.3.5 Giám sát 14
1.1.3.6 Mi quan h gia các b phn cu thành ca HTKSNB 14

1.2 Báo cáo tài chính và Chtălng báo cáo tài chính 15
1.2.1 Báo cáo tài chính 15



1.2.1.1 Mc đích báo cáo tƠi chính 15
1.2.1.2 Nguyên tc lp và trình bày báo cáo tài chính ca doanh nghip 16
1.2.2 Các đc đim cht lng BCTC 17
1.2.2.1 Quan đim ca Hi đng chun mc k toán tài chính Hoa K - FASB 17
1.2.2.2 Quan đim ca Hi đng chun mc k toán quc t - IASB 19
1.2.2.3 Quan đim hi t IASB- FASB 20
1.2.2.4 Qun đim ca chun mc k toán Vit Nam 21
1.3 Quan h gia h thng KSNB và chtălng BCTC 22
1.3.1 Kim soát ni b trong mi quan h vi vic lp BCTC 22
1.3.1.1 nh ngha KSNB trong mi quan h vi vic lp BCTC 22
1.3.1.2 Vai trò KSNB trong vic đm bo cht lng BCTC 23
1.3.2 Mt s quy đnh v mi liên h gia KSNB và cht lng BCTC 25
1.3.2.1 Các báo cáo vƠ hng dn ca COSO 25
1.3.2.2 o lut Sarbanes-Oxley (SOX) ậ Hoa K 26
1.3.2.3 Quy đnh v KSNB và kim soát cht lng thông tin BCTC ti Vit Nam 29
1.3.3 Hot đng kim soát nhm nâng cao cht lng BCTC 31
1.3.3.1 Hot đng kim soát hng ngày 31
1.3.3.2 Hot đng kim soát quá trình lp báo cáo 33
Kt lun chng I 37
ChngăII:ăTHC TRNG H THNG KSNB TRONG MI QUAN H CHT
LNG BCTC TI CÔNG TY EUROWINDOW 38
2.1. Tìm hiu thc trng h thng kim soát ni b ti Công ty 38
2.1.1 Gii thiu tng quát Công ty 38
2.1.2 Kho sát h thng KSNB 40
2.1.3 H thng KSNB nhm đm bo cht lng BTCT 40

2.1.3.1 Môi trng kim soát 40
2.1.3.2 H thng k toán 43
2.1.3.3 Th tc kim soát 46
2.2 BáoăcáoătàiăchínhătiăcôngătyăEurowindow 48



2.2.1 H thng BCTC ti công ty Eurowindow 48
2.2.2 c đim v vic kim soát quá trình lp BCTC 51
2.3 ánh giá v h thng KSNB trong vicăđm bo chtălng BCTC ti Công ty
Eurowindow 50
2.3.1 u đim 51
2.3.2 Hn ch 53
2.3.3 Nguyên nhân 56
Kt lun chng II 57
Chngă III:ă MT S GII PHÁP HOÀN THIN H THNG KSNB NHM
M BO CHTăLNG BCTC TI CÔNG TY EUROWINDOW 58
3.1 Tính tt yu phi hoàn thin h thng kim soát ni b 58
3.1.1 Yêu cu ca vic hi nhp và phát trin kinh t  Vit Nam 58
3.1.2 Yêu cu Công ty Eurowindow đi vi hoàn thin h thng KSNB nhm đm bo
cht lng BCTC 59
3.2 Mt s gii pháp v h thng KSNB nhmă đm bo chtă lng BCTC ti
Công ty Eurowindow 59
3.2.1 Môi trng kim soát 59
3.2.2 H thng k toán 61
3.2.3 Th tc kim soát 62
3.3 Mt s kin ngh có liên quan h thng KSNB và chtălng BCTC 64
3.3.1 i vi công ty Eurowindow 64
3.3.2 i vi các c quan khác 65
Kt lun chng III 68

Kt lun chung 70
TÀI LIU THAM KHO 72
PH LC 1: Danh sách các QT-Q chính kho sát ti Công ty Eurowindow 74
PH LC 2: Lu đ QT09-EW - QT kim soát bán hàng 75
PH LC 3: Lu đ QT15-EW QT t chc trin khai sn xut 76
PH LC 4: Bng câu hi kho sát 77


DANHăMCăVITăTT

BG: Ban Giám c
BCTC: Báo cáo tài chính
COSO: y ban chng gian ln báo cáo tƠi chính (the Committee of Sponsoring
Organizations of Treadway Commission)
Công ty Eurowindow: Công ty c phn ca s nha Chơu Âu
ICFR: Kim toán kim soát ni b quá trình lp báo cáo tƠi chính
IFAC: Liên đoƠn k toán quc t (International Federation of Accountants)
KSNB: Kim soát ni b
PCAOB: y ban Giám sát hot đng kim toán
QT-Q: Quy trình-Quy đnh
QTRR: Qun tr ri ro
SEC: y ban chng khoán vƠ sƠn giao dch M (Security and Exchange Commission)
TTCK: Th trng chng khoán


DANHăMCăHÌNHăV

Hình 1.1 Mô hình H thng KSNB theo COSO 1992
Hình 1.2 Lu đ kim soát quá trình lp BCTC
Hình 2.1 S đ t chc tóm gn Công ty Eurowindow

Hình 2.2 Trình t ghi s k toán theo hình thc k toán trên máy tính ậ Phn mm k
toán Bravo
Hình 2.3 Quy trình kim soát mua hàng ti Công ty Eurowindow
1

PHN M U
1. Căs hìnhăthànhăđ tài
Ngày nay, các t chc đang hot đng và cnh tranh trong thi đi thông tin. Thông
tin đư tr thành mt ngun tài nguyên quan trng ca hu ht các t chc, các nn kinh
t, và xã hi. Tht vy, các công ty đư có hng chuyn vic cnh tranh t sn phm hu
hình sang thông tin vô hình. Ngày càng có nhiu t chc tin rng cht lng thông tin là
rt quan trng cho s thành công ca h. Tuy nhiên, không nhiu công ty đư bin s
mong mun thƠnh hƠnh đng có hiu qu. Thông tin kém cht lng có th có tác đng
ln ti xã hi và kinh doanh. Nhiu bng chng cho ta thy vn đ cht lng thông tin
ngày càng tr nên ph bin trong thc t. Hu ht các công ty đu bit đn nhng hiu
ng ngoài ý mun ca các quyt đnh da trên nhng thông tin có cht lng kém. Vic
phát hành các báo cáo tài chính (BCTC) kém cht lng báo cáo do s thiu sót trong
vic duy trì h thng các tiêu chun BCTC đư đc gây ra các v phá sn ca Enron,
WorldCom, Parmalat; các v phá sn ni ting mà  đó s bin dng ca các BCTC đư
đt đn mc cha tng có. Vn đ cht lng thông tin đư tr nên quan trng đi vi các
công ty mun hot đng tt, có đc li th cnh tranh, hoc thm chí ch tn ti trong
th k 21. Các nghiên cu cho thy, mt trong nhng lý do gc r ca vic gian ln thông
tin trên BCTC phn ln xut phát t h thng kim soát ni b (KSNB) kém hiu qu.
Các nhƠ đu t vn c phn sn sàng tr giá cao hn cho doanh nghip có h
thng k toán minh bch, vì ri ro nhƠ đu t thp hn khi h có th tin tng vào v th
tài chính ca doanh nghip; và vic có đc v th ph tri là rt quan trng khi doanh
nghip niêm yt trên th trng chng khoán. Các doanh nghip Vit Nam có giá th
trng cha cao mt phn do nhìn nhn ca các nhƠ đu t lƠ các doanh nghip Vit
Nam nói chung còn mc đ minh bch thp và vic thc hin các tiêu chun h thng
KSNB cha cao.

Xut phát t thc t nh vy, hc viên chn đ tài nghiên cu:
“Hoàn thin h
thng kim soát ni b nhm đm bo cht lng Báo cáo tài chính ti Công ty
Eurowindow” đ làm nghiên cu khoa hc ca mình.
2. Gii thiu tngăquanălnhăvc nghiên cu
2

Các nghiên cu và quy đnh liên quan  ngoài nc
Sau hàng lot các v bê bi v tài chính ti nhng công ty đng đu quc gia, nh
Enron, Tyco International, WorldCom (hin là MCI) Quc hi M ban hƠnh “Lut Bo
v NhƠ đu t vƠ Sa v đi ch đ K toán  Công ty C phn” (Public Company
Accounting Reform and Investor Protection Act), đo lut Sarbanes-Oxley 2002, gi tt
là SOX hoc SarbOx, đc ban hành ngày 30/7/2002. Mt trong nhng khía cnh quan
trng ca SOX có hai phn đc bit: chng 302 vƠ chng 404, tp trung vào các vn đ
KSNB liên quan đn BCTC.
H thng KSNB t lơu đư đc ng h nh lƠ mt c ch đm bo cht lng BCTC,
vƠ các công ty đư s dng nó cho mc đích nƠy. Vi gian ln tƠi chính tng cao, COSO
(The Committee of Sponsoring Organizations of Treadway Commission) ậ lƠ mt U ban
thuc Hi đng quc gia Hoa k v vic chng gian ln BCTC (Treadway Commission
hoc Nation Commission on Financial Reporting) đư ban hƠnh Báo cáo khung v KSNB
tháng 9 nm 1992, cung cp nn tng cho vic đánh giá hiu qu ca KSNB.
Nm 2006, COSO ban hƠnh riêng hn tƠi liu “Hng dn v kim soát ni b liên
quan đn báo cáo tài chính cho các công ty đi chúng nh”. TƠi liu nƠy cung cp cho
các công ty đi chúng nh các hng dn liên quan đn tính hiu qu ca h thng KSNB
đi vi BCTC. TƠi liu, gm ba phn ln: phn 1 ậ Chng tóm tt, tóm tt s lc nht
các vn đ cho các Ban Qun lỦ vƠ Ngi qun lỦ. Phn 2 – Các hng dn, cung cp
các thông tin tng quát nht v h thng KSNB đi vi BCTC trong các công ty nh.
Phn th 3 – Các công c đánh giá, bao gm các công c minh ha đ h tr qun lỦ
trong vic đánh giá h thng KSNB.
T s phát trin mnh m ca H thng KSNB đi vi cht lng BCTC trên th

gii. Trong quá trình nghiên cu hc viên đư có điu kin tip cn vi nhiu lun vn liên
quan h thng KSNB vƠ h thng KSNB đi vi BCTC trong vƠ ngoƠi nc. Trong s đó
có th k đn các nghiên cu sau:
Nghiên cu “Yu t nh hng đn s yu kém trong kim soát ni b trên báo cáo
tài chính” (Determinants of weaknesses in internal control over financial reporting) ca
nhóm tác gi  M gm Jeffrey Doyle, Weili Ge, Sarah McVay tháng 5/2006.
3

Nhóm nghiên cu ca mt trng i hc bang Ohio thì li nghiên cu “Quy đnh v
Kim soát ni b nh hng đn báo cáo tài chính nh th nào?” (nm 2012) (How Does
Internal Control Regulation Affect Financial Reporting?).
Nghiên cu v “Tm quan trng ca h thng kim soát ni b đi vi vic lp
BCTC và bo v tài sn” (nm 2007) ca Vin K toán M ( The importance of internal
controls in Finacial Reporting and Safeguarding plan assets ậ The American Institute of
Certified Publics Accountants).
Mt nghiên cu khác “Kim soát cht lng Báo cáo tài chính qua vic hoàn thin
h thng kim soát ni b” (Financial Reporting Quality Control for Internal Control
Implementation). Nghiên cu đnh ngha các yu t nh hng đn cht lng BCTC vƠ
t đó phát trin các khái nim v báo cáo kim soát cht lng báo tƠi chính ca doanh
nghipầVƠ nhiu nghiên cu khác na, nói chung các lun vn vƠ báo cáo nghiên cu
liên quan đn kim soát cht lng BCTC nhiu vƠ mi nghiên cu có nhng đóng góp
nht đnh vƠ mi quan h mt thit gia cht lng BCTC vƠ h thng KSNB mang tính
ph bin.
Các nghiên cu và quy đnh liên quan  trong nc
BƠi báo “Xây dng h thng kim soát ni b hng đn qun lý ri ro trong doanh
nghip” Ths. Li Th Thu Thy. Hi nhp kinh t quc t cng đt ra nhiu thách thc
vi các doanh nghip Vit Nam, các doanh nghip có sc cnh tranh kém, quy mô nh có
nguy c phá sn rt cao. Theo s liu mi công b gn đơy, trong 9 tháng đu nm 2011
đư có hn 48.000 doanh nghip Vit Nam phá sn. iu này cho chúng ta thy vn đ
phòng nga ri ro là mt vn đ ht sc cp bách hin nay. Bên cnh đó, nh chúng ta

thng nói “phòng hn chng”, đng đ “mt bò mi lo làm chung”, có th khng đnh
rng, vn đ nâng cao hiu qu hot đng ca HTKSNB gn vi qun lý ri ro cn đc
quan tơm đúng mc.
Bài báo “Kim soát ni b - Phng tin sng còn ca doanh nghip” TS. Quang
Tùng Minh, vin FMIT, vi s cnh tranh khc lit trên th trng toàn cu, áp lc suy
thoái và nhng khó khn nhiu chiu t nn kinh t, các doanh nghip ngày càng quan
4

tâm nhiu hn đn h thng kim soát ni b nhm giúp t chc hn ch nhng s c,
mt mát, thit hi, vƠ tng hiu qu hot đng ca t chc.
BƠi báo “Nâng cao cht lng báo cáo tài chính các công ty niêm yt” ca PGS., TS.
Hà Xuân Thch - ThS. Lê Ngc Hip i hc Kinh t TP. H Chí Minh, trên c s phân
tích nhng u đim, hn ch ca các BCTC chính ti các công ty c phn (CTCP) niêm
yt trên th trng chng khoán (TTCK) Vit Nam trong giai đon 2007-2010, tác gi đ
xut mt s gii pháp đ báo BCTC công b trên TTCK đm bo cht lng, đáng tin
cy v s liu tƠi chính, đáp ng tt yêu cu ca đi tng s dng thông tin (nhƠ đu t,
nhà qun tr, ngơn hƠngầ).
Hay lun vn cao hc “Nâng cao cht lng báo cáo tài chính (BCTC) các công ty
niêm yt thông qua qun tr công ty” ca ThS. Nguyn Trng Nguyên do PGS., TS. Hà
Xuân Thch i hc Kinh t TP. H Chí Minh hng dn. Theo tác gi nghiên cu gian
ln và sai sót ca báo cáo tài chính (BCTC) xut phát t qun tr công ty yu kém. Vi
kt qu phân tích thc trng cht lng BCTC ti các CTCP niêm yt trên TTCK, nghiên
cu tóm tt li đ có đc nhng BCTC cht lng cao, chuyên nghipầcn phi có s
kt hp cht ch gia các c quan qun lỦ nhƠ nc và các CTCP niêm yt trên TTCK
Vit Nam.
Thông qua vic tìm hiu các bài báo và lun vn cao hc trong nc, hc viên nhn
thy đ tài nghiên cu v h thng KSNB cng nh nghiên cu v vic nâng cao cht
lng BCTC đư đc nghiên cu khá nhiu trong nhiu lnh vc và nhiu công ty c th.
Các nghiên cu có nhiu đóng góp đáng k cho vic hc viên tìm hiu và hiu sơu hn v
đ tƠi đang nghiên cu. Hc viên đư chn nghiên cu v mi quan h gia h thng

KSNB và BCTC; ri t đó tìm hiu thc trng h thng KSNB đi vi BCTC ti Công ty
Eurowindow nhm đa ra mt s đóng góp nht đnh cho đ tài ca mình.
3. Mc tiêu nghiên cu
Liên quan đn mc tiêu chính ca lun vn, 3 ni dung chính hc viên nghiên cu
và trình bày:
Th nht, lý thuyt v h thng KSNB và nhng bng chng v mi liên h gia h
thng KSNB đi vi cht lng BCTC công ty.
5

Th hai, tìm hiu thc trng c cu h thng KSNB trong vic đm bo cht lng
BCTC ti Công ty Eurowindow.
Cui cùng, các kin ngh liên quan vic hoàn thin h thng KSNB nhm đm bo
cht lng BCTC ti Công ty Eurowindow nh mt ví d đin hình. T đó, hc viên đa
ra kin ngh liên quan đn môi trng pháp lý nhm h tr vic đm bo cht lng
BCTC cho các Công ty ti Vit Nam.
4. Phm vi nghiên cuăvàăphngăphápănghiênăcu
Lun vn ch nghiên cu các yu t ca h thng KSNB có nh hng đn cht
lng BCTC; các mc tiêu khác ca h thng KSNB không nghiên cu sơu trong đ tài.
Cht lng BCTC  đơy đc hiu là mc đ tuân th các chun mc, quy đnh k toán
hin hành nhm đa ra BCTC đáng tin cy, ti thiu hóa các gian ln và sai sót trng yu
trên BCTC.
Lun vn ch đánh giá thc trng h thng KSNB ti các Công ty Eurowindow
thông qua phng vn và kho sát thc t. Phng pháp đc s dng đ nghiên cu là
phng pháp duy vt bin chng, vi phng pháp nƠy xem xét đi tng nghiên cu
trong mi quan h vn đng và phát trin, đng thi có th xem xét chúng trong mi quan
h toàn din vi các s vt có liên quan. Thêm vƠo đó s dng phng pháp phơn tích
tng hp, đi chiu gia lý lun và thc tin đ gii quyt vn đ mt cách khoa hc.
Ngoài ra, lun vn còn s dng mt s phng pháp bng biu đ đánh giá nhn xét thc
trng vn đ.
5. Kt cu caăđ tài

Ngoài phn m đu, kt lun và ph lc, lun vn đc chia lƠ ba chng sau:
Chng 1: Tng quan v h thng KSNB trong mi quan h vi cht lng BCTC.
Chng 2: Thc trng h thng KSNB trong mi quan h vi cht lng BCTC ti Công
ty Eurowindow.
Chng 3: Mt s gii pháp hoàn thin h thng KSNB nhm đm bo cht lng BCTC
ti Công ty Eurowindow.
6

Chngă I:ă TNG QUAN V H THNG KIM SOÁT NI B TRONG MI
QUAN H VI CHTăLNG BÁO CÁO TÀI CHÍNH
1.1 Tng quan v h thng kim soát ni b
1.1.1 Lch s hình thành và phát trin lý thuyt KSNB
Giai đon hình thành: Hình thc ban đu ca KSNB là kim soát tin và bt đu t
cuc cách mng công nghip. Thut ng “kim soát ni b” bt đu xut hin giai đon
nƠy. n nm 1929, thut ng “kim soát ni b” đc đ cp chính thc trong mt
Công b ca Cc D tr liên bang Hoa K (Federal Reserve Bulletin), theo đó, KSNB
đc đnh ngha lƠ mt công c đ bo v tin và các tài sn khác đng thi thúc đy
nâng cao hiu qu hot đng, vƠ đây là mt c s đ phc v cho vic ly mu th
nghim ca kim toán viên. Nm 1949, AICPA công b công trình nghiên cu đu tiên
v KSNB vi nhan đ: “KSNB, các nhân t cu thành tm quan trng đi vi vic qun
tr doanh nghip và đi vi kim toán viên đc lp”. Sau đó, AICPA đư son tho và ban
hành nhiu chun mc kim toán đ cp đn nhng khái nim và khía cnh khác nhau
ca KSNB. Tuy nhiên, trc khi báo cáo COSO (1992) ra đi, KSNB vn mi dng li
nh lƠ mt phng tin phc v cho kim toán viên trong kim toán BCTC.
Giai đon phát trin: Vào nhng thp niên 1970-1980, nn kinh t Hoa K cng
nh nhiu quc gia khác đư phát trin mnh m. Trong thi gian này, cùng vi s phát
trin v kinh t, các v gian ln cng ngƠy cƠng gia tng, vi quy mô ngày càng ln, gây
tn tht đáng k cho nn kinh t. Yêu cu báo cáo KSNB ca công ty công chúng là mt
ch đ gây nhiu tranh lun. Mt trong nhng lun đim tranh cãi là thiu các tiêu chun
đ đánh giá tính hu hiu ca KSNB. Các tranh lun trên cui cùng đư đa đn vic

thành lp y ban COSO. Sau mt thi gian dài làm vic, đn nm 1992, COSO đư phát
hƠnh báo cáo nm 1992. Báo cáo COSO 1992 lƠ tƠi liu đu tiên trên th gii đư đa ra
Khuôn mu lý thuyt KSNB mt cách đy đ và có h thng. c đim ni bt ca báo
cáo này là cung cp mt tm nhìn rng và mang tính qun tr, trong đó KSNB không ch
còn là mt vn đ liên quan đn BCTC mƠ đc m rng ra cho c các phng din hot
đng và tuân th.
7

Mùa thu nm 2001, COSO đ xut nghiên cu nhm đa ra mt lý thuyt đ giúp
các t chc qun tr các ri ro liên quan đn quá trình hot đng. Mc dù đư tn ti nhiu
lý thuyt v qun tr ri ro nhng COSO vn khng đnh rng cn thit phi có mt cách
tip cn mi v ri ro và phi xây dng mt khuôn mu lý thuyt cng nh các k thut
áp dng mi đ các đn v có th áp dng phù hp vi điu kin ca mình. Công ty kim
toán PriceWaterhouseCooper đc chn tham gia vào d án nƠy. n tháng 10 nm
2004, d án đc hoàn thành và COSO công b báo di tiêu đ: Qun tr ri ro doanh
nghip ậ Khuôn kh hp nht.
Theo Báo cáo ca COSO nm 2004 thì qun tr ri ro (QTRR) doanh nghip là
mt quá trình do hi đng qun tr, các cp qun lý và các nhân viên ca đn v chi
phi, đc áp dng trong vic thit lp các chin lc liên quan đn toƠn đn v và áp
dng cho tt c các cp đ trong đn v, đc thit k đ nhn dng các s kin tim
tàng có th nh hng đn đn v và qun tr ri ro trong phm vi chp nhn đc ca
ri ro nhm cung cp mt s đm bo hp lý v vic đt đc các mc tiêu ca đn
v. QTRR có ni dung rng hn so vi KSNB vƠ đc phát trin thêm trên c s ni
dung ca KSNB. NgoƠi ra QTRR cng đ cp nhiu ni dung mi đ nhìn nhn ri ro
mt cách toàn din hn vƠ đ qun lý ri ro mt cách hiu qu hn.
1.1.2 Khái nim và mc tiêu ca h thng Kim soát ni b
1.1.2.1 Khái nim Kim soát ni b
Theo báo cáo ca COSO (1992), KSNB là mt quá trình do ngi qun ngi
qun lý, hi đng qun tr và các nhân viên ca đn v chi phi, nó đc thit lp đ cung
cp mt s đm bo hp lý nhm thc hin ba mc tiêu: các lut l vƠ quy đnh đc

tuân th; BCTC đáng tin cy; hot đng hu hiu và hiu qu. Trong đnh ngha trên, ba
ni dung c bn là quá trình, con ngi, đm bo hp lý mc tiêu. Chúng đc hiu nh
sau:
Kim soát ni b là mt quá trình: KSNB bao gm mt chui các hot đng kim
soát hin din  mi b phn trong đn v vƠ đc kt hp vi nhau thành mt th
thng nht. Quá trình kim soát lƠ phng tin đ giúp cho đn v đt đc các
mc tiêu ca mình.
8

KSNB đc thit k vn hành bi con ngi: KSNB không ch đn thun là
nhng chính sách, th tc biu muầ mƠ bao gm nhng con ngi trong t chc
nh Hi đng qun tr, Ban giám đc vƠ các nhơn viên. Chính con ngi đnh ra
mc tiêu, thit lp c ch kim soát  mi ni vƠ vn hành chúng. Chính con
ngi đnh ra mc tiêu, thit lp c ch kim soát  mi ni vƠ vn hành chúng.
KSNB cung cp mt s đm bo hp lỦ: KSNB không đm bo tuyt đi là các
mc tiêu s đm bo thc hin.
1.1.2.2 Mc tiêu ca KSNB
Theo IFAC, h thng KSNB hình thành nhm đt đc bn mc tiêu: bo v tài
sn ca đn v, đm bo đ tin cy ca thông tin, bo đm thc hin các ch đ pháp lý
vƠ đm bo hiu qu hot đng. Các mc tiêu này lƠ cái đích đn nhng đôi khi gia các
mc tiêu có s mâu thun vi nhau, ví d nh đ bo đm mc tiêu bo v tài sn thì nh
hng đn mc tiêu đm bo hiu qu ca hot đngầ. Nhim v ca các nhà qun lý là
xây dng mt h thng KSNB hu hiu và hài hoà các mc tiêu trên. Tuy nhiên dù h
thng KSNB đc thit k hoàn ho đn đơu cng không th ngn nga hay phát hin
mi sai phm xy ra - đơy lƠ hn ch c hu ca h thng KSNB. Do đó, vic thit k h
thng KSNB sao cho tit kim và hiu qu nhm đt đc các mc tiêu đ ra, luôn là vn
đ đau đu ca các nhà qun lý.
Các mc tiêu chính ca KSNB, đi vi nhóm mc tiêu v hot đng nhn mnh
đn s hu hiu và hiu qu ca vic s dng các ngun lc. Nhóm mc tiêu v BCTC,
đn v phi đm bo tính trung thc vƠ đáng tin cy ca BCTC mà mình cung cp. Nhóm

mc tiêu tuân th, KSNB phi đm bo hp lý vic chp hành lut pháp vƠ các quy đnh
ca nhƠ nc vƠ các quy đnh ca đn v. S phân chia các nhóm mc tiêu có tính tng
đi vì mt mc tiêu c th có th liên quan đn hai hoc ba nhóm trên. S phân chia này
ch yu da vào s quan tâm ca các nhóm đi tng khác nhau đi vi h thng KSNB
ca đn v: nhóm mc tiêu hot đng xut phát t nhu cu ca đn v là chính; nhóm
mc tiêu BCTC xut phát t yêu cu ca c đông, nhƠ đu t vƠ ch n; nhóm mc tiêu
t tuân th xut phát t yêu cu ca các c quan qun lý.
1.1.3 Các yu t ca h thng KSNB
9

1.1.3.1 Môi trng kim soát
Môi trng kim soát to ra sc thái chung trong đn v ni. Chính môi trng
kim soát làm nn tng cho các thành phn khác ca h thng KSNB. Môi trng kim
soát bao gm nhn thc, thái đ vƠ hƠnh đng ca ngi qun lỦ trong đn v đi vi
kim soát và tm quan trng ca kim soát. Hot đng kim soát bao gm vic nhn
dng, đánh giá vƠ qun lý ri ro có th phát sinh trong hot đng ca doanh nghip. Các
nhân t đ đánh giá môi trng kim soát:
Các giá tr đo đc và tính chính trc: đ đáp ng yêu cu này, các nhà qun lý
cp cao phi xây dng nhng chun mc đo đc trong đn v vƠ c x đúng đn
đ có th ngn cn các thành viên trong công ty có các hành vi thiu đo đc hoc
phm pháp. Mun vy, nhà qun lý cn phi lƠm gng cho cp di v vic tuân
th các chun mc và cn phi ph bin nhng quy đnh đn các thành viên bng
các th thc thích hp. Ngoài ra, cn phi loi tr hoc gim thiu sc ép hay điu
kin có th dn đn nhân viên có nhng hành vi thiu trung thc.
Cam kt v nng lc: lƠ đm bo cho nhân viên có nhng k nng vƠ hiu bit cn
thit đ thc hin đc nhim v ca mình. Do đó, nhƠ qun lý ch nên tuyn dng
các nhân viên có kin thc và kinh nghim phù hp vi nhim v đc giao và
phi giám sát hun luyn cho đy đ vƠ thng xuyên.
Hi đng qun tr và y ban kim toán: y ban kim toán bao gm mt s thành
viên trong và ngoài Hi đng qun tr nhng không tham gia điu hƠnh đn v. y

ban kim toán có th có nhng đóng góp quan trng cho vic thc hin các mc
tiêu quan trng ca công ty, thông qua vic giám sát s tuân th pháp lut, giám
sát vic lp BCTC, gi s đc lp ca kim toán ni b.
Phng chơm qun lý và cách thc hot đng: th hin qua quan đim và nhn
thc ca ngi qun lý; qua cá tính, t cách vƠ thái đ ca h khi điu hƠnh đn
v. NgoƠi ra, điu này còn phn ánh trong cách nhn thc nhà qun lý s dng các
kênh thông tin và quan h vi cp di.
S đ t chc: th hin c cu t chc ca đn v. Mt c cu phù hp s lƠ c s
đ lp k hoch, điu hành, kim soát và giám sát các hot đng. S đ t chc
10

phi xác đnh đc các v trí then cht vi quyn hn, trách nhim và th thc báo
cáo cho phù hp. C cu cn phù hp vi quy mô vƠ đc thù hot đng ca đn v.
Phân công quyn hn và trách nhim: c th hóa quyn hn và trách nhim ca
tng thành viên trong các hot đng ca đn v giúp cho mi thành viên phi hiu
rng h có nhim v c th gì và tng hot đng ca h có nh hng nh th nào
đn ngi khác trong vic hoàn thành mc tiêu. Do đó, khi mô t công vic, đn v
cn phi th ch bng vn bn v nhng nhim v và quyn hn c th ca tng
thành viên và quan h gia h vi nhau.
Chính sách ngun nhân lc và thc tin: là các chính sách th tc v vic tuyn
dng, hun luyn, b nhim, đánh giá, sa thi, đ bt, khen thng và k lut.
1.1.3.2 ánh giá ri ro
Mi đn v luôn phi đi phó vi hàng lot ri ro t bên trong ln bên ngoài.
Tin đ cho vic đánh giá ri ro là vic đt ra mc tiêu. ánh giá ri ro là vic nhn dng
và phân tích các nguy c đe da các mc tiêu, t đó có th qun tr đc các ri ro. Do
điu kin kinh t, đc đim và hot đng kinh doanh, nhng quy đnh luôn thay đi, nên
c ch nhn dng vƠ đi phó ri ro phi liên kt vi s thay đi này.  qun lý ri ro,
ngi qun lý cn phi:
- Thit lp các mc tiêu ca t chc: bao gm vic đa ra s mnh, hoch đnh các
mc tiêu chin lc, các ch tiêu trong ngn hn, trung và dài hn. Vic xác đnh

mc tiêu có th thc hin qua vic ban hƠnh các vn bn hoc đn gin hn, qua
nhn thc và phát biu hàng ngày ca ngi qun lý.
- Nhn dng các ri ro (thit lp c ch nhn dng): Ri ro có th tác đng đn t
chc  mc đ toƠn đn v hay ch nh hng đn tng hot đng c th.
- Phân tích ri ro (nguyên nhơn, tác đng): Có nhiu phng pháp phơn tích ri ro,
tuy nhiên quá trình phơn tích nhìn chung thng bao gm các bc: c lng tm
c ca ri ro qua nh hng có th có ca nó đn mc tiêu ca đn v, xem xét kh
nng (xác sut) xy ra ri ro và nhng bin pháp có th s dng đ đi phó vi ri
ro.
11

- Qun tr s thay đi: nn kinh t, ngành ngh kinh doanh, môi trng pháp lý, và
nhng hot đng ca đn v luôn thay đi và phát trin. KSNB hu hiu trong điu
kin này có th không hu hiu trong điu kin khác. Do vy, nhn dng ri ro cn
tin hành mt cách liên tc, đó chính lƠ qun tr s thay đi.
i vi mc đích BCTC, quá trình đánh giá ri ro ca đn v bao gm cách qun lý
xác đnh ri ro liên quan đn vic chun b các BCTC trung thc và hp lý (hoc đc
trình bày trung thc, trên các khía cnh trng yu) theo quy đnh ca lp BCTC hin hành
ca công ty; c tính mc trng yu ca ri ro, đánh giá kh nng xy ra ca chúng, và
quyt đnh hƠnh đng đ qun lý chúng. Ví d, quá trình đánh giá ri ro ca công ty có
th xem xét kh nng ca các giao dch không đc ghi chép hoc xác đnh và phân tích
c tính quan trng trong quá trình lp BCTC. Ri ro liên quan đn BCTC đáng tin cy
cng liên quan đn các s kin hoc giao dch c th.
Ri ro liên quan đn BCTC bao gm các s kin bên ngoài, ni b và tình hung có
th xy ra có nh hng xu đn vic ghi nhn, thc hin và báo cáo d liu tài chính phù
hp vi mong mun ca Ban Giám đc. Mt khi ri ro đc xác đnh, cn xem xét tm
quan trng và kh nng xy ra ca chúng, và xem xét cách qun lý chúng. Qun tr có th
bt đu t các k hoch, chng trình, hoc hƠnh đng đ gii quyt các ri ro. Hoc nó
có th là quyt đnh chp nhn ri ro vì chi phí và cân nhc khác. Ri ro có th phát sinh
hoc thay đi do hoàn cnh nh sau:

Thay đi trong môi trng hot đng: thay đi trong môi trng pháp lý hoc
hot đng có th dn đn nhng thay đi trong áp lc cnh tranh và ri ro đáng
k khác nhau.
Nhân viên mi: nhân s mi có th có mt tp trung khác nhau hoc s hiu
bit ca KSNB.
S thay đi hoc ci tin h thng thông tin: thay đi đáng k và nhanh chóng
trong h thng thông tin có th thay đi nguy c liên quan đn KSNB.
Tng trng nhanh: áng k và nhanh chóng m rng hot đng có th làm li
thi các th tc kim soát vƠ lƠm tng nguy c ca mt s c trong th tc kim
soát.
12

Công ngh mi: Kt hp công ngh mi vào các quá trình sn xut, h thng
thông tin có th thay đi nguy c liên quan đn KSNB.
Các mô hình kinh doanh mi, các sn phm, hoc các hot đng. Bc chân
vƠo lnh vc kinh doanh hoc giao dch mà mt thc th có ít kinh nghim có
th gii thiu nhng ri ro mi liên quan đn KSNB.
Vic tái c cu doanh nghip. Tái c cu có th đc đi kèm vi ct gim nhân
viên và nhng thay đi trong vic giám sát và phân công nhim v mà có th
thay đi nguy c liên quan đn KSNB.
M rng các hot đng nc ngoài. Vic m rng hoc mua li ca các hot
đng nc ngoài mang theo nhng ri ro mi vƠ thng đc đáo mƠ có th nh
hng đn KSNB, ví d, ri ro b sung hoc thay đi t các giao dch ngoi t.
S thay đi trong các chính sách k toán: Thông qua các nguyên tc k toán
mi hoc thay đi nguyên tc k toán có th nh hng đn nhng ri ro trong
vic chun b BCTC.
1.1.3.3 Các hot đng kim soát
Các hot đng kim soát là nhng chính sách và th tc đ đm bo cho các ch
th ca nhà qun lỦ đc thc hin. Hot đng kim soát din ra trong toƠn đn v  mi
cp đ và mi hot đng. Nhng hot đng kim soát ch yu có liên quan đn h thng

k toán:
Phân chia trách nhim đy đ da trên nguyên tc phân công phân nhim và
nguyên tc bt kiêm nhim.
y nhim cho ngi có thm quyn phê chun các nghip v mt cách thích hp.
To lp h thng chng t và s sách k toán đy đ. Kim soát quá trình x lý
thông tin.
Kim soát vt cht c th hn ch tip cn tài sn, kim kê tài sn, s dng thit b
và bo v thông tin.
Kim tra đc lp v vic thc hin chng hn tách bit trách nhim ghi chép s
sách và bo v tài sn.
13

Phân tích rà soát nhm phát hin các bin đng bt thng, xác đnh nguyên nhân
và x lý kp thi qua phng pháp đi chiu đnh k tng hp và chi tit, thc t
và k hoch, k này và k trc.
Thit lp h thng tiêu chí khen thng k lut rõ ràng.
Nhng hot đng kim soát, xét v mc đích, có th đc gp thành ba nhóm chính
đó lƠ kim soát phòng nga, kim soát phát hin và kim soát bù đp.
Kim soát phòng nga là hot đng kim soát nhm ngn nga, gim thiu kh
nng xy ra sai sót và gian ln, nh hng đn vic đt các mc tiên ca doanh
nghip. Kim soát phòng nga đc th hin  vic thit lp nhng chính sách và
th tc mang tính chun mc, phân công trách nhim hp lý và y quyn, phê
duyt.
Kim soát phát hin là hot đng kim soát nhm phát hin kp thi ra hành vi sai
sót hoc gian ln nƠo đó đc thc hin. Kim soát phát hin đc th hin di
dng thc hin báo cáo đc bit, đi chiu hay kim tra đnh k.
Kim soát bù đp: tc là cui cùng, sau khi phát hin ra các sai sót đư b “qua
mt”, ngi qun lý b sung các th tc kim soát khác chính là kim soát bù đp.
1.1.3.4 Thông tin và truyn thông
Các thông tin cn thit phi đc nhn dng, thu thp vƠ trao đi trong đn v

di hình thc và thi gian thích hp sao cho nó giúp mi ngi trong đn v thc hin
nhim v ca mình. Thông tin và truyn thông to ra báo cáo, cha đng các thông tin
cn thit cho vic qun lý và kim soát đn v. S trao đi thông tin hu hiu đòi hi phi
din ra theo nhiu hng: t cp trên xung cp di, t di lên trên và gia các cp
vi nhau. Mi cá nhân cn hiu rõ vai trò ca mình trong h thng KSNB cng nh hot
đng ca các cá nhơn có tác đng ti công vic ca ngi khác nh th nào. Ngoài ra,
cng cn có s trao đi hu hiu gia đn v vi các đi tng bên ngoƠi nh khách
hàng, nhà cung cp, c đông vƠ các c quan qun lý. Vic kim soát ch có th đc thc
hin khi có các thông tin trung thc, chính xác vƠ đc truyn thông kp thi và hp lý.
Mt h thng thông tin tt cn có các đc đim nh : h tr cho chin lc kinh doanh,
14

h tr cho sáng kin mang tính chin lc, phi hp h thng thông tin c mi và cht
lng thông tin.
1.1.3.5 Giám sát
Giám sát lƠ quá trình đánh giá cht lng ca h thng KSNB qua thi gian.
Nhng khim khuyt ca h thng KSNB cn đc báo cáo lên cp trên vƠ điu chnh li
khi cn thit. Trong môi trng kim soát, nhà qun lỦ đánh giá ri ro đe da đn vic đt
đc các mc tiêu c th. Hot đng kim soát đc tin hành nhm bo đm rng các
ch th ca nhà qun lý nhm đi phó ri ro đc thc hin trong thc t. Trong khi đó,
các thông tin thích hp cn phi đc thu thp vƠ quá trình trao đi thông tin din ra
thông sut trong toàn b t chc. Quá trình trên s đc giám sát vƠ điu chnh li khi
cn thit. Giám sát là hot đng quan trng trong KSNB vì nó giúp hot đng KSNB duy
trì đc s hu hiu qua các giai đon hot đng. Có hai loi giám sát: Giám sát thng
xuyên: thu thp thông tin trong ni b vƠ bên ngoƠi, đi chiu s liu thc t và s sách.
Giám sát đnh k: kim toán ni b, kim toán đc lp vƠ chng trình đánh giá đnh k.
1.1.3.6 Mi quan h gia các b phn cu thành ca HTKSNB
Các b phn hp thành ca h thng KSNB có tính linh hot cao. Ví d nh:
đánh giá ri ro không ch nh hng đn các hot đng kim soát mà còn có th ch ra
nhu cu xem xét li thông tin và truyn thông hoc hot đng giám sát trong t chc. Vì

vy KSNB không đn gin là mt quá trình ậ  đó mi b phn hp thành ch nh hng
đn b phn k tip ậ mà thc s là mt quá trình tng tác nhiu chiu ậ trong đó hu
nh bt c b phn nƠo cng có th nh hng đn b phn khác. Do đó, mc dù mi
doanh nghip đu cn có các b phn nói trên nhng h thng KSNB ca h li rt khác
nhau tùy theo ngành ngh, quy mô, vn hóa vƠ phong cách qun lý.
Các mc tiêu ca t chc ậ là nhng điu cn đt đc ậ vi các b phn hp
thành ca HT KSNB ậ đi din cho nhng gì cn có đ đt đc mc tiêu ậ có mi liên
h cht ch vi nhau, vƠ đc biu hin qua hình v di. Theo hàng ngang, mi b phn
đu cn thit cho vic đt c ba nhóm mc tiêu. Thí d, các thông tin tài chính và phi tài
chính ậ mt b phn Thông tin và truyn thông ậ cn thit cho vic qun lý t chc mt
cách hu hiu và hiu qu, đng thi cng rt hu ích đ lp đc BCTC đáng tin cy và
15

cng cn thit khi đánh giá s tuân th pháp lut vƠ các quy đnh. Tng t, mi ct, tc
mi ch tiêu ch đt đc thông qua nm b phn hp thành ca KSNB. Nói cách khác,
c nm b phn hp thành ca KSNB đu hu ích và quan trng trong vic giúp cho t
chc đt đc ba mc tiêu nêu trên. Và, đ t chc hot đng hu hiu và hiu qu, c
nm b phn ca KSNB đu quan trng và góp phn tích cc vào vic đt mc tiêu.

Hình 1.1 Mô hình H thng KSNB theo COSO 1992
1.2 Báo cáo tài chính và Chtălng báo cáo tài chính
1.2.1 Báo cáo tài chính
1.2.1.1 Mc đích báo cáo tài chính
Nu k toán là ngôn ng ca tài chính (Lasher, 2008) thì sau đó BCTC là thông
tin liên lc hu ích cho vic đa ra các quyt đnh đu t kinh doanh, tín dng, và
các thông tin tài chính (Wild, Shaw, & Chiappetta, 2009). Trong mt môi trng cnh
tranh quc t, BCTC cung cp cho ngi dùng thông tin đ xây dng chin lc công ty,
k hoch kinh doanh và các sáng kin lưnh đo. Ngoài ra, vic áp dng các chun mc
quc t đ lp BCTC, cho mi ngi s dng trên th gii, đư lƠm gim chi phí cho các
công ty trong vic công b thông tin. BCTC theo quan đim đn v (entity perspective),
phn ánh các ngun lc kinh t ca đn v và các quyn ca các bên cung cp vn cho
16

đn v. Da trên s la chn quan đim đn v, mc đích BCTC đc nêu ra nh sau:
“Mc đích BCTC cho mc đích chung là cung cp thông tin tài chính v doanh nghip
báo cáo, các thông tin này hu ích cho nhà đu t, ngi cho vay, và các ch n khác
(hin ti và tim tàng) trong vic ra quyt đnh trong kh nng ca mình nh mt ngi
cung cp vn. Các thông tin hu ích cho vic ra quyt đnh ca ngi cung cp vn cng
có th hu ích cho các đi tng s dng khác ca BCTC không phi là ngi cung cp
vn”. Nhiu quan đim, có cách lý lun, trình bƠy khác nhau, nhng có th tóm tt, các
mc đích chính ca BCTC nh sau:
- Cung cp thông tin hu ích cho quyt đnh đu t vƠ cho vay
- Giúp ngi đc đánh giá v thi gian và tính không chc chn ca các dòng tin.
- Cung cp thông tin v ngun lc kinh t, các quyn đi tài sn và s thay đi chúng.
1.2.1.2 Nguyên tc lp và trình bày báo cáo tài chính ca doanh nghip
Vic lp và trình bày BCTC, tuân th sáu nguyên tc đư quy đnh ti VAS21 - Trình
bày BCTC, gm:
Hotăđng liên tc: BCTC đc lp trên c s gi đnh là doanh nghip đang hot
đng liên tc và s tip tc hot đng bình thng trong tng lai gn, ngha lƠ doanh

nghip không có Ủ đnh cng nh không buc phi ngng hot đng hoc phi thu hp
đáng k quy mô hot đng ca mình. Trng hp thc t khác vi gi đnh hot đng
liên tc thì BCTC phi lp trên mt c s khác và doanh nghiêp phi thuyt minh c s
đư s dng đ lp BCTC.
Căs dn tích: Mt nghip v kinh t, tài chính ca doanh nghip liên quan đn
tài sn, n phi tr, ngun vn ch s hu, doanh thu, chi phí, phi đc ghi s k toán
vào thi đim phát sinh, không cn c vào thi đim thc thu, thc chi tin hoc tng
đng tin. BCTC lp trên c s dn tích phn ánh tình hình tài chính ca doanh nghip
trong quá kh, hin ti vƠ tng lai.
Nht quán: Vic trình bày và phân loi các khon mc trong BCTC phi nht quán
t niên đ nƠy sang niên đ khác, tr khi: có s thay đi đáng k v bn cht các hot
đng ca doanh nghip hoc khi xem xét li vic trình bày BCTC cho thy rng cn phi
17

thay đi đ có th trình bày mt cách hp lỦ hn các giao dch và các s kin. Hoc mt
chun mc k toán khác yêu cu có s thay đi trong vic trình bày.
Trng yu và tp hp: tng khon mc trng yu phi đc trình bay riêng bit
trong BCTC. Các khon mc không trng yu thì không phi trình bày riêng r mƠ đc
tp hp vào nhng khon mc có cùng tính cht tng t hoc chc nng. Thông tin
đc coi là trng yu trong trng hp nu thiu thông tin hoc thiu chính xác ca
thông tin đó có th làm sai lch đáng k BCTC, làm nh hng đn quyt đnh kinh t
ca ngi s dng BCTC. Tính trng yu ph thuc vƠo đ ln và tính cht ca thông tin
hoc các sai sót đc đánh giá trong tng trng hp c th. Tính trng yu ca thông tin
phi đc xem xét trên c phng din đnh lng vƠ đnh tính.
Bù tr: Bù tr tài sn và n phi tr, khi ghi nhn các giao dch kinh t và các s
kin đ lp vƠ trình bƠy BCTC không đc bù tr tài sn và công n, mà phi trình bày
riêng bit tt c các khon mc tài sn và công n trên BCTC. Bù tr doanh thu và chi
phí, đc bù tr theo quy đnh ti mt s quy đnh ca chun mc k toán khác; mt s
giao dch ngoài hot đng kinh doanh bình thng ca doanh nghip thì đc bù tr khi
ghi nhn và trình bày BCTC.

Có th so sánh: Các thông tin và s liu k toán gia các k k toán trong mt
doanh nghip và gia các doanh nghip ch có th so sánh đc khi tính toán và trình bày
nht quán. Trng hp không nht quán thì phi gii trình trong phn thuyt minh ngi
s dng BCTC, có th so sánh thông tin gia các k k toán, gia các doanh nghip, hoc
gia thông tin thc hin vi thông tin d toán, k hoch.
1.2.2 Các đc đim cht lng BCTC
1.2.2.1 Quan đim ca Hi đng chun mc k toán tài chính Hoa K - FASB
Theo quan đim ca FASB, cht lng ca thông tin trên BCTC đc chia làm 2
nhóm đc đim bao gm: (1) c đim c bn gm thích hp vƠ đáng tin cy; và (2)
nhóm các đc đim th yu là nht quán và có th so sánh đc. FASB cng đa ra các
hn ch ca cht lng thông tin là vn đ: cân nhc chi phí ậ hiu qu; trng yu và thn
trng.