B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. HCM
NGỌăMăCHNG
GIIăPHỄPăGIAăTNGăNGUNăTHUăPHệ
TăDCHăVăPHIăTệNăDNG
TIăNGỂNăHẨNGăTHNGăMI
CăPHNă ỌNGăỄ
LUNăVNăTHCăSăKINHăT
TP.HCM, tháng 11 nm 2014
BăGIỄOăDCăVẨăẨOăTO
TRNGăIăHCăKINHăTăTP.ăHCM
NGỌăMăCHNG
GIIăPHỄPăGIAăTNGăNGUNăTHUăPHệ
TăDCHăVăPHIăTệNăDNG
TIăNGỂNăHẨNGăTHNGăMI
CăPHNă ỌNGăỄ
Chuyên ngành: Tài chính ậ Ngân hàng
Mƣăs:60340201
LUNăVNăTHCăSăKINHăT
NGIăHNGăDNăKHOAăHC:
TS. NGUYN THANH PHONG
TP.HCM, tháng 11 nm 2014
LIăCAMăOAN
Tôi cam đoan lun vn này do chính tôi nghiên cu và thc hin. Các s liu
trong lun vn đc tôi thu thp t các ngun thông tin đáng tin cy và báo cáo ca
Ngân hàng TMCP ông Á. Các s liu và thông tin trong lun vn này đu có
ngun gc rõ ràng, trung thc và đc phép công b.
Tác gi kỦ tên
Ngô MăChng
MCăLC
TRANG PH BÌA
LI CAM OAN
MC LC
DANH MC T VIT TT
DANH MC BNG S LIU
DANH MC BIU
LI M U 1
CHNGă1:ăTNGăQUANăVăNGUNăTHUăPHệăTăDCHăVăPHIăTệNă
DNGăCAăNGỂNăHẨNGăTHNGăMI 4
1.1. TngăquanăvădchăvăphiătinădngăcaăNHTM 4
1.2. Ngunăthuăphíătădchăvăphiătínădng 9
1.2.1. Khái nim 9
1.2.2. Phân loi ngun thu phí t dch v phi tín dng: 9
1.2.3. c đim ngun thu phí t dch v phi tín dng: 11
1.2.4. Vai trò ca ngun thu phí t dch v phi tín dng 11
1.2.5. Các yu t tác đng đn ngun thu phí dch v phi tín dng 13
1.2.5.1. Các nhân t thuc v môi trng v mô 13
1.2.5.2. Các nhân t ch quan t phía NHTM 14
1.2.5.3. Các nhân t thuc v KH s dng dch v 17
1.3. Giaătngăngunăthuăphíătădchăvăphiătínădng 18
1.3.1. Khái nim 18
1.3.2. Các bin pháp đ gia tng ngun thu phí t dch v phi tín dng: 18
1.3.3. Các tiêu chí đánh giá gia tng ngun thu phí t dch v phi tín dng
.19
1.3.3.1. Doanh s thu phí: 19
1.3.3.2. T trng trong thu nhp: 20
1.3.3.3. Thu nhp ngoài lưi cn biên (NNIM- Net non-interest margin)
ầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầ 20
1.3.3.4. T trng li nhun phí phi tín dng/li nhun ròng ca Ngân hàng:
.21
1.3.4. Ri ro khi gia tng thu phí t dch v phi tín dng: 21
1.4. Kinhănghimăgiaătngăngunăthuăphíătădchăvăphiătínădngăcaăcácă
NgơnăhƠngăkhácăvƠăbƠiăhcăchoăNHTMCPăông Á 22
1.4.1. Kinh nghim ca Ngân hàng HSBC: 22
1.4.2. Kinh nghim ca Ngân hàng Thng mi c phn Á Châu 23
1.4.3. Bài hc cho Ngân hàng Thng mi c phn ông Á: 24
Kt lun Chng 1 26
CHNGă2:ăTHCăTRNGăGIAăTNGăNGUNăTHUăPHệăT
DCHăVă
PHIăTệNăDNGăTIăNGỂNăHẨNGăTHNGăMI Că PHNă ỌNGă Ễ
27
2.1. GiiăthiuăvăNgơnăhƠngăthngămiăcăphnăôngăỄ 27
2.2. Thcă trngă giaă tngă ngună thuă phíă tă dchă vă phiă tínă dngă tiă
NHTMCPăôngăỄ 30
2.2.1. Dch v phi tín dng ti NHTMCP ông Á: 30
2.2.2. Kt qu thu phí t dch v t dch v phi tín dng 33
2.2.2.1. Dch v thanh toán: 33
2.2.2.2. Hot đng kinh doanh ngoi hi: 37
2.2.2.3. Hot đng dch v th: 39
2.2.2.4. Hot đng dch v Ngân hàng đin t: 41
2.2.2.5. Hot đng dch v Ngân qu 42
2.2.2.6. Dch v chi tr kiu hi: 45
2.2.2.7. Dch v phi tín dng khác: 46
2.2.3. Phân tich c cu ngun thu phí dch v phi tín dng 47
2.3. ánhăgiáăthcătrngăgiaătngăngunăthuăphíătădchăvăphiătínădngătiă
NHTMCPăôngăỄ 48
2.3.1. ánh giá thc trng trong giai đon 2011 - 2013 48
2.3.2. Thành tu: 51
2.3.3. Hn ch: 52
2.3.4. Nguyên nhân ch yu 54
2.3.4.1. Nguyên nhân khách quan 54
2.3.4.2. Nguyên nhân ch quan 55
Kt lun chng 2 57
CHNGă3:ăGIIăPHỄPăGIAăTNGăNGUNăTHUăPHệăTăDCHăVăPHIă
TệNăDNGăTIăNGỂNăHẨNGăTHNGăMIăCăPHNăỌNGăỄ 59
3.1. nhăhngăphátătrinăcaăNHTMCPăôngăỄăđnănmă2020 59
3.2. Giiă phápă giaă tngă ngună thuă phí tă dchă vă phiă tínă dngă tiă Ngơnă
hƠngăThngămiăcăphnăôngăỄ 61
3.2.1. Xây dng k hoch phát trin dch v phi tín dng. 61
3.2.2. Hoàn thin và tng cng các dch v phi tín dng đang cung cp 62
3.2.3. Phát trin hình thc bán chéo sn phm thông qua vic đóng gói sn
phm .69
3.2.4. Tng cng xúc tin hot đng Marketing ngân hàng. 71
3.2.5. Gii pháp gia tng đ tin cy ca KH đi vi DongA Bank 72
3.2.5.1. Xây dng hình nh, thng hiu ca DongA Bank 72
3.2.5.2. To s thun li cho KHkhi đn giao dch 73
3.2.5.3. Gii pháp gia tng kh nng tip cn KH thông qua các kênh phân
phi dch v 73
3.2.6. Gii pháp nâng cao cht lng nhân viên cung ng dch v phi tín dng
.74
3.2.7. Xây dng và khai thác có hiu qu h thng qun lỦ quan h KH
(CRM) .77
3.2.8. Thc hin vic hp tác, liên kt vi các t chc phi ngân hàng, các
doanh nghip sn xut kinh doanh đ cung ng sn phm 78
3.2.9. Khai thác hiu qu mi quan h tng h, gn kt cht ch gia dch
v tín dng và dch v phi tín dng. 79
3.2.10. Nâng cao và tng cng đu t phát trin công ngh thông tin. 79
3.3. Kinănghăgópăphnăthc hinăgiiăphápăgiaătngăthuăphíătădchăvăphiă
tínădng. 80
3.3.1. i vi chính ph 80
3.3.2. i vi Ngân hàng Nhà Nc Vit Nam 82
Kt lun chng 3 82
KT LUN 83
TÀI LIU THAM KHO 85
PH LC
DANH MCăTăVITăTT
ATM (Automatic Teller Machine):
Máy rút tin t đng
BCTC
Báo cáo tài chính
CMND
Chng minh nhân dân
DongA Bank
Ngân hàng Thng mi c phn ông Á
DV
Dch v
DVNH
Dch v ngân hàng
VKD:
n v kinh doanh
GDV
Giao dch viên
KH
KH
KHCN
KH cá nhân
KHDN:
KH doanh nghip
LN:
Li nhun
NH
Ngân hàng
NHNN
Ngân hàng nhà nc
NHTM
Ngân hàng thng mi
NHT
Ngân hàng đin t
POS (Point of sale terminal Veriphone):
Máy cp phép t đng
QHKH
Quan h KH
RM ậ Relationship Manager
Chuyên viên quan h KH
TMCP:
Ngân hàng thng mi
TP.HCM
Thành ph H Chí Minh
TGTT
Tin gi thanh toán
TTQT
Thanh toán quc t
TN
Thu nhp
UNC
y nhim chi
UNT
y nhim thu
VND
Vit Nam ng
WTO
T chc thng mi quc t
DANHăMCăBNG SăLIU
Thăt
Tênăbng
Trang
Bng 2.1
Các ch tiêu tài chính c bn 2011-2013
29
Bng 2.2
Phí dch v thanh toán trong nc 2011-2013
35
Bng 2.3
Phí dch v thanh toán quc t 2011-2013
37
Bng 2.4
Phí dch v kinh doanh ngoi hi 2011-2013
38
Bng 2.5
Phí dch v th 2011-2013
41
Bng 2.6
Phí dch v Ngân hàng đin t 2011-2013
41
Bng 2.7
Phí dch v Thu chi h 2011-2013
44
Bng 2.8
Phí dch v chi tr kiu hi 2011-2013
45
Bng 2.9
Phí dch v phi tín dng khác 2011-2013
46
Bng 2.10
C cu ngun thu phí dch v phi tín dng
46
Bng 2.11
Tc đ tng trng thu nhp phí t dch v phi tín dng
2011-2013
48
Bng 2.12
C cu thu nhp hot đng ca DongA Bank 2011-2013
49
Bng 2.13
T trng thu nhp ròng t dch v trên thu nhp trc Thu ca Ngân hàng
50
Bng 2.14
Tính toán thu nhp ngoài lưi cn biên (NNIM) giai đon 2011-2013
50
DANHăMCăBIUă
Thăt
Tênăbiuăđ
Trang
Biu đ 2.1
T trng thu nhp dch v phi tín dng giai đon 2011
- 2013
49
1
LIăMăU
1. LỦădoăchnăđătƠiă:ă
Ngày nay, dch v phi tín dng ngày càng chim v trí quan trng trong hot
đng ca các ngân hàng trên th gii. Trong điu kin nn kinh t m, t do hóa
thng mi và t do hóa tài chính, nhu cu v các dch v phi tín dng s ngày càng
gia tng. Các ngân hàng hàng đu th gii đư phát trin mnh v dch v tín dng
đu nhn đnh rng hot đng tín dng có th to ra ngun doanh thu cao, chc
chn, ít ri ro. Vì vy, các ngân hàng đu hy vng rng dch v phi tín dng s ngày
càng chim t trng cao trong tng doanh s ca h và trong bi cnh hot đng tín
dng hin nay còn nhiu khó khn, thì vic nhn mnh vai trò ca phát trin dch
v phi tín dng và làm sao đ thúc đy mnh các dch v này là điu cn thit. Dch
v phi tín dng mang li rt nhiu li ích cho c phía nhà cung cp dch v và c
phía KH. Nói cách khác, dch v phi tín dng đư mang li li ích cho toàn xư hi và
cho c nn kinh t. Nn kinh t tng trng, trong đó có phn đóng góp ca ngành
tài chính-ngân hàng mà trong đó dch v phi tín dng là mt trong nhng thành t
quan trng.
Cùng vi không khí sôi đng ca ngành tài chính trong nc, s cnh tranh
gay gt t Khi ngân hàng quc doanh, khi ngân hàng TMCP, đc bit là khi
ngân hàng nc ngoài vi tim lc kinh t mnh, dày dn kinh nghim trong cung
cp dch v tài chính và có mng li rng khp trên toàn th gii, Ngân hàng
TMCP ông Á cng đư xây dng nhng chin lc kinh doanh hng đn KH các
nhân, h gia đình và các doanh nghip va và nh, tng bc gia tng th phàn.
Theo đó, các sn phm dch v đc ci tin theo chiu hng tng v s lng, và
nâng cao v cht lng. Chim đa s là các sn phm phi tín dng. Cng vì th,
hot đng gia tng ngun thu phí t các sn phâm dch v phi tín dng là mt nhu
cu bc thit. Vic gia tng ngun thu phí dch v phi tín dng bao gm c gia tng
đi tng thu phí và gia tng các sn phm dch v thu phí nhng vn phi đm
2
bo tính cnh tranh cho tng mc phí đc đa ra. Công vic này hn đư làm đau
đu không bit bao nhiêu chuyên gia trong lnh vc nghiên cu và phát trin sn
phm. Và ngh thut kinh doanh đc xem là đnh cao khi Ngân hàng cung cp các
dch v phi tín dng cho KH, KH chi tr nhng vn cm thy rt hài lòng và t
nguyn. Vy, làm sao đ đt đn đnh cao ngh thut y ?. tìm đc câu tr li
đư thôi thúc Tôi thc hin đ tài ắ Gii pháp gia tng ngun thu phí t dch v phi
tín dng ti Ngân hàng TMCP ông Á”. Lun vn nhm nghiên cu các yu t tác
đng đn ngun thu phí dch v phi tín dng, thc trng hot đng thu phí dch v
phi tín dng ti Ngân hàng TMCP ông Á, t đó kin ngh mt s gii pháp đ
nâng cao ngun thu phí t dch v phi tín dng ti Ngân hàng TMCP ông Á.
2. Mcătiêuănghiênăcu:
Nghiên cu đc thc hin vi các mc tiêu sau:
- Tóm tt lỦ thuyt v ngun thu ca Ngân hàng và xác đnh các yu t tác
đng đn ngun thu phí dch v phi tín dng.
- Phân tích thc trng hot đng thu phí dch v phi tín dng ti Ngân hàng
TMCP ông Á
- xut các gii pháp nhm gia tng ngun thu phí dch v phi tín dng ti
Ngân hàng TMCP ông Á
3. iătngăvƠăphmăviănghiênăcu
- tài tp trung nghiên cu, phân tích ngun thu phí t dch v phi tín
dng ti Ngân hàng TMCP ông Á và các yu t nh hng đn ngun thu phi t
đó đi sâu vào phân tích thc trng kt hp vi so sánh s tng trng và t trng
đóng góp thu nhp t hot đng dch v phi tín dng trong thu nhp ca hot đng
kinh doanh toàn ngân hàng ca Ngân hàng TMCP ông Á.
- Phm vi nghiên cu:
Không gian nghiên cu: Nghiên cu ngun thu phi tín dng trong
toàn h thng Ngân hàng TMCP ông Á.
3
Thi gian nghiên cu: s liu phc v nghiên cu đc thu thp t
nm 2011-2013.
4. Phngăphápănghiênăcu
Lun vn s dng ch yu các phng pháp thng kê mô t so sánh ậ đi
chiu, phân tích ậ tng hp.
5. KtăcuăđătƠi
Ngoài li m đu và kt lun, lun vn đc kt cu thành 3 chng:
Chngă1: Tng quan v ngun thu phí t dch v phi tín dng ca ngân
hàng thng mi.
Chngă2: Thc trng gia tng thu phí dch v phi tín dng ti ngân hàng
TMCP ông Á.
Chngă3: Gii pháp gia tng ngun thu phí dch v phi tín dng ti Ngân
hàng TMCP ông Á.
4
CHNGă1:ăTNGăQUANăVăNGUNăTHUăPHệăTăDCHăVăPHI TÍN
DNGăCAăNGỂNăHẨNGăTHNGăMI
1.1. TngăquanăvădchăvăphiătinădngăcaăNHTM
1.1.1. Khái nim dch v phi tín dng
Trong t đin thut ng ngân hàng ca Nhà xut bn giáo dc Barron, xut
bn ln th 5 ca Thomas P.Fitch, dch v phi tín dng là các dch v ngân hàng
da trên l phí không liên quan đn vic m rng tín dng mà ngân hàng cung cp
cho các ngân hàng đi lỦ hoc các KH.
Theo tài liu d án ắ kho sát và đánh giá dch v phi tín dng ngân hàng
Vit Nam” ca t chc Deloitte Touche Tohmatsu, dch v phi tín dng là bt c
dch v hoc sn phm nào cung cp bi ngân hàng hoc các t chc tài chính mà
không phi là nhng dch v tín dng. Dch v phi tín dng là dch v đc ngân
hàng cung cp ti KH đáp ng nhu cu v tài chính, tin t ca KH nhm trc tip
hoc gián tip đem li cho ngân hàng mt khon thu nhp nht đnh, không bao
gm dch v tín dng.
1.1.2. S khác nhau gia dch v tín dng và dch v phi tín dng.
Dch v tín dng và dch v phi tín dng đu là dch v, do đó đu mang đy
đ nhng thuc tính chung ca dch v nh là tính vô hình, tính không th tách bit
hoc không chia ct và tính không n đnh và khó xác đnh.
S khác nhau gia dch v phi tín dng so vi dch v tín dng đc th hin
qua các đc đim sau:
- Dch v tín dng không làm phát sinh các nghip v liên quan đn vic
cung cp và thu hi tài sn đi vi KH. ây là đc đim phân bit rõ nht dch v
phi tín dng vi dch v tín dng. Xét v mt nghip v, khi dch v phi tín dng
đc ngân hàng cung cp ti KH thì không làm phát sinh các khon mc cho vay
trong phn tài sn ca Bng cân đi k toán ca ngân hàng, hay nói khác đi đó là
dch v không làm ngân hàng phi chun b mt khon tin thc đ nhn li khon
tin đó sau mt khon thi gian.
5
- Dch v phi tín dng không chu tác đng trc tip ca lưi sut. i vi
dch v phi tín dng, thu nhp đc hình thành t phí dch v, chênh lch giá, hoa
hng,ầ Nh vy, đ đánh giá hot đng phi tín dng ca mt ngân hàng có th cn
c vào t l thu ngoài lưi trên tng thu nhp. T l này càng cao, càng chng t tính
hiu qu ca dch v phi tín dng. Do đó, s thay đi v lưi sut không tác đng
trc tip đn hot đng kinh doanh cng nh vic phát trin các dch v phi tín
dng ca ngân hàng
- Dch v phi tín dng không hin hu: dch v phi tín dng không th cm
nhn đc bng các giác quan, và kt qu đc biu hin qua mt s yu t - là
phng tin chuyn giao dch v cho KH nh: đa đim cung ng, thái đ ca
GDV, thi gian x lỦ công vic, môi trng giao dch,ầ
- Dch v phi tín dng d bt chc: khác vi dch v tín dng ca mi
ngân hàng đc xây dng trên c ch qun lỦ và khu v ri ro riêng bit, đi tng
KH hng đn; dch v phi tín dng có th ging nhau nhiu ngân hàng nu nó
mang li hiu qu kinh doanh tt.
- Các dch v phi tín dng có th đc cung cp trn gói mà không gii hn
các s lng sn phm trong gói: các dch v phi tín dng đu có mi quan h vi nhau
to thành mt chu trình. Các mi quan h này to ra mt h thng h tr ln nhau trong
s phát trin các dch v ngân hàng. Nh đó ngân hàng có đc s phát trin dch v bn
vng, phát huy tính h thng ca dch v và có th cung cp các dch v trn gói cho KH
- Vic cung cp các dch v phi tín dng cho KH không tuân theo nguyên
tc hoàn tr: doanh thu, chi phí cho các dch v phi tín dng ca ngân hàng không
bao gm các khon lưi thu đc t vic cp tín dng cho KH hay lưi phi tr t vic
vay vn ca KH. Do đó, vic cung cp dch v phi tín dng cho KH đc thc hin
ắmua đt bán đon” mà không có s hoàn tr t phía KH.
1.1.2.1. Cácăloiăhình dchăvăphiătínădng:
- Dchăvăthanhătoánă
Dch v thanh toán bao gm dch v thanh toán trong nc và dch v thanh
toán quc t. Trong đó,
6
Dch v thanh toán trong nc bao gm các hình thc dch v sau:
o Thanh toán bng y nhim chi (UNC): là phng thc thanh toán đc
ngân hàng thc hin theo UNC ca KH bng cách trích chuyn tin trên tài khon
TGTT ca KH lp UNC sang tài khon TGTT ca bên th hng.
o Thanh toán bng y nhim thu (UNT): là phng thc thanh toán mà KH
lp UNT theo mu ca ngân hàng đ y nhim ngân hàng thu h tin ngi mua,
ngi nhn cung ng hàng hóa, dch v trên c s hp đng thng mi gia hai bên.
o Thanh toán bng séc: séc là mnh lnh thanh toán vô điu kin ca ch tài
khon lp di dng vn bn yêu cu t chc cung ng dch v thanh toán chi tr
mt s tin nht đnh cho ngi th hng bng tin mt hoc chuyn khon t tài
khon TGTT ca ngi kỦ phát séc cho ngi th hng trên t séc hoc tr theo
lnh ca ngi th hng hoc tr cho ngi xut trình.
o Thanh toán bng th tín dng: là hình thc thanh toán trong nc ch yu
đc thc hin trong các nghip v kinh doanh xut nhp khu hàng hóa và dch v.
o Thanh toán bng th thanh toán: Th thanh toán do Ngân hàng phát hành
bán cho KH s dng đ tr tin hàng hóa, dch v, các khon thanh toán khác, rút
tin mt ti các Ngân hàng đi lỦ thanh toán hay các quy rút tin t đng.
Dch v thanh toán quc t
Thanh toán quc t là quá trình thc hin các khon thu chi tin t liên quan
đn các mi quan h kinh t, thng mi, và các mi quan h phi kinh t khác gia
các t chc, công ty, cá nhân các nc thông qua hot đng h thng ngân hàng có
quan h đi lỦ trên toàn th gii.
Trong TTQT hin nay, thng s dng các phng thc thanh toán nh:
o Phng thc thanh toán chuyn tin:là phng thc thanh toán đn gin
nht, trong đó mt KH (ngi mua, ngi tr tin, ngi nhp khuầ) yêu cu ngân
hàng phc v chuyn mt s tin nht đnh cho ngi th hng (ngi bán, ngi
xut khu, ngi nhn tin) mt đa đim xác đnh trong mt thi gian nht đnh.
o Phng thc thanh toán nh thu: là phng thc thanh toán trong đó công
ty xut khu sau khi hoàn thành ngha v giao hàng hoc cung ng dch v s tin hành
7
y thác cho ngân hàng phc v mình, thu h tin t công ty nhp khu da trên c s hi
phiu và b chng t xut khu xut trình đy đ chng t theo tha thun.
o Phng thc thanh toán nhn chng t: là phng thc mà nhà nhp khu
s kỦ vi ngân hàng mt bn ghi nh gm 2 phn: (1) m mt tài khon tín chp
mang tên nhà nhp khu cho nhà xut khu hng li, (2) yêu cu v b chng t
thanh toán mà nhà xut khu phi xut trình cho ngân hàng. Nhà nhp khu s
chuyn tin vào tài khon tín chp. Sau khi nhn đc thông báo t ngân hàng, nhà
xut khu s tin hành giao hàng và thành lp b chng t thanh toán và thanh toán
nu b chng t hp l.
o Phng thc th tín dng: là mt s tha thun, trong đó mt ngân hàng
theo yêu cu ca KH s tr mt s tin nht đnh, cho mt ngi th ba hoc chp
nhn hi phiu do ngi th ba kỦ phát trong phm vi s tin đó, khi ngi th ba xut
trình cho Ngân hàng b chng t thanh toán phù hp vi nhng quy đnh đư đ ra
trong th tín dng.
o Phng thc ghi s: Ngi xut khu m tài khon đ ghi n ngi nhp
khu yêu cu ngi nhp khu tr tin cho ngi xut khu vào thi đim xác đnh
trong tng lai
- Dchăvăkinhădoanhăngoiăhi
Dch v kinh doanh ngoi hi bao gm dch v kinh doanh ngoi t và vàng.
Dch v kinh doanh ngoi t đc các ngân hàng cung cp vi nhiu phng
thc giao dch khác nhau nh: giao ngay, hoán đi, k hn, quyn chn, giao sau.
Dch v kinh doanh vàng ti các ngân hàng thng mi bao gm các dch v
kinh doanh vàng ming, kinh doanh vàng tài khon và kinh doanh quyn chn vàng.
ng thi, các dch v đi kèm vi kinh doanh vàng cng rt đc a chung và
thông qua vic trin khai các dch v này ngân hàng thu đc khon phí đ b sung
cho ngun thu phí phi tín dng. Các dch v này bao gm dch v gi h vàng, dch
v ngân qu vàng, dch v thanh toán vàng, dch v chuyn ngân vàng,ầ
8
- Dchăv th
Thanh toán bng th: th thanh toán là phng tin thanh toán do các ngân
hàng phát hành. Ch th s dng th đ thc hin vic thanh toán tin hàng hóa,
dch v, hoc np, rút tin mt, chuyn khon ti các máy, các quy t đng ca
ngân hàng.
Các NHTM ngày nay đang cung cp cho KH hai loi th ph bin nht là th
ghi n và th tín dng.
Th ghi n: là loi th gn lin vi tài khon tin gi thanh toán ca KH.
KH có th s dng th đ rút tin mt; thanh toán, chi tr tin mua hàng hóa,
dch v bt k đim bán hàng nào có đt máy đc th ca NHTM. Khi KH s
dng loi th này đ thanh toán thì giá tr giao dch đc khu tr ngay vào tài
khon ca KH
- Th tín dng: là loi th đc s dng ph bin, NHTM cho phép ch th
không cn có s d trên tài khon và đc s dng mt hn mc tín dng nht đnh.
ây là loi th ắ tiêu tin trc, tr tin sau”, ngi s dng th đc t chc phát
hành th ng tin trc đ tiêu dùng và ch phi thanh toán toàn b, hoc mt phn
vào cui mi k thanh toán.
- DchăvăNgơnăhƠngăđinăt
Dch v ngân hàng đin t đc gii thích nh là dch v cho phép KH có th
truy cp t xa vào mt ngân hàng nhm: thu thp thông tin, thc hin các giao dch thanh
toán, tài chính da trên tài khon m ti ngân hàng và đng kỦ s dng dch v mi.
Hin nay, có hai kênh phân phi dch v ngân hàng đin t ch yu là
Internet và đin thoi
Kênh phân phi dch v ngân hàng đin t qua đin thoi có th thc hin
vi dch v: Call centre, Phone banking, SMS banking, Mobile banking.
Kênh phân phi dch v đin t Internet là kênh cho phép KH đc đt lnh
yêu cu NH phc v mình thc hin vic chuyn tin, thanh toán hoc kim soát
hot đng ca tài khon cá nhân, t chc thông qua mng Internet.
9
- Dchăvăngơnăqu
Dch v ngân qu là nhng dch v do NHTM cung ng nhm đáp ng nhu
cu qun lỦ ngân qu, kim soát dòng tin, hot đng thu chi ca KH mt cách an
toàn và hiu qu. Nhng dch v này giúp KH tit kim đc thi gian và chi phí,
gim thiu ri ro trong vic vn chuyn, kim đm, ct gi tin mt, tng hiu
qu trong qun lỦ tin mt. Khi s dng các DV ngân qu thì KH phi tr mt
khon phí cho NH nh đó giúp NH gia tng ngun thu nhp t phí, tng c hi
bán chéo các sn phm khác cho KH. Các mt kênh phân phi. Mô hình này bt
ngun t Pháp và đư tr thành mt mô hình ph bin các nc Châu Ểu và
nhiu nc trên th gii.
Bancassurance đem li nhiu li ích cho các NH , các công ty bo him và c
KH. Bancassurance giúp NH có thêm DV mi cung cp cho KH, làm đa dng hóa
DV ca mình và tr thành mt ắsiêu th tài chính”
1.2. Ngunăthuăphíătădchăvăphiătínădng
1.2.1. Kháiănimă
Ngun thu phí t dch v phi tín dng là tng thu nhp đt đc t vic
NHTM cung cp các dch v phi tín dng cho KH. ây là ngun thu có tính n đnh
ca ngân hàng, ri ro thp, đng thi đi cùng vi nó là s phát trin dch v ngân
hàng, nhm làm tha mưn nhu cu ngày càng tng ca KH.
1.2.2. Phơnăloiăngunăthuăphíătădchăvăphiătínădng:
Ngun thu phí dch v phi tín dng đc phân loi cn c vào dch v cung cp cho
KH. C th bao gm:
Thu t dch v thanh toán:
Là khon thu t dch v thanh toán, chuyn tin trong nc và quc t, và
các dch v thanh toán khác mà NH cung cp cho KH, bao gm:
Thu t dch v thanh toán trong nc: các khon phí phát sinh liên quan
đn giao dch tài khon tin gi thanh toán, tin gi tit kim không k hn, giao
dch tin mt nh: phí chuyn tin t tài khon tin gi đ thanh toán, phí np/rút
tin mt t tài khon, phí tra soát, điu chnh, hy lnh chuyn tin do li ca KH,
phí dch v tr lng t đngầ
10
Thu t dch v thanh toán quc t: phí chuyn tin đi, phí chuyn tin đn,
phí tra soát lnh chuyn tin, phí thanh toán b chng t đòi tin theo LC, phí bo
lưnh nhn hàng, kỦ hu vn đn, phí nh thu, các khon đin phí,ầ
Thu t dch v kinh doanh ngoi t:
Là các khon thu trc tip t hot đng kinh doanh ngoi t, vàng, giao dch
tài chính phái sinh bao gm: s chênh lch lưi gia giá bán và giá mua ngoi t,
vàng bc, phí mua bán vàng và ngoi t, lưi do đánh giá li ngoi t và vàng; thu t
các giao dch tài chính phát sinh nh giao dch k hn, giao dch hoán đi, giao dch
quyn chn , giao dch tng lai.
Thu t dch v th:
Là khon thu phí trong vic phát hành, thanh toán th và s dng các dch v
ngân hàng bng th ATM, th tín dng ( Visa, Master Card,ầ) và các th khác bao
gm các loi phí: phí phát hành th, phí thanh toán th (phí ng/rút tin mt, phí
chuyn tin, phí yêu cu phát hành s sec, phí chuyn đi ngoi t thanh toán th
Visa); thu phí dch v th ATM, th tín dng bao gm: phí thng niên, phí kích ot
th, phí cp li mư PIN, phí thay đi tài khon liên kt, phí đóng th, phí x lỦ khiu
ni, phí in sao kê tài khon, phí kim tra s d tài khonầ
Thu t dch v Ngân hàng đin t:
Khon phí thu t dch v ngân hàng đin t cung cp cho KH bao gm phí
giao dch ( thu theo gói, thu theo tng món giao dch), phí điu chnh/thay đi thông
tin ngi s dng; phí thay đi/điu chnh dch v.
Thu t dch v ngân qu:
Bao gm các khon phí kim đm tin mt theo yêu cu ca KH; phí kim
đm, thu chi tin mt ngoài tr s ngân hàng, phí nhn gi tin qua đêm, phí kim
đnh tin tht, tin gi, phí thu đi ngoi t, phí thu đi tin không đ tiêu chun lu
thông, phí dch v lu gi và bo qun tài sn, phí cho thuê t két st, hp đng tài
sn do ngân hàng cung cp cho KH
Thu t dch v phi tín dng khác:
Là các ngun thu t dch v khác vi các ngun thu trên, bao gm:
11
Thu t hot đng bo him: là ngun thu t vic làm đi lỦ cung cp dch
v bo him, thu t hot đng kinh doanh bo him
Thu t dch v t vn: phí thu t dch v t vn mà ngân hàng cung cp
cho KH.
Thu phí nghip v y thác, đi lỦ: là các khon thu phí trong hot đng
ngân hàng thc hin dch v ca ngân hàng đi lỦ, nhn y thác cho vay, y thác
qun lỦ tin vay, y thác cho vay theo các điu kin ca đn v y thác,ầ
Thu phí t dch v bo lưnh: là các khon phí phát sinh t hot đng bo
lưnh ca Ngân hàng cho các KH cn c vào tài sn ca KH th chp ti Ngân hàng
hoc bng tín chp cho các KH có uy tín, có quan h lâu nm.
Thu t các dch v khác: liên quan đn hot đng ngân hàng, nh các
khon phí hoa hng t vic thc hin dch v; phí qun lỦ tài khon (phí m, đóng
tài khon, cung cp sao kê tài khon, sao lc chng t, phí xác nhn s d tài khon
theo yêu cu ca ch tài khon, phí cung ng các phng tin thanh toán nh thu t
vic cp cheque, y nhim chi,ầ
1.2.3. căđimăngunăthuăphíătădchăvăphiătínădng:
- Phát sinh t hot đng cung cp các dch v phi tín dng ca ngân hàng.
- Ngun thu n đnh, không mang đn ri ro cho ngân hàng, do đó không phát
sinh các khon d phòng cho Ngân hàng, không làm gim li nhun ca
ngân hàng.
- Gia tng trên c s gia tng s lng KH s dng dch v hoc gia tng s
lng dch v phi tín dng tính phí hoc gia tng biu phí cho mt dch v,
nhóm dch v phi tín dng.
1.2.4. Vaiătròăcaăngunăthuăphíătădchăvăphiătínădng
Thănht, vic quan tâm phát trin ngun thu nhp t dch v phi tín dng
s giúp đa dng ngun thu, tránh l thuc quá nhiu vào tín dng.
Tín dng là công c rt quan trng trong qun lỦ kinh t v mô ca nhà nc,
nên nó luôn đc nhà nc qun lỦ rt cht ch. Trong khi dch v phi tín dng là
hot đng cung cp dch v hng hoa hng thông thng nên không chu s giám
12
sát ca nhà nc. Khi tình hình kinh t khó khn, ngân hàng nhà nc thc hin
chính sách tht cht tin t, tht cht tín dng, thì ngun thu t dch v phi tín dng
s là ngun sng ca các NHTM. Lúc đó, thu t dch v phi tín dng b thu hp li,
các NHTM không th cho vay đc na. Các NHTM có th phi đi mt vi tình
trng xu hn na là ri ro không thu đc lưi, ri ro mt vn. Thu t dch v phi
tín dng tuy t l thp hn thu t dch v tín dng nhng phát huy hiu qu cao hn
vào lúc này. NHTM không cn phi tng ngun vn ca mình đ tng thu dch v.
vi th phn đư có, các NHTM ch cn duy trì vic cung cp các dch v và thu phí.
Ngun thu này giúp các ngân hàng duy trì đc hot đng ca mình, vt qua đc
giai đon khó khn
Thăhai, ngun thu t dch v phi tín dng giúp NHTM gim ri ro trong
kinh doanh do ri ro t hot đng tín dng quá ln.
Trong môi trng kinh t có nhiu bt n, khó lng do nhiu tác đng t
các cuc khng hong kinh t th gii, kinh t trong nc, bin đng ca th
trng,ầ dn đn mt chui các tác đng xu đn hot đng sn xut kinh doanh
ca các doanh nghip, khi đó kh nng thanh toán n vay ca doah nghip s b nh
hng, n xu gia tng và ri ro tín dng xy ra. Nh vy có th thy rng hot
đng tín dng mc dù đem li li nhun cao cho NHTM nhng bn thân ca nó
cng n cha rt nhiu ri ro. NHTM có th cho doanh nghip vay vi lưi sut cao,
đng ngha vi li nhun ln. Tuy nhiên, li nhun cao luôn đi kèm vi ri ro cng
cao không kém, do đó, ngun thu t DV tín dng luôn không an toàn, và vic phát
trin các dch v phi tín dng nhm phân tán và gim thiu ri ro và lành mnh hóa
c cu li nhun là mt điu tt yu mà các NHTM luôn hng ti.
Thăba, chú trng phát trin dch v phi tín dng là mt hng phát trin
theo chiu sâu.
Các dch v phi tín dng là các dch v gn lin vi hot đng ngân hàng.
Phát trin dch v phi tín dng không nhng cho phép các NHTM thc hin tt yêu
cu ca KH mà còn h tr tích cc đ NHTM thc hin tt hn chc nng trung
gian tín dng và trung gian thanh toán. Dch v ngân hàng mà NHTM cung cp cho
13
KH không ch thun túy đ hng hoa hng và dch v phí (yu t tng doanh thu
và li nhun cho ngân hàng) mà dch v ngân hàng cng có tác dng h tr các mt
hot đng chính ca NHTM mà trc ht là hot đng tín dng. Dch v ngân hàng
tt giúp nâng cao uy tín ca NHTM trên thng trng, t đó giúp tng s lng
KH, dn đn tng doanh thu hot đng dch v ca NHTM.
Thă t, phát trin dch v phi tín dng giúp ngân hàng đa dng hóa sn
phm dch v, nâng cao nng lc cnh tranh. Nghip v chính ca ngân hàng
thng mi vn là huy đng và cho vay vn. Tuy nhiên, trong bi cnh nn kinh t
ngày càng phát trin, có nhiu ngân hàng cùng hot đng kinh doanh, và các ngân
hàng này cùng cung cp nhng dch v tín dng ging nhau, thì vic phát trin dch
v phi tín dng là mt hng đi dúng đn nhm to dng s khác bit, thu hút KH.
Vic m rng thêm các dch v phi tín dng mi s to điu kin cho ngân hàng đa
dng hóa các dch v cung cp đn KH, tng thêm các tin ích tài chính, đáp ng ti
đa nhu cu ca KH. Dch v phi tín dng góp phn giúp ngân hàng m rng th
phn, to dng danh ting và uy tín cao hn, t đó nâng cao nng lc cnh tranh.
ây là nhng yu t quan trng giúp ngân hàng phát trin bn vng.
Vi các lỦ do trên, cho thy phát trin dch v phi tín dng là mt hng đi
đúng đn và cn thit đ nâng cao hiu qu hot đng ca NHTM
1.2.5. Cácăyuătătácăđngăđnăngunăthuăphíădchăvăphiătínădng
1.2.5.1. Cácănhơnătăthucăvămôiătrngăvămô
Nghiên cu nh hng ca các nhân t này nhm thy đc mc đ nh
hng ca chúng ti tình hình bin đng v thu nhp dch v ca NHTM, t đó đa
ra nhng kin ngh phù hp vi c quan qun lỦ nhà nc, nhm to điu kin
thun li phát trin sn phm dch v, tng thu nhp cho ngân hàng.
Môi trng pháp lỦ
ây là nhân t thuc môi trng bên ngoài có tác đng ln nht và thng
xuyên nht đi vi hot đng ca ngân hàng thng mi nói chung và dch v phi
tín dng ca ngân hàng nói riêng. Mt môi trng pháp lỦ đng b, đy đ s là tin
14
đ thun li cho các dch v ngân hàng phát trin, nht là các quy đnh v chính
sách t giá, chính sách tin t, các quy đnh v thu phí,ầ
Môi trng kinh t
Bao gm các yu t nh: tin t n đnh, kinh t phát trin vng chcầ
Môi trng kinh t thng tác đng đn dch v ngân hàng theo hai hng vào KH và
vào th trng tài chính. Môi trng kinh t phát trin cùng vi đó là s phát trin ca
các doanh nghip kéo theo s phát trin ca các nhu cu v dch v tài chính ngân
hàng. Vì vy có th nói môi trng kinh t là mt yu t khách quan rt quan trng tác
đng ti hot đng ca ngành ngân hàng nói chung cng nh ngun thu t dch v
ngân hàng nói riêng.
Môi trng chính tr.
Môi trng chính tr - xư hi bao gm các yu t nh chính tr, dân s, trình
đ dân trí, thu nhpầ Dch v phi tín dng ngân hàng ch có th phát trin nhm
tng thu nhp cho ngân hàng trong mt môi trng chính tr n đnh, không có
nhiu bin đng bt thng. Có nh vy ngi dân và doanh nghip mi yên tâm
b vn ra đ hot đng sn xut kinh doanh, tham gia vào các hot đng kinh t xư
hi. T đó mi ny sinh nhu cu s dng các dch v ngân hàng.
1.2.5.2. CácănhơnătăchăquanătăphíaăNHTM
Ngun lc v tài chính và c s vt cht k thut công ngh ca ngân hàng
Tim lc tài chính ca ngân hàng th hin quy mô vn, cht lng tài sn
có, kh nng thanh toán và kh nng sinh li, kh nng tn ti và phát trin mt
cách an toàn không đ xy ra đ v hay phá sn. thc hin phát trin sn phm
dch v phi tín dng nhm tng thu nhp cho ngân hàng, các ngân hàng cn có vn
đ mua sm trang thit b, đu t công ngh ngân hàng, đào to ngun nhân lc và
m rng mng li hot đng ầ Vì vy, vn đâu t là điu kin đu tiên và quan
trng đi vi ngân hàng trong quá trình trin khai dch v phi tín dng trên th
trng và đi mi công ngh bt kp nhng tin b ca công ngh trong lnh vc
ngân hàng.
15
Ngoài ra c s vt cht k thut đc trang b ti chính tr s ca ngân hàng
là mt phn hình nh ca ngân hàng. Hình nh ca ngân hàng tt s to cho KH yên
tâm thoi mái khi giao dch và ngc li. Do vy, đây cng là mt nhân t nh
hng đn s phát trin dch v phi tín dng, làm tng gim thu nhp t mng này.
Ngun nhân lc
Phát trin ngun nhân lc và đào to ngun nhân lc có nng lc, có trình đ
cao đc coi là yu t then cht mang li s thành công cho các NHTM. Các
NHTM mun đa ra các sn phm dch v phi tín dng tt, có cht lng đ thu hút
đc KH và nâng cao nng lc cnh tranh sn phm dch v phi tín dng cn phi
có trong tay mt đi ng cán b có cht lng. Hn na do đc thù ca ngân hàng
là cung cp các sn phm dch v nên công tác chm sóc, phc v KH li càng quan
trng. i vi b phn giao dch trc tip vi KH ngoài yu t trên cn phi có thái
đ nim n, chu đáo, tn tình phc v và có kh nng t vn cho KH. ây chính là
đng lc đ lôi kéo KH đn s dng các sn phm dch v phi tín dng ngân hàng
ngày càng đông.
Hot đng Marketing
Marketing có v trí quan trng hot đng ca NHTM. Mc tiêu ca
Marketing là phát trin và đa ra các loi sn phm dch v phi tín dng ngân hàng
mi; ng dng công ngh ngân hàng hin đi đ phc v KH; nâng cao kh nng
cnh tranh và thu hút thêm KH s dng sn phm dch v phi tín dng. Nhim v
ca Marketing là xác đnh đc th trng tim nng, la chn th trng c th,
làm sáng t nhu cu ca KH v sn phm dch v phi tín dng và quan trng hn là
phi xây dng đc chng trình đng b cng nh k hoch hot đng đ đm bo
thành công mc tiêu chính ca nó.
Cht lng các dch v phi tín dng
ây cng là mt yu t nh hng đn thu nhp ngân hàng. Các dch v
ngân hàng đu có mi liên h mt thit vi nhau, sn phm này có cht lng tt s