B GIÁO DCăVÀăÀOăTO
TRNGăI HC KINH T TP.HCM
Trn Quc Phong
GII PHÁP NÂNG CAO GIÁ TR THNGăHIU
CÔNG TY C PHN PHÂN PHI KHÍ THP ÁP DU KHÍ
VIT NAM
LUNăVNăTHCăSăKINHăT
Tp. H Chí Minh ậ Nm 2013
B GIÁO DCăVÀăÀOăTO
TRNGăI HC KINH T TP.HCM
Trn Quc Phong
GII PHÁP NÂNG CAO GIÁ TR THNGăHIU
CÔNG TY C PHN PHÂN PHI KHÍ THP ÁP DU KHÍ
VIT NAM
Chuyên ngành: Qun tr kinh doanh
Mã s: 60.34.05
LUNăVNăTHCăSăKINHăT
NGI HNG DN KHOA HC: PGS.TS. H TIN DNG
Tp. H Chí Minh ậ Nm 2013
LIăCAMăOAN
Tôi xin cam đoan tt c các ni dung ca Lun vn nƠy hoƠn toƠn đc hình
thƠnh vƠ phát trin t nhng quan đim ca chính cá nhơn tôi, di s hng dn
khoa hc ca PGS.TS H Tin Dng. Các s liu vƠ kt qu có đc trong Lun
vn nƠy lƠ hoƠn toƠn trung thc.
Tác gi lun vn
Trn Quc Phong
MC LC
Trang ph bìa.
Li cam đoan.
Danh mc các ký hiu, các ch vit tt.
Danh mc bng.
Danh mc hình.
LIăCAMăOAN 1
MăU 1
1. Lý do chnăđ tài 1
2. Mc tiêu nghiên cu 1
3. iătng và phm vi nghiên cu 2
4. Phngăphápănghiênăcu 2
5. Kt cu ca lunăvn 3
CHNGă1:ăCăSăLụăLUNăVăTHNGăHIU 4
1.1. Gii thiu 4
1.2. Tng quan v thngăhiu 4
1.2.1. Mt s khái nim 4
1.2.1.1. Khái nim thng hiu 4
1.2.1.2. Giá tr thng hiu 5
1.2.1.3. Các thành phn ca giá tr thng hiu 6
1.2.2. Vai trò caăthngăhiu 9
1.2.2.1. i vi ngi tiêu dùng 9
1.2.2.2. i vi doanh nghip 11
1.2.3. Mt s mô hình nghiên cuăđ xây dng và phát trinăthngăhiu
12
1.2.3.1. Mô hình đnh giá tài sn thng hiu ca Young & Rubicam (BVA
– Brand Asset Valuator) 12
1.2.3.2. Mô hình BRANDZ ca Millward Brown 14
1.2.3.3. Mô hình giá tr thng hiu và h thng nhn din thng hiu ca
Aaker 14
1.2.3.4. Mô hình cng hng thng hiu 17
Kt lunăchngă1 19
CHNGă2:ăÁNHăGIÁăTHCăTRNGăVăGIÁăTRăTHNGăHIUă
CỌNGăTYăCăPHNăPHÂNăPHIăKHệăTHPăÁPăDUăKHệăVITăNAM 20
2.1. Gii thiu 20
2.2. Tng quan v Công ty C phn Phân phi Khí thp áp Du khí Vit Nam
20
2.2.1. Sălc v Công ty C phn Phân phi Khí thp áp Du khí Vit
Nam 20
2.2.1.1. Gii thiu chung 20
2.2.1.2. Các hot đng chính ca Công ty C phn Phân phi Khí thp áp
Du khí Vit Nam 23
2.2.2. Tình hình kt qu kinh doanh ca Công ty C phn Phân phi Khí
thp áp Du khí Vit Nam 24
2.3. ánhăgiáăca khách hàng v thngăhiu Công ty C phn Phân phi Khí
thp áp Du khí Vit Nam 26
2.3.1. Thit k nghiên cu 26
2.3.2. Quy trình nghiên cu 28
2.3.3. Mô hình nghiên cu 29
2.3.4. Kt qu nghiên cu 33
2.4. ánhăgiáăchungăv thc trngăthngăhiu Công ty C phn Phân phi
Khí thp áp Du khí Vit Nam 48
2.4.1. uăđim 48
2.4.2. Hn ch và nguyên nhân 57
Kt lunăchngă2 61
CHNG 3: GIIăPHÁPăNÂNGăCAOăGIÁăTRăTHNGăHIUăCỌNGăTYă
CăPHNăPHÂNăPHIăKHệăTHPăÁPăDUăKHệăVITăNAM 62
3.1. nhăhng phát trin ca PV GAS D: 62
3.2. Gii pháp nâng cao giá tr thngăhiu PV GAS D 63
3.2.1. Nhóm gii pháp v trungăthƠnhăthngăhiu 63
3.2.2. Nhóm gii pháp cm nhn chtălng 67
3.2.3. Nhóm gii pháp v nhn bităthngăhiu 71
3.2.4. Nhóm gii pháp v hình nhăthngăhiu 73
3.2.5. Các gii pháp h tr. 77
3.3. Các kin ngh 82
3.3.1. i vi Công ty m PV GAS 82
3.3.2. i viănhƠănc 82
KTăLUN 85
DANH MC CÁC KÝ HIU, CÁC CH VIT
TT
1. CBCNV Cán b công nhơn viên.
2. CNG Compressed Natural Gas (Khí t nhiên nén).
3. CO Cacbon mono oxyt (Khí CO).
4. DO Diesel oil (Du diesel).
5. EFA Exploratory Factor Analysis (Phơn tích nhơn t khám
phá).
6. FO Fuel oil (Du nhiên liu FO)
7. IEA International Energy Agency (C quan nng lng
quc t).
8. KCN Khu công nghip.
9. LPG Liquidfied Petroleum Gas (khí du m hóa lng).
10. LNG Liquidfied Natural Gas (khí t nhiên hóa lng).
11. mmBTU Million British Thermal Units (Triu đn v nhit
lng Anh).
12. NO
x
Nitrogen oxyt.
13. PV GAS Tng công ty khí Vit Nam.
14. PV GAS D Công ty C Phn Phơn Phi Khí thp áp Du khí Vit
Nam.
15. Sm3 Standard cubic meter (mét khi khí tiêu chun).
16. SPSS Statistical Package for the Social Sciences (Phn mm
thng kê cho môn khoa hc xư hi ậ phn mm SPSS).
17. TOE Ton of oil equivalent (tn du quy chun).
18. WTO World Trade Organization (T chc Thng mi Th
gii).
DANH MC BNG
Trang
Bng 2.1: Kt qu hot đng sn xut kinh doanh t 2008 – 2012 24
Bng 2.2: Bng tóm tt các giai đon ca phng pháp nghiên cu. 27
Bng 2.3: Bng thng kê mô t mu kho sát. 34
Bng 2.4: Kt qu kim đnh Cronback Alpha cho các thang đo. 36
Bng 2.5: Bng KMO and Bartlett's Test 37
Bng 2.6: Bng kt qu gii thích phng sai tng. 37
Bng 2.7: Bng ma trn xoay nhân t
a
. 38
Bng 2.8: Bng giá tr trung bình ca các bin trong thành phn S nhn vit v
thng hiu 39
Bng 2.9: Bng giá tr trung bình ca các bin trong thành phn Hình nh thng
hiu. 40
Bng 2.10: Bng giá tr trung bình ca các bin trong thành phn Cht lng cm
nhn thng hiu 41
Bng 2.11: Bng giá tr trung bình ca các bin trong thành phn Lòng trung thành
thng hiu 423
Bng 2.12 : Bng giá tr trung bình ca các bin trong thành phn Giá tr thng
hiu tng quát 44
Bng 2.13: Bng tóm tt mô hình
b
46
Bng 2.14: Bng kt qu phân tích ANOVAb 46
Bng 2.15: Bng kt qu phân tích h s hi qui 46
Bng 2.16: Bng so sánh giá khí t nhiên so vi sn phm thay th. 51
DANH MC HÌNH
Trang
Hình 1.1: Mô hình thành phn Giá tr thng hiu ca K.L Keller
6
Hình 1.2: Mô hình thành phn ca Giá tr thng hiu ca Aaker; 8
Hình 1.3: Mô t dòng đi thng hiu: Li sc mnh thng hiu (Young &
Rubicam 13
Hình 1.4: Tháp Nng đng thng hiu BrandDynamics (Millward Brown) 14
Hình 1.5: Các thành phn ca Giá tr thng hiu (Aaker, 1991); 15
Hình 1.6: S đ H thng nhn din thng hiu (Aaker, 1996). 16
Hình 1.7: Mô hình Cng hng thng hiu (Keller, 2009). 17
Hình 2.1: Biu đ sn lng các nm 2008 – 2012 24
Hình 2.2: Biu đ so sánh doanh thu, chi phí và li nhun các nm 2008 - 2012. 25
Hình 2.3: Quy trình nghiên cu. 28
Hình 2.4: Mô hình nghiên cu s dng trong đ tài 29
Hình 2.5: Biu đ giá tr trung bình ca các bin thành phn S nhn bit v
thng hiu 39
Hình 2.6: Biu đ giá tr trung bình ca các bin thành phn Hình nh thng hiu
41
Hình 2.7: Biu đ giá tr trung bình ca các bin thành phn Cht lng cm nhn
thng hiu 42
Hình 2.8: Biu đ giá tr trung bình ca các bin thành phn Lòng trung thành
thng hiu 44
Hình 2.9: Biu đ giá tr trung bình ca các bin thành phn Giá tr thng hiu
tng quát 45
Hình 2.10: Biu đ biu din hi qui phn d chun hóa 4844
Hình 2.11: Biu đ th hin giá khí t nhiên so vi các sn phm thay th 51
Hình 2.12: Biu đ th hin c cu lao đng ca PV GAS D. 55
1
MăU
1. LýădoăchnăđătƠi
Doanh nghip đ tn ti vƠ phát trin ph thuc vƠo rt nhiu yu t. Tuy
nhiên sau mt thi gian xơy dng vƠ tn ti, đ tn ti lơu dƠi vƠ phát trin bn
vng, tt c các doanh nghip đu phi đu t vƠo xơy dng vƠ khng đnh thng
hiu ca mình. NgƠy nay, trong bi cnh Vit Nam đư gia nhp WTO, môi trng
cnh tranh bt đu thay đi theo hng cnh tranh tng dn, doanh nghip cƠng cn
phi xơy dng vƠ nơng cao thng hiu. Tuy nhiên hin nay Vit Nam ngoƠi mt
s doanh nghip nh CƠ phê Trung Nguyên, Công ty Sa Vinamilk…đư xơy dng
thƠnh công thng hiu, còn rt nhiu doanh nghip vn ch quan cha đ ý tp
trung vƠo công tác xơy dng thng hiu, đc bit là các công ty vn còn mt ít yu
t li th t chính sách nhƠ nc. Nhng vì Vit Nam đư gia nhp WTO, nhƠ nc
phi dn d b các chính sách bo h, các doanh nghip k trên s rt b đng trong
quá trình khng đnh thng hiu đ cnh tranh vi đi th. Vì vy thi đim hin
nay, các doanh nghip nƠy cn phi tp trung xơy dng vƠ nơng cao giá tr thng
hiu cho mình. Vic xơy dng vƠ tìm ra gii pháp nơng cao thng hiu ti các công
ty cn cn c vƠo tình hình thc t kt hp vi vic vn dng thích hp c s lý
thuyt v thng hiu vƠ giá tr thng hiu vào hot đng ca doanh nghip.
Vì đang công tác ti Công ty C phơn Phơn phi Khí thp áp Du khí Vit
Nam, lƠ đn v thuc Tp đoƠn Du khí Vit Nam chuyên cung cp khí t nhiên
lƠm nhiên liu cho các khách hƠng công nghip, hiu rõ v thc trng công ty nên
tác gi chn đ tƠi “GiiăphápănơngăcaoăgiáătrăthngăhiuăCôngătyăCăphơnă
PhơnăphiăKhíăthpăápăDuăkhíăVităNam” đ hoƠn thƠnh lun vn vƠ cng nh
đ xut gii pháp nơng cao giá tr thng hiu cho công ty ca mình đ tránh b
đng trong tng lai nh nhn đnh trên.
2. Mcătiêuănghiênăcu
- H thng hóa c s lý thuyt v thng hiu.
- ánh giá thc trng v thng hiu PV GAS D.
2
- xut mt s gii pháp nhm nâng cao giá tr thng hiu PV GAS D.
3. iătngăvƠăphmăviănghiênăcu
- i tng nghiên cu: nghiên cu các yu t cu thành giá tr thng hiu
PV GAS D.
- Phm vi thu thp mu lƠ các khách hƠng đư vƠ đang s dng khí t nhiên
đc cung cp bi PV GAS D.
4. Phngăphápănghiênăcu
- Ngun d liu nghiên cu:
Ngun th cp: các tp chí khoa hc, sách giáo trình, báo đin t, lun
vn trong vƠ ngoƠi nc.
Ngun s cp: thc hin kho sát thng kê.
- Phng pháp thc hin:
Kho sát bng bng câu hi thông qua phng vn trc tip, gi email ti
các đi tng kho sát.
- i tng kho sát: các khách hƠng đư vƠ đang s dng khí t nhiên đc
cung cp bi PV GAS D.
- Kích thc mu: 300 mu.
- a đim kho sát: ti các KCN Phú M, KCN M Xuân tnh Bà Ra ậ Vng
Tàu; các KCN Gò Du, KCN Nhn Trch tnh ng Nai; KCN Hip Phc
huyn Nhà Bè, Tp.HCM.
- Phng pháp ly mu: phng pháp ly mu thun tin.
- Phng pháp x lý kt qu: x lý kt qu bng SPSS. Thang đo đc đánh
giá thông qua h s Cronbach Alpha, phân tích EFA. Kim đnh s phù hp
ca mô hình bng hi qui.
3
5. Ktăcuăcaălunăvn
tài bao gm 3 chng đc phân chia nh sau:
Chng 1: C s lý lun v thng hiu.
Chng 2: ánh giá thc trng v thng hiu Công ty C phn Phân phi
Khí thp áp Du khí Vit Nam.
Chng 3: Gii pháp nâng cao giá tr thng hiu Công ty C phn Phân
phi Khí thp áp Du khí Vit Nam.
4
CHNGă1: CăSăLÝ LUNăVăGIÁăTRăTHNGăHIU
1.1. Giiăthiu
Phn m đu đư gii thiu tng quát v đ tài nghiên cu. Chng 1 nhm
mc đích gii thiu c s lý lun v thng hiu và mt s mô hình tham kho đ
xây dng và phát trin thng hiu.
1.2. Tngăquanăvăthngăhiu vƠăgiáătrăthngăhiu
1.2.1. Mtăsăkháiănim
1.2.1.1. Khái nim thng hiu
T “Thng hiu” (brand) bt ngun t ting Na Uy c có ý ngha “đóng
du bng st nung” vƠ ngi xa đóng du lên vt nuôi ca mình đ nhn bit và
phân bit chúng vi vt nuôi ca ngi khác.
Hip hi Marketing Hoa K đnh ngha Thng hiu là tên, biu tng, ký
hiu, kiu dáng hay mt s phi hp ca các yu t trên trên nhm xác đnh và phân
bit hàng hóa hoc dch v ca mt ngi bán hoc nhóm ngi bán vi hàng hóa
và dch v ca các đi th cnh tranh (American Marketing Association, 1960).
Trong cun sách Nguyên lý Marketing ca Philip Kotler, thng hiu đc
đnh ngha lƠ tên, thut ng, du hiu, biu tng, hoc cách bài trí, hoc s kt hp
gia chúng dùng đ nhn ra hàng hóa hoc dch v ca mt ngi bán hoc mt
nhóm ngi bán vƠ đ phân bit ngi bán vi các đi th cnh tranh (Kotler,
1991).
Còn theo sách Du n thng hiu: Tài sn & giá tr, Tôn Tht Nguyn
Thiêm đnh ngha Thng hiu bao gm luôn tt c nhng gì mà khách hàng/th
trng/xã hi tht s cm nhn v doanh nghip hay/và v nhng sn phm/dch v
cung ng bi doanh nghip. Còn nhãn hiu ch là nhng gì mƠ thông qua đó doanh
nghip mun truyn đt đn các đi tác ca mình (Tôn Tht Nguyn Thiêm, 2005).
nh ngha nƠy đư phơn bit đc khái nhim thng hiu và nhãn hiu mà rt
nhiu ngi lm tng nó là mt.
5
Theo cách hiu ca tác gi, thng hiu là tt c du hiu hu hình và vô
hình mà khách hàng cm nhn đc qua vic tiêu dùng sn phm/dch v hoc
ngm hiu các thông đip t nhà cung cp các sn phm/dch v đ phân bit hàng
hóa, dch v ca nhà cung cp này vi nhà cung cp khác.
1.2.1.2. Giá tr thng hiu
Khi nghiên cu giá tr thng hiu, các nhà nghiên cu tip cn theo hai khía
cnh chính nh sau:
Mt là, t khía cnh cm nhn ca ngi tiêu dùng, có:
Theo David A. Aaker ca trng i hc California ti Berkeley: Giá tr
thng hiu là mt tp hp các yu t liên quan đn khách hƠng nh lòng trung
thành thng hiu, nhn bit thng hiu, cht lng cm nhn, liên tng
thng hiu và các tài sn s hu khác nh s bo h ca pháp lut, mi quan
h vi các kênh phân phi … (Aaker, 1991).
K.L Keller ti đi hc Darthmouth College cho rng: Giá tr thng hiu là kin
thc ca khách hàng v thng hiu (brand knowledge). (Keller, 1993).
Hai là, t khía cnh giá tr tài chính, có:
Interbrand là mt công ty t vn thng hiu toàn cu đư xơy dng mô hình đ
xác đnh giá tr ca thng hiu. Mc đích ca mô hình là tách bit giá tr hu
hình (sn phm) khi giá tr vô hình (thng hiu). Quá trình này bt đu bng
cách loi tr các tài sn hu hình ra khi tng thu nhp thng hiu và kt qu
là cho ra dòng tin vô hình. S d báo đi vi các thu nhp nƠy đc tính toán
da trên các k hoch tài chính ca công ty vƠ môi trng kinh doanh. Mc đ
ri ro ca thng hiu đc xác đnh thông qua sc mnh tng hp ca thng
hiu đc hình thành bi các ch s th trng, mc n đnh, s dn đu,
khuynh hng, s h tr, đa lý …(Trn ình Lý, 2012).
William T. Moran cho rng giá tr thng hiu là s tích hp ca ba yu t th
phn ca thng hiu (market share), giá tng đi (relative price) và tính lâu
6
bn (Durability ậ đo lng lòng trung thành, kh nng mua lp li ca khách
hƠng trong tng lai). (Moran, 1994).
ánh giá giá tr thng hiu theo khía cnh tƠi chính rõ rƠng có đóng góp
vào vic đánh giá tài sn công ty, tuy nhiên nó không giúp nhiu cho nhà qun tr
trong vic tn dng và phát trin giá tr thng hiu. Vì vy, nghiên cu này tp
trung vƠo đánh giá giá tr thng hiu theo khía cnh cm nhn ca ngi tiêu
dùng.
1.2.1.3. Các thành phn ca giá tr thng hiu
Giá tr thng hiu theo cách tip cn theo khía cnh cm nhn ca ngi
tiêu dùng đc nghiên cu chia thành các thành phn nh sau:
Hình 1.1: Mô hình thành phn Giá tr thng hiu ca K.L Keller. (Keller, 1993).
7
Kevin Lane Keller ti đi hc Darthmouth College cho rng giá tr thng
hiu gm hai thành phn là nhn bit thng hiu (brand awareness) và hình nh
thng hiu (brand image);
Nhn bit thng hiu bao gm hai mc đ là nhn ra thng hiu và sâu sc
hn lƠ hi tng thng hiu. Hình nh thng hiu đc chia thƠnh liên tng
thng hiu và mc đ yêu thích, sc mnh vƠ tính đc nht ca liên tng thng
hiu. Liên tng thng hiu có th chia làm ba khía cnh là thuc tính, li ích và
đánh giá chung v thái đ đi vi thng hiu.
Mô hình các thành phn ca giá tr thng hiu đi vi khách hƠng đc mô
t nh sau:
David Allen Aaker ca trng i hc California ti Berkeley đ ngh nm
thành phn ca giá tr thng hiu là lòng trung thƠnh thng hiu (brand loyalty),
nhn bit thng hiu (brand awareness), cht lng cm nhn (perceived quality),
s liên tng thng hiu (brand associations) và các tài sn s hu thng hiu
khác (others proprierity brand asset) nh đa phng, tên mt nhân vt liên quan
thng hiu, bng sáng ch (patents), mi quan h vi kênh phân phi …;
Mô hình giá tr thng hiu ca Aaker nh Hình 1.2.
Lòng trung thƠnh thng hiu là s sn lòng ca khách hàng la chn sn
phm, thng hiu ca doanh nghip trc nhng cám d ca đi th cnh tranh.
Lòng trung thành ch có đc khi thng hiu to cho khách hàng s yêu mn và
tin tng cao nht (so vi thng hiu khác). Thng hiu nào to đc lòng trung
thành ca khách hàng càng cao h có kh nng bán đc nhiu hn, li nhun đem
li cao hn, tc thng hiu có giá tr càng cao.
S nhn bit thng hiu là yu t đu tiên tác đng đn quyt đnh tiêu
dùng thng hiu ca khách hàng. Tùy theo mc đ nhn bit v thng hiu mà
ngi tiêu dùng có th nhn dng và phân bit nó vi các thng hiu đang có trên
th trng. Mc đ nhn bit thng hiu nói lên kh nng mt ngi tiêu dùng có
8
th nhn dng và phân bit nhng đc đim ca mt thng hiu trong các thng
hiu có mt trên th trng.
Hình 1.2: Mô hình thành phn ca Giá tr thng hiu ca Aaker (Aaker, 1991);
Cht lng cm nhn ca khách hàng v thng hiu và cht lng thc ca
mt thng hiu là không ging nhau. Cht lng trong cm nhn mi là yu t
thôi thúc khách hàng quyt đnh mua hay không mua mt sn phm, dch v. Mt
thng hiu đc ngi tiêu dùng cm nhn có cht lng cao thì h s biu hin
cm xúc tt v thng hiu đó vƠ h thy rng h thích thú và mun s hu nó hn
so vi thng hiu khác.
Liên tng thng hiu (hay còn gi lƠ đng hƠnh thng hiu) xut hin
cùng lúc trong tơm trí khách hƠng khi ngi đó ngh đn mt thng hiu c th.
9
Nhng liên tng này có th c th hóa thành: th loi (type), đ yêu thích
(favorability), sc mnh (strength) vƠ tính đc nht (uniqueness).
Các tài sn s hu thng hiu khác chng hn nh s bo h ca lut pháp
hay là mi quan h vi kênh phân phi. Vic bo h ca lut pháp giúp tránh hin
tng mt đi th cnh tranh s dng tên tui hay kiu dáng hoàn toàn ging sn
phm ca doanh nghip. Mi quan h vi kênh phân phi s giúp cho sn phm
chim đc nhng v trí tt trên v trí trng bƠy ti ni phơn phi. Cng tng t
nh khách hƠng, các đim bán hàng s e ngi hn khi phơn phi nhng sn phm
không ni ting. Mt thng hiu mnh giúp ích rt nhiu trong vic có đc mt
v trí trng bƠy tt trên k hàng. Bên cnh đó thng hiu ln s d dàng nhn đc
hp tác ca nhà phân phi trong các chng trình tip th nên nhng thng hiu
thành công thng nh vào mt h thng phân phi tt.
Các quan đim trên v thng hiu có nhiu đim tng đng, tuy nhiên có
th nhn thy giá tr thng hiu là mt khái nim phc tp, bao gm nhiu thành
phn và hin cha tìm đc s thng nht cao v các thành phn ca nó trong các
hc thuyt. Bên cnh đó, có th tn ti s khác bit v các thành phn giá tr thng
hiu trong tng bi cnh xem xét c th, ví d nh gia th trng sn phm hu
hình và th trng dch v, hay gia th trng hàng tiêu dùng và th trng hàng
công nghip…v.v.
1.2.2. Vaiătròăcaăthngăhiu
1.2.2.1. i vi ngi tiêu dùng
Th nht, thng hiu giúp cho khách hàng tit kim đc chi phí tìm kim.
Thng hiu bt ngun t cm nhn ca ngi tiêu dùng v sn phm/dch v mà
h nhn đc. Do đó thng hiu đc to lp bi nhn thc và nim tin ca con
ngi. Vic xây dng thng hiu rt quan trng vì càng ngày con ngi càng có
nhiu s la chn, mà h li có rt ít thi gian đ tìm hiu, cân nhc và quyt đnh.
Phn ln h s mua da vào s tin tng sn có và vic có mt thng hiu mnh
s là yu t tác đng quan trng nht đn hành vi mua hàng. Mt thng hiu mnh
10
cng mang li cho khách hàng nhiu hn so vi mt sn phm, đó lƠ dch v, là
nim tin, là các giá tr gia tng cho khách hàng c v mt cht lng và cm tính.
Th hai, thng hiu giúp khách hàng gim thiu đc ri ro trong tiêu
dùng. Có nhiu dng ri ro mà khách hàng có th gp phi khi mua mt sn phm,
dch v nh :
Ri ro chc nng: Sn phm không đc nh mong mun v công dng.
Ri ro vt cht: Sn phm đe da sc khe hoc th lc ca ngi s dng hoc
ngi xung quanh.
Ri ro tài chính: Sn phm không tng xng vi giá c.
Ri ro xã hi: Sn phm không phù hp vi vn hóa, tín ngng hoc chun
mc đo đc xã hi.
Ri ro thi gian: Sn phm không nh mong mun dn đn mt thi gian, chi
phí c hi đ tìm sn phm khác.
Mc dù khách hàng có nhng cách x lý khác nhau đ tránh nhng ri ro
này, nhng mt cách mà h s chn nhiu nht, đó lƠ ch mua nhng thng hiu
ni ting, nht là nhng thng hiu mà h đư có nhng kinh nghim tt trong quá
kh. Vì vy, thng hiu có th là mt bin pháp rt tt đ giúp khách hàng hn ch
ri ro.
Th ba, thng hiu giúp khách hàng khng đnh đc giá tr bn thân. i
vi mt s khách hàng, vic s dng mt hàng hóa, dch v nƠo đó th hin mt
mt cá tính, s sƠnh điu, mt phong cách riêng cho mình. Bn thân cá nhân mi
ngi khó th hin đc điu gì. Tuy nhiên, qua thng hiu ca sn phm, dch v
mà h s dng đư lƠm cho ngi xung quanh có cm nhn tht n tng v h.
Th t, thng hiu giúp khách hàng yên tâm v cht lng sn phm, dch
v. Mt thng hiu đư khng đnh đc v th ca mình trên th trng, thì nhà
sn xut luôn đm bo cht lng đúng cam kt đ to s tin tng cho khách hàng
đi vi sn phm dch v ca mình.
11
1.2.2.2. i vi doanh nghip
Th nht, thng hiu to dng hình nh sn phm, hình nh doanh nghip
trong tâm trí khách hàng và xã hi. Mt doanh nghip đư có mt thng hiu, thì
cng đng ngha vi vic hình nh sn phm, hình nh doanh nghip đư đi vƠo tim
thc, tâm trí ca khách hàng trên th trng.Vai trò này quyt đnh đn hành vi la
chn sn phm ca khách hàng.
Th hai, thng hiu là mt li ha bo đm li ích cho khách hàng. Khách
hàng quyt đnh la chn sn phm nƠo đó thì cng chính lƠ vic h tin tng vào
thng hiu nƠy, tin tng vào vic đm bo li ích cho h t thng hiu. Thng
hiu to ra mt cam kt vô hình gia doanh nghip và khách hàng.
Th ba, thng hiu to ra s khác bit, s phơn đon th trng ca sn
phm. Trên th trng sn phm có th có nhiu đi th cnh tranh, vì th cn phi
có nhng đc tính đ phân bit so vi sn phm ca doanh nghip khác, chính s
phân bit này làm hình thành chin lc phơn đon th trng trong kinh doanh,
mt chin lc kinh doanh hin đi.
Th t, thng hiu to cho doanh nghip nhng li th v tiêu th, v liên
doanh, liên kt, v huy đng vn, v hp tác đu t, to s tin tng ca bn hàng
vƠ các đi tác kinh doanh, nâng cao v th, nâng cao kh nng cnh tranh, nâng cao
uy tín ca doanh nghip trên thng trng. Và chính lòng trung thành vi thng
hiu ca khách hàng cho phép doanh nghip d báo và kim soát th trng. Hn
na, nó to nên mt rào cn, gây khó khn cho các công ty khác mun xâm nhp th
trng. Mc dù các quy trình sn xut và các thit k sn phm có th d dàng b
sao chép li, nhng nhng n tng n sâu trong tâm trí ngi tiêu dùng qua nhiu
nm v sn phm thì không th d dàng b sao chép. Nh vy, thng hiu có th
coi nh mt cách thc hiu qu đ đm bo li th cnh tranh.
Th nm, thng hiu s giúp cho công ty thit lp mt chính sách giá cao và
ít l thuc hn đi vi các chng trình khuyn mãi. Trong nhng trng hp khác
nhau thì các yu t ca vn thng hiu s h tr công ty trong vic thit lp chính
12
sách giá cao. Trong khi vi nhng thng hiu có v th không tt thì thng phi
s dng chính sách khuyn mãi nhiu đ h tr bán hàng. Nh chính sách giá cao
mà công ty có th đm bo hoc gia tng đc li nhun.
Th sáu, thng hiu mnh còn giúp cho vic m rng và tn dng ti đa
kênh phân phi. Cng tng t nh khách hƠng, các đim bán hàng s e ngi hn
khi phân phi nhng sn phm không ni ting.
Cui cùng, thng hiu còn mang li li th cnh tranh và s to ra rào cn
đ hn ch s thâm nhp th trng ca các đi th cnh tranh mi.
1.2.3. Mtăsămôăhìnhănghiênăcu đ xơyădngăvƠăphátătrinăthngăhiu
1.2.3.1. Mô hình đnh giá tài sn thng hiu ca Young & Rubicam (BVA –
Brand Asset Valuator)
Qua vic phng vn hn 350.000 ngi tiêu dùng thuc hn 55 lnh vc
khác nhau trên toàn th gii đi vi hn 20.000 thng hiu, t chc nghiên cu
Young & Rubicam xác đnh ngi tiêu dùng nhn thc v thng hiu qua 4 yu t,
đó lƠ:
S khác bit (Differentation): đo lng mc đ khác bit ca mt thng hiu
so vi các
thng
hiu khác.
S tng thích/phù hp (Relevance): đo lng s thích hp, mc đ lan
ta, sc lôi cun ca thng
hiu đi vi khách hàng.
S quí mn (Esteem): đo lng s quan tâm và yêu mn thng
hiu.
Kin thc (Knowledge): đo lng mc đ thân thuc ca khách hàng đi vi
thng
hiu.
Kt qu, Young & Rubicam xây dng đc mô hình đánh giá giá tr thng
hiu Brand Asset Valuator - BAV nh Hình 1.3.
13
Hình 1.3: Mô t dòng đi thng hiu: Li sc mnh thng hiu (Young &
Rubicam)
Hai thành phn S khác bit và S phù hp cu thành Sc mnh ca thng
hiu (Brand strength), ch ra giá tr tng lai ca thng hiu. S quí mn và Kin
thc cu thành Mc phát trin ca thng hiu (Brand stature), là s th hin trong
quá kh ca thng hiu.
Mi quan h gia các thành phn tit l nhiu ý ngha v tình trng hin ti
vƠ tng lai ca thng hiu. Hai trc Sc mnh thng hiu và Mc phát trin
thng hiu to thành Khung sc mnh thng hiu, miêu t các giai đon trong
vòng đi phát trin ca thng hiu. Mt thng hiu mnh mi ni th hin nhiu
S khác bit hn S phù hp, trong khi S quí mn và Kin thc ca ngi tiêu
dùng đu thp. Nhng thng hiu dn đu có tt c tiêu chí đu cao. Cui cùng,
thng hiu suy thoái cho thy mc đ Kin thc cao chính là bng chng ca s
th hin trong quá kh và mc đ Quí mn thp, và c S phù hp và Khác bit
cng thp.
14
1.2.3.2. Mô hình BRANDZ ca Millward Brown
T chc t vn nghiên cu th trng Millward Brown đư phát trin mô hình
BRANDZ v sc mnh thng hiu. Trung tâm ca mô hình này là tháp Nng đng
Thng hiu (Brand Dynamics). Theo mô hình này, xây dng thng hiu tuân
theo mt loi các bc liên tip, mi bc là thành qu k tip ca bc đư hoƠn
thƠnh trc đó. Mô hình biu din nh Hình 1.4.
Hình 1.4: Tháp Nng đng thng hiu BrandDynamics (Millward Brown)
Nhng khách hàng đnh tháp, có mi quan h mnh hn vi thng hiu
và tiêu tn nhiu hn nhng khách hàng các cp đ thp hn. Th thách ca các
nhà marketing là to ra các hot đng vƠ chng trình đ chuyn khách hàng t các
cp đ thp lên các cp cao hn ca tháp.
1.2.3.3. Mô hình giá tr thng hiu và h thng nhn din thng hiu ca
Aaker
Nh đư đ cp trên, Aaker đư đa ra mô hình các thƠnh phn giá tr thng
hiu. Các thành phn giá tr thng hiu gm có Lòng trung thƠnh thng hiu,
Nhn bit thng hiu, Cht lng cm nhn, Liên tng thng hiu và Các tài
sn thng hiu khác.
i vi tng thành phn thng hiu Aaker còn nêu ra ý ngha ca nó và
cách thc to ra vƠ duy trì. Theo đó:
to ra vƠ duy trì Lòng trung thƠnh thng hiu ca khách hàng cn phi
hp các bin pháp nh đi x đúng vi khách hàng, luôn gi mi quan h gn gi
15
vi khách hƠng, thng xuyên đo lng và qun lý s tha mãn ca khách hàng,
làm gim chi phí chuyn đi nhà cung cp đ lôi kéo khách hàng mi, cung cp
nhng giá tr tng thêm cho khách hƠng.
Hình 1.5: Các thành phn ca Giá tr thng hiu. (Aaker,1991).
to ra s nhn bit thng hiu có th thc hin các phng án nh to ra
s khác bit, d nh, slogan n tng, to biu tng, qung cáo, tài tr cho các s
kin, xem xét kh nng m rng thng hiu…
i vi cht lng cm nhn ca khách hàng, Aaker cho rng có th chia ra
thƠnh hai lnh vc khác nhau. i vi cht lng cm nhn trong th trng cung
16
cp dch v, Aaker ng h quan đim ca Parasuraman cho rng có nm thành phn
ca cht lng dch v là tính hu hình (tangible), s tin cy (reliability), mc đ
đm bo (competence), tính đáp ng (responsiveness), mc đ cm thông
(empathy). Còn đi vi th trng sn phm, Aaker ng h quan đim ca David A.
Garvin cho rng cht lng sn phm gm có các yu t: tính nng (performance),
đc đim (feature), phù hp vi thông s k thut (conformance with specification),
s tin cy (reliability), tính bn (durability), tin li (serviceability), va vn và trau
chut (fit & finish);
to ra cht lng cm nhn tt, Aaker cho rng doanh nghip cn phi
duy trì cam kt v cht lng và to ra vn hóa cht lng trong doanh nghip đ
duy trì sn phm và dch v chuyn giao cho khách hàng có cht lng tt, n đnh.
Hình 1.6: S đ H thng nhn din thng hiu (Aaker, 1996).
Thng hiu là
sn phm
1. Phm vi sn
phm
2. c tính sn
phm
3. Cht lng/Giá
tr
4. Cách s dng
5. Ngi s dng
6. Ni sn xut
Thng hiu là t
chc
7. c tính t
chc (ci cách,
khách hàng, )
8. a phng vƠ
toàn cu.
Thng hiu là
con ngi
9. c tính cá
nhân.
10. Mi quan h
khách hàng ậ
thng hiu
Thng hiu là
biu tng.
11. Hình nh nhìn
thy đc
12. Di sn thng
hiu
H THNG NHN DIN THNG HIU
NHN DIN THNG HIU
Ct lõi
M rng
MI QUAN H KHÁCH HÀNG ậ THNG HIU
XÁC NHN GIÁ TR
Li ích
chc nng
Li ích
cm xúc
Li ích t
cm nhn
S TÍN NHIM
H tr cho thng hiu khác