bài 37 sinh trưởng và phát triển ở động vật sinh học 11

Giáo viên: Vũ Thị Huệ
Bài 37. Sinh trưởng và phát triển ở
động vật
I/ Khái niệm sinh trưởng và phát triển ở động vật
II/ Phát triển không qua biến thái
III/ Phát triển qua biến thái
1. Phát triển qua biến thái hoàn toàn
2. Phát triển qua biến thái không hoàn toàn
Sinh trưởng và phát triển ở gà
Cơ thể động vật được hình thành do kết quả của quá trình
sinh trưởng và phát triển của hợp tử theo thời gian. Quá
trình sinh trưởng và phát triển của động vật gồm nhiều
giai đoạn kế tiếp nhau dài hoặc ngắn, đơn giản hay phức
tạp tuỳ thuộc vào loài động vật và tuỳ thuộc vào điều kiện
sống của chúng.
I/ Khái niệm sinh trưởng và phát
triển ở động vật
1. Sinh trưởng
a. Khái niệm
Nhận xét sự biến đổi từ trứng thành gà
trưởng thành về kích thước và khối lượng?
-
Tăng kích thước
-
Tăng khối lượng
Nguyên nhân dẫn tới sự biến đổi đó?
Do sư tăng về kích thước và số lượng tế bào
Sinh trưởng của cơ thể động vật là gì?
•
Giai đoạn phôi
Giai đoạn này diễn ra trong tử cung của người mẹ (đối

với động vật đẻ con) hoặc diễn ra trong trứng đã thụ
tinh (đối với động vật đẻ trứng)
•
Giai đoạn hậu phôi
-
Kể từ khi thai nhi hoặc con non được sinh ra cho đến
khi trưởng thành bắt đầu thành thục và sinh đẻ được
- Có 2 kiểu phát triển hậu phôi: phát triển không qua
biến thái và phát triển có qua biến thái
+ phát triển qua biến thái hoàn toàn
+ phát triển qua biến thái không hoàn toàn
Biến thái là sự thay đổi đột ngột về hình thái, cấu tạo và
sinh lí của động vật sau khi sinh ra hoặc nở từ trứng ra
Nhận xét sự biến đổi từ trứng thành
gà con đến gà trưởng thành?
- Tăng về kích thước và khối lượng
- Hình thành các cơ quan, bộ phận mới
II/ Phát triển không qua biến thái
Hãy quan sát sự sinh trưởng và phát triển của gà giai đoạn
hậu phôi (gà con mới nở thành gà trưởng thành sinh dục:
gà trống hoặc gà mái), có nhận xét gì?
Con sinh ra có đặc điểm hình thái và cấu tạo
tương tự con trưởng thành.
Phát triển không qua biến thái là gì?
- Là quá trình phát triển trong đó con non mới nở ra
(hoặc đẻ ra) đã có hình thái, cấu tạovà sinh lý tương tự
con trưởng thành
III/ Phát triển qua biến thái
Quan sát hình nêu điểm khác
biệt của 2 hình thức phát

triển ở hình trên?
Châu chấu Sâu bướm
+ Châu chấu phát triển
qua biến thái không hoàn
toàn
+ Sâu bướm phát triển qua
biến thái hoàn toàn
- Quá trình phát triển trải qua mấy
pha ?
- So sánh pha sâu non với pha
trưởng thành (về hình thái, cấu tạo,
sinh học) ?
- Qua mỗi lần lột xác sâu non so với
dạng trưởng thành thì như thế nào ?
III/ Phát triển qua biến thái
1. Phát triển qua biển thái hoàn toàn
- Có ở đa số các loài côn trùng (bướm, ruồi, ong…) và lưỡng cư…
Nhận xét sự phát triển của ếch và sâu bướm?Phát triển qua biến thái hoàn toàn là gì?
Trứng nở thành ấu trùng (nòng nọc sống trong
nước, có mang ngoài để hô hấp và có đuôi để
bơi) biến đổi thành ếch sống trên cạn có phổi để
hô hấp và có 4 chân để nhảy.
Sự phát triển qua biến thái của bọ cánh cứng, bướm,
ruồi, muỗi… trải qua giai đoạn con non hoàn toàn
khác con trưởng thành (giai đoạn sâu và nhộng ở
cánh cứng, ở bướm; giai đoạn dòi và nhộng ở ruồi;
giai đoạn cung quăng ở muỗi…).
Nêu đặc điểm của các pha biến đổi của sâu bướm?
+ Sâu non: dạng hình sâu, có đốt, không cánh, có chi
để bò, có hàm để ăn lá cây

+ Nhộng: được bao trong kén ở trạng thái tiềm sinh,
không cử động không ăn, không có chi, hàm, cánh.
+ Ngài: là bướm trưởng thành có cánh vẩy, có 6 chi có
khớp có vòi hút, không ăn lá cây sống bằng mật hoa,
nhiệm vụ của chúng là giao cấu, đẻ trứng và chết
Qua đó ta có giải thích tại sao sâu bướm phá hại cây cối ,
mùa màng rất ghê gớm, trong khi đó bướm trưởng thành
thường không gây hại cho cây trồng
Ve sầu
trưởng thành
Trứng
ấu trùng
ấu trùng
ấu trùng
ấu trùng
2. Phát triển qua biến thái không hoàn toàn
Nhận xét sự phát triển của châu chấu và ve sầu?
* Phân biệt phát triển qua biến thái và
không qua biến thái?
ST – PT qua biến thái ST – PT không qua biến
thái
* Ấu trùng có hình dạng và
cấu tạo, sinh lý khác với
con trưởng thành.
* Trải qua nhiều lần lột xác
ấu trùng biến đổi thành con
trưởng thành.
* Con non có hình thái,
cấu tạo, sinh lý tương tự
con trưởng thành.

* Con non phát triển thành
con trưởng thành không
qua giai đoạn lột xác.
* Phân biệt sinh trưởng-phát triển qua
biến thái hoàn toàn và không hoàn toàn?
ST – PT qua biến thái hoàn
toàn
ST – PT qua biến thái
không hoàn toàn.
* Ấu trùng có hình dạng và
cấu tạo và sinh lí rất khác
với con trưởng thành.
* Ấu trùng trải qua giai đoạn
trung gian biến đổi thành con
trưởng thành.
* Ấu trùng có hình dạng và
cấu tạo gần giống với con
trưởng thành.
*Trải qua nhiều lần lột xác
ấu trùng biến đổi thành con
trưởng thành.
Cột A Cột B Cột C
1.Phát triển không qua biến thái
2.Phát triển qua biến thái hoàn
toàn
3.Phát triển qua biến thái không
hoàn toàn
a) Cá quả
b) Bọ ngựa
c) Châu chấu

d) Người
e) Khỉ
f) Ruồi
g) Ếch
h) Bướm
i) Bò
Câu1: Hãy chọn nội dung ở cột B sao cho phù hợp nội
dung cột A và điền và cột C
1- a,d,e,i
2- f, g,h
3- b,c
1…
2….
3….
Củng cố
Câu 2: Điền cụm từ thích hợp vào chỗ trống
Phát triển của động vật qua…(1)…là kiểu phát
triển mà…(2)… chưa hoàn thiện, trải qua nhiều
lần…(3)…ấu trùng biến đổi thành…(4)…
1. Biến thái không hoàn toàn
2. Con non
3. Con trưởng thành
Câu3: Điền cụm từ thích hợp vào chỗ trống.
Phát triển của động vật qua…(1)…là kiểu phát triển mà
ấu trùng có hình dạng,…(2)…và sinh lí rất khác với…(3)…,
trải qua giai đoạn…(4)…(ở côn trùng là nhộng) ấu trùng
biến đổi thành con trưởng thành
1. Biến thái hoàn toàn
2. Cấu tạo
3. Con trưởng thành

4. Trung gian