Tải bản đầy đủ (.pdf) (70 trang)

Mối quan hệ giữa lạm phát và tăng trưởng kinh tế nghiên cứu thực nghiệm ở việt nam

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (5.25 MB, 70 trang )

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.H CHÍ MINH









NGăTHăHọA



MIăQUANăHăGIAăLMăPHÁTă
VÀăTNGăTRNGăKINHăTă:ă
NGHIÊNăCUăTHCăNGHIMăă
VITăNAM





LUNăVNăTHCăSăKINHăT

TP.H CHÍ MINH – NM 2014
BăGIÁOăDCăVÀăÀOăTO
TRNGăIăHCăKINHăTăTP.HăCHÍăMINH










NGăTHăHọA



MIăQUANăHăGIAăLMăPHÁTăVÀăTNGăTRNGă
KINHăTă:ăNGHIÊNăCUăTHCăNGHIMăăVITăNAM


Chuyên ngành : Tài chính ậ Ngân hàng
Mƣăs : 60340201


LUNăVNăTHCăSăKINHăT



Ngiăhngădnăkhoaăhcă:ăPGSăTSăNguynăNgcănh



TP.H CHÍ MINH – NM 2014

LffiCAMDOAN

Toi xin cam doan van
"MOl
QUAN
Ht
GIUA
PilAT
VA
TANG
TRUONG
KINH
TE
: NGHIEN
CUu
TIIVC
NGHI$M
(J
NAM" la cong trinh nghien
c(ru
cua chinh tac gia,
n()i
dung
duqc due tir qua trinh
hQC
va cac qua nghien
CUu
th\IC
trong thai gian qua, cac
s6
su
d\}ng

la trung thvc va c6 ngubn g6c
trich ddn ro rang. van duqc
th\l'C
dum
S\1'
hu6ng
ddn
khoa
hQc
cua
ThAy
NgQc
Dinh
Tac gia van
D!NGTHlHOA
TRANG
PH(/
BiA
LOICAMDOAN
Mf)CL(JC
DANH Mf)C VIET TAT
DANH Mf)C BANG
DANH
Mf)C
HiNH
MUCLUC
• •
Tom 1
1lUi
, -

C ONG 1 : GIOI
TH!Jj;U
2
1.
vAn
d€ 2
2 M
t
." '
hu
h'
h'"
uu'
3
. \IC
1eu
va
p ong p ap ng I en c .
3.
vi nghien
cl:ru
4
4.
y nghia cua
d€
titi 5
5.
K€t
cAu
de tai 5

cHUaNG
2:
cAc
BANG CHUNG THT/C NGHIEM
v.E
M6I
QUAN HE
GIUA
L4M
PHAT
VA
TANG TRUONG KINH TE 6
2.1
Tfmg quan v€ phat
va
tang
truang
kinh t€ 6
2.1.1 phat 6
2.1.2 Tang
truang
kinh t€ : 6
2.1.3
Mbi quan gifra phat
va
tang
truang
kinh t€ 7
2.2
Khai quat nhfrng nghien

cl:ru
tru6c day
12
2.2.1. Cac
bAng
chirng
thl,Ic
chi ra mbi quan d6ng bi€n gifra
phat
va
tang
truang
kinh
t€

12
2.2.2.Cac
bAng
chirng
thl,Ic
chi ra mbi quan nghich bi€n gifra
phat
va
tang
truang
kinh t€
13
2.2.3. Cac
bAng
chirng thl,lc chi ra m6i quan d6ng gifra

phat
va
tang tnr6ng kinh
15
CHUONG
3:
PHUONG PHAP NGHIEN
CUu
24
3.1
Mo hinh chinh sai s6 24
3.1.1
dinh d6ng lien
25
3.1.2
Mo
hinh chinh sai s6
ECM

25
3 .1.3 djnh d6ng lien
va
ECM
26
3 .1.4
ECM
va
S\I tac d9ng trong dai 26
2.2
Dfr 28

CHUONG 4 :
KET
QUA NGHIEN
c(!u
30
4.1
Th6ng ke mo
ta
va
s6
tuang
quan 24
4.2
djnh
dan
vj 32
4.3
Ll,la
ch<;>n
bu6c
t6i uu 34
4.4
dinh d6ng lien 36
4.5
djnh m6i quan nhan qua Granger 38
4.6
Phan tich can
bAng
ngful
Mo

hinh
ECM
40
4. 7 qua mo hinh VECM
43
4.8 Phan ra
phuang
sai
43
4.9 Thao qua 46
CHUONG
5:
KET
LUJN
VA
KHUYEN NGH! 49
5.1
vfin
nghien c(ru






49
5.2
cua nghien c(ru
va
huang

nghien c(ru theo 49
5.1
M9t s6 nghi chinh sach 49
Danh
ffi\IC
cac tai kham
khilO
Ph\11\IC
DANHMVCVIETTAT
ADF: Augmented Dickey-Fuller
Test-
Ki€m dinh DF
rna
r()ng
CPI:
Chi s6 gia tieu dung
ECM:
Error Correction Model: Mo hinh chinh sai s6
GDP:
Tfmg san phfun qu6c
n()i
GNP:
T6ng san phfun qu6c dan
IMF:
Quy qu6c
OLS:(Ordinary Least Square): Phuang phap binh phuang be nhftt
PP
test: Philips anh Perron
Test-
Phuang phap ki€m dinh PP

VECM:
Vector Error Correction Model - Mo hinh vee
to
chinh sai s6
VND:
Dbng Nam
WB:
Ngan hang gioi
DANH
MVC
BANG
Bang 2.1: Tom
tAt
TAng
quan cac nghien c(ru tru6'c day
Bang
4.1.1: Cac gia tri th6ng ke mo
tA
ty tang tru6ng
va
phat cua
Nam giai 1997 - 2013
Bang
4.1.2:
s6 tuong quan giua tang tru6ng
va
phat
Bang
4.2.1: Kiem dinh don vi
Bang 4.3.1: L\fa

chQn
buac
tre t6i uu
Bang 4.4.1 Kiem dinh h6i qui d6ng lien ket Johansen cho GDP
va
CPI
Bang 4.5.1 Ki€m dinh m6i quan nhan qua Granger giua GDP
va
CPI
Bang 4.6.1: Ket qua kiem dinh mo hinh
ECM
Bang 4.
8:
Ket qua phan tich phan ra phuong sai
DANH
MVC
HiNH
Hinh
4a
: Cac cua mo hinh V
AR
Db
thi 4.8a: Phan
UI1g
phan ra Cholesky

1
MIăQUANăHăGIAăLMăPHÁTăVÀăTNGăTRNGă
KINHăTăăVITăNAM



Tómătt

Mi liên h gia tng trng kinh t và lm phát là vn đ thu hút đc s quan tâm
ca nhiu nhà nghiên cu kinh t. Trong thi gian gn đây, kinh t th gii có nhiu
bin đng, đc bit là cuc khng hong kinh t toàn cu, làm gim tc đ tng
trng và khin lm phát tng cao  nhiu nc, trong đó có Vit Nam. iu này đt
ra yêu cu cn nghiên cu mt cách sâu sc s tác đng qua li gia tng trng và
lm phát, t đó đ xut các bin pháp nhm n đnh lm phát và thúc đy tng trng
cho tng quc gia
Bài vit nhm nghiên cu mi quan h gia tng trng kinh t và lm phát  Vit
Nam trong thi gian gn đây. Kt qu phân tích t phng pháp hi quy đng liên
kt, mô hình ECM (Error Correction Model) và mô hình VAR (Vector
Autoregressive Model ) s dng d liu hàng quý cho thy gia tng trng kinh t
và lm phát có mi quan h đng bin trong dài hn, Còn trong ngn hn, tng
trng kinh t b tác đng bi chính nó vi đ tr 1 và 3; còn lm phát thì  đ tr
4. Mô hình ECM cho thy h s hiu chnh t ngn hn v trng thái cân bng dài
hn là ( -0.307602); h s mang du âm cho bit các nhân t  thi k này chu nh
hng bi nhng bt cân bng ca thi k trc. Kt qu phân tích mi quan h
nhân qu Granger, phân tách phng sai và hàm phn ng đy cho thy, s thay đi
trong tng trng kinh t và lm phát ch yu là do s thay đi ca chính nó và tng
trng kinh t nh hng rõ rt đn lm phát. iu này cho thy, khi kích thích tng
trng kinh t là chúng ta s gây ra mt mc lm phát và chúng ta cn phi chp
nhn vn đ này trên thc tin.…Nhng kt qu này có hàm ý chính sách quan
trng.

2
CHNGă1:ăGIIăTHIU

1. tăvnăđ


Trong phát trin kinh t, thách thc ln nht và cng khó khn nht là kt hp hài
hòa gia tng trng kinh t và kim ch lm phát. Ti nhiu quc gia phát trin, lm
phát đc xem là vn đ quc gia rt nghiêm trng, mt khi nn kinh t có lm phát
 mc đ cao s làm st gim tit kim, st gim đu t, Ngoài ra, lm phát cao s
làm gim nhp đ tng trng kinh t, mt kh nng thc hin nhng k hoch dài
hn ca quc gia và nhc đim ca nó to cng thng v mt chính tr xư hi.
Mi quan h gia tng trng và lm phát luôn là vn đ thu hút đc s quan tâm
ca nhiu nhà nghiên cu kinh t. Trong thi gian gn đây, s bt n ca kinh t th
gii sau thi k khng hong kinh t toàn cu tác đng đư làm gim tc đ tng
trng và gia tng lm phát  nhiu nc, trong đó có Vit Nam.  nhiu quc gia
đ có đc mc tng trng cao phi đánh đi vi mc lm phát cao. Trong lý thuyt
kinh t hc, s thay đi v giá c có nh hng c tích cc ln tiêu cc đn tng
trng. S tng giá  mt mc đ nht đnh s kích thích s tng trng. Theo
trng phái Keynes, mi quan h gia tng trng và lm phát là mi quan h cùng
chiu và nghiên cu thc nghim ca nhà nghiên cu Tobin (nm 1965) cng cho ra
kt qu tng t. Trên thc t tu theo tình hình ca mi nc, mi quan h gia lm
phát và tng trng có th cùng chiu và cng có th ngc chiu. Có nhiu nghiên
cu v mi quan h gia tng trng và lm phát. Các nghiên cu gn đây ca Fisher
(1993), Barro (1996), Bruno and Easterly (1998) đư ch ra mi quan h gia tng
trng và lm phát là nghch bin  nhiu nc khác nhau. c bit, Khan và
Sehadji (2001) đư phát hin ra “ngng” ca mc lm phát là 11%; có ngha là mi
quan h gia tng trng – lm phát mang du âm khi t l lm phát vt quá
ngng này và mang du dng trong trng hp ngc li. Mt s kt qu nghiên
cu ca Fisher (1993) và Sarel (1996) chng minh cho thy mi quan h gia lm
phát và tng trng là quan h tuyn tính. Mô hình đng liên kt và mô hình sai s

3
hiu chnh (ECM) đc Mallik và Chowdhury (2001) s dng đ nghiên cu mi
quan h cùng chiu gia tng trng kinh t và lm phát trong dài hn  4 nc Nam

Á (Bangladesh, Pakistan, Sri – Lanka và n ). ng thi mt s tác gi cng s
dng kim đnh nghim đn v (Unit root test) đc đ xut bi Dickey - Fuller (DF)
và Augmented Dickey – Fuller (ADF) (1979), s dng phng pháp phân tích
phng sai (Variance Decomposition) da trên mô hình VAR nh Faria, Carneiro
(2001), … đ chng minh rng lm phát không nh hng đn sn lng thc t
(GDP) trong dài hn. Tuy nhiên trong ngn hn thì tác đng ca lm phát đn sn
lng thc t (GDP) li mang du âm.
Vn dng các kt qu nghiên cu trên, bài vit s dng mô hình đng liên kt, mô
hình sai s hiu chnh (ECM) và phng pháp phân tích phng sai dùng mô hình
VAR đ xem xét mi quan h gia tng trng và lm phát  Vit Nam trong ngn
hn và dài hn thi k 1997-2013, s liu dùng đ phân tích tính theo quý.

2. McătiêuăvƠăphngăphápănghiênăcu
Bài nghiên cu này kim đnh mi quan h ngn hn và dài hn gia lm phát và
tng trng kinh t ca Vit Nam trong giai đon Q1 1997 đn Q4 2013.

Câu hi nghiên cu đc đt ra là:

- Lm phát và tng trng có mi quan h đng bin hay nghch bin trong ngn
hn và trong dài hn?
- nh hng ca lm phát đn tng trng có nhiu hn nh hng ca tng
trng đn lm phát hay không?
- Hàm ý chính sách trong vic qun lý và kim ch lm phát phc v cho tng
trng kinh t bn vng đc rút ra trong nghiên cu này là gì?
Phng pháp nghiên cu:
Trong nghiên cu ca mình, tôi s dng kim đnh nghim đn v (Unit root test),

4
kim đnh tính đng liên kt trong mô hình bng kim đnh Johansen, kim đnh
quan h nhân qu Granger và phân tích mô hình ECM đ xem xét mi quan h

gia tng trng và lm phát  Vit Nam trong ngn hn và dài hn thi k 1997
2013.

Bng chng thc nghim thu đc t vic chy mô hình đng liên kt và mô hình
ECM s cho chúng ta cái nhìn rõ hn v mi quan h này. T đó xác lp
mi quan h đnh hng gia tng trng kinh t - lm phát và s dng lm phát
nh mt công c qun lý kinh t v mô. ng thi đa ra nhng nhn đnh và mt s
kin ngh cho các c quan Chính ph v kim soát lm phát trong mi quan h vi
tng trng kinh t trong thi gian ti.

3. Phmăviănghiênăcu
Gii hn ca nghiên cu này là xoay quanh mi quan h gia lm phát và tng
trng kinh t, tìm hiu mi quan h nhân qu gia lm phát và tng trng kinh t
trong ngn hn ln trong dài hn. Do đó, đ tài không đi sâu vào phân tích các nhân
t tác đng đn lm phát và tng trng kinh t. Khung phân tích da trên mô hình lý
thuyt ECM và VAR

4. ÝănghaăcaăđătƠiă
-  tài góp phn khng đnh thêm nhng bng chng thc nghim v mi quan
h gia lm phát và tng trng kinh t  Vit Nam.
- Nhng hàm ý rút ra t vic kim đnh mô hình nghiên cu thc nghim góp
phn b sung thêm c s khoa hc cho vic hoch đnh chính sách qun lý và kim
ch lm phát trong điu kin duy trì phát trin kinh t bn vng.

5. KtăcuăđătƠi
6. Vi các ni dung nh trên đ tài đc kt cu làm nm chng:

5
- Chng 1: Gii thiu đ tài. Trong chng này, tác gi gii thiu tng
quát v đ tài nghiên cu, bao gm lý do chn đ tài, mc tiêu, d liu và phng

pháp nghiên cu, ý ngha đ tài và kt cu lun vn.
- Chng 2: Các nghiên cu thc nghim v mi quan h gia lm
phát và tng trng kinh t. Trong chng này, tác gi tóm tt các nghiên cu
trc đó v mi quan h gia lm phát và tng trng kinh t.
- Chng 3: Phng pháp nghiên cu. Trong chng này, tác gi trình
bày phng pháp thu thp, phng pháp x lý và ngun d liu đ thc kim đnh
mi quan h gia lm phát và tng trng trong dài hn, trong ngn hn.
- Chng 4: Kim đnh thc nghim mi quan h lm phát và tng
trng kinh t. Trong chng này, tác gi s dng các phng pháp x lý s liu,
phng pháp kim đnh đư trình bày trong chng 3 đ kt lun v mi quan h
gia lm phát và tng trng kinh t.
- Chng 5: Kt lun và khuyn ngh.  chng này, tác gi tng kt li
vn đ nghiên cu, các hn ch ca đ tài và đa ra mt s khuyn ngh cho vic
điu hành chính sách v mô ca chính ph.












6
CHNGă2:ă CÁCăNGHIÊNăCUăTHCăNGHIMăVăMIăQUANăHă
GIAăLMăPHÁTăVÀăTNGăTRNGăKINHăT


2.1.ăTngăquanăvălmăphátăvƠătngătrngăkinhăt
2.1.1.ăLmăphát
Lm phát là s tng lên ca mc giá chung theo thi gian trong nn kinh t (Mankiw,
2010). Theo quan đim này thì lm phát không phi là hin tng giá ca mt vài
hàng hoá nào đó tng lên, cng không phi giá c chung tng lên mt ln. Nh vy,
lm phát là s tng giá liên tc theo thi gian. Hay nói cách khác, lm phát là s mt
giá tr th trng hay gim sc mua ca đng tin. Khi so sánh vi các nn kinh t
khác thì lm phát là s phá giá ca mt loi tin t này so vi các loi tin t khác.
Ngc li vi lm phát là gim phát. Mt ch s lm phát bng 0 hay mt ch s
dng nh thì đc ngi ta gi là s "n đnh giá c".
V mt tính toán, lm phát là phn trm thay đi ca ch s giá chung trong nn kinh
t theo tng giai đon. Có hai ch s đc dùng đ đo lng lm phát, đó là ch s giá
tiêu dùng (CPI) và ch s GDP điu chnh. Ch s giá tiêu dùng (CPI) là t s phn
ánh giá c ca mt r hàng hoá trong nhiu nm so vi nm gc. Ngha là, r hàng
hoá đc la chn không thay đi qua nhiu nm. Ch s GDP điu chnh phn ánh
giá ca mt đn v sn lng đin hình so vi giá trong nm c s. Ch s này còn
đc gi là ch s điu chnh giá ngm đnh ca GDP, là t l gia GDP danh ngha
và GDP thc t. Trong đó, GDP danh ngha phn ánh giá tr ca hàng hoá và dch v
tính theo giá hin hành và GDP thc t phn ánh giá tr ca hàng hoá, dch v tính
theo giá c đnh ca nm c s. Tu vào tình hình c th ca mi quc gia mà s
dng ch tiêu đo lng lm phát cho thích hp.
2.1.2.ăTng trngăkinhăt
Tng trng kinh t là s gia tng thc t tng sn phm quc ni (GDP-Gross
Domestic Product) hoc tng sn phm quc dân (GNP-Gross National Product)
hoc sn phm quc dân ròng (NNP –Net national Product) trong mt thi gian nht
đnh. Các nhà kinh t thng s dng ch tiêu GDP đ đo lng tng trng kinh t.

7
Trong đó, tng sn phm quc ni (GDP) là tng giá tr hàng hóa và dch v cui
cùng đc sn xut ra trong phm vi quc gia trong mt thi k nht đnh. GDP phn

ánh nng lc sn xut ca nn kinh t trong mt thi k nht đnh.
 đo lng tng trng kinh t có th dùng mc tng trng tuyt đi, tc đ tng
trng kinh t hoc tc đ tng trng bình quân hng nm trong mt giai đon.
Theo đó, mc tng trng tuyt đi là mc chênh lch quy mô kinh t gia hai thi
k cn so sánh.
Tc đ tng trng kinh t đc tính bng cách ly chênh lch gia quy mô kinh t
k hin ti so vi quy mô kinh t thi trc chia cho quy mô kinh t k trc. Tc đ
tng trng kinh t đc th hin bng đn v %.
Nu quy mô kinh t đc đo lng bng GDP danh ngha thì s có tc đ tng
trng GDP danh ngha. Còn nu quy mô kinh t đc đo lng bng GDP thc t
thì s có tc đ tng trng GDP thc t. Thông thng, tng trng kinh t dùng ch
tiêu thc t hn là các ch tiêu danh ngha.
2.1.3.ăMiăquanăhăgiaălmăphátăvƠătngătrngăkinhăt
Mi quan h gia lm phát và tng trng kinh t vn là mt tranh cưi v lý thuyt
ln nhng nghiên cu thc nghim. Nhìn chung, các kt qu nghiên cu cho thy lm
phát và tng trng kinh t không phi là quan h mt chiu, mà có tác đng qua li
ln nhau.
Theo lý thuyt tng trng c đin, trong đó, Adam Smith là ngi đt nn tng cho
mô hình tng trng c đin, lý thuyt này da vào bên Cung ca nn kinh t vi
hàm sn xut có bin ph thuc là sn lng (Y) và các bin đc lp bao gm lao
đng (L); máy móc thit b (K) và đt đai (T). Hàm sn xut có dng: Y = f (L, K, T).
Các yu t dn ti tng trng trong mô hình C đin đó là tng dân s, tng đu t
và tng đt đai s dng vào sn xut. Adam Smith cho rng tng trng là quá trình
t cng c bi nn kinh t vn hành theo quy lut li nhun tng theo quy mô và xác
đnh tit kim nh “ngi to lp” ca đu t, t đó dn ti tng trng. Phân phi
thu nhp là yu t quan trng nht quyt đnh tc đ tng trng nhanh hay chm ca
nn kinh t. Các nhà kinh t theo Trng phái C đin cho rng li nhun ca các

8
nhà sn xut suy gim không phi do suy gim nng xut cn biên mà do s cnh

tranh gia t bn và ngi lao đng dn ti tng tin lng ngi lao đng. Lý
thuyt tng trng c đin không xác đnh rõ mi liên h gia lm phát vi nh
hng ca thu ti li nhun và tng trng. Tuy vy mi liên h gia lm phát và
tng trng đc ngm hiu là mi quan h t l nghch:tng chi phí tr lng làm
gim li nhun ca nhà sn xut và dn ti gim sn lng.
Lý thuyt tng quát ca Keynes ra đi t thc t cuc i suy thoái kt hp vi kt
qu ca hn na th k phát trin ý tng cân bng tng th. Lý thuyt ca John M.
Keynes (1936) mô t mi quan h gia lm phát và tng trng kinh t da vào mô
hình Tng cung (AS) và Tng cu (AD). Trong ngn hn, đng Tng cung AS có
h s góc dng và nh hn 90
0
, vì vy khi có nhng thay đi bên cu s tác đng
vào lm phát và sn lng GDP. C ch điu chnh trong ngn hn ca lý thuyt
Keynes chia làm hai giai đon: giai đon đu, lm phát và sn lng đu tng – lm
phát và sn lng có mi quan h đng bin. Giai đon hai, lm phát tip tc tng
nhng sn lng GDP không tng, thm chí gim và sau đó lm phát cng s gim.
Theo mô hình này, trong ngn hn s có s đánh đi gia lm phát và tng trng
kinh t, tuy nhiên s đánh đi này không din ra thng xuyên vì khi sn lng gim
xung di mc sn lng tim nng, lm phát cng s gim. Trong dài hn, đng
Tng cung (AS) là đng thng đng vi h s góc bng 90
0
, vì vy nhng thay đi
bên Cu ca nn kinh t ch tác đng vào giá c và gây nên lm phát.
Còn các nhà kinh t theo Trng phái Trng tin, đi đu là Milton Friedman, quan
tâm đn nét đc trng bên Cung ca nn kinh t trong dài hn. Nhng ngi theo
trng phái này tin rng trong ngn hn, bt k mt tác đng nào qua chính sách tài
khóa và tin t làm thay đi tng cu, thay đi sn lng và vic làm là không thc
t, nhng li ích trong dài hn phi đc u tiên hn trong ngn hn, Trng phái
này da vào Lý thuyt lng tin đ gii thích nguyên nhân gây nên lm phát. Có
mt s dng mô t Lý thuyt lng tin, chúng có bn cht ging nhau, ch khác

nhau v cách thc th hin, dng thc đn gin là phng trình Cambridge mô t th
trng tin t cân bng khi cung tin (Ms) bng Cu tin (Md), phng trình

9
Cambridge đc vit nh sau: Ms = k. P. Y. Bên phi ca phng trình biu th nhu
cu v tin ca nn kinh t, vi bin P biu th mc giá chung ca toàn b nn kinh
t; Y là tng sn phm trong nc (GDP) theo giá so sánh và k là hng s, Cung tin
là bin ngoi sinh, đc xác đnh qua chính sách tin t ca Ngân hàng Trung ng.
Trong lý thuyt lng tin, các nhà kinh t theo trng phái này gi s Y không đi
và nhu cu v tin ca nn kinh t là mt t l c đnh ca GDP theo giá hin hành.
Lý thuyt v lng tin ch rõ khi Cung tin tng s dn ti tng giá ca nn kinh t,
nói cách khác, lm phát là sn phm ca cung tin tng cao hn t l tng trng ca
nn kinh t. Ngha là, trong dài hn, giá c b nh hng bi cung tin ch không
thc s tác đng lên tng trng kinh t. Nu cung tin tng nhanh hn tc đ tng
trng kinh t thì lm phát tt yu s xy ra. Nu gi cung tin và h s to tin n
đnh thì tng trng cao s làm gim lm phát. Trong tác phm bt h: “Lch s tin
t ca Hp chng quc Hoa k 1817-1960” Milton Friedman và Anna Schwart đư
vit: “Vn đ tin t và gii thích nhng bin đng v giá c, sn lng, vic làm
luôn tìm thy t bin đng ca tin t, Chính ph chu trách nhim v nhng bin
đng tin t này”. Các nhà kinh t theo Trng phái Tin t luôn đ cp ti vai trò
ca Ngân hàng Trung ng vi chc nng kim soát mc cung tin, trc tip kim
soát t l lm phát ca nn kinh t, nu Ngân hàng Trung ng gi mc cung tin n
đnh, mc giá s n đnh, t đó ng ý vai trò quan trng ca chính sách tin t đi vi
bin đng v giá c ca nn kinh t.
i vi lý thuyt tân c đin, các nhà kinh t gi s th trng và k vng hp lý
phn ng rt nhanh đn trng thái cân bng gn nh tc thì, do vy không có s khác
nhau nhiu gia ngn hn và dài hn, các bin đng ngn hn và xu hng dài hn
đu ít liên quan ti tng cu, nên qun lý tng cu không có tác dng. Mô hình tng
trng Tân c đin da vào s thay th gia máy móc thit b và lao đng trong Hàm
sn xut đ đm bo tng trng luôn  trng thái bn vng. Vì vy, tình trng phát

trin không bn vng đ cp trong mô hình tng trng Harrod-Domar vi gi thit
h s s dng máy móc, thit b trong sn xut luôn c đnh đư đc khc phc. Mô
hình tng trng Tân c đin gi thit tin b ca công ngh dùng vào sn xut là

10
mt bin ngoi sinh và có th áp dng ngay vào sn xut qua vic trang b máy móc
thit b mi hoc ci tin ngay máy móc thit b hin đang s dng. Tính logic ca
mô hình tng trng Tân c đin đư b thc tin phn bác  ch khi tin lng ca
ngi lao đng tng lên (li nhun ca nhà sn xut gim), máy móc thit b không
hoàn toàn thay th đc nhu cu v lao đng. Theo logic kinh t, khi tin lng tng,
l ra các nhà sn xut s s dng nhiu máy móc thit b thay cho lao đng. Nhng
máy móc cng do lao đng to ra nên giá ca máy móc thit b cng tng lên khi tin
lng tng. Vì vy khi tin lng tng, các nhà sn xut thng áp dng công ngh
s dng nhiu lao đng hn là áp dng công ngh s dng nhiu máy móc thit b.
Robert Mundell là ngi đu tiên ca trng phái Tân c đin đa ra c ch mô t
mi quan h gia lm phát và tng trng. Theo mô hình ca Mundell và mt s nhà
kinh t cho rng lm phát có quan h t l thun đi vi tng trng. Hai lý do đc
vin dn đ bo v quan đim này. Mt là, khi lm phát tng, luôn có đ tr thi gian
gia tng giá ca sn phm đu ra và tng giá ca sn phm đu vào, đc bit là đ
tr v tng tin lng. Khi tin lng đc gi n đnh trong giai đon khá dài s
làm tng li nhun cn biên, tng qu đu t và khích l kh nng đu t ca nhà sn
xut, điu này dn ti tng đu t, tng nng lc sn xut ca công ty và tng trng
kinh t. Hai là, lm phát kéo theo vic phân phi li thu nhp gia các tng lp dân
c theo hng mang mi li nhiu hn cho nhóm có thu nhp cao (Nhóm này thng
nm gi tài sn có li nhun cao và thu nhp không ph thuc vào tin lng). Nhóm
thu nhp cao có t l đ dành cao hn, vì vy khi có lm phát dn ti tng đ dành và
đây là ngun vn đ tng đu t, làm gim lưi sut dn ti tng trng kinh t. Cùng
vi quan đim này, mt s nhà kinh t cho rng lm phát làm gim giá tr tài sn ca
toàn b cng đng dân c, đ giá tr tài sn không b suy gim, ngi dân s tng đ
dành nhm c cu li các loi tài sn h đang nm gi. Tng đ dành đng ngha vi

tng đu t đ tng giá tr tài sn ca h, dn đn tng trng kinh t.
Lý thuyt tng trng Keynes mi bt ngun t trng phái Keynes vi vic đa ra
khái nim v sn lng tim nng, nn kinh t đt mc sn lng tim nng khi 
vào trng thái toàn dng lao đng. Toàn dng lao đng đc hiu theo ngha tht

11
nghip  mc t l t nhiên – t l tht nghip không làm tng hoc gim lm phát.
Mô hình Keynes mi vn hành theo “C ch lm phát ni ti” ngha là, lm phát gây
nên bi các bin ni sinh ca nn kinh t: Mt là, nu chính sách kinh t làm cho sn
lng (GDP) vt mc tim nng và t l tht nghip thp hn t l tht nghip t
nhiên, các yu t khác không đi, khi đó lm phát s gia tng vì các nhà sn xut s
tng giá sn phm và lm phát ni ti xu hn. Hai là, nu chính sách kinh t làm
cho GDP gim xung di mc tim nng và t l tht nghip cao hn t l tht
nghip t nhiên, các yu t khác không đi, khi đó lm phát s gim vì các nhà sn
xut s c gng s dng ht tim nng ca nn kinh t bng cách gim giá dn ti
lm phát gim và gim t l tht nghip; Ba là, nu chính sách kinh t gi cho GDP
đng  mc sn lng tim nng, t l tht nghip bng t l tht nghip t nhiên và
nn kinh t không có các cú sc bên Cung, khi đó t l lm phát s không thay đi.
im hn ch ca lý thuyt tng trng Keynes mi  ch các nhà kinh t không bit
đc chính xác GDP tim nng, t l tht nghip t nhiên và nhng ch tiêu này thay
đi theo thi gian. Mt khác lm phát luôn vn hành không cân xng  ch tng lên
nhanh nhng gim xung chm.
Có th thy rng, lý thuyt v mi quan h gia tng trng kinh t và lm phát tuy
có khác nhau, nhng đu có đim chung là mi quan h đó không phi mt chiu mà
là có s tác đng qua li ln nhau. Nu mun tng trng cao thì phi chp nhn lm
phát, tuy nhiên đn mt lúc nào đó, nu lm phát tip tc tng cao thì s làm gim
tng trng. Trong dài hn, khi tng trng đt đn mc đ ti u thì lm phát không
tác đng đn tng trng na, mà lúc này lm phát là hu qu ca vic tng cung tin
quá mc vào nn kinh t.


2.2 Kháiăquátănhngănghiênăcuătrcăđơy
Trong nhiu thp k qua, các nhà nghiên cu đư s dng mô hình kinh t lng khác
nhau đ kim đnh d liu ca các nc trên th gii nhm tìm ra câu hi nghiên cu
liu có tn ti mi quan h gia lm phát và tng trng trong ngn hn hoc trong
dài hn  tt c các nc hay mi quan h này đu tn ti trong c ngn và dài hn.

12
Qua kim đnh d liu ca các nc bao gm c nhng nc phát trin, nhng nc
đang phát trin… đư có nhng phát hin sau:
2.2.1ăCácănghiênăcuăthcănghimăchăraămiăquanăhăđngăbinăgiaălmăphátă
vƠătngătrngăkinhăt
Theo lý thuyt Keynes, trong ngn hn s có s đánh đi gia lm phát và tng
trng; ngha là, mun cho tng trng đt tc đ cao thì phi chp nhn mt t l
lm phát nht đnh; trong giai đon này, tc đ tng trng và lm phát di chuyn
cùng chiu; sau giai đon này, nu tip tc chp nhn tng lm phát đ thúc đy tng
trng thì GDP cng không tng thêm mà có xu hng gim (đng cong Phillips
ni ting v s đánh đi gia mc tiêu lm phát và tht nghip) ; mi quan h gia
tng trng và lm phát là đng bin

Umaru và Zubairu (2012) s dng d liu Q1 2005 đn Q1 2012 bng cách kim
đnh nghim đn v (The Augmented Dickey Fuller) và Philips Perron kt lun: tt c
các bin trong mô hình đu dng  sai phân bc 1 và các kt qu ca kim đnh quan
h nhân qu cho thy GDP gây ra lm phát, lm phát không là nguyên nhân ca
GDP. Các kt qu cng cho thy lm phát tác đng tích cc đn tng trng kinh t
thông qua vic khuyn khích sn xut và tng trng sn lng

2.2.2 Cácă nghiênă cuă thcă nghimă chă raă miă quană hă nghchă bină giaă lmă
phátăvƠătngătrngăkinhăt
Nm 1993, Stanley Fischer s dng b d liu v các ch tiêu kinh t v mô ca 93
nc vi phng pháp hi quy theo nhóm và hi quy hn hp đ xây dng lc đ

nhm xác đnh “kênh chuyn ti” t thc thi chính sách kinh t v mô đn tng
trng. Trong nghiên cu Fischer đư xác đnh nhng phn hi tr li ca tng trng
đi vi lm phát, thm ht ngân sách, s méo mó ca th trng ngoi hi; nghiên
cu quan h nhân qu và các kênh vn hành ca chúng. Kt qu th hin qua các phát
hin ch yu sau:


13
(1). Lm phát có mi tng quan rt cht ch vi tng trng;
(2). Lm phát làm suy gim đu t và suy gim t l tng nng xut ca nn kinh
t dn ti suy gim tng trng - Kênh chuyn ti t lm phát đn suy gim tng
trng;
(3). Nghiên cu mt s trng hp đc thù cho thy lm phát thp không nht
thit là điu kin đ có tng trng cao trong dài hn và lm phát cao không phù
hp vi tng trng bn vng.

Den Haan và Wouter (2000), bng cách s dng mô hình VAR, lp lun rng tn ti
mi tng quan âm gia lm phát và tng trng
Mallik và Chowdhury (2001) phân tích tác đng lm phát và tng trng trong
bn quc gia Nam Á (Bangladesh, n , Pakistan và Sri Lanka) và tìm thy bng
chng đáng k v mt thng kê ca mt mi quan h tích cc gia hai bin.Các tác
gi đư thu thp các s liu t IMF, s dng mô hình hi quy đng liên kt và mô
hình sai s hiu chnh (ECM) đ phân tích mi quan h cùng chiu gia tng trng
và lm phát trong dài hn ca 4 nc này. Lý do ca vic nghiên cu thì đn gin:
di áp lc ca IMF, Ngân hàng th gii và ADB, 4 nc trên phi gim t l lm
phát đ tng trng kinh t. Các nc này không có siêu lm phát; t l lm phát 
mc 7% đn 10%( ngoi tr Bangladesh có siêu lm phát t 1972 – 1974). Các tác
gi tìm thy 2 kt qu đáng quan tâm.
Th nht, lm phát và tng trng có quan h vi nhau mt cách chc chn.
Th hai, tính nhy cm ca lm phát đn s thay đi ca mc đ tng trng thì

ln hn s nhy cm ca tng trng đn s thay đi ca lm phát. Nhng kt qu
này đóng vai trò quan trng trong vic gi ý các chính sách.

Kirmanoglu (2001), bng cách s dng mô hình VAR cho thy t l lm phát cao 
Th Nh K gây ra tng trng kinh t thp hn.


14
Faria 2001 kim đnh mi quan h gia lm phát và sn lng trong bi cnh nn
kinh t phi đi mt vi thi k lm phát cao kéo dài ti quc gia Brazil t nm 1985
đn nm 1995, tác gi s dng phng pháp nghiên cu là kim đnh nghim đn v
ADF (xác đnh tính dng ca chui d liu khi phân tích chui d liu theo thi
gian) và phng pháp phân tích phng sai da trên mô hình VAR… kt qu cho
thy lm phát không nh hng đn sn lng kinh t trong dài hn, tuy nhiên trong
ngn hn s nh hng ca lm phát đn sn lng li là nghch bin.

Mendoza (2003) tìm thy bng chng v s đánh đi lm phát và sn lng trong
nn kinh t Th Nh K s dng VAR và mô hình GARCH.

Omay và Öznur Kan (2010) s dng d liu 6 quc gia công nghip hoá vi
phng pháp nghiên cu là Panel Smooth Transition Regression (PSTR) tìm thy
bng chng tn ti mi quan h nghch bin có ý ngha thông kê gia lm phát và
tng trng kinh t, và ngng lm phát là 2.52%

Robert J. Barro 2013 nghiên cu d liu khong 100 quc gia giai đon 1960 -1990
s dng phng pháp hi quy đ kim đnh tác đng ca lm phát đi vi tng
trng kinh t, kt qu ch ra rng lm phát cao trong dài hn làm gim tng trng
và đu t, trong thi gian dài, nhng thay đi ca tc đ tng trng nh hng ln
đn cht lng cuc sng. Mc dù nh hng bt li ca lm phát cao là rõ ràng, tuy
nhiên v đ ln thì không đáng k : Khi lm phát bình quân nm tng 10 đim phn

trm làm gim t l tng trng GDP bình quân đu ngi 0.2 – 0.3 đim phn trm
mt nm và làm gim t l đu t so vi GDP t 0.4 - 0.6 đim phn trm.



15
2.2.3 Cácănghiênăcuăthcănghimăchăraămiăquanăhăphiătuynăgiaălmăphátă
vƠătngătrngăkinhăt

Các nhà nghiên cu Paul, Kearney và Chowdhury (1997) đư nghiên cu 70 nc
(trong đó có 48 nc có nn kinh t đang phát trin) vi phng pháp Granger
(Granger methodology ) các tác gi đư nghiên cu trong khong thi gian t nm
1960-1989 . Kt qu cho thy không có mi quan h nhân qu gia lm phát và tng
trng kinh t  40% các nc trong mu nghiên cu; 20% các nc có mi quan h
nhân qu hai chiu gia lm phát và tng trng , 40% các nc còn li theo mt
phng hng duy nht( hoc là lm phát tác đng đn tng trng hoc ngc li.
Tuy nhiên, nghiên cu cng kt lun mi quan h cùng chiu trong mt s trng
hp này nhng mang du âmtrong mt s trng hp khác.

Atish Ghosh và Steven Phillips (1998) đư s dng s liu v tng trng GDP bình
quân đu ngi hng nm theo giá so sánh và s liu v lm phát theo CPI bình quân
nm ca 145 nc trong giai đon 1960-1996 vi 3603 hin tng quan sát và dùng
phng pháp hi quy đa bin theo các nhóm đ kim chng mi quan h gia lm
phát và tng trng kinh t. Atish Ghosh và Steven Phillips cho rng mi quan h
gia lm phát và tng trng không phi là mi quan h mt chiu đn gin đó là
lm phát tác đng đn tng trng hay tng trng tác đng đn lm phát; gia lm
phát và tng trng có tác đng qua li phi tuyn tính. Tng quan gia lm phát và
tng trng khác nhau trong cùng mt chu k kinh t. Kt qu ca kim chng s
liu th hin qua các phát hin ch yu sau:


(1). Gia lm phát và tng trng có quan h t l nghch; lm phát không ch là
yu t có ý ngha trong kim chng thng kê mà còn là yu t quyt đnh quan
trng đi vi tng trng. Mi quan h t l nghch gia lm phát và tng trng
xut hin trong kim chng theo các quc gia và theo c dy s thi gian;


16
(2). Khi lm phát  mc thp khong 2%-3%, gia lm phát và tng trng có
mi quan h t l thun; khi lm phát cao, gia lm phát và tng trng có mi
quan h t l nghch đc th hin qua hàm li. Kt qu nghiên cu ch rõ khi
lm phát  mc t 10% - 20% thì tc đ tng trng s gim;

(3). Tn ti ngng lm phát: “Ngng lm phát đi vi tng trng  mc
2.5%”, khi lm phát cao hn ngng 2.5% s có tác đng làm gim tng trng
kinh t.

Nell 2000 s dng mô hình VAR vi d liu 1960 đn 1999, kt qu nghiên cu :lm
phát mt con s thì có li cho tng trng kinh t trong khi đó lm phát hai con s thì
có xu hng hn ch tng trng kinh t
Moshsin S. Khan và Abdelhak S. Senhadji (2001) đư s dng s liu v tng trng
GDP theo giá so sánh ca 140 nc bao gm c các nc công nghip và các nc
đang phát trin trong giai đon 1960-1998 đ kim chng thc tin nhm tr li hai
câu hi: Có tn ti ngng lm phát có ý ngha trong kim chng thng kê đ khi
lm phát cao hn ngng đó s tác đng xu vào tng trng và tác đng ca nó
khác vi tác đng khi lm phát  mc thp hn; Tác đng ca ngng lm phát vào
tng trng có ging nhau gia các nc công nghip và các nc đang phát trin.
Moshsin S. Khan và Abdelhak S. Senhadji s dng mô hình hi quy OLS ( Ordinary
Least Squares) phng trình di dng hàm logarit đ kim chng ngng lm phát
đi vi tng trng. Do s liu ca các nc đang phát trin không đ theo thi gian
nh s liu ca các nc công nghip vì vy nhng kim chng và phân tích ca

Khan và Senhadji thc hin theo các nhóm không cân đi. Kt qu ca kim chng
s liu th hin qua ba phát hin ch yu sau:

(1). Khng đnh mnh m s tn ti ngng lm phát có ý ngha trong kim chng
thng kê, khi lm phát cao hn Ngng s tác đng xu đn tng trng, ngc li
khi lm phát thp hn Ngng s không tác đng đn tng trng. Lm phát thp là

17
mt yu t quan trng đm bo tng trng bn vng;

(2). Ngng lm phát đi vi các nc công nghip t 1% - 3%, đi vi các nc
đang phát trin  mc 11%-12%;

(3). Kim chng v mi quan h gia lm phát và tng trng không cho bit
phng thc tác đng ca lm phát vào tng trng. Do đu t và vic làm luôn
đc qun lý, vì vy theo Khan và Senhadji tác đng ca lm phát vào tng trng
thông qua “kênh” nng sut.

c bit, Singh 2010 s dng c d liu hàng quý t Q1 1996 đn Q3 2009 và
d liu hàng nm thi k 1971 đn 2009 nhm d đoán ngng lm phát cho n 
trong môi trng lm phát k vng là hai con s bng cách s dng mô hình Linear
Spline Regression. Kt qu nghiên cu cho thy ngng lm phát cho n  là 6%,
Mt khác, Sarel (1996) nghiên cu thc nghim và cng kt lun rng lm phát nh
hng đn tng trng ch khi nó vi phm mt “ngng” c th nào đó ca t l lm
phát. Ông kt lun rng ngng lm phát khong 8% cho mt mu bao gm nhiu
quc gia khác nhau trong đó có n . Khi ngng c tính cho tng th , nó có th
không đc chính xác phù hp vi quc gia c th nu quc gia đó b cô lp. Do đó,
cn phi có thêm mt đánh giá thc nghim khi nghiên cu tìm kim mc mà ti đó
lm phát thc s bt đu làm xói mòn tng trng kinh t trong nn kinh t nht
đnh.

Ngoài ra, Fountas (2010) s dng mô hình GARCH-IN-M (GARCH-M models), d
liu 1972 đn 2002 ti các nc công nghip, trong đó có nc Anh, kt qu ch ra
rng lm phát không nguy hi cho s tng trng kinh t  các nc công nghip
Hwang và Wu (2011) bng vic s dng phng trình tính toán tng trng nh là
c s ca mô hình, h nghiên cu ngng nh hng tích cc ca lm phát đi vi
tng trng kinh t  Trung Quc.H nhn thy rng ngng lm phát có tác đng

×