BăGIÁOăDCăVĨăĨOăTO
TRNGăIăHCăKINHăTăTP.HăCHệăMINH
LụăTỎăHIN
NHăHNG CA CÁC YU T VNăHịAă
DOANH NGHIPăN S GN BÓ VI T CHC CA
NHÂN VIÊN TI CÁC NGÂN HÀNG TMCP TPHCM
LUNăVNăTHCăSăKINHăT
Tp.HăChíăMinh,ăNmă2014
BăGIÁOăDCăVĨăĨOăTO
TRNGăIăHCăKINHăTăTP.HăCHệăMINH
LụăTỎăHIN
NHăHNG CA CÁC YU T VNăHịAă
DOANH NGHIPăN S GN BÓ VI T CHC CA
NHÂN VIÊN TI CÁC NGÂN HÀNG TMCP TPHCM
Chuyên ngành: Qunătrăkinhădoanh
Mƣăs:ă 60340102
LUNăVNăTHCăSăKINHăT
NGIăHNGăDNăKHOAăHC: TS. NGÔ QUANG HUÂN
Tp.HăChíăMinh,ăNmă2014
LIăCAMăOAN
Tôi là Lý Tú Hin, là tác gi ca LunăvnăThcăsăkinhăt vi đ tài ắnh
hng ca các yu t vnăhóaădoanhănghipăđn s gn bó vi t chc ca
nhân viên ti các Ngân hàng TMCP TPHCM”.ă Tôiăxină camăđoan: Lunăvnă
này là công trình nghiên cu ca Tôi. Các bng biu, s liuăđc s dng trong
bài Lună vnă đưă đc Tôi thu thp và kho sát, và kt qu, ni dung ca bài
nghiên cuănàyăchaătngăđc công b trong bt k công trình nào. Các ngun
d liuăkhácănhauăđc trích dn rõ ràng trong phn Tài liu tham kho và ph
lc.
Lunăvnănàyăđc thc hinădi s hng dn khoa hc tn tình ca TS.
Ngô Quang Huân.
Tác gi xinăcamăđoanăchu hoàn toàn trách nhimătrc Hiăđng khoa hc v
kt qu Lunăvnănu có bt k mt s sao chép hay có s liu không trung thc
trong quá trình thc hin Lunăvn.
Tp. H Chí Minh, ngày ….ăthángă….ănmă2014
Tác gi
Lý Tú Hin
MC LC
TRANG BÌA PH
MC LC
MC LC BNG
MC LC HÌNH V
DANH MC CÁC T VIT TT
CHNGă1: TNG QUAN NGHIÊN CU 1
1.1. Lý do chnăđ tài 1
1.2. Mc tiêu nghiên cu 2
1.3. i tng nghiên cu và phm vi nghiên cu 2
1.4. Phngăphápănghiênăcu ca lunăvn 2
1.4.1. Ngun d liu 3
1.4.2. Phngăphápăthc hin 3
1.5. Kt cu lunăvn 3
CHNGă2: C S LÝ THUYT VÀ MÔ HÌNH NGHIÊN CU 4
2.1. Khái nimăvnăhóa 4
2.2. Vnăhóaădoanhănghip 4
2.2.1. Các quan nim v vnăhóaădoanhănghip 4
2.2.2. cătrngăcaăvnăhóaădoanhănghip 5
2.2.3. Vai trò caăvnăhóaădoanhănghip 6
2.2.4. Các khía cnh caăVnăhóaădoanhănghip 7
2.3. Lý thuyt v s cam kt gn bó vi t chc 9
2.4. Mi liên h giaăvnăhóaădoanhănghip và cam kt gn bó vi t
chc 9
2.5. Mô hình và gi thuyt nghiên cu 11
2.5.1. Mô hình nghiên cu 11
2.5.2. Gi thuyt nghiên cu 12
2.6. Tóm ttăChngă2 17
CHNGă3: THIT K NGHIÊN CU 18
3.1. Quy trình nghiên cu 18
3.2. Phngăphápănghiênăcu 20
3.2.1. Nghiên cuăđnh tính 20
3.2.1.1. Thangăđoăkhíaăcnhăvnăhóaădoanhănghip 21
3.2.1.2. Thangăđoăs cam kt gn bó vi t chc 25
3.2.2. Nghiên cuăđnhălng 26
3.2.2.1. Phngăphápăchn mu 26
3.2.2.2. Thu thp d liu 28
3.2.2.3. Phngăphápăx lý s liu 28
3.3. Tóm ttăchngă3 30
CHNGă4: KT QU NGHIÊN CU 31
4.1. Phân tích thng kê mô t mu quan sát 32
4.2. Kimăđnhăthangăđo 34
4.2.1. Phân tích Cronbach Alpha 34
4.2.1.1. Thangăđoăkhíaăcnhăvnăhóaădoanhănghip 34
4.2.1.2. Thangăđoăs cam kt gn bó vi t chc 37
4.2.2. Phân tích nhân t - EFA 38
4.2.2.1. Phân tích nhân t choăthangăđoăkhíaăcnhăvnăhóaădoanhă
nghip 38
4.2.2.2. Thangăđoăs cam kt gn bó vi t chc 41
4.3. Kimăđnh mô hình nghiên cu và các gi thuyt 42
4.4. Kimăđnh mô hình 44
4.4.1. Phânătíchătngăquană(h s tngăquanăPearson) 44
4.4.2. Phân tích hi quy 45
4.4.3. Kimăđnh các gi thuyt ca mô hình 49
4.5. So sánh kt qu nghiên cu vi các nghiên cuătrcăđây 50
4.6. Tóm ttăchngă4 52
CHNGă5: HÀM Ý, GII PHÁP TRONG QUN TR 53
5.1. Kt lun 53
5.2. Hàm ý, gii pháp trong qun tr 54
5.2.1. S công bng và nht quán trong các chính sách qun tr 54
5.2.2. Hiu qu trong vic ra quytăđnhăvàăđnhăhng v k hoch
tngălai 56
5.2.3. Phnăthng và s công nhn 57
5.2.4. àoăto và phát trin 58
5.3. Hn ch caăđ tài nghiên cuăvàăcácăhng nghiên cu tip theo 60
***
DANH MC TÀI LIU THAM KHO
PH LC 1: DÀN BÀI THAM KHO
PH LC 2: BNG CÂU HI PHNG VN
PH LC 3: PHÂN TÍCH THÔNG KÊ MÔ T THUC TÍNH MU
KHO SÁT
PH LC 4: TIN CY CRONBACH ANPHA
PH LC 5: PHÂN TÍCH NHÂN T EFA
MC LC BNG
Bng 3.1: Cácăbc tin hành nghiên cu. 18
Bng 4.1: Tng hp mô t thng kê các thuc tính ca mu kho sát. 32
Bng 4.2: H s Cronbach Alpha caăthangăđoăca 8 khía cnhăvnăhóaă
doanh nghip. 35
Bng 4.3: Cronbach Alpha caăthangăđoăs cam kt gn bó vi t chc. 37
Bng 4.4: Cronbach Alpha caăthangăđoăs cam kt gn bó vi t chc
sau khi loi 2 bin quan sát, còn li 4 bin quan sát (CK1,
CK2, CK3, CK4). 38
Bng 4.5: Kt qu phân tích nhân t - Thangăđoăkhíaăcnhăvnăhóaădoanhă
nghip. 40
Bng 4.6: Bng thng kê s lng bin quan sát cho 7 nhân t miăđc
hình thành 41
Bng 4.7: Kt qu phân tích nhân t khámăpháăEFAăthangăđoăs cam kt
gn bó vi t chc. 42
Bng 4.8: Ma trnătngăquanăPearson 44
Bng 4.9: Thng kê phân tích các h s hi qui 46
Bng 4.10: Kt qu hi quy 46
Bng 4.11: Bng tng hp kt qu kimăđnh 49
MC LC HÌNH V
Hình 2.1: Mô hình nghiên cu 12
Hình 3.1: Qui trình nghiên cu. 19
Hình 4.1: Mô hình nghiên cu hiu chnh 43
Hình 5.1: Mô hình nhăhng ca các yu t vnăhóaădoanhănghipăđi
vi s gn bó vi t chc ca nhân viên ti các ngân hàng
TMCP TPHCM 53
DANH MC CÁC T VIT TT
Chăvitătt
Dinăgii
ACB
Ngân hàng TMCP Á Châu
DongABank
NgânăhàngăTMCPăôngăÁă
EFA
Exploratory Factor Analysis (Phân tích nhân t khám phá)
KMO
Kaiser-Meyer-Olkin measure of sampling adequacy
Sacombank
NgânăhàngăTMCPăSàiăGònăThngăTín
SCB
Ngân hàng TMCP Sài Gòn
SHB
Ngân hàng TMCP Sài Gòn - Hà Ni
STT
S th t
TMCP
Thngămi c phn
TP. HCM
Thành ph H Chí Minh
1
CHNGă1: TNGăQUANăNGHIÊNăCU
1.1. LỦădoăchnăđătƠi
“Vn hóa doanh nghip” là mt khái nim không còn mi m đi vi hu ht
các doanh nghip Vit Nam. Nó to nên mt nét riêng cho mi doanh nghip và là
mt trong nhngătiêuăchíăđ ngiălaoăđngăđánhăgiáăchn la công vic. Trong
mi doanh nghip, mi mtăngiălaoăđng có trình đ vnăhóa,ătrìnhăđ chuyên
môn nghip v, mcăđ nhn thc khác nhau s to ra mtămôiătrng làm vic
đaădng. Bên cnhăđó,ătrc s cnh tranh gay gt và xu th toàn cu hóa, doanh
nghipăđ có th tn ti và phát trin phi liên tc nhn thc và ci tin cho phù
hp vi s phát trin ca thiăđi.
Ngày nay, khi th gii ngày càng phng, thì vic cnh tranh không ch da vào
vn tin t, khoa hc k thut công ngh và tài nguyên thiên nhiên, mà còn da
vào yu t conăngi. Mt doanh nghip ngày càng phát trin là mt doanh nghip
phiăduyătrìăđc mtăđiăngăngun nhân lc gii,ătàiănngăcamăkt gn bó lâu dài
vi t chc.ăNhngăđ làmăđc vicăđó,ădoanhănghip cn phi xây dng và duy
trì mtămôiătrng làm vic tích cc, mtăvnăhóaălàmăvic tt nhm toăđiu kin
cho nhân viên phát huy tiăđaănngălc bn thân, toàn tâm toàn lc làm vic cho
doanh nghip.
Trong vài thp k qua,ăvnăhóaădoanhănghip ngày càng tr nên quan trng
trong s thành công ca doanh nghip. Theo nghiên cu ca Saeed và Hassan
(2000)ăđưăch ra rngăvnăhóaădoanhănghip có kh nngănhăhngăđnătătng,
tình cm các hotăđng giao tip và thc hin công vic trong t chc. Nhìn li
chngăđng mà Nht Bnăđưăđiăquaăsauăth chin th hai, Nht Bn t mtănc
tht bi nng n mà ch sauăchaăđy na th k đưătr thành mtăcng quc kinh
t trên th gii. Và nguyên nhân chính dnăđn thành công to ln ca Nht Bn
chính là h chú trngăđn vic xây dngăvnăhóaădoanhănghipămàăđiătng chính
là xây dng mtăđiăngănhânăviênătrungăthànhătn ty sutăđi vi s mnh ca
doanh nghip.
2
Mtăvàiănmăgnăđây,ăngànhăngânăhàngălàămt trong nhngăngànhăđangătri
qua nhiu bin c nht. S lng nhân viên gii ắnhy vic”ătrongăcácăngânăhàngă
thngămi c phn Vit Nam ngàyăcàngătng.ăVàămt trong nhiu lý do dnăđn
hină tngănàyă làă doănhână viênă khôngă đng ý v ch đ lngă thng hay s
không công bng caălưnhăđo. Chính vì l đóămàăđ tàiăắnhăhng ca các yu
t vnă hóaă doanhă nghipă đn s gn bó vi t chc ca nhân viên ti các
Ngân hàng TMCP TPHCM”ăraăđi nhm tìm hiuărõăhnămi quan h giaăvnă
hóa doanh nghip và s cam kt gn bó vi t chc caănhânăviênăđ t đóăđnh
hng và xây dng mtămôiătrngăvnăhóaătrongăNgânăhàngătíchăcc nhm làm
tngăhiu qu công vic và giúp nhân viên an tâm cam kt gn bó lâu dài cùng vi
s phát trin ca Ngân hàng.
1.2. Mcătiêuănghiênăcu
Mc tiêu nghiên cu chính caăđ tài là nghiên cu s nhăhng ca các yu
t vnăhóaădoanhănghipăđn s cam kt gn bó vi t chc ca nhân viên. Theo
các mc tiêu c th nhăsau:
1. Xácăđnhăvàăđoălng mcăđ nhăhng ca các yu t vnăhóaădoanhă
nghipăđn s cam kt gn bó vi t chc ca nhân viên.
2. xut mt s hàm ý trong qun tr và gii pháp nhmătngămcăđ gn
bó caănhânăviênăđi vi t chc.
1.3. iătngănghiênăcuăvƠăphmăviănghiênăcu
i tng nghiên cu: Các yu t vnăhóaădoanhănghip và s nhăhng ca
nóăđn s gn bó t chc ca nhân viên
Phm vi nghiên cu: Mt s Ngân hàng TMCP ti khu vc TP. HCM.
i tng kho sát: Các nhân viên hinăđangăcôngătácăti mt s Ngân hàng
TMCP khu vc TP. HCM
1.4. Phngăphápănghiênăcuăcaălunăvn
3
1.4.1. Ngun dăliu
tài s dng ch yu ngun d liuăđiu tra t các nhân viên ca mt s
ngân hàng TMCP TPHCM
1.4.2. Phngăphápăthcăhin
Nghiên cu s dngăphngăphápăđnhălng viă2ăbc c th sau
- Nghiên cuăđnh tính đc tin hành bng cách tho lunătayăđôiăvi các
điătng tham gia tho lun là cp qun lý ca nhân viên. Thông tin thu
thpăđc t nghiên cuăđnh tính nhm mcăđíchăphátătrinăvàăđiu chnh
thangăđoăđ đaăvàoănghiênăcu chính thc.
- Nghiên cuăđnhălngăđc tin hành thông qua vic kho sát bng bng
câu hi chính thc.ăSauăđó, tin hành x lý s liu bngăcácăphngăphápă
kimăđnhăsăb (Cronbach’săAlpha,ăEFA) và kimăđnh hi quy.
Bài nghiên cu s dng phn mmăSPSSăđ x lý và phân tích d liu.
1.5. Ktăcuălunăvn
Kt cu chính ca lunăvnăbaoăgmăcóă5ăchngănhăsau:ă
Chngă 1:ă TNG QUAN NGHIÊN CU - gii thiu tng quan v vnă đ
nghiên cu, mcătiêu,ăđiătngăvàăýănghaăca nghiên cu
Chngă2:ăCăS LÝ THUYT VÀ MÔ HÌNH NGHIÊN CU ậ tóm tt lý
thuyt v vnăhóa doanh nghip và s cam kt gn bó vi t chc. T đóăxâyădng
mô hình nghiên cu và phát trin các gi thuyt nghiên cu
Chngă3:ăPHNGăPHÁPăNGHIÊNăCU ậ thit k nghiên cu, xây dng
qui trình nghiên cu, mô t vic trin khai nghiên cu và thu thp d liu.
Chngă4:ăKT QU NGHIÊN CU ậ trình bày các kt qu phân tích bng
phn mm SPSS
Chngă5: HÀM Ý GII PHÁP ậđa ra các kt lun, hàm ý trong qun tr nhm
làmătngămcăđ cam kt gn bó ca nhân viên vi t chc diătácăđng ca các
khía cnhăvnăhóa doanh nghip. ng thi nêu lên các hn ch ca lunăvnăcngă
nhăđ xutăcácăhng nghiên cu mi tip theo.
4
CHNGă2: CăSăLụăTHUYT VĨăMỌăHỊNHăNGHIÊNăCU
2.1. Kháiănimăvnăhóa
Có rt nhiuăđnhănghaăkhácănhauăv vnăhóa,ămiăđnhănghaăphn ánh mt
cách nhìn nhnăvàăđánhăgiáăkhácănhau.ă
Theo H Chí Minh: “Vì l sinh tn cng nh vì mc đích cuc sng, loài ngi
mi sáng to và phát minh ra ngôn ng, ch vit, đo đc, pháp lut, khoa hc,
tôn giáo, vn hc ngh thut, nhng công c cho sinh hot hàng ngày v mc, n,
và các phng tin, phng thc s dng toàn b nhng sáng to và phát minh
đó tc là vn hóa. Vn hóa là s tng hp ca mi phng thc sinh hot cùng
vi biu hin ca nó mà loài ngi đã sn sinh ra nhm thích ng nhng nhu cu
đi sng, và đòi hi ca s sinh tn.”
Édouard Herriot, mt khoa hc và chính khách vinăsăVin hàn Lâm Pháp có
câu nói bt h v vnăhóaănhăsau ắVn hóa là cái còn li khi ngi ta quên đi tt
c, là cái còn thiu sau khi ngi ta đã hc tt c”.ăNhăvyăvnăhóaălàămt bn
sc ca mi cá nhân, mi dân tc, mi quc gia không ai có th d dàng quên
đc.
Theo UNESCO, ắVn hóa là mt phc th, tng th các đc trng, din mo
v tinh thn, vt cht, tri thc, linh cm… khc ha nên bn sc ca mt cng
đng gia đình, xóm làng quc gia, xã hi… Vn hóa không ch bao gm ngh
thut, vn chng mà c nhng li sng, nhng quyn c bn ca con ngi,
nhng h giá tr, nhng truyn thng, tín ngng…”
“Vn hóa là toàn b nhng giá tr vt cht và tinh thn mà loài ngi to ra
trong quá trình lch s” (DngăTh Liu và cng s, 2009, trang 10)
2.2. Vnăhóaădoanhănghip
2.2.1. Cácăquanănimăvăvnăhóaădoanhănghip
Mi mt t chcăđu s hu riêng nhng giá tr vnăhóaăkhácănhau.ăHu ht
các t chcăđu không t ý thc là phi to nên mt nnăvnăhóaănhtăđnh ca
5
riêngămình.ăVnăhóaăca t chcăthngăđc hình thành mt cách vô thc, da
trên nhng tiêu chun caăngiăđngăđu hay nhngăngi sáng lp ra t chc.
Trong lý thuyt v hành vi t chc,ăvnăhóaădoanhănghipăthngăđcăđnh
nghaătheoănhiu cách khác nhau bi nhiu tác gi và các nhà nghiên cu khác
nhau.
Theoă quanăđim caă Luthansă (1992),ă ắVn hóa doanh nghip bao gm các
chun mc đo đc, h thng giá tr, nim tin và bu không khí ti môi trng
làm vic ca công ty”.ă
Hayănhăquanăđim v vnăhóaăt chc caăSaeedăvàăHassană(2000),ăắVn hóa
t chc đc tha nhn nh là mt quan nim có sc thuyt phc mà miêu t
nhiu khía cnh ca mt môi trng làm vic”.
Dngă Th Liu và cng s (2009,ă trangă 260)ă đnhă ngha“Vn hóa doanh
nghip là toàn b nhng nhân t vn hóa đc doanh nghip chn lc, to ra, s
dng và biu hin trong hot đng kinh doanh, to nên bn sc kinh doanh ca
doanh nghip đó”
Mtăđnhănghaăkhácăca t chcălaoăđng quc t: “Vn hóa doanh nghip là
tng hp các giá tr, các tiêu chun, thói quen và truyn thng, nhng thái đ ng
x và l nghi mà toàn b chúng là duy nht đi vi mt t chc đã bit”
“Vn hóa doanh nghip là mt h thng các ý ngha, giá tr, nim tin ch đo,
cách nhn thc và phng pháp t duy đc mi thành viên trong doanh nghip
cùng đng thun và có nh hng phm vi rng đn cách thc hàng đng ca
tng thành viên trong hot đng kinh doanh, to nên bn sc kinh doanh ca
doanh nghip đó” ( Th PhiăHoàiăvàă KhcăHng, 2009, trang 19).
2.2.2. cătrngăcaăvnăhóaădoanhănghip
Vnăhóaădoanhănghip luôn tn ti kháchăquan:ăVnăhóaăluônătn ti ngoài s
nhn bit ca chúng ta. Niănàoăcóăcon ngi, có gia đình, có xã hi là có vn hoá.
Vn hoá không có ngha là cái đp. Nu ta nhn thcăđcăvnăhóa,ăxâyădng nó
thì nó phát trin lành mnh. Có th có vnăhoáăđi try đi xung,ăvnăhoá phát
trin đi lên, vnăhoá mnh hay vnăhóaăyu, ch không th không có vn hoá. Tn
6
ti khách quan là đcăđim chung caăvnăhóaădoanhănghip cngănh bt k loi
hình vn hoá nào khác. Vnăhoáătn ti khi có mt nhóm ngi cùng sng và làm
vic vi nhau vàăvnăhóaădoanhănghip vn tn ti và phát trin dù ta không tác
đng vào chúng.
Vnăhoá doanh nghip đc hình thành trong mt thi gian khá dài: Tc là
VHDN mang tính lch s
Vnăhoá doanh nghip mang tính bn vng, vnăhoá doanh nghip có tính giá
tr: là s khác bit ca mt doanh nghip có vn hoá vi mt doanh nghip
phi vn hoá. Giá tr vn hoá ca doanh nghip có giá tr ni b; giá tr vùng; giá
tr quc gia; giá tr quc t. Doanh nghip càng tôn trng và theo đui nhng
giá tr chung cho nhng cng đng càng rng ln bao nhiêu thì vai trò ca nó
càng ln by nhiêu.
Vnăhoá doanh nghip mang tính h thng, thng nht,ătngăt nhăđc tính
caăvnăhóaănóiăchung.
2.2.3. Vaiătròăcaăvnăhóaădoanhănghip
Vnăhóaădoanhănghip là ngun lc to ra li th cnhătranhă:ăVnăhóaădoanhă
nghipă đóngă vaiă trò ht sc quan trng, to nên li th cnh tranh cho doanh
nghip.ăóăchínhălàăngun lc, là li th so sánh khi khách hàng phi quytăđnh
la chnăcácăđi tác khác nhau. Vnăhóaădoanhănghipălàăcăs duy trì và phát
trin mi quan h khách hàng, to ra tâmălýătinătng cùng hp tác liên kt lâu dài
và bn vng. Vnăhóaădoanhănghip to ra s chuyên nghip trong miăsuyănghă
vàăhànhăđng ca doanh nghip, vnăhóaădoanhănghip góp phn thu hút nhân tài,
tngăcng s gn bó giaăngi s dngălaoăđng vi ngiălaoăđng và gia ni
b ngiălaoăđng.
Vnă hóaă doanhă nghip to nên bn sc ca doanh nghip, vnă hóaă doanhă
nghip nhă hngă đn vic hochă đnh chină lcă vàă cùngă đng hành phát
trin theo doanh nghip.ă Vnă hóaădoanhănghip có nhă hng trc tipă đn
hochăđnh chină lc phát trin ca doanh nghip thông qua vic chn lc
thông tin thích hp (áp dng kinh nghim, mô hình phù hp),ă đt ra nhng
7
nguyên tc, tiêu chun theo giá tr ca doanh nghip. Hochăđnh chinălc
đúngăs giúp cho các thành viên phátăhuyăđc mc cao nht vai trò ca h
trong doanh nghip. Mt doanh nghipăcóăvnăhóaămnh tcălàăđưătoăraăđc
s thng nht và tuân th cao ca miăthànhăviênăđi vi t chc, góp phn
thc hin thành công chinălc phát trin ca t chcă(vnăhóa doanh nghip
xácăđnh lutăchi).
Vnăhóaădoanhănghip to nên s năđnh ca t chc:ăvnăhóaădoanhănghip
nhămt cht keo kt dính các thành viên trong t chcăđó, vnăhóaădoanhănghip
to nên s cam kt chung, vì mc tiêu và giá tr ca bn thân doanh nghip.
2.2.4. CácăkhíaăcnhăcaăVnăhóaădoanhănghip
Theo hai tác gi Recardoă vàă Jollyă (1997),ă vnă hóaădoanhă nghip là mt h
thng các giá tr và nimătinămàăđc hiu và chia s bi các thành viên trong mt
t chc. Mt nnăvnăhóaăgiúpăđ đnh hình và xácăđnh các hành vi ng x ca
các thành viên và các chính sách trong t chc.ăVnăhóaădoanhănghipăđcăăđoă
lng da trên tám khía cnh, c th nhăsau:ă
a. Giaoătip
S lng và các hình thc giao tip.ăCácăthôngătinăgìăđc giao tip và giao
tip bng cách nào.
b. ƠoătoăvƠăPhátătrin
Cam kt ca nhà qun tr v vic cung cpăcácăchngătrìnhăđàoăto nghip v
nhm phc v cho nhu cu công vic, nhu cu phát trin hin tiăhayătngălaiăca
nhânăviên.ăng thiăcngălàăs cam kt ca các nhà qun tr cung cpăcácăcăhi
phát trin trong t chc.
c. PhnăthngăvƠăSăcôngănhn
Cácă hànhă viănàoă thìă đcă thng, hình thcă thngă nàoă đc s dng,ăđi
tng nhn phnăthng là cá nhân hay nhóm, nhng tiêu chunăđ thngăchc và
mcăđ mà t chc phn hi v mcăđ hoàn thành công vic ca tng nhân viên.
8
d. Raăquytăăđnh
Quytăđnhăđcăhìnhăthànhănhăth nào, các mâu thunăđc gii quyt ra sao,
nên quytă đnh nhanh hay chm, và vic ra quytă đnh là tp trung hay phân
quyn.
e. Chpănhnăriăro
S sáng to và ci tin đcăđánhăgiáăcao,ăvic chp nhn riăroăđc khuyn
khích. T chc khuynăkhíchănhânăviênăđaăraăcácăýătng hay sáng to mi m
nhm ci tin quy trình làm vic.
f. nhăhngăKăhoch
Hochăđnh chinălc dài hn hay ngn hn,ăđnhăhng k hochătngălai.
Các tm nhìn, chinălc, mcătiêuănàoăđc chia s vi nhân viên. Nhân viên
cam kt cpăđ nàoăđ đt chinălc ca doanh nghip và các mc tiêu khác ca
t chc.
g. LƠmăvicănhóm
Khía cnhănàyăliênăquanăđn các vnăđ đóălàătm quan trng, hình thc, và s
hiu qu ca làm vic nhóm trong t chc.ăiu này bao gm tm quan trng ca
s hp tác gia các phòng ban khác nhau, s tină tng gia các b phn chc
nngăhayăcácăđnăv khác nhau, và mcăđ h tr ln nhau trong quá trình thc
hin công vic.
h. Cácăchínhăsáchăqunătr
Khía cnhănàyăđoălng s công bng và nht quán viăcácăchínhăsáchăđc
thc thi, s nhăhng ca phong cách qun tr đi vi nhân viên và mcăđ nhà
qun tr cung cp mtămôiătrng làm vic an toàn cho nhân viên.
Nhìnăchung,ăvn hóa doanh nghip chính là nn tng cho các hành vi và hot
đng ca mi cá nhân trong t chc.ăng thiăvnăhóaădoanhănghipăcngălàăsn
phm và tài sn riêng ca mi doanh nghip.
9
2.3. LỦăthuytăvăsăcamăktăgnăbóăviătăchc
Quan nim v cam kt gn bó vi t chc và s nhăhng caănóăđn các kt
qu ca t chcăđc gii thiu bi nhiu nhà nghiên cu hành vi t chc trên th
gii.
ắCam kt gn bó vi t chc là mt trng thái tâm lý mà biu th mi quan h
ca nhân viên vi t chc, liên h mt thit đn quyt đnh đ duy trì là thành viên
trong t chc”ă(AllenăvàăMeyer,ă1990).
Cam kt gn bó vi t chc đc đnh ngha là sc mnh ca s đng nht ca
cá nhân vi t chc và s tham gia tích cc trong t chc, nhng nhân viên mà
bày t mc đ cao s cam kt gn bó vi t chc s hài lòng hn vi công vic
ca h, s rt ít ln ri b công vic và ít khi ri khi t chc (Mowday, Steers, &
Porter, 1979)
ắNhng nhân viên có s cam kt gn bó mnh m vi t chc đ tip tc công
vic trong t chc bi vì h mun làm nh vy”ă(Ghaniăetăal.,ă2004).ă
Nghiên cu ca MuthuvelooăvàăRoseă(2005)ăđưătìmăthy kt qu ch ra rng
cam kt gn bó vi t chc nhăhng quan trngăđn các kt qu ca t chc.
Cam kt gn bó vi t chc càng cao dnăđn s trung thành càng cao, gimăcngă
thng do công vicăvàăkhuynhăhng ri b t chc thpăhn.ă
Nhăvy, cam kt gnăbóălàătháiăđ trung thành và nim tin caănhânăviênăđi
vi doanh nghip.ăDoăđó,ăcácănhàăqun tr cn chú trng xây dng và thit lp mi
quan h tích cc giaăcácănhânăviên,ăđng thi cnăđng viên và khuyn khích
nhân viên trong hotăđng ti doanh nghip.ăNhânăviênăcàngăđánhăgiáăcaoăvic h
tr thành mt phn ca t chc và t hào là thành viên trong t chc, thì h càng
chc chn li phát trin lâu dài cùng vi t chc.
2.4. MiăliênăhăgiaăvnăhóaădoanhănghipăvƠăcamăktăgnăbóăviătăchc
Miăcôngătyăđu c gng xây dng mt hình nh mang tính tích cc vi nhiu
giá tr vnăhóaăăvàămôiătrng làm vicănngăđng hp dnăthuăhútăđc nhân tài;
đng thi duy trì và phát trin mtăđiăngănhânăviênăgii nhtătàiănngănht cho
côngăty.ăKhiăđtăýăđnh cho vic ng c vào mt công ty, thì bt k ngiălaoăđng
10
nàoăcngăxemăxétăyu t lngăbng, tính cht công vic ăNhngăhin nay, ngoài
nhng yu t k trên thìăngiălaoăđngăngàyăcàngăquanătâmăhnăđn yu t vnă
hóa. Bi vì, ch có mt công ty có nnăvnăhóaătíchăcc thì mi có th làmăgiaătngă
s cam kt và hp tác caăđiăngănhânăviên,ăt đóăs hiu qu ca t chcăđc
nâng cao, s nhtătríăquanătâmăcaoăđnăcácăđnhăhng chinălc,ănngăsut lao
đngătng,ăvic ra quytăđnh ttăhn,ăs cam kt gn bó cao mi cp bc nhân
viên (Thompson & Luthans, 1990) và to ra li th cnh tranh ca t chc (Saeed
và Hassan, 2000).
Theo mt cucăđiu tra ca Bain & Companyăvàoănmă2007ăv công c và xu
hng qun tr, trên 90% trên tng s hnă1200ăgiámăđcăđiu hành quc t đưăđng
ý vi nhnăđnh vn hóa là chin lc quan trng cho s thành công ca doanh
nghip
Mt nghiên cu ca Shinichi Hirota, Katsuyuki Kubo và Hideaki Miyajima
(2007)ăđưănhnăđnh rngăvnăhóaănhăhngăđángăk đn chính sách ca công ty
chng hnănhăchínhăsáchăvicălàm,ăcăcu qunălýăvàăcăcuătàiăchínhăđng thi
vnăhóaăcngăgópăphn nâng cao hiu sut công vic. Nh phát trinăvnăhóaădoanh
nghip mà các doanh nghip Nht Bnăđưăngàyăcàngănângăcaoăli th cnh tranh
trênătrng quc t.
Recardo,ăR.ăvàăJolly,ăJ.ă(1997)ăđưăxácăđnh tám khía cnhătrongăvnăhóaădoanhă
nghip, bao gm: (1) Giao tip trong t chc,ă(2)ăàoăto và Phát trin, (3) Phn
thng và S công nhn, (4) Hiu qu trong vic ra quytăđnh, (5) Chp nhn ri
ro do bi sáng to và ci tin,ă(6)ănhăhng v K hochătngălai,ă(7)ăLàmăvic
nhóm, (8) S công bng và nht quán trong các chính sách qun tr. Hai tác gi đưă
lp lun và kim chng thc tin rngăvnăhóaădoanhănghip có nhăhngăđn s
cam kt gn bó ca nhân viên vi t chc.
Theo nhóm tác gi Zahariah Mohd Zain, Razanita Ishak, Erlane K Ghani
(2009) khi nghiên cu v đ tàiăắnhăhng caăvnăhóaădoanhănghipăđn s
cam kt trong t chc”:ănhómătácăgi cngăthc hin nghiên cu theo mô hình ca
Recardo, R. và Jolly, J. (1997), tuy nhiên nghiên cu ch s dng bn nhân t là
11
giao tip, làm vicănhóm,ăđàoăto và phát trin, phnăthng và s công nhn. Kt
qu cho thy c bn khía cnhăđu có nhăhng tích ccăđn s cam kt ca nhân
viên. Tuy nhiên do mu quan sát nh ch có 190 kho sát và thc hin trên mt
công ty bán dn ca Malaysia nên kt qu chaămangătínhăkháiăquátăvàăđi din
đc.
Ths.ăTrngăHoàngăLâmăvàăTS.ă Th ThanhăVinhă(2012)ăăcngăcóămt bài
nghiên cu v vnăđ ắS nh hng ca vn hóa doanh nghip đn s cam kt
gn bó ca nhân viên, trng hp công ty h thng thông tin FPT”.ăNghiênăcu
đcăđc thc hin qua vicăđiu tra kho sát 456 nhân viênăđangăcôngătácăti
FPT. Theo nghiên cu ca tác gi, có by khía cnhăvnăhóaănhăhngăđn s
cam kt gn bó ca nhân viên chính là: (1) Giao tip, (2) Làm vicănhóm,ă(3)ăàoă
to và phát trin, (4) Phnăthng và s công nhn, (5) Chp nhn ri ro do bi
sáng to ci tin, (6)Công bng nht quán trong các chính sách qun tr, (7)Hiu
qu vic ra quytăđnh. Ngoài ra, nhân t đnhăhng k hochă trongătngălaiă
không có nhăhngăgìăđn mcăđ cam kt gn bó ca nhân viên vi công ty
FPT.
2.5. MôăhìnhăvƠăgi thuytănghiênăcu
2.5.1. Môăhìnhănghiênăcu
Vi mc tiêu nghiên cu chính caăđ tài là kho sát mcăđ cam kt gn bó
vi công vic caă nhână viênă diă tácă đng ca các khía cnhă vnă hóaă doanhă
nghip, và qua vic tham kho mt s nghiên cuătrcăđây, bài nghiên cu s
thc hin khoăsát,ăxácăđnh mi liên h ca tám khía cnhăvnăhóaădoanhănghip,
đng thiăcngăđánhăgiáăs nhăhng đn s cam kt gn bó vi t chc.
Mô hình nghiên cu s thc hin trong phm vi kho sát cácănhânăviênăđangă
làm vic ti các Ngân hàngăthngămi c phn Vit Nam, khu vc Thành ph
H Chí Minh.
Theo nghiên cu ca Recardo, R. và Jolly, J. (1997) đưă xácă đnh Vnă hóa
doanh nghip gm 8 khía cnh,ăđóălà:ă(1) Giao tip trong t chc, (2) àoăto và
Phát trin, (3) Phnă thng và S công nhn, (4) Hiu qu trong vic ra quyt
12
đnh, (5) Chp nhn ri ro do bi sáng to và ci tin, (6) nhăhng v K hoch
tngălai,ă(7) Làm vic nhóm, (8) S công bng và nht quán trong các chính sách
qun tr. Doăđó,ătrongăbàiănghiênăcuănàyăcngăs đaă8ăkhíaăcnh trên vào mô
hìnhă đ nghiên cu. Mô hình nghiên cuă đc th hin Hình 2.1: Mô hình
nghiên cu.
Hình 2.1: Mô hình nghiên cu
2.5.2. Giăthuytănghiênăcu
Da theo mô hình nghiên cu trên, các gi thuyt nghiên cuăđc hình thành
nhăsau:
a. Văkhíaăcnhăgiaoătipătrongătăchc
Giao tip trong t chcă cóă nghaă làă s lng và hình thc giao tip, nhng
thôngătinăgìăđc phép giao tip và vic giao tip nên thc hin bng cách nào. Tt
(1). Giao tip trong t chc
(2).ăàoăto và phát trin
(3). Phnăthng và s công nhn
(4). Hiu qu ca vic ra quytăđnh
(5). Chp nhn ri ro do sáng to và ci tin
(6).ănhăhng và k hochătngălai
(7). Làm vic nhóm
(8). S công bng, nht quán trong CSQT
S gn bó vi T
chc ca nhân viên
13
nhiên, trong bt k t chcănào,ănhânăviênăcngămongămun nhnăđc s h tr
tt nht. Ví d nhăkhi gp bt k khóăkhnătrongăcôngăvic, thì bt k nhân viên
nàoăcngămongănhnăđc s hng dn tn tình t cpătrên,ăhayănhăvic các b
phn phi luôn hp tác tt viănhauăđ to s thun tin và nhanh chóng trong
công vic.ă t đó,ănhânăviênăquyt đnh có tip tc gn bó vi t chcăđóăhayă
không. Theo các tác gi Recardoă vàă Jollyă (1997),ă Thyă Lană Hngă(2008),
TrngăHoàngăLâmăvàă Th Thanh Vinh (2012) đưăch ra rng giao tip trong
t chc có nhăhng tích ccăđn s cam kt gn bó vi t chc ca nhân viên.
Doăđó,ăgi thuytăH1ăđcăđ xutănhăsau:
Gi thuyt H1: Giao tip trong t chc có nh hng tích cc đn s cam kt
gn bó vi t chc ca nhân viên
b. VăkhíaăcnhăđƠoătoăvƠăphátătrin
àoăto và phát trin là nhng cam kt ca nhà qun tr v vic cung cp các
chngătrìnhăđàoăto nghip v nhm phc v cho nhu cu công vic, nhu cu
phát trin hin tiăhayătngălaiăcaănhânăviên.ăng thiăcngălàăs cam kt ca
các nhà qun tr cung cpăcácăcăhi phát trin trong t chc.ăTheoăđó,ăch nhng
t chc toăđc mtămôiătrngăđàoăto tt và k hoch phát trin cho nhân viên
mt cách c th rõ ràng s làmătngămcăđ gn bó ca nhân viên vi t chc.
Theo các tác gi RecardoăvàăJollyă(1997),ă ThyăLanăHngă(2008),ăTrngă
HoàngăLâmăvàă Th Thanh Vinh (2012) đưăch ra rng s đàoăto và phát trin
có nhăhng tích ccăđn s cam kt gn bó vi t chc ca nhân viên. Doăđó,ă
gi thuytăH2ăđcăđ xutănhăsau:ă
Gi thuyt H2: S đào to và phát trin có nh hng tích cc đn s cam kt
gn bó vi t chc ca nhân viên
c. VăkhíaăcnhăphnăthngăvƠăsăcôngănhn
Trong bt k t chcă nào,ă nhână viênă đu mong mun nhnă đc các phn
thng xngăđángăchoă nhng vică làmăđúngăđn mang li nhiu li ích cho t
chc.ăng thi, khi có thành tích công vic ttăthìănhânăviênăcngămongămun
nhnăđc các phn hi tích cc t cp qun lý và s thngătin trong công vic.
14
Theoăđó,ăch nhng t chc toăđc mtămôiătrng làm vic khuyn khích nhân
viên hoàn thành tt công vic bng phnăthng là s công nhnăđúngălúcăkp thi
s làmătngămcăđ gn bó ca nhân viên vi t chc. Theo các tác gi Recardo và
Jolly (1997), Trngă Hoàngă Lâmă vàă Th Thanh Vinh (2012) đưă ch ra rng
phnăthng và s công nhn có nhăhng tích ccăđn s cam kt gn bó vi t
chc ca nhân viên. Doăđó,ăgi thuytăH3ăđcăđ xutănhăsau:
Gi thuyt H3: Phn thng và s công nhn có nh hng tích cc đn s
cam kt gn bó vi t chc ca nhân viên.
d. Văkhíaăcnhăhiuăquătrongăvicăraăquytăđnh
Ra quytăđnhăcóănghaălàăquytăđnhăđcăhìnhăthànhănhăth nào, các mâu
thunăđc gii quyt ra sao, nên quytăđnh nhanh hay chm, và vic ra quyt
đnh là tp trung hay phân quyn.ăTheoăđó,ăvicănhânăviênăđc tham gia ra các
quytăđnh quan trng trong b phnăhayăbanălưnhăđo luôn chú trngăđn ý kin
caănhânăviênătrc khi ra các quytăđnh quan trng trong công vic s làm cho
mi mt nhân viên cm nhnăđc s quanătâmăđn ý kin nguyn vng ca mình
t đóălàmăgiaătngămcăđ gn bó ca nhân viên vi t chc. Theo các tác gi
Recardo và Jolly (1997), TrngăHoàngăLâmăvàă Th Thanh Vinh (2012) đưăch
ra rng hiu qu trong vic ra quytăđnh có nhăhng tích ccăđn s cam kt
gn bó vi t chc ca nhân viên. Doăđó,ăgi thuytăH4ăđcăđ xutănhăsau:
Gi thuyt H4: Hiu qu trong vic ra quyt đnh có nh hng tích cc đn
s cam kt gn bó vi t chc ca nhân viên.
e. VăkhíaăcnhăchpănhnăriăroădoăsángătoăvƠăsăciătin
Bt k s sáng to và ci tinănàoăcngănênăđcăđánhăgiáăcao,ăvic chp nhn
riăroăđc khuyn khích. T chc khuynăkhíchănhânăviênăđaăraăcácăýătng hay
sáng to mi m nhm ci tin quy trình làm vic.ăTheoăđó,ăt chc toăđc mt
môiătrng làm vicăđánhăgiáăcaoăcácăýătng sáng to và khuyn khích hc hi
nhng sai lm gây ra bi s sáng to s toăchoănhânăviênămôiătrng làm vic
thoi mái t đóălàmăgiaătngămcăđ gn bó ca nhân viên vi t chc. Theo các
tác gi RecardoăvàăJollyă(1997),ă ThyăLanăHngă(2008),ăTrngăHoàngăLâmă
15
vàă Th Thanh Vinh (2012) đưăch ra rng chp nhn ri ro do bi sáng to và
ci tin có nhăhng tích ccăđn s cam kt gn bó vi t chc ca nhân viên.
Doăđó,ăgi thuytăH5ăđcăđ xutănhăsau:
Gi thuyt H5: Chp nhn ri ro do bi sáng to và ci tin có nh hng
tích cc đn s cam kt gn bó vi t chc ca nhân viên.
f. Văkhíaăcnhăđnhăhngăvăkăhochătng lai
Nhânăviênăluônăđc chia s v các tm nhìn, chinălc, mc tiêu hin ti và
tngălaiăca t chc. Vic này giúp cho nhân viên có cái nhìn tngăquanăhnăv
s phát trin ca t chcămìnhăđangălàmăvic t đóălàmăgiaătngămcăđ gn bó
ca nhân viên vi t chc. Theo các tác gi RecardoăvàăJollyă(1997),ă Thy Lan
Hngă(2008) đưăch ra rng đnhăhng v k hochătngălaiăcóănhăhng tích
ccăđn s cam kt gn bó vi t chc ca nhân viên. Doăđó,ăgi thuytăH6ăđc
đ xutănhăsau:
Gi thuyt H6: nh hng v k hoch tng lai có nh hng tích cc đn
s cam kt gn bó vi t chc ca nhân viên
g. VăkhíaăcnhălƠmăvic nhóm
Khía cnhănàyăliênăquanăđn các vnăđ đóălàătm quan trng, hình thc, và s
hiu qu ca làm vic nhóm trong t chc.ăiu này bao gm tm quan trng ca
s hp tác gia các phòng ban khác nhau, s tină tng gia các b phn chc
nngăhayăcácăđnăv khác nhau, và mcăđ h tr ln nhau trong quá trình thc
hin công vic. Ch nhng nhân viên cm thyăđc s quan tâm ca cpălưnhăđo,
s h tr caăđng nghip thì miăcóăcăhi hoàn thành tt công vicăđc giao.
T đóălàmăgiaătng mcăđ gn bó ca nhân viên vi t chc. Theo các tác gi
Recardo và Jolly (1997),ăTrngăHoàngăLâmăvàă Th Thanh Vinh (2012) ch ra
rng làm vic nhóm có nhăhng tích ccăđn s gn bó vi t chc ca nhân
viên. Doăđó,ăgi thuytăH7ăđcăđ xut nhăsau:
Gi thuyt H7: Làm vic nhóm có nh hng tích cc đn s cam kt gn bó
vi t chc ca nhân viên
16
h. VăkhíaăcnhăsăcôngăbngăvƠănht quán trong các chính sáchăqunătr
Khía cnhănàyăđoălng s công bng và nht quán vi các chính sách qun tr
đc thc thi, s nhăhng ca phong cách qun tr đi vi nhân viên và mcăđ
nhà qun tr cung cp mtămôiătrng làm vic an toàn cho nhân viên. Mt t chc
toăđc mtămôiătrng làm vic công bng nht quán th hin qua các chính
sáchă đi vi nhân viênă nhă chínhă sáchă thngătin,ă chínhă sáchă khenă thng, k
lut s làmăgiaătngămcăđ gn bó ca nhân viên vi t chc. Theo các tác gi
RecardoăvàăJollyă(1997),ă ThyăLanăHngă(2008),ăTrngăHoàngăLâmăvàă
Th Thanh Vinh (2012) ch ra rng s công bng và nht quán trong các chính
sách qun tr có nhăhng tích ccăđn s cam kt gn bó vi t chc ca nhân
viên. Doăđó,ăgi thuytăH8ăđcăđ xutănhăsau:ă
Gi thuyt H8: S công bng và nht quán trong các chính sách qun tr có
nh hng tích cc đn s cam kt gn bó vi t chc ca nhân viên.
Nhăvy bài nghiên cu bao gm 8 gi thuyt nghiên cuănhăsau:
- H
1
: Giao tip trong t chc có nhăhng tích ccăđn s cam kt gn bó
vi t chc ca nhân viên
- H
2
: S đàoăto và phát trin có nhăhng tích ccăđn s cam kt gn bó
vi t chc ca nhân viên
- H
3
: Phnăthng và s công nhn có nhăhng tích ccăđn s cam kt
gn bó vi t chc ca nhân viên
- H
4
: Hiu qu trong vic ra quytăđnh có nhăhng tích ccăđn s cam kt
gn bó vi t chc ca nhân viên
- H
5
: Chp nhn ri ro do bi sáng to và ci tin có nhăhng tích ccăđn
s cam kt gn bó vi t chc ca nhân viên
- H
6
:ănhăhng v k hochătngălaiăcóănhăhng tích ccăđn s cam
kt gn bó vi t chc ca nhân viên
- H
7
: Làm vic nhóm có nhăhng tích ccăđn s cam kt gn bó vi t
chc ca nhân viên