Tổng quan về viện khoa học công nghệ tàu thủy

Website: Email : Tel : 0918.775.368
chơng I
quá trình hình thành và phát triển của viện khoa học
công nghệ tàu thuỷ
1. tóm tắt về hoạt động của viện qua các thời kỳ- vị trí , vai
trò, kết quả hoạt động và phát triển :
Viện Khoa học công nghệ tàu thuỷ có quá trình hình thành và phát triển lâu
dài trải qua 40 năm, nhiều thời kỳ với tên gọi:
Năm 1959-1961 : Ban thiết kế trong phòng Cơ khí kỷ thuật, Cục vận tải thuỷ bộ
( Bộ GTVT ) là tổ chức tiền thân của Viện.
Năm 1961 : Phòng thiết kế tàu thuỷ ô tô Cục cơ khí ( Bộ GTVT ).
Năm 1970 : Phân viện thiết kế tàu thuỷ ô tô Cục cơ khí ( Bộ GTVT)_ Quyết định
số 3507 TC/QĐ ngày 5/12/1969 của Bộ trởng Bộ GTVT.
NĂm 1980 : Viện Nghiên cứu thiết kế tàu thuỷ ( Bộ GTVT ) _ Quyết định số
05/CP ngày 7/01/1980 của Hội đồng Chính Phủ.
Năm 1983 : Viện Nghiên cứu thiết kế cơ khí GTVT ( Bộ GTVT ) _ Quyết định số
267/QĐ/TC ngày 3/2/1983 của Bộ trởng Bộ GTVT trên cơ sở hợp nhất viện
Nghiên cứu thiết kế tàu thuỷ và Viện Nghiên cứu sức kéo vận tải.
Năm 1993 : Công ty Nghiên cứu thiết kế cơ khí GTVT ( Bộ GTVT ) Quyết
định số 1298/QĐ/TCCB- LĐ ngày 29/6/1993 của Bộ trởng Bộ GTVT.
Năm 1996: Khi tổng công ty tàu thuỷ Việt Nam đợc thành lập thì Viện là đơn vị
thành viện của tổng công ty.
Năm 1998: Viện Khoa học công nghệ tàu thuỷ Tổng công ty công ty công nghiệp
tàu thuỷ Việt Nam- văm bản số 5587/ĐMDN ngày 6/11/1997 của chính phủ,
quyết định số 2890/1998/QĐ/BGTVT của Bộ trởng Bộ GTVT.
Ngày 24/12/1959 bộ phận kỹ thuật của Phòng cơ vụ và bộ phận thiết kế của tổng
xởng đóng tàu Hải Phòng chuyển về Hà Nội hợp thành ban thiết kế nằm trong
Phòng cơ khí kỹ thuật Cục vận tải thuỷ bộ.Trụ sở tại 162 Trần Quang Khải Hà Nội
. Phòng có nhiệm vụ : thiết kế tàu thuỷ , tham mu quản lý và giải quyết các vấn đề
cơ khí. Trong bớc đi ban đầu, lực lợng thiết kế đảm bảo vấn đề sửa chữa , lắp ráp
là chính và phục vụ 4 Xởng đóng tàu. trong các sản phẩm sửa chữa mà ngày nay

1
Website: Email : Tel : 0918.775.368
còn để lại ấn tợng sâu sắc là tàu khách Đà Nẵng và Mỹ Tho phục vụ đắc lực công
tác vận chuyển hành khách trên sôngvùng đồng bằng trong suốt một thời gian dài.
Thời kỳ 1961-1970: phòng thiết kế tàu thuỷ ô tô.
Tháng 4/1961 cục cơ khí Bộ giao thông vận tải đợc thành lập, Phòng thiết kế tàu
thuỷ ô tô nằm trong tổ chức bộ máy cục có nhiệm vụ: Thiết kế mới, thiết kế sửa
chữa, cải tạo, lắp ráp các phơng tiện vận tải thuỷ, vận tải đờng bộ, thiết bị bốc xếp
và tham mu kỹ thuật cho cục về lĩnh vực cơ khí. Trụ sở tại 120 Hàng Trống Hà
Nội. Về tổ chức từ ngày đầu thành lập số lợng cán bộ có 22, phần đông là kỹ s
đóng tàu, kỹy s ô tô đợc đào tạo ở trong nớc và các nớc Trung quốc, Liên xô và
các nớc đông âu, đến năm 1968 cán bộ nghiên cứu thiết kế đã có hàng trăm ngời.
Ngay từ đầu phòng xác định cơ chế hợp lý lấy thu bù chi, nhờ đó đội ngũ cán bộ
khoa học công nghệ có thể phát triển nhanh , đảm đơng đợc nhiều công việc khoa
học công nghệ phục vụ đắc lực, hiệu quả cho sản xuất và chiến đấu . Xây dựng và
bảo vệ tổ quốc.
Từ năm 1961 đến năm 1964, Nghiên cứu thiết kế phục vụ kế hoạch 5 năm lần thứ
nhất, xây dựng xã hội chủ nghĩa ở miền Bắc, đấu tranh giải phóng miền Nam,
thống nhất đất nớc. Thời kỳ này có nhiều sản phẩm do ta tự thiết kế ,tự chế tạo ghi
nhận sự cố găng và tiến bộ của lực lợng khoa học non trẻ . Đó là tàu khách 400
chỗ, tau ven biển chở 400 khách, sà lan chở hàng 500 và 800 tấn chạy ven biển,
tàu lai chạy sông 90 ~ 300 sức ngựa tàu sửa chựa 70~ 120 tấn, xe chách 23- 41
chỗ ngồi, rơ móc 3 tấn Đặc biệt trong thời kỳ này chúng ta đã thiết kế và chế tạo
thành công loại tàu vận tải ven biển 50~ 100 tấn, thuyền gắn máy 20 tấn, thuyền
buồm gắn máy 90~ 100 sức ngựa làm nhiệm vụ bảo vệ bờ biển, tàu không số phục
vụ kế hoạch vận chuỷển vũ khí vào miền nam theo đờng HCM bí mật trên biển.
Sau kế hoạnh 5 năm lần thứ nhất, với các sản phẩm đầu tay của phòng thiết kế,
chúng ta không phải nhập bất kỳ một loại tàu nào với giá đắt.Cống hiến đó của lực
lợng nghiên cứu thiết kế đợc nhà nớc đánh giá cao và tặng huân chơng lao động
hạng 3.

Từ năm 1965- 1970: nghiên cứu thiết kế phục vụ xản xuất và chiến đấu của
ngành, đặc biệt là trên mặt trận đảm bảo giao thông. Lực lợng thiết kế đã phải giải
quyết hàng loạt vấn đề kỹ thuật phức tạp để các phơng tiện làm ra vừa đảm bảo
2
Website: Email : Tel : 0918.775.368
các tính năng chủ yếu vừa thoả mãn các yêu cầu của thời chiến: Gọn nhẹ cơ động
dẽ cất dấu và nguỵ trang để thi công nối gép đợc, tốn ít nguyên vật liệu. Đó là lý
do ra đời của hàng loạt ca nô con nóc , con nòng nọc, phà ghếp, sà lan nghép, ca
nô nghép, xe lội nớc chở hàng ,xe kéo lội nớc, rơ móc lội nớc lội nớc vv phục vụ
vận tải các tuyến khu bốn và cả chiến trờng C. Nhiều sản phẩm tiểu biểu và công
trình nghiên cứu đợc thiết kế và đa vào xản xuất phục vụ kịp thời cho chiến đấu,
phục vụ sự nghiệp đảm bảo giao thông vận tải thời chiến và sự nghiệp phát triển
khoa học kỹ thuật giao thông nói chung : nh cầu dây cáp dùng để đa ô tô qua sông
bằng phơng pháp chạy trực tiếp trên dây và trên sario truyền lực, hoặc một công
trình tiêu biểucho trí thông minh sáng tạo , độc đáo của đội ngũ cán bộ khoa học
kỹ thuật Việt Nam là cầu ngầm, dã hoạt động liên tục trên các địa điểm vợt sông
và máy bay địch không thể nào phát hiện ra đợc để triệt phá giao thông của ta .
Các cario truyền lực và phà truyền lực đã đa phà qua sông không phải bằng ca nô
mà bằng bản thân xe ô tô góp phần chuyển tải tại các vùng cầu bị bị đánh phá
hỏng. Thời kỳ này thiết kế đã cho ra đời hàng loạt tàu vận tải vên biển 30~ 100
tấn và hàng vạn tấn thuyền để phục vụ chiến dịch vận tải T5. Một công trình
nghiên cứu tập thể khác để chứng minh cho long yêu nớc nồng nàn , tính sáng
tạo ,dám nghĩ dám làm của lực lợng khoa học kỹ thuật là T5 tàu rà phá bom
mìn không ngời lái , góp phần xứng đáng vào việc giải toả các cảng, các của sông,
cửa biển và tuyến vận tải quan trọng khỏi sự phong toả bằng thuỷ lôi . Công trình
này đã đợc Đảng , Nhà nớc tặng thởng huy chơng hạng ba ( năm 1972 ) và giải th-
ởng Hồ Chí Minh (năm 1998 ).
Thời kỳ 1971- 1980 : phân viện thiết kế tàu thuỷ, ô tô.
Năm 1970 Bộ trởng Bộ giao thông vận tải đã quyết định chuyển PHòNG thiết kế
tàu thuỷ ô tô thành phân viện thiết kế tàu thuỷ ô tô để đáp ứng yêu cầu sản xuất,

nghiên cứu trớc mắt và lâu dài. Trụ sở tại trạm 10 Cầu giấy.
Phân viện có các nhiệm vụ cơ bản:
căn cứ chủ trơng phơng hớng và quy cách phát triển giao thông vận tải
3
Website: Email : Tel : 0918.775.368
Của nhà nớc và của bộ để nghiên cứu đề xuất phơng hớng ứng dụng những thành
tựu mới về kỹ thuật trong nghành đóng mới tàu thuỷ và ô tô cho thích hợp với tình
hình sông biển và đờng sá của ta.
nghiên cứu thí nghiệm những vấn đề kỹ thuật phục vụ trực tiếp cho công tác thiết
kế tàu thuỷ ,ô tô nhằm đảm bảo chất lợng của sản phẩm thiết kế theo yêu cầu kỹ
thuật tiên tiến và thích hợp với đặc điểm của ta nh thử mô hình, thí nghiệm chế
tạo thử những kết cấu mới
tổ chức thiết kế đóng mới và cải tạo các loại phơng tiện vận tải sông, biển nh tàu
lai, tàu khách, tàu chuyên dùng ,sà lan ,thiết kế đóng mới và cải tạo các loại ô tô
rơ moóc chuyên dùng, thiết kế cải tạo theo phơng thức thay đổi tổng thành, đông
hoá các mác xe.
xây dựng tiêu chuẩn hoá, định hình hoá các loại thiết bị thờng dùng
các chi tiết kết cấu trong nghành đóng mới tàu thuỷ và ô tô ; Xây dựng các quy
trình , quy tắc sổ tay thiết kế làm cơ sở cho việc thiết kế thi công, quản lý và sử
dụng.
Biên soạn, su tầm dịch các tài liệu kỹ thuật phục vụ cho nghàng công nghiệp tàu
thuỷ ô tô. Xây dựng các tài liệu , phục vụ cho công tác thiết kế các sản phẩm đó.
Tổ chức việc tổng kết và xác minh các sáng kiến , kinh nghiệm ,các thành tựu mới
về thiết kế tàu thuỷ ô tô, có kế hoạch và biện pháp phổ biến thông tin áp dụng rộng
rãi.
Phân viện có 7 phòng nghiên cứu, kỹ thuật và nghiệp vụ , một xởng mô hình về
thử sản phẩm.
Lực lợng nghiên cứu thiết kế đợc xếp vào một trong những mũi xung kíchquan
trọng của sản xuất. Ngành cơ khí giao thông không ngừng phát triển và lớn
mạnh.trong những năm chiến tranh ác liệt cán bộ nghiên cứu thiết kế thờng xuyên

có mặt tại các cơ sở sản xuất, trên các tuyến đờng, các bến phà để nghiên cứu thiết
kế và chỉ đạo giải quyết các vấn đề kỹ thuật do thực tế đặt ra.
Từ năm 1973 khi ra khỏi chiến tranh, do yêu cầu nhiệm vụ viện thiết kế đã phát
triển thành một lực lợng đông đảo. Toàn viện có 14 phòng ban và một xởng thử
mô hình với hơn 200 cán bộ trong đó có 2/3 có trình độ đại học và trên đại học. Đ-
ợc rèn luyện qua thực tế phục vụ chiến đấu cán bộ khoa học- công nghệbắt tây
4
Website: Email : Tel : 0918.775.368
ngay vào việc nghiên cứu thiết kế phục vụ công cuộc khôi phục và phát triển giao
thông vận tải. Phân viện đợc giao nhiệm vụ nghiên cứu thiết kế hàng loạt tàu
khách phục vụ cho việc đi lại của nhân dân, đặc biệt phải kể đến là tàu du lịch cao
cấpchạy trong vịnh Hạ Long do ta tự thiết kế và chế tạo. Một số sản phẩm cỡ lớn
và phức tạp: tàu hàng 1000- 3000 tấn, tàu đẩy và tàu kéo 540- 1000 ngựa, âu nổi
300, 350 và 2500 tấn, cần cẩu trục vớt 150 tấn, àu lai tàu đẩy sông 200- 300 ngựa,
sà lan đẩy biển 2000 tấn.
Trong suốt quá trình phát triển, công tác nghiên cứu và thiết kế luôn luôn đợc tiến
hành song song đáp ứng những đòi hỏi cấp bách nhng phức tạp của thực tế sản
xuất.
Sau hoà bình lập lại công tác nghiên cứu càng có điều kiện để triển khai mạnh mẽ,
mặt học thuật của các đề tài đợc nâng cao, các tiến bộ khoa học kỹ thuật của các
nớc tiên tiến,dần dần đợc đa vào áp dụng. Chỉ tính riêng từ năm 1976 đến 1980
phân viện đã:
- Thực hiện 36 đề tài nghiên cứu có kết quả, nhiều đề tài tàu thuỷ đợc đa vào áp
dụng trong thực tế.
- Xây dựng một số công trình lý thuyết có tính chất học thuật cao, hàng chục ch-
ơng trình trên máy tính điện tử đã đợc áp dụng trong nghiên cứu thiết kế.
- Công tác nghiên cứu dần dần chiếm một khối lợng lớn trong các hoạt động khoa
học công nghệ của phân viện. Tính chất của công tác trong giai đoạn này là vừa
giải quyết trực tiếp các vấn đề trong thực tiễn sản xuất vừa đặt cơ sở cho những b-
ớc đi vững vàng hơn trong tơng lai.

PHÂN VIệN THIếT Kế TàU THUỷ Ô TÔ là đơn vị nghiên cứu thiết kế theo chế độ
hạch toán kinh tế. Qua 10 năm xây dựng va phát triển phân viện đã đóng góp cho
trong và ngoài ngành 464 sản phẩm thiết kế (trong đó có 362 sản phẩm thuỷ, 102
sản phẩm bộ, 52 máy phụ 596 thiết bị định hình ). Phân viện có quan hệ hợp đồng
kinh tế, phối hợp nghiên cứu với nhiều cơ sở trong cả nớc, nhiều viện nghiên cứu
và các trờng đại học. Ngoài ra cán bộ của phân viện còn đợc cử sang Lào và
Campuchia làm chuyên gia giúp bạn khoả sát thiết kế một số sản phẩm : phà qua
sông Mê công, ca nô lai phà , quan hệ hợp tác giúp đỡ quốc tế đ ợc mở rộng.
5
Website: Email : Tel : 0918.775.368
Thời kỳ 1980 - đến nay : viện nghiên cứu thiết kế tàu thuỷ đến viện
khoa học công nghệ tàu thuỷ:
Do yêu cầu phát triển ngày càng cao trong việc nghiên cứu và thiết kế các phơng
tiện vận tải tàu thuỷ có tính năng phức tạp nhằm phát huy thế mạnh của nớc ta về
tiềm năng sông biển. Ngày 7 tháng 1 năm 1980 Hội đồng Chính phủ đã quyết định
thành lập viện nghiên cứu thiết kế tàu thuỷ trực thuộc bộ giao thông vận
tải. Viện nghiên cứu thiết kế tàu thuỷ là trung tâm khoa học về tàu thuỷ của bộ
giao thông vận tải, có trách nhiệm tham mu cho Bộ về các vấn đề có liên quan đến
ngành tàu thuỷ, là cơ quan nghiên cứu và thiết kế chuyên ngành có nhiệm vụ
chính:
1. Nghiên cứu ứng dụng những thành tựu mới về khoa học kỹ thuật trong ngành
đóng tàu thuỷ cho phù hợp với tình hình sông biển nớc ta. Xây dựng các quy trình,
quy phạm kỹ thuật làm cơ sở cho công tác thiết kế chế tạo, bảo quản và sử dụng
các loại tàu trong lĩnh vực giao thông vận tải.
2. Tổ chức thiết kế đóng mới và khôi phục các loại tàu, phơng tiện nổi và các thiết
bị chuyên dùng trên tàu thuỷ. Thiết kế dây chuyền công nghệ xí nghiệp đóng tàu.
3. Sản xuất chế thử thực nghiệm các thiết bị cơ khí tàu thuỷ.
4. Xây dựng các tiêu chuẩn định hình háo các trang thiết bị dùng trên tàu, biên
soạn, su tầm dịch các tài liệu kỹ thuật phục vụ cho ngành đóng tàu.
Viện có 19 phòng ban đơn vị trực thuộc gồm : 10 phòng nghiên cứu thiết kế, Một

trung tâm đo lờng thử nghiệm, một bể thử mô hình, một xởng chế thủ, phân viện ở
Thành phố Hồ Chí Minh và 5 phòng nghiệp vụ.
Ngày 3-2- 1983 VIệN NGIÊN CứU THIếT Kế CƠ KHí GIAO THôNG VậN TảI đợc thành lập
theo quyết định số: 267/ QĐ/ TC của Bộ giao thông vận tải trên cơ sơ hợp nhất
Viện nghiên cứu thiết kế tàu thuỷ .Việc thiết lập này đánh dấu bớc trớc trởng
thành vững chắc của lợng nghiên cứu và thiết kế cơ khí giao thông vận tải , nó mở
một hớng mới trong liên hợp NCKH với sản xuất, trong ứng dụng và triển khai
những tiến bộ kỹ thuật.
Với chức năng tham mu, quản lý ,viện nghiên cứu thiết kế cơ khí giao thông vận
tải là trung tâm khoa học và kỹ thuật về cơ khí trong nghành giao thông vận tải
6