TÁC ĐỘNG CỦA NỢ, QUY MÔ CÔNG TY VÀ TÍNH THANH KHOẢN LÊN DÒNG TIỀN ĐẦU TƯ.PDF

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. H CHÍ MINH


VÕ TH TÚ TRINH


TÁC NG CA N, QUY MÔ CÔNG TY
VÀ TÍNH THANH KHON LÊN DÒNG TIN
U T

Chuyên ngành : Tài chính – Ngân hàng
Mã s : 60340201
LUN VN THC S KINH T
NGI HNG DN KHOA HC:
TS. NGUYN NGC NH

TP. H Chí Minh - Nm 2014



LI CAM OAN

Tôi xin cam đoan rng:
 Lun vn “Tác đng ca n, quy mô công ty và tính thanh khon lên dòng tin
đu t” là công trình nghiên cu ca riêng tôi di s hng dn khoa hc ca
TS. Nguyn Ngc nh.
 Các s liu trong lun vn có ngun trích dn rõ ràng, đáng tin cy và đc x
lý khách quan, trung thc.

 Các tài liu tham kho trong lun vn đu đc trích dn rõ ràng.

Tp. H Chí Minh, tháng 10 nm 2014
TÁC GI


Võ Th Tú Trinh


1
TÓM TT

Bài vit này nhm kim đnh n, quy mô công ty và tính thanh khon có
tác đng đn quyt đnh đu t ca doanh nghip hay không. Tác gi s dng
mu gm 123 công ty niêm yt trc nm 2008 trên S Giao dch Chng
khoán TP.HCM (HOSE)), thi k phân tích trong giai đon 2008-2013.Bài
nghiên cu s dng d liu bng (panel data) đc hi quy theo 3 mô hình:
pooled OLS, random effectsmodel (mô hình tác đng ngu nhiên) và fixed
effectsmodel (mô hình tác đngc đnh), t đó dùng các kim đnh đ chn ra
mô hình ti u đ c lng tác đng ca n, quy mô công ty và tính thanh
khon lên dòng tin đu t Tác gi phát hin ra rng n, quy mô công ty và
tính thanh khon đu có tác đng thun chiu lên quyt đnh đu t và có ý
ngha thng kê đi vi toàn b công ty trong mu.

MC LC


TRANG PH BÌA
LI CAM OAN
MC LC

DANH MC CÁC BNG
TÓM TT 1
CHNG 1. GII THIU  TÀI 2
1.1 Lý do chn đ tài: 2
1.2 Mc tiêu nghiên cu: 2
1.3 i tng nghiên cu: 2
1.4 Phng pháp nghiên cu: 2
1.5 Cu trúc bài nghiên cu: 3
CHNG 2. TNG QUAN LÝ THUYT 5
2.1 Tác đng ca n đn đu t: 5
2.2 Tác đng ca quy mô công ty đn đu t: 12
2.3 Tác đng ca tính thanh khon đn đu t: 18
CHNG 3. D LIU VÀ PHNG PHÁP NGHIÊN CU 23
3.1 D liu nghiên cu: 23
3.1.1. Ngun d liu: 23
3.1.2. Phng pháp x lý d liu: 24
3.2 Phng pháp nghiên cu: 25
3.2.1. Mô hình nghiên cu: 25
3.2.2. Phng pháp c lng: 28
CHNG 4. NI DUNG VÀ KT QU NGHIÊN CU 32
4.1 Thng kê mô t d liu: 32
4.2 Phân tích tng quan gia các bin: 33
4.3 Kt qu hi quy: 34
4.3.1. c lng tác đng ca n đn đu t: 34
4.3.2. c lng tác đng ca quy mô công ty đn đu t: 40
4.3.3. c lng tác đng ca tính thanh khon đn đu t: 46
CHNG 5. KT LUN 53
5.1 Kt lun: 53
5.2 Hn ch ca bài nghiên cu: 54
TÀI LIU THAM KHO

PH LC

DANH MC CÁC BNG

Bng 4.1: Kt qu thng kê mô t các bin đc lp và bin ph thuc 32
Bng 4.2: H s tng quan cp gia các bin đc lp 33
Bng 4.3: Kt qu mô hình fixed effects model (mô hình tác đng c đnh) ca n
đn đu t 35
Bng 4.4: Kt qu mô hình random effects model (mô hình tác đng ngu nhiên)
ca n đn đu t 36
Bng 4.5: Kt qu kim đnh Hausman 37
Bng 4.6: Kt qu kim đnh phng sai thay đi 37
Bng 4.7: Kt qu kim đnh t tng quan 38
Bng 4.8: Tin hành khc phc hin tng phng sai thay đi 38
Bng 4.9: Kt qu sau khi khc phc hin tng phng sai thay đi 39
Bng 4.10: Kt qu mô hình fixed effects model (mô hình tác đng c đnh) ca
quy mô công ty đn đu t 41
Bng 4.11: Kt qu mô hình random effects model (mô hình tác đng ngu nhiên)
ca quy mô công ty đn đu t 42
Bng 4.12: Kt qu kim đnh Hausman 43
Bng 4.13: Kt qu kim đnh phng sai thay đi 44
Bng 4.14: Kt qu kim đnh t tng quan 44
Bng 4.15: Tin hành khc phc hin tng phng sai thay đi và t tng quan
45
Bng 4.16: Kt qu sau khi khc phc hin tng phng sai thay đi và t tng
quan 45
Bng 4.17: Kt qu mô hình fixed effects model (mô hình tác đng c đnh) ca
tính thanh khon đn đu t 47
Bng 4.18: Kt qu mô hình random effects model (mô hình tác đng ngu nhiên)
ca tính thanh khon đn đu t 48

Bng 4.19: Kt qu kim đnh Hausman 49
Bng 4.20: Kt qu kim đnh phng sai thay đi 50
Bng 4.21: Kt qu kim đnh t tng quan 50
Bng 4.22: Tin hành khc phc hin tng phng sai thay đi 51
Bng 4.23: Kt qu sau khi khc phc hin tng phng sai thay đi 51


2
CHNG 1. GII THIU  TÀI

1.1. Lý do chn đ tài
Theo đnh đ 1 ca Modigliani và Miller (1958), trong mt th trng
hoàn ho thì quyt đnh đu t đc lp vi quyt đnh tài tr. Tuy nhiên,
trong thc t do tn ti nhng bt hoàn ho ca th trng nh chi phí đi
din, thông tin bt cân xng, … nên quyt đnh đu t thc s chu tác đng
bi quyt đnh tài tr. Vì vy, tác gi thc hin nghiên cu này nhm tìm hiu
rõ hn tác đng ca n, quy mô công ty và tính thanh khon đn đu t ca
các công ty đc niêm yt trên S Giao dch Chng khoán TP.HCM(HOSE)
trong giai đon 2008-2013. Nghiên cu này s dng d liu bng ca 123
công ty thc hin niêm yt trc nm 2008 trên S Giao dch Chng khoán
TP.HCM (HOSE).
1.2. Mc tiêu nghiên cu:
 tài nghiên cu tác đng ca n, quy mô công ty và tính thanh khon
đn đu t ca các công ty  Vit Nam. T đó đi vào tr li cho câu hi: 
Vit Nam, n, quy mô công ty và tính thanh khon có tác đng đn đu t ca
các công ty hay không, và nu có thì tác đng ca nó là nh th nào?
1.3. i tng nghiên cu:
i tng nghiên cu là tác đng can, quy mô công ty và tính thanh
khon đn đu t ca các công ty niêm yt trên S Giao dch Chng khoán
TP.HCM (HOSE) trong giai đon t 2008 đn 2013.

1.4. Phng pháp nghiên cu :
Mô hình nghiên cu ca bài s dng d liu bng (panel data) bng
vic thu thp d liu t nm 2008 đn 2013 ca 123 công ty niêm yt trên S

3
Giao dch Chng khoán TP.HCM (HOSE), s dng phng pháp bình
phng bé nht (OLS) đ c lng cho mô hình pooled và fixed effects
model (mô hình tác đng c đnh), và phng pháp bình phng ti thiu
tng quát (GLS) đ c lng cho mô hình random effects model (mô hình
tác đng ngu nhiên), t đó chn ra mô hình ti u đ c lng tác đng ca
n, quy mô công ty và tính thanh khon lên dòng tin đu t.
Ban đu tác gi s chy mô hình fixed effects model (mô hình tác đng
c đnh), sau đó kim đnh xem xét có s khác nhau v tung đ gc ca các
công ty hay không, nu không có s khác nhau (P_value ln hn mc ý ngha
5%) thì tác gi s s dng mô hình pooled OLS đ c lng; trong trng
hp có s khác nhau v tung đ gc ca các công ty, tác gi s s dng mô
hình fixed effects model (mô hình tác đng c đnh) hoc mô hình random
effects model (mô hình tác đng ngu nhiên) đ c lng. Sau khi chy mô
hình random effects model (mô hình tác đng ngu nhiên), tác gi dùng kim
đnh Hausman đ xem xét la chn mô hình phù hp. Nu giá tr P_value ln
hn mc ý ngha 5% thì mô hình random effects model là phù hp và ngc
li nu P_value nh hn mc ý ngha 5% thì mô hình fixed effects model là
phù hp.
1.5. Cu trúc bài nghiên cu :
Chng 1: Gii thiu đ tài nghiên cu. Trong chng này tác
gi trình bày lý do nghiên cu, mc tiêu nghiên cu, tng quan v
phng pháp nghiên cu và b cc ca bài nghiên cu.
Chng 2: Tng quan lý thuyt. Trong chng này, tác gi tóm
tt các nghiên cu trc đây v tác đng can, quy mô công ty và tính thanh
khon lên đu t ca công ty.

4
Chng 3: Phng pháp nghiên cu. Chng này trình bày
phng pháp nghiên cu, cách thu thp d liu, gii thích vic la chn các
bin, trình bày k thut c lng đc s dng trong bài nghiên cu.
Chng 4: Ni dung và các kt qu nghiên cu. Chng này
trình bày kt qu nghiên cu, đa ra các tho lun, so sánh vi kt qu ca
các nghiên cu trc đây.
Chng 5: Kt lun. Cn c vào kt qu nghiên cu trình bày kt lun
v tác đng ca n, quy mô công ty và tính thanh khon lên đu t ca các
công ty  Vit Nam.















5
CHNG 2. TNG QUAN LÝ THUYT

2.1. Tác đng ca n đn đu t:

Gi thuyt v th trng vn hoàn ho cn c vào các mô hình đu t
thc nghim gi đnh rngtrong mt th gii không có thu hay chi phí giao
dch, giá tr ca mt công ty và đu t đc lp vi hình thctài tr, tc là nó
có th đc tài tr bng các khon n (ngun bên ngoài) hoc tài tr bng
vn ch s hu (ngun ni b). Nhng s tn ti ca nhng bt hoàn ho
trong th trng tài chính, bao gm c các vn đ thông tin bt cân xng gia
ngi cho vay (t chc tín dng) và nhng ngi đi vay (doanh nghip), có
th to ra nhng rào cn làm cho các quyt đnh đu t ph thuc vào quyt
đnhtài tr. Xem xét các thông tin cân xng trong mô hình ca th trng tín
dng đã dn đn hai kt qu b sung cho nhau, tác đng trc tip đn hành vi
đu t ca các công ty.Kt lun đu tiên, trong s nhng kt lun liên quan
đn các mô hình kt hp bt cân xng thông tin là chi phí tài chính ca ngun
tài tr bên ngoàiph thuc vào tình hình tài chính ca công ty. Th hai, nhng
mô hình khác kt lun rng, do thiu thông tin v cht lng ca nhng d án
đu t ca các công ty dn ti vic ngi cho vay điu chnh lãi sut theo tình
hình c th ca tng công ty.
Nu công ty không th đáp ng đc nhng yêu cu ca th trng tài
tr bên ngoài, nó s thc hinnhng khon đu t phù hp vi ngun tài
chính ni b ca mình (ngun tài chính ni b ph thuc vào t l li nhun
hin ti và t l li nhun d kin), nhng khon đu t này có th thp hn
so vi khon đu t mà công ty nên có đ duy trì hoc phát trin v th cnh
tranh ca nó. Vì vy, công ty có nguy c b tht bi dokhông đ vn đ đu t
(vì s hn ch ca ngun tài chính bên ngoài và thiu ngun tài chính ni b

6
đ đáp ng cho các khon đu t mong mun).Nói cách khác, trc tiên mt
công ty đu t vi nhng ngun vn thích hp ca nó. Nu nhng ngun này
không đ, công ty phi đi vay. Quyt đnh tài tr cho đu t sn xutph
thuc vào đc đim tình hình tài chính ca mi công ty.Thm chí, nu các
khon n mang li li th là t s đòn by, nó có th đy công ty đn mt

chính sách n phóng đi. Tht vy, khi n tng lên làm gim s t ch v
qun lý và không khuyn khích nhng nhà cung cp vn.
Kh nng vay ca mt công ty ph thuc vào kh nng đm bo tr n
vay và ph thuc vào điu kin ca th trng (mc lãi sut). Mc li nhun
và mc n ca công ty là hai ch s chính đ đánh giá kh nng tr n vay.
Theo cách này, đu t đc quyt đnh bi mcli nhun và n.N đc s
dng nh mt ch s v s vng chc tài chính ca công ty và có th quyt
đnh chi phí ca nhng ngun vntài tr bên ngoài hoc kh nng tip cncác
ngun vn này.
u t và tài tr là hai trong ba quyt đnh tài chính mà các giámđc tài
chính hng đn đ điu hành và gia tng giá tr công ty. Các quyt đnh này
luôn có quan h qua li vi nhau. Chng hn, gia tng s dng đòn by tài
chính làm thay đi chi phí s dng vn, đn lt nó s tác đng đn vic la
chn các d án đu t. Trong thc t, đòn by tài chính có tác đng đn quyt
đnh đu t hay không đã đc các nhà nghiên cu trên th gii đánh giá và
đo lng. Trong ngun tài tr bên ngoài thì tài tr bng n vay luôn đc cân
nhc vì n vay thng có chi thp hn tài tr bng vn c phn. Tuy nhiên
đòn by có th làm cho khon l ca công ty tr nên ln hn nhiu so vi khi
không s dng đòn by. Vì vy, tìm hiu tác đng ca đòn by tài chính lên
quyt đnh đu t đc xem là mt vn đ quan trng trong tài chính công ty.
Theo đnh đ 1 ca Modigliani và Miller (1958), trong mt th trng hoàn
ho thì quyt đnh đu t đc lp vi quyt đnh tài tr. Tuy nhiên, trong thc

7
t do tn ti nhng bt hoàn ho ca th trng nh chi phí đi din, thông tin
bt cân xng, … nên quyt đnh đu t thc s chu tác đng bi quyt đnh
tài tr.
Các công ty quan tâm đn vic vay n đ có th tn dng đòn by n,
và t li ích tài chính liên quan đn các khon n (li ích đc khu tr thu
doanh nghip). Nhng s gia tng ca n dn đnri ro tht bi cao hn.

Công ty phi cân nhc gia nhng li ích liên quan đn các khon n và ri
ro tht bi.
Tóm tt các kt qu nghiên cu thc nghim v mi quan h gia n
và đu t:
Lý thuyt v cu trúc vn đc đa ra đu tiên bi Modigliani và
Miller (1958) đã m mt con đng cho s phát trin ca các lý thuyt khác.
Lý thuyt này cho rng trong th trng hoàn ho thì chính sách đu t ca
công ty không chu tác đng bi quyt đnh tài tr. Tuy nhiên, trong th gii
thc li tn ti các vn đ nh thông tin bt cân xng, chi phí đi din, đã
làm xut hin vn đ “đu t di mc” (under-investment) hay đu t vt
mc” (over-investment). Theo bài nghiên cu ca Myer (1977), tác gi kt
lun chính nhng mâu thun gia nhóm các c đông - nhà qun lý và các trái
ch trong mt công ty có s dng n vay có th làm gim đng c đu t vào
nhng c hi kinh doanh có NPV dng vì lo s nhng li ích t các d án s
thuc v trái ch. Chính điu này đã dn đn vn đ “đu t di mc”
(under-investment). Theo Jensen (1986), các giám đc vì li ích bn thân
thng có xu hng m rng quy mô ca công ty thm chí là thc hin c
nhng d án gây hi đn li ích ca c đông, dn đn “đu t quá mc”
(over-investment). Trong trng hp này nu s dng n vay s giúp hn ch
vn đ đu t quá mc. Theo János Kornai (1980), trong bài vit tác gi đã

8
đa ra thut ng “ràng buc ngân sách linh hot” (soft budget constraint).
ây là hin tng thng thy trong nn kinh t xã hi ch ngha, khi các
ràng buc đi vi các đn v kinh t tr nên “linh hot” – soft. Tình trng
“ràng buc ngân sách linh hot” thng liên quan đn “chính sách ph mu”
ca Nhà nc đi vi các t chc kinh t do Nhà nc s hu…Chính vì có
đc nhng u đãi trong quá trình hoat đng nên các công ty này thng
không quan tâm đn tính hiu qu khi s dng khon vay đ đu t, vì vy
mi quan h gia vay n và đu t s là thun chiu nhau.

Whited (1992) đã ch ra nhng công ty có đòn by cao thì đu t nhy
cm vi dòng tin nhiu hn so vi các công ty có đòn by thp. Cantor
(1990) đã ch ra rng đu t nhy cm nhiu hn vi thu nhp  nhng công
ty có đòn by tài chính cao.
Mc Connell và Servaes (1995) đã nghiên cu mt mu ln gm các
công ty phi tài chính M trong các nm 1976, 1986 và 1988, h đa ra kt
lun là đi vi các công ty tng trng cao mi quan h gia giá tr doanh
nghip và đòn by là nghch bin, trong khi đó các công ty tng trng thp,
mi quan h gia giá tr doanh nghip và đòn by là đng bin.
Lang và cng s (1996), da trên các d liu ca các công ty công
nghip HoaK t 1970-1989, đa ra kt luntác đngnghch bin gia đu t
và đòn by ch tn ti nhng công ty tng trng thp, trong khi đó nó không
tn ti  nhng công ty tng trng cao.
Aivazian và cng s (2005) phân tích tác đng ca đòn by đi vi đu
t  1.035 công ty công nghip Canada tn ti ti cui nm 1999.Thi gian
nghiên cu t 1982-1999. H đa ra kt lun đu t và đòn by có quan h
nghch bin vi nhau và nhng công ty tng trng thp thì tác đng nghch
bin này cao hn so vi các công ty tng trng cao.

9
Ahn và cng s (2006) nghiên cu tác đng ca đòn by tài chính ti
đu t đi vi các công niêm yt trên sàn giao dch chng khoán London
trong khong thi gian t 1977 đn 1982. Kt qu ca h cho thy rng đòn
by tài chính có tác đngnghch bin vi đu t. Nhng công ty có đòn by
tài chính cao hn s b hn ch v đu t và các khon n ca công ty càng
ln s dn đn đu t vào tài sn vn ca nó càng ít.
Sung (2009) đã nghiên cu thc nghim mi quan h gia đòn by tài
chính và c hi đu t  các công ty công nghip Trung Quc. Ông s dng
bn t s đ đo đòn by tài chính nh: t s n trên giá tr s sách ca vn
(giá tr s sách ca c phiu ph thông cng vi giá tr s sách ca c phiu

đang lu hành), t s n trên giá tr th trng ca vn (giá tr th trng ca
c phiu ph thông cng vi giá tr th trng ca c phiu đang lu hành), t
s n dài hn trên giá tr s sách ca vn (giá tr s sách ca c phiu ph
thông cng vi giá tr s sách ca c phiu đang lu hành), t s n dài hn
trên giá tr th trng ca vn (giá tr th trng ca c phiu ph thông cng
vi giá tr th trng ca c phiu đang lu hành).  đo lng c hi tng
trng, tác gi s dng t s giá tr th trng trên giá tr s sách ca c phiu
ph thông. Các công ty đc phân loi theo loi ngành công nghip. Kt qu
ch ra rng nhng công ty Trung Quc có nhiu c hi tng trng hn s có
xu hng vay n ít hn. Trong nghiên cu này, các công ty đã đc phân loi
thành hai nhóm theo quy mô và đc kim đnh riêng l bi tác gi cho rng
t l n có mt mi tng quan cùng chiu vi quy mô công ty. Các công ty
ln s dng n nhiu hn đ đu t, trong khi các công ty nh s dng lng
tin mt do h s hu đ đu t.
Yuan và Motohash (2008)đã phân tích t l n vay ngân hàng có bt k
tác đngnào đn đu t c đnh ca các công ty Trung Quc đã niêm ythay
không, thi gian nghiên cu trong giai đon t 2001-2006, vànu có tác

10
đngthì nó khác nhau nh th nào gia nhng công ty có c hi đu t khác
nhau.u tiên nghiên cu này cho thy rng t l tng n (t l n vay ngân
hàng)đãcó mt tác đng nghch binđn đu t c đnh ca các công ty Trung
Quc. Th hai, t l tng n(t l n vay ngân hàng) tác đng nghch binti
đu t  các công ty tng trng thp mnh hn so vi các công ty tng
trng cao, ng ý rng t l tng n (t l n vay ngân hàng ) thc s hn ch
các công ty đu t quá mc. Cui cùng, phân tích dn đn kt qu thú v là t
l n vay ngân hàng đã tác đng vào đu t c đnh mnh hn tác đng ca t
l tng n, và nó thc s có tác đng mnh m đn vic hn chđu t, đc
bit là đi vi các công ty tng trng thp, cho thy rng  Trung Quc, các
ngân hànggiám sát hot đng đu t ca các công ty mnh hn các ch n

khác.
Bài vit này ch yu tp trung vào tác đng ca đòn by tài chính
đnquyt đnh đu t ca các công ty và c gng đ tìm ra tác đng ca đòn
by tài chính đnmc đ đu t bng cách s dng d liu bng ca các công
ty  Mauritius. Tác gi mong mun đóng góp vào các lý thuyt hin có bng
cách đa bng chng td liu bng, trong đó bao gm 27 công ty, tt c
đc niêm yt trên S Giao dch chng khoán ca Mauritius (SEM), ly mu
trong khong thi gian 15 nm (t 1990 đn 2004). Ngoài ra, tác gi phân
chia các công ty thành hai nhóm, c th là: (i) các công ty tng trng cao; và
(ii) các công ty tng trng thp. Kt qu cho thy có mt mi quan h
nghch bin gia đòn by và đu t. Thú v hn, trong khi tác gi tìm thy
mi quan h nghch bingia đòn by và đu t  các công ty tng trng
thp, thì kt qu ca h cho thy không có mi quan h nàogia đòn by và
đu t nhng công ty tng trng cao.
Masturah Ma’in (2010) xem xét tác đng ca t l n lên đu t ca
công ty. Nó cung cp thêm bng chng thc nghim da trên nghiên cu

11
gcca Yuan và Motohashi(2008). Các d liu đc thu thp gm các công ty
Malaysia trong giai đont 2000 đn 2007.Kt qu ch ra rng: th nht, t l
tng ncó mt tác đng ngc chiu đn đu t c đnh ca các công ty
nhng tng t l n vay ngân hàng có tác đng cùng chiu ti đu t c
đnh.iu đó ng ý rng có tn ti tác đng ca n lên đu t đi vi các
công ty  Malaysia mc dù tác đng  mc ý ngha thp. Th hai, các công ty
vi Tobin’s Q và dòng tin mt nhiu hn thì đu t nhiu hn. Th ba, t l
n vay ngân hàng có tác đng nghch bin đn đu t ca các công ty tng
trng thp nhiu hn so vi các công ty tng trng cao. Nhng kt qu này
cng phn ánh rng t l vay ngân hàng hot đng nh mt yu t kim ch
đu t quá mc ca các công ty. Tác đng này cho thy các ngân hàng-ch n
ln ca các công ty  Malaysia đã giám sát hot đng đu t cht ch hn

nhng ch n khác.
Li Jiming, Shi Chengqin, Wang ZhaoHua (2010) nghiên cu tác đng
ca vic vay n lên quyt đnh đu t ca công ty bng cách s dng phng
pháp hi quy đa binvi d liu đc thu thp trong giai đon t 2006-2008
ca 60 công ty bt đng sn Trung Quc đã niêm yt. Kt qu ch ra rng
trc tiên, có mt mi quan h nghch bin gia tài tr n và hành vi đu t 
c các doanh nghip có c hi tng trng thp và c hi tng trng cao, và
tác đng nghch bin này  nhng công ty có c hi tng trng thp thì
mnh hn so vi nhng công ty có c hi tng trng cao. Th hai, có mt
mi quan h đng bin gia tài tr n và hành vi đu t  các công ty có c
hi tng trng trung bình. Th ba, đi vi công ty nhà nc, có mt mi
quan h đng bin gia đu t và tài tr n; trong khi mi quan h gia đu
t và tài tr n trong công ty c phn ngoài quc doanh là nghch bin. Kt
qu này h tr cho lý thuyt chi phí đi din ca đòn by tài chính, đc bit là

12
lý thuyt cho rng đòn by tài chính có vai trò x lý k lut đi vi các doanh
nghip có c hi tng trng thp.
Faris Nasif AL-Shubiri (2012) kim đnh t l tng n và t l n vay
ngân hàng ca các công ty Jordanđã niêm yt có bt k tác đng nào đn đu
t c đnh ca nó trong nhng nm t 2004-2009 hay không, và nu có tác
đng, thì có s khác nhau gia nhng công ty vi các c hi đu t khác nhau
hay không. Nghiên cu này đã cho thy t l tng n có mt tác đng nghch
bin đn đu t c đnh ca các công ty Jordan đã niêm yt.Nghiên cu này
cng cho thy rng t l n vay ngân hàng tác đng đn đu t c đnh mnh
hn t l tng n.
Abbas Ali Pouraghajan và Fatemeh Zabihi (2013) nghiên cu tác đng
ca n, quy mô công ty và tính thanh khon lên đu t đi vi 140 công ty
đc niêm yt trên sàn chng khoán Tehrantrong giai đon 2006-2010.
Nghiên cu này đã thc hin da trênphân tích d liu bng vàs dng kim

đnh Husman đ chn mô hình tác đng ngu nhiên haymô hình tác đng c
đnh đ phân tích d liu.Kt qu cho thy có mt mi quan h đng bin
gia n và đ nhy cm ca dòng tin đu t. Ngoài ra còn có mi quan h
đng bin gia quy mô công ty và tính thanh khon lên đ nhy cm ca
dòng tin đu t.
2.2. Tác đng ca quy mô công ty đn đu t:
Các công ty nh có nhng đóng góp quan trng trong hu ht các nn
kinh t. Các công ty nh b hn ch hot đng đu t là do tr ngi trong vic
tip cn th trng vn bên ngoài. Nhng vn đ này s đc bit quan trng
trong nn kinh t mi ni,  đó các công ty mi phi đc khuyn khích đ
cnh tranh vi các tp đoàn đã thit lp tt.Vì vy tác đng ca quy mô công
ty lên đu t là mt vn đ đáng quan tâm.

13
Các công ty nh thng phi đi mt vi tác đng ca bt cân xng
thông tin, và chi phí giao dch tng đi cao hn khi phát hành chng khoán
mi. Nu nhng nh hng này đáng k v kinh t, các công ty nh d kin
s da nhiu hn vào qu ni b.Tt c nhng nhân t này làm tng chi phí
s dng vn tài tr bên ngoài  nhng công ty nh, nên các công ty nh s
da nhiu vào qu ni b hn các công ty ln.
Tóm tt kt qu nhng nghiên cu thc nghim v tác đng ca quy
mô công ty đn đu t.
Mt s lý thuyt nghiên cu tìm hiu đ nhy cm ca dòng tin đu t
thay đi nh th nào đi vi các khó khn tài chính ca các công ty nh
nhng nghiên cu ca Hubbard (1998), Lensink, Bo và Sterken (2001),
Fazzari và Petersend (2000).
Các khon đu t đc thc hin bi các công ty có hn ch tài chính
cao thì nhy cm nhiu hn vi các qu ni b sn có.Nghiên cu quc t
cng cung cp bng chng đu tiên liên quan nhiu đn dòng tin công ty.
Hu ht các nghiên cu tp trung ch yu vào các nn kinh t công nghip

phát trin nh Canada, Pháp, c, Nht Bn, Hà Lan, Anh, đó là nhng
nghiên cu ca Kadapakkam, Kumar và Riddick (1998), Goergen và
Renneboog (2011), Degryse và De Jong (2006), Aggarwal và Zong (2006),
Cleary, Povel và Rayth (2007)).
Mt vài nghiên cu cng phân tích d liu t mt s nn kinh t mi
ni nh Trung Quc, Chile, n , Indonesia, Mexico, ài Loan, vv… nh
Laeven (2003), Bhaduri (2005), Shen và Wang (2005), Ghosh (2006). Tranh
cãi phát sinh khi Kaplan và Zingales (1997-2000) và Cleary (1999) cho thy
rng các công ty M ít b hn ch v tài chính thì có đ nhy cm ca dòng

14
tin đu t cao vi dòng tin ni b.Phát hin trái ngc này nh mt đòn
giáng mnh vào nhng ngi tin vng chc vào quan đim truyn thng.
Farrari, Hubbard và Petersend (1988) đa ra mt lot các lý thuyt nn
tranh lun là các công ty da nhiu hn vào các ngun vn ni b khi mà
công ty ca h gp phi tình trng b gii hn tài chính.
Minton và Shrand (1999) cho rng vi tính bt n trong dòng tin ngày
càng tng lên s làm gia tng ri ro cho các nhà cung cp vn, gây ra chi phí
s dng vn cao hn và d đa công ty lâm vào tình trng b gii hn tài
chính khi có nhu cu tng vn, do đó h phi ct gim đu t do ngun vn b
gii hn.
Alessandra Guariglia (2003) nghiên cu đ nhy cm ca dòng tin đu
t ti các công ty phi đi mt vi hn ch tài chính bên trong và bên ngoài.
Kt qu cho thy rng khi mu đc phân chia trên c s da theo mc đ
ca các qu ni b có sn, mi quan h gia đu t và dòng tin là hình ch
U. Mt khác, đ nhy ca dòng tin đu t có xu hng vi mc đ khó khn
tài chính t bên ngoài mà các công ty phi đi mt. Cui cùng, kt hp gii
hn tài chính bên trong và bên ngoài, tác gi thy rng s nhy cm ca dòng
tin đu t đi vi dòng tin là cao nht cho nhng công ty b hn ch v tài
chính bên ngoài. Kt qu sau này là đc bit quan trng: Nó cho thy trong

thc t các chính sách nhm tng cng đu t ca mt quc gia nên giúp
nhng doanh nghip nh tip cn tài chính d dàng hn.
Hova Kimian & Titman (2006) đ xut 3 lý do vì sao quy mô là mt
trong nhng bin pháp đo lng khó khn tài chính phù hp nht:
- Các kt qu thc nghim ch ra rng chi phí giao dch gim so
vi quy mô, chi phí vn bên ngoài tng đi tn kém hn so vi các công
ty nh.

15
- Các doanh nghip nh có nhiu hn ch tip cn tài chính bên
ngoài nên phi chu nhng vn đ bt li.
- Các doanh nghip ln d dàng tng n ca h vì h có th đa
dng đu t và có nguy c phá sán ít hn.
Sigh (1995) cung cp bng chng v mc đ mà các công ty ln có xu
hng da vào ngun tài chính bên ngoài, đc bit là tài chính vn c phn ti
các th trng đang phát trin, nhng không có bng chng v các công ty
nh.
Zarzeski (1996) phát hin các doanh nghip ln ít b tác đng vi các
thông tin bt cân xng, vì các thông tin công khai là có sn cho h.
Deveureux và Schiantarelli (1989) đã nghiên cu tác đng caquy mô
công tylênđ nhy cm ca dòng tin đu t đi vi nhng công ty ca
Anh.Tiêu chí đ phân loi quy mô công ty da vào giá tr thc t ca vn ch
s hu.Kt qu nghiên cu cho thy đ nhycm dòng tin đu t gim
theoquy mô.
Olinerr và Rudebusch (1992) nghiên cu vđ nhycm ca dòng tin
đu t theo quy mô công ty. Kt qu nghiên cu cho thy tác đng caquy mô
công ty làkhông đáng k.Tác gi cho rngkt qu này làdo tính
chtcamubao gm120 công tytrong s 500công ty ln nht theo tp chí
Fortune. Do đó,mucó thkhông phn ánhmt s khác bitđáng k v đ nhy
cm ca dòng tin đu t theo quy mô công ty.

Vogt (1994) nghiên cu tác đng ca quy mô công ty lên s nhy cm
dòng tin đu t đi vi nhng công ty ca M. Tiêu chí đ phân loi quy mô
công ty da vào giá tr s sách.Tác gi rút ra kt lun rng đ nhy cm ca
dòng tin đu t đivi các công ty thuc nhóm có quy mô ln thì cao hn so
vi nhóm có quy mô nh.

16
Athey và Laumans (1994) đã nghiên cu tác đng caquy mô công tyđn
s nhy cmca dòng tin đu t đi vi nhng công ty ca n . Quy mô
công ty đc phân loi da vào giá tr s sách ca vn c phn.Kt qu
nghiên cu cho thy đ nhycm ca dòng tin đu tthì caohn đi vi các
công tyln.
Cohen và Klepper (1996) đã tìm hiu mi quan h giađu t vào nghiên
cu phát trin và quy mô công ty. Tác gi rút ra kt lun rng kh nngđm
bo đu t vào nghiên cu phát trintng theoquy mô công ty. Cáckhon đu
tvào nghiên cu phát trincó mi tng quan cht chvàđng bin viquy
mô công ty hu ht cácngành công nghip.
Fishman và Rob (1999) đã thc hin nghiên cu đ tìm hiu mi quan h
giaquy mô công tyvà đu tvào nghiên cu phát trin. Nghiên cu này cho
thy các công ty ln thu đc li nhun cao hn, hđu t nhiu hnvào
nghiên cu phát trin (bi vì,đi vi h, hiu qu ca vic gim chi phíđc
áp dngcho s lng khách hàng ln hn, thì s có li nhun nhiu hn) và
nhng công ty nàycung cp mc giá trung bình thp hn.
Syed Ali Raza và cng s (2011) đã nghiên cu đ tìm ra tác đng ca
thu thu nhp doanh nghip và quy mô công ty lên đu t vào tài sn hu
hình đi vi các công ty sn xutphi tài chính đã niêm yt trên sàn chng
khoán Karachi. D liu bng đc thu thp trong khong thi gian sáu nm
vi mu gm 65 công ty sn xut.  xác đnh tác đng ca hai yu t thu
thu nhp doanh nghip và công ty quy mô công ty lên đu t c đnh, kt qu
đc tìm ra bng cách s dng phân tích hi quy đa bin cho kt qu vi đ

chính xác cao. Kt qu kt lun rng có mt mi quan h nghch bin tn ti
gia thu thu nhp doanh nghip và đu t trong khi quy mô doanh nghip và
đu t có mi quan h đng bin vi nhau.Kt qu trên cho thy rng ngha

17
vthu s không khuyn khích đu t ca các công ty.Mt khác quy mô
doanh nghip đc đo lng ttng doanh thu bán hàng, s làm tng mc đu
t đi vi nhng công ty đc niêm yt trên sàn chng khoán Karachi.
Kadapakkam Rajan Palani và cng s(1998) đã kim đnh mc đ tác
đngca dòng tin đn đu t  6 quc gia OECD (T Chc Hp Tác Kinh
T Và Phát Trin). c bit, tác gi quan tâm đn mc đ ph thuc ca
ngun vn ni b vào quy mô doanh nghip, vì có ý kin cho rng các công
ty nh có ít kh nng tip cn vi th trng vn bên ngoài, và do đó, đu t
b nh hng nhiu bi s sn có ca qu ni b. Nhng nghiên cu trc
đây đã kt lun rng các mi quan h đng bin gia dòng tin và đu t là
bng chng v s tn ti ca nhng hn ch tài chính. Trc tiên tác gi kim
tra tt c các công ty không phân bit quy mô mi quc gia, và h thy rng
s tin đu t ca các công ty b nh hng bi các ngun vn ni b trong
tt c sáu nc; có ngha là, tài tr ni b nh hng đn đu t công ty. Sau
đó h lp li các phân tích phân loi mu bng cách s dng ba phng pháp
đo lng quy mô doanh nghip: da vào giá tr th trngca công ty, da
vào giá tr tng tài sn, da vào giá tr doanh thuca các công ty ca Canada,
Pháp, c, Anh, Nht Bnvà Hoa K. Trái vi mong đi ca tác gi, kt qu
cho thy rng đ nhy cm ca dòng tin đu t nói chung là cao nht trong
các nhóm quy mô doanh nghip ln và nh nht trong nhóm quy mô doanh
nghip nh. Tác gi gii thích nhng kt qu này là do vn đ t chc qun
lý(managerial agency considerations), và các công ty ln linh hot hn trong
vic xác đnh thi gian đu t ca h. Vì vy, tác gi kt lun rng mc đ
nhy cm ca đu t ca mt công ty đi vi dòng tin thì không th đc
hiu nh là mt thc đo chính xác kh nng tip cn th trng vn (nh kt

qu ca Kaplan, S., Zingales, L., 1997. Tp chí Kinh t 169-215), vì các công
ty nh đc bit là có ít kh nng tip cn vi th trng vn bên ngoài.

18
Mt mt, Ninh L.K. et al. (2007), Bokpin và Onumah (2009) đã chng
minh rng quy mô doanh nghip có tác đng nghch bin đáng k đn các
quyt đnh đu t. Lý do là kh nng qun lý, hoc ngun nhân lc không th
kim soát tt c mi th hay đáp ng đc nhng yêu cu trong nhng công
ty ln; do đó, nhng công ty ln có xu hng đu t ít hn. Mt khác, Adele
và Ariyo (2008), Jangili và Kumar (2010), Li và cng s (2010), Ruiz-Porras
và Lopez-Mateo (2011) đã đa ra kt qu ngc li. Lý do là các doanh
nghip ln tip cn tt hn vi các ngun vn bên ngoài, dòng tin n đnh
hn và đa dng hóa hn nhng công ty nh. Do đó, điu này dn đn khuyn
khích các hot đng đu t.
2.3. Tác đng ca tính thanh khon đn đu t:
Chúng ta đã đc bit tm quan trng ca tin mt trong hot đng
kinh doanh, nhng s tht là thiu sót nu b qua mt khái nim bao hàm hn
và không kém tm quan trng đó chính là tính thanh khon.
Tính thanh khon, mt khái nim trong tài chính, ch mc đ mà mt
tài sn bt k có th đc mua hoc bán trên th trng mà không làm nh
hng đn giá th trng ca tài sn đó. Ví d, chng khoán hay các khon
n, khon phi thu… có kh nng đi thành tin mt d dàng, thun tin cho
vic thanh toán hay chi tiêu. Các cách gi thay th cho tính thanh khon là:
tính lng, tính lu đng.
Mt tài sn có tính thanh khon cao thng đc đc trng bi s
lng giao dch ln.Trong k toán, tài sn lu đng đc chia làm nm loi
và đc sp xp theo tính thanh khon t cao đn thp nh sau: tin mt, đu
t ngn hn, khon phi thu, ng trc ngn hn, và hàng tn kho.Nh vy,
tin mt có tính thanh khon cao nht, luôn luôn dùng đc trc tip đ thanh
toán, lu thông, tích tr. Còn hàng tn kho có tính thanh khon thp nht vì

19
phi tri qua giai đon phân phi và tiêu th chuyn thành khon phi thu, ri
t khon phi thu sau mt thi gian mi chuyn thành tin mt.
Thut ng “tính thanh khon” có th đc hiu theo 3 cách. Th nht,
dùng đ ch kh nng chuyn thành tin ca tài sn (tt nhiên bao gm c
chng khoán) nhm trang tri các khon n và ngha v ngn hn. làm
đc vic này, doanh nghip cn phi s hu các tài sn có tính thanh khon,
đó là tin mt và tng đng tin (bao gm, c phiu blue-chip và các chng
khoán trên th trng tin t
ví d trái phiu chính ph).Các tài sn có tính
thanh khon phi đm bo có th đc mua bán trên th trng nhanh chóng
mà không nh hng đn giá c, tc là giá giao dch không b chênh lch quá
nhiu so vi giá gc. Tt nhiên, các nhà đu t yêu thích đu t vào các tài
sn có tính thanh khon cao vì h có th d dàng rút khi v đu t và ly li
khon đu t ca mình (kèm theo c lãi hoc nu là l thì s tin b mt cng
không đáng k). Th hai, tính thanh khon ch kh nng tr n ca doanh
nghip khi đn hn.Và, th ba tính thanh khon liên quan đn kh nng vn
hành trn tru ca th trng xét v khía cnh các giao dch mua và bán.
Tóm tt mt s kt qunghiên cu thc nghim v tác đng ca tính
thanh khon đn đu t:
Mt s bng chng thc nghim cho thy mi liên quan gia quyt
đnh đu t và quyt đnh tài tr, nói cách khác có s tng quan gia mc đ
thanh khon và mc đ đu t  nhiu công ty. Mt s nghiên cu trc đây
Fazzari, Hubbardvà Petersen (1988); Vogt (1994); Kaplan và Zingales (1997);
Cleary (1999); Moyen (2004); Almeida, et al (2004), và Hidayat (2009) cho
thy có mt mi quan h đng bin gia thanh khon và quyt đnh đu t 
nhng công ty  Hoa K. Kt qu tng t cng đã đc tìm thy bi Hoshi,
et al (1991) ti Nht Bn, Chirinko và Schaller (1996); Chirinko và