Phương pháp tiền tệ xác định tỷ giá hối đoái VND USD giai đoạn 1999 - 2013 Luận văn thạc sĩ

2013


2013
Chuyên ngành: Tài chính
60340201

ngân hàng


L

u c a riêng tôi.
Các s li u, k t qu nêu trong lu

c ai

công b trong b t k cơng trình nào khác.

Tác gi

nh Giao


M CL C

TRANG PH BÌA
L
M CL C
DANH M C T

VI T T T

DANH M C B NG
DANH M C HÌNH V
GI I THI U ...................................................................................... 1
1.1. Lý do ch

tài ............................................................................................. 1

1.2. M c tiêu nghiên c u ........................................................................................ 2
1.3. V

nghiên c u ........................................................................................... 2

1.4.

u ................................................................................. 2

1.5. N i dung nghiên c u........................................................................................ 3
1.6.

c ti n c

tài ............................................................................. 3

T NG QUAN CÁC NGHIÊN C

...................... 4

2.1. Các nghiên c

kh

giá h

2.2. Các nghiên c

mơ hình ti n t

nh t giá h

........... 6

NH T GIÁ H

.... 16

NT
3.1. Thành ph n chính c

n t ................................................... 16

3.1.1. T giá h

c ngo i sinh ............................................................ 16

3.1.2. Mô hình c

nv

3.2. Mơ hình ti n t
3.3.

nh giá ................................................................. 17

..................................................................................... 19
nt

CÁC V

...................... 4

nh t giá h i oái
V KINH T

ng .............. 21
NG.......................................... 24

4.1.

ng d ng trong tài chính .............................................. 24

4.2.

ng cho Vi t Nam ................................................................. 27
4.2.1. Ki
4.2.2. L a ch

nh tính d ng ............................................................................ 28
tr phù h p ...................................................................... 29

4.2.3. Ki

ng liên k

c tính m i quan h dài h n .................. 29

4.2.4.

nh m

c th i trong

ng n h n .................................................................................................................... 30
4.3. L a ch n các bi

d li u ph c v phân tích.................... 31

CHÍNH SÁCH T GIÁ H

VI T NAM .................... 35

5.1

....................................................................... 37

5.2

....................................................................... 40

5.3

n

....................................................................... 43

K T QU TH C NGHI M .......................................................... 48
6.1. Ki

nh tính d ng ...................................................................................... 48

6.2. L a ch

tr cho mơ hình VAR................................................................ 48

6.3. Ki

ng liên k t và m i quan h trong dài h n c a mơ hình ti n t

nh t giá h
6.4. Mơ hình SVAR và m

...................................................................... 49
c th i gi a các bi n

hi u l c c a mơ

hình MAER trong ng n h n .................................................................................. 55
K T LU N ...................................................................................... 60

TÀI LI U THAM KH O
PH L C


DANH M C T

VI T T T

ADF

Augmented Dickey Fuller

ECM

Error Correction Model

FED

Ngân hàng D tr Liên bang Hoa K

MAER

nt

NHNN

nh t giá h
c Vi t Nam

NHTM

Ngân hàng th

gm i

PPP

Ngang giá s c mua

SVAR

Structural Vector Autoregression

TCTD

T ch c tín d ng

VAR

Vector Autoregression

USD
VECM
VND

Vector Error Correction Model
ng Vi t Nam


DANH M C B NG

B ng 3.1: D báo c t lõi c

nt

nh t giá h

............. 21

1: Các bi n trong mơ hình ............................................................................ 32
B ng 5.1

giao d ch t giá t

B ng 6.1: Ki

nh tính d ng c a s li u (sai phân b c 1) .................................... 48

B ng 6.2: Ki
B

9

n

............................... 35

tr t

a mơ hình theo 5 tiêu chu n ........................... 49

ng liên k

c chu n hóa ....................................................... 49

B ng 6.4: K t qu mơ hình VECM ........................................................................... 50
B ng 6.5: K t qu ki

nh ph

mơ hình VECM ............................................ 54

B ng 6.6: K t qu mơ hình SVAR ............................................................................ 54
B ng 6.7: K t qu ki

nh ph

mơ hình SVAR............................................. 57


DANH M C HÌNH V

Hình 3

ng c a cung ti

n t giá h

Hình 5.1. T
Hình 5.2: Bi

Vi t Nam 1999
ng t

2013 ...... 36

2009 ........................................................... 38

Hình 5.3: T giá chính th c và t giá th
n 2009

............................ 20

ng t do theo ngày VND/USD giai

2011 ...................................................................................................... 41

Hình 5.4: Di n bi n t

2 ..................................................... 45

Hình 5.5: Di n bi n t

..................................................... 47


1

GI I THI U

1.1. Lý do ch

tài:

nh t giá v n là m t v

quan tr

i v i c các nhà kinh t

t bi n v giá quan tr ng trong n n kinh t ,
t giá h

c hi n vai trò c a m t cái neo danh

và duy trì kh

nh tranh qu c t .

T giá h

ng m nh m

tri n trong và sau th i k Bretton

ng kinh t và s phát

Woods. Trong ba th p k qua, m t s

nh t m quan tr ng c

trì s

chính: s m t giá c

n

ng thái t giá h

nh c a n n kinh t trong b i c

giá h

c

c duy

i tồn c u và t do hóa tài

ng M Latinh trong th p niên 80, các cu c kh ng ho ng t

Anh và Tây Ban Nha trong nh
i Mexico, s s

s

c kh ng ho ng kinh t

c a chu n ti n t (currency board)

gi m giá c

so v

Argentina, và

ng Euro trong th i

gian qua.
Nghiên c u th c nghi m v kinh t t giá h
s nhân trong th
s

ng này có th là do m i quan tâm to l n v s

c a h th ng Bretton

giá h

i v i ho

nay. T
bi

c phát tri n theo c p

Woods, và s c n thi

ng c a t

ng kinh t c a các qu c gia trong b i c nh kinh t hi n

m th c nghi m trên, hành vi c a t giá h
ng khó

câu h i v vi

ng c a nó là m

t và s

ng l c m nh m cho các h c gi

nh th c nghi m c a t giá h

ng

n nay và trong

lai.
Trên th c t , các nhà kinh t h
u hành chính sách tính tốn, d báo t giá h

ng

quy t sách phù h p v i tình hình c a t ng qu c gia. Tuy nhiên, li u có th t s có
kh n

giá h

r t nhi

y,


2

thì mơ hình d

giá h

t s có hi u qu

các n n kinh t m i

n i?
T m quan tr ng c a các n n kinh t m i n
kinh t th gi i.

iv in n

c này l i không nh

c s quan tâm to l n

n kinh t cơng nghi p hóa. Và bài nghiên c u này góp ph n vào vi c
nghiên c u

Vi t Nam

c p thi

m t trong nh ng n n kinh t m i n i

v các v

khá

nh t giá h

u

hành h p lý.
1.2. M c tiêu nghiên c u:
M c tiêu c a bài nghiên c u
nh t giá h

ki m tra tính h p l c a mơ hình ti n t
VND/USD

Vi t Nam

n 1999

ng th i, bài nghiên c u khơng ch tìm ki m b ng ch ng th c nghi
tin c y h tr hi u l c trong ng n h n mà còn trong dài h n c
MAER cho t giá h
1.3. V
Nh ng v

USD.

nghiên c u:
mà bài nghiên c u tìm cách tr l i bao g m:

(1) Mơ hình ti n t gi i thích s bi

ng c a t giá h

th nào?
(2) Có t n t i m i quan h
b n

ng liên k t gi a t giá và các y u t ti n t

Vi t Nam?
(3) Có s phù h p v m t lý thuy t c a các h s
1.4.
Bài nghiên c u d

ng hay không?

u:
ng c a bài nghiên c u c a Eduardo Loría,

Armando Sánchez, Uberto Salgado, (2010)
approach of exchange rate determination in Mexico 1994 2007: A cointegrated


3

B ng cách s d

ng liên k t

u ki n các

bi n khơng d ng, tác gi tìm ki m b ng ch ng v tính h p l c
t

nh t giá h

n quý

n
n quý 2/2013.

ng liên k t là m t k thu t thích h p trong b i c nh này, vì
nó cho phép th c hi

ng các m

gi a t giá và các y u t ti n t

c th i (h i qui r t ng n h n)

n khi th c hi

dài h n hi n h

giá

ng.

1.5. N i dung nghiên c u:
Bài nghiên c u g m có 7
do ch

. Trong

tài, m c tiêu nghiên c u, v

nghiên c u.
c

i dung

i v i m t s qu c gia.

n c a MAER.

d

nghiên c

hai tóm t t m t s k t qu th c nghi m g
MAER

t

m t, tác gi s trình bày lý

tính h p l

ba trình bày các ngun

b n mơ t ng n g

cs

c tính ph n ng c a t giá VND/USD v i nh ng cú s c trong các y u t
n và mơ hình th c nghi

s v

ng cho Vi t Nam.

ng c a t giá h

hân tích

VND/USD

n khác nhau.

tác gi báo cáo k t qu th c nghi m chính. Cu i cùng là th o lu n ng n v
k t qu th c nghi m và m t s g i ý chính sách.
1.6.

c ti n c

tài:

Qua bài nghiên c
n 1999
vi c d
h n và dài h

nt

nh t giá h

hy v ng có th
giá h
ng Vi t Nam.

nh m c t giá h

VND/USD

t mơ hình h u ích trong
i cân b ng trong ng n


4

T NG QUAN CÁC NGHIÊN C

2.1. Các nghiên c

kh

u nh

giá h

n kinh t cơng nghi p hóa l n thơng qua ch

t giá h

n i và t b h th ng Bretton

giá h

Woods, thì các mơ hình v t

nên ph bi n. Các nghiên c u th c nghi m c a Bilson (1978),
y các b ng ch ng h tr cho các mơ hình t giá h

h s

v i các d u hi u d ki n, mơ hình t t trong m u phù h p và k t qu

kh quan trong các ki m tra kh

doán.

M t lo t các nghiên c
d ng k thu t sáng t o Bootstrapping và d li u t giá h

n 1991

cho Canada, Ð c, Nh t B n và Th

y b ng ch ng

h tr cho vi c d báo các mơ hình ti n t t i kho ng th i gian t quý 12
i v i m t s qu c gia và tuyên b
báo. Tuy nhiên, k t qu
qu c

c k t qu khơng có kh

ch trích t
c m nh m

ng minh k t
i m u và cho r ng chúng ph thu c

quá nhi u vào quá trình t o ra d li u gi
ch

m gi

b n là

n quý

a, các h c gi

nh r ng t giá h

ng liên k

y u t ti n t

u c a Berkowitz và Giorgianni (2001)

t lu n ch trích bài nghiên c u c a Mark (1995) r ng b ng vi
m i quan h

t

ng liên k t gi a t giá giao ngay và các y u t ti n t
c các giá tr th c nghi m quan tr

c
i gi

nh này,

t s gi i thích v b ng ch ng c a m i quan h th ng kê gi a các y u t
b n và t giá h

ch v

cho 4 t giá h
v i các giá tr then ch
y u

báo ngoài m u

ng USD

c l y t h i quy

kho ng th i gian dài

c b ng ch ng y u v kh

báo ch

kho ng th i gian ng n.
Ð n nh

các bài nghiên c u có nh ng k t qu khơng th k t

lu n. Sarno và Taylor (2002) tuyên b r ng các k t qu th c nghi

ng


5

r ty

ng chúng khó có th nhân r ng trong các m u ho c các qu c

gia khác nhau. Bài nghiên c u c a Cheung và c ng s
t giá c

nghi m d báo

ng ti n d a trên USD bao g
ng Yên Nh

ng Anh,

ng Franc Th

vi r ng l

ng cách s d ng m t ph m

i nh ng ng
t lu n r ng m

i s d ng trong nh
c i m k thu t/ ti n t k t

h p v i nhau làm vi c t t trong m
t

t thi t ph i làm vi c

n khác.
Vào n a sau nh

c nhiên khi có m t s

các nghiên c u tuyên b cung c p b ng ch ng v kh

ngồi m

ng l n

dốn t giá h

u c a Engel, Mark và West (2008), nh n

m nh t m quan tr ng c a các quy t c chính sách ti n t , s d ng các mơ hình t giá
h

c xác d nh b i giá tr hi n t

kho ng cách d li
c a kh

c k v ng c a các y u t

li u b ng t o hy v ng nhi

t nt i

báo t giá h

H u h t các bài nghiên c u này t

pháp ti p c n thay

th . M t s nhà nghiên c u s d ng t p h p d li u b ng l
các qu

. S d ng ki

li u b ng, các nghiên c
ti n t

n,

nh nghi

và phép tích phân trên d

y b ng ch ng v kh

c bi t là v i kho ng th
d ng các mơ hình ti n t

m tt ph p

báo c a mơ hình
u h t các nghiên c u

a nh

c u c a Mark và Sul, 2001; Rapach và Wohar, 2004; Groen, 2005).
M

ng nghiên c u khác là s d ng các mơ hình sáng t o và th c t

v n t p trung vào d báo xuyên qu

nh r ng m t chính sách ti n t

n i sinh t n t i trong t giá h

ug

ng này bao g m Engel và các c ng s (2008); Engel và West (2005, 2006);
Mark (2009)

iv

c công nghi p phát tri

(2010); Moura và Galimbertia (2012); cho các n n kinh t

Moura và Carvalho
n.


6

M c dù s

ng l n các nghiên c u tuyên b

báo t giá h

y b ng ch ng v kh

v

này không bao gi d ng.

Ince (2010) tr l i m t s l i ch trích b ng cách xây d ng m t d li u th i gian
th c hàng quý cho chín n n kinh t c a T ch c H p tác và Phát tri n Kinh t
(OECD), th nghi m ngang giá s c mua và mơ hình Taylor b ng cách s d ng mơ
hình xun qu c gia và mơ hình ECM trên d li u b ng. Tác gi

t

gi a các phiên b n bootstrapped trong nghiên c u c a Diebold và Mariano (1995)
mà ki

chính xác c a d báo so v

u nhiên, và nghiên c u c a
báo c a mơ hình.

Các k t qu cho th y r ng nh ng d báo b ng ho

ng t

i kho ng th i

gian dài (ví d , 16 quý t i). Tuy nhiên, mơ hình Taylor th c hi n t
kho ng th i gian ng

i

1 quý).

2.2. Các nghiên c

mơ hình ti n t

Các nghiên c u v mơ hình ti n t

nh t giá h i

nh t giá h

n theo

c p s nhân sau th i k th n i t giá h u Bretton

Woods. S quan tâm c a các

nhà nghiên c

y các bi n kinh t

nh m t t p h

n hành vi c a t giá h

i c

m soát c a t giá h

n nh

bi

u nghiên c u

c hi

c tính các

phiên b n khác nhau c a mơ hình ti n t .
M t ph n c a các nghiên c u tìm th y có r t ít b ng ch ng ng h mơ hình
ti n t

nh t giá (ví d nghiên c u c a Frankel, 1982; Meese, 1986; McNown

and Wallace, 1989; Sarantis, 1994; Cusham, 2000).
Frankel (1982) trong bài nghiên c
xu t s
thêm tài s n tài chính th c

i mơ hình ti n t . Ông

c phi u (cùng v i thu nh

t bi n giao

d ch trong hàm c u ti n, vào c hai phiên b n mơ hình ti n t theo giá linh ho t và
giá c ng nh

a, tác gi

t chênh l ch gi a lãi su

c

ngoài b ng chênh l ch gi a m c l m phát k v ng. L m phát k v ng theo Frankel


7

x px v

i logarit c a ch s giá tiêu dùng (CPI)

Ơng th nghi m c hai mơ hình giá linh ho t và giá c ng nh c cho t
n 1974

1980. K t qu

chính th c c

ng

ng h gi thuy t r ng tài s n tài

h trong khi thu nh p th

c lo i tr .

Th nghi m c a ông cung c p m t s h tr cho mơ hình giá c ng nh c. Tác gi
tun b r ng trong khi mơ hình ti n t v i tài s n tài chính th c r t phù h p thì mơ
hình khơng có tài s n l i th t b

ng h p này.

Meese và Rogoff (1983) phát hi n ra r ng các hi u qu d báo ngoài m u c a
các mơ hình khơng t

n trong ng n h n.

Sarantis (1994) áp d ng khuôn kh
c

áp ti n t

ng liên k

u tra ba bi n th

nh t giá h

n và không tìm th y

b ng ch ng th ng kê h tr m i quan h cân b ng trong dài h n phù h p v i mơ
hình ti n t giá linh ho t.
Cusham (2000) trong nghiên c
model for
dài h

The failure of the monetary exchange rate

th c hi n ki m tra tính h p l c a mơ hình ti n t trong
iv it

ki

USD thơng qua vi c s d ng k thu t

ng liên k t Johansen (1991), Johansen và Juselius (1990),

c a bi n gi

tr theo suy lu n th

Tác gi tìm th y m i quan h

nh ng d

c xem xét trên b d li u dài nh t.

ng liên k t cho mơ hình ti n t s d ng t
s

ng

ng liên k

ng

c tính khơng phù h p v i

a mơ hình ti n t , ông k t lu n r ng các d li u khơng h tr cho

mơ hình ti n t .
Smith và Wickens (1986) trong nghiên c
c hi n
phân tích nguyên nhân d
thuy

n s th t b i c a mơ hình ti n t và th nghi m gi

u nhiên cho t giá h

nghi m, h s d ng t

ng b ng Anh/USD và t
Q3/1973

Q3/1982. K t qu cho th y s th t b i c a gi

hàm c u ti n là nguyên nhân chính d

n
nh PPP và sai l ch c a

n s th t b i c a mơ hình ti n t . N u các


8

ngu n sai s

c i thi

kh

i thích c a

mơ hình ti n t .
c l i, có nhi u nghiên c u th c nghi

c hi n phân tích và tìm

th y b ng ch ng h tr cho tính h p l c a mơ hình ti n t
trong m t lo

nh t giá h

ng ti n qu c t .

MacDonald và Taylor (1994) trong nghiên c
Exchange Rate: Long-run Relationships, Short-run Dynamics and How to Beat a
tm
chính

mơ hình ti n t

nh t giá h

không th hi n k t qu x u n

c x lý m t cách t t

trang 276). Các tác gi xem xét l i mô hình ti n t
giá linh ho t cho t
các chu i d li

ng b

n T1/1976

c tìm th y có m i quan h

liên k t Johansen cho th

ng liên k

tính m t mơ hình hi u ch nh sai s . K t qu
sai s th c hi n t
hình ti n t
th

T12/1990. T t c

ng liên k t. Th nghi

ng

u này cho phép tác gi

c

c cho th y mô hình hi u ch nh

i d báo c
n. MacDonald và Taylor cho r ng tính ch t c a mơ hình ti n t có

c c i thi

h

n u mơ hình ti n t
ng l c ng n h

giá h

u ki n cân b ng dài
k t lu

nt

nh t

c gi i thích m t cách c n th n và v i vi c cho phép th c hi n

nh ng thay

ng ph c t p trong ng n h n, thì v n cịn có th

c áp d ng

m t cách h

m b o ti p t c nghiên c u (MacDonald, Taylor, 1994, trang

288).
Diamandis, Georgoutsos, và Kouretas (1996) trong nghiên c
Tests of the Monetary Exchange Rate Model: the Canadian

U.S. Dollar, 1970

m tra tính h p l c a mơ hình ti n t giá linh ho t. H xem xét t giá
h

n 1970

quan h

ng liên k t và s

nh tham s , ki

nh th t liên k t c a các bi n. Do th nghi
kh c ph c t

th c hi n ki

c th nghi m m i
cs d

i vi c l a ch

xác
tr

nh Lagrange Multiplier (LM),


9

giúp ch

tr mà khơng có s

a

c tìm th y là liên k t b c 1 (t c là I(1)). Ki

h i quy. T t c các bi

c tìm th y trong s

nh

maximum

cm

ng liên k t, có ch a

t t c các bi n c a mơ hình ti n t

t m i quan h dài h n

gi a t

b i mơ hình ti n t . T t c các h s ,

ngo i tr bi n s

ng M

cd

giá c ng nh
ti n t , n

ng d u hi u c a mơ hình ti n t

ng kê. Tác gi k t lu

c c a mơ hình

c gi i thích m t cách c n th n, v n có th

h

c áp d ng m t cách

trang 95).

Rudgalvis (1996) trong nghiên c u

Exchange Rate Determination: the Ca

m tra mô hình ti n t

giá linh ho t, mơ hình cân b ng danh m

n t thay th

(currency substitution model). Mô hình ti n t thay th mà ơng áp d
là mơ hình ti n t giá linh ho

th ps

v i t ng s ti n n m gi c
ti

ng ngo i t

c n m gi so

c (bao g m thu t ng này vào c u
c th nghi m cho t giá h

n 1992
lý t giá h

1995. Kho ng th i gian này bao g m th i k qu n

n i 1991

ki m tra bao g m th

ng

1994 và currency board t

ms d

n

ng ti n m

t qu cho

th y mơ hình ti n t giá linh ho t h tr
ph

im

c khi c i cách ti n t

l m

n t thay th ho

t t trong kho ng th i gian sau khi s d

ng

ng ti n m i.

Rapach và Wohar (2001) trong nghiên c u
Exchange Rate Determination: New Evidence fr
nghi m mơ hình ti n t trong dài h n. Tác gi s d ng mơ hình ti n t
nh r ng trong tr ng thái

nh, lãi su

th
n và gi
u b ng nhau.

y, chênh l ch lãi su t b ng khơng và nó bi n m t kh i mơ hình. Tác gi s
d ng d li

c gia cơng nghi p phát tri n t cu i th k XIX


10

ho

u th k

n cu i th k XX. T giá h

i USD

c s d ng.
Rapach và Wohar th c hi n các ki
quan h

nh nghi

c tính m i

ng liên k t b ng cách s d

i thi u thông

c hi n ki
tìm th y m i quan h

ng liên k

ng liên k

c h t, tác gi

i v i nh ng qu c gia
c tính mơ hình ECM và

th hai, so sánh d báo v t giá h
mơ hình các y u t ti n t
mơ hình ti n t

u nhiên nạve và

n. K t qu

n trong dài h n

c tính cho th y s h tr

cho

Pháp, Ý, Hà Lan, và Tây Ban Nha; h tr

m c v a cho B , Ph n Lan, và B

tr y u cho Th

h tr c

ch, Na Uy, Th
n d báo t giá h

b ng ch ng cho th y các y u t ti n t
Th

n và Anh. Có
, Ý, và

ng ch ng cho Pháp, B
Kisu Simwaka (2004) trong nghiên c
c hi n ki m tra mơ hình ti n t cho t giá

h

th ng t giá h

cách áp d ng ki

nh nghi

n i hi n nay b ng

ng liên k t. Nghiên c u s d ng d

li u hàng quý t

giá h

n,

s

ng liên k t duy nh

nh

ng th c và lãi su t. M

có h s phù h p v i các h n ch

xu t c a mơ hình ti n t

ng n h n cho th y k t qu

r ng s

nh t, lãi su
cd

Cung ti n tron

c có d

c có d u -, ch ra

ns

ng Malawi Kwacha.
m cung ti

cd

ng Malawi Kwacha.
Nh ng k t qu
d ng k thu

ng liên k

n các k t lu n sau. Th nh t, thơng qua vi c s
n Johansen, mơ hình ti n t không h n ch không

cung c p m t l i gi i thích h p l cho t giá h

ng Malawi Kwacha/USD,

tr cho vi c gi i thích mơ hình là s mơ t m i quan h cân b ng trong dài
h n. Th hai, cung ti n có th

cs d

t cơng c

n t giá


11

h

do vi c gi m cung ti

m

p v th

l lãi su

u ki n c u ti

h n. S

cd

ng n h

u này làm c

quan tr ng c a lãi su

c trong ng n

n s phơi thai c a m t dịng v

ng n i t

i cùng, d u chính xác và t m

c ngồi bi u th vai trị c a t do hóa th

Nwafor (2006) trong nghiên c

ng ti n t .

dollar exchange rate
nghi m mơ hình ti n t

giá h

ng

nh t

ng Naira/USD, s d ng d li u hàng quý t
áp d ng ki

ng liên k t Johansen

n

nh nghi

Juselius. K t qu cho th y có ít nh t m

liên k t th hi n m i quan h dài h n gi a t

ng

ng Naira/USD v i các y u t

b n c a mơ hình ti n t theo giá linh ho t.
Chin và c ng s

(2007) trong nghiên c
d

trên ki

ng liên k

pc nd a

ki m tra tính h p l c a mơ hình ti n t

trong dài h n cho Philippines và k t lu n r ng bi n th c a mơ hình ti n t

ch

tr b i d li u c a qu c gia này.
Dara Long and Sovannroeun Samreth (2008) trong nghiên c

xem xét l i tính h p l c a mơ hình ti n t
và dài h

nh t giá h

i v i Philippines b ng cách s d ng p

g

nh n
pc nm

nh m i quan h

k t, s d ng d li u hàng quý t

c
ng liên

c m t s k t qu

c tiên, có m i quan h ng n h n và dài h n m nh m gi a các bi n
trong mơ hình ti n t

nh t giá h

c xác nh n b i th nghi m s
cùng, các h n ch ti n t ph bi
th nghi m cho th y r ng m c dù s
t

nh t

u ki

hai, s

nh c a các thông s

nh CUSUM và CUSUMSQ. Cu i
c th nghi m trong nghiên c u này. Các
nh cho mơ hình ti n
ng h p c a


12

a, do các ki

nh còn l

t ch i, nên các bi n s

cung ti n, thu nh p và lãi su t là nh ng y u t quan tr
nt

nh t giá h i

nh t giá h

c khơng có tác d

p và lãi su t
c tính mơ hình t giá h

Liew và c ng s (2009) trong nghiên c
for Thailand: Long-

i quan

h dài h n gi a t giá h

u t c a nó d a trên mơ hình ti n t giá linh

ho t, s d

ng liên k

n (Johansen 1988, 1989 và Johansen

Juselius, 1990). Các k t qu th c nghi m cung c p b ng ch ng ng mơ hình ti n
t

i v i t giá cho m t n n kinh t m i n i, nh và m c a Thái Lan.
Ngồi ra, tính h p l c a các gi

giá h

n c a mô hình ti n t

nh t

c xác l p. Nh ng phát hi n trên cho th y r ng có th

giá có hi u qu b ng cách giám sát và d báo s chuy

ng t giá h

qua cung ti n, thu nh p, và lãi su t c a Thái Lan và Nh t B n. Bên c
theo dõi s phát tri n kinh t c
B

n mb

c s chuy

i

i l n c a Thái Lan, Nh t
ng c a t giá h

a,

nh ng phát hi n tác gi cung c p thêm nh ng hi u bi t m i cùng v i nh ng nghiên
c

ns

ng quan tr ng c a M trong các n n kinh t m i

n i châu Á.
Shylajan và c ng s (2011) trong nghiên c

dollar exchange rate

and macroeconomic fundamentals: an empirical analysis using flexible
c hi
ng rupee

price

u tra th c nghi m m i liên h gi a t giá h

/ USD và m t t p h p các nguyên t c kinh t

qua vi c s d ng mơ hình ti n t giá linh ho

n 1996

n thông
2010 s d ng d

li u hàng tháng v t giá, cung ti n, ch s s n xu t công nghi p và lãi su t. Tác gi
th c hi n ki

ng liên k t Johanson-Juselius và mơ hình VECM. K t qu

ng liên k t cho th y s t n t i c a m i quan h dài h n gi a t giá h
bi n kinh t
h ng n h

t qu VECM khơng th tìm ra b t k m i quan
ng gi a các bi n m c dù kho n m c hi u ch nh sai s có ý


13

c a mơ hình ti n t giá linh ho t trong b i c nh
ch

n

n.
Riané de Bruyn, Rangan Gupta và Lardo Stander (2012) trong nghiên c u

c hi n ki
t giá h

n cho t

d ng d li

n 1910

k t gi a t giá h

nh mơ hình ti n t

ng Rand Nam Phi/USD, s

2010. Theo tác gi , m i quan h
y u t ti n t

ti n t . Các nghiên c u kinh t
ph i là t n s , quy

ng cho th y r ng th i gian c a d li u, không

nh s c m nh c a các th nghi

ng liên k t.
i quan h

c tìm th y gi a t giá h

cung ti n. Tuy nhiên, nh

ng liên

c a mơ hình

K t qu cung c p m t s h tr cho mô hình ti n t
liên k

nh

i chênh l ch s

ng
ng và

t v m t lý thuy t theo yêu c u c a mơ hình ti n

t b t ch i. M t mơ hình vector hi u ch nh sai s
c ti n t

nh c t giá h

u là kênh truy n d

u

ch nh các sai l ch t giá v tr ng thái cân b ng trong dài h
sánh ti p theo gi a d báo t giá h

ng th i, m t so

a trên mơ hình ti n t v i

u nhiên cho th y r ng hi u su t d báo c a mơ hình ti n t là
cao.
Bên c

t nhi u nghiên c u khác v mơ hình ti n t

c th c hi n

d li u b ng, cung c p nhi u b ng ch ng h tr cho mơ hình.
Husted và MacDonald (1999) trong nghiên c
c hi n ki m tra l i mơ hình ti n t
d a trên k thu
v nh

ng liên k t cho d li u b ng. Mơ hình s d ng d li
i th c t c a t

K t qu xác nh n s t n t i c a m i quan h

ng Yên Nh t.
ng liên k t cho mơ hình theo các d

li u b ng khác nhau. Trên th c t , các mơ hình cho th y s
c tr ng thái cân b ng.

u ch nh nhanh chóng


14

Groen (2001) trong nghiên c
Fundamentals in a Small Multi

y các y u t

vai trò quan tr ng trong hành vi t giá h

t

ng cách s d ng các k thu t kinh
li u b

ki m tra tính h p l c a MAER theo gi thuy t k v ng h p lý, và ch ng minh
g trình trong dài h n (2.17) là t n t i v m t th c nghi m cho m t lo t các
ng ti

y r ng MAER mô ph ng hành vi c a t giá

h

i gian t

và Kleinberg (2001)

u nhiên. M t khác, Groen
xu t m t mơ hình d trên xác su

liên k t theo d li u b

ng

c tính VECM. H k t lu n r ng cách ti p c n theo

d li u b ng cung c p s h tr m nh m cho tính hi u l c c a mơ hình ti n t
trong dài h n cho t

ng ti n khác, bao g m Pháp,

c và Anh.
Mark, N. C. and D. Sul (2001) trong nghiên c
monetary fundamentals: evidence from a small post
th c hi n ki m tra m i quan h dài h n gi a t giá h
nguyên t c ti n t
quý

n trong d li u b ng hàng quý c a 19 qu c gia m r ng t

n quý 1/1997. Phân tích t p trung vào hai v

xem t giá h

i quan h

h n theo d

u tiên là ki m tra

ng liên k t v i các y u t quy

nh trong dài

a lý thuy t kinh t . Nh ng k t qu nói chung ng h gi thuy t

ng liên k t. V

th hai là xem xét l i kh

a các nguyên t c ti n t

báo l i nhu n t giá trong
ng h i quy theo d li u b ng và

d báo d a trên d li u b ng xác nh n r ng s c m nh d
k .
Crespo

Cuaresma và c ng s (2003) th c hi n nghiên c
a trên k thu

ng liên k t theo d

li u b ng. Bài nghiên c u s d ng d li u cho sáu qu
(C
hình ti n t

ng mơ
nh t giá h

u cho th y mơ hình ti n t cung c p


15

m t l i gi i thích t t cho s chuy

ng lên xu ng trong t giá h

n t có kh
ng thái trong dài h n c a t giá h
bi

i thích m t cách thuy t ph c
nh ng qu

c b sung thêm các hi u ng Balassa

c

Samuelson.

Syed A. Bashera và Joakim Westerlund (2009) trong nghiên c
i tính h p l c a
mơ hình t giá ti n t trong th i k h u Bretton

Woods cho 18 qu c gia OECD.

ng th i xem xét s hi n di n c a s ph c thu c theo d li u chéo cross
sectional và s phá v c

n

c nhi u s chú ý trong các nghiên c

mô hình ti n t . Các k t qu

th c nghi m ch ra r ng mơ hình ti n t xu t hi n khi s hi n di n c a s vi ph m
c u trúc và s ph thu c chéo gi a các qu

ng ch ng

y các vi ph m trong mơ hình ti n t có th b t ngu n t m i quan h
ngang giá s c mua khơng duy trì
M c dù, h u h t các nghiên c

nh.
p trung vào s t n t i c a m t m i quan

h dài h n trong khuôn kh c a mơ hình ti n t
hi u l c các h s
hình ti n t

ng liên k
nh t giá.

t ít nghiên c u th nghi m

c tính có phù h p v m t lý thuy t so v i mô


16

NT

Mơ hình ti n t

nh t giá h

NH T GIÁ H

MAER có th

m r ng c a thuy t ngang giá s c mua vì nó g n lý thuy
nh ng lý thuy

gi i thích s bi

c xem là m t ph n
nh giá theo ti n t v i

ng t giá h

3.1. Thành ph n chính c

nt :

n t có hai thành ph n chính: s ngo i sinh c a t giá th c, và
m t mơ hình c

nh m c giá. S ngo i sinh c a t giá th c có
c ho

c ngồi s khơng

chuy n t

n chi phí

c. Mơ hình c

n v xác

nh giá cho r ng m c giá t l thu n v i cung ti
t quy

n t là y u

nh quan tr ng lên t l l m phát.

3.1.1. T giá h

c ngo i sinh:

Cho P là ch s

c và P* là ch s

c

ngồi, m i ch s giá là chi phí ti n t c a m t r hàng tiêu dùng c
trình (2

nh t giá h

c, Q.
(2.1)

Q = E (P*/P)

Q là t giá h

c, cho bi t t l

c ph i t b
nt

nh t giá h

ho t cho r ng Q là ngo i sinh. Gi

nh ngo i sinh này phù h p m t cách t nhiên

v i mô hình c

ng xem các bi n th c là ngo i sinh.

nv

T giá h

c, t giá h

m i quan h

i có m t

a ra b i cơng th c (2.2).
(2.2)

E = Q (P/P*)
giá h
(2.2) yêu c u bi

ng t
cs

iv
cs

i m c giá sao cho t l mà t i

i cho hàng hóa khác v

i.


17

Ngang giá s c mua
H u h t các bài nghiên c
ho t cho r ng t giá h

nt

nh t giá h

c khơng ch ngo i sinh mà nó cịn b t bi

c g i là gi thuy t ngang giá s c mua. S

giá h

i c a t giá h

l thu n v i m

s l

u
c

i. Ví d , gi

cd

c, trong khi l m
giá h

làm cho t giá h

i.

3.1.2. Mơ hình c

nv

nh giá:

Trong mơ hình c

nv

nh giá, cung ti n quy

linh ho t). Trong mơ hình c
ho

n, chính sách ti n t không

ng kinh t th c. Lãi su t th c và thu nh p th
ng hàng hóa và th

này (t c là, s

nh m c giá (hoàn tồn

c quy

n
nh trong th

c l p v i chính sách ti n t . S

c l p c a ngành kinh t th c v

hóa h u ích khi th c hi n mơ hình hóa hi

c ti n t ) là s

n

ng ti n t

l l m phát, ho c t giá h

p th c, lãi su t th c, và

th m chí c t giá th c là ngo i sinh khi th c hi n mơ hình hóa vi

nh m c

giá.
B n gi

nh quan tr ng c a mơ hình c

n vi c xác

nh m c giá:
Nhu c u ti n th c (L) là m t hàm c

nh c a thu nh p th c (Y) và lãi

su
Th

ng ti n t

trong tr ng thái cân b ng liên t c.

Ngoài thu nh p th c t (Y) và lãi su t th c r, cung ti

M)

là ngo i sinh.
M c giá (P), không ph i là lãi su
ng ti n t .

làm minh b ch th