ỨNG DỤNG THẺ ĐIỂM CÂN BẰNG VÀ CHỈ SỐ ĐO LƯỜNG HIỆU SUẤT (KPI) ĐỂ THỰC HIỆN CHẾ ĐỘ KHUYẾN KHÍCH TÀI CHÍNH ĐỐI VỚI NGƯỜI LAO ĐỘNG TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN XI MĂNG HÀ TIÊN 1.PDF

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.HCM











H TH PHNG


NG DNG TH IM CÂN BNG VÀ CH S O
LNG HIU SUT (KPI)  THC HIN CH 
KHUYN KHÍCH TÀI CHÍNH I VI NGI LAO
NG TI CÔNG TY C PHN XI MNG HÀ TIÊN 1


Chuyên ngành : Qun tr kinh doanh
Mã s : 60.34.01.02




LUN VN THC S KINH T

NGI HNG DN KHOA HC:
TS. NGUYN BO TRUNG






TP. H CHÍ MINH – NM 2014

LI CAM OAN
Tôi xin cam đoan ni dung ca Lun vn thc s này hoàn toàn đc thc hin
t nhng quan đim ca cá nhân tôi, di s hng dn khoa hc ca TS. Nguyn Bo
Trung. Các d liu đc phân tích trong lun vn này là hoàn toàn có thc.

TÁC GI LUN VN


H Th Phng
MC LC

LI CAM OAN
MC LC
DANH MC CH VIT TT, KÝ HIU
DANH MC HÌNH
DANG MC BNG
M U 1
CHNG 1: TNG QUAN V TH IM CÂN BNG (BSC), CH S O
LNG HIU SUT (KPI) VÀ KHUYN KHÍCH TÀI CHÍNH I VI

NGI LAO NG 6
1.1 Tng quan v Th đim cân bng (Balanced Scorecard - BSC) 6
1.1.1 Ngun gc ca th đim cân bng 6
1.1.2 Khái nim th đim cân bng 7
1.1.3 Các vin cnh ca th đim cân bng (BSC) 8
1.1.3.1 Vin cnh tài chính 9
1.1.3.2 Vin cnh khách hàng 10
1.1.3.3 Vin cnh quy trình ni b 10
1.1.3.4 Vin cnh Hc hi và Phát trin 10
1.2 Ch s đo lng hiu sut (KPI) và s kt hp ng dng BSC và KPI 10
1.3 Các khuyn khích tài chính đi vi ngi lao đng 12
1.3.1 Khái nim v khuyn khích tài chính 12
1.3.2 Các chng trình khuyn khích tài chính cá nhân 13
1.3.2.1 Tng lng tng xng thc hin công vic 13
1.3.2.2 Tin thng 14
1.3.2.3 Phn thng 14
1.3.2.4 Các ch đ tr công khuyn khích 15
1.4 Các phng pháp liên kt BSC và KPI vi ch đ khuyn khích tài chính 15
1.4.1 Da vào các kt qu chung đ khen thng 15
1.4.2 Da vào kt qu  tt c các cp đ trong t chc đ khen thng 17
1.4.3 Chi tr da trên nng lc 18
1.4.4 Chia s li ích ca t chc vi nhân viên 18
1.4.5 Các phn thng không bng tin mt 18
1.5 iu kin áp dng thành công BSC và KPI 19
1.6 Thc t ng dng Th đim cân bng ti Vit Nam…………………………… 23

CHNG 2: PHÂN TÍCH THC TRNG CÔNG TÁC KHUYN KHÍCH
TÀI CHÍNH VÀ KH NNG NG DNG BSC VÀ KPI TI CÔNG TY C
PHN XI MNG HÀ TIÊN 1 24
2.1 Gii thiu Công ty c phn xi mng Hà Tiên 1 24

2.1.1 S lc v Công ty 24
2.1.2 Ngành ngh kinh doanh chính 24
2.1.3 C cu t chc Công ty 25
2.1.4 S mnh, tm nhìn, mc tiêu chin lc ca Công ty 26
2.1.5 Mt s kt qu hot đng ca Công ty Hà Tiên 1 27
2.1.5.1 Tài chính 27
2.1.5.2 Khách hàng 28
2.1.5.3 Quy trình ni b 30
2.1.5.4 Hc hi và phát trin 31
2.2 Thc trng công tác khuyn khích tài chính ti Công ty c phn xi mng Hà Tiên 1 33
2.2.1 Hình thc tr lng 33
2.2.2 Hình thc tr thng 34
2.3 Thc trng công tác đánh giá thc hin công vic ca ngi lao đng……………35

2.4 Kho sát đánh giá kh nng trin khai BSC và KPI ti Công ty Hà Tiên 1 36
CHNG 3: NG DNG BSC VÀ KPI VÀO CH  KHUYN KHÍCH
TÀI CHÍNH TI CÔNG TY C PHN XI MNG HÀ TIÊN 1 47
3.1 Xây dng quy trình áp dng BSC và KPI vào thc hin công tác khuyn khích
tài chính ti Công ty Hà Tiên 1 47
3.2 ng dng BSC và KPI vào thc hin các khuyn khích tài chính ti Công ty Hà
Tiên 1 48
3.2.1 Xác đnh s mnh, tm nhìn, chin lc ca Công ty Hà Tiên 1 48
3.2.2 Xây dng Bn đ chin lc 51
3.2.3 Xây dng BSC cho Công ty xi mng Hà Tiên 1 57
3.2.4. Xây dng BSC cho các chi nhánh trc thuc Công ty và các phòng ban
trc thuc các chi nhánh 65
3.2.5 Xây dng BSC cho cá nhân ngi lao đng 71
3.2.6 ánh giá kt qu thc hin mc tiêu theo BSC 77
3.2.7 Áp dng kt qu đánh giá đ xây dng khuyn khích tài chính cho ngi
lao đng 81

3.2.7.1 Áp dng kt qu đánh giá đ tr lng cho ngi lao đng 81
3.2.7.2 Áp dng kt qu đánh giá đ tr thng cho ngi lao đng 85
3.2.7.2 Áp dng kt qu đánh giá đ tr thng đt xut cho ngi lao đng 92
3.3 Phng hng hoàn thin ng dng BSC và KPI ti Công ty Hà Tiên 1 93
3.3.1 Xây dng s quyt tâm thc hin t lãnh đo cp cao đn nhân viên 93
3.3.2 Hoàn thin BSC trong Công ty 93
3.3.3 Cp nht mô t công vic 93
3.3.4 Thu thp d liu quá kh đ xác đnh các ch s phù hp 94
3.3.5 Thc hin theo dõi thng xuyên 94
3.3.6 Xây dng phn mm d liu phc v cho đánh giá BSC và KPI 94
KT LUN 95
TÀI LIU THAM KHO
PH LC

DANH MC CÁC KÝ HIU, CH VIT TT

BSC: Balanced scorecard: Th đim cân bng
KPI: Key Performance Indicator: Ch s đo lng hiu sut ct yu
KRI: Key Result Indicator: Ch s đo lng kt qu ct yu
PI: Performance Indicator: Ch s đo lng hiu sut
Công ty Hà Tiên 1: Công ty c phn xi mng Hà Tiên 1.
CBCNV: Cán b công nhân viên
F: Finance: Tài chính
C: Customers: Khách hàng
P: Internal Processes Quy trình ni b
L: Leaning and Development: Hc hi và phát trin

DANH MC CÁC HÌNH
Hình 1.1: Minh ha Th đim cân bng
Hình 1.2: Quan h nhân qu ca chin lc theo BSC
Hình 1.3: o lng trong BSC
Hình 2.1: S đ t chc Công ty c phn xi mng Hà Tiên 1
Hình 3.1: Bn đ chin lc Công ty xi mng Hà Tiên 1


DANH MC CÁC BNG BIU
Bng 1.1: Ví d minh ha th đim cân bng ca mt t chc
Bng 1.2: Ví d minh ha cách tính mc thng theo BSC
Bng 2.1: Mt s ch tiêu phn ánh tình hình tài chính Công ty Hà Tiên 1
Bng 2.2: Mt s kt qu hot đng sn xut kinh doanh ca Công ty Hà Tiên 1
Bng 2.3: Sn lng sn xut ca Công ty Hà Tiên 1
Bng 2.4: Sn lng tiêu th ca Công ty Hà Tiên 1
Bng 2.5: Th phn ca Công ty Hà Tiên 1
Bng 2.6: Tng s CB CNV ca Công ty Hà Tiên 1 qua các nm 2008-2013
Bng 2.7: Phân loi lao đng theo trình đ nghip v chuyên môn
Bng 2.8: Tng hp công tác đào to nm 2013
Bng 2.9: Tiêu chí đánh giá nhân viên chc danh công nhân vn hành máy nghin
Bng 2.10: Tng hp ý kin kho sát nhân viên
Bng 2.11: Tng hp ý kin kho sát ca lãnh đo
Bng 3.1: Phân tích SWOT Công ty c phn xi mng Hà Tiên 1
Bng 3.2: Liên kt các đim yu – đim mnh – c hi – nguy c (SWOT)

Bng 3.3: BSC ca Công ty Hà Tiên 1 Nm 2014
Bng 3.4: BSC ca Trm nghin Th c nm 2014
Bng 3.5: BSC ca chc danh công nhân vn hành máy nghin
Bng 3.6: Tiêu chí đánh giá nhân viên theo BSC
Bng 3.7: ánh giá nhân viên
Bng 3.8: Tiêu chí và hng dn đánh giá nng lc
Bng 3.9: Ví d kt qu đánh giá nng lc nhân viên
Bng 3.10: Ví d tính mc thng trung bình cho Công ty
Bng 3.11: Ví d Tính mc thng c th cho nhân viên














1



M U
1. Lý do chn đ tài
Nâng cao cht lng ngun nhân lc là mt yêu cu tt yu cho s phát trin

ca các t chc ngày nay, đc bit là đi vi mt công ty có tin thân là doanh
nghip nhà nc mi chuyn sang c phn hóa nh Công ty c phn xi mng Hà
Tiên 1, vi hot đng qun tr ngun nhân lc còn cha chuyên nghip và ít to
đc đng lc cho ngi lao đng thì nhu cu đó càng tr nên cp bách. Làm th
nào đ nâng cao cht lng ngun nhân lc cho Công ty? Làm th nào đ gi chân
ngi tài? Làm th nào đ to đc đng lc cao nht cho ngi lao đng, khuyn
khích h n lc ht mình đ cng hin cho Công ty? Nhng vn đ đó đang là thách
thc đt ra cho các nhà lãnh đo ca Công ty Hà Tiên 1 hin nay.
Các khuyn khích tài chính là mt yu t quan trng trong vic to đng lc
cho ngi lao đng, gi chân ngi tài và góp phn nâng cao cht lng ngun
nhân lc ca Công ty. Lãnh đo Công ty luôn c gng n lc, tìm mi cách đ thc
hin các khuyn khích tài chính mt cách tt nht, đm bo đi sng ngi lao đng
và khuyn khích h làm vic. Nhng thc hin các khuyn khích tài chính nh th
nào đ đt hiu qu cao nht li là mt câu hi ln đt ra đi vi các nhà qun tr
ca Hà Tiên 1.
T nm 2013, nm bt đc xu hng qun tr hin đi trên th gii đó là
ng dng BSC và KPI đ trin khai chin lc ca t chc ti tt c các cp đ
trong t chc đng thi s dng BSC và KPI đ đánh giá nhân viên và xây dng
các khuyn khích tài chính đi vi nhân viên. Bên cnh đó các nhà lãnh đo ca
Công ty xi mng Hà Tiên 1 qua xem xét điu kin thc t  Vit Nam đã có nhiu
Công ty áp dng BSC và KPI và đã mang li mt s thành công nht đnh. Lãnh
đo Công ty đã ra quyt tâm ng dng công c BSC và KPI vào Công ty Hà Tiên 1.
 thc hin quyt tâm ca mình, Công ty đã t chc các lp hun luyn cho
các đi tng t lãnh đo Công ty đn Trng các Phòng ban/ Phân xng v BSC
và KPI. Tuy vy, đây là mt công c mi và vic ng dng nhng kin thc đc
đào vào thc tin đ xây dng cho Công ty đang gp rt nhiu khó khn và lúng
2

túng. Hin nay, Công ty vn cha xây dng đc h thng BSC và KPI cho các cp
trong Công ty, vic xây dng BSC và KPI mi đang trong quá trình nghiên cu và
th nghim, nó cha đc áp dng đ đánh giá thc hin công vic ca ngi lao
đng cng nh cha s dng đc vào công tác qun tr nhân lc ca Công ty.
Qua vic nm bt đc k vng ca lãnh đo và nhu cu ca Công ty trong
vic ng dng BSC và KPI vào Công ty, đng thi là thành viên trong Ban trin
khai áp dng BSC và KPI ca Công ty, tác gi đã la chn thc hin đ tài: “ng
dng th đim cân bng (BSC) và ch s đo lng hiu sut (KPI) đ thc hin
ch đ khuyn khích tài chính vi ngi lao đng ti Công ty c phn xi mng
Hà Tiên 1” nhm mc tiêu xây dng phng án, hng dn mt cách chi tit và c
th đ ng dng công c BSC và KPI vào Công ty Hà Tiên 1.
2. Mc tiêu nghiên cu
Lun vn thc hin vi mc tiêu nghiên cu nh sau:
Mc tiêu chung: Trên c s nghiên cu lý thuyt v BSC và KPI và nghiên cu
thc trng công tác khuyn khích tài chính ti Công ty xi mng Hà Tiên 1, xây dng
BSC và KPI cho các cp trong Công ty, đánh giá kt qu thc hin BSC và KPI và
đ xut gii pháp s dng kt qu đánh giá vào thc hin các khuyn khích tài chính
ti Công ty.
Các mc tiêu c th:
a) ánh giá thc trng công tác khuyn khích tài chính và điu kin áp dng
BSC và KPI ti Công ty c phn xi mng Hà Tiên 1.
b) Tin hành xác đnh s mnh, tm nhìn và phân tích SWOT đ xác đnh mc
tiêu chin lc cho Công ty cho phù hp vi giai đon phát trin hin nay,
xây dng bn đ chin lc cho Công ty, t đó xây dng BSC và KPI cho tt
c các cp đ trong Công ty c phn xi mng Hà Tiên 1.
c)  xut cách thc s dng kt qu đánh giá BSC và KPI vào thc hin các
khuyn khích tài chính ti Công ty c phn xi mng Hà Tiên 1.


3

3. i tng và phm vi nghiên cu
i tng nghiên cu:
H thng Th đim cân bng (BSC) và ch s đo lng hiu sut (KPI) đc
xây dng cho Công ty Hà Tiên 1.
Phm vi nghiên cu:
+ V t chc: Phm vi nghiên cu là Công ty c phn xi mng Hà Tiên 1.
+ V thi gian: Thu thp thông tin và kho sát nm 2013 và 2014.
+ Gii hn ca đ tài: Mc dù nghiên cu này đc áp dng cho Công ty c phn xi
mng Hà Tiên 1 theo mt phng pháp nht quán, nhng do thi gian có hn, ngoài
phng pháp chung đc trin khai chúng tôi s tp trung và xây dng BSC cp
Công ty, phân tng đn chi nhánh Trm nghin Th c, phân tng tip theo đn
Phân xng Sn xut xi mng trc thuc Trm nghin Th c, tip tc phân tng
đn Công nhân vn hành máy nghin thuc Phân xng Sn xut xi mng – Trm
nghin Th c.
4. Phng pháp nghiên cu: Nghiên cu đnh tính, đ tài s dng phng pháp
nghiên cu nhm ng dng lý thuyt vào thc tin.
Phng pháp thu thp thông tin:
Thông tin th cp: Thu thp thông tin thông qua vic thu thp các báo cáo t ni b
Công ty, các quy trình, quy đnh, chính sách ca Công ty, sách báo và các nghiên
cu khác.
Thông tin s cp: Thit k các bng kho sát dành cho lãnh đo và nhân viên v
điu kin ng dng BSC và KPI vào Công ty, t chc các bui tho lun nhóm đ
tham kho ý kin chuyên gia
Phng pháp trin khai xây dng gii pháp ng dng: S dng phng pháp
phân tích tng hp, làm vic nhóm, phng pháp chuyên gia đ có thông tin t
nhiu ngun.
5. Tng quan nghiên cu và nhng đim mi ca đ tài

Trc khi thc hin đ tài này, chúng tôi đã nghiên cu nhng tài liu liên
quan đn h thng th đim cân bng, đáng chú ý là nhng đ tài sau:
4



-  tài 1: “Xây dng h thng Th đim cân bng ti Công ty cho thuê tài
chính quc t Chailease”do Tng Tun Linh (2013) thc hin. u đim ca đ tài
là hng dn đc c th cách thc phát trin t công vic thc hin thành tiêu đ
KPI và đã xây dng đc th đim cân bng c th cho Phòng Kinh doanh và
Phòng Tín dng ca Công ty. Tuy nhiên hn ch ca đ tài này là cha xây dng
trin khai đc BSC và KPI xung cho ngi lao đng. Mc tiêu cha trin khai
đc đn cp thp nht ca t chc, do đó vic thc hin chin lc ca t chc còn
hn ch.
-  tài 2: “ng dng phng pháp th đim cân bng (BSC) và ch s đo
lng hiu sut (KPI) vào đánh giá nhân viên ti Tng công ty Công nghip – in –
bao bì Liksin” ca tác gi oàn Ngc Hà (2010). u đim ca đ tài là đã xây dng
đc h thng BSC và KPI ca tt c các cp đ trong t chc, xây dng đc quy
ch đánh giá. Tuy nhiên hn ch ca đ tài là ch đ cp chung chung mà cha xây
dng đc phng án s dng kt qu đánh giá vào tr lng, thng cho nhân
viên.
-  tài 3:“Áp dng Th đim cân bng ti các doanh nghip dch v Vit
Nam” do ng Th Hng (2010) thc hin. u đim là nêu đc nhng khó khn
ca các doanh nghip Vit Nam khi thc hin vic xây dng th đim cân bng, tác
gi cng xây dng đc chi tit công c bn đ chin lc cho Công ty FBS. Tuy
nhiên đ tài còn hn ch là cha tip tc trin khai công c bn đ chin lc thành
h thng th đim cân bng chi tit đn tng phòng chc nng ca doanh nghip vì
vy tính ng dng ca đ tài còn hn ch.
im mi ca đ tài này là:
a. Xây dng H thng th đim cân bng ca t cp cao nht đn cp đ thp nht

trong mt Công ty sn xut là Công ty c phn xi mng Hà Tiên 1:
- H thng đc xây dng nht quán và xuyên sut t chin lc đn hành
đng. T vic xác đnh tm nhìn, s mnh ca Công ty, phân tích SWOT đ xác
đnh mc tiêu chin lc ca Công ty, xây dng bn đ chin lc cho Công ty trên
5



c s đó xây dng BSC và KPI cp Công ty và trin khai đn các cp đ trong
Công ty.
- So sánh vi nhóm đ tài v “ H thng th đim cân bng” thì đ tài ca
chúng tôi không ch h thng hóa đc lý thuyt, nêu đc thc trng ca mt
Công ty c th, xây dng BSC và KPI cho các đn v trong Công ty mà còn đ xut
đn phng án s dng kt qu đánh giá vào thc hin các khuyn khích tài chính
cho nhân viên, trong khi đó các đ tài khác trong nhóm ch dng li  vic xây dng
BSC và đánh giá nhân viên mà thôi, mt s đ tài có đ cp đn s dng kt qu
đánh giá vào tr thng nhng ch đ cp mang tính đnh hng, cha có phng
án c th.
6. Cu trúc ca đ tài nghiên cu
Ngoài phn m đu, kt lun, ph lc, tài liu tham kho, ni dung chính ca
đ tài gm 3 chng nh sau:
Chng 1: Tng quan v Th đim cân bng (BSC), ch s đo lng hiu sut
(KPI) và khuyn khích tài chính đi vi ngi lao đng.
Chng 2: Phân tích thc trng công tác khuyn khích tài chính và kh nng ng
dng BSC và KPI ti Công ty c phn xi mng Hà Tiên 1.
Chng 3: ng dng BSC và KPI vào ch đ khuyn khích tài chính ti Công ty
c phn xi mng Hà Tiên 1.

6



CHNG 1: TNG QUAN V TH IM CÂN BNG
(BSC), CH S O LNG HIU SUT (KPI) VÀ KHUYN
KHÍCH TÀI CHÍNH I VI NGI LAO NG
1.1 Tng quan v Th đim cân bng (Balanced Scorecard - BSC)
1.1.1 Ngun gc ca th đim cân bng
K t khi xut hin các t chc kinh doanh thì tài chính đã tr thành phng
pháp đo lng truyn thng, các công ty ch yu da trên các ch s tài chính và
ngân sách đ đo lng mc đ thành công. Khi bc sang th k 21, nhiu ngi đã
nghi ngi v s ph thuc gn nh duy nht ca các doanh nghip vào các thc đo
tài chính đi vi hiu sut. Các hot đng to ra giá tr ca t chc không còn gn
vi tài sn c đnh hu hình ca doanh nghip, mà nó còn gn vi các tài sn vô
hình nh: thng hiu, s trung thành ca khách hàng, ngun nhân lc, vn hóa,
nng lc t chc… Do đó các t chc cn có mt h thng có th cân bng đc
tính chính xác ca các s liu tài chính trc đây vi nhng yu t đnh hng
thành tích trong tng lai, đng thi khai thác đc sc mnh ca tài sn vô hình và
h tr t chc trong vic thc hin nhng chin lc khác nhau. Th đim cân bng
chính là mt công c có th gii quyt đc nhu cu đó.
Nm 1990, Robert Kaplan – mt giáo s chuyên ngành k toán thuc i hc
Havard và David Norton – mt chuyên gia t vn thuc vùng Boston đã dn dt
mt công trình nghiên cu 12 công ty nhm kho sát các phng pháp mi trong
lnh vc đo lng hiu sut. Kt qu ca cuc nghiên cu đã cht li vi ý tng v
Th đim – công c đ cao các thc đo hiu sut và thu hút đc các hot đng

xuyên sut t chc: các vn đ v khách hàng, quy trình ni b, hot đng ca nhân
viên và các mi quan tâm ca c đông. Kaplan và Norton đã đt tên cho công c
mi này là Th đim cân bng.
Bn nm sau, nhiu t chc đã áp dng th đim cân bng, Kaplan và Norton
phát hin ra rng các t chc không ch s dng Th đim cân bng đ b sung cho
các thc đo tài chính vi nhng yu t dn dt hiu sut trong tng lai mà còn
7



truyn đt các chin lc thông qua nhng thc đo đc chn cho Th đim cân
bng ca mình. Nm 1996, Kaplan và Norton đã tng kt khái nim v Th đim
cân bng cùng nhng nghiên cu v nó sau khi đã đc nhiu doanh nghip áp
dng thành cun sách “Th đim cân bng”. T đó đn nay công c Th đim cân
bng đc ng dng ngày càng rng rãi, là mt công c đc lc giúp các t chc
thc thi chin lc ca mình.
1.1.2 Khái nim th đim cân bng
Th đim cân bng là phng pháp nhm chuyn tm nhìn và chin lc ca t
chc thành nhng mc tiêu c thvà nhng ch tiêu rõ ràng bng vic thit lp mt
h thng đo lng hiu qu trong qun lý công vic. H thng này giúp đnh hng
hành vi ca toàn b các b phn và các nhân trong công ty đ mi ngi cùng
hng đn mc tiêu chung.Th đim cân bng đc Paul R.Niven minh ha nh
Hình 1.1.




Hình 1.1: Minh ha Th đim cân bng
Ngun: Niven (2002)
Trc tiên, th đim cân bng là mt công c giao tip thông qua các bn đ

chin lc. Bn đ chin lc là mt bn mô t bng đ th trên mt trang giy v
nhng gì bn mun thc hin tt nhm thc thi chin lc ca mình mt cách
thành công. Bn đ chin lc truyn đt ti tt c mi ngi trong và ngoài t
chc nhng vic mà t chc mun làm đ đt đc chin lc, mc tiêu ca mình,
đó là s din gii trc tip và rõ ràng v chin lc ca t chc. Bng vic s dng
bn đ chin lc, th đim cân bng nh là mt công c giao tip đ báo hiu cho
C
Công c


giao tip

H thng


o l

ng


H thng

Qun lý

chin lc
8



các phòng ban b phn, cho các nhân viên trong t chc bit nhng điu h phi

làm khi mun thc thi chin lc ca t chc mình.
Tip theo th đim cân bng là mt h thng đo lng. Th đim cân bng là
mt h thng đo lng hiu qu hot đng, ngoài các tiêu chí tài chính truyn thng
còn tích hp thêm các tiêu chí không thuc tài chính, nó cho phép các nhà qun lý
có cái nhìn cân bng hn v hot đng ca doanh nghip. Các thc đo ca th
đim cân bng đc rút ra t nhng mc tiêu xut hin trong bn đ chin lc.
Bn đ chin lc truyn đt đim đích ca chin lc trong khi nhng thc đo
hiu sut bên trong th đim cân bng giám sát c tin trình, cho phép chúng ta chc
chn rng mình đang đi đúng hng.
Cui cùng, th đim cân bng nh là mt h thng qun lý chin lc. Th
đim cân bng đã tr thành h thng xây dng k hoch và qun lý chin lc. Xut
phát t mô hình đánh giá hiu qu đn gin, công c Th đim cân bng giúp doanh
nghip trin khai nhng chin lc trên giy thành nhng mnh lnh hành đng cho
hot đng hàng ngày ca mình. Th đim cân bng giúp to ra các mô hình không
ch đo lng hiu qu hot đng mà còn giúp doanh nghip hoch đnh nhng công
vic cn phi thc hin và đánh giá. Nó cho phép các nhà qun tr thc s trin khai
đc chin lc ca mình.
1.1.3 Các vin cnh ca th đim cân bng (BSC)
Ngun gc ca cm t “vin cnh” – “perspective” bt ngun t “perspectus”
trong ting La-tinh có ngha là “ đ nhìn xuyên qua” hoc “đ nhìn rõ”, đó là mc
đích chính ca công c th đim cân bng. Chúng ta s dng th đim cân bng đ
xem xét chin lc, khin nó tr nên rõ ràng hn thông qua lng kính t nhng góc
nhìn khác nhau. Mun thc thi chin lc mt cách hiu qu chúng ta phi có
nhng mô t v nhng khát vng tài chính, các th trng mà chúng ta phc v, các
quy trình s đc chinh phc và c nhng con ngi s dn dt công ty thc thi
thành công chin lc đó. Do đó khi phát trin th đim cân bng chúng ta phi
xem xét c bn vin cnh truyn thng là: tài chính, khách hàng, các quy trình ni
b, đào to và phát trin nhân viên. Bn vin cnh trên là khá đy đ và bao quát
9

đi vi đa s các t chc, nhng nó ch là khuôn mu ch không phi là s bt
buc, các t chc nu thy cn thit có th b sung thêm nhng vin cnh cn thit.
Các vin cnh trong BSC có mi quan h nhân qu đc mô t  trong Hình 1.2.

Hình 1.2: Quan h nhân qu ca chin lctheo BSC
Ngun: Shinichiro KAWAGCHI (2009)
1.1.3.1 Vin cnh tài chính
Các thc đo tài chính là thành phn rt quan trng ca th đim cân bng,
đc bit là đi vi các doanh nghip kinh doanh vì mc tiêu li nhun. Vin cnh
này bao gm các ch tiêu đo lng ti chính đ có th đt đc mc tiêu chin lc
mà doanh nghip đã đ ra. Các ch s đnh v c đin trong vin cnh tài chính
thng là li nhun, tng trng doanh thu hay s dng tài sn.
1.1.3.2 Vin cnh khách hàng
Khi xem xét ti vin cnh khách hàng, các t chc phi tr li ba câu hi
quan trng: Ai là khách hàng mc tiêu ca chúng ta? Tuyên b giá tr ca chúng ta
trong vic phc v khách hàng là gì?Khách hàng mong đi hay yêu cu gì  chúng
ta. a s các t chc hin nay xác đnh đã có nhóm khách hàng mc tiêu ca mình
nhng hành đng ca h li cho thy mt chin lc h mong mun đáp ng nhu
cu ca tt c khách hàng.S thiu tp trung này s là rào cn đi vi t chc trong
vic to ra s khác bit so vi các đi th cnh tranh. Vin cnh này thng bao
gm nhng thc đo nh: s tha mãn ca khách hàng, s trung thành ca khách
hàng và giành đc khách hàng.
10



1.1.3.3 Vin cnh quy trình ni b
Trong vin cnh quy trình ni b chúng ta nhn din các quy trình chính mà

doanh nghip phi thc hin tt đ liên tc gia tng giá tr cho khách hàng và các c
đông. Tng nguyên tc v khách hàng đc đa ra s đòi hi s hot đng hiu qu
ca các quy trình ni b c th nhm phc v khách hàng và hoàn thành s xác
nhn giá trđó. Trong vin cnh này chúng ta phi xác đnh quy trình nào cn nhc
ti và phát trin các mc tiêu kh thi cùng các thc đo nhm theo dõi tin đ. Các
quy trình phát trin sn phm, ch to, sn xut, giao hàng và dch v hu mãi có
th đc trình bày trong vin cnh này.
1.1.3.4 Vin cnh Hc hi và Phát trin
Các mc tiêu và thc đo trong vin cnh hc hi và phát trin nhân viên ca
Th đim cân bng là nhng yu t h tr cho ba vin cnh còn li. V bn cht
chúng là c s đ xây dng nên Th đim cân bng. Khi đã nhn bit đc các mc
tiêu và thc đo liên quan trong vin cnh khách hàng và quy trình ni b, bn s
thy đc mt s khong cách gia c s h tng t chc hin ti v các k nng
ca nhân viên, h thng thông tin và môi trng cn thit đ duy trì s thành công.
Các mc tiêu đc thit k trong vin cnh này giúp lp đy khong cách đó và
đm bo đc thành tích bn vng trong tng lai. Các k nng ca nhân viên, s
tha mãn ca nhân viên, s sn có ca thông tin và s điu chnh đu có th đc
đ cp trong vin cnh này.
1.2 Ch s đo lng hiu sut (KPI) và s kt hp ng dng BSC và KPI
BSC là phng pháp nhm chuyn tm nhìn và chin lc ca t chc thành
nhng mc tiêu c th, nhng phép đo và ch tiêu rõ ràng bng vic thit lp mt h
thng đo lng hiu qu trong qun lý thc thi chin lc. Nhng thc đo trong
BSC cn phi th hin s cân bng gia các vin cnh, các ch s đo lng  các vin
cnh không đc đi nghch nhau mà phi b sung cho nhau, h tr nhau đ thc
hin mc tiêu chin lc ca Công ty.
11



David Parmenter đã phát trin mô hình BSC ca Robert Kaplan và David

Norton và đã to ra mt công c xut sc đ đo lng các mc tiêu trong BSC đó là
vic áp dng các ch s đo lng hiu sut KPI.
Theo Parmenter (2007, trang 17-22), “KPI là phng pháp o lng hiu sut
(kt qu thc hin công vic) bng cách thit lp mt H thng ch s hiu sut (mt
tp hp có tính h thng ca các ch s đo lng hng vào các phng din hot
đng ca t chc), bao gm khong 100 ch s, chia làm 3 loi ch s”. Chúng ta gi
phng pháp KPI là đ ch chung c 3 loi ch s đó gm: KRI (Ch s kt qu ct
yu – 10 ch s), PI (Ch s hiu sut- 80 ch s) và KPI (Ch s hiu sut ct yu –
10 ch s). Theo David Parmenter, có 3 loi ch s đo lng hiu sut là:
 Ch s kt qu ct yu - KRI: cho bit bn đã làm đc gì vi mt vin cnh (tài chính,
khách hàng, quy trình ni b, hc hi và phát trin, môi trng và cng đng, s hài lòng
ca nhân viên ) trong chin lc ca t chc.
 Ch s hiu sut - PI: cho bit bn cn làm gì đ đt đc mc tiêu.
 Ch s hiu sut ct yu - KPI: cho bit bn phi làm gì đ làm tng hiu sut lên
mt cách đáng k.
o lng theo KPI cn phi có trng tâm. Ngha là đo phi đo lng nhng
yu t quyt đnh thành công ca Công ty và nhng yu t liên quan có tác đng
đn mc tiêu chin lc. Theo Parmenter (2007, trang 23-25), KPI có các đc đim
sau:
-Là ch s đánh giá phi tài chính.
-ánh giá thng xuyên (chu k đánh giá hàng gi, ngày, tun…)
-Chu tác đng bi Giám đc điu hành và Ban qun lý cp cao.
-òi hi nhân viên phi hiu ch s và có hành đng điu chnh.
-Gn trách nhim cho tng nhóm hoc cá nhân. KPI không phi gn vi mt nhà
qun tr mà là kt qu ca nhiu hot đng di s ch đo ca nhiu nhà qun tr
khác nhau.
-Có tác đng đáng k đn các yu t thành công then cht ca t chc và không ch
nh hng đn mt ch tiêu ca th đim cân bng.
12

-Có tác đng tích cc đn các ch s đo lng hiu sut khác.
Hình 1.3 th hin vic s dng các ch s KPI vào thc hin đo lng trong BSC.

Hình 1.3: o lng trong BSC
Ngun: Shinichiro KAWAGCHI (2009)
1.3 Các khuyn khích tài chính đi vi ngi lao đng
1.3.1 Khái nim v khuyn khích tài chính
Các khuyn khích tài chính là nhng khon ph thêm ngoài tin công và tin
lng đ thù lao cho s thc hin công vic tt hn mc yêu cu ca ngi lao
đng (Nguyn Vân im và Nguyn Ngc Quân, 1995). Các khuyn khích tài
chính nhm mc đích tác đng ti hành vi lao đng, hoàn thin s thc hin công
vic ca ngi lao đng và nâng cao nng sut ca ngi lao đng.
Mun thc hin thành công các chng trình khuyn khích tài chính các t
chc cn làm tt các công vic sau:
- Xác đnh đúng đi tng cn khuyn khích: các đi tng ca chng trình
khuyn khích là lao đng trc tip hay gián tip, là bc qun lý, lao đng có trình đ
cao hay lao đng ph thng.
- Xác đnh đúng đn và hp lý các tiêu thc chi tr, điu kin đ chi tr, thi đim
chi tr và mc chi tr.
13



- Cn chng minh đc s công bng và xây dng đc s tin tng ca công nhân
viên v tính hp lý ca h thng khuyn khích.
- Xây dng vn hóa t chc vi quan nim thc hin công vic khác nhau s dn ti
thù lao khác nhau.
- S dng mt h thng khuyn khích vi các hình thc khuyn khích đa dng,

phong phú đ phát huy u đim và khc phc các nhc đim ca tng hình thc.
- Thu hút ngi lao đng tham gia và vic thit k chng trình thù lao đ nâng cao
nhn thc và n lc làm vic ca h.
- S dng các bin pháp to đng lc và các khuyn khích phi tài chính khác nh
khen ngi, trao tng các danh hiu, giao trách nhim… đ khuyn khích thc hin
công vic.
1.3.2 Các chng trình khuyn khích tài chính cá nhân
1.3.2.1 Tng lng tng xng thc hin công vic
Phng pháp này da vào t l tng lng tng xng vi kt qu thc hin
công vic ca ngi lao đng đ khuyn khích ngi lao đng thc hin tt công
vic ca mình. nh k các t chc s tin hành đánh giá kt qu thc hin công
vic ca ngi lao đng và xác đnh t l tng lng tng xng vi kt qu thc
hin công vic. Tng lng tng xng vi thc hin công vic thng đc đi
kèm vi tng lng đ điu chnh mc sng, tng lng cho nâng cao tình đ hoc
tng lng theo thâm niên.
Có nhiu cách đ thc hin tng lng tng xng vi thc hin công vic.
Sau đây là mt s cách thng áp dng:
Tng lng không có hng dn: Theo cách này Phòng Nhân s không son tho
các vn bn hng dn v t l tng lng mà t l tng lng cho tng nhân viên
s đc ngi qun lý n đnh tùy theo mc đ thc hin công vic ca nhân viên.
Các t l tng lng không đc kim soát, không đc gii hn. Nhc đim ca
cách này là không đm bo tính công bng, không nht quán và có th dn đn tình
trng tng lng đng lot  mc quá cao.
14



Tng lng có hng dn: Phòng Nhân s s son tho và ban hành các hng dn
v các t l tng lng có th n đnh tùy theo kt qu đánh giá thc hin công vic.
Chng hn, ngi qun lý trc tip s đc quy đnh qu tng lng trong k (ví d

10%) và quy đnh ngi qun lý đc phép n đnh các t l tng lng tng xng
vi tng nhân viên trong khong cho phép, có th cao nht 15% thp nht
5%.Ngoài ra, Công ty có th đa ra nhng hng dn c th hn trong vic xác
đnh t l tng lng nhm đt đc s nht quán cao hn.
Công ty cng có th s dng thang bng lng vi các bc chia c đnh (nh
thit k thang bng lng cp bc truyn thng) nhng vic ngi lao đng s đc
tng lng hay không tng lng, nâng bc hay không nâng bc tùy theo kt qu
thc hin công vic h.
Tng lng theo min thc hin công vic: Phng pháp này s dng các “đng
thc hin công vic”. Tùy vào kt qu thc hin công vic đc đánh giá mà các cá
nhân s đc tng lng theo đng tng ng. Phng pháp này ti điu kin đ
các cá nhân đc tng lng theo đng tng ng, to điu kin đ ngi lao
đng có th tin trin khác nhau trong cùng mt ngch lng. Nhng ngi có mc
thc hin công vic cao mi đt đc mc lng ti đa ca ngch, còn các phn
nh hn ca ngch lng giành cho nhng ngi thc hin công vic di mc
xut sc.
1.3.2.2 Tin thng
Tin thng là mt khon thù lao đ khuyn khích ngi lao đng, đc chi
tr mt ln đ ghi nhn s thc hin tt công vic ca ngi lao đng. Tin thng
có th đc chi tr theo đnh k (cui quý, cui nm) hoc đc chi tr đt xut đ
ghi nhn các thành tích xut sc nh hoàn thành d án công vic trc thi hn, tit
kim ngân sách hoc cho các sáng kin ci tin có giá tr.
1.3.2.3 Phn thng
Phn thng cng là mt khon th lao đc tr mt ln đ khuyn khích
ngi lao đng nhng đc tr di dng vt cht nh: hin vt, mt k ngh phép,
mt chuyn du lch…
15

1.3.2.4 Các ch đ tr công khuyn khích
Các ch đ tr công khuyn khích là nhng dng khuyn khích tài chính có
nhiu tác dng tt đi vi ngi lao đng. Các ch đ tr công khuyn khích có
nhiu dng nh:
-Tr công theo thi gian có thng: Tin công ca ngi lao đng đc tính toán
da trên c s mc tin công đã đc xác đnh cho công vic và thi gian làm vic
thc t vi điu kin h phi đáp ng các tiêu chun thc hin công vic ti thiu đã
đc xây dng t trc nu mun tip tc đc nhn mc tin công cho công vic
đó và s có mt khon thng nu h thc hin tt hn các tiêu chun thc hin
công vic đã đ ra.
- Tr công theo sn phm có thng: Tin công ca ngi lao đng s ph thuc
trc tip vào s lng đn v sn phm đc sn xut ra và đn giá tr công cho
mt đn v sn phm. Nu ngi lao đng đt đn mt s lng sn phm cao nht
đnh s đc nhn mt khon thng. Xu hng ngày nay các ch đ tr công theo
sn phm ít s dng vì tính liên kt cao ca quá trình sn xut hin đi, s thay đi
nhanh chóng ca công ngh và s nhn mnh v cht lng và phc v nhiu hn
v s lng.
1.4 Các phng pháp liên kt BSC và KPI vi ch đ khuyn khích tài chính
Có nhiu phng pháp đ liên kt BSC và KPI vi ch đ khuyn khích tài
chính. S thay đi trt t và kt hp các yu t to ra phn thng, các thc đo và
kt qu có th mang li nhiu phng pháp liên kt th đim cân bng vi ch đ
khuyn khích tài chính khác nhau.
1.4.1 Da vào các kt qu chung đ khen thng
Phng pháp này s dng th đim ca cp cao nht trong t chc làm trng
tài cho vic khen thng. Theo phng pháp này nu cp cao nht ca t chc đt
đc mt s hoc tt c các mc tiêu ca mình thì nhân viên s đc thng mt t
l phn trm tng ng trong mc thng hoc mc lng ca mình.Tt c các
nhân viên s đc hng cùng mt mc thng nh nhau.Di đây là ví d v cách
thc vn hành ca chng trình.