HOÀN THIỆN HỆ THỐNG KIỂM SOÁT NỘI BỘ ĐỐI VỚI HOẠT ĐỘNG TÍN DỤNG TẠI CÁC CHI NHÁNH NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH BÌNH ĐỊNH LUẬN VĂN THẠC SĨ

B GIÁO DCăVĨăĨOăTO
TRNGăI HC KINH T TP. H CHÍ MINH





TRN TH QUANH





HOÀN THIN H THNG KIM SOÁT NI B
I VI HOTăNG TÍN DNG TI CÁC CHI NHÁNH
NGỂNăHĨNGăTHNGăMIăTRểNăA BÀN TNHăBỊNHăNH





LUNăVNăTHCăSăKINHăT

TP. H Chí Minh ậ Nmă2014
B GIÁO DCăVĨăĨOăTO
TRNGăI HC KINH T TP. H CHÍ MINH




TRN TH QUANH




HOÀN THIN H THNG KIM SOÁT NI B
I VI HOTăNG TÍN DNG TI CÁC CHI NHÁNH
NGÂN HÀNG THNGăMIăTRểNăA BÀN TNHăBỊNHăNH


Chuyên ngành: K toán ậ Kim toán
Mã s: 60340301




LUNăVNăTHCăSăKINHăT

NGIăHNG DN KHOA HC: PGS.TS. MAI TH HOÀNG MINH




TP. H Chí Minh ậ Nmă2014
LIăCAMăOAN
Tôi xin cam đoan lun vn ắHoƠnăthin h thng kim soát ni b đi vi
hotăđng tín dng tiăcácăngơnăhƠngăthngămiătrênăđa bàn tnhăBìnhănh”
là công trình do tôi t nghiên cu và hoàn thành di s hng dn ca ngi
hng dn khoa hc PGS. TS. Mai Th Hoàng Minh.
Các s liu và kt qu trình bày trong lun vn là trung thc. Tôi xin cam đoan
lun vn này không sao chép li bt k mt công trình nghiên cu nào đã có t trc.
TP. H Chí Minh, ngày 20 tháng 10 nm 2014
Tác gi


Trn Th Quanh

MC LC
Trang
TRANG PH BÌA
LIăCAMăOAN
MC LC
DANH MC CÁC KÝ HIU, CÁC CH VIT TT
DANH MC CÁC HÌNH V,ăSă
PHN M U 1
CHNGă1: CăS LÝ LUN V H THNG KIM SOÁT NI B
HOTăNG TÍN DNGăTRONGăNGỂNăHĨNGăTHNGăMI 7
1.1. Tng quan v kim soát ni b 7
1.1.1. Lch s ra đi và phát trin h thng lý lun v kim soát ni b 7
1.1.2. nh ngha h thng kim soát ni b 8
1.1.3. Các b phn hp thành h thng kim soát ni b 8
1.1.4. Hn ch tim tàng ca h thng kim soát ni b 9
1.2. Kim soát ni b trong ngân hàng thng mi 10
1.2.1. Khái nim ngân hàng thng mi 10
1.2.2. Vai trò ca ngân hàng thng mi 10
1.2.3. S cn thit ca h thng kim soát ni b trong ngân hàng 11
1.2.4. Vai trò và trách nhim ca nhng ngi có liên quan đn h thng
kim soát ni b trong ngân hàng 13
1.2.5. H thng lý lun kim soát ni b trong ngân hàng theo báo cáo Basel .
14
1.2.5.1. S hình thành và hot đng ca y ban Basel 14

1.2.5.2. Mc tiêu ca kim soát ni b trong ngân hàng 15
1.2.5.3. Các nguyên tc kim soát ni b trong ngân hàng 16
1.2.5.4. Bài hc kinh nghim t s tht bi ca kim soát ni b trong các
ngân hàng theo y ban Basel 20
1.2.5.5. Kinh nghim vn dng báo cáo Basel ti mt s ngân hàng trên th
gii và Vit Nam 21
1.3. Kim soát ni b đi vi hot đng tín dng trong ngân hàng thng
mi 23
1.3.1. Khái nim tín dng 23
1.3.2. Các loi tín dng trong ngân hàng 24
1.3.3. Vai trò ca hot đng tín dng ngân hàng 24
1.3.4. Ri ro tín dng và nguyên tc qun lý ri ro tín dng trong ngân hàng
25
1.3.5. Kim soát ni b đi vi hot đng tín dng 27
1.3.5.1. Thit lp quy trình tín dng cht ch 28
1.3.5.2. Các nguyên tc v thit k h thng kim soát ni b đi vi hot
đng tín dng 29
KT LUNăCHNGă1 32
CHNGă2: THC TRNG H THNG KIM SOÁT NI B I VI
HOTăNG TÍN DNG TI CÁC CHI NHÁNH NGỂNăHĨNGăTHNGă
MI TRểNăA BÀN TNHăBỊNHăNH 33
2.1. Hot đng tín dng ca h thng ngân hàng thng mi Vit Nam và các
chi nhánh ngân hàng thng mi trên đa bàn tnh Bình nh 33
2.1.1. Hot đng tín dng ca h thng ngân hàng Vit Nam 33
2.1.2. Hot đng tín dng ca các chi nhánh ngân hàng thng mi trên đa
bàn tnh Bình nh 35
2.2. Kho sát thc trng h thng kim soát ni b đi vi hot đng tín
dng ti các chi nhánh ngân hàng thng mi trên đa bàn tnh Bình nh 38
2.2.1. Mc đích và phng pháp kho sát 38
2.2.1.1. Mc đích kho sát 38

2.2.1.2. Phng pháp kho sát 38
2.2.2. Kt qu kho sát 39

2.3. ánh giá h thng kim soát ni b đi vi hot đng tín dng ti các
chi nhánh ngân hàng thng mi trên đa bàn tnh Bình nh 54
2.3.1. Nhng kt qu đt đc 54
2.3.2. Nhng hn ch 55
2.3.3. Nguyên nhân ca nhng hn ch 57
2.3.3.1. Nguyên nhân khách quan 57
2.3.3.2. Nguyên nhân ch quan 58
KT LUNăCHNGă2 62
CHNGă3:ăMT S GII PHÁP HOÀN THIN H THNG KIM SOÁT
NI B I VI HOTăNG TÍN DNG TI CÁC CHI NHÁNH NGÂN
HĨNGăTHNGăMIăTRểNăAăBĨNăTỊNHăBỊNHăNH 63
3.1. Quan đim v thit lp các gii pháp 63
3.2. Mt s kin ngh và gii pháp hoàn thin h thng kim soát ni b đi
vi hot đng tín dng ti các chi nhánh ngân hàng thng mi trên đa bàn tnh
Bình nh 64
3.2.1. Nhng kin ngh đi vi các c quan Nhà nc 64
3.2.1.1. Nhng kin ngh đi vi c quan lp pháp 64
3.2.1.2. Nhng kin ngh đi vi Ngân hàng Nhà nc 65
3.2.2. Nhng gii pháp đi vi các chi nhánh ngân hàng thng mi 69
3.2.2.1. Hoàn thin môi trng kim soát 69
3.2.2.2. Hoàn thin đánh giá ri ro 74
3.2.2.3. Hoàn thin hot đng kim soát 77
3.2.2.4. Hoàn thin thông tin và truyn thông 82
3.2.2.5. Hoàn thin hot đng giám sát 83
KT LUNăCHNGă3 85
KT LUN 86
DANH MC CÔNG TRÌNH CA TÁC GI

DANH MC TÀI LIU THAM KHO
PH LC





DANH MC CÁC KÝ HIU, CÁC CH VIT TT
T vit tt
T vităđyăđ
AAA
American Accounting Association
(Hip hi K toán Hoa K)
AICPA
American Institute of Certified Public Accountants
(Hip hi K toán viên công chng Hoa K)
CN
Chi nhánh
COSO
Committee Of Sponsoring Organizations
FEI
Finacial Executives Institute
(Hip hi Qun tr viên tài chính)
IIA
Institute of Internal Auditors
(Hip hi Kim toán viên ni b)
IMA
Institute of Management Accountants
(Hip hi K toán viên qun tr)
ISA

International Standard on Auditing
(Chun mc kim toán quc t)
KSNB
Kim soát ni b
NH
Ngân hàng
NHNN
Ngân hàng Nhà nc
NHTM
Ngân hàng thng mi
SAS
Statement on Auditing Standard
(chun mc kim toán Hoa K)
SD
Standard Deviation:  lch chun
TT
Th t





DANH MC CÁC HÌNH V, BIUă
Trang
Biu đ 2.1: Tc đ tng trng tín dng ca các ngân hàng thng mi Vit Nam
t nm 2006 – 2013 34
Biu đ 2.2: Tình hình n xu ca các NHTM Vit Nam t nm 2006 – 2013 34
Biu đ 2.3: Tình hình cho vay và huy đng ca các t chc tín dng trên đa bàn
tnh Bình nh 36
Biu đ 2.4: V trí công tác ca nhng ngi tr li bng câu hi 39

Biu đ 2.5: Thi gian công tác ca nhng ngi tr li bng câu hi 40
1

PHN M U
1. Tính cp thit caăđ tài
Ti các nc đang phát trin nh Vit Nam, NHTM thc s đóng mt vai trò
rt quan trng, vì nó đm nhn vai trò gi cho mch máu (dòng vn) ca nn kinh
t đc lu thông và có nh vy mi góp phn bôi trn cho hot đng ca mt
nn kinh t th trng còn non yu. Do đó, vic qun lý và kim soát nhng ri ro
trong hot đng ca ngân hàng là vô cùng quan trng và cn thit.
Trong kinh doanh ngành ngân hàng, li nhun t hot đng tín dng chim
t trng ch yu trong tng thu nhp. Tuy nhiên, hot đng này luôn tim n ri ro
cao, đc bit là  Vit Nam bi h thng thông tin thiu minh bch và không đy
đ, trình đ qun tr ri ro còn nhiu hn ch, tính chuyên nghip ca cán b ngân
hàng cha cao,…Thi gian gn đây có rt nhiu v bê bi, la đo xy ra trong các
ngân hàng. iu này không nhng gây thit hi đáng k cho ngân hàng và c nn
kinh t mà còn làm mt lòng tin ca nhng ngi s dng dch v ngân hàng. Mt
khác, trong thi k huy đng vn và cho vay khó khn, nhiu ngân hàng đã ni lng
chính sách tín dng làm ri ro tng cao, tình trng n xu cng tng.
Nh v trí giao thông thun li, điu kin t nhiên phong phú, c s h tng
đc chính quyn tnh Bình nh đu t nâng cp mà hin nay trên đa bàn tnh đã
có nhng khu công nghip có quy mô ln, thu hút nhiu nhà đu t tìm đn vi
Bình nh, giúp cho hot đng kinh t đi lên. Nhn thy tim nng phát trin kinh t
v nhiu mt, nhiu ngân hàng đã m rng mng li chi nhánh ca mình ti tnh
Bình nh. Tuy nhiên, trong nhng nm gn đây, cùng vi nhng khó khn ca nn
kinh t th gii và c nc nói chung, hot đng tín dng ca các ngân hàng trên đa
bàn tnh Bình nh cng gp không ít khó khn. Mt khác, do nng lc qun tr,
điu hành, trình đ chuyên môn còn thp, nhng nguyên nhân khách quan khác nên
vn tn ti nhng yu kém và ri ro trong hot đng kinh doanh đc bit là  lnh
vc tín dng. Vì vy, bên cnh vic hoàn thin các bin pháp k thut nghip v thì

vic thit k và vn hành mt h thng KSNB hiu qu s góp phn quan trng
trong vic hn ch nhng ri ro đng thi thúc đy hot đng tín dng phát trin
mt cách an toàn và lành mnh.
2

2. Tng quan các nghiên cuătrcăđơy
Mt s nghiên cu trc đây v KSNB đi vi hot đng tín dng trong
ngân hàng nh:
1. Phí Th Thu Hin, 2004. Hoàn thin h thng kim soát ni b đi vi
nghip v tín dng trong các ngân hàng thng mi Vit Nam. Lun vn thc s.
i hc Kinh t Thành ph H Chí Minh.
Tác gi đã s dng bng câu hi đ kho sát thc trng h thng KSNB đi
vi nghip v tín dng ti 6 NHTM có quy mô d n tín dng cao so vi toàn
ngành, 1 NHTM c phn có quy mô trung bình và 1 NHTM c phn có quy mô
nh. Ngoài ra, tác gi còn tho lun vi mt s nhà qun lý, kim toán viên ni b,
cán b tín dng và phng vn kim toán viên đc lp có kinh nghim kim toán
trong lnh vc ngân hàng. Trên c s nhng u đim và tn ti ca h thng KSNB
ti các ngân hàng đc kho sát, tác gi đa ra mt s gii pháp nhm nâng cao
hiu qu h thng KSNB ti các NHTM Vit Nam.
2. Phan Thy Thanh Tho, 2007. Hoàn thin h thng kim soát ni b đi
vi nghip v tín dng ti các ngân hàng thng mi trên đa bàn tnh Bình Dng.
Lun vn thc s. i hc Kinh t Thành ph H Chí Minh.
Trong đ tài này, tác gi đã s dng bng câu hi đ kho sát thc trng h
thng KSNB đi vi nghip v tín dng ti 7 NHTM (4 NHTM quc doanh và 3
NHTM c phn) trên đa bàn tnh Bình Dng đng thi tác gi đã tho lun vi
mt s nhà qun lý, kim toán viên ni b và cán b tín dng ti các ngân hàng này.
Kt qu kho sát đã cho thy các u đim và tn ti ca h thng KSNB đi vi
nghip v tín dng t đó đa ra kin ngh đ hoàn thin h thng KSNB ti các
ngân hàng trên đa bàn tnh Bình Dng.
3. Nguyn Th Thanh Tho, 2010. Hoàn thin h thng kim soát ni b đi

vi nghip v tín dng ti các ngân hàng thng mi trên đa bàn thành ph H
Chí Minh. Lun vn thc s. i hc Kinh t Thành ph H Chí Minh.
Tác gi đã s dng bng câu hi đ kho sát thc trng 14 NHTM trên đa
bàn TP. H Chí Minh v h thng KSNB đi vi nghip v tín dng. Ngoài ra, tác
gi còn tho lun vi nhà qun lý, cán b tín dng, kim toán viên ni b xoay
3

quanh vn đ ri ro tín dng ti các NHTM.  tài cng đa ra nhng kin ngh
nhm hoàn thin h thng KSNB đi vi hot đng tín dng.
4. Lê Th Thanh M, 2010. Hoàn thin h thng kim soát ni b đi vi
hot đng tín dng ti ngân hàng TMCP ông Á chi nhánh Bình nh. Lun vn
thc s. i hc Kinh t Thành ph H Chí Minh.
Trong đ tài này, tác gi cng s dng bng câu hi đ kho sát h thng
KSNB đi vi hot đng tín dng ti ngân hàng ông Á chi nhánh Bình nh. T
kt qu kho sát, tác gi đã đa ra nhng kin ngh nhm hoàn thin h thng
KSNB đi vi hot đng tín dng ti ngân hàng này.
5. Trng Kim Nht, 2013. Hoàn thin h thng kim soát ni b hot đng
tín dng ti ngân hàng thng mi c phn xut nhp khu Vit Nam. Lun vn
thc s. i hc Kinh t Thành ph H Chí Minh.
Tác gi đã s dng bng câu hi gi cho cán b KSNB và cán b tín dng ti
ngân hàng Eximbank. Bng câu hi s dng thang đo likert 5 mc đ t hoàn toàn
không đng Ủ đn hoàn toàn đng ý. Tác gi đã phát ra 150 bng câu hi, thu li
đc 137 bng, tuy nhiên có 17 bng không hp l. Nh vy, có 120 bng câu hi
thu đc hp l. Kt qu kho sát cho thy, v c bn, h thng KSNB ca
Eximbank đc xây dng đáp ng đc nhu cu mi ca lut các t chc tín dng.
Tuy nhiên, vn còn có nhng hn ch làm cho hiu qu hot đng tín dng ti ngân
hàng này cha cao. Vì vy, tác gi đã đa ra nhng kin ngh nhm hoàn thin h
thng KSNB hot đng tín dng ti ngân hàng này nhm gim thiu ri ro tín dng.
6. Salehi, M. et al., 2013. Effectiveness of Internal Control in the Banking
Sector: Evidence from Bank Mellat, Iran. The IUP Journal of Bank Management,

Vol. XII, No. 1, 2013.
Tác gi tin hành kho sát hiu qu ca KSNB trong ngành ngân hàng ca
Iran – Bng chng t ngân hàng Mellat.  thc hin nghiên cu này, tác gi đã gi
bng câu hi kho sát đn 187 cá nhân trong ngân hàng Mellat nhng ch thu đc
105 bng câu hi hp l. Tác gi đi tr li 2 câu hi: Th nht, h thng KSNB có
kh nng ngn nga gian ln và nhm ln không? Th hai, có mi quan h gia s
yu kém ca các thành phn trong h thng KSNB và s xut hin ca gian ln và
4

nhm ln không? Kt qu kho sát cho thy, h thng KSNB có kh nng ngn
nga gian ln và nhm ln và có mi quan h gia nhng yu kém ca các thành
phn trong h thng KSNB và s xut hin ca gian ln và nhm ln.
7. Barakat, A., 2009. Banks Basel II norms requirement regarding internal
control. Delhi Business Review Vol. 10, No. 2 (July –December 2009).
Nghiên cu này nhm mc đích đo lng KSNB khi ng dng các quy tc
ca Basel II ti các ngân hàng  Jordan và xác đnh xem có s khác bit trong vic
thc hin tiêu chun ca Basel II liên quan đn KSNB gia các ngân hàng  Jordan,
 Rp và ngân hàng nc ngoài không?  đt đc mc đích này, tác gi đã gi
62 bng câu hi cho các nhân viên thuc các b phn qun lý ri ro, b phn hot
đng, nhân viên tín dng và nhân viên KSNB ca 10 ngân hàng  Jordan và thu
đc 40 bng câu hi hp l (chim t l 64,5%). Bng câu hi đc thit k theo 5
yu t ca KSNB theo báo cáo Basel bao gm: Giám sát ca nhà qun lỦ và vn hóa
kim soát; đnh ngha và đánh giá ri ro; hot đng kim soát và phân công nhim
v; thông tin và truyn thông; hot đng giám sát và sa cha sai sót. Tác gi s
dng thang đo Likert 5 mc đ đ thit k bng câu hi, phng pháp chn mu
ngu nhiên và s dng phn mm SPSS đ phân tích. Kt qu nghiên cu ch ra
rng ngân hàng Jordan đã ng dng các quy tc ca Basel II liên quan đn kim
soát ni b và không có s khác bit đáng k nào v mc đ ng dng các tiêu
chun ca Basel II liên quan đn kim soát ni b gia các ngân hàng  Jordan, 
Rp và ngân hàng nc ngoài.

Tôi nhn thy rng, mc dù có nhiu nghiên cu trc đây v h thng KSNB
đi vi hot đng tín dng trong ngân hàng nhng cha có nghiên cu nào đc thc
hin ti các chi nhánh NHTM trên đa bàn tnh Bình nh. Trong khi đó, hot đng
tín dng ti các chi nhánh này có nhng đc đim khác bit so vi các đa bàn khác
cn đc quan tâm, chng hn nh vic cho vay h tr cho lnh vc nông nghip, h
tr cho vay cho các doanh nghip đu t vào d án khu kinh t Nhn Hi có th có
nhiu ri ro, Ngoài ra, hin nay t l n xu và vic vi phm đo đc ca các cán
b ngân hàng trên đa bàn tnh ngày càng tng, trình đ đi ng cán b còn hn ch,
nng lc qun lý còn yu kém đã nh hng không nh đn cht lng tín dng ti
5

các chi nhánh NHTM trên đa bàn tnh Bình nh. Vì các lý do trên nên tôi quyt
đnh chn đ tài nghiên cu ắHoƠnăthin h thng kim soát ni b đi vi hot
đng tín dng ti các chi nhánh ngơnăhƠngăthngămiătrênăđa bàn tnh Bình
nh”. Tác gi s dng bng câu hi đc thit k theo thang đo Likert 5 mc đ đi
sâu vào tng yu t cu thành ca h thng KSNB đ đánh giá nhng u, nhc đim
và đa ra các gii pháp nhm hoàn thin ca h thng KSNB đi vi hot đng tín
dng nhm hng ti 3 mc tiêu, đó là: s hu hiu và hiu qu ca hot đng, s tin
cy ca báo cáo tài chính và s tuân th pháp lut, các quy đnh.
3. Mc tiêu nghiên cu
- Nghiên cu ni dung và vai trò ca h thng KSNB đi vi hot đng
tín dng.
- Tìm hiu thc trng h thng KSNB đi vi hot đng tín dng ti các chi
nhánh NHTM trên đa bàn tnh Bình nh - Nhng u đim và tn ti.
-  xut mt s kin ngh và gii pháp nhm hoàn thin h thng KSNB đi
vi hot đng tín dng ti các chi nhánh NHTM trên đa bàn tnh Bình nh.
4.ăiătng và phm vi nghiên cu
- i tng nghiên cu: H thng KSNB đi vi hot đng tín dng ti các
chi nhánh NHTM.
- Phm vi nghiên cu:  tài tp trung vào nghiên cu h thng KSNB đi

vi hot đng tín dng ti các chi nhánh NHTM trên đa bàn tnh Bình nh.
5.ăPhngăphápănghiênăcu
- Phng pháp phân tích tài liu: Nghiên cu lý thuyt liên quan đn h
thng KSNB hot đng tín dng, phân tích các tài liu có liên quan đn đ tài
nghiên cu. Phng pháp này giúp h thng hóa c s lý lun v KSNB.
- Phng pháp phng vn: Tho lun vi nhân viên KSNB và nhân viên tín
dng v hot đng tín dng và KSNB đi vi hot đng tín dng.
- Phng pháp điu tra kho sát: S dng bng câu hi kho sát thc trng
h thng KSNB hot đng tín dng ti các chi nhánh NHTM trên đa bàn tnh Bình
nh. Sau đó s dng phn mm SPSS đ thng kê mô t kt qu thu thp đc.

6

6.ăụănghaăkhoaăhc và thc tin caăđ tài
 tài tp trung đánh giá hiu qu ca h thng KSNB đi vi hot đng tín
dng ti các chi nhánh NHTM trên đa bàn tnh Bình nh. Thông qua vic phân
tích, đánh giá u, nhc đim ca h thng KSNB trong vic ngn nga ri ro tín
dng, tác gi s đa ra mt s kin ngh nhm hoàn thin h thng KSNB đi vi
hot đng tín dng. Kt qu nghiên cu ca đ tài có Ủ ngha nh sau:
Th nht, v mt lý lun:
 tài s góp phn làm rõ h thng lý lun v KSNB và KSNB đi vi hot
đng tín dng.
Th hai, v mt thc tin:
Mt là, đi vi các chi nhánh NHTM trên đa bàn tnh Bình nh: Kt qu đ
tài giúp các ngân hàng nhn ra nhng tn ti, yu kém trong h thng KSNB đi vi
hot đng tín dng. Các kin ngh ca đ tài có Ủ ngha đi vi các chi nhánh này
trong vic khc phc nhng yu kém và hoàn thin h thng KSNB hot đng tín
dng nhm gim thiu ri ro đi vi hot đng này ti ngân hàng mình.
Hai là, đi vi NHNN chi nhánh Bình nh: Ni dung đ tài là t liu đ
NHNN hoàn thin các quy đnh pháp lut v hot đng tín dng, các chính sách

nhm thanh tra, giám sát các ngân hàng trong hot đng tín dng.
7. Kt cu caăđ tài
Ngoài phn m đu, kt lun, danh mc tài liu tham kho và ph lc, lun
vn gm 3 chng:
Chng 1: C s lý lun v h thng kim soát ni hot đng tín dng trong
ngân hàng thng mi.
Chng 2: Thc trng h thng kim soát ni b đi vi hot đng tín dng
ti các chi nhánh ngân hàng thng mi trên đa bàn tnh Bình nh.
Chng 3: Mt s gii pháp nhm hoàn thin h thng kim soát ni b đi
vi hot đng tín dng ti các chi nhánh ngân hàng thng mi trên đa bàn tnh
Bình nh.


7

CHNGă1
CăS LÝ LUN V H THNG KIM SOÁT NI B HOTăNG
TÍN DNGăTRONGăNGỂNăHĨNGăTHNGăMI
1.1. Tng quan v kim soát ni b
1.1.1. Lch s raăđi và phát trin h thng lý lun v kim soát ni b
Khái nim KSNB bt đu xut hin vào đu th k XX trong các tài liu v
kim toán vi mt Ủ ngha rt đn gin là các bin pháp nhm bo v tin không b
các nhân viên bin th. n nm 1929, thut ng KSNB đc đ cp chính thc
trong mt công b ca Cc D tr Liên bang Hoa K (Federal Reserve Bulletin).
Theo đó, KSNB đc đnh ngha là mt công c đ bo v tin và các tài sn khác
đng thi thúc đy nâng cao hiu qu hot đng.
Công nhn tm quan trng ca KSNB, nhiu t chc đã tham gia nghiên cu
v vn đ này. Trong nhng nm 1990, các khuôn kh v KSNB ra đi nh COSO
(M), Turnbull (Anh), CoCo (Canada) xut hin. Trong đó, báo cáo ca COSO
đc s dng rng rãi nht. (International Federation of Accountants, 2006)

COSO là mt y ban thuc Hi đng quc gia Hoa K v vic chng gian
ln trên báo cáo tài chính, thng gi là y ban Treadway. y ban COSO đc
thành lp vào nm 1985 di s bo tr ca 5 t chc ngh nghip (AICPA, AAA,
FEI, IMA, IIA), mi t chc này đã ch đnh mt đi din đ lp ra y ban COSO.
n nm 1992, COSO đã phát hành báo cáo. Báo cáo COSO 1992 là tài liu
đu tiên trên th gii đa ra khuôn mu lý thuyt KSNB mt cách đy đ và có h
thng. c đim ni bt ca báo cáo này là cung cp mt tm nhìn rng và mang
tính qun tr, trong đó KSNB không ch là mt vn đ liên quan đn báo cáo tài
chính mà đc m rng ra cho c phng din hot đng và tuân th.
Sau đó, hàng lot các nghiên cu v phát trin KSNB trong nhiu lnh vc
khác nhau đã ra đi, chng hn nh: Phát trin v phía qun tr (báo cáo COSO
2004), phát trin cho các doanh nghip nh (báo cáo COSO 2006), phát trin theo
hng công ngh thông tin (CoBIT 1996), phát trin theo hng kim toán đc lp
và theo hng kim toán ni b (SAS 78, SAS 94, ISA 315, ISA 265), phát trin
theo hng chuyên sâu vào lnh vc ngân hàng (báo cáo Basel 1998).
8

Sau 21 nm k t khi y ban COSO ban hành báo cáo COSO 1992, môi
trng hot đng kinh doanh đã có nhiu thay đi đáng k, đc bit là s phát trin
ca công ngh thông tin. Do đó, vào nm 2013, y ban COSO đã cp nht và ci
tin báo cáo nhm giúp các t chc thit k và phát trin h thng KSNB phù hp.
1.1.2.ănhănghaăh thng kim soát ni b
nh ngha v KSNB trong báo cáo COSO 2013 không có gì thay đi so vi
báo cáo COSO 1992 (Lord, 2013) và hin nay đnh ngha KSNB theo báo cáo này
đc chp nhn rng rãi nht.
Báo cáo COSO 2013 đnh ngha: “Kim soát ni b là mt quá trình b chi
phi bi ngi qun lý, Hi đng qun tr và các nhân viên ca đn v, nó đc
thit lp đ cung cp mt s đm bo hp lý nhm đt đc các mc tiêu sau đây:
- S hu hiu và hiu qu ca hot đng;
- S tin cy ca báo cáo tài chính;

- S tuân th các lut l và quy đnh”.
1.1.3. Các b phn hp thành h thng kim soát ni b
Theo báo cáo COSO 1992, h thng KSNB bao gm 5 b phn có mi liên
h cht ch vi nhau, bao gm: Môi trng kim soát, đánh giá ri ro, hot đng
kim soát, thông tin và truyn thông, giám sát. (xem ph lc 1)
Báo cáo COSO 2013 gm 3 phn chính: Tóm tt dành cho ngi điu hành,
khuôn mu h thng KSNB và công c đ đánh giá tính hu hiu ca KSNB. Ngoài
ra, COSO còn ban hành thêm s tay v KSNB v vic lp báo cáo tài chính cho
ngi bên ngoài, trong đó trình bày v phng pháp tip cn và các thí d minh
ha. Trong khuôn mu báo cáo COSO 2013, đnh ngha KSNB và nm b phn cu
thành theo báo cáo COSO 1992 vn đc gi nguyên. So vi COSO 1992, báo cáo
COSO 2013 có mt s đim thay đi chính sau (Kramer and Cizl, 2013).
Th nht, v mc tiêu ca KSNB: báo cáo COSO 2013 vn đa ra ba mc
tiêu c bn mà h thng KSNB cn hng đn, đó là mc tiêu hot đng, mc tiêu
báo cáo tài chính và mc tiêu tuân th. Tuy nhiên,  mc tiêu báo cáo tài chính, báo
cáo COSO 2013 còn nhn mnh đn báo cáo tài chính cho ngi bên ngoài và báo
cáo phi tài chính.
9

Th hai, v các nhân t hp thành h thng KSNB: Báo cáo COSO vn đa ra
nm b phn ca KSNB. Tuy nhiên, trong ni dung chi tit, có mt s thay đi cho phù
hp vi thay đi ca môi trng kinh doanh và nhân t th 5 là hot đng giám sát
thay cho giám sát. Ngoài ra, ni dung cn bn ca nm b phn đc tng hp thành
17 nguyên tc giúp nhà qun lý d dàng hn trong vic thit lp h thng KSNB.
Các nguyên tc theo báo cáo COSO 2013 xem  ph lc 2.
1.1.4. Hn ch tim tàng ca h thng kim soát ni b
H thng KSNB, dù đc thit k và vn hành nh th nào thì cng ch cung
cp mt đm bo hp lý trong vic đt đc các mc tiêu ca đn v (COSO, 2013).
Nh vy, h thng này ch có th giúp hn ch ti đa nhng sai phm ch không th
đm bo không có bt k sai phm nào xy ra vì nó có nhng hn ch tim tàng

xut phát t nhng nguyên nhân sau đây (Trn Th Giang Tân và cng s, 2014):
- Nhng hn ch xut phát t bn thân con ngi nh s vô ý, bt cn, đãng
trí, đánh giá sai, hiu sai ch dn ca cp trên hoc các báo cáo ca cp di,…
- Kh nng đánh la, che giu ca nhân viên thông qua s thông đng vi
nhau hay vi các đi tng bên ngoài đn v.
- Hot đng kim soát thng ch nhm vào các hot đng thng xuyên
phát sinh mà ít chú Ủ đn nhng nghip v không thng xuyên, do đó nhng sai
phm trong các nghip v này thng b b qua.
- Yêu cu thng xuyên và trên ht đt ra ca ngi qun lý là chi phí b ra
cho hot đng kim soát phi nh hn giá tr thit hi c tính do nhm ln hay
gian ln gây ra.
- Luôn có kh nng là các cá nhân có trách nhim kim soát đã lm dng
quyn hn ca mình đ phc v cho mu đ riêng.
- iu kin hot đng ca đn v thay đi nên dn ti nhng th tc kim
soát cng không còn phù hp…
Chính nhng hn ch nói trên ca KSNB là nguyên nhân khin cho KSNB
không th đm bo tuyt đi mà ch đm bo hp lý trong vic đt đc các mc
tiêu ca mình.

10

1.2. Kim soát ni b trongăngơnăhƠngăthngămi
1.2.1. Khái nimăngơnăhƠngăthngămi
NHTM là mt đnh ch tài chính trung gian có v trí quan trng trong nn
kinh t. Cùng vi s phát trin và bin đi ca h thng ngân hàng, s pha trn các
hot đng truyn thng ca ngân hàng vi các loi hình trung gian tài chính, khái
nim v NHTM cng thay đi.
Ti Hoa K: “Ngân hàng thng mi là mt t chc kinh doanh trong lnh
vc tin t, chuyên cung cp các dch v v tài chính nh nhn tin gi, chuyn
tin, thanh toán, cho vay, đu t, đi tin, mua bán ngoi hi và các dch v khác

liên quan đn tin nh bo qun, y thác, làm đi lỦ trong nc và quc t” (Trm
Th Xuân Hng và cng s, 2013, trang 6).
Ti Pháp: “Theo đo lut ngân hàng Pháp nm 1941, ngân hàng thng mi
là nhng doanh nghip hay c s mà ngh nghip thng xuyên là nhn tin bc
ca công chúng di hình thc ký thác hoc di các hình thc khác và s dng s
tin đó cho chính h trong các nghip v v chit khu, tín dng và cung cp các
dch v tài chính”. (Trm Th Xuân Hng và cng s, 2013, trang 6).
Ti Vit Nam, theo điu 4 lut các t chc tín dng s 47/2010/QH12 ngày
16/6/2010, “Ngân hàng thng mi là loi hình ngân hàng đc thc hin tt c các
hot đng ngân hàng và các hot đng kinh doanh khác theo quy đnh ca lut các
t chc tín dng nhm mc tiêu li nhun”.
Nh vy, NHTM là t chc đc thành lp theo quy đnh ca pháp lut, kinh
doanh trong lnh vc tin t, vi các hot đng thng xuyên là nhn tin gi di
nhiu hình thc khác nhau và s dng s tin này đ cung cp tín dng, cung ng
các dch v thanh toán cho các ch th trong nn kinh t, nhm mc tiêu li nhun.
1.2.2. Vai trò caăngơnăhƠngăthngămi
NHTM có vai trò quan trng trong nn kinh t và đc th hin nh sau
(Trm Th Xuân Hng và cng s, 2013):
Th nht, điu tit ngun vn, góp phn nâng cao hiu qu s dng vn cho
nn kinh t: Nh hot đng ca NHTM mà ngun vn nhàn ri trong nn kinh t
đc tp hp li thành ngun vn ln phc v cho đi sng xã hi và phát trin
11

kinh t. NHTM tr thành kênh chu chuyn vn quan trng trong nn kinh t, cung
ng vn cho các ch th và góp phn thúc đy kinh t.
Th hai, to điu kin thúc đy th trng tài chính phát trin: Hot đng ca
NHTM va mang tính cnh tranh va có tác đng h tng đn các hot đng khác
trong lnh vc tài chính nh th trng chng khoán, bo him,…Khi NHTM ngày
càng phát trin và hoàn thin thì ngày càng có nhiu dch v h tr cho các hot
đng trên. Ngc li, s phát trin đa dng ca các sn phm trên th trng tài

chính s tác đng tr li đi vi s phát trin ca các NHTM, xut hin s kt hp
và bán chéo sn phm ca NHTM vi các đnh ch tài chính khác nh: công ty bo
him, công ty chng khoán, công ty tài chính và qu đu t,…góp phn gia tng
doanh s giao dch trên th trng tài chính.
Th ba, góp phn thc thi chính sách tin t quc gia: Ngân hàng trung ng
là c quan xây dng và điu hành chính sách tin t, nhng đ thc thi các chính
sách này ngân hàng trung ng phi s dng các công c nh: d tr bt buc, lãi
sut, tái cp vn, th trng m,…tác đng trc tip đn hot đng kinh doanh ca
NHTM, thay đi tng hoc gim khi lng tin t trong nn kinh t, góp phn bình
n lu thông tin t ca quc gia, kim soát lm phát.
1.2.3. S cn thit ca h thng kim soát ni b trong ngân hàng
Ngân hàng đóng mt vai trò quan trng trong hot đng ca nn kinh t và
đc xem là mch máu ca nn kinh t. Vì vy, vic đm bo các ngân hàng hot
đng hiu qu đng thi gim thiu ti đa nhng tn tht trong hot đng ca ngân
hàng là nhim v cn đc quan tâm và chú trng. NHTM có nhng đim khác bit
so vi các đn v kinh t khác và chính nhng đim khác bit này giúp cho nó th
hin vai trò quan trng ca mình trong nn kinh t:
Th nht, NHTM hot đng kinh doanh trong lnh vc tài chính – tin t.
ây là lnh vc đc bit, nhy cm, tác đng trc tip đn mi ngành ngh, mi
hot đng và các ch th trong nn kinh t. Do đó, khi lnh vc này có nhng hot
đng xu hoc bt thng thì s nh hng đn nn kinh t.
Th hai, hot đng kinh doanh ca NHTM da vào nim tin và mc đ tín
nhim ca khách hàng đi vi ngân hàng. Vì vy, khi lòng tin ca khách hàng đi
12

vi ngân hàng gim sút thì s rt khó khn trong vic huy đng vn, quan h tín
dng gia ngân hàng và khách hàng không đc thit lp đng thi các dch v
khác ca ngân hàng cng gp khó khn.
Th ba, hot đng kinh doanh ca NHTM có th gp nhiu ri ro, chng hn
nh ri ro thanh khon, ri ro lãi sut, ri ro t giá, ri ro h thng,…và khi ngân

hàng gp nhng ri ro này, nó không ch nh hng đn ngân hàng mà còn nh
hng đn hot đng ca c nn kinh t.
Th t, hot đng kinh doanh ca các NHTM chu nh hng dây chuyn
vi nhau. Trong thc t, hot đng kinh doanh ca ngân hàng mang tính h thng
nên khi có mt ngân hàng mt kh nng thanh toán thì s to ra mt tác đng lan
truyn đn các NHTM khác.
Xét di góc đ hot đng nghip v ngân hàng, nhng đc đim ca hot đng
ngân hàng nh hng đn vic thit k h thng KSNB nh: NHTM thng có s
lng ln các nghip v và giao dch c v s lng ln giá tr đng thi liên quan đn
tin vì vy d xy ra gian ln và tht thoát nu không đc kim soát cht ch, NHTM
có mng li hot đng rng ln và phi tuân th cht ch các quy đnh v pháp lý.
Trong nhng nm va qua, nn kinh t th gii chng kin nhiu v sp đ
trong ngân hàng. Chng hn nh, Continental Illinois National Bank (CINB) là ngân
hàng ln th 7 ca M vào cui thp niên 1980 nhng ngân hàng này b phá sn vào
tháng 5/1984. Ngân hàng Lehman Brothers 158 nm tui cng phá sn vào ngày
15/9/2008,…Thi gian gn đây cng có nhiu v bê bi, gian ln trong ngành ngân
hàng  Vit Nam. Trong quá trình thm đnh tín dng, nhân viên tín dng đã không
tuân th đúng các quy trình, s la di tinh vi ca các doanh nghip đã làm cho các
ngân hàng mc sai lm trong vic cho vay. ng thi, các ngân hàng không giám sát
cht ch khon vay và tài sn th chp đã làm thit hi cho ngân hàng, đin hình là v
7 ngân hàng tranh nhau kho cà phê ca công ty Trng Ngân. Ngoài ra, phi k đn
v án Hunh Th Huyn Nh chim đot hn 4.911 t đng xy ra ti ngân hàng
Công thng Vit Nam. Hành vi phm ti này đã làm nh hng nghiêm trng đn
uy tín ca ngân hàng đng thi to ra tâm lý hoang mang ca khách hàng khi tham
gia giao dch vi ngân hàng.
13

Tóm li, trong xu th hi nhp toàn cu hóa hin nay, vic đm bo NHTM
hot đng an toàn, hiu qu là điu cn thit và quan trng. H thng KSNB hu
hiu s giúp cho các ngân hàng đt đc các mc tiêu đ ra đng thi gim thiu ti

đa gian ln, nhm ln và thit hi cho ngân hàng. Vì vy, các NHTM cn phi thit
lp và duy trì mt h thng KSNB hiu qu đ giúp ngân hàng nâng cao nng lc,
hn ch các s c và đm bo mch máu trong nn kinh t đc lu thông.
1.2.4. Vai trò và trách nhim ca nhngăngiăcóăliênăquanăđn h thng kim
soát ni b trong ngân hàng
Mc đ hu hiu ca h thng KSNB ph thuc rt nhiu vào s tham gia và
đóng góp ca các đi tng bên trong và bên ngoài đn v. Vai trò và trách nhim
ca h đc quy đnh trong Thông t 44/2011/TT-NHNN nh sau:
- Hi đng qun tr, Hi đng thành viên có trách nhim xem xét, đánh giá li
h thng KSNB. Trong đó cn lu Ủ đn h thng nhn dng, đo lng, đánh giá và
qun lỦ ri ro, phng pháp đánh giá vn, h thng thông tin báo cáo tài chính và
thông tin qun lỦ. Ngoài ra, đm bo vic Tng giám đc (Giám đc) thit lp và duy
trì h thng KSNB hp lỦ, hiu qu đng thi giám sát, đôn đc kp thi vic thc
hin các Ủ kin ch đo, các yêu cu ca NHNN v h thng KSNB ti t chc mình.
- Trách nhim ca Tng giám đc (Giám đc): Tng giám đc (Giám đc) là
ngi chu trách nhim đu tiên tin hành t chc kim tra, đánh giá v h thng
KSNB đng thi phi chu trách nhim cui cùng v s hp lỦ, hiu lc và tính hiu
qu ca nó. H còn chu trách nhim thit lp, duy trì và phát trin h thng KSNB
hp lỦ, hiu qu nhm đm bo t chc mình hot đng an toàn, hiu qu, đúng
pháp lut và các quy đnh ni b. Ngoài ra, đnh k hng nm, h phi báo cáo Hi
đng qun tr, Hi đng thành viên, Ban kim soát kt qu t đánh giá v h thng
KSNB và kin ngh, đ xut nhm chnh sa, b sung, hoàn thin h thng KSNB.
- Ban kim soát có trách nhim ch đo, điu hành b phn kim toán ni b
thc hin rà soát, đánh giá mt cách đc lp, khách quan đi vi h thng KSNB và
đnh k thông báo Hi đng qun tr, Hi đng thành viên, Tng giám đc (Giám
đc) v h thng KSNB. Ngoài ra, h còn đa ra các kin ngh, đ xut nhm chnh
sa, hoàn thin h thng KSNB.
14

- Trng kim toán ni b có trách nhim đm bo thc hin đy đ mi chc

nng, nhim v, quyn hn liên quan đn công tác kim toán đi vi h thng KSNB.
- Các nhân viên trong ngân hàng có trách nhim tuân th và thc hin đúng
các yêu cu ca cp trên đ đm bo h thng KSNB vn hành mt cách có hiu qu.
- C quan Thanh tra, giám sát ngân hàng và NHNN chi nhánh thc hin thanh
tra, giám sát vic tuân th các quy đnh v KSNB theo quy đnh ti Thông t 44.
1.2.5. H thng lý lun kim soát ni b trong ngân hàng theo báo cáo Basel
1.2.5.1. S hình thành và hot đng ca y ban Basel
y ban Basel v giám sát ngân hàng là mt din đàn cho s hp tác thng
xuyên v các vn đ liên quan đn giám sát hot đng ngân hàng. Mc tiêu ca y
ban là hiu rõ hn v các vn đ mu cht trong vic giám sát và nâng cao cht lng
giám sát hot đng ngân hàng trên toàn cu. S hình thành, phát trin và hot đng
ca y ban này đc tóm tt nh sau (Basel Committee, 2013):
u nm 1975, mt nhóm các Ngân hàng Trung ng và c quan giám sát
ca 10 nc phát trin (G10) đã thành lp mt y ban v các quy đnh ngân hàng
và thc tin giám sát ti thành ph Basel, Thy S nhm tìm cách ngn chn s sp
đ hàng lot ca các ngân hàng vào thp k 80. Sau đó đi tên thành y ban Basel
v giám sát ngân hàng. K t cuc hp đu tiên vào tháng 02/1975, các cuc hp
tip theo ca y ban đc t chc thng xuyên ba hoc bn ln trong mt nm.
Thành viên ca y ban là Ngân hàng trung ng hoc c quan giám sát ngân
hàng ca các quc gia. Hin nay s lng thành viên ca y ban là 27 thành viên 
nhng quc gia nh: Argentina, Úc, B, Brazil, Canada, Trung Quc, Pháp, c,
Hng Kông, n , In-đô-nê-xia, ụ, Nht, Hàn Quc, Luxembourg, Mexico, Hà
Lan, Nga,  Rp Xê Út, Singapore, Nam Phi, Tây Ban Nha, Thy in, Thy
S, Th Nh K, Anh và M.
Hi đng th kỦ ca y ban Basel đc đ xut bi Ngân hàng Thanh toán
Quc t ti thành ph Basel, Thy S gm 15 thành viên là nhng nhà giám sát hot
đng ngân hàng chuyên nghip đc bit phái tm thi t các t chc tín dng tài
chính thành viên. y ban Basel và các tiu ban sn sàng đa ra nhng li t vn cho
c quan giám sát hot đng ngân hàng  tt c các nc.
15

y ban Basel không có bt k mt c quan giám sát nào đng thi nhng kt
lun ca U ban này không có tính pháp lỦ và yêu cu tuân th đi vi vic giám
sát hot đng ngân hàng. Thay vào đó, y ban Basel ch xây dng và công b
nhng tiêu chun, hng dn giám sát rng rãi và gii thiu các báo cáo thc tin
tt nht trong k vng rng các t chc riêng l s áp dng rng rãi thông qua
nhng sp xp chi tit phù hp nht cho h thng quc gia ca chính h. Theo cách
này, y ban khuyn khích vic áp dng cách tip cn và các tiêu chun chung mà
không c gng can thip vào nhng k thut giám sát ca các nc thành viên.
Nm 1988, Hip c vn Basel đu tiên (Basel I) ra đi và có hiu lc t 1992.
Mc đích ca Basel I là: Cng c s n đnh ca toàn b h thng ngân hàng quc t;
thit lp mt h thng ngân hàng quc t thng nht, bình đng nhm gim cnh tranh
không lành mnh gia các ngân hàng quc t. n nm 1996, Basel I đc b sung
thêm ri ro th trng tuy vy hip c vn còn khá nhiu đim hn ch.
Tháng 9/1998, y ban Basel đã phát hành tài liu “Khuôn mu cho h thng
kim soát ni b trong các ngân hàng”. Ni dung trong hng dn này không đa ra
nhng lý lun mi mà là s vn dng nhng lý lun c bn ca COSO vào các ngân
hàng. n ngày 26/6/2004, bn Hip c quc t v vn Basel mi (Basel II) đã
chính thc đc ban hành. Tháng 1/2007, Basel II có hiu lc và đn nm 2010 là
chm dt quá trình chuyn đi.
Vi n lc ngn chn s tái din ca cuc khng hong tài chính th gii,
ngày 12/9/2010, Hip đnh Basel III vi nhng quy đnh nghiêm ngt hn dành cho
các ngân hàng thuc 27 thành viên đã đc y ban Basel ban hành. L trình thc
hin Basel III bt đu t tháng 1/2013 và hoàn thành vào cui nm 2018.
1.2.5.2. Mc tiêu ca kim soát ni b trong ngân hàng
Theo báo cáo Basel, KSNB là mt quá trình thc hin bi Hi đng qun tr,
nhà qun lý cp cao và tt c nhân viên. Nó không phi ch là mt th tc hay chính
sách đc thc hin ti mt đim nht đnh mà là nhng hot đng liên tc đc
thc hin  mi cp trong ngân hàng. Hi đng qun tr và nhà qun lý cp cao chu
trách nhim cho vic thit lp nn vn hóa thích hp đ to điu kin cho mt quá

trình KSNB hiu qu và giám sát hiu qu ca nó trên c s liên tc, tuy nhiên, mi
16

cá nhân trong mt t chc phi tham gia vào quá trình này. Mc tiêu chính ca quy
trình KSNB có th bao gm nh sau (Basel Committee, 1998):
Th nht, tính hu hiu và hiu qu ca hot đng.
Mc tiêu này liên quan đn tính hu hiu và hiu qu ca các ngân hàng trong
vic s dng tài sn, nhng ngun lc khác đng thi bo v ngân hàng khi các tn
tht. Nhà qun lý thit lp các chính sách và th tc nhm đm bo tt c nhân viên
trong ngân hàng đang làm vic đt đc nhng mc tiêu, đó là s hiu qu, toàn vn
và không vt quá chi phí cho phép.
Th hai, đ tin cy, đy đ và kp thi ca thông tin tài chính và qun lý.
Các báo cáo cn phi đc lp và trình bày đy đ, kp thi và đáng tin cy
nhm giúp nhà qun lý ra nhng quyt đnh đúng đn. Các báo cáo tài chính, thuyt
minh tài chính có liên quan khác cng đc cung cp mt cách trung thc cho c
đông, ngi giám sát và các thành phn khác. Ngoài ra, nhng chính sách, ch th
ca Hi đng qun tr và nhà qun lý cp cao cng đc truyn đt đy đ và rõ
ràng đ tt c nhân viên ngân hàng thc hin đúng vi trách nhim ca h.
Th ba, tuân th pháp lut và các quy đnh.
Cn phi đm bo rng tt c hot đng ca ngân hàng phi phù hp vi
pháp lut và các quy đnh, chính sách ca t chc. iu này giúp ngân hàng bo v
thng hiu và uy tín ca mình đng thi giúp nhng chính sách điu tit nn kinh
t ca Nhà nc đc thc hin.
1.2.5.3. Các nguyên tc kim soát ni b trong ngân hàng
Theo báo cáo Basel, có 13 nguyên tc trong vic thit k và đánh giá h
thng KSNB trong ngân hàng (Basel Committee, 1998):
Giám sát ca nhà qunălỦăvƠăvnăhóaăkim soát
Nguyên tc 1:
Hi đng qun tr phi có trách nhim phê duyt và xem xét đnh k các
chin lc kinh doanh chung và các chính sách quan trng ca ngân hàng; hiu

nhng ri ro trng yu ca ngân hàng, thit lp mc chp nhn đc đi vi nhng
ri ro và đm bo rng các nhà qun lý cp cao thc hin các bc cn thit đ xác
đnh, đo lng, giám sát và kim soát các ri ro; phê duyt c cu t chc và đm
17

bo rng nhà qun lý cp cao đang giám sát tính hiu qu ca h thng KSNB. Hi
đng qun tr là ngi chu trách nhim cui cùng trong vic đm bo rng mt h
thng KSNB đy đ, hiu qu đc thit lp và duy trì.
Nguyên tc 2:
Nhà qun lý cp cao cn phi có trách nhim thc hin nhng chin lc và
chính sách đã đc phê duyt bi Hi đng qun tr, phát trin các quá trình xác
đnh, đo lng, giám sát và kim soát ri ro phát sinh trong ngân hàng, duy trì mt
c cu t chc mà có s phân công rõ ràng v trách nhim, quyn hn và nhng mi
quan h báo cáo, đm bo rng các trách nhim đc giao đc thc hin mt cách
có hiu qu; thit lp chính sách KSNB thích hp; giám sát tính đy đ và hiu qu
ca h thng KSNB.
Nguyên tc 3:
Hi đng qun tr và nhà qun lý cp cao chu trách nhim cho vic nâng cao
tính chính trc và các giá tr đo đc, đng thi thit lp vn hóa t chc trong đó
nhn mnh và gii thích cho tt c nhân viên bit v tm quan trng ca KSNB. Tt
c nhân viên trong mt t chc ngân hàng cn phi hiu vai trò ca h trong quá
trình KSNB và tham gia đy đ vào quá trình này.
Nhn dngăvƠăđánhăgiáări ro
Nguyên tc 4:
Mt h thng KSNB hiu qu đòi hi rng các ri ro trng yu có th nh
hng bt li đn vic đt đc mc tiêu ca ngân hàng thì đc nhn dng và
đánh giá mt cách liên tc. S đánh giá này nên bao gm tt c ri ro mà ngân hàng
và các t chc ngân hàng hp nht đang đi mt (bao gm: ri ro tín dng, ri ro
quc gia, ri ro th trng, ri ro lãi sut, ri ro thanh khon, ri ro hot đng, ri ro
pháp lý và ri ro danh ting). KSNB cn phi xem xét li nhng ri ro mi phát

sinh hoc các ri ro trc đây không kim soát đc.
Các hotăđng kim soát và s phân công, phân nhim
Nguyên tc 5:
Các hot đng kim soát phi là mt phn không th thiu trong các hot đng
hàng ngày ca mt ngân hàng. Mt h thng KSNB hiu qu đòi hi phi thit lp