i
LI CAM OAN
Tôi cam đoan lun vn này hoàn toàn do tôi thc hin. Các đon trích dn và s liu s dng
trong lun vn đu đc dn ngun và có đ chính xác cao nht trong phm vi hiu bit ca
tôi. Lun vn này không nht thit phn ánh quan đim ca Trng i hc Kinh t Thành
ph H Chí Minh hay Chng trình Ging dy Kinh t Fulbright.
Thành ph H Chí Minh, ngày … tháng … nm 2013
Tác gi lun vn
Trn Nhân Ngha
ii
LI CM N
Tôi chân thành gi li cm n đn:
Quý thy cô và tp th nhân viên Chng trình Ging dy Kinh t Fulbright;
B m, anh ch, ngi thân và các bn;
Tp th hc viên khóa MPP4;
Chú Nguyn Chun trng Phòng Công nghip và cô Tuyt trng Phòng Dân xã Cc
thng kê tnh Long An;
Chú Phong phó Phòng Qun lý Công nghip S Công thng tnh Long An;
S Giao thông Vn ti tnh Long An, S K hoch và u t tnh Long An, Ban qun lý
khu kinh t tnh Long An, Công ty in lc tnh Long An
Mi ngi đã luôn h tr và đng viên tôi trong sut quá trình hc và thc hin lun vn này.
iii
TÓM TT
Long An có nhiu điu kin thun li đ phát trin kinh t, song các kt qu tng trng giai
đon 2000 – 2012 cho thy nn kinh t Long An đang thiu nng lc cnh tranh so vi các
tnh lân cn thành ph H Chí Minh khác. T đó, tác gi tin hành phân tích nn kinh t tnh
Long An da trên khung phân tích nng lc cnh tranh ca M. Porter đã đc điu chnh t
tin s V Thành T Anh nhm xác đnh nhng nhân t ct lõi trong vic xây dng li th
cnh tranh, đng thi nhn din các rào cn khin Tnh không th tn dng li th ca mình.
Kt qu phân tích cho thy Long An có đnh hng chuyn dch kinh t hp lý, v trí đa lý
thun li, ngun đt đai di dào và trình đ phát trin cm ngành go khá tt, thun li cho
quá trình phát trin kinh t và tng trng nng sut. Tuy nhiên, nhng rào cn nh h thng
đin cha đ đáp ng nhu cu công nghip đã cn tr quá trình công nghip hóa theo đnh
hng ca Tnh, h thng giao thông yu kém và không đng b khin Tnh không th tn
dng tt v trí chin lc ca mình. Ngoài ra, cht lng ngun lao đng kém cng có tác
đng xu đn hot đng kinh t ca các doanh nghip trong Tnh, đng thi to rào cn khin
lao đng t khu vc có nng sut thp không th chuyn dch sang khu vc có nng sut cao
hn đc.
Chính quyn Long An cng có nhng quy hoch c s h tng giao thông, đin và các chính
sách chuyn dch kinh t. Tuy nhiên, theo phân tích ca các tác gi, nhng quy hoch và chính
sách này khá dàn tri và cha đúng trng tâm nên cha phát huy đc hiu qu. Tác gi
khuyn ngh Long An nên tp trung sa cha, nâng cp và xây mi các tuyn đng phc v
trc tip cho hai khu vc Nông nghip và Công nghip ca Tnh. Long An cng cn tng
cng đu t vào h thng đin ti vùng ng Tháp Mi, to điu kin thun li cho vic c
gii hóa hot đng sn xut nông nghip qua đó thúc đy chuyn dch lao đng t khu vc
Nông nghip sang Công nghip. V giáo dc và đào to, Tnh cn chú trng đu t và kêu gi
đu t t nhân vào hot đng đào tào ngh nhm tng cht lng lao đng ca Tnh và h tr
quá trình chuyn dch c cu kinh t. Long An cng cn nâng cp hoc liên kt vi các tnh
khác đ hoàn thin các lnh vc còn yu trong cm ngành lúa go ca mình.
iv
MC LC
LI CAM OAN i
LI CM N ii
TÓM TT iii
MC LC iv
DANH MC CÁC CH VIT TT vi
DANH MC BNG BIU vii U
DANH MC HÌNH V viii
DANH MC PH LC ix
CHNG 1. TNG QUAN 1
1.1 Bi cnh chính sách 1
1.2 Mc đích nghiên cu và câu hi nghiên cu 1
1.3 Phng pháp nghiên cu 2
1.4 i tng và phm vi nghiên cu 2
1.5 Khung phân tích 2
1.5.1 Các yu t sn có ca đa phng 3
1.5.2 Nng lc cnh tranh cp đ đa phng 3
1.5.3 Nng lc cnh tranh cp đ doanh nghip 4
1.6 Cu trúc đ tài 5
CHNG 2. BI CNH KINH T LONG AN GIAI ON 2001 – 2012 6
2.1 Các ch tiêu phn ánh mc đ phát trin kinh t 6
2.1.1 Tng sn phm quc ni và thu nhp bình quân đu ngi 6
2.1.2 C cu kinh t 8
2.1.3 Nng sut lao đng 9
2.2 Mt s kt qu kinh t trung gian 11
2.2.1 Xut nhp khu 11
2.2.2 Thu hút đu t nc ngoài 12
2.2.3 Khu công nghip và cm công nghip 14
v
CHNG 3. THC TRNG NNG LC CNH TRANH TNH LONG AN 15
3.1 Các yu t li th sn có ca đa phng 15
3.1.1 Tài nguyên t nhiên 15
3.1.2 V trí đa lý và điu kin t nhiên 16
3.1.3 Quy mô đa phng 17
3.2 Nng lc cnh tranh cp đ đa phng 17
3.2.1 H tng xã hi 17
3.2.2 H tng k thut 19
3.2.3 Chính sách kinh t đa phng 23
3.3 Nng lc cnh tranh cp đ doanh nghip 26
3.3.1 Môi trng kinh doanh 26
3.3.2 Trình đ phát trin cm ngành 27
3.3.3 Hot đng và chin lc ca doanh nghip 33
CHNG 4. KT LUN VÀ KIN NGH CHÍNH SÁCH 36
4.1 ánh giá nng lc cnh tranh tnh Long An 36
4.1.1 nh hng chuyn dch c cu kinh t 36
4.1.2 H tng k thut 36
4.1.3 H thng giáo dc và đào to 36
4.1.4 Cm ngành go 37
4.2 Gi ý chính sách đ nâng cao nng lc cnh tranh tnh Long An 37
4.2.1 Ci thin h thng giao thông 37
4.2.2 u t vào h thng đin và nc 38
4.2.3 Ci thin h thng giáo dc và đào to ngun nhân lc 39
4.2.4 Thúc đy chuyn dch c cu kinh t 39
4.2.5 Phát trin cm ngành 41
DANH MC TÀI LIU THAM KHO 42
PH LC 44
vi
DANH MC CÁC CH VIT TT
T vit tt Tên ting Anh Tên ting Vit
CTK Cc thng kê
BSCL ng bng sông Cu Long
FDI Foreign direct investment u t trc tip nc ngoài
GDP Gross domestic product Tng sn phm ni đa
GTSXCN Giá tr sn xut công nghip
GTVT Giao thông vn ti
KCN Khu công nghip
KV1 Khu vc Nông - Lâm - Ng nghip
KV2 Khu vc Công nghip - Xây dng
KV3 Khu vc Thng mi - Dch v
NGTK Niên giám thng kê
NLCT Nng lc cnh tranh
NXB Nhà xut bn
PCI Provincial competitiveness index Ch s nng lc cnh tranh cp tnh
TCTK Tng cc thng kê
TP.HCM Thành ph H Chí Minh
UBND y ban nhân dân
VKTTPN Vùng kinh t trng đim phía Nam
TNHH
Trách nhim hu hn
vii
DANH MC BNG BIU
Bng 2.1: C cu kinh t theo ngành kinh t tnh Long An 9
Bng 2.2: C cu kinh t theo thành phn kinh t tnh Long An 9
Bng 2.3: Xut khu theo thành phn kinh t tnh Long An 11
Bng 2.4: FDI theo đa phng (Ly k d án còn hiu lc đn 31/12/2011, triu USD) 13
Bng 3.1: Tài nguyên rng tnh Long An giai đon 2005 – 2011 15
Bng 3.2: Các sông chính Long An 16
Bng 3.3: Cht lng đng phc v công nghip và nông nghip trong tnh Long An 20
Bng 3.4: Nhà máy cp nc Long An 22
Bng 3.5: T trng lao đng KV1 và KV2 so vi lao đng toàn tnh Long An chia theo trình
đ chuyên môn k thut 24
Bng 3.6: Thu chi ngân sách Long An giai đon 2005 – 2010 (t đng) 24
Bng 3.7: Tng hp kt qu ch s PCI tnh Long An giai đon 2007 – 2012 27
Bng 3.8: Doanh nghip trong ngành ch bin go 29
Bng 3.9: Ngành h tr và có liên quan đn ngành ch bin go, nm 2011 (triu đng) 30
Bng 3.10: Doanh nghip trong ngành may gia công 32
Bng 3.11: Thông tin doanh nghip tnh Long An 34
Bng 4.1: Danh mc các d án u tiên cp 1 do tác gi khuyn ngh 37
viii
DANH MC HÌNH V
Hình 1.1: Khung lý thuyt v NLCT 3
Hình 1.2: Các ngun gc ca li th cnh tranh 5
Hình 2.1: GDP Long An giai đon 2000 – 2012 6
Hình 2.2: GDP bình quân đu ngi tnh Long An giai đon 2000 – 2012 7
Hình 2.3: C cu kinh t theo ngành kinh t Long An (%) 8
Hình 2.4: Ngun gc tng nng sut KV1, KV2, KV3 giai đon 2007 – 2012 (triu đng) 10
Hình 2.5: Nm mt hàng xut khu chính ca Long An nm 2011 (1.000 USD) 12
Hình 2.6: Vn FDI ti tnh Long An giai đon 2000 – 2010 (Triu USD) 13
Hình 3.1: C cu chi đu t tnh Long An giai đon 2005 – 2010 25
Hình 3.2: S đ cm ngành lúa go tnh Long An 27
Hình 3.3: Hin trng NLCT tnh Long An 35
ix
DANH MC PH LC
Ph lc 1: Tng trng GDP các tnh lân cn TP.HCM, c nc nm 2006 – 2010 (%) 44
Ph lc 2: GDP các tnh lân cn TP.HCM (giá so sánh, t VND) 44
Ph lc 3: GDP/ngi các tnh lân cn TP.HCM, c nc nm 2006 – 2010 44
Ph lc 4: C cu theo ngành kinh t Long An giai đon 2000 – 2012 45
Ph lc 5: Nng sut lao đng phân theo khu vc kinh t tnh Long An 45
Ph lc 6: Mt hàng xut khu ch yu ca Long An giai đon 2006 – 2012 (1.000 USD) 46
Ph lc 7: óng góp vào GTSXCN t FDI các tnh lân cn TP.HCM (%, giá so sánh) 46
Ph lc 8: Lao đng chia theo trình đ chuyên môn k thut 46
Ph lc 9: H tng giáo dc tnh Long An 47
Ph lc 10: H tng y t tnh Long An 48
Ph lc 11: Chiu dài các cp loi đng b tnh Long An 49
Ph lc 12: Danh mc các d án đng b u tiên đu t cp 1 giai đon 2011 - 2020 49
Ph lc 13: C cu tiêu th đin nm 2010, d báo ti 2015, 2020 50
Ph lc 14: Quy hoch đin Long An giai đon 2011 – 2020 51
Ph lc 15: So sánh t s tài chính nm 2011 ca các doanh nghip 52
Ph lc 16: Bn đ công nghip tnh Long An 53
Ph lc 17: Bn đ li đin Long An 54
1
CHNG 1. TNG QUAN
1.1 Bi cnh chính sách
Long An có v trí đa lý rt thun li, va thuc ng bng sông Cu Long (BSCL) rt thích
hp đ phát trin nông nghip, va thuc vùng kinh t trng đim phía Nam (VKTTPN) có
nhiu điu kin đ phát trin công nghip. Bên cnh đó, phía ông Long An tip giáp vi
Thành ph H Chí Minh (TP.HCM), thành ph nng đng nht min Nam, là đi tác đu t,
chuyn giao công ngh và là th trng tiêu th hàng hóa nông sn ln nht ca BSCL. Vi
v trí chin lc nh trên, Long An có th hòa nhp vi s tng trng và phát trin mnh m
ca các đa phng trong vùng, t đó thúc đy nn kinh t Tnh phát trin. Th nhng, so vi
các tnh lân cn TP.HCM khác (Bình Dng, ng Nai, Tin Giang, Tây Ninh và Bà Ra –
Vng Tàu), giai đon 2000 – 2010, tng sn phm ni đa (GDP) và GDP bình quân đu
ngi ca Long An luôn nhng v trí thp nht, tc đ tng trng GDP chm hn hn các
tnh này (tr Bà Ra – Vng Tàu) (Xem Ph lc 1, 2 và 3) và thiu n đnh (theo Hình 2.1,
nm 2008 tng trng GDP Long An đt 14.0%/nm gim xung 7.6%/nm vào nm 2009,
sau đó tng lên 12.6% vào nm 2010).
Có thc trng nh trên là do nng lc cnh tranh (NLCT) hay nói cách khác là nng sut lao
đng ca Long An cha cnh tranh đc vi các tnh lân cn TP.HCM. Nm 2010, nng sut
lao đng ca Long An đt 15.35 triu đng/lao đng/nm, ch cao hn Tin Giang và thp hn
c 4 tnh còn li. Chính vì lý do đó, tác gi chn đ tài “Chính sách nâng cao NLCT tnh
Long An” đ giúp Tnh khc phc tình trng khó khn hin ti đng thi thúc đy tng trng
kinh t bn vng trong tng lai.
1.2 Mc đích nghiên cu và câu hi nghiên cu
Lun vn đánh giá NLCT ca Long An nhm xác đnh nhng nhân t ct lõi trong vic xây
dng li th cnh tranh, đng thi nhn din nhng rào cn khin Tnh không th tn dng li
th ca mình, qua đó tr li 2 câu hi nghiên cu sau:
Câu hi 1: âu là nhân t ci lõi quyt đnh NLCT ca tnh Long An?
Câu hi 2: Tnh Long An cn có nhng chính sách nào đ nâng cao NLCT?
2
1.3 Phng pháp nghiên cu
Lun vn s dng phng pháp nghiên cu đnh tính, phân tích da trên khung lý thuyt đc
miêu t Mc 1.5. Thông tin và s liu s b đc thu thp thông qua các c s d liu có
sn, các n phm đã đc phát hành: Niên giám thng kê (NGTK) Long An, Quyt toán ngân
sách tnh Long An, Ch s nng lc cnh tranh cp tnh, Quy hoch tng th tnh Long An,
Cng thông tin đin t tnh Long An và website các ban ngành có liên quan…
S liu và thông tin chi tit, chuyên sâu đc tác gi thu thp ti ngun và thông qua phng
vn sâu: Báo cáo lao đng, vic làm tnh Long An, Tng điu tra c s kinh t, hành chính, s
nghip ca Tnh, Quy hoch chi tit h thng đin và giao thông, Quy hoch công nghip…
1.4 i tng và phm vi nghiên cu
i tng nghiên cu ca lun vn là các nhân t cu thành NLCT ca tnh Long An, đc
trình bày chi tit Mc 1.5.
Phm vi nghiên cu ca đ tài là đa bàn tnh Long An trong mi tng quan vi các tnh lân
cn TP.HCM khác bao gm: Bình Dng, ng Nai, Tây Ninh, Tin Giang và Bà Ra – Vng
Tàu. Thi gian nghiên cu nm trong giai đon 2000 – 2012.
1.5 Khung phân tích
1
Nghiên cu s dng khung phân tích NLCT quc gia ca Giáo s Michael E.Porter đã điu
chnh t Tin s V Thành T Anh (FETP) cho phù hp vi mc tiêu và đi tng nghiên cu
là NLCT cp tnh. Trong đó, nng sut lao đng đc đa vào v trí trung tâm phân tích, là
thc đo NLCT ca Tnh và đc quyt đnh bi mô hình 3 nhóm nhân t (Hình 1.1).
1
V Thành T Anh (2012)
3
Hình 1.1: Khung lý thuyt v NLCT
Ngun: Ly t Khung phân tích nng lc cnh tranh đa phng (2011), Hình 1, trang 2.
1.5.1 Các yu t sn có ca đa phng
Nhóm nhân t th nht gm tài nguyên t nhiên, v trí đa lý, quy mô đa phng. Vic phân
tích không ch đánh giá s lng mà còn xem xét cht lng, mc đ phong phú, kh nng s
dng ca ngun đt đai, nc, tài nguyên rng, điu kin khí hu, quy mô và đa th vùng…
Tuy nhiên, s nghèo nàn ca các yu t này không phi luôn đng ngha vi s bt li trong
cnh tranh vì khi phi đi mt vi các bt li nh chi phí đt đai cao, thiu ht nguyên vt liu
ti đa phng thì các doanh nghip mi có đng lc đi mi và nâng cp đ cnh tranh.
1.5.2 Nng lc cnh tranh cp đ đa phng
NLCT cp đ đa phng là nhng nhân t cu thành nên môi trng hot đng ca doanh
nghip, nh hng lên cách suy ngh, quan đim, thái đ cho đn hành vi, s sáng to và tinh
thn doanh nghip, bao gm: h tng xã hi, h tng k thut, các th ch và chính sách kinh
t ca đa phng.
4
Yu t h tng xã hi ly s phát trin ca con ngi làm trung tâm, chú trng vai trò ca giáo
dc c bn, y t và vn hóa tác đng lên quá trình hoàn thin nhân cách và th cht ca con
ngi. H tng k thut tp trung vào giao thông vn ti (GTVT), đin, nc và vin thông.
Tuy nhiên, đ h tr cho li th cnh tranh, hai nhân t này cn phi đc chuyên môn hóa
cao đ cho các nhu cu c th ca ngành.
Các vn đ v tài khóa, đu t, tín dng và c cu kinh t đc dùng làm thang đo đ đánh giá
yu t th ch và chính sách kinh t đa phng. Trong đó, vic sp xp th t u tiên ngun
lc cho các ngành và lnh vc đa phng, chính sách và trng thái tài khóa, đu t cng nh
hot đng tín dng – ngân hàng s đc dùng đ phân tích.
1.5.3 Nng lc cnh tranh cp đ doanh nghip
Nhóm nhân t th 3 tác đng trc tip đn nng sut ca doanh nghip, gm môi trng kinh
doanh, c s h tng k thut, trình đ phát trin cm ngành, hot đng và chin lc ca
doanh nghip.
Cht lng môi trng kinh doanh đc đánh giá qua các tiêu chí: Chi phí gia nhp th
trng, Tip cn đt đai và s n đnh trong s dng đt, Tính minh bch và tip cn thông
tin, Chi phí không chính thc, Chi phí thi gian đ thc hin các quy đnh ca Nhà nc, Dch
v h tr doanh nghip, ào to lao đng và u đãi đi vi doanh nghip Nhà nc do
Phòng Thng mi và Công nghip Vit Nam công b.
Trình đ phát trin cm ngành đc đánh giá bng mô hình kim cng ca M. Poter (Hình
1.2), s dng c s d liu Tng điu tra c s kinh t, hành chính, s nghip do Cc thng kê
(CTK) tnh Long An thc hin nm 2012.
5
Hình 1.2: Các ngun gc ca li th cnh tranh
Môi trng chính sách giúp
phát huy chin lc kinh
doanh và cnh tranh
Nhng điu kin
Nhân t (u vào)
Các ngành công nghip
h tr và có liên quan
Nhng điu kin cu
•
Môi trng ni đa khuyn
khích các dng đu t và nâng
cp bn vng thích hp
• Cnh tranh quyt lit gia
các đi th ti đa phng
S lng và chi phí ca
nhân t (đu vào)
• Tài nguyên thiên nhiên
• Tài nguyên con ngi
• Tài nguyên vn
• C s h tng vt cht
• C s h tng qun lý
• C s h tng thông tin
• C s h tng khoa hc
và công ngh
• Nhân t s lng
• Nhân t chuyên môn
- S hin hu ca các nhà
cung cp ni đa có nng
lc
S
hi
nh
uc
a ngành
- S hin hu ca các nhà
cung cp ni đa có nng
lc
- S hin hu ca ngành
công nghip cnh tranh có
liên quan
• Nhng khách hàng ni
đa sành si và đòi hi
kht khe.
• Nhu cu ca khách
hàng (ni đa) d báo
nhu cu nhng ni
khác.
• Nhu cu ni đa bt
thng nhng phân
khúc chuyên bit hóa
có th đc đáp ng trên
toàn cu
Ngun: Porter, V cnh tranh (2008)
Hot đng và chin lc doanh nghip đc đánh giá t nn tng hc vn và trình đ chuyên
môn ca ch doanh nghip, vic ng dng công ngh thông tin trong kinh doanh, kh nng
qun tr tài chính và kinh doanh ca doanh nghip.
1.6 Cu trúc đ tài
Lun vn gm 4 chng, Chng 1 gii thiu vn đ nghiên cu, phng pháp nghiên cu và
khung phân tích. Chng 2 trình bày khái quát tình hình kinh t tnh Long An giai đon 2000
– 2012. Chng 3 phân tích NLCT tnh Long An theo khung phân tích ca M. Porter. Chng
4 đa ra kt lun và khuyn ngh chính sách da trên nhng phân tích Chng 3.
6
CHNG 2. BI CNH KINH T LONG AN GIAI ON 2001 – 2012
2.1 Các ch tiêu phn ánh mc đ phát trin kinh t
2.1.1 Tng sn phm quc ni và thu nhp bình quân đu ngi
2.1.1.1 Tng sn phm quc ni
Theo Hình 2.1, nm 2012, GDP theo giá so sánh ca Long An c đt 15,809 t đng, giá
thc t là 53,272 t đng. Tc đ tng trng GDP bình quân giai đon 2000 – 2012 đt
10.62%/nm, giai đon sau cao hn giai đon trc, tuy nhiên s tng trng này không đu
và kém n đnh.
Hình 2.1: GDP Long An giai đon 2000 – 2012
4,709
5,020
5,525
6,045
6,623
7,334
8,149
9,246
10,543
11,343
12,774
14,322
15,809
0
2
4
6
8
10
12
14
16
0
2,000
4,000
6,000
8,000
10,000
12,000
14,000
16,000
18,000
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
(c)
GDP giá so sánh (t đng) Tc đ tng GDP (%)
Ngun: CTK Long An, Niên giám thng kê (NGTK) tnh Long An nm 2011, 2012
So vi các tnh lân cn TP.HCM (tr Bà Ra – Vng Tàu), Long An có tc đ tng trng
bình quân giai đon 2006 – 2010 thp nht, ch đt 11.9%/nm trong khi tc đ tng trng
bình quân ca các tnh còn li là 13.3%/nm tr lên. Không nhng th, GDP ca Long An
cng thua xa các tnh này (Xem Ph lc 1 và 2).
7
2.1.1.2 GDP bình quân đu ngi
Theo Hình 2.2, giai đon 2000 – 2012, GDP bình quân đu ngi Long An đã tng hn 8 ln.
Tuy nhiên, tng trng GDP/ngi trong giai đon này luôn thp hn tng trng GDP cùng
k. C th, tc đ tng trng GDP/ngi trung bình ch đt 9.8%/nm nhng tc đ tng
trng GDP đt ti 10.62%/nm.
Hình 2.2: GDP bình quân đu ngi tnh Long An giai đon 2000 – 2012
4.5
4.9
5.3
5.9
6.9
8.3
9.8
12.5
16.7
19.3
23.8
31.1
36.5
0
2
4
6
8
10
12
14
16
0.0
5.0
10.0
15.0
20.0
25.0
30.0
35.0
40.0
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
(c)
GDP/ngi theo giá thc t (triu đng) Tc đ tng GDP/ngi (%) Tc đ tng GDP (%)
Ngun: CTK Long An, NGTK tnh Long An nm 2011, 2012
Vi xut phát đim thp, nm 2009 GDP/ngi ca Long An mi đui kp bình quân c nc
và bt đu vn lên t nm 2010. GDP/ngi ca Tnh luôn v trí thp nht so vi các tnh
lân cn TP.HCM (tr Tin Giang), vi xu hng ni rng khong chênh lch v giá tr tuyt
đi, đc bit là vi Bình Dng (chênh lch tng t 5.5 lên 7.0 triu đng/ngi/nm giai đon
2006 – 2010). Tuy nhiên, v giá tr tng đi thì khong cách này đang đc thu hp (Xem
Ph lc 3).
Nhìn chung giai đon 2000 – 2012, GDP và GDP/ngi ca Long An dn vt qua s liu
bình quân c nc. Tuy nhiên, so vi các tnh lân cn TP.HCM có điu kin tng t thì Long
An vn còn nhiu thua kém và cha phát huy ht nhng li th sn có ca mình.
8
.2 C cu k
i
i
nh t 2.1
.2.1 C cu kinh t the
o
o
n
g
ành kinh t 2.1
C
tu
y
D
c
32.
cu theo n
g
y
nhiên quá t
r
c
h v nm
2
1% (Hình 2
.
g
ành kinh t
r
ình này di
2
000 ln l
.
3).
ca Long
A
n ra khá ch
t là 48.5%
-
A
n đã và đa
n
m. C cu
G
-
21.7% - 2
9
n
g chuyn d
G
DP khu v
9
.8%, đn n
ch theo h
c Nông ngh
m 2012 th
à
ng công ng
h
ip – Công
n
à
nh 33.5% -
h
ip hóa
n
ghip –
34.4% -
Hình 2.3: C cu ki
n
n
h t theo n
g
g
ành kinh t
Long An
(
(
%)
Th
e
b
n
kh
u
nô
n
l
n
e
o Bng 2.
1
n
g, tuy nhiê
n
u
vc Công
n
g nghip c
h
n
nht trong
v
N
1
, đn nm
2
n
khu vc N
ô
nghip – X
h
im 84.4%
v
ic tng t
2000
48.
5
21.
7
29.
8
N
gun: CTK
L
2
012 t tr
n
ô
ng – lâm –
ây
d
ng (K
V
KV1 trong
trng và đ
y
5
7
8
K
L
ong An, NGT
K
n
g 3 khu v
ng nghip
V
2) và khu
khi ngành
c
y
nhanh tc
đ
2007
36.7
33.0
30.3
K
V 1 KV 2
K
Long An n
m
c trong n
n
(KV1) có t
vc Thn
g
c
ông nghip
đ
tng tr
201
2
KV 3
(c)
33.5
34.4
32.1
2
m
2010
n
kinh t tn
c đ tng t
r
g
m
i – D
c
ch bin là
ng ca KV
2
h Long An
r
ng rt th
c
h v (KV3
)
ngành có
đ
2
.
khá cân
p so vi
)
. Ngành
đ
óng góp
9
Bng 2.1: C cu kinh t theo ngành kinh t tnh Long An
Ngành kinh t
Tc đ tng (giá so sánh, %) T trng (giá thc t, %)
2007 - 2012 2000 - 2012 2012 c
KV1 4.8 5.0 33.5
Ngành nông nghip 9.8 6.1 84.4
KV2 14.8 17.6 34.4
Ngành công nghip ch bin 15.3 18.3 86.9
KV3 14.2 11.3 32.1
Ngun: CTK Long An, tính toán t NGTK tnh Long An nm 2011 và s c nm 2012
2.1.2.2 C cu theo thành phn kinh t
C cu GDP theo thành phn kinh t tnh Long An trong giai đon 2000 – 2011 đã có nhiu
chuyn bin tích cc. T trng ca khu vc kinh t nhà nc và dân doanh đang gim dn, đ
li th phn cho khu vc đu t trc tip nc ngoài (FDI) (Bng 2.2).
Tuy t trng gim nhng sn phm ca khu vc kinh t Nhà nc và dân doanh luôn tng
trong giai đon 2000 – 2011 vi tc đ ln lt là 8.8% và 8.7%/nm. Khu vc FDI có tc đ
tng trng cao hn 2 khu vc còn li rt nhiu (20.9%/nm), tuy nhiên t trng cha đ ln
nên vn cha đóng góp nhiu vào tng trng GDP Tnh.
Bng 2.2: C cu kinh t theo thành phn kinh t tnh Long An
Thành phn kinh t
Tc đ tng trng
(giá so sánh)
T trng (giá thc t)
2000 - 2011 2000 2011 c
Kinh t nhà nc 8.8% 16.5% 13.0%
Kinh t dân doanh 8.7% 73.6% 68.0%
Khu vc FDI 20.9% 9.8% 18.9%
Ngun: CTK Long An, tính toán t NGTK tnh Long An nm 2011
2.1.3 Nng sut lao đng
Nng sut lao đng trong lun vn đc tính bng cách ly giá tr GDP ca nm kho sát chia
cho s lao đng có vic làm ca nm đó. Theo đó, nng sut lao đng toàn tnh Long An đã
tng t 10.6 lên 18.0 triu đng/lao đng/nm trong giai đon 2007 – 2012. Nm 2012, nng
10
sut lao đng trong KV Nông nghip – Công nghip – Dch v đã kh lm phát đt 10.5 –
31.2 – 19.0 triu đng/ngi/nm. Nh vy, KV2 là ni có nng sut cao nht Long An, gp
gn 3 ln so vi KV1, khu vc thp nht.
V tc đ tng trng nng sut, KV1 có mc tng trng thp nht, trung bình 4.15%/nm
trong giai đon 2007 – 2012. KV2 tng trng mnh nht, trung bình 17.69%/nm, tng gp
đôi trong vòng 5 nm. KV3 tng trng trung bình 12.52%/nm (Xem Ph lc 5).
Theo Hình 2.4, tng trng nng sut ca c 3 khu vc ch yu đu đn t s nâng cp chính
mình ca các khu vc (hiu ng ni ngành), ít có s đóng góp t vic chuyn dch lao đng t
khu vc có nng sut và tc đ tng trng nng sut thp sang khu vc có nng sut và tc
đ tng trng nng sut cao (hiu ng đng và hiu ng tnh).
Hình 2.4: Ngun gc tng nng sut KV1, KV2, KV3 giai đon 2007 – 2012 (triu đng)
0.11
-0.46
0.21
0.03
-0.57
0.17
0.88
4.73
2.32
-2.00
-1.00
0.00
1.00
2.00
3.00
4.00
5.00
KV1 KV2 KV3
Hiu ng ni ngành
Hiu ng đng
Hiu ng tnh
Ngun: CTK Long An, Báo cáo điu tra lao đng, vic làm tnh Long An nm 2007, 2012, Niên giám thng kê
tnh Long An nm 2011, 2012
11
2.2 Mt s kt qu kinh t trung gian
2.2.1 Xut nhp khu
Hot đng xut nhp khu ca Tnh trong giai đon 2000 – 2011 tng trng rt nhanh. T
trng hàng xut đi t khu vc FDI tng nhanh (t 36.6% giá tr hàng xut khu nm 2000 lên
64.5% nm 2011) và t khu vc trong nc gim (Bng 2.3).
Bng 2.3: Xut khu theo thành phn kinh t tnh Long An
Xut khu
Tc đ tng trng T trng
2000 - 2011 2000 2011 c
26.4% 150 triu USD 1,978 triu USD
Trung ng 12.2% 24.0% 6.5%
a phng 22.9% 39.5% 29.0%
u t nc ngoài 33.1% 36.6% 64.5%
Ngun: CTK Long An, tính toán t NGTK tnh Long An nm 2011
Nm 2011, t trng 5 mt hàng xut khu chính gm dt may; giày, dép; go; thy sn; và ht
điu chim 63.8% tng kim ngch xut khu ca Tnh. Trong đó, go là mt hàng có th mnh
ln nht, chim 7.3% th phn xut khu go c nc, tng trng trung bình 39.4%/nm giai
đon 2006 – 2011. Ht điu có th phn xut khu chim 7.2% c nc, tuy nhiên tc đ tng
trng chm. Mt hàng giày, dép và dt may chim ln lt 5.7% và 2.8% c nc vi tc đ
tng trng mnh (Hình 2.5). (Xem thêm Ph lc 6)
12
Hình 2.5: Nm mt hàng xut khu chính ca Long An nm 2011 (1,000 USD)
Thy sn
120,982
Ht điu
106,594
Go
267,519
Hàng dt may
393,575
Giày, dép
373,409
0%
1%
2%
3%
4%
5%
6%
7%
8%
9%
-10% 0% 10% 20% 30% 40% 50%
Th phn xut khu so vi c nc
Tng trng xut khu
Ngun: CTK Long An, Tng cc thng kê (TCTK), NGTK Vit Nam nm 2011
2.2.2 Thu hút đu t nc ngoài
Theo Hình 2.6, giai đon 2000 – 2010 Long An có 318 d án FDI đc cp phép, vn đng ký
2,934 triu USD nhng vn thc hin ch đt 971 triu USD. Các d án FDI ca Tnh hu ht
tp trung vào KV2, các ngành chim t trng vn đu t cao nht là gia công hàng may mc,
giày da, túi xách, lu, ch bin thc phm và c khí
2
. Thành ph Tân An và huyn c Hòa,
Bn Lc, Cn c, Cn Giuc là ni thu hút đc nhiu FDI nht. Các quc gia có đu t
ln vào Tnh đa s nm châu Á: ài Loan, Hàn Quc, Singapore, Thái Lan và mt s khu
vc khác: Ireland và Úc…
2
CTK Long An (2012)
13
Hình 2.6: Vn FDI ti tnh Long An giai đon 2000 – 2010 (Triu USD)
8
127
243
82
156
73
180
795
528
75
667
2
45
120
30
54
36
80
250
150
40
164
0
100
200
300
400
500
600
700
800
900
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
Vn đng ký Vn thc hin
Ngun: U ban nhân dân (UBND) tnh Long An
So vi các tnh lân cn TP.HCM, đn ht 2011 Long An ch thp hn Bình Dng và ng
Nai v s lng d án, đng th t v lng vn đng ký. Nhng thc t thì Long An thua rt
xa Bình Dng và ng Nai c v s d án ln vn đng ký. Trong khi Bình Dng có s d
án và vn đng ký gp 5 ln Long An thì ng Nai có s d án ch hn 2 ln nhng vn đng
ký li gp gn 6 ln. Vn đu t trung bình trên mt d án ti Long An đt 8.29 triu USD,
thp hn so vi bình quân c nc khá nhiu nhng cao hn Bình Dng và gn mt na
ng Nai (Bng 2.4).
Bng 2.4: FDI theo đa phng (Ly k d án còn hiu lc đn 31/12/2011, triu USD)
a phng S d án Tng vn đng ký Vn đu t/d án
Bình Dng 2,135 15,461.6 7.24
Tây Ninh 202 1,442.6 7.14
ng Nai 1,075 18,200.4 16.93
Bà Ra - Vng Tàu 274 25,891.1 94.49
Tin Giang 43 859.2 19.98
C nc 13,440 199,078.9 14.81
Long An 406 3,365.9 8.29
14
Ngun: TCTK, NGTK nm 2011
Nu dùng t trng đóng góp vào giá tr sn xut công nghip (GTSXCN) đ đánh giá hiu qu
ca FDI thì FDI đu t vào Long An có tác đng khá tt lên nn công nghip Tnh. Giai đon
2006 – 2010, GTSXCN t khu vc FDI trung bình đt 68.6% trên tng GTSXCN toàn Tnh,
trong khi Bình Dng là 69.5%, ng Nai là 80.0%, còn bình quân c nc ch 40.0%. Nh
vy, FDI Long An tuy có sut đu t thp, nhng vn đóng góp tích cc vào hot đng công
nghip ca Tnh dù đa s ch là công nghip ch bin, thâm dng lao đng. Th nhng, t
trng ca khu vc FDI ch chim 18.9% GDP Long An nên dù có tng trng rt mnh m thì
nhng thành qu ca khu vc này cng cha th tác đng ln lên toàn nn kinh t toàn Tnh
(Xem Ph lc 7).
2.2.3 Khu công nghip và cm công nghip
3
n 15/5/2013, Long An có 28 khu công nghip (KCN) và 40 cm công nghip nm trong
quy hoch. Trong đó, 23 KCN đc cp giy chng nhn đu t vi tng din tích 6,806 ha,
tng vn đu t 77.1 triu USD và 24,038 t đng, t l lp đy đt 24.4%. Vic phát trin
nhanh các khu và cm công nghip nhm đt k hoch công nghip hóa ca Tnh. Tuy nhiên,
hin ti ch có 16 KCN vi 375 doanh nghip hot đng vi tng din tích 3,996 ha, t l lp
đy 43.5%. Trong khi đó vic xây dng các KCN nh hng ln đn s cân bng gia khuynh
hng thiên v nông nghip và phát trin công nghip ca Tnh.
Nh vy, giai đon 2000 – 2012 các ch tiêu tng trng kinh t ca Long An thp hn khá
nhiu so vi mt bng chung ca các tnh lân cn TP.HCM. Vic chuyn dch kinh t t KV1
có nng sut và tc đ tng trng thp sang KV2, KV3 có nng sut và tc đ tng trng
cao hn din ra khá chm chp. Các hot đng thu hút đu t cng nh xây dng các KCN
ca Tnh đu không có hiu qu cao. Vì vy vic đánh giá NLCT ca Tnh s giúp Long An
xác đnh đc đâu là nguyên nhân dn đn nhng thc trng trên và đâu là li th mà Tnh có
th tn dng đ phát trin kinh t mt cách bn vng.
3
UBND tnh Long An (2013)
15
CHNG 3. THC TRNG NNG LC CNH TRANH TNH LONG AN
3.1 Các yu t li th sn có ca đa phng
3.1.1 Tài nguyên t nhiên
Long An thuc BSCL nên đt đai khá màu m, mt khác Tnh có din tích rng, thích hp
phc v sn xut nông nghip. Tính đn 2011, Long An có 361,308 ha đt nông nghip (chim
hn 80% din tích toàn Tnh), trong đó có 258,298 ha trng lúa.
Long An có din tích rng ln th 3 toàn BSCL, tp trung các huyn vùng ng Tháp
Mi. Theo Bng 3.1, nm 2011 din tích rng ca Long An là 43,302 ha, đã b thu hp
7.0%/nm t nm 2005, phn ln din tích gim đi đc chuyn sang đt trng lúa. Tuy nhiên,
giá tr sn xut lâm nghip thi k này vn tng, dù tc đ rt nh. iu này cho thy sn
phm lâm nghip ca Tnh là nhng sn phm có giá tr tng dn. Long An có din tích rng
tràm ln nht BSCL, ngoài ra còn có xà c, bch đàn. Ngoài ra, Long An còn là mt trong
nhng tnh có phong trào trng cây phân tán rt mnh.
Bng 3.1: Tài nguyên rng tnh Long An giai đon 2005 – 2011
Tài nguyên rng 2005 2011
Tng trng
2005 - 2011
t lâm nghip (ha) 66,718 43,302 -7.0%
Giá tr sn xut lâm nghip
(giá so sánh, triu VND) 249,542 251,096 0.1%
Ngun: CTK Long An, NGTK Long An nm 2011
Ngun nc mt và nc ngm ca Long An đc đánh giá là không di dào, cht lng
nc hn ch v nhiu mt, cha đáp ng yêu cu sn xut và đi sng. Tuy nhiên, ngun
nc ngm có nhiu khoáng cht hu ích đang đc khai thác và phc v sinh hot dân c
trên đa bàn c nc (Bng 3.2).
16
Bng 3.2: Các sông chính Long An
Sông c đim Chc nng và cht lng
Vàm C ông
Din tích lu vc: 6,000
km
2
Dài: 145 km
Sâu: 17 - 21 m
Cp nc ti tiêu cho huyn c Hòa,
c Hu và Bn Lc.
Gim xâm nhp mn sông Vàm C
ông.
Vàm C Tây Dài: 186 km
áp ng nhu cu nc ti tiêu và sinh
hot hàng ngày.
Vàm C
Dài: 35 km
Rng: 400 m
Rch Cát
(sông Cn Giuc)
Dài: 32 km
Nhn nc thi t khu vc đô th nh
TP.HCM.
Ngun: UBND tnh Long An, tác gi tng hp
3.1.2 V trí đa lý và điu kin t nhiên
Long An tip giáp vi TP.HCM và Tây Ninh v phía ông, phía Tây giáp ng Tháp, giáp
Tin Giang v phía Nam và phía Bc giáp Vng Quc Campuchia qua 2 ca khu Bình Hip
(Mc Hóa) và Tho Mo (c Hu). Long An có v trí đa lý khá đc bit: nm vùng BSCL
nhng li thuc VKTTPN. ng thi, Tnh là ca ngõ ni lin ông Nam B vi BSCL,
có ranh gii đng b vi TP.HCM rt thun li phát trin kinh t. Do có s tip giáp khác
nhau vi các vùng lân cn cng nh đc đim đa lý khác bit nên nn kinh t tnh Long An
cng chia thành 4 vùng: Vùng kinh t trng đim và thành ph Tân An tp trung nhiu KCN
là khu vc phát trin nht, vùng ng Tháp Mi và Vùng H ch yu sn xut nông nghip,
t l đô th hóa thp, kinh t kém phát trin.
V điu kin t nhiên, Long An chu tác đng t tình trng thy triu gây ra nh hng mn
nhng đn mùa ma li có th li dng triu ti tiêu t chy, gim chi phí sn xut. Mt
khác, tình trng xâm nhp mn, phèn chua, l lt gây nhiu bt li cho sn xut và sinh hot.
Hin nay, Tnh đang phi hp vi d án kim soát l ca Trung ng xây dng h thng cng
đp nhm kim soát l cht ch và hu hiu hn, l nh c gng gi nc, l ln cho ra trôi
phèn, mang phù sa ci to đt.