Nâng cao tính minh bạch của thông tin trên báo cáo tài chính đối với các trường đại học và cao đẳng công lập tại việt nam trường hợp nghiên cứu các trường đại học, cao đẳng tại TP HCM

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.H CHÍ MINH

TRN MINH D HNH






NÂNG CAO TÍNH MINH BCH CA THÔNG TIN
TRÊN BÁO CÁO TÀI CHÍNH I VI CÁC TRNG
I HC VÀ CAO NG CÔNG LP TI VIT NAM

TRNG HP NGHIÊN CU: CÁC TRNG I
HC, CAO NG TI TP.HCM



LUN VN THC S KINH T




TP. H CHÍ MINH - NM 2014



B GIÁO DC VÀ ÀO TO

TRNG I HC KINH T TP.H CHÍ MINH

Trn Minh D Hnh


NÂNG CAO TÍNH MINH BCH CA THÔNG TIN TRÊN
BÁO CÁO TÀI CHÍNH I VI CÁC TRNG I HC
VÀ CAO NG CÔNG LP TI VIT NAM

TRNG HP NGHIÊN CU: CÁC TRNG I HC,
CAO NG TI TP.HCM

Chuyên ngành: K toán
Mã s: 60340301

LUN VN THC S KINH T

NGI HNG DN KHOA HC:
TS. PHM XUÂN THÀNH




TP. H Chí Minh – Nm 2014


LI CAM OAN

Tác gi cam đoan s liu trong lun vn này là nhng kt qu kho sát xác
thc, các tài liu s dng đc trích dn rõ ràng, có ngun gc đáng tin cy và đ

tài “Nâng cao tính minh bch ca thông tin trênbáo cáo tài chính đi vi các trng
i hc và Cao đng công lp ti Vit Nam – Trng hp nghiên cu: Các trng
i hc và Cao đng ti TP. H Chí Minh” là kt qu do chính tác gi nghiên cu
và thc hin.

Tác gi thc hin


Trn Minh D Hnh
















MC LC
TRANG PH BÌA
LI CAM OAN
MC LC
DANH MC KÝ HIU, CÁC CH VIT TT

DANH MC CÁC BNG
DANH MC CÁC HÌNH V,  TH
PHN M U
CHNG 1:C S LÝ LUN V BÁO CÁO TÀI CHÍNH I VI KHU
VC CÔNG VÀ TÍNH MINH BCH CA THÔNG TIN TRÊN BÁO CÁO
TÀI CHÍNH
1.1.Tng quan v BCTC công 1
1.1.1. Khái nim v BCTC công 1
1.1.2. Mc đích ca BCTC ca khu vc công 1
1.2. Chun mc k toán v BCTC công 2
1.2.1. Chun mc k toán công quc t 2
1.2.2. Các quy đnh ti Vit Nam v BCTC khu vc công 4
1.3. Nhng vn đ chung v BCTC công 6
1.3.1. Cu trúc ca mt BCTC công 5
1.3.2. Các quy đnh đi vi BCTC trong khu vc công 8
1.3.3. Nhng vn đ chung v BCTC đi vi các trng i hc và Cao đng
công lp ti Vit Nam 19
1.4. Các yêu cu v BCTC minh bch đi vi khu vc công 26
1.4.1. Tính minh bch 26
1.4.2. Tính minh bch trong BCTC 30

1.4.3. Tính minh bch trong BCTC đi vi các trng i hc và Cao đng
công lp 32
1.5. Tình hình v tính minh bch trong các BCTC ca khu vc công ti các quc
gia trên th gii và bài hc kinh nghim 35


1.5.1. New Zealand 35
1.5.3. Malaysia 36
1.5.4. Bài hc kinh nghim 37

KT LUN CHNG 1
CHNG 2:THC TRNG TÍNH MINH BCH CA THÔNG TIN TRÊN
BÁO CÁO TÀI CHÍNH I VI CÁC TRNG I HC VÀ CAO NG
CÔNG LP HIN NAY TI THÀNH PH H CHÍ MINH
2.1.Tng quan v h thng các trng i hc và Cao đng công lp ti TP.HCM
39
2.1.1. H thng các trng i hc công lp ti TP.HCM 39
2.1.2. H thng các trng Cao đng công lp ti TP.HCM 40
2.2. Kho sát thc t v tình hình lp BCTC ti các trng i hc và Cao đng
công lp ti TP.HCM 40
2.2.1. Thit k câu hi kho sát 40
2.2.2. Phm vi và đi tng kho sát 43
2.2.3. Kt qu kho sát 44
2.3. ánh giá v tính minh bch ca thông tin trên BCTC ti các trng i hc
và Cao đng công lp ti TP.HCM 57
2.3.1. ánh giá chung 57
2.3.2. ánh giá c th qua kt qu kho sát thc t 60
2.3.3. Các mt hn ch và nguyên nhân 65
KT LUN CHNG 2
CHNG 3:GII PHÁP NÂNG CAO TÍNH MINH BCH CA THÔNG
TIN TRÊN BÁO CÁO TÀI CHÍNH I VI CÁC TRNG I HC VÀ
CAO NG CÔNG LP TI THÀNH PH H CHÍ MINH

3.1. Quan đim v vn đ minh bch thông tin trên BCTC 74
3.1.1. Phù hp vi thông l quc t 74
3.1.2. Phù hp vi Lut hin hành  Vit Nam 75
3.1.3. Quan đim k tha 75


3.1.4. Quan đim li ích chi phí 75

3.2. Gii pháp nâng cao tính minh bch ca thông tin trên BCTC đi vi các
trng i hc và Cao đng công lp ti TP.HCM 76
3.2.1. Nhng gii pháp chung v chính sách 77
3.2.2. Nhng gii pháp c th 80
3.3. Mt s kin ngh 88
3.3.1. Kin ngh đi vi Chính ph 88
3.3.2. Kin ngh đi vi B tài chính 89
3.3.3. Kin ngh đi vi các trng i hc và Cao đng công lp ti
TP.HCM 89
3.4. Hn ch ca đ tài và hng nghiên cu tip theo 90
KT LUN CHNG 3
KT LUN CHUNG
TÀI LIU THAM KHO
PH LC












DANH MC KÝ HIU, CÁC CH VIT TT

BCTC BCTC
BTC B tài chính

C Cao đng
CMKT Chun mc k toán
H i hc
FASB Financial Accounting Standards Board
(Hi đng chun mc k toán tài chính)
GAAP Generally Accepted Accounting Principles
(Nhng nguyên tc k toán đc chp nhn
chung)
GASB Governmental Accounting Standards Board
(Hi đng chun mc k toán chính ph)
HTTK H thng tài khon
IAS International Accounting Standard
(Chun mc k toán quc t)
IBP International Budget Project
(T chc hp tác ngân sách quc t)
IFAC International Federation of Accountants
Institutions
(Liên đoàn k toán quc t)
INTOSAI International Organizational of Suppreme Audit
Institutions
(T chc quc t v các c quan kim toán ti
cao)
IPSASB International Public Sector Accounting Standards
(Ban Chun mc k toán công quc t)



IPSASs International Public Sector Accounting Standards
(Chun mc k toán công quc t)
N Ngh đnh

NSNN Ngân sách nhà nc
OBI Open Budget Index
(Ch s minh bch ngân sách)
Q Quyt đnh
TA Transparency and Accountability Initative
(T chc sáng kin cho minh bch và trách
nhim gii trình)
TI Transparency International
(T chc minh bch quc t)
TP. HCM Thành ph H Chí Minh
TSC Tài sn c đnh
TT Thông t













DANH MC CÁC BNG

Bng 1.1 So Sánh im Khác Bit gia BCTC Khu Vc Công Theo Quy nh Ti
Vit Nam Và Chun Mc K Toán Công Quc T 15
Bng 2.1. Kt Qu Thng Kê S Ý Kin Tr Li Bng Câu Hi Kho Sát 44

Bng 2.2. ánh Giá Cht Lng BCTC i Vi Các Trng i Hc Và Cao ng
Công Lp Ti TP.HCM Tháng 10 Nm 2014 57
Bng 3.1. Thay i S Hiu Và Ni Dung Tài Khon Tm ng 81
Bng 3.2. Thay i S Hiu Và Ni Dung Tài Khon Phi Tr Công Chc, Viên
Chc 82
Bng 3.3. Thay i S Hiu Và Ni Dung Tài Khon Chi Hot ng 83
















DANH MC CÁC HÌNH V,  TH

Hình 2.1.Kt Qu Kho Sát Mc  Công B Thông Tin Ca Các Trng i Hc
Và Cao ng Công Lp Qua Các Phng Tin Thông Tin i Chúng Tháng 10
Nm 2014 46
Hình 2.2.Kt Qu Kho Sát V Mc  D Dàng Tip Cn BCTC Ca n V
Tháng 10 Nm 2014 47
Hình 2.3.Kt Qu Kho Sát V ánh Giá Mc  Cn Thit Ca BCTC Minh

Bch, Tháng 10 Nm 2014 47
Hình 2.4.Kt Qu Kho Sát V Giá Tr Tiên oán Ca BCTC Tháng 10 Nm 2014
48
Hình 2.5.Kt Qu Kho Sát V Ý Kin Ca C Quan Kim Toán i Vi BCTC
Ca Các Trng i Hc Và Cao ng Công Lp Ti TP.HCM Tháng 10 Nm
2014 50
Hình 2.6.Kt Qu Kho Sát V Mc  y  Và D Hiu Khi Gii Thích Các
Thông Tin Trình Bày Trên BCTC Trong Thuyt Minh BCTC Ca Các Trng i
Hc Và Cao ng Công Lp Ti TP.HCM Tháng 10 Nm 2014 51
Hình 2.7.Kt Qu Kho Sát V Kh Nng So Sánh S Liu Ca BCTC i Vi Các
Trng i Hc Và Cao ng Công Lp Ti TP.HCM Tháng 10 Nm 2014 52
Hình 2.8.Kt Qu Kho Sát V Mc  Gii Thích nh Hng Ca S Thay i
Chính Sách K Toán Lên BCTC i Vi Các Trng i Hc Và Cao ng Công
Lp Ti TP.HCM Tháng 10 Nm 2014 53
Hình 2.9.Kt Qu Kho Sát V S Chính Xác Gia Tài Sn Trên Thc T Và Trên
S Sách K Toán Ca Các Trng i Hc Và Cao ng Công Lp Ti TP.HCM
Tháng 10 Nm 2014 54

Hình 2.10.Kt Qu Kho Sát V S y  Chng T Hp L  Chng Minh
Nghip V Kinh T Phát Sinh Ca Các Trng i Hc Và Cao ng Công Lp
Ti TP.HCM Tháng 10 Nm 2014 55


Hình 2.11.Kt Qu Kho Sát V S S Trung Thc Ca Các Khon Chi So Vi
Chng T Ca Các Trng i Hc Và Cao ng Công Lp Ti TP.HCM Tháng
10 Nm 2014 55
Hình 2.12. Kt Qu Kho Sát V Vic Tuân Th Quy Ch Chi Tiêu Ni B Ti Các
Trng i Hc Và Cao ng Công Lp Khu Vc TP.HCM Tháng 10 Nm 2014
56

PHN M U
1. Tính cp thit ca đ tài
Trong bi cnh phát trin kinh t và cnh tranh trong giai đonhin nay, các
t chc hot đng kinh doanh hay bt k cá nhân nào cng cn d liu kinh t tài
chính kp thi và đáng tin cy đ làm c s cho vic đánh giá, ra quyt đnh. Trong
đó, BCTC là mt phng thc đ các cá nhân, t chc bên ngoài có th tip cn và
nm bt tìnhhình tài chính ca đn v. Hn na, minh bch thông tin không ch là
vn đ ca các doanh nghip mà đi vi các c quan, t chc, đoàn th trong khu
vc công yêu cu này càng cao hn đ t đó to dng lòng tin ca công chúng.
Nghiên cu ca WordBank (2012) cho thy thiu minh bch thông tin là mt trong
nhng nguyên nhân góp phn to ra tham nhng  Vit Nam. Bên cnh đó, cng đã
có nhiu nghiên cu trên th gii đ cp đn vn v minh bch thông tin tài chính

đi vi khu vc công nh nghiên cu ca Seyoum và Manyak (2009), Khan (2010).
Ti Vit Nam, cha có mt vn bn pháp lý nào quy đnh đy đ v vn đ
minh bch thông tin trên BCTC đi vi khu vc công. C th hn, trong khu vc
công, các trng i hc và Cao đng công lp là các đn v s nghip có ngun
kinh phí hot đng ch yu tNSNNcp đ thc hin chc nng giáo dc và đào to
các th h sinh viên đáp ng nhu cu ca xã hi. Tuy nhiên, các t chc và cá nhân
bên ngoài trng gp nhiu khó khn đ tip cn BCTC ca các trng i hc và
Cao đng công lp, t đó không th xem xét, phân tích và đánh giá vic s dng
ngun vn NSNN ca các đn v này. Vn đ này có th dn đn vic s dng
NSNN không đúng mc đích, sai quy đnh, lãng phí và tham nhng. Chính vì tm
quan trng ca vn đ này, tôi chn ni dung “ Nâng cao tính minh bch ca thông
tin trên BCTC đi vi các trng i hc và Cao đng ti Vit Nam – Trng hp
nghiên cu: Các trng i hc và Cao đng ti TP. HCM” đ nghiên cunhm
mc đích nâng cao kh nng tip cn, đánh giá các thông tin trên BCTC t đó mà
các t chc, cá nhân bên ngoài đn v có th xem xét và đánh giá tình hình s dng
NSNN ca các trng i hc và Cao đng công lp trên đa bàn thành ph H Chí
Minh.


2. Mc tiêu nghiên cu
2.1. Mc tiêu chung
Nâng cao tính minh bch ca thông tin trênBCTC đi vi các trng i hc
và Cao đng công lp ti TP.HCM nhm nâng cao kh nng tip cn thông tin trên
BCTC, t đó các t chc và cá nhân bên ngoài có th xem xét,đánh giá tình hình s
dng NSNN ca các đn v này.
2.2. Mc tiêu c th
 đt đc mc tiêu chung, đ tài thc hin các mc tiêu c th nh sau:
- Xây dng các yêu cu, ni dung đ đánh giá tính minh bch ca BCTC đi
vi các trng i hc và Cao đng công lp
- Kho sát thc trng BCTC ca các trng i hc và Cao đng công lp ti

TP. HCM
- a ra nhng gii pháp và kin ngh nhm nâng cao tính minh bch ca
thông tin trênBCTC đi vi các trng i hc và Cao đng công lp ti TP.HCM.
3. i tng và phm vi nghiên cu
3.1.i tng nghiên cu
i tng nghiên cu ca đ tài này là tính minh bch ca thông tin
trênBCTCđi vi các trng i hc và Cao đng công lp ti thành ph H Chí
Minh.
3.2.Phm vi nghiên cu
Phm vi không gian:  tài tìm hiu vn đ nghiên cu ti các trng i
hc và Cao đngcông lp trên đa bàn thành ph H Chí Minh.
Phm vi thi gian: Kt qu kho sát, phân tích ca đ tài đc thc hin
trong tháng 10 nm 2014.
Thi gian nghiên cu:  tài đc thc hin trong thi gian 5 tháng t tháng
05 đn tháng 10 nm 2014.
Phm vi hc thut và chuyên môn:  tài thc hin điu tra  các trng i
hc và Cao ng ti TP. H Chí Minh ch không kho sát toàn b các trng i
hc và Cao đng công lp ti Vit Nam. Bên cnh đó, đ tài nghiên cu v tính


minh bch ca thông tin trên BCTC  góc đ các đc tính cht lng ca BCTC,
mc đ công b BCTC ra bên ngoài, mc đ d dàng tip cn BCTC ch không
phân tích chi tit nghip v kinh t phát sinh ti các đn v cng nh không đi sâu
vào cách thc x lý s liu đ lp BCTC nhm hn ch sai sót trên BCTC.
4. Câu hi nghiên cu
 đt đc mc tiêu nghiên cu, đ tài gii quyt 3 vn đ chính có mi
liên h mt thit vi nhau, đó là:
(1) Các tiêu chí nào đc s dng đ đánh giá tính minh bch ca thông tin
trênBCTC đi vi khu vc công nói chung và các trng i hc và Cao đng công
lp nói riêng ?

(2) BCTC ca các trng i hc, Cao đng công lp ti TP.HCM đã đáp
ng đc các yêu cu đó hay cha ?
(3) Làm th nào đ nâng cao tính minh bch ca BCTC đi vi các trng
i hc và Cao đng ti khu vc TP.HCM ?
5.Phng pháp nghiên cu
 tài s dng kt hp các phng pháp nghiên cu đnh tính. Trong đó, tác
gi đã s dng các phng pháp nghiên cu c th sau đây
5.1. Phng pháp phân tích, tng hp và h thng hóa lý thuyt
Trong đ tài, phng pháp này dùng đ tng hp các công trình nghiên cu
và quan đim ca các tác gi, t chc uy tín trên th gii và Vit Nam v các ni
dung: khái nim, yêu cu đi vi BCTC công, CMKT công, tính minh bch ca
BCTC t đó làm c s đ xây dng bng câu hi kho sát.
5.2. Phng pháp so sánh
Phng pháp này đc s d
ng nhm nhn mnh đim khác bit gia BCTC
công ti Vit Nam so vi quy đnh ca CMKT công quc t. T đó, nhìn nhn
nhng u đim và hn ch ca BCTC công Vit Nam hin nay.
5.3. Phng pháp điu tra
Trong phm vi đ tài, phng pháp này dùng đ kho sát thc trng minh
bch thông tin trên BCTC đi vi các trng i hc và Cao đng công lp ti


TP.HCM hin nay. Mu đc chn theo phng pháp thun tin da trên tính d
tip cn ca đi tng. Tng th bao gm nhân viên k toán, cán b viên chc công
tác trong các trng i hc và Cao đng công lp trên đa bàn thành ph H Chí
Minh. Mu đc chn bao gm 53mu trong s tng th.
5.4. Phân tích, x lý d liu bng phng pháp thng kê, mô t
Phng pháp phân tích, x lý d liu ch yu đc s dng trong đ tài là
phng pháp thng kê mô t. Trong đó, d liu s cp đc thu thp thông qua
bng câu hi kho sát, tin hành x lý bng phn mm Excel và thc hin các thng

kê mô t cho b d liu thu thp đc. Phng pháp thng kê mô t dùng đ tng
hp, s hóa, biu din các s liu qua đó mô t thc trng minh bch thông tin trên
BCTC ca các trng H và C công lp ti TP.HCM hin nay.
5.5. Phng pháp đánh giá cht lng BCTC ca Beest và các cng s
(2009)
 tip cn cht lng BCTC, đ tài s dng phng pháp đánh giá đc
đa ra trong nghiên cu ca Beest và các cng s (2009).  tài s da trên b d
liu có đc t kt qu kho sát thc t, tính toán trung bình, trung v, đ lch
chun ca tng câu hi. Sau đó tính toán đim trung bình cho mi đc tính cht
lng và tính đim cht lng BCTC. im cht lng BCTC s đc tính qua các
bc nh sau:
Bc th nht, tính toán đim chun hóa ca các đc tính cht lng c b
n
và đc tính cht lng nâng cao. Trong đó,
im cht lng c bn ca BCTC = (im chun hóa ca tính phù hp +
im chun hóa trình bày trung thc) : 2
im cht lng nâng cao ca BCTC = (im chun hóa ca tính có th so
sánh + im chun hóa ca tính d hiu + im chun hóa ca tính có th kim
chng + im chun hóa ca tính kp thi) : 4
Bc th hai, đo lng cht lng BCTC bng cách cng đim đã chun hóa
ca đc tính cht lng c bn và đc tính cht lng nâng cao ca BCTC nh sau:


im cht lng ca BCTC = (im cht lng c bn + im cht lng
nâng cao) : 2
6. Các đóng góp ca lun vn
6.1. V mt lý lun
Lun vn xây dng các tiêu chí đ đánh giá tính minh bch ca BCTC đi
vi các trng i hc và Cao đng công lp trên đa bàn TP.HCM  góc đ đc
tính cht lng ca BCTC, mc đ công b và d tip cn BCTC. ng thi, lun

vn đa ra các gii pháp nhm nâng cao cht lng BCTC hng đn s minh bch
theo đnh hng CMKT công quc t và quy đnh ca các t chc có uy tín trên th
gii.
6.2. V mt thc tin
Hin nay  Vit Nam, có mt s khó khn nht đnh đ tip cn BCTC ca
khu vc công. iu này cho thy BCTC vn cha th hin đúng vai trò cung cp
thông tin sn sàng cho ngi s dng.  tài đ cp đn các đc tính cht lng, các
thông tin cn có trên BCTC, kh nng tip cn và công khai BCTC t đó đ xut
các gii pháp nhm nâng cao tính minh bch ca thông tin trên BCTC đi vi các
trng i hc và Cao đng công lp ti TP. HCM. T đó, các trng i hc và
Cao đng công lp có th lp các BCTC tha mãn các tiêu chí trên. Hn th, khi
BCTC tha mãn các đc tính cht lng, cung cp đy đ thông tin cn thit, công
khai minh bch các s liu trng yu s h tr rt tích cc ngi s dng khi đa ra
quyt đnh, đánh giá hot đ
ng ca các trng i hc và Cao đng công lp. Mt
khi BCTC minh bch s gim thiu đc tình trng tham nhng và s dng NSNN
lãng phí.
7. Tng quan nghiên cu
Minh bch thông tin trên BCTC là mt ch đ đc la chn nghiên cu
không ch riêng Vit Nam mà nhiu quc gia trên th gii.
Trong c s d liu toàn vn ca Th vin H Kinh t TP.HCM đã có 8 lun
vn Thc s nghiên cu v vn đ minh bch thông tin trên BCTC. Trong đó, có 01
lun vn nghiên cu tính minh bch BCTC đi vi ngân hàng, 06 lun vn nghiên


cu ti các công ty niêm yt và sàn giao dch chng khoán, 01 lun vn nghiên cu
ti công ty bt đng sn. Bên cnh đó, có 01 lun án Tin s nghiên cu v vn đ
này đi vi các công ty niêm yt ti Vit Nam. Tt c nhng lun vn và lun án
này đu nghiên cu v tính minh bch ca thông tin trên BCTC tuy nhiên không tp
trung vào khu vc các đn v s nghip công lp trong đó có các trng i hc và

Cao đng mà tp trung vào khu vc t nhân và các loi hình kinh doanh đc thù
khác. Liên quan đn vn đ nghiên cu có mt s đ tài tiêu biu nh sau:
i vi các nghiên cu trong nc
(1) Bài báo ca oàn Xuân Tiên (2009) có ni dung v vn đ H thng
chun mc k toán công quc t và quan đim xây dng h thng chun mc k
toán công Vit Nam đc đng trên Tp chí Kim toán, s 5, trang 22.
Trong bài vit, tác gi đã trình bày các vn đ c bn chung nht liên quan
đn b CMKT công quc t do IPSASB ban hành, đa ra các đc đim và chính
sách k toán đang áp dng đi vi khu vc công  Vit Nam. T đó, tác gi rút ra
mi quan h vi tình hình Vit Nam, đa ra các đ xut xây dng b CMKT công
ti Vit Nam và mt l trình xây dng các chun mc.
(2) Nguyn Chí Hiu (2010) vi đ tài thit lp h thng tài khon và BCTC
trong điu kin áp dng chun mc k toán công quc t vào đn v hành chính s
nghip  Vit Nam
Lun vn có u đim là đã khái quát các đc đim ca h thng BCTC ca
các đn v HCSN 
Vit Nam, các yêu cu trình bày BCTC và h thng tài khon,
quan đim thit lp h thng tài khon và BCTC đi vi các đn v HCSN  Vit
Nam. Bên cnh đó, tác gi cng đã gii thiuCMKT công quc t v khái nim, lý
do ra đi. Tác gi cng đã làm rõ nhng đim hn ch và nhng đim cha hp lý
ca h thng BCTC đi vi đn v HCSN  Vit Nam so vi quc t. Tuy nhiên,
mc tiêu chính ca lun vn vn là tp trung vào các gii pháp thit lp HTTK và
BCTC trong điu kin vn dng CMKT công quc t vì vy phm vi v tính minh
bch ca thông tin trênBCTC vn cha đc đ cp và nghiên cu. Phng pháp
nghiên cu ca lun vn ch yu vn là thng kê mô t.


(3) Nguyn Th Minh Hu (2012) v vn dng chun mc k toán công quc
t đ hoàn thin ch đ k toán hành chính s nghip ti Vit Nam
Tác gi đã nhìn nhn nhng khó khn và đa ra các bin pháp khc phc khó

khn khi vn dng CMKT công quc t vào k toán HCSN  Vit Nam nhm to
thông tin k toán HCSN phù hp vi đc đim riêng ca Vit Nam va phù hp vi
thông l chung ca th gii. Ngoài ra, tác gi cng đ cp đn nhng đim khác bit
c bn ca BCTC đn v HSCN  Vit Nam so vi CMKT công quc t v hàng
tn kho, chi phí đi vay, tài sn c đnh, d phòng v.v Tác gi tp trung phân tích
nhng đim còn hn ch ca HTTK và BCTC  phng thc lp, trình bày đng
thi đ xut đi tên tài khon và mt s ni dung ca BCTC. BCTC đc đ cp
trong ni dung lun vn đc hoàn thin v mt trình bày, phng pháp lp. Tuy
nhiên, tác gi cha nghiên cu v tính minh bch ca thông tin đc cung cp trên
BCTC.
(4)Nghiên cu ca Lê Th Cm Hng (2012) v xây dng và hoàn thin h
thng BCTC áp dng cho đn v hành chính s nghip  Vit Nam theo đnh hng
Chun mc k toán công quc t.
Lun vn tìm hiu h thng CMKT công quc t, mt s kinh nghim khi áp
dng CMKT công đi vi mt s quc gia trên th gii. Lun vn cng đã đ cp
đn thc trng BCTC ca đn v HCSN  Vit Nam hin nay. Bên cnh đó, tác gi
đ xut các gii pháp hoàn thin h thng BCTC trong đó đn v s nghip gn lin
vi CMKT công quc t trên c s dn tích, đnh hng xây dng BCTC đ cung
cp thông tin minh bch, đy đ, đáng tin cy. Tác gi cng đã đ xut các ý kin
nhm xây dng và hoàn thin h thng BCTC trong các đn v HCSN đ hài hòa
vi IPSASs và phù hp vi điu kin thc t  Vit Nam hin nay. Tuy nhiên, lun
vn tp trung vào nhng sa đi, b sung đ xây dng và ban hành thành công
CMKT công, hoàn thin h thng BCTC trong đn v HCSN gn vi c s dn
tích. Nhng gii pháp hoàn thin tp trung vào phng pháp lp, xây dng HTTK,
c s xây dng BCTC, danh mc báo cáo, điu kin thc hin và cách trình bày


thông tin trên BCTC. Tuy nhiên, lun vn cha đi sâu nghiên cu v tính minh bch
ca thông tin trên BCTC cng nh các tiêu chí, đc tính cht lng ca BCTC.
(5) Trn Hoàng Tâm (2013) v hoàn thin h thng k toán áp dng cho các

đn v s nghip có thu  Vit Nam
u đim ca lun vn là đã khái quát c s lý lun, quy đnh trong lnh vc
k toán công  Vit Nam nói chung và k toán áp dng cho các đn v s nghip có
thu nói riêng. T đó có nhng nhn đnh làm tin đ cho nhng đ xut thay đi cn
thit h thng pháp lý. Tác gi cng đánh giá thc trng áp dng k toán ti các đn
v s nghip có thu  Vit Nam. T đó, tác gi đ ra các bin pháp c th đ hoàn
thin h thng k toán áp dng cho các đn v s nghip có thu  Vit Nam. Nâng
cao tính minh bch thông tin phù hp vi yêu cu hi nhp vào CMKT quc t nh
mt gii pháp đ hoàn thin h thng k toán. Tác gi lý lun vai trò và s cn thit
phi minh bch thông tin trên BCTC nhng cha đa ra nhng đ xut c th cho
yêu cu minh bch thông tin trên BCTC.
(6) Nghiên cu ca Phm Quang Huy (2013b) v hoàn thin h thng thu chi
ngân sách Nhà nc
Tác gi đã h thng hóa các nghiên cu v k toán công và k toán thu chi
ngân sách trên th gii, tng quát các c s lý lun liên quan đn nhng ni dung
chính bao gm khu vc công, tài chính công, k toán thu chi ngân sách và vic qun
lý ngân sách trên th gii cng nh đang áp dng ti Vit Nam hin nay. Sau đó, tác
gi đã phân tích làm rõ thc trng v k toán thu chi ngân sách, h thng tài chính
công, các ni dung v k toán thu chi ngân sách chng minh Vit Nam cn hoàn
thin h thng thu chi ngân sách qua kho sát thc t ti các đn v. Kt qu kho
sát thc t ca lun án cho thy rng 95.48 % ngi đc kho sát cho rng thông
tin cn có s minh bch và thy rng Vit Nam nên hc tp các quc gia v vic
minh bch s liu đ có nhng thay đi trong h thng pháp lý thi gian ti. Lun
án cng đã đa ra nhng gii pháp góp phn hoàn thin k toán thu, chi ngân sách 
Vit Nam và các đ xut cn bn nhm công khai minh bch thông tin ngân sách,
theo đó, Vit Nam nên tip cn các h thng đánh giá tính minh bch theo h s


minh bch ngân sách (Open Budget Index) ca t chc ngân sách quc t (IBP).
Nhìn chung, nhng gii pháp ca tác gi đa ra là nhng gii pháp lâu dài nhm

hoàn thin k toán thu chi ngân sách nhà nc. Tuy nhiên, tính minh bch thông tin
ngân sách đc đ cp đn nh mt yêu cu cp thit và là mt gii pháp đ hoàn
thin k toán thu chi ngân sách. Minh bch thông tin ngân sách không phi là đi
tng nghiên cu ca lun án vì vy tác gi không nghiên cu các gii pháp nâng
cao tính minh bch ca thông tin trên BCTC đi vi mt đa bàn c th hay mt t
chc công c th.
ánh giá chung
Tóm li, các nghiên cu trên đã đa ra nhng gii pháp rt kh thi nhm
hoàn thin BCTC, HTTK và ch đ k toán theo đnh hng CMKT công quc t.
Nhng gii pháp tng đi phù hp vi đc đim kinh t, tài chính và xã hi ca
Vit Nam. Nhng nghiên cu này đã góp phn làm ni bt s khác bit ca CMKT
công quc t so vi quy đnh ca mi quc gia vBCTC, HTTK.Nâng cao tính
minh bch ca BCTC đi vi khu vc công đc đ cp đn trong các nghiên cu
trên đóng vai trò là mt gii pháp và kin ngh mà cha đc đnh ngha, khái quát,
xây dng tiêu chí đ đánh giá hay nói cách khác, tính minh bch ca BCTC không
phi là ch đ mà các đ tài này hng đn. Mc dù có đ cp đn tính minh bch
nhng các nghiên cu này cha có nhng phân tích sâu sc v tính minh bch, mt
s nghiên cu xây dng bng câu hi kho sát nhng cha bám sát vào c s lý
lun đã xây dng trc đó.
Các nghiên cu ca nc ngoài
(1)Nghiên cu ca Cangiano (1996)
Nghiên cu này đã mô t công cuc ci cách khu vc công  New Zealand
trong đó có các doanh nghip nhà nc. Bên cnh đó, bài báo trình bày vic chuyn
đi c s k toán t c s tin mt sang c s k toán dn tích, thay đi trong c
ch kim soát chi phí và nhng tác đng ca vic ci cách lên mô hình thu nhp, chi
tiêu ca chính ph cùng nhng bài hc kinh nghim.Vic chuyn đi t c s tin
mt sang c s dn tích đem li mt BCTC phn ánh minh bch hn chi tiêu ca


chính ph. Nghiên cu cng cho thy rng s minh bch và trách nhim gii trình

tr thành mt hng đi trong hot đng ca chính ph New Zealand, chúng đt
đc trc ht đi vi các doanh nghip nhà nc và sau đó là toàn b chính ph
bng nhng điu lut, yêu cu công b và thc hành k toán gn vi nhng quy
đnh hin hành trong khu vc t. Tuy nhiên, bài báo cha đa ra các phng pháp
nhm đo lng s minh bch ca thông tin trên BCTC và hiu qu chuyn đi
chính sách k toán đi vi khu vc công.
(2) Nghiên cu ca Beest và các cng s (2009)
Khác vi nhng nghiên cu đã đc đ cp phía trên, nghiên cu ca Beest
và các cng s (2009) đã xây dng phng pháp đo lng tip cn cht lng ca
BCTC di hai thut ng là cht lng c bn và cht lng nâng cao. Các đc
đim cht lng này đã đc đnh ngha trong Khung lý thuyt BCTC ca FASB và
IASB nm 2008. D liu đ phân tích, đánh giá là 231 b BCTC t các công ty 
M và Úc. Kt qu nghiên cu cho thy phng pháp đo lng đc s dng là có
giá tr và đáng tin cy khi đánh giá cht lng BCTC. Nhng nghiên cu này ch
dng li trong vic đánh giá cht lng mà không đánh giá tính minh bch ca
BCTC. Ngoài ra, nghiên cu này ch đánh giá cht lng BCTC đi vi các doanh
nghip trong khu vc t nhân mà không đánh giá BCTC khu vc công.
(3) Tài liu ca Allison và các cng s (2009) đc phát hành bi Trung tâm
thng kê giáo dc quc gia ca M
Trong tài liu này, nhóm tác gi đã đ cp đn vai trò ca thông tin tài chính
trong mt trng hc, nhìn nhn vai trò ca thông tin tài chính ca mt trng hc
đi vi các t chc bên ngoài xã hi, nhà đu t, chính ph
. Tài liu còn đ cp đn
ni dung ca BCTC đi vi các t chc chính ph đáp ng yêu cu ca GAAP và
GASB. Tuy nhiên, tài liu này ch mi đ cp đn vai trò ca thông tin tài chính
trong các trng i hc mà cha có mt hng dn c th v k toán ca các
trng hc và cng cha đ cp đn vn đ minh bch thông tin trên BCTC.
(4)Nghiên cu ca Cretuvà các cng s (2011) đc đng trên tp chí ca
ActaUniversitation Danubius, vol 7 tháng 03/2011

Bài báo nhn mnh đim tng đng đc bit là đim khác bit gia hai h
quy chiu: quy đnh quc gia và chun mc quc t  Rumania. Bài báo tp trung
so sánh cách thc trình bày BCTC  phn tài sn, n phi tr, vn ch s hu. Vn
dng CMKT công quc t, nhóm tác gi đã trình bày Báo cáo tng quan tình hình
tài chính ca Bnh vin thành ph Targu Bujor ti Galati vào ngày 31.12.2010 di
2 góc đ quy đnh quc gia và CMKT công quc t đ so sánh tng quan các ch
tiêu quc gia vi quy đnh quc t. Bài báo cng đã vn dng các chun mc liên
quan đn tài sn, n phi tr, vn ch s hu phù hp vi điu kin ca Rumania đ
đ xut ý kin nhm xây dng BCTC có thông tin d tip cn, ngn gn, gim khi
lng và phc tp ca BCTC.
(5) Sách chuyên kho ca Beams và các cng s (2011)
Trong cun sách này, tác gi đã đa ra nhng hng dn chung v BCTC
ca các t chc hot đng phi li nhun trong đó có các trng Cao đng và i
hc t nhân, hng dn các bút toán c bn áp dng cho các trng Cao đng và
i hc. Nhìn chung, BCTC đi vi các đn v này đc lp trên c s dn tích,
tuân th hng dn ca FASB bao gm báo cáo hot đng ghi nhn các khon thu
nhp và chi phí, báo cáo tình hình tài chính, báo cáo lu chuyn tin t đ tng
cng kh nng so sánh ca BCTC. Tác gi cha đ cp đn các gii pháp đ nâng
sao tính minh bch ca BCTC đi vi các đn v này.
Beams, Anthony et al. (2011)

ánh giá chung
Mt s nghiên cu đã nhn mnh vai trò ca BCTC đc lp trên c s dn
tích. Bên cnh đó, mt s nghiên cu đi vào BCTC c th đi vi các trng i
hc và Cao đng, vai trò ca thông tin tài chính trong mt trng hc, bên cnh đó
là hng dn thc hin các bút toán c bn trong các đn v này. Tuy nhiên, nhng
nghiên cu này ch tp trung khai thác vào vic lp BCTC theo quy đnh ca các t
chc IPSASB, FASB, GASB mà cha đa ra các gii pháp c th đ đánh giá tính
minh bch ca BCTC. Bên cnh đó, cng đã có nghiên cu tip cn hng đnh

lng hóa cht lng BCTC. Nhng nghiên cu này ch dng li  góc đ đánh giá
cht lng BCTC đi vi các doanh nghip trong khu vc t nhân, cha đánh giá


cht lng BCTC đi vi khu vc công, đc bit cha xây dng tiêu chí cn thit
đi vi tính minh bch ca BCTC.
T thc tin nghiên cu, tác gi đánh giá ni dung nâng cao tính minh bch
caBCTC đi khu vc cônglà mt vn đ cp thit và cha đc nghiên cu nhiu.
Vì vy, tác gi đã la chn nâng cao tính minh bch ca thông tin trênBCTC đi vi
các trng i hc và Cao đng công lp ti TP.HCM là vn đ cn đc nghiên
cu trong lun vn ca mình. Có th nói lun vn là mt trong nhng nghiên cu
đu tiên v vn đ tính minh bch BCTC cho đi tng là các trng i hc và
Cao đng và công lp ti thành ph H Chí Minh. Lun vn k tha nhng kt qu
trong các nghiên cu trc, bao gm: So sánh BCTC ca các đn v hành chính s
nghip ti Vit Nam và BCTC lp theo quy đnh ca Ban chun mc k toán công
quc t; ngoài ra, lun vn s dng phng pháp đánh giá cht lng BCTC, bng
câu hi kho sát t nghiên cu ca Beest và các cng s (2009) đc điu chnh
phù hp vi yêu cu ca IPSASB và đc đim ca Vit Nam.
8. Kt cu lun vn
Lun vn bao gm các phn sau
Phn m đu: Nêu tính cp thit ca đ tài, mc tiêu nghiên cu, câu hi
nghiên cu, phng pháp nghiên cu, các đóng góp ca lun vn và tng quan các
nghiên cu có liên quan và kt cu ca lun vn
Chng 1: C s lý lun v báo cáo tài chínhkhu vc công và vn đ minh
bchthông tin trên
báo cáo tài chính.
Chng 2: Thc trng tính minh bch ca thông tin trên báo cáo tài chínhđi
vi các trng i hc và Cao đng công lpti TP. H Chí Minh hin nay.
Chng 3: Gii pháp nâng cao tính minh bch ca thông tin trên báo cáo tài
chính đi vi các trng i hc và Cao đng ti TP. HCM.

Kt lun chung ca lun vn


1

CHNG 1
C S LÝ LUN V BÁO CÁO TÀI CHÍNHI VI KHU VC
CÔNG VÀ TÍNH MINH BCH CA THÔNG TIN TRÊN BÁO
CÁO TÀI CHÍNH

1.1. Tng quan v BCTC công
1.1.1. Khái nim v BCTC công
Theo International Public Sector Accounting Standards Board (2013), BCTC
ca khu vc công là mt trình bày có cu trúc v tình hình tài chính và hot đng
ca mt đn v. Mc tiêu ca BCTC dành cho khu vc công là cung cp thông tin
v tình hình tài chính, hot đng tài chính, lu chuyn tin ca mt t chccho mt
lot ngi s dng trong vic đa ra các quyt đnh và đánh giá phân b ngun lc.
1.1.2. Mc đích ca BCTC ca khu vc công
TheoIPSASB (2006, p.15- 16), mc tiêu ca BCTC trong khu vc công là
“cung cp thông tin hu ích cho vic ra quyt đnh và đ chng minh trách nhim
ca đn v cho các ngun lc đc giao phó, bng cách:
- Cung cp thông tin v các ngun, phân b, và vic s dng ngun lc tài
chính (International Public Sector Accounting Standards Board, 2006).
- Cung cp thông tin v cách thc t chc tài tr các hot đng ca mình và
đáp ng yêu cu tin mt
- Cung cp thông tin hu ích trong vic đánh giá kh nng tài chính hot
đng ca mình đ đáp ng n và cam kt
- Cung cp thông tin v tình trng tài chính ca đn v và nhng thay đi
- Cung cp thông tin tng hp hu ích trong vic đánh giá hiu sut ca đn
v v chi phí dch v, hiu qu, và thành tu

- BCTC cng có th gi vai trò d báo, cung cp thông tin hu ích trong vic
d đoán ngun lc cn thit đ tip tc hot đng và nhng ri ro, s không chc
chn có liên quan. BCTC có th cung cp cho ngi s dng các thông tin:
2

+ Cho bit thu và s dng ngun lc có phù hp vi quy đnh ngân sách ?
+ Cho bit liu các ngun thu có đc s dng phù hp vi các yêu cu pháp
lý và hp đng bao gm gii hn tài chính đc thit lp bi các c quan lut pháp?
+  đt đc nhng mc tiêu trên, BCTC phi cung cp thông tin v Tài
sn, N phi tr, Tài sn thun, Thu nhp, Chi phí, Thay đi trong tài sn thun, vn
ch s hu và Lu chuyn tin t”.

1.2. Chun mc k toán v BCTC công
1.2.1. Chun mc k toán công quc t
1.2.1.1.T chc ban hành
Chun mc k toán công quc t do Ban Chun mc k toán công quc t
ban hành. Ban Chun mc k toán công quc t là mt trong bn hi đng thit lp
chun mc đc lp đc h tr bi Liên đoàn k toán quc t (IFAC). Tin thân ca
t chc này đó là y ban khu vc công (Public Sector Committee) trc thuc Liên
đoàn k toán quc t. Ban Chun mc k toán công quc t là mt hi đng thit
lp chun mc đc lp, phát trin nhng CMKT công cht lng cao, hng dn,
và các ngun lc cho các t chc công trên toàn th gii v BCTC. IPSASB gm 18
thành viên, trong đó 15 thành viên t nguyn đn t các c quan thành viên ca
Liên đoàn k toán quc t (IFAC) và 3 thành viên t chc công. Các thành viên bao
gm đi din các B tài chính, các t chc Kim toán ca chính ph, các t chc
ngh nghip và t chc hc thut.
Theo Mai Th Hoàng Minh và Phm Quang Huy (2013), mc tiêu ca
IPSASB là nâng cao cht lng và tính minh bch ca BCTC khu vc công bng
cách :
- Xây dng h thng CMKT cht lng cao cho các t chc công

- Thúc đy vic áp dng và hi t k toán quc t: cung cp thông tin toàn
din cho qun lý tài chính và ra quyt đnh khu vc công, cung cp nhng hng
dn và kinh nghim trong BCTC khu vc công.