GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO NĂNG LỰC CẠNH TRANH CỦA CÔNG TY TNHH CONNELL BROS (VIỆT NAM ) TRÊN THỊ TRƯỜNG NGUYÊN LIỆU, PHỤ GIA THỰC PHẨM ĐẾN NĂM 2018.PDF

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.HCM



NGUYN CHÍNH THNH


GII PHÁP NHM NÂNG CAO NNG LC CNH TRANH CA
CTY TNHH CONNELL BROS. (VIT NAM) TRÊN TH TRNG
NGUYÊN LIU, PH GIA THC PHM N NM 2018




LUN VN THC S KINH T








TP. H Chí Minh, 2013
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.HCM



NGUYN CHÍNH THNH

GII PHÁP NHM NÂNG CAO NNG LC CNH TRANH CA
CTY TNHH CONNELL BROS. (VIT NAM) TRÊN TH TRNG
NGUYÊN LIU, PH GIA THC PHM N NM 2018


Chuyên ngành: Qun Tr Kinh Doanh
Mã s: 60340102

LUN VN THC S KINH T


NGI HNG DN KHOA HC
PGS.TS PHM XUÂN LAN




TP. H Chí Minh, 2013

LI CAM OAN

Tôi xin cam đoan rng đây là công trình nghiên cu ca tôi, có s h tr t
Thy hng dn PGS. TS Phm Xuân Lan, Ban giám đc và các bn đng nghip
Công ty TNHH Connell Bros. (Vit Nam). Các ni dung nghiên cu và kt qu trong
đ tài này là trung thc và cha tng đc ai công b trong bt c công trình nào.
TP.HCM, ngày 30 tháng 11 nm 2013
Tác gi

Nguyn Chính Thnh












MC LC
TRANG PH BỊA
LI CAM OAN
MC LC
DANH MC BNG
DANH MC HỊNH,  TH
DANH MC CÁC T VIT TT
TNG QUAN NGHIÊN CU 1
CHNG 1: C S Lụ LUN V NNG LC CNH TRANH 7
1.1 C s lý lun v cnh tranh, nng lc cnh tranh và li th cnh tranh 7
1.2 Mt s yu t nh hng đn nng lc cnh tranh ca doanh nghip 11
1.3 Các tiêu chí đánh giá nng lc cnh tranh ca doanh nghip 21
1.4 u t xây dng và phát trin li th cnh tranh 22
1.5 S la chn chin lc cnh tranh ca doanh nghip 26
CHNG 2 ÁNH GIÁ NNG LC CNH TRANH CA CÔNG TY TNHH CONNELL BROS.
(VIT NAM) 34
2.1 S lc v tp đoàn Connell Bros. và Công ty TNHH Connell Bros. (Vit Nam) 34

2.2 Nn tng nhà cung cp ca b phn nguyên liu ph gia thc phm 41
2.3 Nn tng khách hàng 44
2.4 i th cnh tranh 45
2.5 Tình hình kinh doanh ca b phn nguyên liu ph gia thc phm 47
2.6 ánh giá nng lc cnh tranh ca Công ty TNHH Connell Bros. (Vit Nam) 44
CHNG 3 GII PHÁP GIÚP NÂNG CAO NNG LC CNH TRANH CHO CÔNG TY TNHH
CONNELL BROS. (VIT NAM). 67
3.1 Mc tiêu và c s đ xut gii pháp 67
3.2 Mt s gii pháp nhm nâng cao nng lc cnh tranh ca Công ty TNHH Connell Bros. (Vit
Nam) trên th trng nguyên liu, ph gia thc phm đn nm 2018 71
TÀI LIU THAM KHO

PH LC

DANH MC BNG

Bng 1.1 Các kt cc ca vic kt hp các tiêu chun bn vng
Bng 2.1 Các vn phòng đi din ca Connell Bros.
Bng 2.2 Xp hng các công ty phân phi hóa cht hàng đu châu Á
Bng 2.3 Danh mc nhà cung cp
Bng 2.4 Top 3 nhà cung cp có doanh thu cao nht trong nm 2012
Bng 2.5 Th phn ngành nguyên liu ph gia thc phm ca Công ty TNHH Connell
Bros. (Vit Nam)
Bng 2.6 Doanh thu theo tng nhóm ngành t nm 2008-2012
Bng 2.7 Li nhun theo tng nhóm ngành t nm 2008-2012
Bng 2.8 Ch s vn lu đng ca top 10 sn phm b phn FN
Bng 2.9 V th v mt th trng ca Công ty TNHH Connell Bros. (Vit Nam) so
vi đi th cnh tranh trc tip
Bng 2.10 Kt qu kho sát v các phi thc th trng

DANH MC HÌNH,  TH

Hình 1.1 S hình thành giá tr cho khách hàng
Hình 1.2 Mô hình nm áp lc cnh tranh ca Michael Porter
Hình 1.3 Mô hình chui giá tr ca Michael Porter
Hình 1.4 Hai chin lc cnh tranh c bn
Hình 1.5 Ba chin lc tng quát
Hình 2.1 Mô hình hot đng ca Công ty TNHH Connell Bros. (Vit Nam)
Hình 2.2 C cu t chc ca Công ty TNHH Connell Bros. (Vit Nam)
Hình 2.3 C cu t chc phòng kinh doanh nguyên liu ph gia thc phm
Hình 2.4 Mô hình kinh doanh ca b phn nguyên liu ph gia thc phm
 th 2.1 Doanh thu theo t nhóm ngành t nm 2008-2012
 th 2.2 Li nhun theo tng nhóm ngành t nm 2008-2012
 th 2.3 Ch s DSI ca b phn FN so vi toàn công ty
 th 2.4 Ch s DSO ca b phn FN so vi toàn công ty
 th 3.1 Biu đ mi tng quan gia CBC, ACC và s mong đi

DANH MC CÁC T VIT TT
1. ACC: Công Ty C Phn Hóa Cht Á Châu
2. BMI: T chc giám sát kinh doanh quc t (Business Monitor International)
3. CAGR: T l tng trng kép (Compound annual growth rate)
4. CBC: Công Ty Trách Nhim Hu Hn Connell Bros. (Vit Nam)
5. C/A: Chng nhn đt cht lng (Certificate of Analysis)
6. C/O: Chng nhn ngun gc xut x (Certificate of Origin)
7. DSI: S ngày lu thông hàng tn kho (Days Sales of Inventory)
8. DSO: S ngày thu hi tin bán hàng (Days Sales of Outstanding)
9. FN: B phn nguyên liu ph gia thc phm (Food & Nutrition)
10. HS Code: Mã s hàng hóa
11. ICIS: T chc thông tin hóa cht
12. ICP: B phn nguyên liu x lý nc, cht kt dính và bôi trn
13. KPI: Ch s đo lng hiu qu công vic (Key Performance Indicator)
14. LS: B phn nguyên liu m phm, chm sóc cá nhân (Life science)
15. OTIF: Giao hàng đúng thi gian và đ s lng (On time in full)
16. PI: B phn nguyên liu nha cao su (Process Industry)
17. SS: Ngành sn
18. TNHH: Trách Nhim Hu Hn
19. VN: Vit Nam ng
20. WTO: T chc thng mi th gii (World Trade Organisation)
1

TNG QUAN NGHIÊN CU

1. Tính cp thit ca đ tài
Cnh tranh là xu hng chung ca mi nn kinh t. Trong nn kinh t th
trng ca mt quc gia nói riêng và trên toàn th gii nói chung, vn đ cnh tranh
không mi nhng luôn luôn nóng bng, luôn mang đy tính thi s. i vi doanh

nghip, nó quyt đnh s tn ti, thành công hay thoái lui khi th trng. Trong
thi bui mà có trm ngi mua vn ngi bán, có s tham gia sâu và rng ca
nhiu doanh nghip thì vic cnh tranh tr nên cp thit hn bao gi ht. Th nhng
làm th nào đ to và luôn gi đc s khác bit trong các hot đng cnh tranh
nhm có li th riêng là c mt vn đ mang tm chin lc ca doanh nghip.
Thm chí, vi mt s doanh nghip dù đã to ra đc li th trong cnh tranh
nhng vn đang đng trc nguy c thua trc các đi th và kéo dài hn cuc
khng hong ca mình.
Ti Vit Nam vi nhng din bin đy khó khn và phc tp ca th trng
giai đon hu khng hong nh hin nay thì đã có nhiu doanh nghip b dn vào
chân tng và tr thành k tht bi trên th trng
i vi ngành phân phi nguyên liu ph gia thc phm, khi Vit Nam gia
nhp T chc Thng mi th gii WTO ngày 07/11/2006, sc cnh tranh trên th
trng ngày càng khc lit vi s xâm nhp ngày càng nhiu ca các nhà phân phi
nc ngoài khi h chuyn hng đu t vào nhng th trng châu Á mi ni, cùng
vi đó là s xut hin và phát trin mnh m da trên li th sân nhà ca các nhà
phân phi trong nc. c thù ca ngành phân phi nguyên liu ph gia là đa s
các nguyên liu chc nng đu phi nhp khu nên các doanh nghip nc ngoài s
có li th di dào v mt tài chính, mi quan h vi nhà cung ng cng nh phng
thc qun tr chuyên nghip. Tuy nhiên, các doanh nghip trong nc li có nhiu
li th sân nhà do hiu rõ th trng, vn hóa kinh doanh ti Vit Nam. Chính vì th
đã làm cho s cnh tranh trong lnh vc phân phi nguyên liu ph gia thc phm
ti Vit Nam càng thêm ri rm phc tp.
2

ng di góc đ doanh nghip kinh doanh trong lnh vc phân phi nguyên
liu ph gia thc phm, cnh tranh s là điu kin đ doanh nghip nhìn li mình, t
khng đnh và hoàn thin mình đ vn lên giành u th so vi đi th cnh tranh.
Doanh nghip trong hoàn cnh cnh tranh không nhng cn phi to ra đc s
khác bit, tp trung vào nhng giá tr ct lõi ca doanh nghip mà còn phi linh

hot vi th trng và theo kp đi th. Và đ làm đc điu này thì ngoài vic
nghiên cu th trng, đi th mt cách k lng, bài bn doanh nghip còn cn
phi phân tích và hiu rõ chính mình. ng thi cn vn dng và kt hp đc vi
trí tu, ngun lc t bên ngoài vào chin lc cnh tranh ca mình. ó là phng
thc và con đng sáng nht đi vi các doanh nghip đ cnh tranh và vt qua
cuc khng hong hin ti. Công ty TNHH Connell Bros. (Vit Nam) cng không
phi là ngoi l dù hin đang là nhà phân phi hàng đu ti Vit Nam trong lnh vc
nguyên liu ph gia thc phm nhng công ty cng đang vp phi nhng khó khn
nht đnh khi phn trm li nhun liên tc gim trc sc ép cnh tranh. Trc tình
hình đó, đ gi vng đc th phn và to đc s tng trng mnh m, bn vng
thì vic nâng cao nng lc cnh tranh ca Công ty TNHH Connell Bros. (Vit Nam)
đc u tiên đt lên hàng đu. Ngoài ra, trc thi đim 05/2011, Công ty TNHH
Connell Bros. (Vit Nam) hot đng di hình thc là mt vn phòng đi din ca
Công ty Connell Bros. SanFrancisco nên tt c các chi phí hot đng nh thuê vn
phòng, tr lng cho cán b công nhân viên đu do phía Connell Bros.
SanFrancisco chi tr. Vì vy, vn đ nâng cao nng lc cnh tranh không phi là
vn đ cp thit ti thi đim đó. Hai nguyên nhân chính trên là lý do tác gi chn
đ tài “Gii pháp nâng cao nng lc cnh tranh ca Công ty TNHH Connell Bros.
(Vit Nam) trên th trng nguyên liu, ph gia thc phm đn nm 2018” làm đ
tài cho lun vn cao hc ca mình.
2. Mc tiêu ca đ tài
 tài “Gii pháp nâng cao nng lc cnh tranh ca Công ty TNHH Connell
Bros. (Vit Nam) trên th trng nguyên liu, ph gia thc phm đn nm 2018”

nhm ti các mc tiêu c bn sau:
3

H thng hóa nhng vn đ c bn v cnh tranh, các nhân t quyt đnh đn
s thành bi trong kinh doanh ca mt doanh nghip
Ch ra đc các yu t hình thành nên li th cnh tranh trong lnh vc phân

phi nguyên liu ph gia thc phm
Phân tích, đánh giá tình hình hot đng kinh doanh ca Công ty TNHH
Connell Bros. (Vit Nam). T đó xác đnh thc trng nng lc cnh tranh cng nh
phân tích các yu t tác đng đn nng lc cnh tranh ca Công ty TNHH Connell
Bros. (Vit Nam). Qua phân tích này có th xác đnh đc đim mnh, đim yu,
các yu t to nên nng lc cnh tranh ca Công ty TNHH Connell Bros. (Vit
Nam) so vi các đi th cnh tranh trên th trng phân phi nguyên liu ph gia
thc phm
 xut mt s gii pháp nhm nâng cao nng lc cnh tranh ca Công ty
TNHH Connell Bros. (Vit Nam) trên th trng phân phi nguyên liu ph gia
thc phm mt cách phù hp, đt hiu qu.
3. i tng và phm vi ca nghiên cu
i tng nghiên cu: nng lc cnh tranh ca Công ty TNHH Connell
Bros. (Vit Nam) trong lnh vc phân phi nguyên liu, ph gia thc phm.
Phm vi kho sát: th trng nguyên liu ph gia thc phm và tình hình
kinh doanh ca công ty TNHH Connell Bros. (Vit Nam) giai đon 2008-2012.
Gii hn trong đi tng kho sát khách hàng là các nhà sn xut thc phm
ti mt s thành ph ln trên c nc (Tp. H Chí Minh, Bình Dng, ng Nai &
Hà Ni).
4. Phng pháp thc hin đ tài
 tài s dng phng pháp nghiên cu (PPNC) đnh tính và thng kê mô t.
C th là:
4

PPNC đnh tính: đc s dng bng cách tho lun vi các nhà qun lý cp
cao và cp trung trong doanh nghip và khách hàng mc tiêu nhm:
 Khám phá các yu t hình thành li th cnh tranh trong nghành phân phi
nguyên liu, ph gia thc phm mà Công ty TNHH Connell Bros. (Vit
Nam) tham gia.
 ánh giá đim mnh, đim yu v v th th trng và ngun lc ca Công ty

TNHH Connell Bros. (Vit Nam) trong cnh tranh.
PPNC thng kê mô t: đc s dng thông qua kho sát ý kin khách hàng
nhm đánh giá các yu t ca phi thc th trng ca Công ty TNHH Connell
Bros. (Vit Nam).
Mô hình nghiên cu đc phát ha c th li nh sau:











5

MC TIÊU NGHIÊN CU
NGHIÊN CU Lụ THUYT

- Làm rõ các khái nim lý thuyt liên quan đn
nng lc cnh tranh làm c s cho quá trình
nghiên cu đ tài.
NGHIÊN CU NH TệNH (1)
- Thu thp các d liu th cp có liên quan đn
vic khám phá ra các tim lc thành công
trong ngành phân phi nguyên liu ph gia
thc phm
- Thc hin phng vn sâu vi các nhà qun lý
và khách hàng đ xác đnh các yu t tim lc
thành công ca ngành  c cp đ: v th th
trng, phi thc th trng
-
NGHIÊN CU THNG KÊ MÔ T

- o lng các yu t tim lc thành công 
góc đ phi thc th trng ca công ty so
sánh vi các đi th cnh tranh trc tip

thông qua vic kho sát khong 100 khách
hàng
- D liu kho sát đc x lý thông qua Excel
NGHIÊN CU NH TệNH (2)
- Tho lun nhóm vi các nhà qun lý ca công
ty thông qua vic phân tích chui giá tr đ
xác đnh các đim mnh và yu ca các yu
t ngun lc.
- Xác đnh các mng li tim lc thành công
ca công ty, phác ha s đ mi tng quan
gia công ty và đi th cnh tranh trc tip,
s mong đi làm c s đ đ xut gii pháp
nâng cao nng lc cnh tranh cho công ty
GII PHÁP GIA TNG NNG LC
CNH TRANH CHO CÔNG TY
6

5. Nhng đim hn ch ca đ tài
 tài nghiên cu còn tn ti nhng hn ch sau đây:
  tài đc thc hin da trên khung lý thuyt v 3 nhóm nhân t thành
công do hai tác gi Rudolf Grunig-Richard Kuhn đc đ cp trong tài liu
“Hoch đnh chin lc theo quá trình”, có s điu chnh thông qua nghiên
cu đnh tính nhng cha đc kim đnh bng nghiên cu đnh lng.
  tài đc thc hin da trên nhng gi đnh là th trng mc tiêu, khách
hàng và các đi th cnh tranh ca Công ty TNHH Connell Bros. (Vit Nam)
đc xác đnh là đúng và vì vy trng tâm ca nghiên cu ch tp trung phân
tích các yu t to nên nng lc cnh tranh trên th trng mc tiêu ca Công
ty TNHH Connell Bros. (Vit Nam).
6. Ni dung nghiên cu
Lun án đc kt cu thành ba chng:

Chng 1: C s lý lun v cnh tranh
Chng 2: ánh giá nng lc cnh tranh ca Công ty TNHH Connell Bros. (Vit
Nam)
Chng 3. Gii pháp nâng cao nng lc cnh tranh cho Công ty TNHH Connell
Bros. (Vit Nam)
Kt lun
Tài liu tham kho
Ph lc

7

CHNG 1: C S Lụ LUN V NNG LC CNH TRANH

1.1 C s lý lun v cnh tranh, nng lc cnh tranh và li th cnh tranh
1.1.1 Khái nim v cnh tranh
Thut ng “cnh tranh” đc s dng rt ph bin hin nay trong nhiu lnh
vc nh kinh t, thng mi, lut, chính tr, quân s, sinh thái, th thao…Theo nhà
kinh t hc Michael Porter thì cnh tranh (kinh t) là giành ly th phn. Bn cht ca
cnh tranh là tìm kim li nhun, là khon li nhun cao hn li nhun trung bình mà
doanh nghip đang có. Kt qu ca quá trình cnh tranh là s bình quân hóa li nhun
trong ngành theo chiu hng ci thin sâu dn đn h qu là giá có th gim đi.
Theo T đin Bách Khoa Vit Nam, 2011 thì “cnh tranh” là hot đng ganh
đua gia nhng ngi sn xut hàng hóa, gia các thng nhân, các nhà kinh doanh
trong nn kinh t th trng, chi phi quan h cung cu, nhm giành các điu kin sn
xut tiêu th th trng có li nht.
 góc đ thng mi, cnh tranh là mt trn chin gia các doanh nghip và
các ngành kinh doanh nhm chim đc s chp nhn và lòng trung thành ca khách
hàng. H thng doanh nghip t do đm bo cho các ngành có th t mình đa ra các
quyt đnh v mt hàng cn sn xut, phng thc sn xut, và t đnh giá cho sn
phm hay dch v.

Cnh tranh có vai trò quan trng trong nn sn xut hàng hóa nói riêng, và
trong lnh vc kinh t nói chung, là đng lc thúc đy sn xut phát trin, góp phn
vào s phát trin kinh t.
S cnh tranh buc ngi sn xut phi nng đng, nhy bén, nm bt tt hn
nhu cu ca ngi tiêu dùng, tích cc nâng cao tay ngh, thng xuyên ci tin k
thut, áp dng nhng tin b, các nghiên cu thành công mi nht vào trong sn xut,
hoàn thin cách thc t chc trong sn xut, trong qun lý sn xut đ nâng cao nng
sut, cht lng và hiu qu kinh t.  đâu thiu cnh tranh hoc có biu hin đc
quyn thì thng trì tru và kém phát trin
Cnh tranh mang li nhiu li ích, đc bit cho ngi tiêu dùng, ngi sn xut
phi tìm mi cách đ làm ra sn phm có cht lng hn, đp hn, có chi phí sn xut
r hn, có t l trí thc khoa hc, công ngh trong đó cao hn…đ đáp ng vi th
hiu ca ngi tiêu dùng
Cnh tranh là tin đ ca h thng free-enterprise vì càng nhiu doanh nghip
cnh tranh vi nhau thì sn phm hay dch v cung cp cho khách hàng s càng có
8

cht lng tt hn. Nói cách khác, cnh tranh s đem đn cho khách hàng giá tr ti
u nht đi vi nhng đng tin m hôi công sc ca h.
Ngoài mt tích cc, cnh tranh cng đem li nhng h qu không mong mun
v mt xã hi. Nó làm thay đi cu trúc xã hi trên phng din s hu ca ci, phân
hóa mnh m giàu nghèo, có nhng tác đng tiêu cc khi cnh tranh không lành
mnh, dùng các th đon vi phm pháp lut hay bt chp pháp lut. Vì lý do trên cnh
tranh kinh t bao gi cng phi đc điu chnh bi các đnh ch xã hi, s can thip
ca nhà nc.
Cnh tranh cng có nhng tác đng tiêu cc th hin  cnh tranh không lành
mnh nh nhng hành đng vi phm đo đc hay vi phm pháp lut (buôn lu, trn
thu, tung tin phá hoi, ) hoc nhng hành vi cnh tranh làm phân hóa giàu nghèo,
tn hi môi trng sinh thái.
Trong xã hi, mi con ngi, xét v tng th, va là ngi sn xut đng thi

cng là ngi tiêu dùng, do vy cnh tranh thng mang li nhiu li ích hn cho mi
ngi và cho cng đng, xã hi.
Nh vy: “cnh tranh là s ganh đua gia các ch th có cùng mc đích phi
đt đc, xy ra trong mt môi trng c th, có nhng ràng buc chung, din ra
trong khong thi gian và không gian xác đnh”
1.1.2 Nng lc cnh tranh
Khi nghiên cu v nng lc cnh tranh, ngi ta xem xét theo 4 cp đ: nng
lc cnh tranh quc gia, nng lc cnh tranh ngành, nng lc cnh tranh doanh nghip
và nng lc cnh tranh sn phm.  tài này tp trung nghiên cu vào nng lc cnh
tranh ca doanh nghip
Theo tác gi Nguyn Vn Thanh (2003) thì: nng lc cnh tranh còn có th
đc hiu là kh nng tn ti trong kinh doanh và đt đc mt s kt qu mong
mun di dng li nhun, giá c, li tc hoc cht lng ca các sn phm cng nh
nng lc ca nó đ khai thác các c hi th trng hin ti và làm ny sinh th trng
mi.
Nng lc cnh tranh ca doanh nghip là s th hin thc lc và li th cnh
tranh ca doanh nghip so vi đi th cnh tranh trong vic tha mãn tt nht các đòi
hi ca khách hàng đ thu li nhun ngày càng cao, bng vic khai thác, s dng thc
lc và li th bên trong, bên ngoài nhm to ra nhng sn phm, dch v hp dn
ngi tiêu dùng đ tn ti và phát trin, thu đc li nhun ngày càng cao và ci tin
v trí so vi các đi th cnh tranh trên th trng
9

Nng lc cnh tranh ca doanh nghip đc to ra t thc lc ca doanh
nghip và các yu t ni hàm ca mi doanh nghip. Nng lc cnh tranh không ch
đc tính bng các tiêu chí v công ngh, tài chính, nhân lc, t chc qun tr doanh
nghip…mà nng lc cnh tranh ca doanh nghip gn vi th phn mà nó nm gi,
cùng có quan đim đng nht ca doanh nghip vi hiu qu sn xut kinh doanh…
Nh vy có th rút ra: “nng lc cnh tranh ca doanh nghip là kh nng to
ra, duy trì và nâng cao li th cnh tranh trong vic tiêu th sn phm, m rng mng

li tiêu th, thu hút và s dng có hiu qu các yu t sn xut nhm đt li ích kinh
t cao và bn vng”
1.1.3 Nng lc lõi ca doanh nghip
Nng lc lõi bao gm các tiêu chun c bn ca doanh nghip: mt là kh nng
đc bit ca doanh nghip mà đi th cnh tranh không d dàng bt chc, hai là nó
tác đng đn nhiu sn phm và th trng nhm gia tng giá tr cho ngi tiêu dùng
sau cùng (Prahalad, C.K and Gary Hamel, 1990). Hay nng lc lõi là tt c các kin
thc, k nng, kinh nghim c bn cho hot đng và mang li cho doanh nghip
nhng đc thù riêng (Tôn Tht Nghiêm, 2004)
Thc t có nhiu khái nim v nng lc lõi, theo tác gi thì nng lc lõi là nng
lc mà doanh nghip có th thc hin tt hn nhng nng lc khác trong ni b công
ty, tp hp nhng k nng và chuyên môn mà nh đó công ty vt hn đi th cnh
tranh. Nng lc lõi có th là công ngh, bí quyt k thut, mi quan h thân thit vi
khách hàng, h thng phân phi, thng hiu mnh. Nng lc lõi to nên li th cnh
tranh cho doanh nghip trong hot đng sn xut, kinh doanh, giúp gim thiu ri ro
trong vic xây dng mc tiêu và hoch đnh chin lc, góp phn quyt đnh vào s
thành bi ca các d án.
1.1.4 Li th cnh tranh
Theo Lê Th Gii & ctg (2009, trang 157) “Li th cnh tranh là nhng li th
đc doanh nghip to ra và s dng cho cnh tranh. Mt công ty đc xem là có li
th cnh tranh khi t l li nhun ca nó cao hn t l bình quân trong ngành. Và
công ty có mt li th cnh tranh bn vng khi nó có th duy trì t l li nhun cao
trong mt thi gian dài”.
Hai yu t c bn hình thành t l li nhun ca mt công ty, và do đó biu th
nó có li th cnh tranh hay không đó là: “lng giá tr mà các khách hàng cm nhn
v hàng hóa hay dch v ca công ty, và chi phí sn xut ca nó”.
10

Giá tr cm nhn ca khách hàng là s lu gi trong tâm trí ca h v nhng gì
mà h cm thy tha mãn t sn phm hay dch v ca công ty. Nói chung, giá tr mà

khách hàng cm nhn và đánh giá v sn phm ca công ty thng cao hn giá mà
công ty có th đòi hi v các sn phm/dch v ca mình. Phn cao hn đó chính là
thng d ngi tiêu dùng mà khách hàng có th giành đc. Cnh tranh giành git
khách hàng gia các công ty đã giúp khách hàng nhn đc phn thng d này. Ngoài
ra, các công ty không th phân đon th trng chi tit đn mc mà nó có th đòi hi
mi khách hàng mt mc giá phn ánh đúng đn nhng cm nhn riêng ca h v giá
tr sn phm. Chính vì vy mà công ty ch có th đòi hi mc giá thp hn giá tr mà
khách hàng cm nhn và đánh giá v sn phm.
Các khái nim này mình ha ca Lê Th Gii & ctg (2009): s hình thành giá
tr cho khách hàng. Có th thy rng giá tr ca mt sn phm đi vi khách hàng là
V, giá mà công ty có th đòi hi cho sn phm di sc ép ca cnh tranh là P, và chi
phí sn xut ca sn phm là C. Biên li nhun ca công ty là P-C trong khi đó khách
hàng s nhn đc mt thng d là V-P. Công ty to ra đc mt li nhun vì P>C, và
t l li nhun càng ln nu C càng nh tng đi so vi P. Chênh lch gia V và P
mt phn đc xác đnh bi cng đ ca sc ép cnh tranh trên th trng. Cng đ
sc ép cnh tranh càng thp giá có th đòi hi càng cao hn mt cách tng đi so vi
V.
Giá tr đc to ra bi mt công ty đc đo bng chênh lch gia V và C (V-
C). Công ty có th to ra giá tr bng cách chuyn đi các đu vào vi chi phí C thành
sn phm mà khách hàng s cm nhn vi mc giá tr V. T đó, chúng ta có th d
dàng hình dung v các cách thc mà công ty có đc li th cnh tranh.
Th nht, công ty s c gng to ra nhiu giá tr hn cho khách hàng (V) làm
cho h có đc s tha mãn vt trên c mong đi ca chính h. Các n lc ca công
ty làm cho sn phm hp dn hn nh s vt tri v thit k, tính nng, cht lng,
dch v và điu gì đó tng t đ chính khách hàng cm nhn đc mt giá tr (V ln
hn) và h sn lòng tr giá P cao hn.

11

Th hai, công ty có th nâng cao hiu qu các hot đng ca mình đ gim chi
phí C. H qu là biên li nhun tng lên, hng đn mt li th cnh tranh v chi phí.

V-P
V P-C
P
C

Hình 1.1 S hình thành giá tr cho khách hàng
(Ngun: Lê Th Gii & ctg (2009))
V bn cht, vic to ra giá tr vt tri không nht thit yêu cu mt công ty
phi có cu trúc chi phí thp nht trong ngành hay to ra sn phm có giá tr nht
trong mt ca khách hàng, mà điu quan trng là đ lch gia giá tr nhn thc đc
(V) và chi phí sn xut C ln hn so vi các đi th cnh tranh. Michael Porter đã ch
ra rng chi phí thp và s khác bit là hai chin lc cn bn đ to ra giá tr và giành
li th cnh tranh trong mt ngành. Theo Porter (2008) “li th cnh tranh (theo đó là
li nhun cao hn) đn vi các công ty nào có th to ra giá tr vt tri là hng
đn vic gim thp chi phí kinh doanh và/hoc to khác bit sn phm vì th khách
hàng đánh giá nó cao hn và sn lòng tr mt mc giá tng thêm”.
1.2 Mt s yu t nh hng đn nng lc cnh tranh ca doanh nghip
Mi doanh nghip hot đng sn xut kinh doanh đu b chi phi bi các yu t
môi trng, vì vy ta cn phi xác đnh và phân tích các yu t tác đng đó. Môi
trng tác đng có th chia ra làm hai loi: các yu t thuc môi trng bên ngoài và
bên trong doanh nghip
12

1.2.1 Yu t bên ngoài doanh nghip
1.2.1.1 Các yu t thuc môi trng v mô
Môi trng v mô nh hng đn tt c các ngành kinh doanh, nhng không

nht thit phi theo mt cách nht đnh. Phân tích môi trng v mô s giúp doanh
nghip tr li câu hi: doanh nghip đang trc din vi nhng gì?. Hay nói cách khác,
mc đích ca vic nghiên cu môi trng v mô là nhm phát trin mt danh mc có
gii hn nhng c hi mang li li ích cho doanh nghip, cung nh các mi đe da
ca môi trng doanh nghip cn né tránh. Các yu t thuc môi trng v mô gm
có:
 Yu t kinh t
Các yu t kinh t bao gm: tc đ tng trng kinh t biu hin qua tng sn
phm quc ni, tc đ tng thu nhp bình quân đu ngi, lm phát, các chính sách tài
khóa ậ tin t, các hot đng khuyn khích đu t ca Chính ph nhm thu hút vn
đu t, to công n vic làm, tng thu nhp và chi tiêu ca ngi dân.
Các yu t kinh t có tác đng gián tip đn doanh nghip. Khi cn xác lp mc
tiêu, nghiên cu th trng, d báo nhu cu… các nhà qun tr đu tham kho các yu
t kinh t này.
 Yu t Chính ph và chính tr
Các yu t Chính ph và chính tr ngày càng có nh hng to ln đn các hot
đng ca doanh nghip. S n đnh chính tr, h thng pháp lut rõ ràng s to môi
trng thun li cho hot đng lâu dài ca doanh nghip. Vic thi hành lut pháp
nghiêm minh hay cha trit đ có th to ra c hi hoc nguy c cho môi trng kinh
doanh.
Các yu t Chính ph và chính tr có tác đng gián tip nhng nh hng rt
ln đn doanh nghip. Các doanh nghip đu phi quan tâm, cân nhc đn yu t này
khi mun đu t lâu dài.
 Yu t xã hi
Bao gm các yu t nh hành vi xã hi, dân s, tôn giáo, trình đ nhn thc,
thái đ mua sm ca khách hàng… Nhng yu t trên thay đi đu nh hng đn
hot đng ca doanh nghip.
13

Các yu t xã hi này thng thay đi hoc tin trin chm, khó nhn ra. Do

đó, doanh nghip cn phi phân tích, d đoán đ có chin lc phù hp.
 Yu t t nhiên
Là nhng yu t liên quan đn v trí đa lý, điu kin khí hu, tài nguyên,
khoáng sn… Các yu t t nhiên này tác đng rt ln đn hot đng sn xut kinh
doanh ca doanh nghip. Do đó, khi đu t các nhà qun tr phi xem xét đn yu t
này đ tn dng li th và tránh nhng thit hi do tác đng ca các yu t này gây ra.
 Yu t công ngh và k thut
S phát trin ca doanh nghip ph thuc nhiu vào s phát trin ca công
ngh và k thut. Trong tng lai s có nhiu công ngh mi, tiên tin ra đi, điu này
s đng thi to ra các c hi và nguy c đi vi các doanh nghip. Nguy c đó là
công ngh mi có th làm cho sn phm ca doanh nghip tr nên li thi, lc hu.
Tuy nhiên, các doanh nghip ln d áp dng các thành tu công ngh mi so vi các
doanh nghip  giai đon mi bt đu do li th v vn, kinh nghim.
1.2.1.2 Các yu t thuc môi trng vi mô
Michael Porter đã trình bày trong tác phm “Competitive Advantage” (New
York: Free Press, 1985), nng lc cnh tranh ca doanh nghip ph thuc vào kh
nng khai thác các nng lc ca mình đ to ra sn phm có chi phí thp và s khác
bit ca sn phm. im ct yu ca vic nâng cao nng lc cnh tranh ca doanh
nghip là mi liên h gia doanh nghip và môi trng ca nó. Trong các b phn cu
thành môi trng doanh nghip thì môi trng cnh tranh là mng quan trng nht,
môi trng cnh tranh gn trc tip vi tng doanh nghip, là ni phn ln các hot
đng cnh tranh ca doanh nghip đang din ra. Michael Porter đã đa ra mô hình
nm áp lc cnh tranh trong S đ 1.2.
14


Hình 1.2: Mô hình nm áp lc cnh tranh ca Michael Porter
(Ngun: Michael E. Porter - “Competitive Advantage”, 1985) [15]
Theo Michael Porter, nm áp lc cnh tranh trên hình thành môi trng cnh
tranh và quyt đnh v th cnh tranh ca doanh nghip trong mt ngành kinh doanh

c th. Sc mnh ca các áp lc cnh tranh trong ngành s quyt đnh mc đ đu t,
cng đ cnh tranh và mc li nhun ca ngành. Khi các áp lc cnh tranh càng
mnh thì kh nng sinh li và tng giá hàng ca các công ty cùng ngành càng b hn
ch. Ngc li, khi áp lc cnh tranh yu thì đó là c hi cho các công ty trong ngành
thu đc li nhun cao.
Vi nm lc lng này, lc lng mnh nht s thng tr và tr thành trng
yu theo quan đim chin lc. Khi xác đnh đc nh hng ca các lc lng cnh
tranh, nhim v ca doanh nghip là xác đnh nhng đim mnh, đim yu ca mình
và phi đc xem xét trong mi tng quan vi ngành. Ngha là v phng din chin
lc xác đnh th đng ca doanh nghip trc các lc lng cnh tranh trong ngành.
Mc đích ca chin lc cnh tranh là xác lp v trí trong ngành, t v trí đó doanh
nghip có th chng li đc các lc lng cnh tranh trong mt cách tt nht, hoc
có th làm nh hng đn chúng theo hng có li nht.
 i th cnh tranh

i th tim nng


Khách hàng &
Nhà phơn phi
Cnh tranh ni b
ngành

(Gia các doanh nghip
hin đang có mt)

Nhà cung cp


Sn phm thay th



Quyn tr giá ca
ngi bán
Quyn thng lng ca
ngi mua

e da t các sn
phm thay th

e da t đi th tim nng


15

- i th cnh tranh hin ti: mc đ cnh tranh ca các đi th cnh tranh hin
ti ph thuc vào s lng đi th cnh tranh, quy mô ca đi th, tc đ tng trng
ca sn phm và tính khác bit ca sn phm. S lng đi th cnh tranh càng nhiu
thì cnh tranh càng din ra khc lit và th phn càng b chia nh.
- i th cnh tranh tim n: môi trng cnh tranh trong tng lai b chi phi
bi s xâm nhp ca các đi th cnh tranh tim n. Nguy c xâm nhp ph thuc vào
li nhun ca ngành, quy mô sn xut, s khác bit ca sn phm, quy mô vn, chi
phí và kh nng tip cn các kênh phân phi.
 Nhà cung cp
S phát trin ca khoa hc k thut đã cho ra đi nhiu loi nguyên vt liu
mi có tính u vit phc v cho hot đng sn xut vi mc đích to ra các sn phm
mi vi nhiu u đim hn. Doanh nghip nào tìm đc nhiu ngun cung cp mi,
n đnh s có c hi gia tng cht lng sn phm, gim giá thành và giành đc u
th trong cnh tranh.
 Khách hàng
Yêu cu t phía khách hàng đi vi các nhà cung cp sn phm ngày càng kht
khe và đa dng hn.  tip cn các nhu cu này, doanh nghip phi đy mnh các
hot đng tip th, bám sát nhu cu th trng và tp trung tha mãn khách hàng trên
c s cung cp sn phm cht lng tt, mi l và cht lng phc v khách hàng
cao.
 Sn phm thay th
Sn phm thay th là nhng sn phm có cùng công nng. Áp lc t các sn
phm thay th ph thuc vào mc giá ca sn phm. Nu giá c sn phm cao khách
hàng s chuyn sang s dng các sn phm thay th.

1.2.2 Yu t bên trong doanh nghip
Các yu t bên trong là các yu t doanh nghip có th ch đng x lý đc.
Trong thc t, có rt nhiu yu t bên trong nh hng ti sn xut kinh doanh ca
doanh nghip, do vy nh hng đn nng lc cnh tranh. Tuy nhiên đ phân loi,
ngi ta có th da trên mt s yu t nh hng chính đn nng lc cnh tranh ca
doanh nghip, có th k đn nh sau:
16

 Sn phm và cht lng sn phm
Trong điu kin khoa hc k thut ngày càng phát trin, sn phm ca các
doanh nghip trong ngành gn nh là tng t nhau v chc nng, công dng c bn.
Tuy nhiên, nhng sn phm có cht lng cao, có tính cht u vit, khác bit hn các
sn phm cùng loi s đc a chung hn. Do đó, bên cnh các yu t nh bao bì,
đóng gói, mun giành thng li trong cuc chin cnh tranh, doanh nghip cn to ra
nhng sn phm đc đáo và khác bit so vi các đi th.
 Giá c
Giá c sn phm cng là mt nhân t quan trng đ quyt đnh s thành bi ca
doanh nghip. Ngày nay, đa s khách hàng luôn yêu cu các sn phm, dch v có
cht lng cao nhng giá r. Do đó, doanh nghip nào có chi phí sn xut, qun lý
thp, to ra giá thành sn phm thp thì càng có li th.
 Nng lc cung cp
Kh nng cung cp nhiu hay ít, cung cp liên tc và đng đu hay thng b
gián đon cng là mt trong nhng yu t quan trng khi khách hàng, đc bit là
nhng khách hàng công nghip quyt đnh la chn nhà cung cp. Doanh nghip có
nng lc cung ng càng mnh thì s đc khách hàng càng tin tng và đôi lúc cng
chính nh nng lc cung ng mnh doanh nghip s lôi kéo đc nhiu khách hàng
ca các đi th nht là trong lúc các đi th không còn hàng tn kho đ bán.
 Dch v
Bên cnh các yu t trên, dch v gm dch v khách hàng, dch v hu mãi…
cng không kém phn quan trng. Các dch v tt s làm cho khách hàng cm thy

tha mãn và vui v khi mua sn phm đó. ôi khi, khách hàng cng có th chp nhn
tr giá cao cho nhng sn phm có cht lng và dch v tt.
Tóm li có rt nhiu yu t nh hng đn hot đng sn xut kinh doanh ca
doanh nghip, do vy nh hng đn nng lc cnh tranh. Tuy nhiên, trong phn này,
chuyên đ ch đ cp đn các yu t chính, nhng yu t ch yu nht nh hng đn
nng lc cnh tranh ca doanh nghip.  khng đnh mình và to ra ch đng vng
chc trên th trng, ngoài nhng yu t trên, doanh nghip có th thc hin đng b
vi các yu t nh các gii pháp v tài chính (huy đng vn, s dng vn ), vn đ
liên kt gia các doanh nghip, chng đc quyn…
17

 hiu rõ hn các yu t bên trong doanh nghip nh hng đn nng lc
cnh tranh, chúng ta cn tìm hiu v chui giá tr ca doanh nghip

Hình 1.3: Mô hình chui giá tr ca Michael Porter
(Ngun: Porter ME (2008))
Chui giá tr ca doanh nghip là tp hp các hot đng ca doanh nghip có liên
quan đn vic làm tng giá tr khách hàng. Vic thc hin có hiu qu các hot đng
trong chui giá tr s quyt đnh hiu qu hot đng chung và to ra nhng li th
cnh tranh ca doanh nghip.
Các hot đng trong chui giá tr đc tóm tt nh sau (Nguyn Hu Lam & ctg.
(2011))
a) Các hot đng đu vào:
ây là các hot đng gn lin vi hot đng nhn, tn tr, và qun lý các yu
t đu vào nh qun lý vt t, tn tr, kim soát tn kho, k hoch vn chuyn, tr li
cho nhà cung ng. Nhng hoàn thin trong bt c hot đng nào trong các hot đng
này đu dn đn gim chi phí và tng nng sut.
Trong bt k mt t chc nào nhng hot đng đu vào rt phong phú và đóng
mt vai trò quan trng. Ví d, đi vi trng đi hc đó là vic thc hin công tác
tuyn sinh nhm đm bo yêu cu ca vic đào to, đi vi nhà máy đó là vic nhn,

cung ng các vt t, nguyên liu cho quá trình sn xut…
b) Vn hành:
18

Vn hành bao gm tt c các hot đng nhm chuyn các yu t đu vào thành
sn phm cui cùng.  đây bao gm các hot đng nh vn hành máy móc thit b,
bao bì đóng gói, lp ráp, bo dng thit b, và kim tra. Vic hoàn thin nhng hot
đng này luôn luôn dn ti nhng sn phm có cht lng cao hn và phn ng nhanh
hn vi nhng điu kin ca th trng.
c) Các hot đng đu ra
Khi thành phm đc to ra, chúng cn đc đa ti khách hàng ca công ty.
Các hot đng này là các hot đng đu ra, bao gm tn tr, qun lý hàng hóa, vn
hành các hot đng phân phi, và x lý các đn đt hàng. Vic hoàn thin nhng hot
đng này luôn dn ti hiu sut cao hn và mc đ phc v tt hn đi vi khách
hàng ca công ty.
d) Marketing và bán hàng
Các hot đng marketing và bán hàng ca công ty xoay quanh bn vn đ ch
yu: hn hp sn phm, giá c, ym tr và các kênh phân phi. Ph thuc vào phân
khúc th trng mc tiêu mà công ty la chn, cng nh s phc tp ca quá trình sn
xut, công ty có th quyt đnh có mt hn hp sn phm rng hay hp (nhiu chng
loi hay ít chng loi). Giá c mà công ty có th thu đc t sn phm ca mình đo
lng mc giá tr mà công ty đã to ra cho khách hàng. i vi bt k sn phm hoc
dch v nào, đ thành công nó phi đc ym tr vi k hoch k lng v bao bì
đóng gói, qung cáo, và vic s dng sáng to nhng phng tin thông tin. Cui
cùng, có rt nhiu vn đ quan trng trong vic xác đnh cách thc mà sn phm đc
phân phi đn nhng khách hàng mc tiêu ca nó. Nhng vn đ này bao gm vic
đánh giá tm quan trng ca các nhà phân phi so vi lc lng bán hàng trc tip, và
vic xác đnh v trí ca các đim bán l.
e) Dch v
Các nhà qun tr đánh giá ngày càng cao dch v khách hàng và xem nó nh là

mt trong nhng hot đng giá tr quan trng nht ca công ty. Dch v khách hàng
bao gm các hot đng nh lp đt, sa cha, hun luyn khách hàng, cung cp các