Tải bản đầy đủ (.pdf) (107 trang)

NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG DỊCH VỤ THANH TOÁN QUỐC TẾ TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN SÀI GÒN.PDF

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.52 MB, 107 trang )

BăGIỄOăDCăVÀăÀOăTO
TRNGăIăHCăKINHăTăTP.ăHăCHệăMINH


NGUYNăTHăMINHăPHNG


NỂNGăCAOăCHTăLNGăDCHăVă
THANHăTOỄNăQUCăTăTI
NGỂNăHÀNGăTHNGăMIăCăPHNăSÀIăGọN

Chuyên ngành: Tài chính ậ Ngân hàng
Mư s: 60340201

LUNăVNăTHCăSăKINHăT



NGIăHNGăDNăKHOAăHC:
TS.ăLIăTINăDNH





TP.H Chí Minh - Nm 2013

LIăCAMăOAN

Tôi xin cam đoan lun vn thc s kinh t: “Nâng cao cht lng dch v
Thanh toán Quc t ti Ngân hàng thng mi c phn Sài Gòn” là kt qu ca quá


trình tìm hiu, thu thp, nghiên cu, phân tích đc lp và nghiêm túc.
Toàn b s liu, các ngun trích dn trong lun vn đc chú thích ngun
gc rõ ràng, minh bch, nghiên cu có cp nht và k tha t các tài liu, báo cáo,
các trang web, các công trình nghiên cu đư đc công b.

Tác gi
Nguyn Th Minh Phng















MCăLC
Trang
TRANGăPHăBỊA
LIăCAMăOAN
MCăLC
DANHăMCăCHăVITăTT
DANHăMCăCỄCăBNGăBIU
DANHăMCăCỄCăSă,ăBIUă

MăU 1
1. CHNG 1: C SăLụăLUNăVăCHTăLNGăDCHăVTHANHă
TOỄNăQUCăTăCAăNGỂNăHÀNGăTHNGăMI. 4
1.1. TNGăQUAN VăTHANHăTOỄNăQUCăTăTIăNGỂNăHÀNGăTHNG
MI 4
1.1.1. Khái nim thanh toán quc t 4
1.1.2. c đim ca thanh toán quc t 5
1.1.3. Vai trò ca thanh toán quc t 6
1.1.4. Các phng thc thanh toán quc t 7
1.1.4.1. Phng thc chuyn tin 7
1.1.4.2. Phng thc nh thu 8
1.1.4.3. Phng thc tín dng chng t 9
1.1.4.4. Phng thc m tài khon 11
1.1.4.5. Phng thc thanh toán CAD (Cash against Documents) 11
1.1.5. Ri ro trong hot đng thanh toán quc t 11
1.1.5.1. Khái nim ri ro 11
1.1.5.2. Các loi ri ro trong hot đng TTQT 11
1.2. NHNGăVNăăC BNăVăNỂNGăCAOăCHTăLNGăDCHăVă
THANHăTOỄNăQUCăTăCAăNGỂNăHÀNGăTHNGăMI 13
1.2.1. Khái nim v cht lng dch v thanh toán quc t ca ngân hàng thng
mi 13
1.2.2. Mt s ch tiêu phn ánh nâng cao cht lng dch v thanh toán quc t ca
ngân hàng thng mi 14
1.2.2.1. Các ch tiêu đnh tính 14
1.2.2.2. Các ch tiêu đnh lng 16
1.2.3. Các nhân ttác đng đn nâng cao cht lng dch v thanh toán quc t ca
ngân hàng thng mi 18
1.2.3.1. Các nhân t khách quan 18
1.2.3.2. Các nhân t ch quan 20
1.3. KINHăNGHIMăNỂNGăCAOăCHTăLNGăDCHăVăTTQTăTIăNHTM

24
1.3.1. Ngân hàng TMCP Á Châu (ACB) 24
1.3.2. Ngân hàng TMCP Quc T (VIB) 25
KTăLUNăCHNG 1 27
2. CHNGă2:ăTHCăTRNGăVăHOTăNGăDCHăVăTHANHTOỄNă
QUCăTăTIăNGỂNăHÀNGăTHNGăMIăCăPHNăSÀIăGọNă(SCB) . 28
2.1. GIIăTHIUăCHUNGăVăNGỂNăHÀNGăTHNGăMIăCăPHNăSÀIă
GÒN 28
2.1.1. Lch s hình thành và phát trin ca SCB 28
2.1.2. C cu t chc ca SCB 29
2.1.3. Các hot đng kinh doanh ch yu ca SCB 30
2.2. THCăTRNGăTHANHăTOỄNăQUCăTăTIăSCB 33
2.2.1. Mô hình t chc hot đng thanh toán quc t ti SCB 33
2.2.2. Kt qu hot đng thanh toán quc t ti SCB 35
2.2.2.1. Phng thc chuyn tin 35
2.2.2.2. Phng thc nh thu 37
2.2.2.3. Phng thc tín dng chng t 39
2.3. ỄNHăGIỄăCHTăLNGăTTQTăTIăSCB 43
2.3.1. So sánh quy mô hot đng thanh toán quc t ca Ngân hàng TMCP Sài
Gòn vi mt s Ngân hàng thng mi khác 43
2.3.2. Kt qu đt đc trong hot đng thanh toán quc t ti SCB 45
2.3.2.1. ánh giá kt qu đt đc thông qua ch tiêu đnh tính 45
2.3.2.2. ánh giá kt qu đt đc thông qua ch tiêu đnh lng 48
2.3.3. Nhng hn ch còn tn ti trong hot đng thanh toán quc t ti SCB 56
2.3.4. Nguyên nhân hn ch 60
2.3.4.1. Nguyên nhân khách quan 60
2.3.4.2. Nguyên nhân ch quan 62
KTăLUNăCHNG 2 66
3. CHNGă3:ăGIIăPHỄPăNỂNGăCAOăCHTăLNGăDCHăVăTHANHă
TOỄNăQUCăTăTIăNGỂN HÀNG THNGăMIăCăPHNăSÀIăGọN 67

3.1. XơyădngăchinălcăphátătrinăcăthăchoădchăvăTTQT 67
3.1.1. Xác đnh dch v TTQT là dch v quan trng trong hot đng SCB 67
3.1.2. Nâng cao nng lc qun lỦ, điu hành dch v TTQT 68
3.1.3. Nâng cao uy tín, nng lc tài chính ca ngân hàng trên thng trng 70
3.2. NơngăcaoăkăthutănghipăvăTTQT 70
3.2.1. Nâng cao nng lc, trình đ cho đi ng cán b nhân viên TTQT 70
3.2.2. Phân công cán b chuyên trách đ gim thiu thi gian tác nghip ca nhân
viên thanh toán quc t 71
3.2.3. Hoàn thin quy trình nghip v thanh toán quc t 72
3.2.4. Hoàn thin công ngh ngân hàng phc v hot đng TTQT. 73
3.2.5. Nâng cao cht lng ngân hàng đi lỦ thc hin TTQT 73
3.2.6. Xây dng các bin pháp phòng nga ri ro trong hot đng thanh toán quc
t 74
3.3. TngăcngăphátătrinăcácănghipăvăhătrăhotăđngăTTQT 75
3.3.1. Tng cng phát trin hot đng ngai hi 75
3.3.2. Tng cng phát trin hot đng tài tr XNK 76
3.3.3. M rng hot đng tín dng phù hp đnh hng phát trin ca ngân hàng 77
3.4. PhátătrinădchăvăTTQT 78
3.4.1. y mnh hot đng tip th khách hàng 78
3.4.2. a dng hóa các sn phm thanh toán quc t 80
KTăLUNăCHNG 3 82
KTăLUN
TÀIăLIUăTHAMăKHO
PHăLCă1:ăCácăphngăthcăthanhătoánăqucăt
PHăLC2:ăSăđătăchcăcaăNgơnăhƠngăTMCPăSƠiăGònă
PHăLCă3:ăBngăkhoăsát kháchăhƠngădoanhănghipăcaăNgân hàng TMCP
Sài Gòn
PHăLCă4:ăBngăkhoăsátăkháchăhƠngăcáănhơnăcaăNgơnăhƠngăTMCPăSƠiă
Gòn






















DANHăMCăCỄCăCHăVITăTT

CN : Chi nhánh
DV : Dch v
DS : Doanh s
KH : Khách hàng
L/C : Letter of credit
NHNN : Ngân hàng nhà nc
NHPH : Ngân hàng phát hành
NHTB : Ngân hàng thông báo

NHTL : Ngân hàng thng lng
NHTM : Ngân hàng thng mi
NK : Nhp khu
TNTTTM : Tác nghip Tài tr Thng mi
TMCP : Thng mi c phn
TN : Thu nhp
TTQT : Thanh toán quc t
XK : Xut khu
XNK : Xut nhp khu
TP : Thành ph
B : ng Bng

DANHăMCăBNG

Bng 2.1: Tình hình hot đng dch v ca SCB t nm 2007 ậ 2012 32
Bng 2.2 : Doanh s chuyn tin nc ngoài ca SCB t
nm 2007 ậ 2012 35
Bng 2.3: Doanh s chuyn tin nc ngoài quỦ II ca SCB
nm 2012 và nm 2013 36
Bng 2.4: Doanh s thanh toán nh thu ca SCB t nm 2007 ậ 2012 38
Bng 2.5: Doanh s Nh thu quỦ II ca SCB nm 2012 và nm 2013
39
Bng 2.6: Doanh s nghip v L/C ca SCB t nm 2007 ậ 2012 40
Bng 2.7: Doanh s Tín dng chng t quỦ II ca SCB
nm 2012 và nm 2013 41
Bng 2.8: Quy mô ca mt s NH có tr s chính ti TP.HCM tính đn nm 2012
43
Bng 2.9: So sánh Doanh s TTQT ca SCB và các NHTM khác t nm 2007ậ
2012 44
Bng 2.10: Thi gian x lỦ giao dch TTQT ti SCB giao dch ti SCB t nm 2009

ậ 2011 48
Bng 2.11: Doanh thu, thu nhp TTQT ca SCB t
nm 2007 ậ 2012 51
Bng 2.12: T trng tng phng thc TTQT ti SCB t
nm 2007 - 2012 53
Bng 2.13 : Kt qu kho sát tng loi hình dch v TTQT nm 2013 54
Bng 2.14 : Kt qu kháo sát s hài lòng ca khách hàng v dch v TTQT nm
2013 55



DANHăMCăBIUă

Biu đ 2.1: Tng ngun vn huy đng ca SCB t nm 2007 ậ 2012 30
Biu đ 2.2: Tng d n cho vay ca SCB t nm 2007 - 2012 31
Biu đ 2.3: Thu nhp t hot đng dch v và tng thu nhp hot đng ca
SCB t nm 2007 ậ 2012 33
Biu đ 2.4: Doanh s chuyn tin nc ngoài ca SCB t nm 2007-2017
35
Biu đ 2.5: Doanh s chuyn tin nc ngoài quỦ II ca SCB
nm 2012 và nm 2013 37
Biu đ 2.6: Doanh s thanh toán nh thu ca SCB t nm 2007- 2012 37
Biu đ 2.7: Doanh s Nh thu quỦ II ca SCB nm 2012 và nm 2013 39
Biu đ 2.8: Doanh s nghip v thanh toán L/C t nm 2007 ậ 2012 40
Biu đ 2.9: Doanh s thanh toán L/C quỦ II ca SCB
nm 2012 và nm 2013 42
Biu đ 2.10: Tng doanh s TTQT ca SCB t nm
2007 ậ 2012 50
Biu đ 2.11: S lng khách hàng TTQT t nm 2008-2012 56




1

MăU

1.ăLụăDOăCHNăăTÀI
Thng mi quc t là xu th chung ca các quc gia trên th gii đ hòa
nhp và phát trin đt nc. Do đó, các hot đng mua bán quc t càng tr nên sôi
đng và mang li hiu qu kinh t cao cho quc gia.  đáp ng nhu cu giao
thng ngày càng m rng, các ngân hàng thng mi đư đa ra các sn phm dch
v ngân hàng hin đi trong đó có các sn phm thanh toán quc t phù hp vi
tng nhu cu thanh toán quc t ca khách hàng.
Cùng vi s phát trin ca nn kinh t, dch v thanh toán quc t ngày càng
chng t vai trò quan trng ca mình. Không ch đn gin là la chn phng thc
thanh toán phù hp, mà quan trng hn ht là cht lng dch v thanh toán quc
t, dch v thanh toán quc t phi đc thc hin mt cách nhanh chóng, an toàn
mang li hiu qu cho khách hàng và ngân hàng.
Ngân hàng thng mi c phn Sài Gòn (SCB) cng thy đc tm quan
trng ca dch v thanh toán quc t. Tuy nhiên, SCB ch mi trin khai hot đng
thanh toán quc t t nm 2006 đn 31/12/2011, nm 2012 SCB sáp nhp vi 2
ngân hàng khác là ngân hàng Tín ngha và ngân hàng  nht và ly tên là Ngân
hàng thng mi c phn Sài Gòn (SCB), là ngân hàng th mnh v hot đng
thanh toán quc t so vi hai ngân hàng còn li, nhng vic ch mi trin khai hot
đng thanh toán quc t có tám nm nên quy mô thanh toán quc t ti SCB tng
đi nh, sn phm dch v thanh toán quc t cha đa dng, ch yu là các sn
phm thanh toán truyn thng, khách hàng s dng dch v cha nhiu. Do đó, vic
nghiên cu, tìm ra gii pháp nâng cao cht lng dch v thanh toán quc t cho
SCB là cp thit và quan trng đi vi s phát trin chung ca ngân hàng.
Trong quá trình công tác ti phòng Thanh toán quc t ca SCB, nhn thy

tác đng quan trng ca cht lng thanh toán quc t đn hot đng chung ngân
hàng, tác gi đư chn đ tài “ Nâng cao cht lng dch v thanh toán quc t ti
Ngân hàng thng mi c phn Sài Gòn” làm đ tài lun vn thc s ca mình.
2


2.ăMCăTIểUăNGHIểNăCU
Da vào phân tích c s lỦ lun v vic nâng cao cht lng dch v thanh
toán quc t và thc trng dch v thanh toán quc t ti Ngân hàng thng mi c
phn Sài Gòn qua các nm đlàm rõ v tr và tm quan trng ca dch v thanh toán
quc t trong hot đng chung ca Ngân hàng. T đó đa ra các gii pháp nhm
nâng cao cht lng dch v thanh toán quc t ti Ngân hàng thng mi c phn
Sài Gòn.
3.ăNIăDUNGăNGHIểNăCU
3.1ăiătngănghiênăcu
 tài tp trung nghiên cu cht lng dch v thanh toán quc t thông qua
phân tích các phng thc thanh toán quc t và thc trng hot đng thanh toán
quc t ti Ngân hàng thng mi c phn Sài Gòn.
3.2ăPhmăviănghiênăcu
Hot đng thanh toán quc t ti Ngân hàng thng mi c phn Sài Gòn t
nm 2007-2012 và 06 tháng đu nm 2013.
3.3ăPhngăphápănghiênăcu
Lun vn s dng các phng pháp phân tích ch s kinh t, phng pháp so
sánh, tng hp, ầ. trên c s thng kê s liu hot đng thanh toán quc t ca
Ngân hàng thng mi c phn Sài Gòn và các Ngân hàng thng mi khác.
4.ăụăNGHAăCAăLUNăVN
H thng các lỦ lun c bn v hot đng thanh toán quc t ca các ngân
hàng thng mi.
Phân tích thc trng hot đng và hn ch ca cht lng dch v thanh toán
quc t ca Ngân hàng thng mi c phn Sài Gòn trong thi gian qua.

 xut gii pháp mang tính thc tin trong vic nâng cao cht lng dch v
thanh toán quc t ti Ngân hàng thng mi c phn Sài Gòn.


3

5.ăKTăCUăCAăLUNăVN
Ngoài chng m đu, kt lun và danh mc tài liu tham kho, lut vn kt
cu gm 3 chng:
Chngă1: C s lỦ lun v cht lng dch v thanh toán quc t ca ngân
hàng thng mi.
Chngă 2: Thc trng v cht lung dch v thanh toán quc t ti Ngân
hàng thng mi c phn Sài Gòn.
Chngă3: Gii pháp nâng cao cht lng dch v thanh toán quc t ti Ngân
hàng thng mi c phn Sài Gòn.











4

1. CHNGă1: CăSăLụăLUNăVăCHTăLNGăDCHă
VTHANHăTOỄNăQUCăTăCAăNGỂNăHÀNGăTHNGăMI.

1.1. TNGăQUAN VăTHANHăTOỄNăQUCăT TIăNGỂNăHÀNGă
THNGăMI
1.1.1. Kháiănimăthanhătoánăqucăt
Cùng vi s phát trin ca hot đng ngoi thng, TTQT vi vai trò h tr và
phc v cho hot đng XNKgia các quc gia đc din ra mt cách nhanh chóng
và hiu qu cng ngày càng phát trin và đa dng hn. Hot đng ngoi thng và
hot đng TTQT có liên quan gn lin vi nhiu lnh vc hot đng khác, mi lnh
vc là mt mt xích không th thiu trong dây chuyn hot đng kinh t đi ngoi
ca mi quc gia. Trong quá trình tin hành các hot đng kinh t đi ngoi dn đn
nhu cu chi tr, thanh toán gia các ch th  các nc khác nhau, t đó càng đy
mnh hot đng TTQT, trong đó, ngân hàng là cu ni trung gian gia các bên.
Có th nói, c s hình thành TTQT là hot đng ngoi thng, c th là hot
đng ngoi thng và phi ngoi thng:
 TTQT trong ngoi thng (thanh toán mu dch) là vic thc hin thanh
toán trên c s hàng hóa XNK và các dch v thng mi cung ng cho
nc ngoài theo giá c th trng quc t. Hp đng ngoi thng là c s
đ các bên tin hành mua bán và thanh toán cho nhau.
 TTQT phi ngoi thng (thanh toán phi mu dch) là vic thc hin thanh
toán không liên quan đn hàng hóa XNK, cung ng dch v cho nc
ngoài, ngha là thanh toán cho các hot đng không mang tính thng
mi. ó là vic chi tr các chi phí ca c quan ngoi giao  nc ngoài, cá
nhân chuyn tin du hc, tr cp, cha bnh  nc ngoài, đnh c và
nhng hot đng khác tng t.
T phân tích trên ta đa ra khái nim: “Thanh toán quc t là vic thc hin
các ngha v chi tr và quyn hng li v tint phát sinh trên c s các hot đng
kinh t và phi kinh t gia các t chc, cá nhân nc này vi t chc, cá nhân nc
5

khác, hay gia mt quc gia vi t chc quc t, thông quan h gia các ngân hàng
ca các nc liên quan.” (Nguyn Vn Tin,2009, trang 294).

1.1.2. căđimăcaăthanhătoánăqucăt
Theo (Phan Th Minh LỦ, 2006), t khái nim TTQTta có th thy mt s đc
đim c bn ca TTQT nh sau,
 Thanh toán quc t thc hin da trên các điu kin v tin t, đa đim,
phng thc, thi gian thanh toán
ây là các điu kin có liên quan đn quyn li và ngha v mà các bên tham
gia cn phi th hin trong hp đng ngoi thng. c bit, chn la đng tin
thanh toán là mt vn đ quan trng, vì không phi bt k đng tin ca nc nào
cng có kh nng thc hin TTQT. ng tin dùng đ thanh toán nên là ngoi t
ph bin trên th gii nh: USD, EUR, AUD, CAD, SGDầ Bên cnh đó, vic
la chn phng thc thanh toán phù hp da trên mc đ quan h thng mi
gia hai bên, đc thù hàng hóaầ s mang li hiu qu cao nht trong vic thc hin
TTQT (thanh toán nhanh, hn ch ti thiu ri ro, đm boli ích cho các bên ).
 Thanh toán quc t phc v ch yu cho hot đng kinh t đi ngoi
TTQT phc v ch yu cho hot đng kinh t đi ngoi, trong đó phn ln phc
v cho các giao dch trong lnh vc ngoi thng và là khâu có Ủ ngha cc k quan
trng, quyt đnh đn hiu qu và tng trng ngoi thng, bi vì ch khi hot
đng thanh toán an toàn và trôi chy thì ngi bán mi thu đc tin và ngi mua
mi tr đc tin, và đây là c s nn tng bc nht khin cho hot đng xut nhp
khu tn ti phát trin.
Bên cnh vic phc v cho hot đng xut nhp khu, ngày nay TTQT cng
phc v nhiu nhu cu chuyn ngoi t ra và vào ca cá nhân theo tng mc đích c
th mà lut pháp mi quc gia đư quy đnh.
 Gp nhiu ri ro do có s bin đng v tin t, tp quán ca tng quc gia
Khác vi thanh toán ni đa, đng tin thanh toán trong TTQT là các loi ngoi
t, nên vic thanh toán có th gp nhiu ri ro do s bin đng ca tin t,bt n
6

chính tr ca mt quc gia, s khác bit v c ch chính sách,lut pháp, s khác bit
v trí đa lỦ ca các bên tham gia làm hn ch vic tìm hiu kh nng thanh toán ca

nhau Do vy các nghip v bo lưnh NH, hot đng tín dng ca các t chc tin
t, tài chính quc t ra đi nh là mt yu t không th thiu đ h tr cho hot
đng TTQT. TTQT bên cnh vic b chi phi điu chnh bilut, công c, các tp
quán thông l quc t còn chu s điu chnh ca lut pháp  các quc gia khác
nhau, mà lut pháp và tp quán ca tng quc gia có th gây ri ro cho vic thc
hin TTQT nu vic thc hin thanh toán hp đng ngoi thng không phù hp
vi lut quc gia.
1.1.3. Vaiătròăcaăthanhătoánăqucăt
Theo (Nguyn Vn Tin, 2009) trong hot đng ngoi thng, TTQT đóng vai
trò quan trng góp phn thúc đy hot đng XNK ca nn kinh t và hot đng ca
ngân hàng.
 Vaiătròăcaăthanhătoánăqucătăđiăviănnăkinhăt
Ngày nay, ngoi tr các hot đng mua bán ti biên gii, hu ht các hot đng
mua bán đu đc thc hin thanh toán thông qua các đnh ch tài chính trung gian
và vi chc nng trung gian thanh toán ca mình, hot đng TTQT ca các NHTM
đư tr thành dch v quan trng và không th thiu trong nn kinh t.
TTQT đc hình thành thông qua nhu cu thanh toán gia các quc gia, trong
quá trình thanh toán, đ an toàn, nhanh chóng, chính xác s thúc đy quan h
thng mi ngày càng phát trin và m rng. Vì vy, hot đng TTQT đóng vai trò
bôi trn và thúc đy các hot đng xut nhp khu, đu t trc tip, gián tip, m
rng dch v du lch, hp tác quc t, tng cng thu hút kiu hi và thúc đy quá
trình hi nhp quc t din ra thun li.
 VaiătròăcaăthanhătoánăqucătăđiăviăngơnăhƠng
Ngày nay, hot đng TTQT ti các NH đc quan tâm đu t phát trin hn bao
gi ht, nh vic t chc đào to thng xuyên các nghip v TTQT cho cán b
nhân viên, cng nh c cán b tham gia các lp tâp hun TTQT bên ngoài cho thy
7

NH ngày càng Ủ thc đc tm quan trng ca hot đng TTQT. TTQT là mt dch
v đem li ngun thu nhp cao vi đ ri ro thp cho NH. Bên cnh đó, thông qua

nghip v chuyn tin, nh thu, tín dng chng t, NH thu đc ngun ngoi t
đáng k phc v cho hot đng NH, đng thi thúc đy các hot đng khác ca NH
cng phát trin theo nh: tài tr xut nhp khu, bo lưnh ngân hàng trong và ngoài
nc. Vi ngun phí thu đc, TTQT góp phn vào vic nâng cao hiu qu hot
đng ca NH cng nh nâng tm v th NH trên th trng giao dch trong và ngoài
nc.
 Vaiătròăcaăthanhătoánăqucătăđiăviăkháchăhàng
i tng khách hàng thc hin TTQT ti các NHTM rt đa dng, có th phân
thành hai nhóm chính là khách hàng cá nhân và khách hàng doanh nghip. Vi các
mc đính thanh toán đa dng nh: Chuyn tin du hc, đnh c, tr cp, thanh toán
tin hàng, thanh toán phí dch v, nhng hot đng TTQT do các NHTM cung cp
đóng vai trò quan trng trong vic thúc đy quá trình thanh toán đc din ra an
toàn, nhanh chóng và chính xác.
Vi các dch v TTQT đc cung cp, khách hàng đc t vn, hng dn khi
thc hin các hot đng ngoi thng nhm hn ch ri ro trong thanh toán, đng
thi hot đng TTQT còn thúc đy phát trin thêm các sn phm cho vay tài tr
XNK, cho vay du hcầ.góp phn gii quyt tình trng thiu vn ca khách hàng.
Có th thy rng, TTQT có vai trò quan trng trong thi đi giao thng quc t m
rng và mang li nhiu li ích cho khách hàng.
1.1.4. Cácăphngăthcăthanhătoánăqucăt
1.1.4.1. Phngăthcăchuynătin
 Kháiănim:ă
“Chuyn tin là phng thc TTQT, trong đó khách hàng (ngi yêu cu
chuyn tin) yêu cu ngân hàng phc v mình chuyn mt s tin nht đnh cho
ngi khác (ngi th hng)  mt đa đim nht đnh, trong mt thi gian nht
đnh bng hình thc chuyn tin do khách hàng ch đnh” (Trn Hoàng
8

Ngân,2001,trang 122).
Các hình thc chuyn tin:

- Chuyn tin bng th (Mail Transfer – M/T): là hình thc chuyn tin trong đó
lnh thanh toán, hay còn gi Hi phiu ngân hàng (Bankdraft) ca ngân hàng
chuyn tin đc chuyn bng th qua đng bu đin cho ngân hàng tr tin.
- Chuyn tin bng đin (Telegraphic Transfer – T/T): là hình thc chuyn tin
trong đó lnh thanh toán ca ngân hàng chuyn tin đc th hin trong ni
dung mt bc đin gi cho ngân hàng tr tin bng mngSWIFT (Society for
Worldwide Interbank Financial Telecommunication).
 Quyătrìnhăthcăhin:ă(Tham kho phu lc 1,mc 1.1)
 uănhcăđimăcaăphngăthcăchuynătin: (Tham kho phu lc
1,mc 1.2)
1.1.4.2. Phngăthcănhăthu
 Kháiănimă
“Nh thu là mt phng thc thanh toán theo đó, ngi bán (nhà xut khu)
sau khi hoàn thành ngha v giao hàng hoc cung ng dch v, u thác cho ngân
hàng phc v mình xut trình BCT thông qua ngân hàng thu h cho bên mua (nhà
nhp khu) đ đc thanh toán, chp nhn hi phiu hay chp nhn các điu kin
và điu khon khác” (Nguyn Vn Tin, 2009, trang 340).
 Phơnăloiănhăthuă
- Nh thu phiu trn (Clean collections): Là phng thc thanh toán trong đó,
chng t nh thu ch bao gm chng t tài chính (hi phiu, k phiu, séc, giy
nhn n hay công c thanh toán khác), còn các chng t thng mi (chng t
vn ti, hoá đn, bo himầ) đc gi trc tip cho ngi nhp khu, không
thông qua ngân hàng.
- Nh thu kứm chng t: Là phng thc thanh toán trong đó ngi bán u thác
cho ngân hàng phc v mình thu h tin trên c s BCT. BCT nh thu bao
gm yêu cu đòi tin (hi phiu) và chng t thng mi. Có 2 dng c bn:
9

+ Nh thu kèm chng t dng D/A (Document Collection D/A): iu kin
đngi mua đc nhn BCT thng mi đi nhn hàng là phi kỦ chp nhn

thanh toán hi phiu ti mt thi đim nht đnh trong tng lai vi ch th rng
“Document against Acceptance ậ D/A”.
+ Nh thu kèm chng t dng D/P (Document Collections D/P):iu kin đ
ngi mua nhnBCT thng mi là thanh toán chng t “Document against
Payment ậ D/P”.
 Quyătrìnhănhăthuăkèmăchngăt:(Tham kho phu lc 1,mc 2.1)
 uă nhcă đimă caă phngă thcă nhă thu: (Tham kho phu lc
1,mc 2.2)
1.1.4.3. Phngăthcătínădngăchngăt
 Kháiănim
“Phng thc tín dng chng t là mt s tho thun, trong đó theo yêu cu
ca KH (ngi yêu cu m th tín dng), mt ngân hàng (ngân hàng phát hành th
tín dng) s phát hành mt bc th, gi là L/C (Letter of credit), theo đó ngân hàng
phát hành cam kt tr tin hoc chp nhn hi phiu cho mt bên th ba (ngi th
hng L/C) khi ngi này xut trình cho ngân hàng phát hành mt b chng t
thanh toán phù hp vi nhng điu kin và điu khon quy đnh trong L/C” (Trn
Hoàng Ngân, 2001, trang 135).
 Phơnăloiăphngăthcătínădngăchngăt
- L/C hy ngang (Revocable L/C): Là L/C mà ngi m có th yêu cu ngân
hàng phát hành sa đi, hy b bt c lúc nào mà không cn s chp thun ca
ngi hng. Tuy nhiên nu hàng hóa đư đc giao thì s sa đi bt k thông
tin trên L/C phi có s chp thun ca ngi hng.
- L/C không hy ngang (Irrevocable L/C): Là L/C mà ngân hàng phát hành
không th sa đi hay hy b L/C trong thi hn hiu lc L/C nu không có s
chp thun ca ngi hng.Da vào điu kin thanh toán, L/C có 3 dng c
bn:
10

+ L/C tr ngay (Sight L/C): Ngân hàng phát hành phi thanh toán cho ngi
hng trong vòng 5 ngày sau khi nhn đc b chng t khi b chng t không

có bt hp l.
+ L/C tr chm (Deffered L/C): Ngân hàng phát hành đi đin chp nhn b
chng t trong vòng 5 ngày sau khi nhn b chng t khi b chng t không có
bt hp l và s thanh toán cho ngi hng vào ngày đáo hn b chng t.
+ L/C hn hp (Mix L/C): Tùy vào quy đnh thanh toán tr ngay và tr chm
cho tng phn giao hàng đư quy đnh trong L/C mà ngân hàng phát hành s có
s thanh toán b chng t phù hp.
Ngoài mt s L/C thông dng còn có mt s L/C đc bit nh:
- L/C chuyn nhng (Transferable L/C): Ngi hng li th nht chuyn
nhng mt phn hay toàn b ngha v thc hin L/C cng nh quyn đòi tin
cho nhng ngi hng li th hai.
- L/C giáp lng (Back to Back L/C): Sau khi nhn đc L/C do nhà nhp khu
m, ngi xut khu dùng L/C này đ th chp và m mt L/C khác vi ni
dung gn ging nh L/C ban đu cho ngi khác hng.
- L/C tun hoàn (Revolving L/C): Là L/C sau khi đư s dng ht giá tr hoc ht
hiu lc s t đng có giá tr nh c và tip tc s dng tun hoàn trong thi hn
nht đnh cho đn khi giá tr hp đng đc thc hin.
- L/C đi ng (Reciprocal L/C): L/C ch bt đu có hiu lc khi L/C đi ng
đc m.
 Quyătrìnhănghipăvătínădngăchngăt: (Tham kho phu lc 1,mc
3.1)
 uănhcăđimăcaăphngăthcătínădngăchngăt: (Tham kho
phu lc 1,mc 3.2)




11

1.1.4.4. PhngăthcămătƠiăkhon

 Kháiănim
Ngi bán m mt tài khon hoc mt quyn s đ ghi n ngi mua sau khi
ngi bán đư hoàn thành giao hàng hay dch v, đn tng đnh k có th là tháng,
quỦ hoc nm ngi mua tr tin cho ngi bán.
Ngi bán ch m tài khon đn biên, không m tài khon song biên. Nu
ngi mua m tài khon đ ghi, tài khon y ch là tài khon theo dõi, không có giá
tr thanh toán gia hai bên.
 QuyătrìnhănghipăvămătƠiăkhon:ă(Tham kho ph lc 1, mc 4.1)
 uănhcăđimăcaăphngăthcămătƠiăkhon:ă(Tham kho ph
lc 1, mc 4.2)
1.1.4.5. PhngăthcăthanhătoánăCADă(CashăagainstăDocuments)
 Kháiănim
Là phng thc thanh toán trong đó t chc nhp khu da trên c s hp
đng ngai thng s yêu cu ngân hàng m mt tài khon tín thác đ thanh toán
tin cho t chc xut khu sau khi xut trình đy đ chng t theo tha thun.
 Quyătrìnhănghipăvăthanhătoán CAD: (Tham kho ph lc 1, mc
5.1)
 uă nhcă đimă caă phngă thcă thanhă toánă CAD:ă (tham kho
ph lc 1, mc 5.2)
1.1.5. Rirotronghotđngthanhtoánquct
1.1.5.1. Kháiănim riăro
Ri ro trong TTQT là nhng ri ro phát sinh trong quá trình thc hin TTQT,
nguyên nhân gây ra ri ro có th do nhân t ch quan nh nhà XK, nhà NK, NH
tham gia và nhân t khách quan nh ri ro thiên tai, chính trầ.
1.1.5.2. Cácăloi riăroătrongăhotăđngăTTQT


12

 Riăroăthătrng

Hot đng trong môi trng đa quc gia, các bên tham gia TTQT thng gp
ri ro v t giá, pháp lỦ, ri ro quc giaầ i vi ri ro t giá, khi t giá bin
đng s gây tn tht cho ngi mua và ngi bán, nu ngoi t đc la chn thanh
toán lên giá s gây tn tht cho nhà NK, nu ngoi t đc la chn thanh toán
xung giá s gây tn tht cho nhà XK, các ngân hàng tham gia thanh toán cng gp
ri ro trong trng hp ngân hàng đang  trng thái thiu ht ngoi t cn thanh
toán và phi mua  mc giá cao khi đn hn thanh toán và ngc li.
i vi ri ro pháp lỦ, nh đư bit, cho dù la chn phng thc thanh toán tín
dng chng t theo UCP 600, song  nhiu nc khác nhau giao dch này cng b
điu chnh, chi phi theo lut quc gia. Mc đ áp dng UCP vào các nc rt khác
nhau, tùy thuc vào pháp lut nc đó, thông thng lut quc gia thng tôn trng
và phù hp hp lut quc t, tuy nhiên, nu có s đi nghch thì lut quc gia đc
tuân th trc tiên. Vì vy ri ro v pháp lỦ là không tránh khi nu có tranh chp
xy ra trong giao dch quc t.
 Riăroătácănghip
Là nhng ri ro do sai sót k thut gây nên, ri ro tác nghip này thng gp
trong phng thc tín dng chng t, mt s không phù hp ca chng t so vi
L/C có th khin cho b chng t b t chi thanh toán. Do là bên lp chng t nên
ngi bán thng gp nhiu khó khn trong vic lp chng t phù hp, đi vi các
chng t do ngi bán phát hành, vic sa các sai sót s đc thc hin d dàng,
tuy nhiên đi vi các chng t do bên th ba phát hành vic sa các sai sót trong
các chng t nh B/L, Insuranceầgp nhiu khó khn, mt s trng hp các sai
sót này không th sa đc và ngi bán s gp ri ro khi gi b chng t không
phù hp đi đòi tin.
Ri ro tác nghip này cng thng gp đi vi NH phát hành khi kim tra
chng t, trng hp chng t có đim không phù hp vi điu khon L/C, nu NH
không phát hin ra có th gây thit hi cho nhà nhp khu khi nhn hàng không
đúng vi điu khon đư quy đnh mà tin đư thanh toán cho nhà xut khu. i vi
13


NH chp nhn chit khu b chng t cho ngi bán, vic kim tra b chng t nu
gp sai sót s gp ri ro không nhn đc tin thanh toán t NH phát hành trong khi
tin đư đc ng trc cho ngi bán.
 Riăroătínădng
Là ri ro mt kh nng thanh toán ca mt trong các bên tham gia vào thanh
toán. Trng hp nhà NK b phá sn, mt kh nng thanh toán mà ngân hàng phát
hành khi phát hành L/C cho phép kỦ qu nh hn 100% tr giá L/C thì ngân hàng
phát hành b tn tht phn kỦ qu còn thiu. Trng hp nhà XK xut trình chng
t không phù hp nhng NH xut trình không kim tra thy và thc hin chit khu
cho nhà XK, khi đó NH phát hành t chi thanh toán do chng t không phù hp
lúc đó NH xut trình truy đòi li khon đư chit khu nhng nhà XK mt kh nng
tr n s gây ra ri ro cho NH xut trình. Trng hp NH phát hành b phá sn hay
mt kh nng thanh toán cng gây ri ro tín dng cho NH xut trình và nhà XK.
Do thông tin tín dng không đy đ, nu mt bên không nm rõ tình hình tài
chính, uy tín ca đi tác, hiu qu ca d án mình tài tr thì ri ro tín dng s xy
ra.
1.2. NHNGă VNă ă Că BNă Vă NỂNGă CAO CHTă LNG
DCHă Vă THANHă TOỄNă QUCă Tă CAă NGỂNă HÀNGă THNG
MI
1.2.1. KháiănimăvăchtălngădchăvăthanhătoánăqucătăcaăngơnăhƠngă
thngămi
Vi xư hi ngày càng phát trin, con ngi ngày càng phát sinh nhiu nhu cu
dch v đa dng, do đó nâng cao cht lng dch v tr thành mt vn đ quan
trng đi vi các nhà cung cp sn phm.
Theo Tiêu chun Vit Nam (TCVN) ISO 9000:2000 ậ Phn mô t C s và t
vng thì “Cht lng dch v là tp hp các đc tính ca mt đi tng, to cho
đi tng đó kh nng tha mãn nhng yêu cu đã nêu ra hoc tim n”.Cng có
th hiu cht lng dch v là mc đ tha mưn KH đc đo bng hiu s gia cht
lng mong đi và cht lng đt đc.
14


Ngày nay, đ gim thiu ri ro do tín dng mang li, các NH tp trung phát
trin mng dch v, trong đó dch v TTQT đc xem trng do TTQT đc xem là
nghip v c bn, làm tin đ cho các nghip v khác phát trin nh kinh doanh
ngoi hi, tài tr xut nhp khu, bo lưnh ngân hàngầNhn thc đc tm quan
trng ca TTQT, các NHTM không ngng nâng cao cht lng thanh toán quc t
đ đáp ng tt nht nhu cu ca doanh nghip đ tng tính cnh tranh và hiu qu.
Cht lng dch v thanh toán quc t ca NHTM đc th hin qua vic giao
dch TTQT đc thc hin nhanh chóng, chính xác, an toàn và hiu qu tt c các
giao dch thanh toán quc t ti NH.
 đánh giá cht lng thanh toán quc t ca NHTM, ngi ta thng xem xét
c quá trình cung cp dch v t khâu tip th khách hàng, tip nhn t vn h s,
chng t giao dch, thi gian thc hin giao dch, chính sách khách hàng, mc đ
cnh tranh ca biu phí áp dngầ
1.2.2. Mtăs chătiêuăphnăánhănâng cao chtălngădchăvăthanh toán
qucătăcaăngơnăhƠngăthngămi
1.2.2.1. Cácăchătiêuăđnhătính
 Mc đ đa dng ca sn phm dch v TTQT
Khi la chn NH phc v mình, khách hàng ngoài vic quan tâm đn sn phm
TTQT còn quan tâm đn các sn phm h tr cho hot đng TTQT nh bo lưnh
thanh toán, tài tr XNKầ Do đó, mc đ đa dng ca sn phm dch v TTQT là
ch tiêu quan trng đ đánh giá cht lng TTQT. Sn phm đa dng th hin qua
s lng và chng loi sn phm dch v TTQT, k c dch v TTQT truyn thng
và dch v h tr TTQT. S đa dng ca sn phm TTQTgiúp NH đáp ng đc tt
hn các yêu cu dch vđa dng v TTQT ca KH, NH nào đáp ng đc nhu cu
ca khách hàng mt cách cao nht cho thy cht lng dch v TTQT ca NH đó
cao hn. Ngoài ra, s đa dng sn phm TTQT còn phn ánh kh nng cung cp
dch v TTQT cng nh quy mô TTQT mà NH đt đc, vic gia tng quy mô
TTQT cho thy cht lng dch v TTQT ca NH đc nâng cao.
15


 Các quy đnh, quy trình, vn bn áp dng cho hot đng TTQT
Các quy trình, quy đnh, vn bn là c s pháp lỦ hng dn các bc x lỦ h
s cn thit, trong quy trình th hin rõ trình t thc hin giao dch,quy đnh rõ trách
nhim và ngha v ca các đn v có liên quan. Phm vi điu chnh, vic quy đnh rõ
ràng, c th và khoa hc ca các quy trình nghip v TTQT đm bo giao dch đc
thc hin nhanh chóng, chính xác, an toàn, hiu qu. Vic xây dng quy trình TTQT
ngoài vic tuân th đc các quy đnh ca NHNN v qun lỦ ngoi hi, pháp lut
Vit Nam, còn phi phù hp vi thông l, tp quán quc t nhm bo v cho doanh
nghip và NH khi tham gia TTQT. Vic hoàn thin các quy trình TTQTgiúp cho các
TTV tip nhn và t vn h s ca KH mt cách d dàng và thng nht, t đó h s
KH s đc x lỦ nhanh chóng, an toàn và hiu qu. Vì vy, vic ban hành các quy
trình hng dn TTQT c th s góp phn nâng cao cht lng TTQTvà tng tính
cnh tranh ca NH trên th trng.
 Trình đ chuyên môn ca thanh toán viên
Thanh toán viên là ngi tip xúc vi khách hàng, do đó trình đ chuyên môn
ca thanh toán viên s quyt đnh đn cái nhìn ca khách hàng đi vi NH. Mt
thanh toán viên vng chuyên môn, có kh nng ngoi ng tt, kh nng x lỦ tình
hung nhanh nhy s t vn h s cho khách hàng mt cách tt nht nh giúp khách
hàng la chn đc phng thc TTQT phù hp, x lỦ h s vi thi gian sm và
ít sai sót t đó làm tng s hài lòng ca khách hàng v dch v TTQT mà NH cung
cp.Thanh toán viên không gii chuyên môn s gp ri ro trong quá trình tác nghip
nh: nhp sai d liu vào h thng qun lỦ gây ra sai quy chun đin quc t có th
khin đin thanh toán ca khách hàng b tr li, vic đi nhiu đin sai quy chun
quc t có th khin ngân hàng quc t đánh giá thp cht lngTTQT ca NH. Do
đó, chuyên môn ca thanh toán viên là ch tiêu quan trng khi NH mun nâng cao
cht lng dch v TTQT, chuyên môn TTV càng cao thì dch v TTQT mà NH
cung cp cho KH càngcàng tt
16


 Mc đ hin đi ca h thng công ngh thông tin
Do các sn phm TTQT mà NH cung cp đa phn đu ging nhau, đ tng tính
cnh tranh trong vic cung cp sn phm dch v TTQT, các NH đy mnh hin đi
hóa h thng công ngh thông tin. Các yu t đc s dng đ đánh giá mc đ
hin đi ca công ngh thông tin nh : S hin đi và s lng máy móc đc trang
b đ tác nghip, đng truyn d liu nhanh hay chm, phn mm phc v có bt
kp s phát trin ca NH, nhân viên công ngh thông tin có x lỦ kp thi các li k
thut khi xy ra s c.
Công ngh hin đi giúp NH theo kp xu hng phát trin ca các NH quc t,
nâng cao cht lng dch v TTQT do NH cung cp đc nhng sn phm TTQT
tiên tin nh các sn phm TTQT online, giúp KH tit kim thi gian giao dch.
Ngoài ra, hin đi hóa công ngh thông tin còn giúp cho thi gian x lỦ h s KH
din ra nhanh chóng, chính xác, an toàn, làm tng nng sut và hiu qu qun lỦ ca
NH.
1.2.2.2. Cácăchătiêuăđnhălng
 Thi gian x lý giao dch
Ch tiêu này phn ánh mc đ nhanh chóng khi thc hin thành công mt giao
dch TTQT theo yêu cu ca khách hàng. Thi gian x lỦ giao dch tuân th nhng
chun mc ca quc t quy đnh cho tng loi giao dch và mc tiêu cam kt ca
NHTM. Thi gian thc hin giao dch tuân th đúng quy đnh giúp khách hàng hn
ch ri ro, luân chuyn vn nhanh, đt hiu qu sn xut kinh doanh, NH tit kim
đc chi phí. Thi gian x lỦ giao dch càng nhanh thì cht lng dch v TTQT
mà NH cung cp càng đc KH và các NH quc t đánh giá cao.
 Mc đ ri ro do sai sót trong quá trình tác nghip
Vic thc hin các giao dch TTQTphi đúng yêu cu ca khách hàng v thi
gian, đn v th hng, s tin, ni dung giao dch, các điu khon và điu kin
khác tùy theo tng phng thc thanh toán nhng phi đm bo tuân th quy đnh
ca NH và chun mc quc t nhm hn ch ti đa nhng sai sót trong quá trình x

×