Tải bản đầy đủ (.pdf) (154 trang)

CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN NĂNG LỰC TÀI CHÍNH CỦA CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI VIỆT NAM.PDF

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (809.56 KB, 154 trang )

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. HCM
NGUYN HÀ TRUNG
CÁC YU TăNH HNG N
NNG LC TÀI CHÍNH CA
CÁC NGÂN HÀNG THNG MI VIT NAM
LUN VN THC S KINH T
TP. H Chí Minh – nm 2013
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. HCM
NGUYN HÀ TRUNG
CÁC YU TăNH HNG N
NNG LC TÀI CHÍNH CA
CÁC NGÂN HÀNG THNG MI VIT NAM
CHUYÊN NGÀNH: TÀI CHÍNH - NGÂN HÀNG
MÃ S: 60340201
LUN VN THC S KINH T
NGI HNG DN KHOA HC:
TS. LÊ TN PHC
TP. H Chí Minh – nm 2013
LI CAM OAN
Tôi xin cam đoan lun vn Thc s kinh t này là công trình nghiên cu ca tôi di s
hng dn ca ging viên hng dn. Các thông tin, s liu đc s dng trong lun
vn này là trung thc. Nhng s liu trong các bng biu phc v cho vic phân tích,
nhn xét, đánh giá đc tác gi thu thp t các ngun khác nhau và có ghi trong phn
tài liu tham kho.
Nu nh có phát hin bt k s gian ln nào, tôi xin chu trách nhim trc Hi đng,
cng nh kt qu lun vn ca mình.
Nguyn Hà Trung
Hc viên Cao hc khóa 21 – Trng i hc Kinh t TP.HCM
MC LC


Trang ph bìa
Li cam đoan
Mc lc
Danh mc t vit tt
Danh mc các bng biu
Danh mc các đ th
Li măđu 1
Chng 1: TNG QUAN V CÁC YU TăNH HNG NNG LC TÀI
CHÍNH CA CÁC NGÂN HÀNG NGÂN HÀNG THNG MI VIT NAM 5
1.1. Nng lc tài chính ca các ngân hàng 5
1.2. Các nhân tănh hng đn nng lc tài chính ca ngân hàng 5
1.2.1. Các nhân t ni sinh 5
1.2.2. Các nhân t ngoi sinh 9
1.3. Các phng pháp đánh giá nng lc tài chính ca các ngân hàng 14
1.3.1. Phng pháp CAMELS 14
1.3.2. Hip c Basel 17
1.3.3. Các t chc xp hng tín nhim 19
1.3.4. ánh giá theo Ngân hàng Nhà nc (NHNN) Vit Nam 21
1.3.5. Phng pháp đánh giá nng lc tài chính ngân hàng ca Moody 22
1.4. Mô hình nghiên cu các yu tănh hng đn nng lc tài chính ca các
Ngân hàng Thng Mi Vit Nam 26
1.5. S cn thit phi nâng cao nng lc tài chính ca các NHTM Vit Nam 28
1.6. Các nghiên cu văđánh giá xp hng nng lc tài chính ngân hàng 29
Chng 2: THC TR
NG TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH VÀ MÔ HÌNH
NGHIÊN CU CÁC YU TăÁNH GIÁ NNG LC TÀI CHÍNH CA CÁC
NGÂN HÀNG THNG MI VIT NAM 32
2.1. H thng Ngân hàng Thng Mi Vit Nam 32
2.1.1. Ngân hàng Thng Mi Nhà Nc 32
2.1.2. Ngân hàng Thng Mi C phn 32

2.1.3. Ngân hàng Thng Mi Liên Doanh 32
2.1.4 Ngân hàng thng mi 100% vn nc ngoài và Chi nhánh ngân hàng nc
ngoài 32
2.2. ánh giá nng lc tài chính h thng Ngân hàng Thng Mi Vit Nam33
2.2.1. ánh giá nng lc tài chính h thng ngân hàng Vit Nam t 2005-2007 34
2.2.2 ánh giá nng lc tài chính h thng ngân hàng Vit Nam 2008-2011 39
2.2.3 ánh giá nng lc tài chính h thng ngân hàng Vit Nam t đu nm 2012
đn nay 46
2.3 ánh giá nng lc tài chính mt s NHTM Vit Nam 53
2.3.1. Phng pháp đánh giá 53
2.3.2. Kt qu đánh giá 55
2.4. Kho sát các yu tănh hng đn nng lc tài chính ca các NHTM Vit
Nam 60
2.4.1. Mu quan sát 60
2.4.2. Câu hi kho sát 61
2.4.3. Kt qu kho sát 62
2.5. Mô hình phân tích các nhân tănh hng đn nng lc tài chính ca các
NHTM Vit Nam theo quan đim ca Moody 65
2.5.1. Câu hi nghiên cu 66
2.5.2. Thit k nghiên cu 66
2.5.3. Hn ch ca nghiên cu 69
2.6. Kt qu phân tích các yu tănh hng đn nng lc tài chính ca các
NHTM Vit Nam da trên kt qu xp hng ca Moody 70
2.6.1. Kt qu nghiên cu 70
2.6.2 Tho lun v kt qu mô hình 76
2.7. Kt lun nghiên cu 77
2.8. ánh giá chung v nng lc tài chính ca các NHTM Vit Nam 78
2.8.1. Thành tu đt đc 78
2.8.2. Hn ch và nguyên nhân 79
Chng 3: CÁC GII PHÁP NÂNG CAO NNG LC TÀI CHÍNH CA CÁC

NGÂN HÀNG THNG MI VIT NAM 84
3.1. Vn đ tái cu trúc h thng NHTM Vit Nam 84
3.1.1  án “C cu li h thng các t chc tín dng giai đon 2011-2015” 84
3.1.2. Din bin quá trình tái c cu h thng NHTM Vit Nam 85
3.2. Mt s gii pháp nhm nâng cao nng lc tài chính ca các NHTM Vit
Nam 87
3.2.1 Ci thin h thng qun tr ngân hàng 87
3.2.2. Tng vn ch s hu 91
3.2.3. X lý n xu 92
3.2.4. Tng tính thanh khon 92
3.2.5. Tng trng li nhun bn vng 94
3.3. Các kin ngh đ nâng cao sc mnh tài chính ca các NHTM Vit Nam94
3.3.1. Kin ngh vi Chính Ph 95
3.3.2. Kin ngh vi NHNN 97
KT LUN 100
DANH MC TÀI LIU THAM KHO
PH LC
DANH MC T VIT TT
ABB: Ngân hàng TMCP An Bình
ACB: Ngân hàng TMCP Á Châu
BCTC: Báo cáo tài chính
BFSRs (Bank Financial Strength Ratings): Xp hng sc mnh tài chính ni
ti ngân hàng
BIDV: Ngân hàng TMCP u t và Phát trin Vit Nam
BVB: Ngân hàng TMCP Bn Vit
CAR: H s an toàn vn
CTG: Ngân hàng TMCP Công Thng Vit Nam
EAB: Ngân hàng TMCP ông Á
EIB: Ngân hàng TMCP Xut Nhp Khu Vit Nam
HBB hay Habubank: Ngân hàng TMCP Nhà Hà Ni

HDB: Ngân hàng TMCP Phát trin nhà Thành Ph H Chí Minh
IFRS: Chun mc k toán quc t
LNST: li nhun sau thu
MB: Ngân hàng TMCP Quân i
MHB: Ngân hàng TMCP Phát Trin Nhà ng Bng Sông Cu Long
NAB: Ngân hàng TMCP Nam Á
NHNN: Ngân hàng Nhà nc
NHTM: Ngân hàng thng mi
NPL: t l n xu
PNB: Ngân hàng TMCP Phng Nam
ROAA: T l li nhun trên tng tài sn bình quân
ROAE: T l li nhun trên vn ch s hu
SCB: Ngân hàng TMCP Sài Gòn
SEA: Ngân hàng TMCP ông Nam Á
SHB: Ngân hàng TMCP Sài Gòn Hà Ni
STB: Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thng Tín
TCB: Ngân hàng TMCP K Thng Vit Nam
TCTD: T chc tín dng
VBARD: Ngân hàng TNHH MTV Nông Nghip và Phát Trin Nông Thôn
VCB: Ngân hàng TMCP Ngoi Thng Vit Nam
VCSH: Vn ch s hu
VIB: Ngân hàng TMCP Quc T
VPB: Ngân hàng TMCP Vit Nam Thnh Vng
DANH MC CÁC BNG BIU
Bng 2.1: T l cho vay/huy đng tin gi ca mt s ngân hàng
Bng 2.2: ROAA và ROAE bình quân giai đon 2006-2007 ca mt s ngân
hàng
Bng 2.3: Tng trng tín dng h thng ngân hàng Vit Nam 2008-2011
Bng 2.4: T l chi phí hot đng trên thu nhp hot đng 2007-2011
Bng 2.5: T l n xu mt s ngân hàng 2011-2012

Bng 2.6: Li nhun sau thu các ngân hàng nm 2012
Bng 2.7: T l chi phí hot đng trên thu nhp hot đng nm 2012
Bng 2.8: Bng đim nng lc tài chính ngân hàng ca Moody
Bng 2.9: Ch tiêu tài chính trung bình ba nm gn nht ca các ngân hàng
Bng 2.10: im đánh giá các ngân hàng
Bng 2.11: Tác đng ca các yu t ni sinh
Bng 2.12: Tác đng ca các yu t ngoi sinh
Bng 2.13: Tóm tt các bin đc lp trong mô hình
Bng 2.14: Kh nng phân loi nng lc tài chính ca các bin
Bng 2.15: Kh nng phân loi sc mnh tài chính ca bin PL
Bng 2.16: Kt qu c lng
Bng 2.17: Bng ý ngha mô hình
Bng 2.18: H s phân bit
Bng 2.19: Bit s trung bình nhóm
Bng 3.1: B ch tiêu c bn
Bng 3.2: B ch tiêu m rng
Bng 5.1: T trng đim BFSRs cho ngân hàng ti các th trng phát trin
Bng 5.2: T trng đim BFSRs cho ngân hàng ti các th trng đang phát
trin
Bng 6.1: Tng hp kt qu kho sát các yu t ni sinh
Bng 6.2: Tng hp kt qu kho sát các yu t ngoi sinh
Bng 6.3: S đánh giá yu t có tác đng mnh nht (mc 5/5) cho tng yu t
Bng 7.1: Tóm tt các thông tin b d liu nghiên cu
Bng 7.2: Tóm tt mu quan sát
Bng 7.3: T l hai nhóm xp hng
Bng 7.4: Kt qu phân loi xp hng sc mnh tài chính
DANH MC CÁC  TH
 th 2.1: Tng trng tng tài sn 2007
 th 2.2: Tng trng vn điu l 2007
 th 2.3: T l chi phí hot đng trên thu nhp hot đng giai đon 2006-

2007
 th 2.4: Tng trng tng tài sn nm 2011
 th 2.5: Tc đ tng trng tín dng và t l n xu các ngân hàng giai
đon 2008-2011
 th 2.6: Tng trng vn điu l 2007-2011
 th 2.7: Tng trng li nhun sau thu nm 2011
 th 2.8: Tng trng tng tài sn 2012
 th 2.9: Tng trng vn ch s hu 2012
1
LI MăU
1. Lý do chn đ tài
Nn kinh t Vit Nam đang trong giai đon phát trin và ngành ngân hàng gi
mt vai trò quan trng, đc ví nh mch máu h tr h tr cho nn kinh t. Sc khe
ca các ngân hàng nh hng trc tip hoc gián tip đn mi thành phn ca nn kinh
t. T thi đim xy ra cuc khng hong kinh t th gii hin nay, ngành kinh t Vit
Nam nói chung và ngành ngân hàng nói riêng cng không nm ngoài nh hng ca
cn bão tài chính. Nhiu yu kém ca các ngân hàng đã bc l trong thi gian qua, và
mt s ngân hàng đã phi thc hin tái cu trúc, b sáp nhp hoc b đt trong tình
trng ri ro cao. Trong bi cnh đó, câu hi đc đt ra là tình hình tài chính ca các
ngân hàng Vit Nam hin nay th nào, các ngân hàng thng mi Vit Nam nào đ
nng lc tài chính đ có th vt qua giai đon khó khn hin nay và các nhân t nào
cho thy mt ngân hàng là có nng lc tài chính tt hoc không tt.
Cuc khng hong ngân tài chính th gii bt đu t nm 2008 đã làm nhiu
ngân hàng tên tui trên th gii sp đ hoc gánh chu nhng hu qu nng nè. Tuy h
thng các ngân hàng thng mi Vit Nam không b nhiu nh hng trc tip t cuc
khng hong ngân hàng này, nhng vi mt h thng ngân hàng non tr, kinh nghim
qun lý còn nhiu hn ch, quy mô nh, nhng ri ro ca h thng ngân hàng luôn hin
hu đe da sc khe ca h thng ngân hàng Vit Nam. Thêm vào đó, s cnh tranh
ngày càng quyt lit gia các ngân hàng trong nc và nc ngoài cng gây ra không
ít khó khn và th thách cho h thng ngân hàng thng mi Vit Nam. Vi mc tiêu

ti đa li nhun, đng thi hot đng n đnh và an toàn trc các bin đng th
trng, các ngân hàng thng mi Vit Nam và các bên liên quan luôn quan tâm đn
nng lc tài chính ca ngân hàng trên các khía cnh chính nh c cu vn, cht lng
tài sn , kh nng sinh li, kh nng thanh khon cng nh hiu qu hot đng ca
ngân hàng…Vi nhng lý do đã đ cp, vic nhn đnh và đánh giá chính xác nng lc
2
tài chính, t đó đa ra nhng gii pháp hu hiu nâng cao nng lc tài chính ca các
ngân hàng thng mi Vit Nam là ht sc cn thit.
Xut phát t nhng lý do trên, tác đã đã chn thc hin đ tài nghiên cu
“CÁC YU TăNH HNG N NNG LC TÀI CHÍNH CA CÁC NGÂN
HÀNG THNG MI VIT NAM”.
2. Mc tiêu nghiên cu
 tài nghiên cu nhm đt đc nhng mc đích sau:
- Xây dng h thng lý lun v đánh giá nng lc tài chính ca các NHTM và
các công c đánh giá nng lc tài chính ca các NHTM.
- Phân tích thc trng h thng NHTM Vit Nam và đánh giá nng lc tài chính
ca mt s ngân hàng Vit Nam.
- Da trên các ch tiêu tài chính nhm tìm ra yu t nh hng đn nng lc tài
chính ca các NHTM Vit Nam. T nhng vn đ mang tính lý lun và thc
tin trên, tác gi đ xut mt s gii pháp nhm nâng cao nng lc tài chính
ca các NHTM Vit Nam.
3. Câu hi nghiên cu
 tài nghiên cu nhm tr li hai câu hi:
- Thc trng nng lc tài chính ca các NHTM Vit Nam.
- Các yu t nh hng đn nng lc tài chính ca các NHTM Vit Nam theo
quan đim đánh giá ca Moody
4. Phng pháp nghiên cu
Trong lun vn này, phng pháp nghiên cu đc áp dng là phng pháp
phân tích đnh tính, thng kê, tng hp, kho sát ý kin chuyên gia đng thi kt hp
3

phng pháp phân tích đnh lng bng công c phân tích bit s (Discriminant
analysis) đ xác đnh các yu t chính nh hng đn đánh giá nng lc tài chính ni
ti ca ngân hàng.
5. i tng và phm vi nghiên cu
5.1. i tng nghiên cu
i tng nghiên cu ca lun vn này là:
- Nng lc tài chính ca các NHTM Vit Nam
- Các nhân t nh hng đn nng lc tài chính ca các NHTM Vit Nam
5.2. Phm vi nghiên cu
Nghiên cu tp trung vào tìm kim, phân tích các s liu có liên quan đn hot
đng ca các NHTM Vit Nam trong giai đon t nm 2005 đn nm 2012.
6. Cu trúc nghiên cu
Ngoài phn m đu và kt lun, ni dung đ tài gm 3 chng:
- Chng 1: Tng quan v các yu t nh hng nng lc tài chính ca các
NHTM Vit Nam.
- Chng 2: Thc trng tình hình tài chính và mô hình nghiên cu các yu t
đánh giá nng lc tài chính ca các NHTM Vit Nam
- Chng 3: Các gii pháp nâng cao nng lc tài chính ca các NHTM Vit
Nam
7. Kt qu mong đi
ánh giá nng lc tài chính ca các NHTM Vit Nam hin nay
4
Xác đnh đc các yu t nh hng đn nng lc tài chính ca NHTM Vit
Nam và xây dng mô hình nhm giúp các nhà qun lý và các bên liên quan có thêm c
s đánh giá nng lc tài chính các NHTM Vit Nam.
5
CHNG 1
TNG QUAN V CÁC YU TăNH HNG NNG LC TÀI CHÍNH CA
CÁC NGÂN HÀNG NGÂN HÀNG THNG MI VIT NAM
1.1. Nng lc tài chính ca các ngân hàng thng mi

Khái nim “nng lc tài chính” ca mt ngân hàng là kh nng hot đng mt
cách n đnh, an toàn và mang li li nhun tt hn mc trung bình chung da trên các
yu t ni ti ca ngân hàng mà không cn s tr giúp t bên ngoài.
 mc đ mt doanh nghip hay t chc tài chính, s n đnh tài chính là trng
thái duy trì hot đng bình thng, không có nhng bin đng đt ngt, tht thng
trong quá trình phát trin.
An toàn tài chính là kh nng mà các ngân hàng có th tránh đc các ri ro
trong hot đng cng nh ri ro chung ca nn kinh t, có kh nng thc hin các
ngha v ca mình đng thi bo đm đc s tn ti và phát trin.
1.2. Các nhân tănh hng đn nng lc tài chính ca ngân hàng
1.2.1. Các nhân t ni sinh
1.2.1.1. Trình đ qun lý
Ngân hàng hay các t chc tín dng là mt loi hình doanh nghip đc bit.
Hot đng kinh doanh chính ca ngân hàng là kinh doanh tin t và các dch v ngân
hàng. Da trên bn cht v hot đng kinh doanh, hot đng ca ngân hàng nh hng
trc tip đn tt c các ngành, các mt ca đi sng kinh t xã hi. Vi mc đ đc bit
và nh hng sâu rng ca mình, hot đng ca các ngân hàng b chi phi mnh m
bi các chính sách ca Nhà Nc và Ngân hàng Trung ng.
6
ng thi vi quy mô hot đng ln và mng li hot đng m rng nhanh
cùng s liên h cht ch vi tt c các bin đng ca th trng tin t và nn kinh t,
kh nng qun lý ca ngân hàng luôn phi phát trin và bin hóa tt nhm thích nghi
vi nhng thay đi liên tc ca th trng. Hin nay khi nn kinh t th gii đã  trong
giai đon hi nhp sâu, vic tác đng ca th trng th gii và cnh tranh t các t
chc tin t nc ngoài là mt thách thc không nh cho b phn qun lý ca các ngân
hàng.
Chính vì s phc tp trong hot đng ngân hàng mà kh trình đ qun lý ca
các cp lãnh đo phi đc đt lên hàng đu trong các yu t nh hng đn sc mnh
tài chính ca mt ngân hàng. Trình đ qun lý ca ngân hàng đc th hin qua kh
nng điu hành và kh nng giám sát ni b.

1.2.1.2. Quy mô và cht lng tài sn
Quy mô và cht lng tài sn ca ngân hàng có nh hng quan trng đn hot
đng ca chính ngân hàng đó. Quy mô tài sn tng lên kèm vi vic m rng hot
đng, kh nng tip cn đn nhiu đi tng khách hàng, m rng đa bàn hot đng
giúp thúc đy hot đng, tng trng doanh thu và li nhun ca ngân hàng, đng thi
làm tng tm nh hng ca ngân hàng đi vi các đi tác trong và ngoài nc.
Tuy nhiên vic đn thun ch gia tng quy mô tài sn mà không qun lý tt s
làm ri ro tng cao và có th nh hng tiêu cc đn hot đng ca ngân hàng. Do đó
không ch đn thun là quy mô tài sn mà cht lng tài sn cng có sc nh hng rt
ln đn sc mnh tài chính ca mt ngân hàng. Khi cht lng tài sn gim sút thì vic
tng quy mô tài sn ch làm cho ngân hàng đng trc ri ro khó có th ngn nga.
1.2.1.3. Vn ch s hu
7
Ngun vn hot đng ch yu ca các ngân hàng ch yu là ngun vn huy
đng t các cá nhân doanh nghip bên ngoài, do đó t l n ca ngân hàng đc bit ln
hn các doanh nghip thông thng. iu này to ra ri ro rt ln đi vi hot đng
ca các ngân hàng.
Vn ch s hu mc dù chim t trng nh trong tng tài sn hot đng ca
ngân hàng nhng nó chim mt vai trò vô cùng quan trng đi vi s hot đng và
nng lc tài chính ca mt ngân hàng. ây là ngun vn c s đ hình thành nên các
ngun vn khác đng thi to nên uy tín ban đu, duy trì nim tin ca công chúng vào
ngân hàng.
Khi quy mô tài sn tng lên, hot đng m rng thì ri ro cng tng lên. iu
này đòi hi kh nng chng ri ro tt hn t phía ngân hàng. Vn ch s hu là yu t
then cht trong vic phòng chng ri ro, là tm đm bo v cho ngân hàng khi đng
trc các cú sc ni sinh và ngoi sinh. Trong trng hp ngân hàng mt kh nng chi
tr, vn ch s hu s là ngun hoàn tr cho khách hàng. Do đó vi vn ch s hu
ln, c cu ngun vn cân đi s giúp ngân hàng to đc nim tin v s vng mnh
cho các khách hàng, đi tác cng nh chính c đông ca ngân hàng.
1.2.1.4. Kh nng sinh li

Li nhun là mc đích kinh doanh ca các ngân hàng thng mi và là yu t
quan trng có th dùng đ đánh giá nng lc tài chính ca ngân hàng. Khi li nhun
ca ngân hàng không đ đ bù đp chi phí hot đng trong k cùng vi chi phí d
phòng cho các tài sn ri ro, vn t có ca ngân hàng đc s dng đ bù đp chi phí
và do đó làm xói mòn kh nng t bo v ca ngân hàng trc các ri ro và bin đng
ca th trng. S st gim li nhun cng nh hng đn giá tr đnh giá ca ngân
hàng trên th trng chng khoán, gim lòng tin ca nhà đu t và các đi tng khác
trên th trng, bao gm c nhng ngân hàng đi tác và các khách hàng.
8
Cui cùng, khi ngân hàng có li nhun tích ly âm đn mc ln hn vn ch s
hu, điu này đng ngha vi kh nng phá sn ca ngân hàng hoàn toàn có th xy ra
và chi phí đ vc dy ngân hàng lúc này là quá ln.
1.2.1.5. Kh nng thanh khon
Kh nng thanh khon ca mt ngân hàng là kh nng sn sàng chi tr đ đáp
ng nh cu rút tin, gii ngân các khon tín dng đã cam kt và bù đp nhng tn tht
xy ra trong hot đng kinh doanh. ây là ch tiêu c bn và quan trng nhm đánh giá
kh nng hot đng an toàn và n đnh ca ngân hàng.
1.2.1.6. H thng qun tr ri ro
Vi bn cht ca hot đng kinh doanh mang tính phc tp, ngân hàng luôn
phi đi mt vi nhiu ri ro trong quá trình hot đng kinh doanh ca mình. Các ri ro
thng gp ca ngân hàng là ri ro tín dng, ri ro thanh khon, ri ro lãi sut, ri ro
hot đng và các ri ro th trng đn t các yu t kinh t v mô cng nh các chính
sách điu hành ca Chính Ph và Ngân hàng Trung ng. H thng qun tr ri ro có
vai trò then cht đi vi kh nng hot đng an toàn và kh nng sinh li ca ngân
hàng, nht là trong tình hình kinh doanh nhiu bin đng ca các ngân hàng trong thi
đim kinh t hin nay.
Ri ro ca ngân hàng có th đc đo lng bng cách s dng phng pháp
phn ánh c nhng tn tht d đoán đc gn nh phát sinh trong các trng hp
thông thng và nhng tn tht không d đoán đc mà ch là nhng c tính nhng
tn tht thc t sau cùng da trên nhng mô hình thng kê.

Các thông tin kt hp v hot đng kinh doanh và ri ro ca ngân hàng cn
đc kim tra và x lý kp thi đ nhm phân tích, kim soát và phát hin sm hn các
9
ri ro. Mt h thng qun tr ri ro tt có kh nng d đoán và xác đnh thit hi trc
nhng bin đng có th xy ra là nhân t quan trng có th nâng cao sc mnh tài
chính ca ngân hàng đ đ sc chu đng nhng cú sc có th xy ra.
Ngoài nhng nhân t nh hng đn nng lc tài chính ca ngân hàng xut
phát t chính bn thân ngân hàng thì còn nhng nhân t khác nm ngoài kh nng kim
soát ca ngân hàng. Thut ng nhân t ngoi sinh đc s dng trong lun vn này đ
đi din cho các yu t bên ngoài ngân hàng.
1.2.2. Các nhân t ngoi sinh
1.2.2.1. S phát trin ca nn kinh t
Ngân hàng là mt t chc trung gian tài chính do đó hot đng s chu nhiu
nh hng t các yu t ca nn kinh t. Da trên bn cht v hot đng kinh doanh,
hot đng ca ngân hàng nh hng trc tip đn tt c các ngành, các mt ca đi
sng kinh t xã hi. Mc đ phát trin ca ngân hàng ph thuc nhiu vào mc đ phát
trin chung ca nn kinh t, nhng đng thi cng có tác đng tr li kéo theo nn kinh
t phát trin. Nn kinh t phát trin càng cao thì nhu cu v vn và các dch v ngân
hàng cng đc đy mnh t đó to điu kin cho s phát trin ca ngân hàng.
Vi tác đng qua li mt thit vi nn kinh t, trong giai đon kinh t suy
thoái, hot đng ca các ngân hàng cng theo đó chu tác đng tiêu cc, vi nhng áp
lc v cht lng tài sn, tình trng thanh khon, các ri ro hot đng tng mnh và
nhng tác đng này đc th hin rõ trong tình hình hot đng ca ngân hàng hn bt
c ngành kinh t nào khác. Bi l vi vai trò trung gian luân chuyn vn, khi kinh t
khó khn thì các khon vay ca ngân hàng nhiu kh nng tr thành n xu, nh hng
đn vic thu hi n ca ngân hàng. iu này dn đn tình trng chênh lch thanh
khon, khi các khon tin gi khách hàng hoc các ngha v khác ca ngân hàng phi
10
thc hin đy đ và đúng hn. Tình trng chênh lch thanh khon ln dn có th nh
hng đn kh nng thanh toán, danh ting cng nh tng mnh ri ro ca ngân hàng.

S phát trin ca nn kinh t còn th hin  trình đ chung ca ngi dân và
các doanh nghip, kh nng s dng vn và các dch v tài chính ca ngân hàng ca
các đi tng khách hàng. Trình đ qun lý tt ca các doanh nghip s nâng cao kh
nng hp th và s dng vn hiu qu, cng nh nhu cu s dng các dch v và công
c tài chính đ phc v cho hot đng sn xut kinh doanh ca doanh nghip. Khi
khách hàng có am hiu tt v các dch v đc ngân hàng cung cp, ngân hàng s có
nhiu c hi hn đ cung cp dch v đn cho khách hàng, t đó ngân hàng có th m
rng và phát trin h thng ca chính mình đ đáp ng đc nhu cu tng lên t phía
khách hàng.
Nhng đng thi vi nhng li ích cho hot đng ca ngân hàng trong nn
kinh t phát trin, các ngân hàng cng phi đi mt vi nhiu ri ro hn do khách hàng
có nhiu kh nng s dng các kin thc và phng tin sn có đ lách qua s kim
soát ca ngân hàng, t đó mang li thit hi, tng chi phí qun lý và gim hiu qu hot
đng ca ngân hàng.
1.2.2.2. Trình đ phát trin ca th trng tài chính
Th trng tài chính phát trin có tác đng c trên phng din tích cc và tiêu
cc đn hot đng ca ngân hàng. Th nht khi th trng tài chính phát trin, các kênh
chu chuyn vn ca ngân hàng cng phát trin làm đa dng hóa kh nng tip cn vn
cng nh phân phi vn ca các thành phn kinh t. iu này làm gim tm nh hng
ca ngân hàng trong vai trò điu tit vn ca nn kinh t và nh hng đn li nhun
ca ngân hàng t hot đng tín dng. Ngc li, s phát trin ca th trng tài chính
cho phép ngân hàng trin khai đc nhiu sn phm dch v hn cho khách hàng và
tng li nhun t hot đng dch v, gim ph thuc vào hot đng tín dng.
11
S phát trin ca th trng tài chính còn dn đn vic ngân hàng s dng
nhiu hn các công c tài chính trong hot đng kinh doanh ca mình. Các công c tài
chính phc tp này luôn n cha nhiu ri ro và có th gây ra nhng thit hi mà ngân
hàng không kim soát đc, tng kh nng v n ca ngân hàng. S liên kt mnh m
ca ngân hàng vi các thành phn kinh t, c th là các khách hàng trong lnh vc tài
chính dn đn vic ri ro và li nhun ca ngân hàng cng b nh hng trc tip bi

s thng trm ca các thành viên trong th trng. Và ri ro t các sn phm tài chính
phc tp ca các đi tng này do đó cng nh hng đn tình hình hot đng ca
ngân hàng. Mt ngân hàng hoàn toàn có th đi mt vi kh nng thay đi nhanh
chóng ca li nhun và chi phí dn đn tình trng mt thanh khon khi th trng
chng khoán hay th trng bt đng sn đi xung quá nhanh. Do đó s phát trin ca
th trng tài chính va là c hi đ nâng cao thu nhp và đi tng khách hàng, va là
thách thc trong vic kim soát ri ro và nâng cao hiu qu hot đng ca ngân hàng.
1.2.2.3 Môi trng pháp lý
Hot đng ca NHTM chu chi phi rt ln t phía Ngân hàng Trung ng
các nc, vi nhng quy đnh cht ch nhm mc đích qun lý và điu tit th trng.
Do đó môi trng pháp lý có nh hng ln đn hot đng cng nh các ri ro mà
ngân hàng phi đi mt. Mt s thay đi trong lãi sut c bn hoc lãi sut tái chit
khu có th làm ngân hàng gánh chu nhng khon l ln cùng vi vic gim kh nng
đm bo thanh khon ca ngân hàng. Vi s liên kt cht ch ca ngân hàng đi vi
các thành phn và lnh vc kinh t, các quy đnh pháp lut ca các ngành ngh khác vì
vy cng tác đng đn hot đng ca ngân hàng, nh Lut chng khoán, Lut đt đai,
Lut thng mi…
Các quy đnh qun lý ca Ngân hàng Trung ng luôn đc thay đi đ thích
ng vi nhng thay đi ca th trng và điu này gây ra ri ro rt ln trong hot đng,
có kh nng nh hng nhiu đn doanh thu và li nhun ca các NHTM. Các quy
12
đnh v t giá, lãi sut tác đng hu nh tc thi đn biên li nhun ca ngân hàng.
Các gii hn v vn, cho vay và đu t đc ni lng s khuyn khích ngân hàng hot
đng theo hng chp nhn ri ro nhiu hn đ đánh đi vi li nhun cao hn. Vic
này s làm suy gim nng lc tài chính ca ngân hàng và khin ngân hàng tr nên yu
đi trc nhng nguy c và thit hi có th xy ra.
1.2.2.4. Các bin s kinh t v mô
Các bin s kinh t v mô là nhng bin đu vào đ ngân hàng hoch đnh
chin lc hot đng, đng thi có nh hng trc tip đn hot đng kinh doanh ca
ngân hàng. Các bin s quan trng nh lãi sut, lm phát, tng trng GDP, thu nhp,

dân s… đu có nh hng đn quyt đnh đn nhu cu s dng vn và các sn phm
dch v ca khách hàng.
Vi tính cht đc thù ca hot đng kinh doanh tin t, lãi sut là yu t nh
hng đn c chi phí và doanh thu, đng thi tim n ri ro ln cho ngân hàng. Lãi
sut nh hng đn nhu cu vay vn, kh nng tr n và doanh s huy đng ca ngân
hàng. Lãi sut cao giúp tng doanh s huy đng nhng khó tng trng tín dng, nh
hng kh nng tr n ca khách hàng, gia tng ri ro. S thay đi ca lãi sut th
trng s to ra các khon chênh lãi sut trong n và tài sn, tng ri ro hot đng và
làm gim nng lc tài chính ca ngân hàng.
Mc đ lm phát ca nn kinh t li làm nh hng đn giá tr đng tin, thay
đi hành vi tiêu dùng ca ngi dân và nh hng đn hot đng ca các ngân hàng.
Lm phát cao làm ngi dân có xu hng d tr tài sn, làm mt giá đng tin t đó
nh hng đn ri ro t giá ca ngân hàng. ng thi lãi sut thc, đc tính bng lãi
sut danh ngha tr đi t l lm phát cng là nhân t quyt đnh đn cht lng tin gi
và k hn tin gi ca khách hàng.
13
Tng trng kinh t cao và n đnh là nhân t nh hng đn nhu cu s dng
dch v ngân hàng ca ngi dân và doanh nghip, thúc đy nhu cu m rng hot
đng và phát trin sn phm ca ngân hàng.
1.2.2.5. Các yu t khác
Ngoài các yu t đã trình bày, còn nhiu nhân t ngoi sinh khác nh hng đn
s n đnh và an toàn trong hot đng ca ngân hàng. Mt s nhân t đin hình là đi
th cnh tranh, tình hình các ngành kinh t khác, tình hình kinh t th gii…
i th cnh tranh là mt nhân t quan trng, nh hng nhiu đn chin lc,
quyt đnh kinh doanh và mc đ ri ro mà ngân hàng có th chp nhn. i th cnh
tranh chia s th trng huy đng, tín dng và c dch v trên th trng ngân hàng. Khi
các đi th cnh tranh đa ra các điu kin huy đng, cho vay tt s làm thu hút lng
khách hàng v phía h, làm gim doanh thu, li nhun và tng ri ro thanh khon ca
ngân hàng.
Tình hình các ngành kinh t khác, đc bit là các ngành là đi tng khách

hàng ch yu ca ngân hàng cng là nhân t nh hng nhiu đn hot đng ca ngân
hàng. Khi ri ro xy ra đi mt ngành kinh t, làm nh hng đn kt qu kinh doanh
ca các doanh nghip trong ngành thì ngân hàng, vi t cách là ngi cho vay cng
phi gánh chu ri ro khi các khon vay tr thành n xu. in hình ngành bt đng
sn, vi nhu cu vay vn ln t phía ngân hàng. Khi bong bóng bt đng sn v ra, các
ngân hàng có d n cho vay bt đng sn ln đu gánh chu nhiu hu qu khi n xu
tng cao, các sn phm tài chính mt giá và kh nng thanh khon ca ngân hàng b
suy yu.

×