B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.HCM
NGÔ TH TRÚC TÂM
NÂNG CAO LÒNG TRUNG THÀNH CA
KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN TI
AGRIBANK KHU VC TPHCM
Chuyên ngành : Kinh t tài chính – Ngân hàng
Mã s : 60.31.12
LUN VN THC S KINH T
NGI HNG DN KHOA HC:
PGS.TS. TRNG TH HNG
TP. H CHÍ MINH – NM 2013
LI CAM OAN
Tôi xin cam đoan lun vn Thc s kinh t đ tài “Nâng cao lòng trung thành ca
khách hàng cá nhân ti Ngân hàng Nông nghip và Phát trin Nông thôn Vit Nam
khu vc TP.HCM” là công trình nghiên cu ca riêng tôi.
Các s liu, kt qu nghiên cu nêu trong lun vn là trung thc và cha tng đc
ai công b trong bt k công trình nào.
Thành ph H Chí Minh, Ngày 20 tháng 10 nm 2013
Tác gi lun vn
Ngô Th Trúc Tâm
MC LC
Trang ph bìa
Li cam đoan
Mc lc
Danh mc t vit tt
Danh mc các bng
Danh mc các hình
Danh mc các hình v, biu đ
LI M U 1
CHNG 1: TNG QUAN V LÒNG TRUNG THÀNH CA KHÁCH
HÀNG CÁ NHÂN TI NGÂN HÀNG THNG MI 5
1.1 Tng quan v Ngơn hƠng thng mi 5
1.1.1 Khái nim v NHTM: 5
1.1.2 Khách hàng ca NH: 5
1.1.2.1 Các đi tng khách hàng ca NH: 5
1.1.2.2 c đim ca khách hàng cá nhân: 6
1.1.3 Dch v đi vi khách hàng cá nhân ti NHTM: 7
1.1.3.1 Khái nim v dch v khách hàng cá nhân: 7
1.1.3.2 Các dch v khách hàng cá nhân c bn ca NHTM: 8
1.2 C s lỦ thuyt v lòng trung thƠnh ca khách hàng cá nhân. 10
1.2.1 Lòng trung thành ca khách hàng: 10
1.2.1.1 Khái nim lòng trung thành: 10
1.2.1.2 Li ích ca lòng trung thành 11
1.2.1.3 c đim lòng trung thành ca khách hàng cá nhân ti NHTM 12
1.2.1.4 Nâng cao lòng trung thành ca khách hàng 13
1.2.2 Các yu t nh hng đn lòng trung thành ca khách hàng: 13
1.2.2.1 mnh quan h (Relationship Strength) 13
1.2.2.2 Chi phí chuyn đi (Switching Cost) 18
1.2.2.3 S hp dn ca NH cnh tranh (Attractiveness of Alternatives) 19
1.2.2.4 Các nghiên cu v lòng trung thành tiêu biu: 20
1.2.4.5 Mô hình nghiên cu đ xut: 23
1.2.3 Tiêu chí đánh giá lòng trung thƠnh: 25
1.2.4 Công c nơng cao lòng trung thƠnh ca khách hƠng cá nhân: 25
Kt lun chng 1: 26
CHNG 2: PHÂN TệCH LÒNG TRUNG THÀNH CA KHÁCH HÀNG CÁ
NHÂN KHU VC TP.HCM 27
2.1 Gii thiu tng quan v Ngơn hƠng Nông Nghip vƠ Phát trin Nông thôn
Vit Nam: 27
2.1.1 Lch s hình thành và phát trin: 27
2.1.2 Các SPDV dành cho đi tng khách hàng cá nhân: 28
2.1.3 c đim lòng trung thành ca khách hàng cá nhân khu vc TP.HCM 30
2.1.4 Kt qu hot đng kinh doanh ca các chi nhánh khu vc TP.HCM: 31
2.1.4.1 Ngun vn huy đng các chi nhánh khu vc TP.HCM 31
2.1.4.1 D n cho vay: 32
2.1.4.2 Hot đng mua bán ngoi t 33
2.1.4.3 Hot đng thanh toán quc t 33
2.1.4.4 SPDV cung ng cho khách hàng: 34
2.1.4.5 Kt qu thu dch v: 34
2.1.4.6 Bình quân doanh thu phí dch v trên mt cán b khu vc TP.HCM
35
2.1.5 Thc trng lòng trung thành ca khách hàng cá nhân ti Agribank: 36
2.1.6 ánh giá s trung thành ca khách hàng cá nhân ti Agribank 38
2.1.6.1 ánh giá mt đc 38
2.1.6.2 Nhng tn ti và hn ch 39
2.1.6.3 Nguyên nhân ca tn ti 40
2.1.6.4 Bài hc kinh nghim 41
2.2 Thit k nghiên cu 43
2.2.1 Phng pháp nghiên cu 43
2.2.2 Quy trình nghiên cu 43
2.2.3 Thang đo các khái nim nghiên cu: 45
2.2.4 Mu nghiên cu đnh lng chính thc: 48
2.3 Phơn tích nghiên cu: 49
2.3.1 Mô t mu: 49
2.3.2 Phân tích thang đo 49
2.3.2.1 ánh giá đ tin cy ca thang đo bng h s Cronbach Alpha 49
2.3.2.2 Phân tích nhân t EFA 52
2.3.3 Kim đnh mô hình lỦ thuyt 54
2.3.3.1 Phân tích tng quan h s Pearson 54
2.3.3.2 Phân tích hi quy 55
2.3.4 Kt qu nghiên cu: 60
2.3.4.1 Mô hình 1: các yu t tác đng đn đ mnh quan h: 60
2.3.4.2 Mô hình 2: Các yu t nh hng đn lòng trung thành 62
2.3.4.3 S khác bit v các nhân t nhân khu hc nh hng đn lòng trung
thành ca khách hàng cá nhân 68
2.3.5 ánh giá kt qu nghiên cu và Ủ ngha: 69
2.3.6 Hn ch và hng nghiên cu tip theo: 69
Kt lun chng 2: 70
CHNG 3: GII PHÁP NÂNG CAO LÒNG TRUNG THÀNH CA KHÁCH
HÀNG CÁ NHÂN TI AGRIBANK KHU VC TP.HCM 71
3.1 Mc tiêu phát trin dch v, nơng cao lòng trung thƠnh ca khách hƠng: . 71
3.2 Gii pháp nơng cao lòng trung thƠnh ca khách hƠng cá nhơn ti Agribank
khu vc TP.HCM: 72
3.2.1 Các gii pháp tác đng đn đ mnh quan h ca khách hàng: 72
3.2.1.1 Chú trng công tác tuyn dng và đào to ngun nhân lc: 72
3.2.1.2 Thc hin tt các hot đng chm sóc khách hàng: 74
3.2.1.3 To dng giá tr quan h: 75
3.2.2 Các gii pháp tác đng đn chi phí chuyn đi và s cnh tranh ca các
ngân hàng 77
3.2.2.1 Gii pháp v công ngh: 77
3.2.2.2 Nhóm gii pháp nhm thay đi cách thc bán hàng: 78
3.2.2.3 Gii pháp v phát trin SPDV mi: 79
3.2.2.4 Nâng cao cht lng các kênh phân phi: 80
3.2.2.5 Gii pháp v tài chính: 83
3.3.3 Nhóm gii pháp qun tr điu hành 83
KT LUN 84
Danh mc ch vit tt
ADB: Ngân hàng phát trin Châu Á (Asian Development Bank)
AFD: C quan phát trin Pháp (Agence Francaise de Dévelopment)
Agribank: Ngân hàng Nông Nghip và Phát trin Nông thôn Vit Nam
APRACA: Hip hi tín dng Nông nghip và Nông thôn Châu Á – Thái Bình
Dng (Asia-Pacific Rural and Agricultural Credit Association)
ATM: Máy giao dch t đng (Automated teller machine/ Asynchronous Transfer
Mode)
BIDV: Ngân hàng thng mi c phn đu t và phát trin Vit Nam
CAR: T l an toàn vn ti thiu (Capital Adequacy Ratio)
EIB: Ngân hàng đu t Châu Âu (European Investment Bank)
HSBC: Ngân hàng TNHH mt thành viên HSBC (Vit Nam)
IPCAS: D án hin đi hóa h thng thanh toán và k toán khách hàng (The
modernization of Interbank Payment and Customer Accounting System).
NH: Ngân hàng.
NHCP: Ngân hàng c phn.
NHTM: Ngân hàng thng mi.
POS: im thanh toán (Point of sale)
SPDV: Sn phm dch v.
TCTD: T chc tín dng.
Tp.HCM: Thành ph H Chí Minh.
UNDP: Chng trình phát trin Liên Hp Quc (United Nations Development
Programme)
USD: ôla M
VIP: khách hàng quan trng (Very Important Person)
VPDKVMN: Vn Phòng i Din khu vc Min Nam
WB: Ngân hàng th gii (World Bank)
WTO: T chc thng mi th gii (World Trade Organization)
Danh mc các bng
Bng 1.1 Các gi thit nghiên cu
Bng 2.1: Thang đo các khái nim nghiên cu.
Bng 2.2 Kt qu phân tích h s Cronbach Alpha các nhân t
Bng 2.3: Kt qu phân tích nhân t: Giá tr quan h, Nhân viên NH, Chm sóc
khách hàng.
Bng 2.4: Kt qu phân tích nhân t mnh quan h, Chi phí chuyn đi và NH
cnh tranh.
Bng 2.5: Kt qu phân tích nhân t Lòng trung thành
Bng 2.6: Kt qu phân tích tng quan các thành phn ca mnh quan h và
Giá tr quan h, Nhân viên NH, Chm sóc khách hàng.
Bng 2.7: Kt qu phân tích tng quan Lòng trung thành vi mnh quan h,
Chi phí chuyn đi, NH cnh tranh.
Bng 2.8: Các thông s thng kê ca tng bin đc lp – Mô hình 1a
Bng 2.9: Các thông s thng kê ca tng bin đc lp – Mô hình 1b
Bng 2.10: Các thông s thng kê ca tng bin đc lp – Mô hình 1c
Bng 2.11: Các thông s thng kê ca tng bin đc lp – Mô hình 2
Bng 2.12: S đim trung bình ca nhóm nhân t mnh cm xúc
Bng 2.13: S đim trung bình ca nhóm nhân t mnh nhn thc
Bng 2.14: S đim trung bình ca nhóm nhân t mnh gn kt
Bng 2.15: S đim trung bình ca nhóm nhân t Chi phí chuyn đi
Bng 2.16: S đim trung bình ca nhóm nhân t NH cnh tranh
Danh mc hình v
Hình 1.1: Các thành phn ca mnh quan h
Hình 1.2: Các yu t nh hng đn mnh quan h
Hình 1.3: Mô hình nghiên cu đ xut
Hình 2.1: Quy trình nghiên cu
Hình 2.2: Kt qu phân tích hi quy mô hình 1.
Hình 2.3: Kt qu phân tích hi quy mô hình 2.
Danh mc hình biu đ
Biu đ 2.1: Tng ngun vn các chi nhánh ti TP.HCM 2009-2012
Biu đ 2.2: Tng d n cho vay các chi nhánh ti TP.HCM 2009-2012
Biu đ 2.3: Hot đng mua bán ngoi t ti các chi nhánh ti TP.HCM 2009-2012
Biu đ 2.4: Hot đng thanh toán quc t các chi nhánh ti TP.HCM 2009-2012
Biu đ 2.5: Kt qu thu dch v ti các chi nhánh ti TP.HCM 2009-2012
Biu đ 2.6: Bình quân doanh thu dch v trên mt cán b ti TP.HCM 2009-2012
1
1 LI M U
1. LỦ do hình thƠnh đ tƠi:
Hin nay, quá trình toàn cu hóa ngày mt gia tng cùng vi mc đ hi
nhp và m ca kinh t ngày mt cao, đc bit là t sau khi Vit Nam chính thc
tr thành thành viên th 150 ca t chc thng mi Th gii WTO. Hi nhp mt
mt giúp cho các ngân hàng trong nc có c hi hc hi công ngh, nâng cao trình
đ qun lỦ, giúp cho các dch v ngân hàng ngày càng đa dng hóa vi cht lng
cao và làm tng tính cnh tranh gia các ngân hàng.
Mt khác, mc chênh lch gia lưi sut đu vào vi đu ra ngày càng b thu
hp, li nhun biên trong tín dng ca ngân hàng ngày càng thu hp nh hin nay
đang đt ra cho các NHTM yêu cu v chin lc phát trin bn vng hn. c
bit, khi tín dng tng trng chm tr li, vic phát trin dch v là mng hot
đng kinh doanh tim nng mang li nhiu li nhun cho các NHTM. Tuy nhiên,
nhiu NHTM vn cha đt hiu qu cao t mng kinh doanh này. c bit, sn
phm NH không có bn quyn, d sao chép, bt chc. Chính vì th, trong h thng
ngân hàng luôn tn ti các cuc đua v khác bit hóa sn phm, cung cp sn phm
dch v theo gói, xây dng các chính sách khách hàng đ tìm kim khách hàng mi
và duy trì khách hàng c. Vì vy, to dng đc mi quan h bn vng t phía
khách hàng đi vi ngân hàng tr thành mt chin lc quan trng
Ti Vit Nam mt s ngân hàng hi nhp tt, không ngng đu t k thut,
công ngh hin đi phc v cho công tác phát trin sn phm dch v, phát trin các
dch v gia tng, xây dng các chính sách khách hàng t các chng trình CRM
nh: ACB, Vietcombank, Eximbank, Techcombank …Các ngân hàng này đư có s
thay đi trong chin lc kinh doanh: chú trng xây dng và duy trì mi quan h
lâu dài vi khách hàng. So vi các khách hàng thông thng thì khách hàng trung
thành ít nhy cm hn vi giá, s dng nhiu các dch v gia tng, là mt kênh tip
th truyn ming rt hiu qu cho ngân hàng.
So vi các NHTM khác, NHNo&PTNT Vit Nam cha phát trin đc h
thng Contact Center cng nh ng dng chng trình CRM nên cha có điu kin
2
đ xây dng c ch qun lỦ và chm sóc khách hàng trung thành. Vy các yu t
nào là quan trng mà NHNo&PTNT Vit Nam cn phi trin khai thc hin đ giúp
phát trin mi quan h khách hàng, t đó gn kt h lâu dài vi ngân hàng? Nghiên
cu “Nơng cao lòng trung thƠnh ca khách hƠng cá nhơn ti Ngơn hƠng Nông
nghip vƠ Phát trin Nông thôn Vit Nam khu vc TP.HCM” đc hình thành
và trin khai thc hin nhm tìm ra câu tr li cho vn đ nêu trên.
2. Cơu hi vƠ mc tiêu nghiên cu:
Cơu hi nghiên cu:
- mnh quan h gm nhng thành phn nào? Các nhân t nào nh hng
đn đ mnh quan h?
- Nhng nhân t nào nh hng đn lòng trung thành ca khách hàng cá nhân?
Mc đ nh hng ca tng nhân t?
- Gii pháp nào hiu qu đ duy trì mi quan h vi khách hàng trung thành?
Mc tiêu nghiên cu:
- Xác đnh các nhân t nh hng đn thành phn ca đ mnh quan h ca
khách hàng đi vi ngân hàng.
- Xác đnh nh hng ca các nhân t đn lòng trung thành ca khách hàng cá
nhân s dng dch v ngân hàng.
- Xây dng mô hình nghiên cu đo lng lòng trung thành ca khách hàng cá
nhân da trên vic tìm hiu các nhân t tác đng đn lòng trung thành ca khách
hàng.
- ng dng kt qu nghiên cu vào Agribank khu vc Tp.HCM nhm đ xut
các gii pháp tng cng đ mnh quan h ca khách hàng cá nhân đi vi
Agribank khu vc Tp.HCM và duy trì các khách hàng s dng dch v ngân hàng.
3. i tng vƠ phm vi nghiên cu:
- i tng nghiên cu: nâng cao lòng trung thành khách hàng cá nhân.
- Phm vi nghiên cu: khách hàng cá nhân đang s dng dch v ngân hàng
ti các ngân hàng khác nhau khu vc Tp.HCM: Agribank, NH Thng mi c
3
phn nhà nc, NH Thng mi c phn, NH nc ngoài/liên doanh…Thi gian
nghiên cu t tháng 08/2013 đn tháng 09/2013 khu vc Tp.HCM.
4. Phng pháp nghiên cu
Nghiên cu này bao gm 2 bc chính: nghiên cu s b (dùng phng
pháp đnh tính) và nghiên cu chính thc (dùng phng pháp đnh lng).
Nghiên cu s b (đnh tính):
Thc hin da trên vic tìm hiu các nghiên cu khoa hc đư có trc đó,
mô hình v các nhân t có nh hng đn đ mnh quan h và lòng trung thành ca
khách hàng. Ngoài ra còn tham kho Ủ kin ca chuyên gia, nhân viên, tìm hiu
xem ngi đc phng vn có th hiu đc ni dung, t ng ca các phát biu
trong thang đo, các khái nim nghiên cu hay không. Nghiên cu đnh tính dùng đ
thit lp thang đo lng các yu t v đ mnh quan h và lòng trung thành s dng
cho nghiên cu đnh lng tip theo.
Nghiên cu chính thc (đnh lng)
Sau bc nghiên cu s b, các thang đo s đc hiu chnh li (thêm, bt,
gp bin…). Bng kho sát đnh lng đc thit k đo lng bng thang đo Likert
5 đim vi: (1) hoàn toàn không đng Ủ; (5) hoàn toàn đng Ủ. Nghiên cu này
nhm mc đích đo lng các yu t cng nh mc đ nh hng ca chúng đn
lòng trung thành ca khách hàng. Phn mm SPSS s đc s dng đ phân tích d
liu trong nghiên cu đnh lng này.
5. ụ ngha ca nghiên cu
• ụ ngha khoa hc:
Nghiên cu giúp làm rõ v mt đnh lng các yu t nh hng đn mi
quan h gia khách hàng cá nhân vi ngân hàng, nhng yu t nào nh hng đn
lòng trung thành ca khách hàng.
• ụ ngha thc tin:
Nghiên cu là c s khách quan đ giúp Agribank khu vc Tp.HCM đ ra
các gii pháp nhm phát huy mi quan h gia khách hàng vi ngân hàng và tng
cng lòng trung thành ca khách hàng. Trong thi đi cnh tranh ngày càng gay
4
gt nh hin nay, xây dng và duy trì mi quan h ca khách hàng vi ngân hàng
có th là mt chin lc hu ích cho các ngân hàng trong vic duy trì lòng trung
thành ca khách hàng. Mi quan h bn vng này s giúp ngân hàng thu đc li
nhun t vic s dng dch v ca các khách hàng trung thành; đng thi, h còn là
mt kênh tip th ít tn chi phí và mang li hiu qu cao cho Agribank nói riêng và
các ngân hàng khác nói chung.
6. Kt cu lun vn:
- Chng 1: Tng quan v lòng trung thành ca khách hàng cá nhân ti
NHTM.
- Chng 2: Phân tích lòng trung thành ca khách hàng cá nhân khu vc
TP.HCM
- Chng 3: Gii pháp nâng cao lòng trung thành ca khách hàng cá nhân ti
Agribank khu vc TP.HCM.
2
3
4
5
6
7
5
8 CHNG 1
9 TNG QUAN V LÒNG TRUNG THÀNH CA KHÁCH HÀNG
CÁ NHÂN TI NGÂN HÀNG THNG MI
1.1 Tng quan v Ngân hàng thng mi
1.1.1 Khái nim v NHTM:
NHTM là đnh ch tài chính trung gian đóng vai quan trng trng nn kinh t
th trng [4].
Hin nay, tùy theo lch s hình thành ca h thng NH có nhiu khái nim v
NHTM [4]:
Ti Hoa K: NHTM là mt t chc kinh doanh trong lnh vc tin t, chuyên
cung cp các dch v v tài chính nh nhn tin gi, chuyn tin, thanh toán, cho
vay, đu t, đi tin, mua bán ngoi hi và các dch v khác liên quan đn tin nh
là các dch v bo qun, y thác, làm đi lỦ trong nc và quc t.
Vit Nam, theo iu 4 Lut các t chc tín dng ngày 16 tháng 06 nm
2010, “NHTM là loi hình ngân hàng đc thc hin tt c các hot đng ngân
hàng và các hot đng kinh doanh khác theo quy đnh ca Lut các T chc Tín
dng nhm mc tiêu li nhun”.
Mi khái nim có s khác nhau nhng đu khng đnh rng ngân hàng là mt
doanh nghip đc bit hot đng kinh doanh trong lnh vc tin t. Nhim v
thng xuyên và ch yu là nhn tin gi ca khách hàng và cam kt hoàn tr li
đúng s tin đó cng thêm mt khon tin lưi, s dng s tin này cho vay và cung
ng các dch v thanh toán cùng mt s nghip v khác.
1.1.2 Khách hƠng ca NH:
1.1.2.1 Các đi tng khách hàng ca NH:
"Không có khách hàng s không có bt c công ty nào tn ti" nhn đnh ca
nhà kinh t ni ting Erwin Frand đư cho thy vai trò ca khách hàng trong mi
hot đng kinh doanh. Khách hàng luôn là yu t quan trng đi vi các NH, có th
khng đnh rng khách hàng quyt đnh s tn ti ca NH; là đi tng chính đ
NH cung cp các SPDV và to ra li nhun t các hot đng đó.
6
Da vào hành vi ca khách hàng đ phân loi thì khách hàng đc phân
thành hai loi đó là khách hàng t chc và khách hàng cá nhân.
Khách hàng t chc: Khách hàng t chc thng có nhng quyt đnh s
dng SPDV có tính cht phc tp hn. Các doanh nghip thng chú trng
đn yu t gim ti đa chi phí, thi gian và gia tng li ích. Thc t, ti Vit
Nam mt doanh nghip thng giao dch vi hai ngân hàng tr lên.
Khách hàng cá nhân: Quyt đnh s dng SPDV ca khách hàng cá nhân
thng ít phc tp hn khách hàng t chc, thng b nh hng bi yu t
cm xúc. Vic s dng SPDV ca khách hàng cá nhân chu tác đng mnh
m ca nhng yu t vn hóa, xư hi, cá nhân và tâm lỦ.
Trong phm vi ca lun vn, ch tp trung nghiên cu các đi tng khách hàng
cá nhân.
1.1.2.2 c đim ca khách hàng cá nhân:
Có quy mô ln và thng xuyên gia tng. Chính vì th, đây là đi tng
khách hàng tim nng mà NH cn nhm ti đ tng th phn SPDV và ti đa
hóa li nhun kinh doanh t các dch v cung ng cho đi tng khách hàng
cá nhân.
Rt khác nhau v tui tác, gii tính, thu nhp, trình đ vn hoá, s thích
điu đó to nên s phong phú và đa dng v nhu cu s dng SPDV. Chính
s khác bit v tâm lỦ, nhu cu, s thích…ca khách hàng cá nhân đư thúc
đy các NH không ngng thay đi công ngh, ci tin và sáng to nhiu tin
ích, không ngng ci tin và to ra các SPDV mi đáp ng nhu cu đa dng
ca khách hàng.
Các nhu cu cá nhân luôn thay đi nhanh chóng, điu này đt ra các thách
thc đòi hi các NH phi không ngng ci tin cht lng, s lng SPDV.
Thúc đy SPDV NH phát trin.
7
1.1.3 Dch v đi vi khách hƠng cá nhơn ti NHTM:
1.1.3.1 Khái nim v dch v khách hàng cá nhân:
Dch v khách hàng cá nhân ca NHTM là toàn b các dch v và sn phm
đc cung ng ti tng cá nhân và h gia đình thông qua mng li chi nhánh [3].
Cng có th hiu dch v khách hàng cá nhân ca NHTM là nhng dch v
cung ng nhng tin ích đn tn tay ngi tiêu dùng. i tng phc v là khách
hàng cá nhân nên vô cùng ln bao gm các cá nhân và h gia đình, phng tin gn
lin vi công ngh cao và cho phép phc v mi ni, mi lúc và đa dng mc đích,
khách hàng có th tip cn trc tip thông qua các phng tin đin t vin thông
và công ngh thông tin.
Chính vì vy, dch v khách hàng cá nhân có các đc đim sau:
Th nht: đi tng ca dch v khách hàng cá nhân đông đo
i tng ca các dch v khách hàng cá nhân ca NHTM là các cá nhân và
h gia đình. ây là th trng đy tim nng do khi lng khách hàng đông và nhu
cu khách hàng ngày càng cao. Bên cnh đó, nó mang li c hi đa dng hóa các
SPDV phi NH và đc bit nó mang tính xư hi cao hn so vi dch v khách hàng
doanh nghip.
Th hai: quy mô ca dch v khách hàng cá nhân không ln
i tng là khách hàng cá nhân nên giá tr mi ln cung cp dch v là
không ln, nhu cu ca h không có tính lp li. Vì vy, mun hiu qu thì ngoài
vic tng s lng khách hàng thì NH cn xây dng mt h thng dch v có tính
tích hp cao, kt hp cung ng nhiu dch v cho khách hàng.
Th ba: khoa hc công ngh trong vic cung ng dch v khách hàng cá
nhân là công ngh hin đi.
Các khách hàng ca loi dch v này thng không phân b tp trung nên
khu vc đa lỦ rng. H va mun s dng dch v NH nhng cng mun tit kim
thi gian, chi phí đi li; h mun s dng dch v mt cách d dàng và nhanh chóng
nhng yêu cu chính xác và an toàn. Chính vì vy, dch v khách hàng cá nhân cn
đòi hi phi da trên nn tng công ngh hin đi mi có th đáp ng đc.
8
1.1.3.2 Các dch v khách hàng cá nhân c bn ca NHTM:
Dch v tin gi: các hình thc tin gi mà NH dành cho khách hàng cá
nhân gm có tin gi và tin gi tit kim [3]:
- Tin gi gm tin gi có k hn và tin gi không k hn
Tin gi không k hn là hình thc tin gi mà khách hàng gi vào NHTM
vi mc đích đ đc NH thanh toán và thu chi h theo yêu cu ca khách hàng.
ây là ngun vn tim nng có quy mô ln mà chi phí huy đng vn thp nht, gn
lin và liên quan đn hu ht mi hot đng giao dch ca NH.
Tin gi có k hn là hình thc tin gi huy đng các khon tin đ dành
tm thi cha s dng mà khi gi vào khách hàng ch đc rút ra sau mt khong
thi gian nht đnh.
- Tin gi tit kim là hình thc huy đng vn ch yu khon tin đ dành ca
cá nhân đc gi vào NH vi mc đích sinh li và an toàn v tài sn.
Ngoài ra, các NH còn phát hành các công c N đ huy đng vn trên th
trng. Các công c N gm có k phiu, trái phiu, chng ch tin gi.
Tín dng cá nhơn: dch v tín dng khách hàng cá nhân bao gm hai loi
cho vay tiêu dùng và cho vay kinh doanh.
- Cho vay tiêu dùng: tài tr nhu cu tiêu dùng ca cá nhân và h gia đình. Các
khon vay giúp ngi tiêu dùng có th s dng hàng hóa và dch v trc khi h có
kh nng chi tr, to điu kin nâng cao cht lng cuc sng.
- Cho vay kinh doanh: NH có th tài tr vn đ cá nhân, h gia đình có vn
đu t vào sn xut kinh doanh vi nhng thi hn khác nhau theo chu kì kinh
doanh hoc theo mùa v.
Dch v thanh toán:
- Thanh toán bng séc: Séc là phng tin thanh toán do Ngi kỦ phát lp
di hình thc chng t theo mu in sn, lnh cho NH thc hin thanh toán chi tr
không điu kin mt s tin nht đnh cho ngi th hng có tên trên séc hoc
ngi cm séc.
9
- Thanh toán bng y nhim chi: y nhim chi là lnh yêu cu ca ch tài
khon lp theo mu in sn ca NH, đ ngh NH trích tin trong tài khon ca mình
đ thanh toán cho ngi th hng
- Thanh toán bng y nhim thu: y nhim thu là giy y nhim đòi tin do
ngi th hng lp và gi vào NH phc v mình nh thu h tin theo s lng
hàng hóa, dch v đư cung ng.
- Thanh toán bng th: Th NH là mt phng thc thanh toán không dùng
tin mt do NH phát hành cho khách hàng, theo đó ngi s dng th có th dùng
đ thanh toán hàng hóa và dch v ti các đn v chp nhn th hoc rút tin mt ti
các NH đi lỦ thanh toán th hay ti các máy ATM.
Dch v t vn:
Nn kinh t phát trin đt ra nhiu vn đ cho các cá nhân và h gia đình mà
h không đ kin thc đ gii quyt. Các NH da vào s am hiu kinh t và khi
lng thông tin khng l có giá tr ca mình đ tin hành t vn cho khách hàng.
Ni dung t vn rt phong phú, có th là t vn v thu, t vn đu t, t vn đa
c, t vn thanh toán trong nc và quc t…Thông thng dch v t vn thng
đi kèm vi các dch v khác ca NH, có th là bc đm đ NH gii thiu các dch
v khác.
Dch v khác:
NH còn cung ng dch v thông qua các kênh phân phi dch v NH hin đi
nh: Home Banking, Mobile Banking, Internet Banking, Phone Banking…Các
kênh phân phi này khá tin dng, khách hàng có th s dng dch v NH bt k
thi đim nào, đâu…
Ngoài ra, NH còn cung cp các dch v nh:
- Dch v gi h vàng.
- Dch v cho thuê t st
- Dch v thanh toán tin mua, bán nhà
- Dch v môi gii hoc mua bán ngoi t, vàng
- Dch v môi gii hoc mua bán bo him….
10
1.2 C s lỦ thuyt v lòng trung thƠnh ca khách hƠng cá nhân.
1.2.1 Lòng trung thƠnh ca khách hƠng:
1.2.1.1 Khái nim lòng trung thành:
Lòng trung thành đc đnh ngha nh là s cam kt sâu sc mua li hoc u
tiên s dng li sn phm/dch v a thích trong tng lai bt chp các nh hng
và n lc tip th nhm thay đi hành vi ca khách hàng (Oliver, 1999, p34)
Trc 1970, các chuyên gia ch tp trung vào khía cnh hành vi ca lòng
trung thành, nh mt quá trình mua hàng lp đi lp li. Gii hn này đc to ra
cách tip cn mi đ gii thích hành vi mua hàng, sau đó xut hin quan đim thái
đ ca lòng trung thành (Evanschitzky, Wunderlich, 2006). Cách tip cn này đư
nghiên cu s trung thành thng hiu: lp đi lp li vic mua, và không có đng
c, Kuusik, 2007). Nghiên cu c v thái đ và hành vi trung thành cho phép chúng
ta xác đnh phân khúc khách hàng khác nhau và làm vic vi các loi khác nhau ca
chin lc tip th (Baloglu, 2002, p. 49). Hu ht các nghiên cu, điu tra ch có
kích thc thái đ hoc hành vi. Ch có rt ít ngi trong s h phân tích tt c bn
thành phn trung thành (Oliver, 1997; Sivadas, Baker-Prewitt, 2000; Olsen, 2002;
Harris, Goode, 2004; Han, et a. 2008).
Lòng trung thành ca khách hàng đc xem là mt mt xích quan trng đ
NH thành công, to ra li nhun và đt đc hiu qu kinh doanh (Oliver, 1997;
Reichheld, 1993; Sheth và Parvatiyar, 1995).S cnh tranh ngày càng tng, đc bit
là trong ngành dch v, các NH nhn ra tm quan trng ca vic duy trì mi quan h
lâu dài vi khách hàng hin ti ca h (Jamil và Aryaty, 2010).
Khách hàng trung thành có xu hng mua li thng xuyên hn và nhiu
tin hn. Nh vy, khách hàng trung thành không ch làm tng giá tr ca doanh
nghip, mà chi phí duy trì thp hn so vi vic thu hút khách hàng mi (Barroso và
Martin, 1999). Hn na, lòng trung thành ch không phi là s hài lòng tr thành
mt mc tiêu chin lc trong môi trng kinh doanh cnh tranh ngày nay (Oliver,
1999).Mt trong nhng cách đ nâng cao lòng trung thành ca khách hàng trong
NH là tp trung vào cung cp dch v xut sc và đáp ng nhu cu ca khách hàng.
11
Các NH cn phi có hiu bit tt v hành vi khách hàng ca h đ có chin lc
tip th phù hp hng ti xây dng mi quan h và duy trì khách hàng. trong
nhng nm gn đây, s trung thành ca khách hàng trong NH đư nhn đc s quan
tâm t các nhà nghiên cu trên toàn th gii (Ball, Coelho & Machas, 2004; Beerli,
Martin và Quintana, 2004).
Làm th nào đ gia tng s lng khách hàng trung thành là mc tiêu ca các
NHTM nói chung và Agribank nói riêng? Vì vy, nghiên cu này tp trung đo lòng
trung thành c hai khía cnh thái đ và hành vi.
1.2.1.2 Li ích ca lòng trung thành
Có th thy rng lòng trung thành duy trì cao dn đn li th cnh tranh ln,
tng tinh thn nhân viên, nng sut tng, tng trng và làm gim chi phí. Sau đây
là li ích lòng trung thành ca khách hàng (Christopher et al, 1991; Reichheld,
1996; Duffy, 1998; Reichheld, 2001):
- Mt khi khách hàng trung thành vi NH, doanh s bán hàng và các li
qung cáo gii thiu truyn ming s tng lên, dn đn tng trng doanh thu và
th phn. Khách hàng trung thành, nhng ngi sn sàng cung cp các thông tin
và qung cáo truyn ming nhit tình, min phí. Khách hàng tr thành nhng
ngi ng h NH nhit tình.
- Thông qua vic cung cp các giá tr vt tri cho khách hàng, lòng trung
thành ca nhân viên tng lên khi nó mang li cho h nim t hào và s hài lòng
trong công vic ca h. NH s thu hút và gi chân nhng nhân viên tt nht nu
h có th duy trì tng trng ca h. Mt li ích na là các mi quan h mnh m
ca nhân viên dài hn và khách hàng lâu dài cng là mt yu t tng lòng trung
thành.
- NH đt đc mt li th chi phí khi h đi phó vi khách hàng trung
thành. iu này cng làm tng kh nng cnh tranh ca NH trên th trng.
- Khách hàng trung thành luôn luôn nhn đc giá tr ln hn t các mi
quan h. Khách hàng ngày càng tr nên ít nhy cm vi giá hn, do đó dn đn
12
mt rào cn gia nhp đáng k ca các đi th cnh tranh. Khách hàng cng s
dng sn phm dch v nhiu hn.
- NH s nhn ra rng mt s khách hàng vn trung thành hn nhng ngi
khác. H cn phi phân khúc th trng ca h mt cách chính xác và nhm vào
nhng dch v và các giá tr gia tng ca các gói dch v ca nhng phân đon
xng đáng.
- Khách hàng s li lâu hn. Nu mt vn đ phát sinh và khách hàng cm
thy rng NH quan tâm đn vn đ ca h, h s gi đin và phàn nàn. H sn
lòng gii quyt vn đ hn là gi im lng.
- Lòng trung thành cung cp thi gian đ đi phó vi các đng thái cnh
tranh. Ví d, nu mt đi th cnh tranh phát trin mt sn phm cao cp, mt
khách hàng trung thành s cho phép các NH thi gian cn thit đ đáp ng bng
cách đa ra các sn phm hoc gii pháp tng t.
1.2.1.3 c đim lòng trung thành ca khách hàng cá nhân ti NHTM
- i tng khách hàng doanh nghip thì thông tho, hiu rõ sn phm hoc
dch v ca NH và h mun hoc cn mua nhng sn phm hoc dch v đ giúp
công ty ca h đt đc li nhun, có đc mc giá cnh tranh và đt đc thành
công. Khách hàng cá nhân thng tìm kim mc giá tt nht và s tìm hiu đi
th cnh tranh trc khi mua hàng. Vì th, NH cn thuyt phc, xây dng lòng
tin, lòng trung thành vi các khách hàng ca h.
- Vi khách hàng cá nhân, mt thng hiu mnh có th khuyn khích
khách hàng s dng SPDV, duy trì lòng trung thành và có kh nng làm khách
hàng chp nhn tr mt mc giá cao hn i vi doanh nghip, thng hiu s
ch giúp NH đc cân nhc đn ch không chc chn NH đc la chn. Nhng
khách hàng có t cách doanh nghip luôn suy ngh mt cách hp lỦ và cn trng
khi la chn mt sn phm hoc dch v cho công ty ca h. H đc thúc đy
bi s tit kim v ngân sách, nng sut cao hoc s gia tng v li nhun. Khách
hàng cá nhân thì đc thúc đy bi mong mun, phong cách và s uy tín.
13
- i vi khách hàng cá nhân yu t cm xúc rt quan trng. H quan tâm
nhiu hn ti cm nhn h đc chào đón, h quan trng và đc quỦ trng. Các
NH cn chú Ủ nhiu đn yu t to ra cm xúc tt cho khách hàng, t đó duy trìn
đc lòng trung thành ca khách hàng.
1.2.1.4 Nâng cao lòng trung thành ca khách hàng
Ngày nay, có rt nhiu NH đư nhn ra tm quan trng ca vic nâng cao lòng
trung thành khách hàng ca h. Nâng cao lòng trung thành có ngha là khách hàng
gi lòng trung thành lâu hn; khách hàng s dng nhiu SPDV ca NH hn và ci
tin cht lng SPDV hin ti; nói tt v NH và các SPDV ca NH; ít nhy cm
hn vi giá và s lôi kéo ca các đi th cnh tranh; đ xut các Ủ tng v sn
phm và dch v cho NH; chi phí phc v thp hn so vi khách hàng mi vì các
giao dch đư đc thc hin theo l trình quen thuc.
Li ích ca vic nâng cao lòng trung thành là:
- Gim chi phí: chi phí đ thu hút khách hàng mi gp 5 ln so vi vic duy trì
khách hàng c.
- C 5% khách hàng b đi s dn đn s sút gim li nhun t 25% đn 85%
tùy thuc vào tng ngành. iu này chng t, duy trì khách hàng tt s mang li li
nhun cho NH.
- T l li nhun trên khách hàng có khuynh hng gia tng theo mc đ
trung thành ca khách hàng.
Có hai phng pháp đ gia tng lòng trung thành ca khách hàng. Th nht
là to ra mt rào cn vng chc vi s chuyn đi. Mt cách u vit hn là to mi
quan h tt vi khách hàng và mang đn cho khách hàng s tha mưn cao trong cht
lng dch v cung ng.
1.2.2 Các yu t nh hng đn lòng trung thƠnh ca khách hƠng:
1.2.2.1 mnh quan h (Relationship Strength)
Vic s dng các mi quan h NH nh mt chin lc kinh doanh đ duy trì
khách hàng, to ra lòng trung thành ca khách hàng và cui cùng là tng li nhun
14
dài hn là mt chin thut tng đi mi, có ngun gc t nhng nm 1980 và phát
trin trong nhng nm 1990. (Levitt, 1981, 1983; Rauch, 1993 , Cheese, 1994).
Nhiu nghiên cu nhn mnh tm quan trng ca vic có tt mi quan h lâu
dài vi khách hàng (ví d nh Crosby, Evans và Cowles nm 1990; Parasuraman,
Zeithaml và Berry, 1985). Trc khi đ mnh quan h khách hàng đc gii thiu
vào các tài liu tip th, đư có nhiu cu trúc khác đc s dng đ mô t tính cht
mi quan h, chng hn nh s hài lòng ca khách hàng, cam kt mi quan h và
cht lng mi quan h (ví d nh Crosby, Evans và Cowles nm 1990; Kim và
Frazier nm 1997; Sheth và Parvatiyar, 2002). ng dng chính xác mi quan h t
vic cung cp dch v NH có th tác đng đn li nhun ca các NH trong dài hn
(Gummesson nm 1998; Abratt & Russell, 1999; Iniesta & Sánchez, 2002).
Storbacka, Strandvik và Gronroos (1994) gii thiu sc mnh ca mi quan
h là mt trong nhng liên kt quan trng t cht lng dch v đ to ra li nhun
t mi quan h. Mc dù h đư không cung cp mt đnh ngha rõ ràng v sc mnh
ca mi quan h, h đư nhn mnh tm quan trng ca vic xây dng. H tuyên b
rng sc mnh ca các mi quan h là điu quan trng nht khi chúng tôi thit k
các chng trình hành đng cho vic tng cng mi quan h khách hàng, chúng
tôi cm thy rng nhng gì là cn thit đu tiên là mt s hiu bit tt v nhng gì
to nên sc mnh ca mi quan h và làm th nào nó có th đc thc hin.
Các nhà nghiên cu gn đây, Donaldson và O’Toole (2000) đa ra khái nim
đ mnh quan h (Relationship Strength) đ thêm vào trong lỦ thuyt tip th quan
h. Hai tác gi này đo đ mnh quan h bng nim tin (belief) và hành đng (action)
ca mt mi quan h. Ngoài ra, khái nim đ mnh quan h còn đc dùng đ din
t: s ch dn (direction), đ mnh cm xúc (intensity) và s bn b (persistance)
(Bhagat và Williams, 2002).
Reichheld (1993) lp lun rng s hài lòng ca khách hàng có th không dn
đn duy trì mi quan h lâu dài ca khách hàng. Ông thy rng gia 65% và 85%
khách hàng ngi đc kho sát nói rng h hài lòng hoc rt hài lòng vi nhà cung
cp c ca mình. Gronhaug và Gilly (1991) đư ch ra rng khách hàng không hài
15
lòng có th vn trung thành vì lỦ do chi phí. Vì vy, s hài lòng ca khách hàng
không phi là mt cu trúc thích hp đ mô t đ mnh ca mt mi quan h.
Cht lng hoc đ mnh ca mi quan h, mt khác, đc xác đnh bi
nhn thc ca khách hàng. Vì vy, mt mi quan h mnh m là mt mi quan h
đó đc cm nhn nh vy ca khách hàng. iu này ph thuc vào thái đ ca
khách hàng đi vi các mi quan h, mà không th đc bt ngun t c s d liu.
Nghiên cu ch yu chính là cn thit đ tìm hiu làm th nào khách hàng cm nhn
đc mi quan h ca h vi các nhà cung cp (Hoekstra 1993; 1994).
Shi et. al. (2008) tích hp tt c các khía cnh ca đ mnh mi quan h
trong các nghiên cu trc đó vào mt mô hình ba chiu kt hp đ mnh nhn
thc, đ mnh tình cm và đ mnh gn kt. H đnh ngha đ mnh quan h khách
hàng là mc đ mà các đi tác đang b ràng buc trong mt mi quan h khách
hàng, và phn ánh kh nng ca mi quan h đ chng li nhng thách thc c bên
trong và bên ngoài.
mnh quan h trong nghiên cu này đc xem xét là kh nng tn ti
quan h gia khách hàng cá nhân vi NH. Nghiên cu này xem xét mô hình ba
thành phn ca đ mnh quan h bao gm đ mnh cm xúc (affective strength), đ
mnh nhn thc (cognitive strength) và đ mnh gn kt (conative strength) (Shi &
ctg, 2008):
Hình 1.1: Các thành phn ca mnh quan h
16
mnh cm xúc (Affective strength):
mnh cm xúc đc đnh ngha là cm xúc ca đi tác vi mi quan h
hin ti (Shi &ctg, 2008).Nó xut phát t vic mt ngi thích bn cht ca đi
phng và t đó có cm xúc tt v anh y hoc công ty ca anh y (Blau, 1964;
Meyer & Allen, 1997; trích t Shi & ctg, 2008).
mnh cm xúc đc xem xét là nhng yu t liên quan đn cm xúc ca
khách hàng trong mi quan h vi NH. Nu mt khách hàng có cm xúc tt vi
nhân viên bán hàng hoc vi NH thì khách hàng này s có xu hng ít thay đi NH
s dng dch v hn và do vy mà mi quan h gia khách hàng và NH s mnh
hn.
mnh nhn thc (Cognitive strength):
mnh nhn thc đc xem xét là nim tin ca khách hàng rng mi quan
h ca h vi NH đáng đc duy trì xét trên phng din kinh t.Nu khách hàng
tin rng mi quan h này rt quan trng v mt kinh t, h s c gng duy trì nó và
vì vy mà mi quan h này mnh hn.
mnh gn kt (Conative strength):
mnh gn kt đc xem xét là xu hng mà khách hàng chm dt mi
quan h vi NH khi h có các lỦ do nào đó. Nu xu hng này là yu thì khi khách
hàng đi mt vi các trng hp không tt và có nhng c hi chuyn đi NH, h
vn c gng duy trì mi quan h vi NH hin ti. Mt khách hàng có th không có
mi quan h gn gi vi nhân viên bán hàng hay NH (đ mnh xúc cm thp) và có
th không ngh rng mi quan h này là quan trng v mt kinh t (đ mnh nhn
thc thp) nhng h vn tip tc s dng dch v ca NH (đ mnh gn kt cao)
đn gin vì h không thích thay đi.
Các yu t nh hng đn đ mnh quan h:
Trong nghiên cu ca Shi & ctg (2008) v mô hình đo lng đ mnh quan
h trong lnh vc dch v. Tác gi đư đa ra các yu t nh hng đn đ mnh
quan h là giá tr mi quan h (relationship value), s d mn ca nhân viên NH