B GIÁO DCăVĨăĨOăTO
TRNGăI HC KINH T TP. HCM
NGUYN TH M HNH
NGHIÊN CU CÁC YU T NHăHNG
NăụăNH TÁI MUA HÀNG QUN ÁO
THI TRANG TRC TUYN CA
KHÁCH HÀNG TI TP.H CHÍ MINH
LUNăVNăTHCăSăKINHăT
TP. H Chí Minh ậ Nmă2013
B GIÁO DCăVĨăĨOăTO
TRNGăI HC KINH T TP. HCM
NGUYN TH M HNH
NGHIÊN CU CÁC YU T NHăHNG
NăụăNH TÁI MUA HÀNG QUN ÁO
THI TRANG TRC TUYN CA
KHÁCH HÀNG TI TP.H CHÍ MINH
Chuyên ngành : Qun tr kinh doanh
Mã s : 60340102
LUNăVNăTHCăSăKINHăT
NGI HNG DN KHOA HC:
TS. NGUYN HUăDNG
TP. H Chí Minh ậ Nmă2013
LIăCAMăOAN
Kính tha quỦ thy cô, quỦ đc gi,
Tôi tên: Nguyn Th M Hnh,
Là hc viên cao hc khóa 21 –Lp Qun tr kinh doanh đêm 1, K21 – Trng i
hc kinh t Thành ph H Chí Minh (MSHV: 7701210287)
Tôi xin cam đoan đ tài lun vn: “Nghiên cu các yu t nhăhngăđnăỦăđnh
tái mua hàng qun áo thi trang trc tuyn ca khách hàng ti thành ph H
ChíăMinh”ălà công trình nghiên cu ca riêng tôi. C s lý lun tham kho t các
tài liu đc nêu phn tài liu tham kho, s liu và kt qu nghiên cu đc trình
bày trong lun vn là trung thc và cha đc công b trong bt k công trình
nghiên cu khoa hc nào.
Tôi xin hoàn toàn chu trách nhim vi cam kt trên.
Tp. H Chí Minh, ngày 12 tháng 12 nm 2013
Ngi thc hin lun vn
Nguyn Th M Hnh
MC LC
TRANG PH BÌA
LIăCAMăOAN
MC LC
DANH MC CÁC CH VIT TT
DANH MC BNG
DANH MC HÌNH
CHNGă1:ăTNG QUAN V NGHIÊN CU 1
1.1 Lý do chn đ tài: 1
1.2. Mc tiêu nghiên cu: 3
1.3. Câu hi nghiên cu: 4
1.4. i tng và phm vi nghiên cu: 4
1.5. Phng pháp nghiên cu: 4
1.6. ụ ngha ca nghiên cu: 5
1.7. Cu trúc ca lun vn: 5
CHNGă2:ăCăS LÝ THUYT VÀ MÔ HÌNH NGHIÊN CU 7
2.1. Mô hình lý thuyt liên quan: 7
2.2 Các nghiên cu trc đây: 9
2.3. Mô hình nghiên cu đ xut, gi thuyt nghiên cu và các khái nim liên
quan 17
2.3.1. Mô hình nghiên cu đ xut và gi thuyt nghiên cu: 17
2.3.2. Các khái nim liên quan 24
Tóm tt chng 2 29
CHNGă3:ăPHNGăPHỄPăNGHIểNăCU 30
3.1 Quy trình nghiên cu 30
3.2 Thang đo s b 31
3.3Nghiên cu s b 31
3.3.1Nghiên cu đnh tính 31
3.3.2 ánh giá s b thang đo: 35
3.3.2.1 ánh giá đ tin cy ca thang đo bng h s Cronbach Alpha. 35
3.3.2.2 Phân tích nhân t khám phá EFA cho các thành phn đc lp 35
3.3.2.3 Kt qu đánh giá s b thang đo 36
3.4Nghiên cu chính thc 41
3.4.1Thit k mu 41
3.4.2Thu thp d liu 41
3.4.3Phân tích d liu 42
Tóm tt chng 3 45
CHNGă4:ăăKT QU NGHIÊN CU 46
4.1 Mô t mu nghiên cu: 46
4.2 ánh giá thang đo: 49
4.2.1 ánh giá thang đo bng h s tin cy Cronbach’s Alpha: 49
4.2.2 Kim đnh giá tr thang đo bng phân tích nhân t EFA: 53
4.3 Kim đnh mô hình nghiên cu và các gi thuyt nghiên cu: 55
4.3.1 Xem xét mi tng quan gia các bin thành phn: 56
4.3.2 Phân tích hi quy tuyn tính: 57
4.3.2.1 Kim tra các gi đnh ca mô hình hi quy: 57
4.3.2.2 Kim đnh đ phù hp ca mô hình và Ủ ngha các h s hi quy: 60
4.3.2.3 Kt qu phân tích hi quy: 61
4.3.3 Phân tích s khác bit v Ủ đnh tái mua hàng qun áo thi trang theo các
bin nhân khu hc: 63
4.3.3.1 Phân tích s khác bit v Ủ đnh tái mua hàng qun áo thi trang trc
tuyn gia gii tính nam và n: 63
4.3.3.2 Phân tích s khác bit v Ủ đnh tái mua hàng qun áo thi trang trc
tuyn gia các đ tui: 64
4.3.3.3 Phân tích s khác bit v Ủ đnh tái mua hàng qun áo thi trang trc
tuyn gia các nhóm thu nhp: 64
Tóm tt chng 4 66
CHNGă5:ăKT LUN VÀ KIN NGH 67
5.1 Tho lun kt qu nghiên cu: 67
5.2 Kt lun: 70
5.3. Kin ngh: 72
5.3.1 Gia tng s thích thú ca khách hàng đi vi vic mua hàng qun áo thi
trang trc tuyn 72
5.3.2 Gia tng s tin tng ca khách hàng đi vi vic mua hàng qun áo thi
trang trc tuyn 73
5.3.3 Gia tng s hài lòng ca khách hàng đi vi vic mua hàng qun áo thi
trang trc tuyn 74
5.3.4 Tng tính nng cht lng ca trang web bán hàng qun áo thi trang trc
tuyn 75
5.3.5 Gia tng hu ích cm nhn ca khách hàng đi vi vic mua hàng qun áo
thi trang trc tuyn: 76
5.3.6 Gia tng d s dng cm nhn ca khách hàng đi vi vic mua hàng
qun áo thi trang trc tuyn 77
5.3.7 Kin ngh liên quan đn các yu t thuc nhân khu hc 78
5.4 Hn ch và hng nghiên cu tip theo: 79
5.4.1 Hn ch ca nghiên cu: 79
5.4.2 Hng nghiên cu tip theo: 79
TÀI LIU THAM KHO
PH LC
PH LC 1: GII THIU V THNGăMIăIN T
PH LC 2: GII THIU MT S TRANG WEB BÁN HÀNG QUN ÁO
TRC TUYN.
PH LCă3:ăTHANGăOăGC CÁC KHÁI NIM NGHIÊN CU
PH LC 4: DÀN BÀI THO LUN NHÓM VÀ KT QU
PH LC 5: BNG KHO SÁT CHÍNH THC
PH LCă6:ăPHÂNăTệCHăTHANGăOăSăB
PH LCă7:ăPHÂNăTệCHăTHANGăOăCHệNHăTHC
PH LC 8: PHÂN TÍCH HI QUY
PH LC 9: MÔ T MU KHO SÁT
PH LC 10: PHÂN TÍCH INDEPENDENT-SAMPLES T-TEST ậ GII
TÍNH
PH LC 11: PHÂN TÍCH ONE-WAY ANOVA ậ TUI
PH LC 12: PHÂN TÍCH ONE-WAY ANOVA ậ THU NHP
PH LC 13: THNG KÊ MÔ T BIN QUAN SÁT
DANH MC CÁC CH VIT TT
TAM: Technology Acceptance Model (Mô hình chp nhn công ngh)
ECM: Expectation Confirmation Model (Mô hình xác nhn - k vng)
ECT: Expectation Confirmation Theory (Lý thuyt xác nhn - k vng)
TRA: Theory of Reasonable Action (Lý thuyt hành đng hp lý)
Tp.HCM: Thành ph H Chí Minh
ATM: Automated teller machine (Máy rút tin t đng)
DANH MC BNG
Bng 2.1: Tóm tt kt qu mt s nghiên trc đây
Bng 3.1: Thang đo ca bin “hu ích cm nhn”
Bng 3.2: Thang đo ca bin “d s dng cm nhn”
Bng 3.3: Thang đo ca bin “hài lòng”
Bng 3.4: Thang đo ca bin “tin tng”
Bng 3.5: Thang đo ca bin “s thích thú”
Bng 3.6: Thang đo ca bin “cht lng trang web”
Bng 3.7: Thang đo ca bin “Ủ đnh tái mua”
Bng 3-8: Cronbach’s Alpha ca các khái nim nghiên cu – s b
Bng 3-9: Kt qu phân tích nhân t EFA ca các bin đc lp – s b
Bng 3-10: Kt qu phân tích nhân t EFA ca bin ph thuc – s b
Bng 4-1: Mô t mu nghiên cu
Bng 4-2: Cronbach’s Alpha ca các khái nim nghiên cu –chính thc
Bng 4-3: Cronbach’s Alpha ca khái nim Hu ích – ln 2
Bng 4-4: Cronbach’s Alpha ca khái nim D s dng – ln 2
Bng 4-5: Kt qu phân tích nhân t EFA ca các bin đc lp – chính thc
Bng 4-6: Kt qu phân tích nhân t EFA ca các bin ph thuc – chính thc
Bng 4-7: Ma trn h s tng quan
Bng 4-8: H s phng trình hi quy
Bng 4-9: Ma trn tng quan hng Spearman
Bng 4-10: Kim đnh Kolmogorov – Smirnov
Bng 4-11: Kim đnh tính đc lp ca phn d
Bng 4-12: Kim đnh F
Bng 4-13: Kt qu kim đnh các gi thuyt
DANH MC HÌNH
Hình 2.1: Mô hình chp nhn công ngh (Davis 1989)
Hình 2.2: Mô hình xác nhn- k vng (Bhattacherjee, 2011a)
Hình 2.3: Mô hình nghiên cu ca Thái Khánh Hòa (2012)
Hình 2.4: Mô hình nghiên cu ca Chiu và cng s (2009)
Hình 2.5: Mô hình nghiên cu ca Lee và cng s (2010)
Hình 2.6: Mô hình nghiên cu ca Chao Wen và cng s (2011)
Hình 2.7: Mô hình nghiên cu ca Al-Maghrabi và cng s (2011)
Hình 2.8: Mô hình nghiên cu ca Shin và cng s (2013)
Hình 2.9: Mô hình nghiên cu ca Tan và cng s (2013)
Hình 2.10: Mô hình nghiên cu đ xut
Hình 3.1: Quy trình nghiên cu
Hình 3.2: Mô hình nghiên cu chính thc
Hình 4.1: Kt qu kim đnh mô hình hi quy
1
CHNGă1:ăTNG QUAN V NGHIÊN CU
1.1 Lý do chnăđ tài:
Công ngh và Internet thc s đư tác đng và có sc nh hng ln ti mi
ngóc ngách cuc sng cng nh hot đng ca con ngi. Nhng tác đng này
ngày càng mnh m hn bao gi ht và trc tip thay đi cuc sng, công vic và
gii trí trong đi sng con ngi (Nguyn Thúc, 2013). Hn na, s phát trin bùng
n ca internet đư to ra c hi cho các doanh nghip cnh tranh, bng cách cung
cp cho khách hàng s thun tin, nhanh hn và r hn trong vic mua sm.Vic
mua sm qua Internet là mt trong nhng hình thc mua sm phát trin vi tc đ
nhanh chóng nht (Grunert & Ramus, 2005). Theo thng kê ca Internet World
Stats đn 30/06/2012 thì s ngi s dng Internet trên toàn th gii là hn 7 t
ngi và đây là c hi cho vic mua hàng trc tuyn phát trin ngày càng mnh m
hn (http:// www.internetworldstats.com/ stats.htm).
Theo công ty nghiên cu th trng Forrester, thì bán l trc tuyn ti M tip
tc tng trng vi tc đ nhanh chóng, vt xa tng trng doanh s bán hàng ti
ca hàng truyn thng và theo d đoán thì doanh s bán l trc tuyn nm 2013 đt
262 t USD, tng 13% so vi 2012. Doanh s bán l trc tuyn ti Châu Âu cng
tng trng nhanh chóng qua các nm, d kin nm 2015 s tng t 157 t đn 205
t ngi mua hàng trc tuyn (Forrester, 2013).
Còn ti Vit Nam, theo thng kê ca Trung tâm Internet Vit Nam, Vit Nam
đng th 18/20 quc gia có s ngi s dng internet ln nht th gii, đng th 8
khu vc châu Á và đng th 3 khu vc ông Nam Á. T l này khá cao so vi
các nc đang phát trin trong khu vc nh Thái Lan, Malaysia… (Phm Thanh,
2012). Ngoài ra, theo Cc thng mi đin t và Công ngh thông tin, trong nm
2013, s lng ngi s dng internet Vit Nam chim 36% dân s và trong s
đó có 57% có thc hin các giao dch trc tuyn. Giá tr giao dch mua hàng trc
tuyn ca mt ngi Vit Nam trung bình là 120 USD và loi hàng hoá ph bin
nht là qun áo, giày dép và m phm ().
2
Trên nn tng công ngh Internet, thng mi đin t Vit Nam đư hình
thành và phát trin nhanh chóng, đóng vai trò quan trng trong phát trin sn xut
kinh doanh ca các doanh nghip (Phan Anh, 2013). Theo ông Nguyn Hòa Bình,
Tng giám đc PeaceSoft cho rng, khó khn kinh t đư đy nhng nhà bán l
truyn thng lên mng đ khám phá nhng ngun thu mi, khám phá th trng
thng mi đin t. Ông khng đnh, bán hàng online là mt xu th tt yu, không
th đo ngc và thng mi đin t s tr thành mt ngành “nóng” (Phan Anh,
2013).
Ngay t cui nm 2010, nhiu tên tui ln trong lnh vc thng mi đin t ca
Vit Nam đư nhy vào kinh doanh lnh vc bán hàng theo nhóm. MJ Group trin
khai Nhommua.com, Vinabook vi Hotdeal, VCCorp đu t vào Muachung.vn,
Vt Giá khai trng Cucre.vn… Nhng công ty này đư thc s đem li lung gió
mi cho thng mi đin t Vit Nam, giúp th trng này bc sang mt giai đon
mi và ph cp thng mi đin t ti ngi tiêu dùng. Cùng vi s ph bin ca
mua vé máy bay đin t và du lch trc tuyn, rt nhiu ngi Vit Nam đư thích
thú vi vic mua sm trc tuyn (). Theo điu tra ca Công ty
Công ngh thanh toán toàn cu VISA, 71% ngi dùng internet Vit Nam mua
hàng trc tuyn trong nm 2012 và 90% cho bit h s mua hàng trc tuyn trong
tng lai (Minh Hào, 2013).
Hin nay, vic mua sm hàng qun áo thi trang trc tuyn đc khá nhiu
ngi a chung, nht là các bn n (tín đ thi trang online). Vi mt hàng qun
áo thi trang này, không khó đ lên mng click chut và do hàng ngàn shop khác
nhau (). Hn na, vi Internet thì vic so sánh giá c
tr nên đn gin hn ch cn mt cú nhp chut, mà không mt nhiu thi gian đi t
ca hàng này sang ca hàng khác nh là mua sm truyn thng. ó chính là lỦ do
ti sao điu quan trng cn đc thc hin là làm cho khách hàng thng xuyên
quay tr li web site mt khi h đư vào (theo Internetnews.com)
Theo Rifby và cng s (2000) cho rng, khách hàng thng xuyên ghé thm mt
trang web, thì càng có kh nng là anh/ch đó s chi tiêu nhiu hn cho vic mua
3
sm và đem li li nhun cao hn cho nhà bán l trc tuyn. Ngoài ra, Ủ đnh tip
tc mua sm ti mt ca hàng trc tuyn là rt quan trng đi vi doanh nghip, bi
vì: chi phí cho vic có đc khách hàng mi nhiu hn gp nm ln so vi vic duy
trì nhng khách hàng c (Bhattacherjee, 2001b; Chao Wen et al., 2011). Nh vy,
điu gì đư nh hng đn Ủ đnh tái mua hàng qun áo thi trang trc tuyn ca h?
Xut phát t thc t trên tôi đư chn đ tài: “Nghiên cu các yu t nh hng
đn ý đnh tái mua hàng qun áo thi trang trc tuyn ca khách hàng ti thành
ph H Chí Minh”. Da vào nn tng ca nhng nghiên cu trc đây nc
ngoài đ đa ra mt mô hình nghiên cu phù hp vi điu kin ca Vit Nam là
mt vn đ cn thit, nhm giúp các doanh nghip kinh doanh qua mng ti Vit
Nam hiu thêm v các yu t nh hng đn Ủ đnh tái mua hàng qun áo thi trang
trc tuyn ca ngi tiêu dùng ti khu vc thành ph H Chí Minh. T đó, các
doanh nghip có th đa ra nhng chính sách tip th phù hp hn nhm chinh phc
khách hàng quay tr li hay tái mua hàng qun áo thi trang qua mng ngày càng
nhiu hn.
1.2. Mc tiêu nghiên cu:
Mc tiêu ca nghiên cu gm 4 mc tiêu chính sau:
- Kho sát các yu t nh hng đn Ủ đnh tái mua hàng qun áo thi trang trc
tuyn ca khách hàng ti thành ph H Chí Minh.
- Xem xét mc đ nh hng ca các yu t này đn Ủ đnh tái mua hàng qun áo
thi trang trc tuyn ca khách hàng ti thành ph H Chí Minh.
- Xem xét s tác đng ca các thành phn nhân khu hc nh: gii tính, đ tui, thu
nhp đn Ủ đnh tái mua hàng qun áo thi trang trc tuyn ca khách hàng ti
thành ph H Chí Minh.
- xut mt s kin ngh nhm giúp các doanh nghip kinh doanh hàng qun áo
thi trang trc tuyn nâng cao kh nng cnh tranh ca doanh nghip, làm hài lòng
và gi chân khách hàng mt cách hiu qu nht.
4
1.3. Câu hi nghiên cu:
- Các yu t nào có tác đng đn Ủ đnh tái mua hàng qun áo thi trang trc tuyn
ca khách hàng ti thành ph H Chí Minh?
- Mc đ nh hng ca các yu t này đn Ủ đnh tái mua hàng qun áo thi trang
trc tuyn ca khách hàng ti thành ph H Chí Minh nh th nào?
- Xem xét các thành phn nhân khu hc nh: gii tính, đ tui, thu nhp có tác
đng nh th nào đn Ủ đnh tái mua hàng qun áo thi trang trc tuyn ca khách
hàng ti thành ph H Chí Minh?
- Nhng kin ngh nào cn đa ra nhm giúp các doanh nghip kinh doanh hàng
qun áo thi trang trc tuyn nâng cao kh nng cnh tranh ca mình?
1.4. iătng và phm vi nghiên cu:
- Nghiên cu Ủ đnh tái mua hàng qun áo thi trang trc tuyn ca khách hàng ti
thành ph H Chí Minh.
- i tng kho sát là khách hàng cá nhân t 18 tui tr lên, có s dng Internet và
đư mua hàng qun áo thi trang trc tuyn ít nht mt ln trong vòng 6 tháng gn
đây.
- Phm vi kho sát: do hn ch v thi gian và kh nng tài chính nên phm vi kho
sát ca nghiên cu ch gii hn trong khu vc Tp. H Chí Minh.
- Thi gian nghiên cu: t 20/07/2013 đn 30/09/2013
1.5.ăPhngăphápănghiênăcu:
tài nghiên cu s dng phng pháp nghiên cu đnh tính và đnh lng:
- Nghiên cu đnh tính: thc hin thông qua k thut tho lun nhóm tp trung
đ điu chnh thang đo, t đó xây dng bng kho sát phù hp vi tng thang đo đ
tin hành kho sát.
- Nghiên cu đnh lng đc s dng trong giai đon nghiên cu s b và
nghiên cu chính thc vi k thut thu thp thông tin qua hình thc phng vn trc
tip bng bng câu hi nhm mc đích kim đnh thang đo lng và mô hình lý
thuyt. Thang đo đc kim đnh s b bng h s tin cy Cronbach’s Alpha, phân
tích nhân t khám phá EFA và kim đnh mô hình nghiên cu bng phân tích tng
5
quan, phân tích hi quy tuyn tính bi, kim đnh Independent T-test,
ANOVA…thông qua phn mm x lý thng kê SPSS.
1.6.ăụănghaăca nghiên cu:
óng góp v mt lý thuyt:
- Nghiên cu này có th s dng nh mt tài liu đ tham kho trong lnh vc
mua hàng qua mng, thông qua mô hình lý thuyt gii thích các yu t tác đng đn
Ủ đnh tái mua hàng qun áo thi trang trc tuyn ca khách hàng ti thành ph H
Chí Minh.
- Nghiên cu đư đo lng và hiu chnh thang đo các khái nim nghiên cu
nc ngoài khi áp dng vào Vit Nam. Làm c s và nn tng cho các nghiên cu
tip theo v lnh vc mua hàng trc tuyn ti Vit Nam.
óng góp v mt thc tin:
- Thông qua vic xác đnh các yu t nh hng đn Ủ đnh tái mua hàng qun
áo thi trang trc tuyn, nghiên cu đư cung cp cho các nhà bán hàng qua mng
hiu rõ thêm các yu t có tác đng đn Ủ đnh tái mua hàng qun áo thi trang trc
tuyn ca khách hàng ti thành ph H Chí Minh. T đó h có th đa ra nhng
chính sách kinh doanh và các hot đng tip th phù hp hn trong lnh vc bán
hàng trc tuyn, đc bit là ngành hàng qun áo thi trang trc tuyn.
1.7. Cuătrúc caălunăvn:
Lun vn bao gm 5 chng nh sau:
Chngă1: Tng quan ca nghiên cu - Gii thiu khái quát lnh vc nghiên
cu, lỦ do chn đ tài, mc tiêu nghiên cu, câu hi nghiên cu, đi tng và phm
vi nghiên cu, phng pháp nghiên cu, Ủ ngha thc tin ca đ tài và cu trúc
lun vn.
Chngă2: C s lỦ thuyt và mô hình nghiên cu - Trình bày tng quan v c
s lỦ thuyt và các mô hình liên quan đc dùng làm c s thc hin nghiên cu.
Ngoài ra, chng này còn trình bày và phân tích các nghiên cu trc đây (trong và
ngoài nc). T đó, xây dng mô hình nghiên cu, đt các gi thuyt v các mi
tng quan gia các yu t trong mô hình nghiên cu.
6
Chngă3: Phng pháp nghiên cu - Trình bày quy trình nghiên cu, phng
pháp nghiên cu, xây dng thang đo, bng câu hi kho sát, thit k mu và đánh
giá s b thang đo bng h s tin cy Cronbach’s Alpha và phân tích nhân t EFA.
Chngă4: Kt qu nghiên cu - Trình bày kt qu mô t mu kho sát, kim
đnh thang đo, phân tích nhân t, hi quy bi, và kim đnh Independent T-test,
ANOVA .
Chngă5: Kt lun và kin ngh - Tho lun kt qu nghiên cu, đa ra kt
lun ca nghiên cu. Nhng hn ch ca nghiên cu và hng nghiên cu tip theo
cng đc trình bày. Ngoài ra, trong chng này, da vào kt qu ca nghiên cu
tác gi đư gi Ủ mt s kin ngh nhm nâng cao kh nng cnh tranh ca doanh
nghip kinh doanh hàng qun áo trc tuyn.
7
CHNGă2:ăCăSăLụăTHUYTăVĨăMỌăHỊNH NGHIểNăCU
Ni dung chng này trình bày nhng nghiên cu trc đây và các mô hình
đc s dng trong các nghiên cu đó nh là: Lý thuyt v vic ra quyt đnh ca
ngi tiêu dùng (Consumer decision making), mô hình chp nhn công ngh
(TAM) (Davis, 1989), và mô hình s xác nhn - k vng (ECM) (Bhattacherjee,
2011a) đ đ xut mt mô hình phù hp nghiên cu các yu t nh hng đn ý
đnh tái mua hàng qun áo thi trang trc tuyn ca khách hàng ti thành ph H
Chí Minh.
2.1. Mô hình lý thuyt liên quan:
Vic ra quyt đnh ca ngi tiêu dùng (Consumer decision making)
Vic ra quyt đnh ca ngi tiêu dùng đc đnh ngha là: ngi tiêu dùng la
chn gia nhiu hn mt la chn v hàng hóa hay dch v. Các nghiên cu v
quyt đnh ca ngi tiêu dùng, quan tâm đn vic ngi tiêu dùng quyt đnh nh
th nào gia nhng la chn đó (Peter & Olson, 1999). Mt s lng ln các
nghiên cu v vic ra quyt đnh ca ngi tiêu dùng đc thc hin tp trung vào
quá trình nhn thc. Tin trình ra quyt đnh ca ngi tiêu dùng đc mô t khá
phc tp vi nhiu yu t to ra s công nhn vn đ trc mt lot các hành đng
đc thc hin đ đt đc mt kt qu (Erasmus et al., 2001).
Quá trình đa ra quyt đnh ca ngi tiêu dùng mô t các bc ca vic ra
quyt đnh ngi tiêu dùng. u tiên, ngi tiêu dùng xác đnh nhu cu và sau đó
thu thp thông tin, đánh giá các la chn thay th và cui cùng là đa ra quyt đnh
mua sm. Tt c nhng hành đng này đc quyt đnh bi nhng yu t tâm lý và
kinh t, và b nh hng bi nhng yu t môi trng nh là: vn hóa, nhóm, và giá
tr xã hi (Klein & Yadav, 1989).
8
Mô hình TAM (Mô hình chp nhn công ngh – Technology Acceptance
Model)
Hình 2.1: Mô hình chp nhn công ngh (Davis, 1989)
Mô hình chp nhn công ngh (TAM) đc gii thiu và phát trin bi Fred
Davis nm 1986 da vào lý thuyt hành đng hp lý (TRA) ca Fishbein và Ajen
(1975). Mô hình TAM đc s dng đ gii thích và d đoán v s chp nhn và
tính hu dng ca công ngh. Có hai yu t quan trng trong mô hình sau này đc
các nhà nghiên cu khác s dng và phát trin khi nghiên cu v hành vi khách
hàng trong môi trng thng mi đin t đó là: hu ích cm nhn (Perceived
usefullness) và d s dng cm nhn (Perceived easy of use). TAM tha nhn rng
hu ích cm nhn và s d s dng cm nhn xác đnh Ủ đnh ca mt cá nhân đ
s dng mt h thng.
Hu ích cm nhn là mc đ mà mt ngi tin rng vic s dng mt h
thng công ngh c th s nâng cao hiu sut công vic ca mình.
D s dng cm nhn là mc đ mà mt ngi tin rng vic s dng mt h
thng công ngh c th s không cn bt k s n lc nào.
Mô hình s xác nhn ậ k vng (Expectation Confirmation model)
Hình 2.2: Mô hình s xác nhn – k vng (Bhattacherjee, 2011a)
Hu ích cm nhn
S hài lòng
ụ đnh tip tc
mua sm
S xác nhn
Hu ích cm nhn
Thái đ s
dng
D s dng cm nhn
ụ đnh
Thói quen s
dng h thng
9
Mô hình s xác nhn – k vng (ECM) này đc tác gi m rng da trên lý
thuyt s xác nhn – k vng (ECT) ca Oliver (1980). Theo mô hình này thì ý
đnh tip tc mua sm hay Ủ đnh tái mua hàng hóa hay dch v ca khách hàng b
nh hng bi hai yu t trc tip là: hu ích cm nhn và s hài lòng ca khách
hàng. Ngoài ra, mô hình còn cho ta thy đc s xác nhn nh hng gián tip đn
Ủ đnh quay tr li mua sm thông qua hu ích cm nhn và s hài lòng ca khách
hàng.
2.2 Các nghiên cuătrcăđơy:
Nghiên cu trongănc:
Nghiên cu 1: Các yu t nh hng đn ý đnh mua li ca khách hàng khi mua
hàng qua mng Internet ti khu vc Tp.HCM ca tác gi Thái Khánh Hòa, 2012.
Nghiên cu đc thc hin ti khu vc thành ph H Chí Minh, vi đi tng
kho sát ch yu là nhân viên vn phòng, sinh viên và nhng ngi thân ca tác gi.
Nghiên cu xem xét 5 yu t bao gm: Giá tr cm nhn, tính d s dng, danh
ting công ty, s bo mt, s tin cy có nh hng nh th nào đn Ủ đnh tái mua
ca khách hàng. Kt qu nghiên cu cho thy: Ủ đnh mua li (hay tái mua) chu nh
hng bi ba yu t chính đó là: s tin cy, danh ting công ty và tính d s dng,
trong đó s tin cy có tác đng mnh m nht, k đn là danh ting công ty và sau
cùng là tính d s dng. Yu t giá tr cm nhn và s bo mt không có tác đng
đáng k đn Ủ đnh mua li (hay tái mua) ca khách hàng khi mua hàng qua mng
Internet.
10
Hình 2.3: Mô hình nghiên cu ca Thái Khánh Hòa (2012).
Các nghiên cu Nc ngoài:
Nghiên cu 1: Các yu t quyt đnh đn ý đnh tái mua hàng trc tuyn ca tác
gi Chiu và cng s, 2009.
Nghiên cu này thu thp d liu t các khách hàng ca trang web bán hàng trc
tuyn 360 PCHome đ xác đnh các yu t quyt đnh đn Ủ đnh tái mua sn phm
trc tuyn ca khách hàng ti ài Loan. Nghiên cu này m rng mô hình ca
TAM bng vic kt hp s tin tng, s thích thú, và đo lng cht lng dch v
có nh hng nh th nào đn Ủ đnh quay tr li mua sm trc tuyn.
Hình 2.4: Mô hình nghiên cu ca Chiu và cng s (2009)
S thc hin
S bo mt
H thng sn có
Sn sàng tr li
D s dng cm
nhn
ụ đnh tái mua
sm trc tuyn
Liên lc
S tin tng
Hu ích cm nhn
S thích thú
Giá tr cm nhn
Tính d s dng
Danh ting công ty
S bo mt
S tin cy
ụ đnh mua li ca
khách hàng.
11
Kt qu nghiên cu cho thy, c bn yu t: hu ích cm nhn, s tin tng, s
thích thú, d s dng cm nhn đu tác đng cùng chiu đn Ủ đnh tái mua ca
khách hàng khi mua hàng trc tuyn. Trong nm yu t thì ch có yu t h thng
sn có không có tác đng có Ủ ngha đn s tin tng ca khách hàng, còn li bn
yu t s thc hin, s bo mt, sn sàng tr li và liên lc là có tác đng cùng
chiu đn s tin tng ca khách hàng.
Nghiên cu 2: Phân tích nhng yu t quyt đnh ch yu đn ý đnh tái mua sn
phm trc tuyn ca tác gi Lee và cng s, 2010.
Nghiên cu này cng s dng mô hình TAM đ nghiên cu các yu t quyt
đnh đn Ủ đnh tái mua trc tuyn ca khách hàng ti Malaysia. Nghiên cu này
xem xét các yu t nh là: giá tr cm nhn, d s dng cm nhn, s hu ích cm
nhn, danh ting ca công ty, s bo mt riêng t, s k vng, s tin tng, và chc
nng ca trang web có nh hng nh th nào đn Ủ đnh tái mua sn phm trc
tuyn ca khách hàng.
Hình 2.5: Mô hình nghiên cu ca Lee và cng s (2010)
Kt qu nghiên cu cho thy tt c các yu t: giá tr cm nhn, d s dng cm
nhn, hu ích cm nhn, danh ting ca công ty, s bo mt riêng t, s k vng, s
tin tng, và chc nng ca trang web đu có tác đng cùng chiu đn Ủ đnh quay
tr li mua sm trc tuyn ca khách hàng ti Malaysia.
Nghiên cu 3: Mt mô hình kt hp cho ý đnh tái mua sn phm trc tuyn ca
khách hàng ca tác gi Chao Wen và cng s, 2011.
Giá tr cm nhn
D s dng cm
nhn
Hu ích cm nhn
Danh ting ca
công ty
S bo mt riêng
t
S k vng
S tin tng
Chc nng ca
trang web
ụ đnh tái mua sn
phm trc tuyn
tuyn
12
Theo nghiên cu này, tác gi đư kt hp các yu t ca mô hình TAM (hu ích
cm nhn và d s dng cm nhn) và các yu t ca mô hình ECM (s xác nhn và
hài lòng) cùng các yu t: s tin tng, nhn thc v s thích thú đ kho sát Ủ đnh
quay tr li mua hàng trc tuyn ca khách hàng.
Hình 2.6: Mô hình nghiên cu ca Chao Wen và cng s (2011)
Kt qu nghiên cu cho thy, d s dng cm nhn có tác đng cùng chiu đn
s tin tng và hu ích cm nhn. Yu t xác nhn có tác đng cùng chiu đn s
hu ích cm nhn và s hài lòng. Yu t s tin tng tác đng cùng chiu đn hu
ích cm nhn, yu t hu ích cm nhn cng tác đng cùng chiu đn s hài lòng.
Ngoài ra, kt qu nghiên cu còn cho thy trong bn yu t thì ch có mt yu t s
tin tng có tác đng ngc chiu vi Ủ đnh tái mua trc tuyn, còn ba yu t: hu
ích cm nhn, s hài lòng và nhn thc v s thích thú có tác đng cùng chiu đn ý
đnh tái mua hàng trc tuyn.
Nghiên cu 4: iu gì khin cho khách hàng có ý đnh tip tc mua sm hàng trc
tuyn? ca tác gi Al-Maghrabi và cng s, 2011.
Bng vic kt hp gia hai mô hình TAM và ECT và m rng mô hình, nghiên
cu đư đa ra mt s yu t mà thúc đy khách hàng có Ủ đnh tip tc mua hàng
trc tuyn hay quay tr li mua sm trc tuyn ti Rp Xê Út. C th, xem xét s
thích thú, hu ích cm nhn, và áp lc xã hi có tác đng Ủ đnh quay tr li mua
S tin tng
Hu ích cm nhn
S hài lòng
Thích thú
ụ đnh tái mua
hàng trc tuyn
D s dng cm
nhn
Xác nhn
13
sm trc tuyn ca khách hàng. Ngoài ra, còn xem xét s tác đng qua li gia các
bin đc th hin nh mô hình bên di:
Hình 2.7: Mô hình nghiên cu ca Al-Maghrabi và cng s (2011)
Kt qu nghiên cu cho thy, c 3 yu t: hu ích cm nhn, s thích thú và áp
lc xã hi đu có tác đng tích cc đn Ủ đnh tip tc mua sm hay Ủ đnh tái mua
hàng trc tuyn ca khách hàng. Ngoài ra, hai yu t cht lng trang web và s tin
tng cng có tác đng tích cc đn hu ích cm nhn và tác đng đn Ủ đnh tái
mua ca khách hàng thông qua hu ích cm nhn. Cht lng trang web cng có tác
đng tích cc đn s thích thú và s tin tng khi khách hàng mua sm trc tuyn,
và yu t áp lc xã hi cng có tác đng tích cc đn s thích thú ca khách hàng.
Nghiên cu 5: nh hng ca cht lng trang web đn ý đnh tái mua trc tuyn
thông qua các bin trung gian ca tác gi Shin và cng s, 2013.
Nghiên cu này, xem xét sáu yu t ca cht lng trang web là: s thun tin
mua sm, thit k web, thông tin hu dng, an toàn giao dch, h thng thanh toán,
thông tin liên lc khách hàng có tác đng nh th nào đn Ủ đnh tái mua trc tuyn
thông qua các yu t trung gian bao gm: s tin tng ca khách hàng, s hài lòng
ca khách hàng và s cam kt ca khách hàng.
Cht lng trang
web
S tin tng
ụ đnh tip tc mua
sm trc tuyn
Hu ích cm
nhn
S thích thú
Áp lc xã hi
14
Hình 2.8: Mô hình nghiên cu ca Shin và cng s (2013)
Kt qu nghiên cu cho thy:
- Các nhân t ca cht lng trang web đc sp xp theo th t gim dn
mc Ủ ngha là thông tin liên lc khách hàng, thit k ca trang web, thông tin hu
dng, h thng thanh toán, s thun tin khi mua sm và an toàn khi giao dch.
- Cht lng trang web có tác đng cùng chiu s tin tng và hài lòng ca
khách hàng. Cht lng trang web không có tác đng có Ủ ngha đn s cam kt ca
khách hàng. S hài lòng ca khách hàng có tác đng cùng chiu đn s tin tng và
cam kt ca khách hàng. S tin tng khách hàng có tác đng cùng chiu đn s
cam kt và Ủ đnh tái mua trc tuyn. S cam kt khách hàng có tác đng cùng
chiu đn Ủ đnh tái mua trc tuyn.Tuy nhiên cht lng trang web và s hài lòng
khách hàng không có nh hng có Ủ ngha đn Ủ đnh tái mua trc tuyn ca khách
hàng.
Mc dù, kt qu nghiên cu cho thy không có s tác đng có Ủ ngha ca cht
lng trang web đn Ủ đnh tái mua trc tuyn ca khách hàng, nhng mà cht
lng trang web có th có tác đng có Ủ ngha đn Ủ đnh tái mua trc tuyn bng
vic tng mc đ nh hng ca các bin trung gian nh là s tin tngvà s cam
kt ca khách hàng đn Ủ đnh tái mua trc tuyn.
S thun tin
Thit k trang
web
An toàn khi
giao dch
Thông tin hu
dng
ụ đnh tái mua
trc tuyn
H thng thanh
toán
Thông tin liên
lc khách hàng
Cht lng
trang Web
S hài lòng ca
khách hàng
S tin tng ca
khách hàng
S cam kt ca
khách hàng
15
Nghiên cu 6: Xác đnh các yu t nh hng đn ý đnh tái mua trc tuyn:
Nghiên cu thc nghim ti ca hàng thi trang trc tuyn Malaysia ca tác gi
Tan và cng s, 2013.
Da vào nhng mô hình ca nhng nghiên cu trc đây, tác gi và cng s đư
xây dng mô hình mi nhm khám phá các yu t nh hng đn Ủ đnh tái mua
hàng thi trang trc tuyn ca khách hàng ti Malaysia. Nghiên cu xác đnh mi
quan h gia các bin đc lp nh là: cht lng trang web, cht lng dch v,
đánh giá sn phm và s tin tng ca khách hàng vi bin ph thuc là: Ủ đnh tái
mua hàng thi trang trc tuyn. Kt qu nghiên cu cho thy tt c các yu t trên
đu có tác đng có Ủ ngha đn Ủ đnh tái mua hàng thi trang trc tuyn ca khách
hàng ti Malaysia. Trong đó, tác đng có Ủ ngha mnh nht đi vi Ủ đnh tái mua
hàng thi trang trc tuyn là: cht lng dch v và s tin tng ca khách hàng.
Hình 2.9: Mô hình nghiên cu ca Tan và cng s (2013)
Nhn xét v các nghiên cuătrcăđơy:
Ti Vit Nam, nghiên cu v Ủ đnh tái mua hay mua li hàng trc tuyn ca
khách hàng ti Tp.HCM ca Thái Khánh Hòa (2012), có đ cp đn mt s yu t
nh hng đn Ủ đnh tái mua hàng trc tuyn nh là: giá tr cm nhn, d s dng,
danh ting công ty, tin cy…Tuy nhiên, tác gi không s dng yu t hu ích t mô
hình TAM và yu t hài lòng t mô hình ECM. Ngoài ra, các nh hng ca bin
Cht lng trang web
Cht lng dch v
ánh giá sn phm
S tin tng
ụăđnh tái mua hàng
thi trang trc tuyn