Tải bản đầy đủ (.pdf) (166 trang)

Nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến ý định tái mua quân áo thời trang trực tuyến của khách hàng tại TPHCM

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.54 MB, 166 trang )

B GIÁO DCăVĨăĨOăTO
TRNGăI HC KINH T TP. HCM



NGUYN TH M HNH





NGHIÊN CU CÁC YU T NHăHNG
NăụăNH TÁI MUA HÀNG QUN ÁO
THI TRANG TRC TUYN CA
KHÁCH HÀNG TI TP.H CHÍ MINH



LUNăVNăTHCăSăKINHăT















TP. H Chí Minh ậ Nmă2013



B GIÁO DCăVĨăĨOăTO
TRNGăI HC KINH T TP. HCM



NGUYN TH M HNH



NGHIÊN CU CÁC YU T NHăHNG
NăụăNH TÁI MUA HÀNG QUN ÁO
THI TRANG TRC TUYN CA
KHÁCH HÀNG TI TP.H CHÍ MINH


Chuyên ngành : Qun tr kinh doanh
Mã s : 60340102



LUNăVNăTHCăSăKINHăT


NGI HNG DN KHOA HC:

TS. NGUYN HUăDNG








TP. H Chí Minh ậ Nmă2013

LIăCAMăOAN
Kính tha quỦ thy cô, quỦ đc gi,
Tôi tên: Nguyn Th M Hnh,
Là hc viên cao hc khóa 21 –Lp Qun tr kinh doanh đêm 1, K21 – Trng i
hc kinh t Thành ph H Chí Minh (MSHV: 7701210287)
Tôi xin cam đoan đ tài lun vn: “Nghiên cu các yu t nhăhngăđnăỦăđnh
tái mua hàng qun áo thi trang trc tuyn ca khách hàng ti thành ph H
ChíăMinh”ălà công trình nghiên cu ca riêng tôi. C s lý lun tham kho t các
tài liu đc nêu  phn tài liu tham kho, s liu và kt qu nghiên cu đc trình
bày trong lun vn là trung thc và cha đc công b trong bt k công trình
nghiên cu khoa hc nào.
Tôi xin hoàn toàn chu trách nhim vi cam kt trên.
Tp. H Chí Minh, ngày 12 tháng 12 nm 2013
Ngi thc hin lun vn


Nguyn Th M Hnh
















MC LC
TRANG PH BÌA
LIăCAMăOAN
MC LC
DANH MC CÁC CH VIT TT
DANH MC BNG
DANH MC HÌNH
CHNGă1:ăTNG QUAN V NGHIÊN CU 1
1.1 Lý do chn đ tài: 1
1.2. Mc tiêu nghiên cu: 3
1.3. Câu hi nghiên cu: 4
1.4. i tng và phm vi nghiên cu: 4
1.5. Phng pháp nghiên cu: 4
1.6. ụ ngha ca nghiên cu: 5
1.7. Cu trúc ca lun vn: 5
CHNGă2:ăCăS LÝ THUYT VÀ MÔ HÌNH NGHIÊN CU 7
2.1. Mô hình lý thuyt liên quan: 7

2.2 Các nghiên cu trc đây: 9
2.3. Mô hình nghiên cu đ xut, gi thuyt nghiên cu và các khái nim liên
quan 17
2.3.1. Mô hình nghiên cu đ xut và gi thuyt nghiên cu: 17
2.3.2. Các khái nim liên quan 24
Tóm tt chng 2 29
CHNGă3:ăPHNGăPHỄPăNGHIểNăCU 30
3.1 Quy trình nghiên cu 30
3.2 Thang đo s b 31
3.3Nghiên cu s b 31
3.3.1Nghiên cu đnh tính 31
3.3.2 ánh giá s b thang đo: 35
3.3.2.1 ánh giá đ tin cy ca thang đo bng h s Cronbach Alpha. 35
3.3.2.2 Phân tích nhân t khám phá EFA cho các thành phn đc lp 35
3.3.2.3 Kt qu đánh giá s b thang đo 36
3.4Nghiên cu chính thc 41
3.4.1Thit k mu 41
3.4.2Thu thp d liu 41
3.4.3Phân tích d liu 42
Tóm tt chng 3 45
CHNGă4:ăăKT QU NGHIÊN CU 46
4.1 Mô t mu nghiên cu: 46
4.2 ánh giá thang đo: 49
4.2.1 ánh giá thang đo bng h s tin cy Cronbach’s Alpha: 49
4.2.2 Kim đnh giá tr thang đo bng phân tích nhân t EFA: 53
4.3 Kim đnh mô hình nghiên cu và các gi thuyt nghiên cu: 55
4.3.1 Xem xét mi tng quan gia các bin thành phn: 56
4.3.2 Phân tích hi quy tuyn tính: 57
4.3.2.1 Kim tra các gi đnh ca mô hình hi quy: 57
4.3.2.2 Kim đnh đ phù hp ca mô hình và Ủ ngha các h s hi quy: 60

4.3.2.3 Kt qu phân tích hi quy: 61
4.3.3 Phân tích s khác bit v Ủ đnh tái mua hàng qun áo thi trang theo các
bin nhân khu hc: 63
4.3.3.1 Phân tích s khác bit v Ủ đnh tái mua hàng qun áo thi trang trc
tuyn gia gii tính nam và n: 63
4.3.3.2 Phân tích s khác bit v Ủ đnh tái mua hàng qun áo thi trang trc
tuyn gia các đ tui: 64
4.3.3.3 Phân tích s khác bit v Ủ đnh tái mua hàng qun áo thi trang trc
tuyn gia các nhóm thu nhp: 64
Tóm tt chng 4 66
CHNGă5:ăKT LUN VÀ KIN NGH 67
5.1 Tho lun kt qu nghiên cu: 67
5.2 Kt lun: 70
5.3. Kin ngh: 72
5.3.1 Gia tng s thích thú ca khách hàng đi vi vic mua hàng qun áo thi
trang trc tuyn 72
5.3.2 Gia tng s tin tng ca khách hàng đi vi vic mua hàng qun áo thi
trang trc tuyn 73
5.3.3 Gia tng s hài lòng ca khách hàng đi vi vic mua hàng qun áo thi
trang trc tuyn 74
5.3.4 Tng tính nng cht lng ca trang web bán hàng qun áo thi trang trc
tuyn 75
5.3.5 Gia tng hu ích cm nhn ca khách hàng đi vi vic mua hàng qun áo
thi trang trc tuyn: 76
5.3.6 Gia tng d s dng cm nhn ca khách hàng đi vi vic mua hàng
qun áo thi trang trc tuyn 77
5.3.7 Kin ngh liên quan đn các yu t thuc nhân khu hc 78
5.4 Hn ch và hng nghiên cu tip theo: 79
5.4.1 Hn ch ca nghiên cu: 79
5.4.2 Hng nghiên cu tip theo: 79

TÀI LIU THAM KHO
PH LC
PH LC 1: GII THIU V THNGăMIăIN T
PH LC 2: GII THIU MT S TRANG WEB BÁN HÀNG QUN ÁO
TRC TUYN.
PH LCă3:ăTHANGăOăGC CÁC KHÁI NIM NGHIÊN CU
PH LC 4: DÀN BÀI THO LUN NHÓM VÀ KT QU
PH LC 5: BNG KHO SÁT CHÍNH THC
PH LCă6:ăPHÂNăTệCHăTHANGăOăSăB
PH LCă7:ăPHÂNăTệCHăTHANGăOăCHệNHăTHC
PH LC 8: PHÂN TÍCH HI QUY
PH LC 9: MÔ T MU KHO SÁT
PH LC 10: PHÂN TÍCH INDEPENDENT-SAMPLES T-TEST ậ GII
TÍNH
PH LC 11: PHÂN TÍCH ONE-WAY ANOVA ậ  TUI
PH LC 12: PHÂN TÍCH ONE-WAY ANOVA ậ THU NHP
PH LC 13: THNG KÊ MÔ T BIN QUAN SÁT

DANH MC CÁC CH VIT TT

TAM: Technology Acceptance Model (Mô hình chp nhn công ngh)
ECM: Expectation Confirmation Model (Mô hình xác nhn - k vng)
ECT: Expectation Confirmation Theory (Lý thuyt xác nhn - k vng)
TRA: Theory of Reasonable Action (Lý thuyt hành đng hp lý)
Tp.HCM: Thành ph H Chí Minh
ATM: Automated teller machine (Máy rút tin t đng)
























DANH MC BNG
Bng 2.1: Tóm tt kt qu mt s nghiên trc đây
Bng 3.1: Thang đo ca bin “hu ích cm nhn”
Bng 3.2: Thang đo ca bin “d s dng cm nhn”
Bng 3.3: Thang đo ca bin “hài lòng”
Bng 3.4: Thang đo ca bin “tin tng”
Bng 3.5: Thang đo ca bin “s thích thú”
Bng 3.6: Thang đo ca bin “cht lng trang web”
Bng 3.7: Thang đo ca bin “Ủ đnh tái mua”
Bng 3-8: Cronbach’s Alpha ca các khái nim nghiên cu – s b
Bng 3-9: Kt qu phân tích nhân t EFA ca các bin đc lp – s b

Bng 3-10: Kt qu phân tích nhân t EFA ca bin ph thuc – s b
Bng 4-1: Mô t mu nghiên cu
Bng 4-2: Cronbach’s Alpha ca các khái nim nghiên cu –chính thc
Bng 4-3: Cronbach’s Alpha ca khái nim Hu ích – ln 2
Bng 4-4: Cronbach’s Alpha ca khái nim D s dng – ln 2
Bng 4-5: Kt qu phân tích nhân t EFA ca các bin đc lp – chính thc
Bng 4-6: Kt qu phân tích nhân t EFA ca các bin ph thuc – chính thc
Bng 4-7: Ma trn h s tng quan
Bng 4-8: H s phng trình hi quy
Bng 4-9: Ma trn tng quan hng Spearman
Bng 4-10: Kim đnh Kolmogorov – Smirnov
Bng 4-11: Kim đnh tính đc lp ca phn d
Bng 4-12: Kim đnh F
Bng 4-13: Kt qu kim đnh các gi thuyt






DANH MC HÌNH
Hình 2.1: Mô hình chp nhn công ngh (Davis 1989)
Hình 2.2: Mô hình xác nhn- k vng (Bhattacherjee, 2011a)
Hình 2.3: Mô hình nghiên cu ca Thái Khánh Hòa (2012)
Hình 2.4: Mô hình nghiên cu ca Chiu và cng s (2009)
Hình 2.5: Mô hình nghiên cu ca Lee và cng s (2010)
Hình 2.6: Mô hình nghiên cu ca Chao Wen và cng s (2011)
Hình 2.7: Mô hình nghiên cu ca Al-Maghrabi và cng s (2011)
Hình 2.8: Mô hình nghiên cu ca Shin và cng s (2013)
Hình 2.9: Mô hình nghiên cu ca Tan và cng s (2013)

Hình 2.10: Mô hình nghiên cu đ xut
Hình 3.1: Quy trình nghiên cu
Hình 3.2: Mô hình nghiên cu chính thc
Hình 4.1: Kt qu kim đnh mô hình hi quy
1


CHNGă1:ăTNG QUAN V NGHIÊN CU
1.1 Lý do chnăđ tài:
Công ngh và Internet thc s đư tác đng và có sc nh hng ln ti mi
ngóc ngách cuc sng cng nh hot đng ca con ngi. Nhng tác đng này
ngày càng mnh m hn bao gi ht và trc tip thay đi cuc sng, công vic và
gii trí trong đi sng con ngi (Nguyn Thúc, 2013). Hn na, s phát trin bùng
n ca internet đư to ra c hi cho các doanh nghip cnh tranh, bng cách cung
cp cho khách hàng s thun tin, nhanh hn và r hn trong vic mua sm.Vic
mua sm qua Internet là mt trong nhng hình thc mua sm phát trin vi tc đ
nhanh chóng nht (Grunert & Ramus, 2005). Theo thng kê ca Internet World
Stats đn 30/06/2012 thì s ngi s dng Internet trên toàn th gii là hn 7 t
ngi và đây là c hi cho vic mua hàng trc tuyn phát trin ngày càng mnh m
hn (http:// www.internetworldstats.com/ stats.htm).
Theo công ty nghiên cu th trng Forrester, thì bán l trc tuyn ti M tip
tc tng trng vi tc đ nhanh chóng, vt xa tng trng doanh s bán hàng ti
ca hàng truyn thng và theo d đoán thì doanh s bán l trc tuyn nm 2013 đt
262 t USD, tng 13% so vi 2012. Doanh s bán l trc tuyn ti Châu Âu cng
tng trng nhanh chóng qua các nm, d kin nm 2015 s tng t 157 t đn 205
t ngi mua hàng trc tuyn (Forrester, 2013).
Còn ti Vit Nam, theo thng kê ca Trung tâm Internet Vit Nam, Vit Nam
đng th 18/20 quc gia có s ngi s dng internet ln nht th gii, đng th 8
khu vc châu Á và đng th 3  khu vc ông Nam Á. T l này khá cao so vi
các nc đang phát trin trong khu vc nh Thái Lan, Malaysia… (Phm Thanh,

2012). Ngoài ra, theo Cc thng mi đin t và Công ngh thông tin, trong nm
2013, s lng ngi s dng internet  Vit Nam chim 36% dân s và trong s
đó có 57% có thc hin các giao dch trc tuyn. Giá tr giao dch mua hàng trc
tuyn ca mt ngi Vit Nam trung bình là 120 USD và loi hàng hoá ph bin
nht là qun áo, giày dép và m phm ().
2


Trên nn tng công ngh Internet, thng mi đin t  Vit Nam đư hình
thành và phát trin nhanh chóng, đóng vai trò quan trng trong phát trin sn xut
kinh doanh ca các doanh nghip (Phan Anh, 2013). Theo ông Nguyn Hòa Bình,
Tng giám đc PeaceSoft cho rng, khó khn kinh t đư đy nhng nhà bán l
truyn thng lên mng đ khám phá nhng ngun thu mi, khám phá th trng
thng mi đin t. Ông khng đnh, bán hàng online là mt xu th tt yu, không
th đo ngc và thng mi đin t s tr thành mt ngành “nóng” (Phan Anh,
2013).
Ngay t cui nm 2010, nhiu tên tui ln trong lnh vc thng mi đin t ca
Vit Nam đư nhy vào kinh doanh lnh vc bán hàng theo nhóm. MJ Group trin
khai Nhommua.com, Vinabook vi Hotdeal, VCCorp đu t vào Muachung.vn,
Vt Giá khai trng Cucre.vn… Nhng công ty này đư thc s đem li lung gió
mi cho thng mi đin t Vit Nam, giúp th trng này bc sang mt giai đon
mi và ph cp thng mi đin t ti ngi tiêu dùng. Cùng vi s ph bin ca
mua vé máy bay đin t và du lch trc tuyn, rt nhiu ngi Vit Nam đư thích
thú vi vic mua sm trc tuyn (). Theo điu tra ca Công ty
Công ngh thanh toán toàn cu VISA, 71% ngi dùng internet  Vit Nam mua
hàng trc tuyn trong nm 2012 và 90% cho bit h s mua hàng trc tuyn trong
tng lai (Minh Hào, 2013).
Hin nay, vic mua sm hàng qun áo thi trang trc tuyn đc khá nhiu
ngi a chung, nht là các bn n (tín đ thi trang online). Vi mt hàng qun
áo thi trang này, không khó đ lên mng click chut và do hàng ngàn shop khác

nhau (). Hn na, vi Internet thì vic so sánh giá c
tr nên đn gin hn ch cn mt cú nhp chut, mà không mt nhiu thi gian đi t
ca hàng này sang ca hàng khác nh là mua sm truyn thng. ó chính là lỦ do
ti sao điu quan trng cn đc thc hin là làm cho khách hàng thng xuyên
quay tr li web site mt khi h đư vào (theo Internetnews.com)
Theo Rifby và cng s (2000) cho rng, khách hàng thng xuyên ghé thm mt
trang web, thì càng có kh nng là anh/ch đó s chi tiêu nhiu hn cho vic mua
3


sm và đem li li nhun cao hn cho nhà bán l trc tuyn. Ngoài ra, Ủ đnh tip
tc mua sm ti mt ca hàng trc tuyn là rt quan trng đi vi doanh nghip, bi
vì: chi phí cho vic có đc khách hàng mi nhiu hn gp nm ln so vi vic duy
trì nhng khách hàng c (Bhattacherjee, 2001b; Chao Wen et al., 2011). Nh vy,
điu gì đư nh hng đn Ủ đnh tái mua hàng qun áo thi trang trc tuyn ca h?
Xut phát t thc t trên tôi đư chn đ tài: “Nghiên cu các yu t nh hng
đn ý đnh tái mua hàng qun áo thi trang trc tuyn ca khách hàng ti thành
ph H Chí Minh”. Da vào nn tng ca nhng nghiên cu trc đây  nc
ngoài đ đa ra mt mô hình nghiên cu phù hp vi điu kin ca Vit Nam là
mt vn đ cn thit, nhm giúp các doanh nghip kinh doanh qua mng ti Vit
Nam hiu thêm v các yu t nh hng đn Ủ đnh tái mua hàng qun áo thi trang
trc tuyn ca ngi tiêu dùng ti khu vc thành ph H Chí Minh. T đó, các
doanh nghip có th đa ra nhng chính sách tip th phù hp hn nhm chinh phc
khách hàng quay tr li hay tái mua hàng qun áo thi trang qua mng ngày càng
nhiu hn.
1.2. Mc tiêu nghiên cu:
Mc tiêu ca nghiên cu gm 4 mc tiêu chính sau:
- Kho sát các yu t nh hng đn Ủ đnh tái mua hàng qun áo thi trang trc
tuyn ca khách hàng ti thành ph H Chí Minh.
- Xem xét mc đ nh hng ca các yu t này đn Ủ đnh tái mua hàng qun áo

thi trang trc tuyn ca khách hàng ti thành ph H Chí Minh.
- Xem xét s tác đng ca các thành phn nhân khu hc nh: gii tính, đ tui, thu
nhp đn Ủ đnh tái mua hàng qun áo thi trang trc tuyn ca khách hàng ti
thành ph H Chí Minh.
-  xut mt s kin ngh nhm giúp các doanh nghip kinh doanh hàng qun áo
thi trang trc tuyn nâng cao kh nng cnh tranh ca doanh nghip, làm hài lòng
và gi chân khách hàng mt cách hiu qu nht.
4


1.3. Câu hi nghiên cu:
- Các yu t nào có tác đng đn Ủ đnh tái mua hàng qun áo thi trang trc tuyn
ca khách hàng ti thành ph H Chí Minh?
- Mc đ nh hng ca các yu t này đn Ủ đnh tái mua hàng qun áo thi trang
trc tuyn ca khách hàng ti thành ph H Chí Minh nh th nào?
- Xem xét các thành phn nhân khu hc nh: gii tính, đ tui, thu nhp có tác
đng nh th nào đn Ủ đnh tái mua hàng qun áo thi trang trc tuyn ca khách
hàng ti thành ph H Chí Minh?
- Nhng kin ngh nào cn đa ra nhm giúp các doanh nghip kinh doanh hàng
qun áo thi trang trc tuyn nâng cao kh nng cnh tranh ca mình?
1.4. iătng và phm vi nghiên cu:
- Nghiên cu Ủ đnh tái mua hàng qun áo thi trang trc tuyn ca khách hàng ti
thành ph H Chí Minh.
- i tng kho sát là khách hàng cá nhân t 18 tui tr lên, có s dng Internet và
đư mua hàng qun áo thi trang trc tuyn ít nht mt ln trong vòng 6 tháng gn
đây.
- Phm vi kho sát: do hn ch v thi gian và kh nng tài chính nên phm vi kho
sát ca nghiên cu ch gii hn trong khu vc Tp. H Chí Minh.
- Thi gian nghiên cu: t 20/07/2013 đn 30/09/2013
1.5.ăPhngăphápănghiênăcu:

 tài nghiên cu s dng phng pháp nghiên cu đnh tính và đnh lng:
- Nghiên cu đnh tính: thc hin thông qua k thut tho lun nhóm tp trung
đ điu chnh thang đo, t đó xây dng bng kho sát phù hp vi tng thang đo đ
tin hành kho sát.
- Nghiên cu đnh lng đc s dng trong giai đon nghiên cu s b và
nghiên cu chính thc vi k thut thu thp thông tin qua hình thc phng vn trc
tip bng bng câu hi nhm mc đích kim đnh thang đo lng và mô hình lý
thuyt. Thang đo đc kim đnh s b bng h s tin cy Cronbach’s Alpha, phân
tích nhân t khám phá EFA và kim đnh mô hình nghiên cu bng phân tích tng
5


quan, phân tích hi quy tuyn tính bi, kim đnh Independent T-test,
ANOVA…thông qua phn mm x lý thng kê SPSS.
1.6.ăụănghaăca nghiên cu:
 óng góp v mt lý thuyt:
- Nghiên cu này có th s dng nh mt tài liu đ tham kho trong lnh vc
mua hàng qua mng, thông qua mô hình lý thuyt gii thích các yu t tác đng đn
Ủ đnh tái mua hàng qun áo thi trang trc tuyn ca khách hàng ti thành ph H
Chí Minh.
- Nghiên cu đư đo lng và hiu chnh thang đo các khái nim nghiên cu
nc ngoài khi áp dng vào Vit Nam. Làm c s và nn tng cho các nghiên cu
tip theo v lnh vc mua hàng trc tuyn ti Vit Nam.
 óng góp v mt thc tin:
- Thông qua vic xác đnh các yu t nh hng đn Ủ đnh tái mua hàng qun
áo thi trang trc tuyn, nghiên cu đư cung cp cho các nhà bán hàng qua mng
hiu rõ thêm các yu t có tác đng đn Ủ đnh tái mua hàng qun áo thi trang trc
tuyn ca khách hàng ti thành ph H Chí Minh. T đó h có th đa ra nhng
chính sách kinh doanh và các hot đng tip th phù hp hn trong lnh vc bán
hàng trc tuyn, đc bit là ngành hàng qun áo thi trang trc tuyn.

1.7. Cuătrúc caălunăvn:
Lun vn bao gm 5 chng nh sau:
Chngă1: Tng quan ca nghiên cu - Gii thiu khái quát lnh vc nghiên
cu, lỦ do chn đ tài, mc tiêu nghiên cu, câu hi nghiên cu, đi tng và phm
vi nghiên cu, phng pháp nghiên cu, Ủ ngha thc tin ca đ tài và cu trúc
lun vn.
Chngă2: C s lỦ thuyt và mô hình nghiên cu - Trình bày tng quan v c
s lỦ thuyt và các mô hình liên quan đc dùng làm c s thc hin nghiên cu.
Ngoài ra, chng này còn trình bày và phân tích các nghiên cu trc đây (trong và
ngoài nc). T đó, xây dng mô hình nghiên cu, đt các gi thuyt v các mi
tng quan gia các yu t trong mô hình nghiên cu.
6


Chngă3: Phng pháp nghiên cu - Trình bày quy trình nghiên cu, phng
pháp nghiên cu, xây dng thang đo, bng câu hi kho sát, thit k mu và đánh
giá s b thang đo bng h s tin cy Cronbach’s Alpha và phân tích nhân t EFA.
Chngă4: Kt qu nghiên cu - Trình bày kt qu mô t mu kho sát, kim
đnh thang đo, phân tích nhân t, hi quy bi, và kim đnh Independent T-test,
ANOVA .
Chngă5: Kt lun và kin ngh - Tho lun kt qu nghiên cu, đa ra kt
lun ca nghiên cu. Nhng hn ch ca nghiên cu và hng nghiên cu tip theo
cng đc trình bày. Ngoài ra, trong chng này, da vào kt qu ca nghiên cu
tác gi đư gi Ủ mt s kin ngh nhm nâng cao kh nng cnh tranh ca doanh
nghip kinh doanh hàng qun áo trc tuyn.



















7


CHNGă2:ăCăSăLụăTHUYTăVĨăMỌăHỊNH NGHIểNăCU

Ni dung chng này trình bày nhng nghiên cu trc đây và các mô hình
đc s dng trong các nghiên cu đó nh là: Lý thuyt v vic ra quyt đnh ca
ngi tiêu dùng (Consumer decision making), mô hình chp nhn công ngh
(TAM) (Davis, 1989), và mô hình s xác nhn - k vng (ECM) (Bhattacherjee,
2011a) đ đ xut mt mô hình phù hp nghiên cu các yu t nh hng đn ý
đnh tái mua hàng qun áo thi trang trc tuyn ca khách hàng ti thành ph H
Chí Minh.
2.1. Mô hình lý thuyt liên quan:
 Vic ra quyt đnh ca ngi tiêu dùng (Consumer decision making)
Vic ra quyt đnh ca ngi tiêu dùng đc đnh ngha là: ngi tiêu dùng la
chn gia nhiu hn mt la chn v hàng hóa hay dch v. Các nghiên cu v
quyt đnh ca ngi tiêu dùng, quan tâm đn vic ngi tiêu dùng quyt đnh nh

th nào gia nhng la chn đó (Peter & Olson, 1999). Mt s lng ln các
nghiên cu v vic ra quyt đnh ca ngi tiêu dùng đc thc hin tp trung vào
quá trình nhn thc. Tin trình ra quyt đnh ca ngi tiêu dùng đc mô t khá
phc tp vi nhiu yu t to ra s công nhn vn đ trc mt lot các hành đng
đc thc hin đ đt đc mt kt qu (Erasmus et al., 2001).
Quá trình đa ra quyt đnh ca ngi tiêu dùng mô t các bc ca vic ra
quyt đnh ngi tiêu dùng. u tiên, ngi tiêu dùng xác đnh nhu cu và sau đó
thu thp thông tin, đánh giá các la chn thay th và cui cùng là đa ra quyt đnh
mua sm. Tt c nhng hành đng này đc quyt đnh bi nhng yu t tâm lý và
kinh t, và b nh hng bi nhng yu t môi trng nh là: vn hóa, nhóm, và giá
tr xã hi (Klein & Yadav, 1989).



8


 Mô hình TAM (Mô hình chp nhn công ngh – Technology Acceptance
Model)






Hình 2.1: Mô hình chp nhn công ngh (Davis, 1989)
Mô hình chp nhn công ngh (TAM) đc gii thiu và phát trin bi Fred
Davis nm 1986 da vào lý thuyt hành đng hp lý (TRA) ca Fishbein và Ajen
(1975). Mô hình TAM đc s dng đ gii thích và d đoán v s chp nhn và
tính hu dng ca công ngh. Có hai yu t quan trng trong mô hình sau này đc

các nhà nghiên cu khác s dng và phát trin khi nghiên cu v hành vi khách
hàng trong môi trng thng mi đin t đó là: hu ích cm nhn (Perceived
usefullness) và d s dng cm nhn (Perceived easy of use). TAM tha nhn rng
hu ích cm nhn và s d s dng cm nhn xác đnh Ủ đnh ca mt cá nhân đ
s dng mt h thng.
Hu ích cm nhn là mc đ mà mt ngi tin rng vic s dng mt h
thng công ngh c th s nâng cao hiu sut công vic ca mình.
D s dng cm nhn là mc đ mà mt ngi tin rng vic s dng mt h
thng công ngh c th s không cn bt k s n lc nào.
 Mô hình s xác nhn ậ k vng (Expectation Confirmation model)






Hình 2.2: Mô hình s xác nhn – k vng (Bhattacherjee, 2011a)
Hu ích cm nhn
S hài lòng
ụ đnh tip tc
mua sm
S xác nhn
Hu ích cm nhn
Thái đ s
dng
D s dng cm nhn
ụ đnh
Thói quen s
dng h thng
9



Mô hình s xác nhn – k vng (ECM) này đc tác gi m rng da trên lý
thuyt s xác nhn – k vng (ECT) ca Oliver (1980). Theo mô hình này thì ý
đnh tip tc mua sm hay Ủ đnh tái mua hàng hóa hay dch v ca khách hàng b
nh hng bi hai yu t trc tip là: hu ích cm nhn và s hài lòng ca khách
hàng. Ngoài ra, mô hình còn cho ta thy đc s xác nhn nh hng gián tip đn
Ủ đnh quay tr li mua sm thông qua hu ích cm nhn và s hài lòng ca khách
hàng.
2.2 Các nghiên cuătrcăđơy:

 Nghiên cu trongănc:
Nghiên cu 1: Các yu t nh hng đn ý đnh mua li ca khách hàng khi mua
hàng qua mng Internet ti khu vc Tp.HCM ca tác gi Thái Khánh Hòa, 2012.
Nghiên cu đc thc hin ti khu vc thành ph H Chí Minh, vi đi tng
kho sát ch yu là nhân viên vn phòng, sinh viên và nhng ngi thân ca tác gi.
Nghiên cu xem xét 5 yu t bao gm: Giá tr cm nhn, tính d s dng, danh
ting công ty, s bo mt, s tin cy có nh hng nh th nào đn Ủ đnh tái mua
ca khách hàng. Kt qu nghiên cu cho thy: Ủ đnh mua li (hay tái mua) chu nh
hng bi ba yu t chính đó là: s tin cy, danh ting công ty và tính d s dng,
trong đó s tin cy có tác đng mnh m nht, k đn là danh ting công ty và sau
cùng là tính d s dng. Yu t giá tr cm nhn và s bo mt không có tác đng
đáng k đn Ủ đnh mua li (hay tái mua) ca khách hàng khi mua hàng qua mng
Internet.








10












Hình 2.3: Mô hình nghiên cu ca Thái Khánh Hòa (2012).
 Các nghiên cu Nc ngoài:
Nghiên cu 1: Các yu t quyt đnh đn ý đnh tái mua hàng trc tuyn ca tác
gi Chiu và cng s, 2009.
Nghiên cu này thu thp d liu t các khách hàng ca trang web bán hàng trc
tuyn 360 PCHome đ xác đnh các yu t quyt đnh đn Ủ đnh tái mua sn phm
trc tuyn ca khách hàng ti ài Loan. Nghiên cu này m rng mô hình ca
TAM bng vic kt hp s tin tng, s thích thú, và đo lng cht lng dch v
có nh hng nh th nào đn Ủ đnh quay tr li mua sm trc tuyn.











Hình 2.4: Mô hình nghiên cu ca Chiu và cng s (2009)
S thc hin
S bo mt
H thng sn có
Sn sàng tr li
D s dng cm
nhn
ụ đnh tái mua
sm trc tuyn
Liên lc
S tin tng
Hu ích cm nhn
S thích thú
Giá tr cm nhn
Tính d s dng
Danh ting công ty
S bo mt
S tin cy
ụ đnh mua li ca
khách hàng.
11


Kt qu nghiên cu cho thy, c bn yu t: hu ích cm nhn, s tin tng, s
thích thú, d s dng cm nhn đu tác đng cùng chiu đn Ủ đnh tái mua ca
khách hàng khi mua hàng trc tuyn. Trong nm yu t thì ch có yu t h thng
sn có không có tác đng có Ủ ngha đn s tin tng ca khách hàng, còn li bn

yu t s thc hin, s bo mt, sn sàng tr li và liên lc là có tác đng cùng
chiu đn s tin tng ca khách hàng.
Nghiên cu 2: Phân tích nhng yu t quyt đnh ch yu đn ý đnh tái mua sn
phm trc tuyn ca tác gi Lee và cng s, 2010.
Nghiên cu này cng s dng mô hình TAM đ nghiên cu các yu t quyt
đnh đn Ủ đnh tái mua trc tuyn ca khách hàng ti Malaysia. Nghiên cu này
xem xét các yu t nh là: giá tr cm nhn, d s dng cm nhn, s hu ích cm
nhn, danh ting ca công ty, s bo mt riêng t, s k vng, s tin tng, và chc
nng ca trang web có nh hng nh th nào đn Ủ đnh tái mua sn phm trc
tuyn ca khách hàng.









Hình 2.5: Mô hình nghiên cu ca Lee và cng s (2010)
Kt qu nghiên cu cho thy tt c các yu t: giá tr cm nhn, d s dng cm
nhn, hu ích cm nhn, danh ting ca công ty, s bo mt riêng t, s k vng, s
tin tng, và chc nng ca trang web đu có tác đng cùng chiu đn Ủ đnh quay
tr li mua sm trc tuyn ca khách hàng ti Malaysia.
Nghiên cu 3: Mt mô hình kt hp cho ý đnh tái mua sn phm trc tuyn ca
khách hàng ca tác gi Chao Wen và cng s, 2011.
Giá tr cm nhn
D s dng cm
nhn
Hu ích cm nhn

Danh ting ca
công ty
S bo mt riêng
t
S k vng
S tin tng
Chc nng ca
trang web
ụ đnh tái mua sn
phm trc tuyn
tuyn
12


Theo nghiên cu này, tác gi đư kt hp các yu t ca mô hình TAM (hu ích
cm nhn và d s dng cm nhn) và các yu t ca mô hình ECM (s xác nhn và
hài lòng) cùng các yu t: s tin tng, nhn thc v s thích thú đ kho sát Ủ đnh
quay tr li mua hàng trc tuyn ca khách hàng.










Hình 2.6: Mô hình nghiên cu ca Chao Wen và cng s (2011)
Kt qu nghiên cu cho thy, d s dng cm nhn có tác đng cùng chiu đn

s tin tng và hu ích cm nhn. Yu t xác nhn có tác đng cùng chiu đn s
hu ích cm nhn và s hài lòng. Yu t s tin tng tác đng cùng chiu đn hu
ích cm nhn, yu t hu ích cm nhn cng tác đng cùng chiu đn s hài lòng.
Ngoài ra, kt qu nghiên cu còn cho thy trong bn yu t thì ch có mt yu t s
tin tng có tác đng ngc chiu vi Ủ đnh tái mua trc tuyn, còn ba yu t: hu
ích cm nhn, s hài lòng và nhn thc v s thích thú có tác đng cùng chiu đn ý
đnh tái mua hàng trc tuyn.
Nghiên cu 4: iu gì khin cho khách hàng có ý đnh tip tc mua sm hàng trc
tuyn? ca tác gi Al-Maghrabi và cng s, 2011.
Bng vic kt hp gia hai mô hình TAM và ECT và m rng mô hình, nghiên
cu đư đa ra mt s yu t mà thúc đy khách hàng có Ủ đnh tip tc mua hàng
trc tuyn hay quay tr li mua sm trc tuyn ti  Rp Xê Út. C th, xem xét s
thích thú, hu ích cm nhn, và áp lc xã hi có tác đng Ủ đnh quay tr li mua
S tin tng
Hu ích cm nhn

S hài lòng
Thích thú
ụ đnh tái mua
hàng trc tuyn
D s dng cm
nhn
Xác nhn
13


sm trc tuyn ca khách hàng. Ngoài ra, còn xem xét s tác đng qua li gia các
bin đc th hin nh mô hình bên di:









Hình 2.7: Mô hình nghiên cu ca Al-Maghrabi và cng s (2011)
Kt qu nghiên cu cho thy, c 3 yu t: hu ích cm nhn, s thích thú và áp
lc xã hi đu có tác đng tích cc đn Ủ đnh tip tc mua sm hay Ủ đnh tái mua
hàng trc tuyn ca khách hàng. Ngoài ra, hai yu t cht lng trang web và s tin
tng cng có tác đng tích cc đn hu ích cm nhn và tác đng đn Ủ đnh tái
mua ca khách hàng thông qua hu ích cm nhn. Cht lng trang web cng có tác
đng tích cc đn s thích thú và s tin tng khi khách hàng mua sm trc tuyn,
và yu t áp lc xã hi cng có tác đng tích cc đn s thích thú ca khách hàng.
Nghiên cu 5: nh hng ca cht lng trang web đn ý đnh tái mua trc tuyn
thông qua các bin trung gian ca tác gi Shin và cng s, 2013.
Nghiên cu này, xem xét sáu yu t ca cht lng trang web là: s thun tin
mua sm, thit k web, thông tin hu dng, an toàn giao dch, h thng thanh toán,
thông tin liên lc khách hàng có tác đng nh th nào đn Ủ đnh tái mua trc tuyn
thông qua các yu t trung gian bao gm: s tin tng ca khách hàng, s hài lòng
ca khách hàng và s cam kt ca khách hàng.





Cht lng trang
web
S tin tng


ụ đnh tip tc mua
sm trc tuyn

Hu ích cm
nhn
S thích thú

Áp lc xã hi
14













Hình 2.8: Mô hình nghiên cu ca Shin và cng s (2013)
Kt qu nghiên cu cho thy:
- Các nhân t ca cht lng trang web đc sp xp theo th t gim dn
mc Ủ ngha là thông tin liên lc khách hàng, thit k ca trang web, thông tin hu
dng, h thng thanh toán, s thun tin khi mua sm và an toàn khi giao dch.
- Cht lng trang web có tác đng cùng chiu s tin tng và hài lòng ca
khách hàng. Cht lng trang web không có tác đng có Ủ ngha đn s cam kt ca
khách hàng. S hài lòng ca khách hàng có tác đng cùng chiu đn s tin tng và

cam kt ca khách hàng. S tin tng khách hàng có tác đng cùng chiu đn s
cam kt và Ủ đnh tái mua trc tuyn. S cam kt khách hàng có tác đng cùng
chiu đn Ủ đnh tái mua trc tuyn.Tuy nhiên cht lng trang web và s hài lòng
khách hàng không có nh hng có Ủ ngha đn Ủ đnh tái mua trc tuyn ca khách
hàng.
Mc dù, kt qu nghiên cu cho thy không có s tác đng có Ủ ngha ca cht
lng trang web đn Ủ đnh tái mua trc tuyn ca khách hàng, nhng mà cht
lng trang web có th có tác đng có Ủ ngha đn Ủ đnh tái mua trc tuyn bng
vic tng mc đ nh hng ca các bin trung gian nh là s tin tngvà s cam
kt ca khách hàng đn Ủ đnh tái mua trc tuyn.
S thun tin
Thit k trang
web
An toàn khi
giao dch
Thông tin hu
dng
ụ đnh tái mua
trc tuyn
H thng thanh
toán
Thông tin liên
lc khách hàng
Cht lng
trang Web
S hài lòng ca
khách hàng

S tin tng ca
khách hàng


S cam kt ca
khách hàng

15


Nghiên cu 6: Xác đnh các yu t nh hng đn ý đnh tái mua trc tuyn:
Nghiên cu thc nghim ti ca hàng thi trang trc tuyn  Malaysia ca tác gi
Tan và cng s, 2013.
Da vào nhng mô hình ca nhng nghiên cu trc đây, tác gi và cng s đư
xây dng mô hình mi nhm khám phá các yu t nh hng đn Ủ đnh tái mua
hàng thi trang trc tuyn ca khách hàng ti Malaysia. Nghiên cu xác đnh mi
quan h gia các bin đc lp nh là: cht lng trang web, cht lng dch v,
đánh giá sn phm và s tin tng ca khách hàng vi bin ph thuc là: Ủ đnh tái
mua hàng thi trang trc tuyn. Kt qu nghiên cu cho thy tt c các yu t trên
đu có tác đng có Ủ ngha đn Ủ đnh tái mua hàng thi trang trc tuyn ca khách
hàng ti Malaysia. Trong đó, tác đng có Ủ ngha mnh nht đi vi Ủ đnh tái mua
hàng thi trang trc tuyn là: cht lng dch v và s tin tng ca khách hàng.









Hình 2.9: Mô hình nghiên cu ca Tan và cng s (2013)


Nhn xét v các nghiên cuătrcăđơy:
Ti Vit Nam, nghiên cu v Ủ đnh tái mua hay mua li hàng trc tuyn ca
khách hàng ti Tp.HCM ca Thái Khánh Hòa (2012), có đ cp đn mt s yu t
nh hng đn Ủ đnh tái mua hàng trc tuyn nh là: giá tr cm nhn, d s dng,
danh ting công ty, tin cy…Tuy nhiên, tác gi không s dng yu t hu ích t mô
hình TAM và yu t hài lòng t mô hình ECM. Ngoài ra, các nh hng ca bin
Cht lng trang web
Cht lng dch v

ánh giá sn phm
S tin tng
ụăđnh tái mua hàng
thi trang trc tuyn

×