CHỈ TIÊU CÔNG VÀ TĂNG TRƯỞNG KINH TẾ TẠI SỐ NƯỚC ĐÔNG NAM Á.PDF



***














TP.  



***






Chuyên ngành: Tài chính – Ngân hàng.
Mư s: 60γ40β01



NGI HNG DN KHOA HC:



 


Tôi xin cam đoan Lun vn này là do chính tôi nghiên cu và thc hin.
ng thi, Lun vn cha đc công b trong bt k bài nghiên cu nào. Các thông
tin, s liu đc s dng trong Lun vn là hoàn toàn trung thc.
Tp. HCM, ngày tháng nm 2013












 1
:
CHI TIÊU CÔN 4
1.1 nh ngha v chi tiêu công. 4
1.2 C cu chi tiêu công. 5

1.3 Hai trng phái v chi tiêu công. 6
1.4 Mi quan h gia chi tiêu công và tng trng kinh t. 7
1.5 Mt s mô hình nghiên cu thc nghim. 9
1.6 Lý thuyt mô hình tng trng tân c đin. 12
1.7 Lý thuyt mô hình tng trng ni sinh. 13
1.8 Mô hình đc điu chnh 14
:
  
 2011. 18
2.1 Gii thiu v kinh t - xư hi Vit Nam. 18
2.2 Chi tiêu công ti Vit Nam 20
2.2.1 Chi thng xuyên: 20
2.2.2 Chi đu t. 22
2.2.4 C cu chi tiêu công 25
:
 27
3.1 Phng pháp lun nghiên cu: 27
3.2 Mô hình nghiên cu. 27

3.2.1 Kim đnh tính dng ca các chui thi gian. 27
3.2.2 Kim đnh Hasman test. 29
3.4 D liu nghiên cu thc nghim. 30
3.5 Phân tích thc nghim 35
3.5.1 Kim đnh tính dng và xác đnh đ tr: 35
3.5.2 Kim đnh Hausman test: 37
3.6 Kt qu hi quy. 39
:
 41
4.1 Kt lun 41
4.2 Khuyn ngh: 42

4.2.1 Thit lp mt h thng tài chính công trung và dài hn: 42
4.2.2 Tng t trng và tng cng kim soát chi thng xuyên. 42
4.2.3 Chi đu t phát trin. 44
4.β.4 Tng cng công tác qun lý đu t công. 45
4.2.5 Tng cng bn vng tài khoá. 47
TÀ




Bng γ.1: K vng tác đng ca bin đc lp lên bin ph thuc. 15
Bng γ.β: Tr thng kê mô t các bin d liu giai đon 1994 – 2011 35
Bng γ.γ: kim đnh nghim đn v bng ADF vi hng s không có xu th 36
Bng γ.4: So sánh mô hình OLS, FEM, REM 37


 th γ.1: Ln(RGDP) bình quân đu ngi 4 nc 31
 th γ.β: Chi đu t t nhân trên NGDP 32
 th γ.γ: Chi tiêu tiêu dùng t nhân trên NGDP 32
 th γ.4: Chi thng xuyên chính ph trên NGDP 33
 th γ.5: chi đu t chính ph trên NGDP 33
 th γ.6: tng kim ngch xut nhp khu trên NGDP. 34
 th γ.7: Quy mô chi tiêu công trên NGDP 34


1

1. 
Chi tiêu công không phi là mt ch đ mi nhng có l còn phi còn phi
tranh lun nhiu bi nhng ý kin trái chiu ca các hc gi v thành phn và t

trng các thành phn ca nó.
Chi tiêu chính ph đc k vng s làm gim tác đng tiêu cc ca tht bi th
trng đi vi nn kinh t. Tuy nhiên, phân b chi tiêu công vi s thiu xem xét cho
các nhu cu cp bách ca đt nc hay mt cu trúc bt hp lý có th to ra s bin
dng ln hn trong nn kinh t và do đó có th gây bt li cho tng trng kinh t.
Mi quan h gia chi tiêu công và tng trng có th là tích cc đi vi quc
gia này nhng có th là hn ch đi vi quc gia khác, tùy thuc vào giai đon phát
trin và đc thù riêng ca mi quc gia. Vì vy rt cn thit đ nghiên cu chi tit
tng nc đ đa ra đc xu hng có li cho tng trng, qua đó đánh giá đc
mi quan h gia chi tiêu công và tng trng và có nhng bc đi đúng đn.
ư có nhiu nghiên cu thc nghim xem xét mi quan h gia chi tiêu công
và tng trng kinh t, nhng cha có mt nghiên cu c th nào v mi quan h
gia chi tiêu công và tng trng kinh t ti các nc ông Nam Á. Xut phát t đó,
tác gi quyt đnh chn đ tài “C
” đ nghiên cu.
2. 
Mc đích ca nghiên cu này là đánh giá các thành phn trong chi tiêu công
có tác đng nh th nào đn tng trng kinh t. Trong đó, các thành phn ca chi
tiêu công đc xem xét là chi đu t phát trin ca Chính ph và chi thng xuyên
ca Chính ph.
Các câu hi đc đa vào mô hình:
2
Mi quan h gia các thành phn chi tiêu công và tng trng kinh t din ra
nh th nào  các nc ông Nam Á?
Ngoài ra xem xét mi quan h gia quy mô chi tiêu công và tng trng kinh
t din ra nh th nào?
3. 
Da trên mô hình tng trng tân c đin, mô hình tng trng ni sinh đ
xây dng hàm sn xut có s tham gia ca Chính ph.
Trong chi tiêu công, tác gi tách làm β thành phn gm: chi đu t ca Chính

ph và chi thng xuyên ca Chính ph.
Bài nghiên cu này tp trung vào thành phn chi tiêu ca Chính ph và tng
trng kinh t, nên tác gi xây dng mô hình nghiên cu gm: bin ph thuc là tc
đ tng trng GDP thc t bình quân. Bin đc lp: bin chính là chi đu t ca
Chính ph và chi thng xuyên ca Chính ph. Bin kim soát là tng đu t t
nhân, tng tiêu dùng t nhân và tng kim ngch xut nhp khu.
Bài nghiên cu phân tích c cu chi tiêu công ti 4 nc ông Nam Á, d
liu thu thp  dng d liu bng. Vì th s s dng mô hình panel Fixed Effects
Model. Mô hình này cho phép kh nng phân tích chui thi gian (thi k khác
nhau) và d liu chéo (các quc gia khác nhau) cùng mt lúc sau khi đư tin hành
kim đnh Hausman test.
4. 
Chi tiêu công và tng trng kinh t ti 4 nc ông Nam Á gm Vit Nam,
Thailand, Indonesia và Malaysia trong khong thi gian t nm 1994 đn nm β011.
5. 
Các s liu nghiên cu đc tng hp t B Tài chính, Tng cc thng kê,
Ngân hàng phát trin Châu Á (ADB) và qu tin t th gii (IMF).
3
6. 
Lun vn đa ra xu hng ca hai thành phn chi tiêu công da trên nghiên
cu thc nghim đ đ xut mô hình phù hp áp dng ti các nc ông Nam Á.
Mt c cu trong chi tiêu công hp lý và c ch kim soát chi tiêu công cht
ch nht đnh s làm tng tính hiu qu trong chi tiêu công, và đây là b phóng cho
tng trng bn vng cho tng nc.
Lun vn này là phn tham kho cho nhng hc viên mun tìm hiu lnh vc
chi tiêu công và cho các đ tài nghiên cu sâu hn.
7. 
B cc lun vn đc chia làm 4 phn:
Chng 1: Chi tiêu công và tng trng kinh t.
Chng β: C cu chi tiêu công ti Vit Nam giai đon 1994 – 2011.

Chng γ: Mô hình và kt qu nghiên cu.
Chng 4: Kt lun và khuyn ngh v mt chính sách.
4


1.1 
Chi tiêu công là các khon chi tiêu ca nhà nc nhm thc hin chc nng
vn có ca Nhà nc trong vic cung cp hàng hóa công, phc v li ích kinh t - xã
hi cho cng đng (Dng Th Bình Minh, β005).
Theo quan đim ca các nhà kinh t hc c đin, hot đng ca nhà nc
không mang li cho quc gia v mt kinh t. Cho nên, chi tiêu công là nhng
khong chi có tính cht tiêu dùng. Vì vy, cn phi gii hn ti đa mi khon chi
tiêu ca Chính ph đ tránh làm lưng phí ngun lc ca đt nc.
S phát trin ca xư hi trong giai đon kinh t th trng hin đi cho thy
chi tiêu công không hoàn toàn mt đi mà trái li nó to ra s tái phân phi gia các
khu vc trong nn kinh t. Nhà nc đóng vai trò là trung tâm ca quá trình tái phân
phi thu nhp; thông qua các khon chi tiêu công, Nhà nc “bm ra” li cho xư hi
nhng khon thu nhp đư ly đi ca xư hi t các khon np thu bng vic cung
cp nhng hàng hóa công cn thit mà khu vc t không có kh nng cung cp hoc
cung cp không hiu qu. Vi c ch này, Nhà nc thc hin tái phân phi thu
nhp ca xư hi công bng hn, khc phc nhng khuyt tt ca c ch th trng,
đm bo nn kinh t tng trng n đnh (S ình Thành, β005).
Chi tiêu công trc tip tr li câu hi Chính ph chi cho cái gì. V c bn,
đánh giá chi tiêu công là vic đánh giá công tác hoch đnh chính sách ngân sách và
xây dng th ch. Nó là công c ch yu trong vic phân tích các vn đ ca khu
vc công và lý gii ti sao khu vc công cn thit phi tài tr cho các hot đng kinh
t - xư hi. Mc đích ca đánh giá chi tiêu công là giúp cho Chính ph s dng hiu
qu hn các ngun lc tài chính thông qua u tiên hóa các khon chi tiêu nhm đem
li li ích thit thc vì mc đích phát trin kinh t - xư hi (S ình Thành & Bùi
Th Mai Hoài, β006)

5
1.2 
Cn c vào chc nng v mô ca nhà nc, chi tiêu công đc chi cho các
hot đng:
- Xây dng c s h tng
- Tòa án và Vin kim soát.
- H thng quân đi và an ninh xư hi.
- H thng giáo dc.
- H thng an sinh xư hi.
- H tr cho các doanh nghip.
- H thng qun lý hành chính nhà nc.
- Chi tiêu cho các chính sách đc bit (vin tr nc ngoài, chính tr, …)
- Chi khác.
Cách phân loi này giúp cho Chính ph thit lp nhng chng trình hành
đng mt cách hp lý, theo nhng mc đích hay li ích mun đt ti. Mt khác,
cách phân loi này cho phép đo lng nhng bin chuyn v bn cht ca nhng
chng trình và nhng bin đi trong vic phân phi ngun lc ca chính ph gia
các chng trình và gia các khu vc công quyn (S ình Thành, β006).
Cn c vào tính cht kinh t, Chi tiêu công bao gm: chi thng xuyên ca
Chính ph và chi đu t phát trin ca Chính ph.

ây là nhóm chi phát sinh thng xuyên, cn thit cho hot đng ca các đn
v khu vc công. Nó bao gm các khon chi lng, chi nghip v, chi qun lý cho
các hot đng: giáo dc, y t, vn hóa; chi hàng hóa đ đáp ng nhu cu hot đng
ca b máy Nhà nc; chi chuyn giao nh an sinh xư hi, bo him, các khon tr
cp.
6

ây là nhóm chi gn lin vi chc nng kinh t ca Nhà nc. Nó bao gm
các khon chi xây dng công trình thuc kt cu h tng kinh t - xư hi; u t, h

tr các doanh nghip thuc các lnh vc cn thit phi có s tham gia ca Nhà nc
(S ình Thành, β005).
1.3 công.
ư t lâu, mi quan h gia chi tiêu ca Chính ph đi vi mc đ phát trin
kinh t đư nhn đc s chú ý rt ln trong gii hc thut. C th, phân tích v mi
quan h lâu dài gia chi tiêu chính ph và tng trng kinh t đư cho ra nhng kt
lun khác nhau. Nói chung, lý thuyt khác nhau v mi quan h có th đc tm
chia thành hai trng phái kinh t. Trng phái Keynes và Wagner. S tng phn
c bn cho lý thuyt này là quan h nhân qu. Quan đim ca Wagner (188γ) v
tng trng kinh t là do quá trình công nghip hóa, tng trng kinh t dn ti s
gia tng t l chi tiêu công. Ngc li, quan đim ca Keynes gi đnh rng chi tiêu
ca Chính ph là mt công c ca nhà nc trong vic thc hin chính sách tài khóa
và vi công c này nh hng đn tng trng kinh t.
Adolph Wagner (1835-1917) là ngi đu tiên nhn ra mi tng quan
dng gia chi tiêu chính ph và tng trng kinh t, đc đ cp trong các tài liu
nh Lut l Wagner (188γ). Quan đim này cho thy vai trò ca Chính ph gia tng
là do tng trng kinh t. iu này đc gii thích bi nhu cu ngày càng tng cho
các chc nng qun lý và bo v thì cn thit đ duy trì mc đ gia tng sc mnh
kinh t. Có ba lý do đ th hin điu này. Th nht: nn kinh t phát trin, khu vc
công s tin hành các chc nng hành chính và bo v mà trc đây nó đc thc
hin bi khu vc t nhân. Th hai: khi nn kinh t phát trin, nhu cu cung cp hàng
hóa xư hi và vn hóa và dch v tng lên. Th ba, khi nn kinh t phát trin, s can
thip ca Chính ph ln hn là cn thit đ kim ch đc quyn t nhiên và duy trì
tt chc nng cho các lc lng th trng (Bird, 1971). Mt s nghiên cu nh
Gandhi (1971), Gupta (1967) và Dritsakis và Adamopoulos (β004) xác nhn lý
thuyt này.
7
Quan đim ca Keynes lp lun rng tng trng kinh t xy ra là kt qu ca
s gia tng chi tiêu khu vc công tng. Trong bi cnh này, chi tiêu chính ph đc
coi là mt bin ngoi sinh đc lp và có th đc s dng nh là mt bin chính

sách hiu qu đ nh hng đn tng trng kinh t. Lý thuyt này đc xác nhn
bi (Ansari et al, 1997).
1.4 
Mi quan h gia chi tiêu công và tng trng kinh t đư tri qua nhiu cuc
tranh cưi gia các hc gi. Mà vai trò ct lõi ca Chính ph là thc thi hai chc nng
c bn v đm bo an ninh quc phòng và cung cp hàng hóa công, nhm đ gim
thiu ri ro v ti phm, đm bo đi sng, gi gìn tài sn ngi dân và bo v lưnh
th quc gia tránh s xâm lc t bên ngoài. Trong đó, vic cung cp hàng hóa công
ch yu tp trung vào các lnh vc nh: quc phòng, giao thông, giáo dc, y t, đin
lc… Do đó, các hc gi Abdullah (β000), Al-Yousif Y (β000) lp lun rng tng
chi tiêu công vào c s h tng kinh t xư hi s khuyn khích tng trng kinh t và
tng chi tiêu công vào lnh vc y t và giáo dc s làm tng hiu sut lao đng, dn
đn gia tng sn lng quc gia. ng thi, chi tiêu công vào c s h tng nh
đng sá, truyn thông, đin lc… s làm gim chi phí sn xut, làm tng đu ra.
Cùng quan đim vi ý kin này còn có s ng h ca các hc gi nh Aschauer
(1989; Easterly và Rebelo (1993); Haque và Kim (2003); Odedokun (1997) và
Shioji (2001).
V lý thuyt, mi quan h gia chi tiêu chính ph và tng trng kinh t vn
còn m h, cha đi đn s thng nht mà vn còn tranh lun gay gt v vai trò chi
tiêu công đi vi tng trng kinh t. Ni bt là s tranh lun v gánh nng tài chính
mà Chính ph áp đt lên công chúng và nn kinh t. Tin đ cho s tranh lun này
da trên hai khía cnh: (i) ngân sách càng ln thì gánh nng tài chính áp đt lên nn
kinh t càng ln; và (ii) khu vc t s dng ngun lc hiu qu hn Chính ph, nn
kinh t tr nên đánh đi gia hai khu vc (S ình Thành, β01β).
8
Mô hình lý thuyt v mi quan h gia chi tiêu chính ph và tng trng kinh
t nh Barro (1990), Cashin (1995), Bajo-Rubio (2000), và Milbourne et al. (2003)
d đoán rng tác đng tích cc d kin s đc tìm thy trong nc có kích thc
ca Chính ph nh hn mt ngng nht đnh, và có tác đng tiêu cc  nhng
nc mà kích thc ca Chính ph ln hn (Raul Alberto Chamorro-Narvaez,

2012).
Trong khi đó, các quan đim ng h Chính ph ln hn tranh lun rng, trong
nn kinh t Chính ph thc hin các chng trình cung cp hàng hóa công có giá tr,
t đó tác đng đn tng sn lng thông qua s tác đng vi khu vc t nhân. Phát
trin c s h tng, loi b hay điu tit các ngoi tác s to điu kin cho các hot
đng kinh t và ci thin s phân b ngun lc, hoc các khon thanh toán chuyn
giao cng giúp duy trì s hài hòa ca xư hi cng nh làm gia tng hiu sut lao
đng. Các hc gi (Abdullah, β000; Al - Yousif Y, 2000; Ranjan KD, 2008; Cooray
A, β009) đư kt lun rng s m rng chi tiêu công đóng góp tích cc đn tng
trng kinh t.
Tuy nhiên các quan đim ng h chính ph nh hn cho rng Chính ph càng
ln thì càng nhiu ngun lc b phân phi bi lc lng chính tr hn lc lng th
trng; có hai yu t chính cho thy hiu ng tng trng tr nên yu t và tiêu cc.
Th nht, càng m rng khu vc công đ thc thi các chính sách tng trng s làm
thâm ht ngân sách nhà nc trm trng hn. Trong n lc gia tng tài tr chi tiêu
công, Chính ph có th la chn gia tng thu và vay n. ánh thu cao s gây tn
tht xư hi bi thu to ra gánh nng thu nhp và làm thay đi hành vi sn xut và
tiêu dùng. Vay n đ tài tr chi tiêu công có th làm gia tng lưi sut trên th trng
vn. Kt qu là vay n gây ra hin tng chèn ln đu t khu vc t nhân dn đn
thu trong tng lai tng cao. Thc t có nhiu nghiên cu đư minh chng chi tiêu
công ln li gây ra hiu ng âm đi vi tng trng kinh t (Laudau D, 1986; Barro
R, 1991; Engen EM, 1991; Folster S, 2001). Th hai, tin trình chính tr ít nng
đng hn so vi th trng. Chi tiêu càng nhiu làm xói mòn tng trng kinh t bi
s chuyn giao thêm ngun lc t khu vc s dng hiu qu nht ca nn kinh t
9
sang khu vc Chính ph - ni s dng kém hiu qu hn. Vì Chính ph thiu thông
tin trong vic ra quyt đnh chính sách, đng thi do các nhà chính tr theo đui
nhng li ích riêng nên ra quyt đnh chính sách phân b sai ngun lc và gây cn
tr tng trng kinh t. Lý thuyt ca Kiskanen (1971) cho rng đi ng công chc
trong khu vc công có khuynh hng ti đa hóa ngân sách đ ti đa hóa li ích riêng

ca h. H qu là, hàng hóa cung cp không đáp ng đc nhu cu ti u ca xư hi
nhng b máy khu vc công ngày càng phình to (S ình Thành, β01β).
Nh vy, vi các bng chng  trên, có th nói rng có mi quan h gia chi
tiêu công và tng trng kinh t, ngoài ra quy mô chi tiêu công cng nh hng đn
tng trng kinh t. Nhng làm th nào đ bit mi quan h đó là âm hay dng thì
cn đn các nghiên cu thc nghim đ xem xét. Và tip theo chúng ta s cùng tìm
hiu v mt s kt qu thc nghim đc nghiên cu thông qua mô hình kinh t
lng  mt nc c th hoc tp hp mt s nc c th.
1.5 

 Ti Vit Nam:
Phm Th Anh (β008) nghiên cu ti 61 tnh thành  Vit Nam t nm 2001
đn β005 và s dng phng pháp bình phng nh nht (OLS). Tác gi tách chi
tiêu công thành 5 lnh vc gm nông lâm thy sn, giao thông vn ti, giáo dc đào
to, y t và ngành khác, mi lnh vc li gm có chi đu t và chi thng xuyên. Kt
qu nghiên cu cho thy có s chênh lch khá ln v tính hiu qu gia các khon
chi ngân sách khác nhau đi vi tng trng kinh t. V c bn, th nht, các khon
chi đu t có hiu ng tích cc hn so vi các khon chi thng xuyên trong các
ngành nông, lâm, thu sn, giáo dc & đào to, y t, và ngành “khác”. Kt lun này
là ngc li cho ngành giao thông vn ti. Th hai, c chi đu t và thng
xuyên cho ngành giao thông vn ti, giáo dc & đào to, và ngành khác có
vai trò tích cc ln hn đi vi tng trng kinh t trong ngn hn so vi các khon
chi tng ng cho ngành nông, lâm, thu sn và ngành y t. Kt qu này hàm ý
10
vic chuyn dch c cu chi tiêu gia các ngành này có th giúp thúc đy tng
trng kinh t  Vit Nam.
Hoàng Th Chinh Thon (β010) nghiên cu ti γ1 đa phng  Vit Nam và
s sng phng pháp Pooled OLS đ phân tích. Kt qu hi quy đc cho thy
ngun chi cho đu t cp huyn cn đc tng cng, trong khi chi tiêu đu t cp
tnh nên gim đ thúc đy tng trng kinh t ca đa phng.

Nguyn Th Hng (β009) áp dng mô hình lý thuyt ca Barro  Vit Nam
giai đon β001 -β005 cho thy: Nu quy mô đc tính bng t l tng chi ngân sách
(bao gm c chi thng xuyên và chi đu t phát trin) trên GDP thì quy mô chi
ngân sách cao hn tng đi so vi t l ti u theo mô hình lý thuyt; nu quy mô
đc tính bng t l chi đu t trên GDP thì quy mô lúc đó li nh hn so vi t l
ti u theo mô hình lý thuyt.
 Trên th gii:
Barro (1991) nghiên cu d liu chéo ti 98 nc t giai đon 1960 đn
1985, s dng phng pháp phân tích hi quy bi vi nhiu bin, trong đó có t l
tng trng GDP thc bình quân đu ngi và t s gia chi tiêu dùng Chính ph
thc t trên GDP thc t. Barro đư đi đn kt lun rng mi quan h tiêu cc gia
tng trng kinh t và chi tiêu dùng Chính ph.
Mesghena Yasin (β000) nghiên cu ti các nc Châu Phi t giai đon 1987
đn 1997, s dng d liu bng bng k thut Fixed-effect và Ramdom-effect. Kt
qu là chi đu t Chính ph có tác đng dng và có ý ngha đn tng trng kinh t.
Jirawat Jaroensathapornkul (β010) nghiên cu ti Thái Lan t nm 1995 đn
nm β004, s dng mô hình ECM. Kt qu nghiên cu cho thy các bin chi tiêu
Chính ph có quan h dài hn vi tng trng kinh t. Chi thng xuyên đc xem
xét là không hiu qu đi vi tng trng kinh t, hng đ xut nên gia tng t
trng chi đu t nghiên cu và phát trin đ ci thin cht lng ngun nhân lc.
11
Devarajan et al (1996) nghiên cu ti 4γ nc đang phát trin giai đon 1970
– 1990 bng hàm hi quy bi đư ch ra rng vic gia tng t trng chi thng xuyên
trên tng chi tiêu công có tác đng tích cc đi vi tng trng kinh t, và ngc li
vic gia tng chi đu t li có tác đng tiêu cc lên tng trng kinh t.
Ghosh và Gregoriou (β008) nghiên cu vi s liu t 15 nc đang phát trin
t nm 197β đn 1999, s dng phng pháp GMM. Kt qu là nhng nc nh
Brazil thì chi thng xuyên đóng vai trò ch yu trong tng trng dài hn, trong
khi các nc nh Sudan thì chi thng xuyên đóng vai trò th yu đi vi tng
trng kinh t.

Khalifa H. Ghali (1997) nghiên cu ti Saudi Arabia t nm 1960 đn 1996,
s dng phng pháp VAR . Kt qu nghiên cu cho thy không có bng chng phù
hp ca các thành phn chi đu t và chi tiêu dùng trong chi tiêu công tác đng ti
tng trng kinh t. Khuyn ngh ca tác gi là Chính ph nên gim thiu quy mô và
gii hn vai trò Chính ph đ hn ch thâm ht ngân sách.
Peter (β00γ) nghiên cu ti Thy in t nm 1960 đn β001 bng phng
pháp hi quy OLS. Chi tiêu dùng Chính ph có tác đng âm đn tng trng và chi
đu t Chính ph có tác đng dng đn tng trng kinh t. Tuy nhiên c β khon
chi này đu không có ý ngha thng kê.
Adewara Sunday Olabisi (2012) nghiên cu ti Nigeria t nm 1960 đn
β008 bng phng pháp VAR. nghiên cu thc nghim cho thy Chi tiêu cho Y t
và nông nghip có tác đng dng đn tng trng kinh t. Trong khi chi tiêu cho
giáo dc và nc ung có tác đng âm ti tng trng kinh t.
Raul Alberto Chamorro-Narvaez (β01β) nghiên cu ti 1β nc đang phát
trin ti Châu M Latin t nm 1975 đn β000 bng phng pháp GMM cho thy
rng tác đng ca c chi đu t và chi thng xuyên đu không có ý ngha thng kê
đn tng trng kinh t.
Easterly và Rebelo (199γ) cng rng đu t vào giao thông vn ti và thông
tin liên lc tng quan vi s phát trin khi s dng d liu chéo ca 100 quc gia
trong giai đon 1970-1988, và mt bng d liu bng ca β8 quc gia trong cùng
thi gian.
12
Odedokun (1997) và Shioji (β001) có đc mt kt qu tng t nh h thy
đu t công vào c s h tng thúc đy tng trng kinh t. Odedokun tp trung vào
mt mu ca 48 nc đang phát trin trong thi k 1970-1990, trong khi các nghiên
cu sau này tp trung vào 48 tiu bang  Hoa K trong giai đon 196γ-1997, và trên
46 tnh ca Nht Bn trong giai đon 1955-1999.
Hn na, mt s nghiên cu thy rng các quc gia có t trng cao trong
tng đu t công có xu hng tng trng nhanh chóng (Landau, 198γ; Aschauer
nm 1989; Knight et al, 1993; Cashin, 1995; Nazmi và Ramirez, 1997; Kocherlakota

và Yi, 1997; Kneller et al, 1999; Gupta et al, 2002; Clements et al, 2003; Ramirez và
Nazmi, 2003).
Các kt qu nghiên cu thc nghim thì không đng nht đ đ đa ra kt
lun chính xác nht và nó ph thuc vào các khía cnh khác nhau nh phng pháp
hay k thut s dng, gi đnh, quc gia hoc tp hp các quc gia đc đa vào
phân tích.
1.6 
Mô hình tng trng tân c đin, còn đc gi là mô hình tng trng Solow
đc xut bn vào nm 1956 da trên t tng th trng t do ca lý thuyt tân c
đin kt hp vi mt s gi đnh ca mô hình Harrod-Domar. Nu nh mô hình
Harrod-Domar nguyên bn ch xét đn vai trò ca vn sn xut (thông qua tit kim
và đu t) đi vi tng trng kinh t thì Solow đư đa thêm nhân t lao đng và
tin b công ngh vào phng trình tng trng. Mô hình này cho bit: tit kim,
tng dân s và tin b công ngh có nh hng nh th nào ti mc sn lng và tc
đ tng trng ca mt nn kinh t theo thi gian (Trn Th t, β010).
Dng c bn ca mô hình Solow đt trong mt nn kinh t đóng, sn xut
mt loi hàng hóa nh s dng hai đu vào là lao đng và vn. Mô hình này coi tin
b công ngh là cho trc và t l tit kim mang tính ngoi sinh (Trn Th t,
2010).

13
Mô hình tp trung vào bn bin s: Y = AF(K, L) (1.1)
- Dòng sn lng (Y)
- Mc vn (K)
- S lao đng (L)
- Tin b công ngh hay hiu qu lao đng (A). Theo phng trình (1.1) thì
A là trung lp Hicks, là trng hp công ngh không bao hàm trong các
yu t đu vào (Trn Th t, β010).
1.7 
Mô hình tng trng tân c đin va là mt thành công ln va là mt tht

bi ln. Thành công nm  ch mô hình này đư mô t đc nhng đc đim ch yu
ca mt h thng kinh t thc t  các nc công ngh tiên tin. Vì th mô hình tng
trng tân c đin là cu trúc c s và đc s dng trong hu ht các nghiên cu
kinh t v mô liên quan đn các nc phát trin. Tht bi là do nó không gii thích
đc đy đ nhng thc t ca tng trng kinh t, đc bit là các nc đang phát
trin. Trong dài hn nn kinh t không th tng mưi đu vào đc, đng thi cng
gp phi li tc cn biên gim dn nu tip tc tng thêm vn vào quá trình sn
xut. Do đó tin b công ngh là yu t duy nht tác đng đn tng trng kinh t,
mà nó li đc xác đnh mt cách ngoi sinh (Trn Th t, β010).
Nhng hn ch ca mô hình tng trng Solow là nguyên nhân dn đn s ra
đi mt loi mô hình tng trng (vn da trên khuôn kh lý thuyt tân c đin)
đc gi là mô hình tng trng ni sinh.
Cm t “tng trng ni sinh” nguyên gc đc s dng đ nói ti nhng mô
hình mà trong đó, nhng thay đi ca chính sách ca Chính ph có th nh hng
ti tc đ tng trng trong dài hn.
Mô hình tng trng ni sinh đc xác đnh đ lp vào mt hn ch ca mô
hình tân c đin, đc bit là  các nc đang phát trin bng cách đa nng sut có
14
đc t tích ly vn con ngi hay các hot đng phát minh sáng ch to nên tng
trng dài hn. Ta thêm phng trình (1.1) yu t vn con ngi (H):
Y = AF(K, L, H) (1.2)
Thêm vào đó, ngun vn t Chính ph đ thc hin chc nng c bn nh xây
dng c s h tng, đu t vào y t, giáo dc, … là nhân t trc tip đóng góp vào
nng sut kinh t. Do đó, chúng ta đa chi tiêu công (G) vào hàm sn xut nh sau:
Y = AF(K, L, H, G) (1.3)
Khi Chính ph m ca đ hi nhp kinh t, ta cng có th đa thêm bin đ
m ca thng mi (Z). Ngoài ra, ta cng có th đa thêm các bin quan sát khác đ
gii thích s thay đi ca tng trng kinh t nh tiêu dùng (C), … Lúc này phng
trình (1.γ) đc vit li là:
Y = AF(K, L, H, G, Z, C, …) (1.4)

1.8 
Mô hình mà tác gi đa ra nhn mnh đn các thành phn chi tiêu công, nên đ
đn gin hóa trong quá trình phân tích, các bin đc đa vào mô hình có dng sau:
Y = F(K, C, G1, G2, Z) (1.5)
 xem xét c cu chi tiêu công lên tng trng kinh t vi β bin chính là
Chi thng xuyên (G1) và Chi đu t (Gβ) thì ta còn xem xét s tng tác gia tng
trng kinh t và các bin kim soát gm: vn đu t t nhân (K), chi tiêu dùng t
nhân (C) và đ m ca thng mi (Z).
i vi phng trình (1.5), chúng ta đa ra c s lý thuyt đ xác đnh du
ca các bin đc lp tác đng đn tng trng kinh t. Các bin đc lp cn c vào
lý thuyt tng cu ca Keyness.
Tài khon quc dân chia GDP thành bn nhân t ln gm Tiêu dùng t nhân,
đu t t nhân, chi tiêu chính ph và xut nhp khu ròng. C bn nhân t này gia
tng thì tác đng tích cc lên GDP (Nguyn Vn Ngc, β010).
15
Bng γ.1: K vng tác đng ca bin đc lp lên bin ph thuc.
Bin đc lp
K vng
1. u t t nhân (K)
+
2. Tiêu dùng t nhân (C)
+
3. Chi thng xuyên (G1)
+ / -
4. Chi đu t (Gβ)
+
5. Tng kim ngch xut nhp khu (Z)
+ / -
+ Tng đu t t nhân (K): bao gm hàng hoá đc mua đ dùng trong tng
lai. u t cng đc chia làm γ nhóm nh: đu t c đnh vào kinh doanh, đu t

c đnh vào nhà  và đu t vào hàng tn kho. u t c đnh vào kinh doanh là
vic mua sm máy móc và thit b mi ca doanh nghip. u t c đnh vào nhà 
là vic mua nhà mi ca h gia đình và ngi cho thuê nhà. u t vào hàng tn
kho là mc tng tn kho hàng hoá ca doanh nghip (Nguyn Vn Ngc, 2010).
u t t nhân đóng 6 vai trò quan trng trong kinh t v mô nh: đóng góp
nhu cu hin ti cho vn hàng hóa; gia tng c s sn xut, nng lc sn xut trong
tng lai; hin đi hóa quá trình sn xut và ci thin chi phí hiu qu; giúp đt nng
sut cao hn; cho phép ci tin sn phm mi; kt hp gia đi mi và tiêu chun
cht lng. u t đc tích ly làm gia tng ngun vn và do đó làm tng sn xut
trong tng lai. u t đc k vng có tác đng tích cc lên GDP (Piana, β001).
+ Tiêu dùng t nhân (C): bao gm các khon chi tiêu ca các h gia đình đ
mua hàng hoá và dch v, gi tt là hàng tiêu dùng. Nó đc chia làm ba b phn
ch yu là hàng mau hng, hàng lâu bn và dch v. Hàng mau hng là nhng hàng
hoá ch tn ti trong mt thi gian ngn nh thc phm hay qun áo. Hàng lâu bn
bao gm nhng hàng hoá tn ti trong mt thi gian dài nh ô tô, ti vi. Dch v bao
gm các công vic phc v cho ngi tiêu dùng do cá nhân và doanh nghip thc
hin nh khám cha bnh, giáo dc, ngân hàng, tài chính, … (Nguyn Vn Ngc,
2010).
16
Tiêu dùng là thành phn ca GDP và tác đng trc tip ca tiêu dùng s làm
GDP tng lên vi mt lng tng đng nu các yu t khác không đi. Do đó chi
tiêu dùng nhiu hn đc k vng làm tng GDP (Piana, β001).
+ Chi tiêu ca Chính ph là thành t bao gm tt c các khon chi tiêu ca
các c quan chính quyn Chính ph t trung ng ti đa phng đ mua hàng hoá
và dch v (Nguyn Vn Ngc, β010).
Chi thng xuyên ca Chính ph (G1): Nu mi th đc gi c đnh, thì
tng tiêu dùng chính ph làm s làm tng GDP vì khon này đóng góp vào nhu cu
hin ti, do đó đc k vng có tác đng tích cc đn GDP. Tuy nhiên, khon chi
này cng có th tác đng tiêu cc đn GDP khi nhu cu gia tng trong chi tiêu công
đc tài tr bi thu tng thêm hoc vay n, mà thu tng thêm dn ti thu nhp kh

dng ca t nhân gim sút và nh hng dây chuyn này làm gim GDP (Piana,
2001).
Chi đu t ca Chính ph (Gβ): đu t vào các lnh vc chính thuc chc
nng ca Chính ph nh c s h tng, giáo dc, y t ,… đc k vng là có tác
đng dng đn tng trng kinh t (Piana, β001).
Tng kim ngch xut nhp khu (Z): hi nhp quc t nhiu hn đc k
vng có tác đng tích cc ti GDP. Vì nn kinh t càng hi nhp thì t l tng
trng càng cao hn so vi nn kinh t đóng. Tuy nhiên hi nhp  mc đ cao
cha hn có tác đng tích cc đn tng trng kinh t vì mt nn kinh t mà nhp
khu ln hn xut khu thì xut khu ròng s âm và làm tiêu cc đn tng trng
kinh t.
Ly đo hàm phng trình (1.5) theo Y ta có:
dY/Y = (∂Y/∂K) dK/Y + (∂Y/∂C) dC/Y + (∂Y/∂G1) dG1/Y +
(∂Y/∂Gβ) dGβ/Y + (∂Y/∂Z) dZ/Y (1.6)
Trong đó:
∂Y/∂K: là tha s biên ca vn.
∂Y/∂C: là tha s biên ca tiêu dùng.
17
∂Y/∂G1: là tha s biên ca chi thng xuyên ca Chính ph.
∂Y/∂Gβ: là tha s biên ca chi đu t ca Chính ph.
∂Y/∂Z: là tha s biên ca tng kim ngch xut nhp khu.
1:
Phn này trình bày ngn gn và tng quát nht v chi tiêu công và thành phn
ca chi tiêu công. Thành phn ca chi tiêu công bao gm chi thng xuyên và chi
đu t phát trin ca Chính ph. Chi thng xuyên chim mt t trng khá ln trong
tng chi ngân sách đ trang tri cho mi hot đng ca Chính ph t chi hành chính,
s nghip đn các khon chi mang tính bo v nh chi cho quân đi, cnh sát, …
Phn chi còn li là chi đu t phát trin ca Chính ph, nhm mc đích đu t vào
c s h tng đ kích thích s phát trin khu vc t nhân. Tip đn, tác gi trình bày
nhng nn tng c bn v chi tiêu công và tng trng kinh t, kt qu thc nghim

ca các hc gi trong và ngoài nc v mi quan h gia các thành phn trong chi
tiêu công đn tng trng kinh t. ây là c s đ tác gi thit k nghiên cu xem
liu các thành phn trong chi tiêu công có tác đng đn tng trng kinh t ti mt
s nc ông Nam Á không, và nu có thì tác đng đó nh th nào.
18
2

 2011.
2.1. - 
Vit Nam thng nht vào nm 1975. n nm 1986, Vit Nam bt đu thc
hin đng li đi mi vi ba tr ct: chuyn đi t nn kinh t k hoch hoá tp
trung sang vn hành theo c ch th trng; phát trin nn kinh t nhiu thành phn
trong đó khu vc dân doanh đóng vai trò ngày càng quan trng; ch đng hi nhp
kinh t khu vc và th gii mt cách hiu qu và phù hp vi điu kin thc tin ca
Vit Nam.
Nhìn chung, nhng ci cách kinh t mnh m trong trong thi k đi mi đư
mang li cho Vit Nam nhng thành qu bc đu rt đáng phn khi. Vit Nam đư
to ra đc mt môi trng kinh t th trng có tính cnh tranh và nng đng. Nn
kinh t hàng hóa nhiu thành phn đc khuyn khích phát trin, to nên tính hiu
qu trong vic huy đng các ngun lc xư hi phc v cho tng trng kinh t. Các
quan h kinh t đi ngoi đư tr nên thông thoáng hn, thu hút đc ngày càng
nhiu các ngun vn đu t trc tip nc ngoài, m rng th trng cho hàng hóa
xut khu và phát trin thêm mt s lnh vc hot đng to ra ngun thu ngoi t
ngày càng ln nh du lch, xut khu lao đng, kiu hi
Trong hn β5 nm đi mi, GDP ca Vit Nam đư tng liên tc. Nu nh
trong giai đon đu đi mi (1986-1990), GDP ch tng trng bình quân
γ,9%/nm, thì trong 5 nm tip theo (1991-1995) đư nâng lên đt mc tng bình
quân 8,β%. Trong giai đon 1996-β000 tc đ tng GDP ca Vit Nam là 7,5%,
thp hn na đu thp niên 1990 do nh hng ca cuc khng hong tài chính châu
Á. T nm β001 đn nm β007, tc đ tng GDP ca Vit Nam luôn gi  mc cao

và n đnh. Nm β00γ tng 7,γ%; nm β004 tng 7,7%; nm β005 tng 8,4%; nm