BăGIÁOăDCăVÀăÀOăTO
TRNGăIăHCăKINHăT TP.HăCHÍăMINH
NguynăPhngăNh
PHÁTăTRINăNGUNăNHÂNăLCăTIăCỌNGă
TY TNHH KINTETSU WORLD EXPRESS
VITăNAMăNăNMă2020
LUNăVNăTHCăSăKINHăT
Tp. HăChíăMinh – Nmă2013
BăGIÁOăDCăVÀăÀOăTO
TRNGăIăHCăKINHăT TP.HăCHÍăMINH
NguynăPhngăNh
PHÁTăTRINăNGUNăNHÂNăLCăTIăCỌNGă
TYăKINTETSUăWORLDăEXPRESSăVITăNAMă
NăNMă2020
ChuyênăngƠnh:ăQunăTrăKinhăDoanh
Mưăsă:ă60340102
LUNăVNăTHCăSăKINHăT
NGIăHNGăDNăKHOAăHC:
TS.ăNGUYNăVNăDNG
Tp.ăHăChíăMinhă– Nmă2013
LIăCAMăOAN
TôiăxinăcamăđoanălunăvnănƠyăđc hoàn thành da trên kt qu nghiên cu
ca bn thân tôi di s hng dn tn tình ca thy NguynăVnăDngăvƠăchaă
đc công b trong bt k công trình nghiên cu khoa hc nào khác.
Tp. H Chí Minh, ngày…tháng 10 nm 2013
TÁC GI
MC LC
Trang
Trang ph bìa
Liăcamăđoan
Mc lc
Danh mc các ch vit tt
Danh mc các bng biu
Danh mcăcácăsăđ, biuăđ và hình
M đu
CHNGă1ăCăS LÝ THUYT V PHÁT TRIN NGUN NHÂN LC 1
1.1 Khái nim v ngun nhân lc và phát trin ngun nhân lc 1
1.1.1 Khái nim v ngun nhân lc 1
1.1.2 Khái nim v phát trin ngun nhân lc 2
1.2 Vai trò ca ngun nhân lc và phát trin ngun nhân lc 4
1.3 Ni dung phát trin ngun nhân lc trong doanh nghip 4
1.4 Phát trin ngun nhân lc trong các doanh nghip logistics 10
1.4.1 Ngun nhân lc trong các doanh nghip logistics 10
1.4.2 Các nhân t nhăhng đn phát trin ngun nhân lc trong các doanh
nghip logistics 12
1.4.2.1ăMôiătrng bên ngoài doanh nghip 12
1.4.2.2ăMôiătrng bên trong danh nghip 14
1.5 Kinh nghim phát trin ngun nhân lc mt doanh nghip trên th gii và
Vit Nam 15
1.5.1 Kinh nghim phát trin ngun nhân lc ca các doanh nghip Nht Bn 15
1.5.2 Kinh nghim ca các doanh nghip M 17
1.5.3 Kinh nghim ca các doanh nghip Singapore 17
1.5.4 Kinh nghim phát trin ngun nhân lc công ty FedEx 18
1.5.5 Kinh nghim phát trin ngun nhân lc công ty c phnăKinhăô 19
1.5.6 Bài hc kinh nghim cho Vit Nam 20
CHNGă2ăTHC TRNG PHÁT TRIN NGUN NHÂN LC TI CÔNG TY
TNHH KINTETSU WORLD EXPRESS VIT NAM 23
2.1 Tng quan v công ty TNHH Kintetsu World Express Vit Nam 23
2.1.1 Gii thiu chung v công ty 23
2.1.2ăCăcu t chc ca công ty 23
2.1.3 Hotăđng kinh doanh ca công ty 24
2.1.3.1 Các loi hình dch v kinh doanh chính: 24
2.1.3.2 Tình hình hotăđng kinh doanh ca công ty 25
2.2 Thc trng ngun nhân lc ti công ty Kintetsu World Express Vit Nam 26
2.2.1 S lngăvƠăcăcu ngun nhân lc 26
2.2.2 Chtălng ngun nhân lc 30
2.2.2.1ăTrìnhăđ chuyên môn nghip v 30
2.2.2.2 K nng 34
2.2.2.3 Th lc 36
2.2.2.4ăTháiăđ 36
2.3 Thc trng phát trin ngun nhân lc ti Kintetsu World Express Vit Nam 37
2.3.1 Hochăđnh ngun nhân lc 38
2.3.2 Phát trin v mt chtălng 38
2.3.2.1ăNơngăcaoătrìnhăđ chuyên môn nghip v và k nng 38
2.3.2.2 Nâng cao th lc ngun nhân lc 45
2.3.2.3ăNơngăcaoătrìnhăđ nhn thc cho nhân viên 46
2.3.3 Nâng cao hiu qu s dng ngun nhân lc 47
2.4 Phân tích các nhân t có nhăhngăđn phát trin ngun nhân lc ca KWE
51
2.4.1 Các nhân t bên ngoài doanh nghip 51
2.4.2 Các nhân t bên trong doanh nghip 53
2.5ăánhăgiáăchung 54
2.5.1 Kt qu đtăđc, nguyên nhân 54
2.5.2 Hn ch, nguyên nhân 55
CHNGă3ăGII PHÁP PHÁT TRIN NGUN NHÂN LC TI CÔNG TY
TNHH KINTETSU WORLD EXPRESS VITăNAMăNăNMă2020 58
3.1ănhăhng phát trin ca KWE Vit Nam và chinălcăcôngătyăđnănmă
2020 58
3.1.1ănhăhng phát trin ca KWE VităNamăđnănmă2020 58
3.1.2 Chinălc ca KWE VităNamăđnănmă2020 58
3.2ăQuanăđimăvƠăđnhăhng phát trin ngun nhân lc và mc tiêu phát trin
ngun nhân lc ca công ty Kintetsu World Express VităNamăđnănmă2020 59
3.2.1ăQuanăđim phát trin ngun nhân lc: 59
3.2.2ănhăhng phát trin ngun nhân lc ca KWE 59
3.2.3 Mc tiêu phát trin ngun nhân lcăđnănmă2020 59
3.3 Mt s gii pháp phát trin ngun nhân lc ti công ty Kintetsu World
Express VităNamăđnănmă2020 61
3.3.1 Thành lp b phn phát trin ngun nhân lc 61
3.3.2 Gii pháp nâng cao kh nngăđápăng khiălng công vic 62
3.3.2.1 Xây dng l trình tuyn dng 62
3.3.2.2 Xây dng bng mô t công vic 63
3.3.2.3 Xây dngăkhungăchngătrìnhăđƠoătoăvƠăđánhăgiá 63
3.3.3ănhăhng phát trin ngh nghip cho nhân viên 71
3.4 Mt s kin ngh 82
Kt lun
Tài liu tham kho
Ph lc
DANH MC CÁC CH VIT TT
KWE : Kintetsu World Express
HC-NS : Hành chính-nhân s
BHXH : Bo him xã hi
BHYT : Bo him y t
BHTN : Bo him tht nghip
QTNNL : Qun tr ngun nhân lc
TNHH : Trách nhim hu hn
DVVC : Dch v vn chuyn
DANH MC CÁC BNG BIU
Bng 2.1: Kt qu hotăđng kinh doanh 2010 - 2012 25
Bng 2.2: Kt qu doanh thu theo th trng 2010 – 2012 26
Bng 2.3:ăQuyămôălaoăđng ca công ty KWE Vietnam 27
Bng 2.4: S lngălaoăđng ca các phòng ban KWEănmă2013 27
Bng 2.5:ăCăcuălaoăđng theo giiătínhănmă2013ăca KWE Vit Nam 28
Bng 2.6:ăCăcuălaoăđngătheoăđ tuiănmă2013ăca KWE Vit Nam 29
Bng 2.7:ăTrìnhăđ hc vn ca nhân viên KWE VităNamănmă2013 30
Bng 2.8:ăánhăgiáătrìnhăđ chuyên môn nghip v nhân viên KWE 33
Bng 2.9:ăánhăgiáăk nngăca nhân viên KWE 34
Bng 2.10:ăánhăgiáăv sc khe ca nhân viên 36
Bng 2.11:ăánhăgiáăv tháiăđ ca nhân viên KWE 37
Bng 2.12: Kt qu kho sát ca nhân viên v ngiăđƠoăto trên công vic 42
Bng 2.13: Các lp hc tp trung caăKWEănmă2013 43
Bng 2.14: Kt qu kho sát ca nhân viên v côngătácănơngăcaoătrìnhăđ chuyên
môn nghip v và k nng 44
Bng 2.15:ăTrìnhăđ hc vn caăđiăngănhơnălc KWE VităNamăquaăcácănm 45
Bng 2.16: Tình hình vi phm niăquyălaoăđngăquaăcácănmăca KWE Vit Nam 47
Bng 2.17: Kt qu kho sát nhân viên KWE v phát trin ngh nghipăsauăđánhăgiá
50
Bng 2.18: Kt qu kho sát nhân viên v căhiăthngătin 51
Bng 3.1: L trìnhătngătrngănhơnăviênăđnănmă2020ătngăng vi mcătngă
trng doanh thu và li nhun: 60
Bngă3.2:ăChngătrìnhăđƠoătoăthíăđim cho các v trí phòng Logistics 65
Bngă3.3:ăCácăchngătrìnhăđƠoăto chuyên môn nghip v ca KWE Vit Nam 67
Bng 3.4: Ma trn các v trí trong các phòng ban chuyên môn ca KWE 75
Bng 3.5: K hoch phát trin ngh nghip ca nhân viên Thanh Tho 81
DANH MCăCÁCăSă, BIUă VÀ HÌNH
Biuăđ 2.1:ăCăcu lao đng theo giiătínhănmă2013ăca KWE Vit Nam 28
Biuăđ 2.2:ăTrìnhăđ hc vn ca nhân viên KWE VităNamănmă2013 30
Biuăđ 2.3:ăChuyênăngƠnhăđƠoăto ca nhân viên khiăvnăphòngăKWE 31
Biuăđ 2.4:ăánhăgiáăca khách hàng v k nngăgiaoătip ca nhân viên KWE 35
Biuăđ 2.5: Lý do ngh vic ca nhân viên KWE VităNamănmă2013 50
Hìnhă3.1:ăMôăhìnhăđánhăgiáăphátătrin cá nhân 73
Săđ 2.1:ăCăcu t chc ca Kintetsu World Express Vit Nam 24
M U
1. Lý do nghiên cu
Logisticsăđangătr thành mt xích quan trng trong nn kinh t, là hotăđng
không th thiu trong sn xut,ă luă thông,ă phơnă phiă vƠă đc xem là mt trong
nhng ngành dch v timănng,ăcóătcăđ phát trin và hi nhp quc t cao. Sau
thi gian gia nhp WTO, ngành dch v logistics Vit Nam hină đangă xp hng
53/155 quc gia, vi tcăđ tngătrng tt, bình quân 20-25%/ănm.ăTuyănhiênăsoă
viăcácănc trong khu vc, ngành logistics ca Vită Namăđangăgp mt s khó
khnănh:ăcăs h tng và các trang thit b phc v logistics, chi phí logistics, thi
gian vn ti và các vnăđ liênăquanăđn th tc, các vnăđ cnh tranh trong khu
vc dch v logistics, mng logistics còn nghèo nàn và cuiăcùngăchínhălƠăkhóăkhnă
t ngun nhân lc phc v cho ngành dch v này. Thông tin t Vin Nghiên cu
và Phát trin logistics cho bit,ătrongă3ănmăti, trung bình các doanh nghip dch
v logistics cnăthêmă18.000ălaoăđng, các doanh nghip sn xut,ăthngămi, dch
v cn trên 1 triu nhân s có chuyên môn v logistics.ăơyălƠăngƠnhăđangăphátă
trină “nóng”,ă nhuă cu v ngun nhân lcă đƠoă to chuyên nghip,ă đt tiêu chun
hành ngh quc t hinăđangăthiu ht trm trng, ngun cung cpălaoăđng cho
ngành logistics ch đápăngăđc khong 40% nhu cu, trong khi tcăđ tngătrng
trung bình ca ngành logistics miănmătngă20-25%. Bên cnhăđóăngun nhân lc
va thiu li va yu. Chính vì vy mà vic nghiên cu các gii pháp nhm phát
trin ngun nhân lc cho các doanh nghip logistics là cn thit và cp bách.
Công ty TNHH Kintetsu World Express Vit Nam là mt công ty liên doanh
gia Vit Nam và Nht Bn vi các dch v v giao nhn vn chuyn quc t và ni
đa, dch v kho bãi, phân phi đangătrênăđƠăphátătrin,ăđưăvƠăđangăxây dngăđc
nhng mi quan h thân thit viăđiătácătrongăvƠăngoƠiănc, to mt ch đng
vng chc trongălnhăvc dch v logistics. i vi các công ty dch v logistics,
ngun nhân lc là chìa khóa cho s thành công ca công ty. Phát trin tt ngun
nhân lc mang li li th cnh tranh ln cho doanh nghip. Th nhngătrongănhng
nmăhotăđng va qua, ngun nhân lc ca Kintetsu World Express luôn là vnăđ
nhc nhi caălưnhăđo công ty khi chtălng ngun nhân lc yu, công tác phát
trin ngun nhân lc caăcôngătyăchaăđcăquanătơmăđúngă mc,ăchaămangăli
hiu qu caoăvƠăkhôngăđápăngăđc nhu cu ca công ty v ngun nhân lc. Vì
vy mà vic phát trin ngun nhân lc phù hp viăđnhăhng phát trin ca công
ty luôn là vnăđ đángăquanătơm.Vìălýădoăđó,ăemăđưăchnăđ tƠiă:ă“Phát trin ngun
nhân lc ti công ty TNHH Kintetsu World Express Vit Nam đnănmă2020” đ
thc hin lunăvnăthcăs.
2. Mc tiêu nghiên cu
tài nghiên cu này nhm vào các mcătiêuăsauăđơyă:
ánh giá thc trng phát trin ngun nhân lc ca công ty TNHH Kintetsu
World Express Vit Nam nhm tìm ra nhngăđim mnh,ăđim yu, nhng vnăđ
tn ti và nguyên nhân ca nhng tn ti trong phát trin ngun nhân lc ca công
ty TNHH Kintetsu World Express Vit Nam.
aăraăcácăgii pháp nhm phát trin ngun nhân lc cho công ty TNHH
Kintetsu World Express Vit Nam đnănmă2020.
3. iătng và phm vi nghiên cu
iă tng nghiên cu: phát trin ngun nhân lc ca công ty TNHH
Kintetsu World Express Vit Nam.
Phm vi nghiên cu: công ty TNHH Kintetsu World Express Vit Nam.
4. Phngăphápănghiênăcu
Phngă phápă đnh tính: trênă că s thu thp s liu t công ty TNHH
Kintetsu World Express Vit Nam (phòng nhân s), lunăvnătin hành phân tích
đánhăgiáăthc trng, xácăđnh cácăđim mnh yu ca phát trin ngun nhân lc ca
công ty.
Phngăphápăđnh lng: kho sát và thu thp ý kinăđánhăgiáăca qun lý
công ty TNHH Kintetsu World Express v chuyên môn nghip v, k nng,ăth lc,
tháiă đ caănhơnăviênăcôngătyă đng thiăcngătin hành khoăsátăquanăđim ca
nhân viên công ty.
5. ụănghaăca nghiên cu
Vic nghiên cuă đ tƠi:ă “Phátă trin ngun nhân lc ti công ty TNHH
KintetsuăWorldăExpressăđnănmă2020”ămang liăýănghaăthc tin. Kt qu nghiên
cuălƠăcăs khoa hc và khách quan giúp công ty Kintetsu World Express Vit
Nam nhn thc đc nhng thc trng và nguyên nhân ca nhng thc trngăđóă
trong hotăđng phát trin ngun nhân lc ca công ty, t đóăđaăraăđc nhng
gii pháp cn thităđ phát trin ngun nhân lc.
6. Cu trúc nghiên cu
tài gm có phn m đu, kt lunăvƠăbaăchngăsauăă:ă
Chngă1ă : Căs lý thuyt v phát trin ngun nhân lc.
Chngă 2ă : Thc trng phát trin ngun nhân lc ti công ty TNHH
Kintetsu World Express Vit Nam.
Chngă3 : Gii pháp phát trin ngun nhân lc ti công ty TNHH
Kintetsu World Express Vit Nam đnănmă2020.
1
CHNGă1ăCăS LÝ THUYT V PHÁT TRIN NGUN NHÂN LC
1.1 Khái nim v ngun nhân lc và phát trin ngun nhân lc
1.1.1 Khái nim v ngun nhân lc
Ngun nhân lc- ngun nhân lc quý giá nht ca các t chc, các doanh
nghip, là yu t quytăđnh s thành bi ca h. Vì vy khái nim ngun nhân lc
hin nay không còn xa l vi nn kinh t nc ta hin nay. Tuy nhiên hin nay, có
khá nhiu quan nim v ngun nhân lc nh:
Ngun nhân lc ca mt t chc bao gm tt c nhngăngiălaoăđng làm
vic trong t chcăđó,ăcònănhơnălcăđc hiu là ngun lc ca miăconăngi mà
ngun lc này gm có th lc và trí lc. (Nguynă Vơnă im và Nguyn Ngc
Quân, 2007).
Phm Minh Hc cho rng ngun nhân lc cnăđc hiu là s dân và cht
lngăconăngi, bao gm c th cht và tinh thn, sc khe và trí tu,ănngălc,
phm chtăvƠăđoăđc caăngiălaoăđng. Nó là tng th ngun nhân lc hin có
thc t và timănngăđc chun b snăsƠngăđ tham gia phát trin kinh t-xã hi
ca mt quc gia hay mtăđaăphngănƠoăđó.ăNhăvy, ngun nhân lc không ch
bao hàm chtălng ngun nhân lc hin ti mà còn bao hàm c ngun cung cp
nhân lcătrongătngălaiă.ă(Phm Minh Hc, 1996).
Theo ChuăVnăCp, ba yu t đcăquanătơmăkhiănóiăđn ngun nhân lc là
tri thc, trí tu;ănngălc hotăđng caăconăngi biu hin kh nngăápădng
nhng thành tu khoa hc công ngh, s nhy bén thích nghi nhanh, làm ch đc
công ngh k thut hinăđi và kh nngăsángăto,ăđi mi khoa hc công ngh; sc
khe không ch là tình trng không có bnh tt mà còn biu hin s hoàn thin v
mt th cht và tinh thn.ă(ChuăVnăCp, 2012)
Theo Võ Xuân Tin:ă“ăNgun nhân lc là tng th nhng tinănngăca con
ngiă(trc htăvƠăcăbn nht là timănngălaoăđng) gm: th lc, trí lc, nhân
2
cách caăconăngi nhmăđápăng yêu cu ca mt t chc hocăcăcu kinh t- xã
hi nhtăđnh”ă(VõăXuơnăTin, 2010).
Tuy có nhngăđnhănghaăkhácănhauănhngăcóănhngăđim chung v ngun
nhân lc là :
- S lng nhân lc: s phát trin v s lng ngun nhân lc da trên hai
nhóm yu t bên trong và nhng yu t bên ngoài ca t chcănhăs giaătngăv
dân s hay lcălngălaoăđng do di dân.
- Chtălng nhân lc: chtălng nhân lc là yu t tng hp ca nhiu yu
t b phnănhătríătu,ătrìnhăđ, s hiu bit,ăđoăđc, k nng,ăsc khe, thm m
caăngiălaoăđng.
- Căcu nhân lc:ăcăcu nhân lc th hinătrênăcácăphngădin khác nhau
nhă:ăcăcuătrìnhăđ đƠoăto, giiătính,ăđ tui…vƠălƠăyu t không th thiu khi
xemăxétăđánhăgiáăngun nhân lc.
Tóm li, ngun nhân lc là khái nim tng hp bao gm các yu t s lng,
chtălng,ăcăcu phát trinăngiălaoăđng nói chung c hin tiăcngănhătrongă
tngălaiătimănngăca mi t chc, miăđaăphng,ămi quc gia, khu vc và th
gii.
1.1.2 Khái nim v phát trin ngun nhân lc
Cngăgingănhăkháiănim v ngun nhân lc, do xut phát t các cách tip
cn khác nhau nên vn có nhiu cách hiu khác nhau v phát trin ngun nhân lc:
Theo Trn Xuân Cu, phát trin ngun nhân lcălƠăquáătrìnhătngălênăv mt
s lng ngun nhân lc và nâng cao v mt chtălng ngun nhân lc, toăraăcă
cu ngun nhân lc ngày càng hpălý,ălƠăquáătrìnhălƠmăchoăconăngiătrng thành,
cóănngălc xã hi vƠătínhănngăđng xã hi cao. (Trn Xuân Cu, 2008).
Theo quan nim ca T chcăLaoăđng quc t (ILO)ăđc trích dn bi Võ
Xuân Tin:ă“Phátă trin ngun nhân lc, bao hàm mt phm vi rng lnăhnă ch
không ch có s chimălnhăngƠnhăngh, hoc ngay c vicăđƠoăto nói chung. Quan
nim này daătrênăcăs nhn thc rng,ăconăngi có nhu cu s dngănngălc ca
mìnhă đ tin tiă cóă đc vic làm hiu qu,ă cngă nhă nhng tho mãn v ngh
3
nghip và cuc sng cá nhân. S lành ngh đc hoàn thin nh b sung nâng cao
kin thc trong quá trình sng, làm vic, nhmăđápăng k vng caăconăngi”ă
(Võ Xuân Tin, 2010).
T tip cn ngun vn nhân lc thì phát trinăNNLăđc hiu là các hot
đngă(đuăt)ăphátătrin giáo dc – đƠoăto và khoa hc – công ngh nhm to ra
NNL vi s lng, chtălngăcaoăvƠăcăcu hp lý nhmăđápăng nhu cu phát
trin kinh t - xã hi caăđtănc,ăđng thiăđm bo s phát trin ca mi cá nhân;
nâng cao sc kho, trí tu,ăđoăđc,ănngălc chuyên môn k nngăngh nghip đ
tngănng sutălaoăđng,ătngăthuănhp,ănơngăcaoăđi sngă(ChuăVnăCp, 2012).
TheoăBùiăVnăDanh:ă“S phát trin nhmătngănngălc ngun nhân lcăvt
lên trên các yêu cu ca công vic hin ti, th hin n lcăđ ci thin kh nngă
nhân viên trong x tríăđaădng các nhim v. Nhân viên và nhà qun tr vi kinh
nghimăvƠănngălc thích hp s nơngăcaoănngălc ca t chc, trong cnh tranh và
thích ng vi mtămôiătrng cnhătranhăluônăthayăđi.”ă(BùiăVnăDanhăvƠăcng s,
2011, trang 197).
Theo Võ Xuân Tin:ă“Phát trin ngun nhân lcălƠăquáătrìnhăgiaătng,ăbin
điăđángăk v chtălng ca ngun nhân lc và s binăđiănƠyăđc biu hin
vicănơngăcaoănngălcăvƠăđngăcăcaăngiălaoăđng.ăNhăvy, thc cht ca vic
phát trin ngun nhân lc là tìm cách nâng cao chtălng ca ngun nhân lcăđó.ă
Nói cách khác, nuătngăquyămôăquanătơmăđn vicătngăs lng ngun nhân lc,
thì phát trin ngun nhân lcăquanătơmăđn chtălng ca ngun nhân lcăđó”ă(Võă
Xuân Tin, 2010).
T nhng lunăđim trình bày trên, phát trin ngun nhân lc chính là s
binăđi v s lng và chtălng ngun nhân lc trên các mt th lc, trí lc, k
nng,ăkin thc và tinh thn cùng vi quá trình to ra nhng binăđi tin b v că
cu ngun nhân lc. Nói mt cách khái quát nht, phát trin ngun nhân lc chính
là quá trình to lp và s dngănngălc toàn dinăconăngi vì s tin b kinh t-
xã hi và s hoàn thin bn thân miăconăngi.
4
1.2 Vai trò ca ngun nhân lc và phát trin ngun nhân lc
Ngun nhân lc gi vai trò vô cùng quan trng trong các hotăđng ca t
chc. Kin thc, k nng,ăkinhănghim,ătháiăđ caăngiălaoăđng là nhân t quyt
đnhănngăsut, chtălng và hiu qu s dng các yu t khác ca doanh nghip.
Cngăchínhăngun nhân lc là nhân t quytăđnhătrc nht ti tinăđ, chtălng
và hiu qu ca mi quá trình kinh doanh và mi quá trình qun tr doanh nghip.
Nói mt cách khác ngun nhân lc là nhân t ch yu quytăđnhănngăsut cht
lng và hiu qu kinh doanh ca doanh nghip.
Phát trin ngun nhân lc giúp doanh nghip:
Nơngăcaoănngăsutălaoăđng, hiu qu thc hin công vic caăđiăngă
nhân viên
Nâng cao chtălng ca công vic caăđiăngălaoăđng
Gim bt s giámăsátăvìăngiălaoăđngăđcăđƠoătoălƠăngi có kh nngă
t giám sát
Nâng cao tính năđnhăvƠănngăđng ca t chc
Toăđiu kin áp dng tin b k thut và qun lý vào doanh nghip
To ra li th cnh tranh trong hotă đng kinh doanh ca doanh nghip
thông qua vic nâng cao kin thc,ătrìnhăđ chuyên môn nghip v, phát trin
k nng,ăth lc, trí lc và phm chtăngiălaoăđng.
1.3 Ni dung phát trin ngun nhân lc trong doanh nghip
Ni dung phát trin ngun nhân lc bao gm phát trin v mt s lng, mt
chtălng và nâng cao hiu qu s dngălaoăđng. (Lê Th Thúy, 2012)
- Phát trin v mt s lng
Niădungăcăbnăđu tiên ca phát trin ngun nhân lc, đóălƠăphátătrin v
s lng,ăhayănóiăcáchăkhácălƠăthúcăđy s giaătngăv s lng con ngi trong
ngun nhân lc. S phát trin ngun nhân lc v s lng hp lý là to ra s lng
ngi laoăđng theo nhu cu ca phát trin ca các doanh nghip miăgiaiăđon
phát trin,ăngc li s phát trin quá nhiu hoc quá ít, to ra s thiu htăhayădă
5
tha so vi nhu cu ca doanh nghip đu là s phát trin bt hp lý v s lng và
gây nên nhng khó khn,ătr ngi trong s dng ngun nhân lc.
Vic phát trin s btăđu vi các k hoch ngun nhân lc ca t chc, liên
quanăđn vic phân tích, d báo vƠăxácăđnh nhu cu ngun nhân lc ca t chc.
Hochăđnh ngun nhân lc cho phép d kin s di chuyn nhân s do v hu,ăđ
bt và chuynă côngă tác.ă Nóă giúpăxácă đnhă cácă nngă lc s cn thit ca t chc
trongătngălai và nhân s cóăcácănngălcăđóăkhiăcn thit. K hoch ngun nhân
lc phiăđcăhng dn bi các k hoch dài hn. Trong hochăđnh ngun nhân
lc, t chc phi xem xét vic b trí nhân s vào các v trí công vic trong thi gian
dài. Vic b tríănƠyăđòiăhi kin thc d báo v vic m rng hay gim bt hot
đng,ăvƠăcácăthayăđi v công ngh có th nhăhngăđn t chc, t đóăcóăth lp
các k hoch dch chuyn nhân viên trong phm vi t chc, cho ngh hay ct gim
s nhơnăviên,ăhayăđƠoăto li các nhân viên hin ti. Cn cân nhc các yu t nhă
mcăđ kin thc, k nng,ănngălc hin ti ca nhân viên trong t chc và các v
trí trng d kin cho v hu,ăđ bt, chuynăđi,ăngh m, hay ngh vic. K hoch
ngun nhân lc cung cp bnăđ l trình v tng lai,ăxácăđnh có th tìm nhân viên
đơu,ăkhiănƠoăcn nhân viên, và nhân viên phiăđcăđƠoăto và phát trin th nào.
K hoch k tha,ăconăđng ngh nghip ca nhân viên có th đc tùy bin theo
nhu cu cá nhân và nht quán vi các yêu cu ca t chc.
- Phát trin v chtălng
Chtălng ngun nhân lcăđc cu thành t các yu t: kin thc, k nng,ă
tháiăđ và sc khe.
Kin thc là nhngăđiu hiu bit do tng tri hoc nh hc tp, bao gm
ba yu t: kin thc tng hp (nhng hiu bit chung v th gii), kin thc chuyên
ngành v mtă vƠiă lnhă vcăđcătrngăvƠăkin thcă đc thù (nhng kin thcăđc
trngămƠăngiălaoăđng trc tip tham gia hocăđcăđƠoăto).
K nng caăngiălaoăđng là s thành tho, tinh thông v các thao tác,
đng tác, nghip v trong quá trình hoàn thành mt công vic c th nƠoăđó. Nhng
k nngăs giúpăngiălaoăđng hoàn thành tt công vic caămình,ăquyăđnh tính
6
hiu qu ca công vic. Các k nngăcóăth là k nngăngh nghip hay các k nngă
mm. Mt s k nngămm quan trngăchoăngiălaoăđng có th k đn: k nngă
hc và t hc, k nngălưnhăđo bn thân và hình nh cá nhân, k nngătăduyăsángă
to và mo him, k nngălp k hoch và t chc công vic, k nngălng nghe, k
nngăthuyt trình, k nngăgiaoătip và ng x, k nngăgii quyt vnăđ, k nngă
làm vicăđngăđi, k nngăđƠmăphán.
Tháiăđ ngiălaoăđng: cho thy cách nhìn nhn caăngiăđóăv vai trò,
trách nhim, mcăđ nhitătìnhăđi vi các công vic,ăđiu này s đc th hin qua
các hành vi ca h. Mtăngi có k nngăttănhngătháiăđ khôngăđúngăthìăhiu
qu đóngăgópăs không cao. (Võ Xuân Tin, 2010). Tháiăđ ngiălaoăđngăthng
đc biu hin qua: tính làm ch trong công vic, tính t chc và trách nhim trong
công vic, tác phong làm vic caăngiălaoăđng.
Sc kho: đc hiu không ch là tình trng không có bnh tt, mà còn là
s hoàn thin v mt th cht và tinh thn. Miăngiălaoăđng dù chân tay hay trí
ócăđu cn có sc vóc th cht ttăđ duy trì và phát trin trí tu,ăđ chuyn ti tri
thc vào hotăđng thc tin, bin tri thc thành sc mnh vt cht. Mt khác, cn
có s do dai ca hotăđng thn kinh, nim tin và ý chí kh nngăvnăđng ca trí
lc trong nhngăđiu kinăkhóăkhnăvƠăkhc nghit.
Vy phát trin ngun nhân lc v mt chtă lng chính là nâng cao cht
lng ngun nhân lc v các mtătrìnhăđ chuyên môn nghip v, k nng, th lc
và trìnhăđ nhn thc cho ngiălaoăđng đc th hinănhăsau:
Trình đ chuyên môn nghip v
Trìnhăđ chuyên môn nghip v lƠăđiu kin tiên quyt trong thc hin các
nhim v và to ra sn phm công vic. Trìnhăđ là mcăđ v s hiu bit, v k
nngăđcăxácăđnh hocăđánhăgiáătheoătiêuăchun nhtăđnhănƠoăđóăth hin vnă
bng chng ch mà mi laoăđng nhnăđc thông qua quá trình hc tp. Trìnhăđ
chuyên môn nghip v là tng s kin thcăđưătipăthuăđc trong quá trình hc tp
rèn luyn trong mt chuyên ngành, ngh nghip nhtăđnhăvƠăđc th hin bng kt
7
qu tham gia hotăđng thc t trong ngành ngh đó. Lunăvnăs dng các tiêu chí
sauăđ đánhăgiáătrìnhăđ chuyên môn nghip v caăđiăngănhơnălc:
- Tiêu chí v trìnhă đ hc vn: mcă đ tri thc caă nhơnă viênă đtă đc
thông qua h thng giáo dc.
- Tiêu chí v chuyên môn nghip v: trình đ chuyên môn ca nhân lcăđưă
đcăđƠoătoăquaăcácătrng lp viăvnăbng chuyên môn phù hp vi công
vicăđc giao.
- Tiêu chí v trìnhăđ anhăvn,ăviătính:ăđápăng yêu cu công vic
Phát trin ngun nhân lc phiăquanătơmăđn vicănơngăcaoătrìnhăđ chuyên
môn nghip v choăngiălaoăđng thôngăquaăcôngătácăđƠoăto trongăđóănơngăcaoă
kin thc là yu t ct lõi. Vì vy, các doanh nghip nên chú trngăđnăcôngătácăđƠoă
to,ăthng xuyên xây dngăcácăchngă trìnhă đƠoăto nhm nâng cao, phát trin
trìnhăđ chuyên môn nghip v caăđiăngănhơnăviênăvƠăqun lý ca mình.
K nng
Trong thc t công vic, trang b kin thc tt v ngh nghip chuyên môn
và nhng kin thcăliênăquană lƠăđiu kin cnănhngăchaăđ ngiălaoăđng.
Ngoài vic nm bt tt kin thcăchuyênămôn,ăngiălaoăđng cn phi có k nngă
v công vicămìnhăđangăđm nhn. Doanh nghip cn phi trang b cho ngun nhân
lc các k nngăsau:
- K nngăngh nghip: k thc hin công vic, s thành to v tay ngh.
- K nngămm: k nngălƠmăvic nhóm, k nngăgiaoătip, k nngăgii
quyt vnăđ phát sinh, k nngă qun lý thi gian hiu qu, k nngăphơnă
tích…
Phát trin k nng tc là góp phnălƠmăgiaătngăđángăk v chtălng ngun
nhân lc ca t chc. Vì vy phát trin trình đ lành ngh, nâng cao k nngăvƠăs
thành tho, tinh thông v thao tác, nghip v là cn thit trong phát trin ngun
nhân lc, quytăđnh hiu qu s dng ngun nhân lc. Doanh nghip cn phi to
điu kinăđ nhân viên có th nơngăcaoătrìnhăđ lành ngh, k nngăthôngăquaăvic
đánhăgiá,ăđƠoătoăthng xuyên.
8
Th lc
Phát trin th lc tcălƠăgiaătngăsc khe, tui th, s do dai caăcăbp và
thn kinh. Sc khe va là mcăđíchăca phát trin,ăđng thiănóăcngălƠăđiu kin
ca s phát trin. nâng cao th lc cho ngun nhân lc, doanh nghip cn xây
dng các tiêu chun phù hp viăđc thù công vic ca phòng ban, b phnălƠmăcă
s cho vic tuyn dng nhân lc. Bên cnhăđó,ădoanh nghip cn có nhng chính
sách quan tâm, biădng sc khe cho điăngănhơnăviênăca mình.
Thái đ
Trìnhăđ nhn thc caăngiălaoăđngălƠătrìnhăđ phn ánh mcăđ s hiu
bit v chính tr, xã hi và tính t giác trong hotăđng sn xut kinh doanh. Nhn
thc caăngiălaoăđngăđcăcoiălƠătiêuăchíăđánhăgiáătrìnhăđ phát trin ngun nhân
lc,ă vìă trìnhăđ nhn thc ca miăngi khác nhau, dnăđn kt qu cngăkhácă
nhau. Cùng mt vnăđ nghiên cu,ăsongăngiăcóătrìnhăđ chuyên môn nghip v
cao, có th có kt qu thpă hnă ngiă cóă trìnhă đ nghip v chuyên môn thp,
nhngăli có kt qu caoăhn.ăLƠădoănhn thc miăngiăkhácănhau,ădoăđngăcă
đc gii quyt,ăhayăkhôngăđc gii quyt, do tm quan trng ca vic phi làm
T đóădnăđnăhƠnhăvi,ătháiăđ làm vic caăngiănƠyăkhácăngi kia. Vì vy, phi
có gii pháp nơngăcaoătrìnhăđ nhn thcăchoăngiălaoăđng, nhm to cho h có
đ trìnhăđ thc hin hoàn thành nhim v ca t chc.ăTrìnhăđ nhn thc ca
ngiălaoăđngăđc th hin qua:
o Ý thc chp hành niăquyălaoăđng
o Tinh thn trách nhim
o Tác phong công nghip
o Tháiăđ nhit tình, say mê vi công vic
Có th thy rngăđƠoăto là hotăđng quan trng và xuyên sut trong vic
nâng cao chtălng ngun nhân lc. Ơoăto là mtăquáătrìnhăconăngi tip nhn
đc kh nngăđ h tr trong vicăđtăđc các mc tiêu ca t chc. Ơoă to
ngun nhân lc là mt loi hotăđng có t chc,ăđc thc hin trong mt thi
gian nhtăđnh và nhmăđemăđn s thayăđiănhơnăcáchăvƠănơngăcaoănngălc ca
9
conăngi. Theoănghaăhp,ăđƠoăto cung cp cho nhân viên kin thc và k nng c
th dùng trong công vic hin ti.ăôiăkhiăcóăs phân bit giaăđƠoăto và phát trin,
đƠoăto có phm vi rngăhnăvƠătp trung vào vicăgiúpăchoăcáănhơnăcóăđc các
nngălc mi hu ích cho c công vic hin tiăvƠătngălai (BùiăVnăDanh,ă2011).
Kt qu caăquáătrìnhăđƠoăto s nâng cao chtălng, phát trin ngun nhân lcăđó.
Các hotăđngăđƠoăto ph bin trong doanh nghip bao gm :
Ơoăto tiăniălƠmăvic:ăđơyălƠăhìnhăthcăđƠoăto hc viên cách thc thc
hin công vic ngay trong quá trình làm vic. VicăđƠoătoăthngăđc phân
công theo k hochăđƠoăto gia nhngăngiăhng dn hoc các nhân viên
lành ngh, có k nngăcaoăvi nhngănhơnăviênăcóătrìnhăđ lành ngh thp.
Các dngăđƠoăto ph bin nht tiăniălƠmăvic gm có kèm cp,ăhng dn
ti ch và t chcăkhóaăđƠoăto chính thc trong t chc
ƠoătoăngoƠiăniălƠmăvic: doanh nghip gi cán b nhân viên tham gia các
chngătrìnhăđƠoăto bên ngoài tiăcácătrngăđi hc,ătrungătơmătăvn,ăđƠoă
to.
- Nâng cao hiu qu s dng ngun nhân lc:
S dng ngun nhân lc là mt trong nhng ni dung quan trng ca phát
trin ngun nhân lc, bi vì phát trin ngun nhân lcălƠăđ nhm mcăđíchăs dng
tt nht, hiu qu nht ngun nhân lc. S dng ngun nhân lc bao gm các ni
dung:
Xácăđnh nhu cu s dng nhân lc v s lng và chtălngălƠmăcăs
cho các gii pháp phát trin ngun nhân lc v s lng ln chtălng
theo nhu cu ca doanh nghip.
Phân b hp lý ngun nhân lc vào các b phn ca doanh nghip. S
hp lý trong phân b laoăđngăđc th hin qua s phát huy tiăđaănngă
lc ca tngăngiălaoăđng,ăđiu này còn phn ánh vic s dng ngun
nhân lc phù hp viăđiu kin c th ca chtălng ngun nhân lc.
Toăđiu kin thun liăvƠănơngăcaoăđng căthúcăđy ngun nhân lcăđ
ngiălaoăđng phát huy ht miănngălc, s trng và ý chí cá nhân
10
trong công vic nhmăđaăti kt qu làm vic cao nht. Các chính sách
và hotăđngănhăđánhăgiá nhân viên, phát trin ngh nghip cho nhân
viênăđu giúp khuynăkhích,ăđng viên nhân viên làm vicăhngăsay,ătn
tình, có ý thc trách nhim và hoàn thành công vic vi chtălng cao,
góp phn vào phát trin ngun nhân lc cho doanh nghip.
Phân tích công vic cung cp các thông tin v nhng yêu cu,ăđcăđim ca
công vicănhăcácăhƠnhăđng nào cnăđc tin hành thc hin, thc hinănhăth
nào và ti sao. (Trn Kim Dung, 2011). Phân tích công vic không ch giúp nhân
viên bităđc nhng nhim v, công vic, yêu cu c th ca công vic mà còn
giúp doanh nghip b trí công vic hp lý, phân b đúngăngiăvƠoăđúngăvic t đóă
nâng cao hiu qu làm vic caăngiălaoăđng. Bên cnhăđó,ăthôngătinăt bng mô
t công vic và bng tiêu chun công vicăcngăcóăth giúp hochăđnh s nghip,
ch raăcácălnhăvc mà nhân viên cn phát trinăđ tinătrênăconăđng s nghip.
(BùiăVnăDanhăvƠăcng s, 2011).
ánhăgiáăthƠnhăqu lƠăquáătrìnhăđánhăgiáănhơnăviênăthc hin công vic ca
h hiu qu nhăth nào khi so sánh vi mt tp tiêu chun, và truynăđt thông tin
đóăchoăcác nhân viên. ánhăgiáăthƠnhăqu không ch đcădùngăđ thit lp mc
lng,ă mcăthng mà còn là cung cp thông tin phn hi,ă xácăđnhăđim mnh
đim yu ca nhân viên, nguyn vng ngh nghip ca nhân viên t đóăđaăraăđc
cácăchngătrìnhăphátă trin ngh nghip cho nhân viên.ăánhăgiáănhơnăviênăgiúpă
doanh nghipăxácăđnhăngiălaoăđng nào cnăđƠoăto,ăđƠoăto lnhăvcănƠoăđ
phát huy tiăđaătimănngăcaăcáănhơnăvƠăđóngăgópănhiu nht cho doanh nghip.
1.4 Phát trin ngun nhân lc trong các doanh nghip logistics
1.4.1 Ngun nhân lc trong các doanh nghip logistics
Logistics là ngành kinh doanh dch v thc hin và kim soát toàn b hàng
hóa cùng nhng thông tin có liên quan t niăhìnhăthƠnhănênăhƠngăhóaăđnăđim
tiêu th cui cùng. Ngun nhân lc phc v choăngƠnhălogisticsăcngăphi có nhng
đcă đim, phm cht,ă nngă lc phù hp viă môiă trng kinh doanh ca doanh
nghip logistics. Hnăna các mng hotăđng kinh doanh trong ngành logistics rt
11
đaă dng và phong phú vì vyăđƠoă to và phát trin ngun nhân lc trong doanh
nghip logistics phi gn vi nhiu hình thcăvƠătrìnhăđ khác nhau.
Mt s yêu cu v chtălng ngun nhân lc logistics:
- V trìnhăđ chuyên môn nghip v:
Kin thc chuyên môn sâu: ngành dch v logisticsăđòiăhi nhân viên phi
có chuyên môn sâu, có kin thc rng v đaălý,ăamătng lut l liênăquanăđn xut
nhp khu;ăcácăquyăđnh và lut hiăquanătrongănc và quc t; thông tho và hiu
bit v pháp lut quc gia và lut quc t; có kin thc v c ngân hàng, bo him
và hàng không, máy bay, tàu bin.
Ting anh và vi tính tt: công vic caă cácă nhơnă viênă logisticsă thng
xuyên phi tip xúc, liên lc, làm vic viăkháchăhƠng,ăđng nghip nc ngoài.
Doătrìnhă đ tingă anhăđóngă vaiătròă quană trng cho s thành công ca nhân viên
logistics, buc h phi s dng ting anh thông tho. Bên cnhă đó,ă côngă vic
logistics yêu cu k nngăviătínhăcaoădoănhơnăviênălogisticsăthng xuyên phi làm
vic vi h thng, kimătraăđnăđt hàng, cp nht thông tin trên h thng.
- V k nng:
Bên cnh k nngăngh nghip, ngun nhân lc logistics cn phiăcóăđc
nhng k nngămm sau :
K nngălƠmăvic nhóm:ăđơyălƠămt k nngăquanătrng trong công vic
logistics vnăđòiăhi cao v làm vic nhóm.
K nngăgiaoătip: đơyălƠăk nngăbt buc phi có cho điăngănhơnăviênă
nghip v chmăloăcácătácănghip giao dch khách hàng. Vi k nngăgiaoătip tt,
điăngănhơnălc s mang li cho công ty s hài lòng ca khách hàng và to li th
cnh tranh cho doanh nghip.
K nngăqun lý thi gian: đ hoàn thành công vicăđúngăthi gian quy
đnh, ngun nhân lc logistics cn phi có kh nng sp xp công vic theo th t
uătiên,ăvì vy mà k nngăqun lý thi gian rt cn thităđc bit trongăgiaiăđon
caoăđim ca xut nhp khu hàng hóa.
12
K nngăgii quyt vnăđ: công vicălogisticsăthng xy ra rt nhiu vn
đ phát sinh vì vy k nngă gii quyt vnă đ rt cn thit cho mt nhân viên
logistics.
- V sc khe:ăđiăngănhơnălcă logisticsă đc bit các nhân viên làm vic
trc tip kho bãi, sân bay, cng…ăcn phi có mt sc khe do dai đ hoàn thành
công vic ca mình. Cácănhơnăviênăvnă phòngăbên cnh mt sc khe tt không
bnh tt còn cn phi có s do dai v thn kinh, gi vng tinh thn thc hin công
vicădi mt áp lc thi gian nghiêm ngtăvƠăcngăthng.
- V tháiăđ: điăngănhơnălc logistics cn phi có tác phong làm vic nhanh
nhn, khnătrng, tuân th k lutălaoă đng gi gic và trung thc và tinh thn
trách nhim cao.
1.4.2 Các nhân t nhăhng đn phát trin ngun nhân lc trong các doanh
nghip logistics
1.4.2.1 Môiătrng bên ngoài doanh nghip
Mt s yu t nhă hngă đn phát trin ngun nhân lc trong các doanh
nghip có th k đnănh:ămôiătrng kinh t, dân s và lcălngălaoăđng, lut
pháp, chính quynăvƠăcácăđoƠnăth, các yu t vnăhóaăxưăhi, khoa hc k thut
công ngh,ăkháchăhƠngăvƠăđi th cnh tranh.
Môiătrng kinh t: các chu k kinh t nhăhng rt lnăđn phát trin
ngun nhân lc trong doanh nghip. Trongăgiaiăđon kinh t phát trin, lng hàng
hóa xut nhp khu hàng hóaătngăcao kéo theo các nhu cu v các dch v vn
chuyn, kho bãi, doanh nghip logistics phi phát trinălaoăđng mi,ătngăcng
côngătácăđƠoăto và phát trin nhân viên, điu chnh li chính sách và ch đ đưiăng
đ thu hút nhân tài. Ngc li khi kinh t đangăb suy thoái, doanh nghip va phi
duy trì ngun nhân lcăcóănngălc hin tiăvƠăđng thi phi ct gim chi phí.
Dân s và lcă lngă laoă đng: dân s, tình hình phát trin dân s nh
hngăđn s lng, chtălngăvƠăcăcuălaoăđng trong doanh nghip.
Lut pháp: pháp lutăcngăcóătácăđngăđn phát trin ngun nhân lc. Các
vnă bn lut,ă đc thù là lută laoă đng,ă quyă đnh các vnă đ liênă quană đn trách