B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. HCM
NGUYN TÙNG SN
NÂNG CAO HIU QU SN XUT KINH DOANH
CA CÔNG TY TNHH G M NGH
SÀI GÒN XINH
LUN VN THC S KINH T
TP. H Chí Minh - Nm 2013
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. HCM
NGUYN TÙNG SN
NÂNG CAO HIU QU SN XUT KINH DOANH
CA CÔNG TY TNHH G M NGH
SÀI GÒN XINH
Chuyên ngành : QUN TR KINH DOANH
Mư s : 60340102
LUN VN THC S KINH T
NGI HNG DN KHOA HC
PGS.TS. H TIN DNG
TP. H Chí Minh - Nm 2013
LI CAM KT
Tôi xin cam kt lun vn này là công trình nghiên cu ca riêng tôi di
s hng dn ca PGS.TS. H Tin Dng và s h tr giúp đ ca Ban Giám đc
và các anh ch ti Công ty TNHH g m ngh Sài Gòn Xinh. Các ngun tài
liu trích dn, các s liu s dng và ni dung trong lun vn này là trung thc.
ng thi, tôi cam kt rng kt qu nghiên cu này cha đc tng công b
trong bt k công trình nghiên cu nào.
Tôi xin chu trách nhim cá nhân v lun vn ca mình.
MC LC
Trang ph bìa
Li cam kt
Mc lc
Danh mc các bng biu
Danh mc các s đ
Danh mc các ch vit tt
M U
1. Lý do chn đ tài 1
2. Mc tiêu nghiên cu 2
3. i tng nghiên cu và phm vi nghiên cu 2
4. Phng pháp nghiên cu 2
5. Kt cu lun vn 3
Chng 1: NHNG Lụ LUN C BN V HIU QU SN XUT KINH
DOANH CA DOANH NGHIP 4
1.1 Khái nim và bn cht ca hiu qu sn xut kinh doanh 4
1.1.1 Các khái nim v hiu qu sn xut kinh doanh 4
1.1.2 Bn cht ca hiu qu sn xut kinh doanh 5
1.2 Vai trò ca hiu qu sn xut kinh doanh 6
1.3 Mt s quan đim trong vic đánh giá hiu qu xut kinh doanh ca
doanh nghip 8
1.4 ụ ngha và nhim v ca vic đánh giá hiu qu kinh doanh 9
1.4.1 Ý ngha ca vic đánh giá hiu qu kinh doanh 9
1.4.2 Nhim v ca vic đánh giá hiu qu kinh doanh 10
1.5 Các ch tiêu đánh giá hiu qu sn xut kinh doanh 11
1.5.1 Ch tiêu đánh giá hiu qu kinh t - xã hi 11
1.5.1.1 T sut thu trên vn 11
1.5.1.2 Thu nhp bình quân ngi lao đng 12
1.5.2 Ch tiêu đánh giá hiu qu kinh doanh tng hp 12
1.5.2.1 Ch tiêu tng li nhun 12
1.5.2.2 Ch tiêu t sut li nhun trên doanh thu 12
1.5.3 Các ch tiêu đánh giá hiu qu s dng các yu t c bn ca hot đng
kinh doanh 13
1.5.3.1 Hiu qu s dng vn ch s hu 13
1.5.3.2 Hiu qu s dng tài sn 14
1.5.3.3 Hiu qu s dng chi phí 15
1.5.3.4 Hiu qu s dng lao đng 16
1.6 Các nhân t nh hng ti hiu qu sn xut kinh doanh 17
1.6.1 Nhân t bên ngoài doanh nghip 17
1.6.1.1 Môi trng chính tr, pháp lut 17
1.6.1.2 Các yu t kinh t v mô 17
1.6.1.3 C s h tng 18
1.6.1.4 Th trng 18
1.6.1.5 i th cnh tranh 19
1.6.2 Các nhân t bên trong 19
1.6.2.1 Nhân t vn 19
1.6.2.2 Ngun nhân lc 20
1.6.2.3 Trình đ t chc qun lý 21
1.6.2.4 Mc đ áp dng k thut, công ngh 22
1.6.2.5 c đim sn phm 23
1.6.2.6 C s vt cht, k thut 23
1.6.2.7 Nguyên vt liu 24
TÓM TT CHNG 1 26
Chng 2: PHÂN TÍCH HIU QU SN XUT KINH DOANH CA CÔNG
TY TNHH G M NGH SÀI GÒN XINH 27
2.1 Gii thiu khái quát v nghành ch bin g và Công ty TNHH g m
ngh Sài Gòn Xinh 27
2.1.1 Gii thiu khái quát v nghành ch bin và xut khu g 27
2.1.1.1 Quy mô, nng lc sn xut và th trng 27
2.1.1.2 Các sn phm g xut khu 30
2.1.1.3 G m ngh Vit Nam 30
2.1.2 Gii thiu khái quát v Công ty TNHH g m ngh Sài Gòn Xinh 31
2.1.2.1 c đim ca Công ty TNHH g m ngh Sài Gòn Xinh 31
2.1.2.2 Chc nng, nhim v, c cu t chc b máy 33
2.2 ánh giá hiu qu sn xut kinh doanh ca Công ty TNHH G M Ngh
Sài Gòn Xinh 35
2.2.1 Phân tích chung tình hình kinh doanh Công ty giai đon 2008 - 2012 35
2.2.2 Phân tích các ch tiêu đánh giá hiu qu sn xut kinh doanh 36
2.2.2.1 Ch tiêu đánh giá hiu qu kinh t xã hi 36
2.2.2.2 Ch tiêu đánh giá hiu qu kinh doanh tng hp 38
2.2.2.3 Ch tiêu đánh giá hiu qu s dng các yu t c bn ca hot đng kinh
doanh 39
2.3 Phân tích các nhân t nh hng đn hiu qu sn xut kinh doanh ca
Công ty TNHH G M Ngh Sài Gòn Xinh 46
2.3.1 Các nhân t bên ngoài 46
2.3.1.1 Môi trng chính tr, pháp lut 46
2.3.1.2 Các yu t kinh t v mô 47
2.3.1.3 C s h tng 47
2.3.1.4 Th trng 48
2.3.1.5 i th cnh tranh 48
2.3.2 Các nhân t bên trong 49
2.3.2.1 Vn kinh doanh 49
2.3.2.2 Ngun nhân lc 50
2.3.2.3 Trình đ t chc qun lý 52
2.3.2.4 Mc đ áp dng k thut, công ngh 53
2.3.2.5 c đim sn phm 53
2.3.2.6 C s vt cht, k thut 55
2.3.2.7 Nguyên vt liu 57
2.4 Nhng thành tu và hn ch ca Công ty TNHH G M Ngh Sài Gòn
Xinh 58
2.4.1 Nhng thành tu đt đc trong hot đng sn xut kinh doanh 58
2.4.2 Nhng hn ch trong hot đng sn xut kinh doanh 59
TÓM TT CHNG 2 61
Chng 3: MT S GII PHÁP NÂNG CAO HIU QU SN XUT KINH
DOANH CA CÔNG TY TNHH G M NGH SÀI GÒN XINH 62
3.1 Quan đim và mc tiêu phát trin ca Công ty 62
3.1.1 Quan đim phát trin kinh doanh ca Công ty 62
3.1.2 Mc tiêu phát trin kinh doanh ca Công ty 63
3.1.2.1 Mc tiêu tng quát 63
3.1.2.2 Mc tiêu c th giai đon 2014 – 2018 63
3.2 Mt s gii pháp nâng cao hiu qu sn xut kinh doanh ca Công ty 64
3.2.1 Gii pháp v chi phí kinh doanh 64
3.2.2 Gii pháp v hot đng Marketing 65
3.2.3 Gii pháp phát trin sn phm 67
3.2.4 Gii pháp v ngun nhân lc 68
3.2.5 Gii pháp xây dng h thng kim tra, đm bo cht lng sn phm 73
TÓM TT CHNG 3 77
KT LUN
DANH MC CÁC T VIT TT
STT
T VIT TT
DIN GII
1
BCTC
Báo cáo tài chính
2
Công ty, Công ty Sài Gòn
Xinh
Công ty TNHH g m ngh Sài Gòn
Xinh
3
FSC
Hi đng Qun tr rng Quc t
4
G c Thành
Công ty C phn Ch bin g c Thành
5
G Thun An
Công ty C phn Ch bin g Thun An
6
G Trng Thành
Công ty C phn Tp đoàn k ngh g
Trng Thành
7
KCS
Kim tra cht lng sn phm
8
QA
Quality Assurance
9
QC
Quality Control
10
ROA
T sut li nhun trên tng tài sn
11
ROE
T sut li nhun trên vn ch s hu
12
TNHH
Trách nhim hu hn
13
VIFORES
Hip hi g và lâm sn Vit Nam
DANH MC CÁC BNG BIU
STT
TÊN BNG BIU
TRANG
1
Bng 2.1 : Tình hình kinh doanh ca Công ty Sài Gòn
Xinh giai đon 2008 – 2012
35
2
Bng 2.2: Thu nhp bình quân ca mt lao đng ti Công
ty Sài Gòn Xinh nm 2008-2012
37
3
Bng 2.3: T sut li nhun trên doanh thu ca Công ty
Sài Gòn Xinh giai đon 2008 – 2012
38
4
Bng 2.4: T sut li nhun trên doanh thu ca các doanh
nghip cùng ngành nm 2012
39
5
Bng 2.5: Hiu qu s dng lao đng ca Công ty Sài Gòn
Xinh giai đon 2008 - 2012
39
6
Bng 2.6: Hiu qu s dng lao đng ca các doanh
nghip cùng ngành nm 2012
41
7
Bng 2.7: Hiu qu s dng vn ch s hu (ROE) ca
Công ty Sài Gòn Xinh giai đon 2008 – 2012
41
8
Bng 2.8: Hiu qu s dng vn ch s hu ca các doanh
nghip cùng ngành nm 2012
41
9
Bng 2.9: Hiu qu s dng tài sn (ROA) ca Công ty Sài
Gòn Xinh giai đon 2008 - 2012
42
10
Bng 2.10: Hiu qu s dng tài sn ca các doanh nghip
cùng ngành nm 2012
43
11
Bng 2.11: Hiu qu s dng chi phí ca Công ty Sài Gòn
Xinh giai đon 2008 – 2012
44
12
Bng 2.12: Hiu qu s dng chi phí ca các doanh nghip
cùng ngành nm 2012
45
13
Bng 2.13: Tình hình tài chính ca Công ty Sài Gòn Xinh
giai đon 2008 - 2012
49
14
Bng 2.14: C cu lao đng theo chc nng ca Công ty
Sài Gòn Xinh
50
15
Bng 2.15: Máy móc thit b ca Công ty Sài Gòn Xinh
56
16
Bng 3.1: Các ch tiêu hot đng kinh doanh c bn ca
Công ty Sài Gòn Xinh giai đon 2014 – 2018
65
DANH MC S , BIU
STT
TÊN S , BIU
TRANG
1
S đ 2.1: S đ t chc Công ty Sài Gòn Xinh
33
2
Biu đ 2.1: Tình hình sn xut kinh doanh ca Công ty
Sài Gòn Xinh giai đon 2008 – 2012
35
3
Biu đ 2.2: Thu nhp bình quân theo tháng ca ngi lao
đng giai đon 2008 – 2012
37
4
S đ 2.2: Quy trình công ngh đ sn xut ra mt sn
phm – Giai đon to phôi
54
5
S đ 2.3: Quy trình công ngh đ sn xut ra mt sn
phm – Giai đon hoàn thin
54
6
S đ 3.1: Phòng Marketing trong tng lai ca Công ty
65
7
S đ 3.2: Xây dng k hoch đào to ngun nhân lc ca
Công ty Sài Gòn Xinh
70
8
S đ 3.3: H thng QA-QC trên dây chuyn to phôi
nguyên liu
74
9
S đ 3.4: H thng QA-QC trên dây chuyn gia công chi
tit sn phm
75
-1-
M U
1. LỦ do chn đ tài
Nc ta đang trong quá trình hi nhp vi nn kinh t th gii, điu này đng
ngha vi vic các doanh nghip Vit Nam đng trc nhng thách thc và c hi mi.
Hi nhp m ra các c hi kinh doanh mi, nhng đng thi cng cha đng nhng
thách thc cho các doanh nghip. Các doanh nghip mun đng vng trc qui lut
cnh tranh khc nghit ca c ch th trng thì đòi hi các doanh nghip luôn phi đi
mi, tìm hng đi cho phù hp cho doanh nghip ca mình. thích ng vi nhng
điu kin và s cnh tranh mi này, các doanh nghip phi tìm cách nâng cao hiu qu
sn xut kinh doanh.
Hiu qu kinh doanh là mt phm trù có ý ngha rt quan trng trong mt doanh
nghip, là mt ch tiêu cht lng tng hp. ánh giá hiu qu kinh doanh chính là quá
trình so sánh gia chi phí b ra và kt qu thu v vi mc đích đã đc đt ra và da
trên c s gii quyt các vn đ c bn ca kinh doanh. Do đó vic nghiên cu và xem
xét v vn đ nâng cao hiu qu kinh doanh là mt đòi hi tt yu đi vi mi doanh
nghip trong quá trình hot đng kinh doanh hin nay. Vic nâng cao hiu qu kinh
doanh đang là mt bài toán rt khó đòi hi mi doanh nghip cn phi quan tâm đn,
đây là mt vn đ có ý ngha quan trng đn s tn ti và phát trin ca doanh nghip,
đòi hi các doanh nghip cn phi có đ nhy bén, linh hot trong quá trình hot đng
kinh doanh ca mình.
Trong bi cnh hin nay, các doanh nghip ch bin g nói chung và Công ty
TNHH g m ngh Sài Gòn Xinh cng đang đng trc nhng khó khn nht đnh.
Bên cnh nhng kt qu đã đt đc, thc t đòi hi Công ty phi có nhng gii pháp
sao cho hot đng sn xut kinh doanh mang li hiu qu cao hn. Hiu qu sn xut
kinh doanh là cht xúc tác mnh va góp phn nâng cao đi sng ca ngi lao đng,
là s phát trin ca Công ty, ngành cng nh nn kinh t đt nc. Mun thc hin
đc điu này, trc ht phi xác đnh mt cách khoa hc, có h thng các yu t, tiêu
chun, ch tiêu đánh giá hiu qu sn xut kinh doanh ca Công ty. Xut phát t vn đ
-2-
bc thit đó, tác gi đã chn đ tài: "Nâng cao hiu qu sn xut kinh doanh ca Công
ty TNHH g m ngh Sài Gòn Xinh” làm đ tài lun vn thc s ca mình.
2. Mc tiêu nghiên cu
- H thng li c s lý lun và tiêu chun đánh giá hiu qu sn xut kinh
doanh ca doanh nghip.
- Phân tích, đánh giá thc trng hiu qu snxut kinh doanh ca Công ty
TNHH g m ngh Sài Gòn Xinh trong thi gian qua.
- xut nhng gii pháp khc phc yu kém, nâng cao hiu qu sn xut kinh
doanh ca Công ty trong thi gian ti.
3. i tng nghiên cu và phm vi nghiên cu
Lun vn nghiên cu v hiu qu sn xut kinh doanh ca Công ty TNHH
g m ngh Sài Gòn Xinh.
ánh giá hiu qu sn xut kinh doanh ca Công ty TNHH g m ngh Sài
Gòn Xinh thông qua các h thng ch tiêu nh: hiu qu v mt kinh t xã hi, hiu qu
kinh doanh tng hp, hiu qu s dng các yu t c bn ca hot đng kinh doanh,
các nhân t nh hng đn hiu qu kinh doanh ca Công ty g m ngh Sài Gòn
Xinh… da trên các s liu thu thp trong giai đon 2008 - 2012.
4. Phng pháp nghiên cu
Lun vn s dng các phng pháp nghiên cu c bn nh: tng hp thng kê,
phân tích d liu, so sánh, phng vn chuyên gia, phng pháp suy lun đ đánh giá
kt qu đt đc, các nhân t tác đng đn hiu qu kinh doanh đ t đó đ ra đc các
gii pháp nâng cao hiu qu hot đng kinh doanh ca Công ty cho giai đon tip theo.
S liu th cp: các báo cáo tng kt, báo cáo kt qu hot đng kinh doanh,
báo cáo tài chính, bng quyt toán…; các tài liu có liên quan thu thp t các ngun
khác nh: báo chí, Internet…. Ngoài ra các báo cáo khoa hc, các báo cáo phân tích
nghành, các lun vn cng đc tham kho mt cách hp lý.
-3-
S liu s cp: Tp hp trên c s tin hành phng vn các chuyên gia, các ý
kin đánh giá t nhng ngi có trình đ và kinh nghim lâu nm ti Công ty, trong
nghành v nhng vn đ có liên quan đn hot đng kinh doanh ca Công ty.
5. Kt cu lun vn
Ngoài phn m đu và kt lun, lun vn đc chia làm 03 chng:
Chng 1: Nhng lý lun c bn v hiu qu sn xut kinh doanh ca doanh
nghip.
Chng 2: Phân tích hiu qu sn xut kinh doanh ca Công ty TNHH g
m ngh Sài Gòn Xinh.
Chng 3: Mt s gii pháp nâng cao hiu qu sn xut kinh doanh ca Công
tyTNHH g m ngh Sài Gòn Xinh.
-4-
Chng 1
NHNG Lụ LUN C BN V HIU QU SN XUT
KINH DOANH CA DOANH NGHIP
1.1. Khái nim và bn cht ca hiu qu sn xut kinh doanh
1.1.1. Các khái nim v hiu qusn xut kinh doanh
T trc đn nay các nhà kinh t đã đa ra nhiu khái nim khác nhau v hiu
qu kinh doanh ca doanh nghip.
- Hiu qu kinh doanh là mc đ hu ích ca sn phm sn xut tc là giá tr s
dng ca nó (hoc là doanh thu và nht là li nhun thu đc sau quá trình sn xut
kinh doanh). Khái nim này ln ln gia hiu qu và mc tiêu kinh doanh (Bùi Xuân
Phong, 2010).
- Hiu qu kinh doanh là s tng trng kinh t phn ánh nhp đ tng ca các ch
tiêu kinh t. Cách hiu này ch là phin din, nó ch đúng trên mc đ bin đng theo
thi gian (Bùi Xuân Phong, 2010).
- Hiu qu kinh doanh là mc đ tit kim chi phí và mc tng kt qu. ây là
biu hin ca bn cht ch không phi là khái nim v hiu qu kinh t (Bùi Xuân
Phong, 2010).
- Hiu qu kinh doanh đc xác đnh bi t s gia kt qu đt đc vi chi phí
b ra. in hình cho quan đim này là tác gi Manfred - Kuhn và quan đim này đc
nhiu nhà kinh t và qun tr kinh doanh áp dng và tính hiu qu kinh t ca các quá
trình sn xut kinh doanh (Bùi Xuân Phong, 2010).
T các khái nim v hiu qu kinh doanh trên ta có th đa ra khái nim ngn gn
nh sau: Hiu qu kinh doanh là mt phm trù kinh t phn ánh trình đ s dng các
ngun lc (lao đng, máy móc, thit b, vn và các yu t khác) nhm đt đc mc
-5-
tiêu kinh doanh mà doanh nghip đã đ ra. Vì vy, có th mô t hiu qu kinh doanh
bng công thc chung nht nh sau:
H =
K
C
Vi H: Hiu qu kinh doanh
K: Kt qa đt đc
C: Hao phí ngun lc cn thit gn vi kt qu đó.
Nh vy hiu qu kinh doanh phn ánh mt cht lng các hot đng sn xut
kinh doanh, trình đ li dng các ngun lc sn xut trong quá trình kinh doanh ca
doanh nghip trong s vn đng không ngng ca các quá trình sn xut kinh doanh
không ph thuc vào quy mô và vn tc bin đng ca tng nhân t.
Phân tích hiu qu kinh doanh cn phi kt hp nhiu ch tiêu hiu qu các b
phn, các mt ca quá trình kinh doanh nh ch tiêu hiu qu s dng tài sn, ngun
vn ch s hu, ngun vn vay, chi phí… Ta cng cóth phân tích t ch tiêu tng hp
đn ch tiêu chi tit, t đó khái quát hóa đ đa ra các thông tin hu ích là c s đa ra
các quyt đnh phc v quá trình sn xut kinh doanh (Bùi Xuân Phong, 2010).
1.1.2. Bn cht ca hiu qu sn xut kinh doanh
Hiu qu sn xut kinh doanh là mt phm trù phn ánh mt cht lng ca các
hot đng kinh doanh, phn ánh trình đ li dng các ngun lc vt cht sn xut (lao
đng, máy móc, thit b, nguyên liu, vn) trong quá trình tin hành các hot đng sn
xut kinh doanh ca doanh nghip (Nguyn Thành , Nguyn Ngc Huyn, 2011).
hiu rõ bn cht ca phm trù hiu qu kinh doanh cn phân bit rõ ranh gii
gia hai phm trù hiu qu và kt qu. Kt qu là phm trù phn ánh nhng cái gì thu
đc sau mt quá trình kinh doanh nào đó. Kt qu bao gi cng là mc tiêu ca doanh
nghip có th đc biu hin bng đn v hin vt hoc đn v giá tr. Các đn v c
th đc s dng tùy thuc vào đc trng ca sn phm mà quá trình kinh doanh to
ra, nó có th là tn, t, kg, m3, lít Các đn v giá tr có th là đng, triu đng, ngoi
t… Kt qu cng có th phn ánh mt cht lng ca sn xut kinh doanh hoàn toàn
-6-
đnh tính nh uy tín, danh ting ca doanh nghip, cht lng sn phm… Cn chú ý
rng không phi ch kt qu đnh tính mà kt qu đnh lng ca mt thi k kinh
doanh nào đó thng là rt khó xác đnh bi nhiu lý do nh kt qu không ch là sn
phm hoàn chnh mà còn là sn phm d dang, bán thành phm. Hn na hu nh quá
trình sn xut li tách ri quá trình tiêu th nên ngay c sn phm sn xut xong mt
thi k nào đó cng cha th kt lun rng liu sn phm đó có tiêu th đc không và
bao gi thì tiêu th đc và thu đc tin v
Trong khi đó hiu qu là phm trù phn ánh trình đ li dng các ngun lc sn
xut. Trình đ li dng các ngun lc không th đo bng các đn v hin vt hay giá tr
mà là mt phm trù tng đi. Cn chú ý rng trình đ li dng các ngun lc ch có
th hiu và phn ánh bng s tng đi: T s gia kt qu và hao phí ngun lc, tránh
nhm ln gia phm trù hiu qu kinh doanh vi phm trù mô t s chênh lch gia kt
qu và hao phí ngun lc. Chênh lch gia kt qu và chi phí ngun lc luôn là tuyt
đi, phm trù này ch phn ánh mc đ đt đc v mt mt nào đó nên cng mang
bn cht là kt qu ca quá trình kinh doanh và không bao gi phn ánh đc trình đ
li dng các ngun lc sn xut.
Vy hiu qu kinh doanh là mt phm trù phn ánh trình đ li dng các ngun
lc phn ánh mt cht lng ca quá trình kinh doanh, phc tp và khó tính toán bi c
phm trù kt qu và hao phí ngun lc gn vi mt thi k c th nào đó điu khó xác
đnh mt cách chính xác.
Thc cht ca hiu qu kinh doanh là s so sánh gia các kt qu đu ra vi các
yu t đu vào ca doanh nghip trong mt k nht đnh, tùy theo yêu cu ca nhà
qun tr (Nguyn Nng Phúc, 2011).
1.2. Vai trò ca hiu qu sn xut kinh doanh
Hiu qu hot đng sn xut kinh doanh chính là công c qun lý kinh doanh.
tin hành bt k mt hot đng sn xut kinh doanh cng đu phi tp hp các phng
tin vt cht cng nh con ngi và thc hin s kt hp gia lao đng vi các yu t
vt cht đ to ra kt qu phù hp vi ý đ ca doanh nghip và t đó có th to ra li
-7-
nhun. Nh vy, mc tiêu bao trùm lâu dài ca kinh doanh là to ra li nhun, ti đa
hóa li nhun trên c s nhng ngun lc sn xut sn có. đt đc mc tiêu này
qun tr doanh nghip phi s dng nhiu phng pháp khác nhau. Hiu qu kinh
doanh là mt trong các công c đ các nhà qun tr thc hin chc nng.
Nâng cao hiu qu kinh doanh có ý ngha quan trng, đc bit là trong quá trình
hi nhp kinh t hin nay. Vai trò ca hiu qu kinh doanh đc th hin c ba mt sau
đây:
i vi nn kinh t quc dân: Hiu qu ca nn kinh t quc dân ph thuc vào
hiu qu kinh doanh cá bit ca các doanh nghip. Nu hiu qu kinh doanh ca tng
doanh nghip đc nâng cao s góp phn nâng cao hiu qu ca nn kinh t quc dân,
góp phn to s tng trng kinh t, nâng cao mc sng.
i vi doanh nghip: Hiu qu kinh doanh biu hin qua các ch tiêu đánh giá
hiu qu, đc ti đa hoá và nó ph thuc vào môi trng kinh doanh, trình đ công
ngh, qun lý vn và ngun lc ca doanh nghip…. Trong c ch th trng, hiu qu
kinh doanh đóng vai trò ht sc quan trng, nó quyt đnh kh nng cnh tranh và phát
trin ca doanh nghip. Khi có hiu qu ca doanh nghip mi có kh nng tái đu t
đ đi mi công ngh, nâng cao nng sut, cht lng sn phm, gim giá thành tng
kh nng cnh tranh ca doanh nghip trên th trng.
i vi ngi lao đng: Khi doanh nghip kinh doanh có hiu qu s mang li
cho ngi lao đng công vic và thu nhp n đnh, đi sng vt cht và tinh thn, điu
kin và môi trng làm vic ca ngi lao đng ngày càng đc ci thin, nâng cao.
Mt khác khi ngi lao đng yên tâm, gn bó vi doanh nghip thì h s toàn tâm toàn
ý vi công vic, khi đó nng sut lao đng s tng lên góp phn vào vic nâng cao hiu
qu hot đng ca doanh nghip (Nguyn Vn Dng, 2010).
-8-
1.3. Mt s quan đim trong vic đánh giá hiu qu xut kinh doanh ca
doanh nghip
Khi đánh giá hiu qu kinh doanh ca doanh nghip, chúng ta cn quan tâm và
đm bo đn mt s quan đim sau:
Phi đm bo tính toàn din và tính h thng trong vic xem xét hiu qu kinh
doanh ca doanh nghip. Chúng ta cn chú ý đn các yu t trong quá trình sn xut
kinh doanh; các gii pháp nâng cao hiu qu kinh t hin ti phi phù hp vi chin
lc phát trin lâu dài ca doanh nghip, phi xem xét các góc đ không gian và thi
gian.
- V không gian: Các ch tiêu hiu qu kinh doanh thng gn lin vi mt không
gian c th. mi không gian đó có môi trng kinh doanh vi nhng đc đim khác
nhau và mc đ tác đng đn hot đng ca doanh nghip ca môi trng kinh doanh
khác nhau là khác nhau.
- V thi gian: Các ch tiêu hiu qu kinh doanh thng là kt qu ca mt quá
trình thc hin trong mt khong thi gian nht đnh. Do vy khi phân tích các ch tiêu
thng gn vi thi gian c th đ tin so sánh (Nguyn Nng Phúc, 2011).
Doanh nghip là mt t bào ca nn kinh t vì th có nh hng đn s phát trin
chung ca c ngành và c nn kinh t. Tác đng này có th là tích cc thúc đy s phát
trin, nhng cng có th là tiêu cc kìm hãm s phát trin. Vì vy, khi đánh giá hiu
qu kinh doanh ca doanh nghip chúng ta phi xem xét tng th mi vn đ. Li ích
ca xã hi và li ích ca doanh nghip có s ràng buc ln nhau, vì vy khi xem xét
hiu qu kinh doanh không ch đn thun đánh giá hiu qu mang li cho bn thân
doanh nghip mà còn phi chú trng ti c li ích ca c xã hi (Nguyn Vn Dng,
2010).
Phi đm bo kt hp gia hiu qu kinh doanh ca doanh nghip vi li ích ca
ngi lao đng. Nhân lc luôn đóng vai trò cc k quan trng quyt đnh đn s tn ti
và phát trin ca doanh nghip. Vic đánh giá hiu qu kinh doanh cng phi xem xét
trong mi liên h vi li ích ca ngi lao đng, vic nâng cao hiu qu kinh doanh
-9-
phi gn lin vi vic nâng cao đi sng vt cht, tinh thn ca ngi lao đng to điu
kin cho ngi lao đng tái sn xut sc lao đng, yên tâm lao đng t đó nâng cao
cht lng lao đng, nâng cao hiu qu kinh doanh.
Cn xem xét hiu qu kinh doanh trên c hai mt đnh tính và đnh lng. ánh
giá hiu qu v mt đnh tính cho chúng ta bit mt cách tng quan v trình đ và kh
nng s dng các ngun lc trong quá trình kinh doanh, s kt hp gia hiu qu kinh
t và các yêu cu v chính tr, xã hi.
V mt đnh lng, hiu qu kinh doanh là mi tng quan gia kt qu đt đc
và chi phí b ra. mc đ chung nht, ngi ta ch thu đc hiu qu kinh doanh khi
nào kt qu thu đc ln hn chi phí. Vic đánh giá hiu qu kinh doanh v mt đnh
lng thông qua h thng các ch tiêu đnh lng và biu hiu bng con s c th
(Nguyn Nng Phúc, 2011).
1.4. ụ ngha và nhim v ca vic đánh giá hiu qu kinh doanh
1.4.1. ụ ngha ca vic đánh giá hiu qu kinh doanh
Thông tin t các ch tiêu phân tích hiu qu kinh doanh cung cp cho mi đi
tng quan tâm đ có c s khoa hc đa ra các quyt đnh hu ích cho các đi tng
khác nhau.
i vi các nhà qun tr kinh doanh nh Giám đc, Ch tch Hi đng qun tr và
Trng các b phn, thu nhn các thông tin t vic phân tích đ đánh giá hiu qu s
dng tài sn, ngun vn, chi phí, t đó phát huy nhng mt tích cc và đa ra các bin
pháp nhm nâng cao hiu qu s dng các yu t sn xut đ khai thác tim nng s
dng ca tng yu t góp phn nâng cao hiu qu s dng vn cho doanh nghip.
i vi các nhà đu t nh các c đông, các công ty liên doanh thông qua các ch
tiêu phn ánh hiu qu kinh doanh, hiu qu s dng vn, li nhun, c tc… đ tip
thêm sc mnh đa ra các quyt đnh đu t thêm, hay rút vn nhm thu li nhun cao
nht và đm bo an toàn cho vn đu t.
-10-
i vi các đi tng cho vay nh ngân hàng, kho bc, công ty tài chính thông
qua các ch tiêu phân tích hiu qu kinh doanh đ có c s khoa hc đa ra các quyt
đnh cho vay ngn hn, dài hn, nhiu hay ít vn nhm thu hi đc vn và lãi, đm
bo an toàn cho các công ty cho vay.
Các c quan chc nng ca Nhà nc nh c quan thu, kim toán Nhà nc, c
quan thng kê thông qua các ch tiêu phn ánh hiu qu kinh doanh, hiu qu s dng
vn ngân sách đ kim tra tình hình thc hin ngha v ca doanh nghip đi vi Ngân
sách Nhà nc, thc hin lut kinh doanh, các ch đ tài chính có đúng không, đánh
giá tc đ tng trng ca các doanh nghip, các ngành. Thông qua phân tích đ kin
ngh vi các c quan chc nng góp phn hoàn thin ch đ tài chính nhm thúc đy
hot đng kinh doanh phát trin.
Thông tin phân tích hiu qu kinh doanh còn cung cp cho cán b công nhân viên
ca doanh nghip bit đc thc cht hiu qu kinh doanh ca doanh nghip nh th
nào, chin lc kinh doanh ca doanh nghip trong tng lai, t đó h an tâm công tác,
tâm huyt vi ngh nghip.
Tóm li, thông tin phân tích hiu qu kinh doanh rt hu ích cho nhiu đi tng
khác nhau, đ t đó đa ra các quyt đnh kinh doanh có li cho tng đi tng (Bùi
Xuân Phong, 2010).
1.4.2. Nhim v ca vic đánh giá hiu qu kinh doanh
Xut phát t mc tiêu và nhu cu qun tr ca các nhà qun lý, khi phân tích hiu
qu kinh doanh cn phi xây dng ch tiêu và h thng ch tiêu cho phù hp nhm cung
cp các thông tin chính xác cho các đi tng đ đa ra các quyt đnh phù hp.
S dng phng pháp phân tích phù hp cho tng mc tiêu và ni dung c th
nh vy mi đm bo quá trình phân tích đt hiu qu cao và tit kim chi phí cho
doanh nghip. Mi mt phng pháp thng phù hp vi nhng mc tiêu và ni dung
phân tích hiu qu kinh doanh khác nhau.
Nhim v phân tích hiu qu kinh doanh đc xét trên mi góc đ nh phân tích
hiu qu s dng tài sn, hiu qu s dng ngun vn, hiu qu s dng chi phí. Tùy
-11-
theo mc tiêu các nhà qun tr kinh doanh có th phân tích chi tit, đánh giá. Sau đó
tng hp đ đa ra các nhn xét và quyt đnh (Bùi Xuân Phong, 2010).
1.5. Các ch tiêu đánh giá hiu qu sn xut kinh doanh
Khi xem xét hiu qu kinh doanh ca mi doanh nghip, cn phi da vào mt h
thng các tiêu chun, các doanh nghip phi coi các tiêu chun là mc tiêu phn đu.
Phi xây dng h thng các ch tiêu phù hp vi đc đim ca doanh nghip. H thng
ch tiêu là mt tp hp các ch tiêu có quan h cht ch vi nhau, tác đng qua li ln
nhau, b sung cho nhau. Thông qua h thng ch tiêu tt c các khía cnh ca hiu qu
kinh doanh ca mt doanh nghip đc phn ánh mt cách tng hp, toàn din. H
thng các ch tiêu đánh giá hiu qu kinh doanh ca doanh nghip bao gm:
1.5.1. Ch tiêu đánh giá hiu qu kinh t - xã hi
Ch tiêu đánh giá hiu qu kinh t - xã hi là ch tiêu đánh giá đng thi c v
mt kinh t và mt xã hi. Nó không ch phn ánh hiu qu vic đóng góp ca doanh
nghip vào bn thân s phát trin ca doanh nghip mà còn th hin hiu qu s đóng
góp ca doanh nghip vào nn kinh t quc dân, vào vic thc hin mc tiêu nâng cao
đi sng ngi lao đng. bao gm:
1.5.1.1. T sut thu trên vn
Ch tiêu này cho bit c 100 đng vn tham gia vào quá trình sn xut kinhdoanh
ca doanh nghip đóng góp đc bao nhiêu đng thu cho ngân sách nhà nc. Ch
tiêu t sut thu trên vn phn ánh mt cách rõ nét hiu qu đóng góp ca doanh
nghip vào nn kinh t quc dân. T sut thu trên vn cao và tng lên chng t hiu
qu kinh t xã hi mà doanh nghip to ra ln và phát trin theo chiu hng tt. Ch
tiêu này đc tính nh sau:
T sut thu trên vn =
Tng s thu phi np
x 100%
Tng tài sn bình quân
-12-
1.5.1.2. Thu nhp bình quân ca ngi lao đng
Ch tiêu này phn ánh mc thu nhp bình quân trên mt lao đng, nó th hinkt
qu hot đng ca doanh nghip vào vic ci thin đi sng ca ngi lao đng. Ch
tiêu này đc tính nh sau:
Thu nhp bình quânca ngi lao đng =
Tng thu nhp
Tng lao đng
1.5.2. Ch tiêu đánh giá hiu qu kinh doanh tng hp
Nhóm ch tiêu này phn ánh hiu qu ca toàn b hot đng sn xut kinh doanh
ca doanh nghip, bao gm:
1.5.2.1. Ch tiêu tng li nhun
Tng li nhun ca mt doanh nghip là khon chênh lch gia tng doanh thu
và tng chi phí ca doanh nghip trong mt thi k nht đnh.
Tng li nhun = Tng doanh thu – Tng chi phí
Ch tiêu tng li nhun gi là hiu qu tuyt đi ca hot đng kinh doanh ca
doanh nghip.
Phng pháp đánh giá: Các phng pháp đánh giá ch tiêu này bao gm so sánh
thc hin gia các k đánh giá, phân loi mc đ ca hiu qu kinh doanh.
1.5.2.2. Ch tiêu t sut li nhun trên doanh thu
Ch tiêu này cho bit trong mt k phân tích, doanh nghip thu đc bao nhiêu
đng li nhun sau thu thu nhp doanh nghip trên mt đng doanh thu hoc doanh
thu thun. Ch tiêu này càng cao chng t hiu qu s dng chi phí càng tt và ngc
li.
T sut li nhun trên tng doanh thu=
Li nhun sau thu
Tng doanh thu
-13-
Phng pháp đánh giá: Nhóm ch tiêu này dùng đ so sánh các k thc hin, so
sánh vi các doanh nghip khác trong nghành.
1.5.3. Các ch tiêu đánh giá hiu qu s dng các yu t c bn ca hot
đng kinh doanh
1.5.3.1. Hiu qu s dng vn ch s hu
- T sut li nhun trên vn ch s hu (ROE)
T sut li nhun trên vn ch s hu=
Li nhun sau thu
Vn CSH bình quân
Ch tiêu này cho bit, trong k phân tích doanh nghip thu đc bao nhiêu đng
li nhun trên mt đng vn ch s hu. Ch tiêu này càng cao chng t hiu qu s
dng vn ch s hu ca doanh nghip càng tt, góp phn nâng cao kh nng đu t
ca ch doanh nghip. Tuy nhiên t sut li nhun cn đc xem xét trong c cu vn
ca doanh nghip, t l li nhun trên vn ch s hu cao có th do t l vn ch s
hu trong c cu vn thp dn đn mc đ ri ro trong kinh doanh cao.
- Vòng quay ca vn ch s hu
Vòng quay vn ch s hu =
Doanh thu thun
Vn CSH bình quân
Ch tiêu này cho bit vn ch s hu quay đc bao nhiêu vòng trong k phân
tích. Ch tiêu này càng cao chng t s vn đng ca vn ch s hu càng hiu qu,
góp phn làm nâng cao hiu qu kinh doanh ca doanh nghip.
- Sut hao phí ca vn ch s hu
Sut hao phí ca vn ch s hu=
Vn ch s hu bình quân
Doanh thu thun