Luận văn thạc sĩ Giải pháp hạn chế rủi ro trong phương thức tín dụng chứng từ tại ngân ngân hàng thương mại quốc tế mega chi nhánh thành phố Hồ Chí Minh

B GIÁO DC ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. H CHÍ MINH






NGÔ TH TUYT MINH




GII PHÁP HN CH RI RO TRONG PHNG
THC TÍN DNG CHNG T TI NGÂN HÀNG
THNG MI QUC T MEGA – CHI NHÁNH
THÀNH PH H CHÍ MINH




LUN VN THC S KINH T

TP.H CHÍ MINH – NM 2013


B GIÁO DC ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. H CHÍ MINH








NGÔ TH TUYT MINH



GII PHÁP HN CH RI RO TRONG PHNG
THC TÍN DNG CHNG T TI NGÂN HÀNG
THNG MI QUC T MEGA – CHI NHÁNH
THÀNH PH H CHÍ MINH



Chuyên ngành: Tài chính - Ngân hàng
Mã s : 60340201

LUN VN THC S KINH T


Ngi hng dn khoa hc: TS. NGUYN TH THÚY VÂN









TP.H CHÍ MINH – NM 2013

LI CAM OAN

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cu ca tôi vi s giúp đ ca TS.
Nguyn Th Thúy Vân; s liu thng kê trung thc và đc ly t các ngun tin cy.
Ni dung, kt qu nghiên cu ca lun vn này cha tng đc công b trong bt c
công trình nào cho ti thi đim hin nay.
TP.HCM, ngày 25 tháng 11 nm 2013
Tác gi

Ngô Th Tuyt Minh
MC LC
***
TRANG PH BÌA
LI CAM OAN

MC LC
DANH MC CÁC Kụ HIU, CÁC CH VIT TT
DANH MC CÁC HÌNH V, BIU 
LI M U
CHNG 1: Lụ LUN C BN V PHNG THC TDCT VÀ RI RO
TRONG PHNG THC TDCT 1
1.1. TNG QUAN V NGHIP V THANH TOÁN QUC T (TTQT) 1
1.1.1. Khái nim TTQT 1
1.1.2. Vai trò ca TTQT 2
1.2. PHNG THC THANH TOÁN TÍN DNG CHNG T (TDCT) 3
1.2.1. C s ra đi ca TDCT 3
1.2.2. Khái nim, đc trng, vai trò ca phng thc TDCT 4
1.2.2.1. Khái nim phng thc TDCT 4
1.2.2.2. c trng ca phng thc TDCT 5
1.2.2.3. u và nhc đim ca phng thc TDCT 5
1.2.3. Th tín dng (L/C) 7
1.2.3.1. Khái nim 7
1.2.3.2. Các ch th tham gia 8
1.2.3.3. Phân loi th tín dng 9
1.2.4. C s pháp lý ca phng thc TDCT 11
1.3. RI RO TRONG PHNG THC TDCT
1.3.1. Khái nim ri ro trong phng thc TDCT 13
1.3.2. Phân loi ri ro trong phng thc TDCT 13
1.3.2.1. Cn c vào đi tng b thit hi 13
1.3.2.2. Cn c vào nguyên nhân phát sinh ri ro 16
1.4. QUN LÝ RI RO TRONG PHNG THC TDCT
1.4.1. Khái nim 19
1.4.2. Ni dung qun lý ri ro trong phng thc TDCT 19
1.4.2.1. Qun lý bng các bin pháp né tránh ri ro 19
1.4.2.2. Qun lý bng các bin pháp ngn nga ri ro 20

1.4.2.3. Qun lý bng các bin pháp d phòng và gim thiu ri ro 21
1.5. BÀI HC KINH NGHIM THANH TOÁN BNG PHNG THC TDCT . 21
1.5.1. Bài hc kinh nghim ca các ngân hàng trên th gii 21
1.5.1.1. Kinh nghim ca Citibank N.A., Malaysia 21
1.5.1.2. Kinh nghim ca Deutsche Bank 21
1.5.2. Bài hc kinh nghim cho các NHTM Vit Nam 22
KT LUN CHNG 1 24
CHNG 2: THC TRNG RI RO TRONG THANH TOÁN TDCT TI
NGÂN HÀNG TMQT MEGA CN TP. HCM 25
2.1. TNG QUAN V NGÂN HÀNG TMQT MEGA 25
2.1.1. Tng quan v Ngân hàng TMQT Mega ài Loan 25
2.1.2. Tng quan v Ngân hàng TMQT Mega CN TP. HCM 26
2.2. QUY TRÌNH THANH TOÁN TDCT TI NGÂN HÀNG TMQT MEGA CN TP.
HCM
2.2.1. Quy trình thanh toán TDCT hàng nhp khu 27
2.2.1.1. Giai đon m th tín dng 27
2.2.1.2. Giai đon thc hin và thanh toán th tín dng 29
2.2.2. Quy trình thc hin TDCT hàng xut khu 30
2.2.2.1. Quy trình thông báo L/C xut khu 30
2.2.2.2. Quy trình thanh toán b chng t hàng xut khu 31
2.3. THC TRNG RI RO TRONG PHNG THC THANH TOÁN TDCT TI
NGÂN HÀNG TMQT MEGA CN TP. HCM
2.3.1. Kt qu hot đng thanh toán TDCT ti Ngân hàng TMQT Mega CN TP. HCM
34
2.3.1.1. Doanh s thanh toán theo phng thc TDCT qua các nm 34
2.3.1.2. Doanh s TTQT hàng xut 35
2.3.1.3. Doanh s TTQT hàng nhp 36
2.3.1.4. So sánh doanh s TTQT vi mt s NHTM khác 37
2.3.2. Nhng ri ro phát sinh trong quá trình thc hin thanh toán TDCT ti Ngân
hàng TMQT Mega CN TP. HCM 38

2.3.2.1. Ri ro quc gia, ri ro chính tr pháp lý 39
2.3.2.2. Ri ro tác nghip v phía ngân hàng 40
2.3.3. Nhng nguyên nhân ch yu gây ra ri ro trong thanh toán theo phng thc
TDCT ti Ngân hàng TMQT Mega CN TP. HCM 49
2.3.3.1. Nguyên nhân khách quan 49
2.3.3.2. Nguyên nhân ch quan 52
KT LUN CHNG 2 56
CHNG 3: GII PHÁP HN CH RI RO TRONG PHNG THC TDCT
XNK TI NGỂN HÀNG TMQT MEGA CN TP. HCM 57
3.1. NHNG GII PHÁP CH YU  HN CH RI RO TRONG PHNG
THC TDCT TI NGÂN HÀNG TMQT MEGA CN TP. HCM 57
3.1.1. Chú trng đào to và nâng cp cht lng nhân viên 57
3.1.2. Chú trng theo dõi thông tin liên quan đn các ngân hàng TMQT trên th
gii mà có ri ro trong thanh toán XNK 59
3.1.3. Hin đi hóa công ngh ngân hàng 59
3.1.4. Nâng cao cht lng các hot đng nghip v 60
3.2. MT S KIN NGH NHM NÂNG CAO HIU QU CA PHNG THC
THANH TOÁN TDCT 62
3.2.1.  xut đi vi Nhà nc và các b ngành liên quan 62
3.2.2.  xut đi vi NHNN 63
3.2.3.  xut đi vi khách hàng 64
3.2.3.1. Giai đon ký kt hp đng TMQT 64
3.2.3.2. Giai đon t chc, thc hin giao dch L/C 65
3.2.3.3. Giai đon kim tra L/C 67
KT LUN CHNG 3 68
KT LUN 69
TÀI LIU THAM KHO
PH LC
DANH MC CÁC KÝ HIU, CÁC CH VIT TT

CN : Chi nhánh
eUCP : Quy tc và thc hành thng nht tín dng chng t đin t (The
Uniform Customs and Practice for Documentary Credits for
electric presentation)
ISBP : Thc hành nghip v ngân hàng theo tiêu chun quc t v kim
chng t theo L/C (The International Standard Banking Practice
for Examination of Documents under Documentary Credits)
L/C : Th tín dng (Lettter of credit)
NHTM : Ngân hàng thng mi
SWIFT : Hip hi vin thông liên ngân hàng và tài chính quc t (The
Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication)
TDCT : Tín dng chng t
TMQT : Thng mi quc t
TP. HCM : Thành ph H Chí Minh
TTQT : Thanh toán quc t
TTR : Thanh toán chuyn tin có bi hoàn (Telegraphic Transfer
Reimbursement)
UCP : Quy tc và thc hành thng nht tín dng chng t (The
Uniform Customs and Practice for Documentary Credits)
XNK : Xut nhp khu

DANH MC CÁC HÌNH V, BIU 
*****
Bng 2.1. Mc xp hng tín dng ca ngân hàng TMQT Mega ài Loan
S đ 2.1. S đ t chc ngân hàng TQMT Mega CN TP. HCM
S đ 2.2. Quy trình m L/C
S đ 2.3. Quy trình thc hin và thanh toán L/C
Bng 2.2. T trng doanh s thanh toán theo phng thc TDCT trong TTQT t nm
2010-2012
Biu đ 2.l. T trng doanh s thanh toán L/C trong TTQT t nm 2010 - 2012

Bng 2.3. Doanh s TTQT hàng xut
Biu đ 2.2. Doanh s TTQT hàng xut t nm 2010 - 2012
Bng 2.4. Doanh s TTQT hàng nhp
Biu đ 2.3. Doanh s TTQT hàng nhp t nm 2010 - 2012
Bng 2.5. Doanh s TTQT ca mt s ngân hàng
Biu đ 2.4. Doanh s TTQT ca mt s Ngân hàng





LI NÓI U
***

1. ụ ngha và tính cp thit ca đ tài
Trong giai đon hin nay, TMQT đã tr thành mt b phn không th thiu đi
vi mi quc gia. M rng TMQT không ch đn thun là tìm kim li nhun,
phát huy li th so sánh mà còn là cách tt nht đ đy nhanh tc đ phát trin
kinh t. M rng quan h buôn bán vi các nc đng ngha vi vic phi chp
nhn các lut chi chung, tuân th các quy đnh thng nht, cht ch ca phng
thc thanh toán trong TMQT.
Trong quá trình phát trin đó, thanh toán quc t là mt dch v ngày
càng tr nên quan trng đi vi các ngân hàng thng mi Vit Nam, nó là mt
mt xích quan trng thúc đy các hot đng kinh doanh khác ca ngân hàng phát
trin; đng thi nó còn h tr và thúc đy hot đng kinh doanh xut nhp khu
ca các doanh nghip phát trin. Thanh toán quc t ra đi da trên nn tng
TMQT, nhng TMQT có tn ti và phát trin còn ph thuc vào khâu thanh toán
có thông sut, kp thi, an toàn và chính xác đc hay không.
Vì vy, trong nhiu nm qua các ngân hàng thng mi nói chung và
Ngân hàng TMQT Mega – CN TP. HCM nói riêng đã không ngng nâng cao hiu

qu hot đng thanh toán quc t, đa dng hóa các phng thc thanh toán nh
chuyn tin, nh thu, TDCT… Trong đó, thanh toán theo phng thc TDCT là
mt nghip v chính, phc v đc lc cho hot đng kinh doanh xut nhp khu
ca các doanh nghip, là ngun thu tim nng ca ngân hàng.
Tuy nhiên, TDCT không phi là mt nghip v đn gin, nó đòi hi phi đc
đu t thích đáng v nghip v và công ngh. Thc t cho thy, TDCT vn còn
tim n nhiu ri ro, gây thit hi v tài chính và uy tín không ch cho các nhà
xut nhp khu mà cho c ngân hàng.
Ngân hàng TMQT Mega – CN TP. HCM đã tri qua hn 10 nm tham gia hot
đng thanh toán quc t theo phng thc TDCT. Bên cnh nhng thành qu đt
đc, hot đng thanh toán quc t theo phng thc TDCT ca Ngân hàng cng
vp phi nhng khó khn, gp phi nhng ri ro, cha tht s hoàn thin. Xut
phát t nhng khó khn đó, tôi mun đi sâu vào nghiên cu đ tài: “GII PHÁP
HN CH RI RO TRONG PHNG THC TệN DNG CHNG T
TI NGỂN HÀNG TMQT MEGA CN TP. HCM”.
2. Mc tiêu nghiên cu
 tài tp trung nghiên cu mt s vn đ c bn sau:
- Tng hp tình hình hot đng thanh toán quc t hàng xut nhp khu theo
phng thc TDCT ti Ngân hàng TMQT Mega CN TP. HCM và nhng ri ro
phát sinh (giai đon 2010 - 2012)
- Phân tích nhng ri ro thc t đã xy ra và nguyên nhân ch yu ca nhng ri
ro đó.
- a ra nhng gii pháp nhm hn ch ri ro, hoàn thin phng thc TDCT
hàng xut nhp khu.
3. i tng và phm vi nghiên cu
i tng nghiên cu: phng thc TDCT hàng xut nhp khu trong thanh toán
quc t
Phm vi nghiên cu:
- Không gian: thanh toán hàng xut nhp khu bng phng thc TDCT ti
ngân hàng TMQT Mega CN TP. HCM

- Thi gian: giai đon 2010 - 2012
4. Tính mi ca lun vn
Hin nay, có rt nhiu đ tài cng nh sách nói v phng thc TDCT và nhng
ri ro phát sinh trong phng thc TDCT. Tuy nhiên, đ tài này s cho chúng ta
cái nhìn c th hn v nhng ri ro thc t đã xy ra trong quá trình hot đng
thanh toán chng t hàng xut nhp khu cng nh là nhng cách gii quyt đã
thc hin đ x lý ri ro đó ca Ngân hàng TMQT Mega CN TP. HCM.
5. Phng pháp nghiên cu
Các phng pháp đc s dng kt hp trong đ tài: điu tra, phân tích thc t, -
thng kê, tng hp, so sánh da trên c s s liu thng kê ca Ngân hàng TMQT
Mega.
6. Ni dung nghiên cu
- Chng 1: Lý lun c bn v phng thc TDCT và ri ro trong phng thc
TDCT
- Chng 2: Thc trng ri ro trong thanh toán TDCT ti ngân hàng TMQT
Mega CN TP. HCM
- Chng 3: Gii pháp hn ch ri ro trong phng thc TDCT ti ngân hàng
TMQT Mega CN TP. HCM


1

CHNG 1: Lụ LUN C BN V PHNG THC TDCT VÀ
RI RO TRONG PHNG THC TDCT
1.1. TNG QUAN V NGHIP V THANH TOÁN QUC T (TTQT)
1.1.1. Khái nim TTQT:
TTQT ra đi t lâu nhng nó ch tht s phát trin mnh m vào cui th k 20 khi mà
khi lng mua bán, đu t quc t và chuyn tin quc t ngày càng tng, t đó làm
cho khi lng các giao dch thanh toán qua ngân hàng cng tng theo. Vic thanh toán
qua ngân hàng làm gia tng vic s dng các đng tin ca các nc đ chi tr ln nhau.

TTQT đã tr thành mt b phn không th thiu trong hot đng ca nn kinh t ca các
quc gia ngày nay.
Có nhiu đnh ngha khác nhau v TTQT nh:
Th nht: vic trao đi các hot đng kinh t và thng mi gia các quc gia làm phát
sinh các khon thu và chi bng tin ca nc này đi vi mt nc khác trong tng giao
dch hoc tng đnh k chi tr do hai nc quyt đnh. Trong mi quan h chi tr này,
các quc gia phi cùng nhau quy đnh nhng yu t cu thành c ch thanh toán gia các
quc gia nh quy đnh v ch th tham gia thanh toán, la chn tin t, các công c và
các phng thc thanh toán. Tng hp các yu t cu thành c ch đó to thành TTQT
gia các quc gia. (1)
Th hai: TTQT là quá trình thc hin các khon thu chi tin t quc t thông qua h
thng ngân hàng trên th gii nhm phc v cho các mi quan h trao đi quc t phát
sinh gia các nc vi nhau. (2)
T hai đnh ngha trên, chúng ta có th thy đc mt s đc đim ca TTQT nh sau:
- TTQT din ra trên phm vi toàn cu, phc v các giao dch thng mi, đu t, hp tác
quc t thông qua mng li các ngân hàng trên th gii.

(1)
inh Xuân Trình (2006), “Giáo trình thanh toán quc t”, NXB Lao đng – Xã hi

(2)
Trm Th Xuân Hng (2006), “Thanh toán quc t”, NXB Thng kê, Tp. HCM
2


- TTQT khác vi thanh toán trong nc vì nó liên quan đn các trao đi tin ca quc
gia này ly tin ca quc gia khác. Vì vy khi ký kt các hp đng mua bán ngoi
thng các bên phi tha thun vi nhau ly đng tin ca nc nào là tin t tính toán
và thanh toán trong hp đng, đng thi phi tính toán thn trng đ la chn các bin
pháp phòng chng ri ro khi t giá hi đoái bin đng.

- Tin t trong TTQT không phi là tin mt mà nó tn ti di hình thc các phng
tin thanh toán nh th chuyn tin, đin chuyn tin, hi phiu, k phiu và séc ghi
bng ngoi t.
- TTQT đc thc hin da trên nn tng pháp lut và tp quán thng mi quc t,
đng thi nó cng b chi phi bi pháp lut ca các quc gia, qua chính sách kinh t,
ngoi thng và chính sách ngoi hi ca các quc gia tham gia vào quá trình thanh
toán.
1.1.2. Vai trò ca TTQT

Khi vic thanh toán gia các đi tác vi nhau vt ra phm vi ca mt quc
gia, nó đòi hi phi có nhng t chc trung gian tài chính đng ra dàn xp, thc
hin các nghip v chuyên môn ca mình, h thng NHTM là mt đnh ch tài
chính trung gian có vai trò đc bit quan trng trong quá trình này. Nó đc bit quan
trng bi vì các NHTM vi nhng chc nng ca mình là cu ni không th thiu
trong hot đng thanh toán gia các nc vi nhau và cng bi vì nó có các mi
quan h đi lý rng khp vi các ngân hàng khác trên th gii. Nhng mi quan h đó
giúp cho vic thanh toán din ra nhanh chóng và thun tin, rút ngn thi gian thu
hi vn và tit kim đc chi phí.
Vi s u thác ca khách hàng trong vic thu tin, các NHTM không ch bo
v quyn li ca khách hàng trong các giao dch thanh toán mà còn t vn cho h
nhm to nên s tin tng, hn ch
ri
ro trong quan h thanh toán vi các đi tác
3

nc ngoài. Phí thu đc t hot đng TTQT góp phn không nh vào tng thu nhp
ca các ngân hàng. TTQT không ch đem li ngun thu dch v cho ngân hàng, m
rng vn, đa dng hoá các dch v mà còn nâng cao v th, uy tín ca các ngân hàng
trên th trng tài chính quc t.
Trong quá trình lu thông hàng hoá, TTQT là khâu cui cùng, do vy nu

thanh toán thc hin nhanh chóng và liên tc, giá tr hàng hoá xut nhp khu đc
thc hin s có tác dng thúc đy tc đ thanh toán và giúp các doanh nghip thu hi
vn nhanh. Thông qua TTQT còn to nên các mi quan h tin cy gia doanh nghip
và ngân hàng, t đó có th to điu kin thun li đ các doanh nghip đc các
ngân hàng tài tr vn trong trng hp doanh nghip thiu vn, h tr v mt k
thut thanh toán thông qua vic hng dn, t vn cho doanh nghip, hn ch thp
nht ri ro có th xy ra trong quá trình thanh toán vi các đi tác.
TTQT còn có tác dng khuyn khích các doanh nghip kinh doanh xut
nhp

khu
gia tng qui mô hot đng, tng khi lng hàng hoá giao dch và m rng
quan h giao dch vi
các
nc.
TTQT cng to ra ngun thu ngoi t cho các ngân hàng thông qua vic
chuyn tin vào tài khon ca các khách hàng xut khu, các ngân hàng có th s dng
ngun ngoi t đó cho các khách hàng nhp khu vay đ thanh toán vi phía đi tác.
Do đó TTQT có liên quan mt thit đn nghip v huy đng vn, cp tín dng, thanh
toán trong nc, bo lãnh và kinh doanh ngoi t ca các NHTM.
Qua nhng phân tích trên cho thy TTQT ngày càng chim v trí quan trng
trong hot đng ca các NHTM trong nc nói riêng và các ngân hàng khác trên th
gii nói chung.
1.2. PHNG THC TệN DNG CHNG T (TDCT)
1.2.1. C s ra đi ca phng thc TDCT

Khi hàng hoá đc mua hoc bán ngoài lãnh th quc gia, các giao dch này
4

có th tr nên

rt

phc
tp bi rt nhiu lý do nh: thi gian vn chuyn hàng, ri ro
trên hành trình vn chuyn, các th
tc

hi
quan, các quy đnh v XNK, qun lý ngoi
t và mt thc t là ngi bán và ngi mua  cách xa nhau bi các đng biên gii.
Thêm vào đó hai bên có th cha bao gi gp g nhau và vì vy hoàn toàn l lm v
thc trng và s trung thc trong kinh doanh ca nhau. Ngoài ra nhiu quc gia còn
đang lún sâu vào gánh n chng cht trong nhng nm gn đây.
Do vy, cái cn thit cho nghip v này là mt th thc tin hành đm bo li
ích ca các bên liên quan. Ngi mua cn đc bit rng anh ta đã thanh toán và s
nhn đc hàng hoá phù hp. Li ích ca ngi bán là nhn đc s thanh toán
ngay lp tc.  tha mãn c hai, TDCT đã đc s dng rng rãi, hình thc này
đc x lý trong mng li các ngân hàng quc t, yêu cu ngi xut khu xut
trình cho ngân hàng các chng t chng minh s giao hàng hoc gi các hàng hoá đã
yêu cu, qua đó nu các chng t hp l, ngi bán s đ c thanh toán. Yêu cu s
dng th tín dng phi đc ghi rõ trong hp đng mua bán.
Th tín dng là mt cam kt có điu kin ca ngân hàng. Chi tit hn, nó là
mt cam kt bng vn bn ca ngân hàng giao cho ngi bán theo yêu cu và trên
c s các ch dn ca ngi mua thanh toán ngay hoc vào mt ngày xác đnh trong
tng lai mt s tin đã đnh, trong mt gii hn thi gian và trên c s các chng t
đã đc quy đnh.
Th tín dng là mt phng thc tin li và an toàn nht cho thanh toán xut
nhp khu so vi các hình thc thanh toán hin hành nh nh thu, thanh toán ng
trc, thanh toán bng séc…
1.2.2. Khái nim, đc trng và vai trò ca phng thc TDCT

1.2.2.1. Khái nim phng thc TDCT
Phng thc TDCT là mt s tho thun mà trong đó mt ngân hàng (ngân
hàng m th tín dng) theo yêu cu ca khách hàng (ngi xin m th tín dng) cam
kt hay cho phép mt ngân hàng khác chi tr mt s tin nht đnh cho ngi th
5

hng th tín dng hoc chp nhn hi phiu do ngi này ký phát trong phm vi s
tin đó, khi ngi th hng xut trình cho ngân hàng mt b chng t thanh toán phù
hp vi nhng điu khon, điu kin quy đnh trong th tín dng.
1.2.2.2. c trng ca phng thc TDCT
Trong nghip v TDCT, tt c các bên liên quan ch giao dch bng chng t mà
không giao dch bng hàng hoá, các dch v và/ hoc các công vic khác mà chng
t đó có th liên quan.
Nét đc trng khác ca th tín dng chính là tính đc lp ca nó vi hp đng,
th tín dng hoàn toàn đc lp vi hp đng gia hai bên mua bán mc dù th tín dng
c th hoá ngha v và quyn li ca c hai bên: ngi mua yêu cu ngân hàng bo
đm thanh toán, ngi bán phi giao hàng theo quy đnh trong hp đng, đúng thi
hn, thit lp chng t hoàn chnh và hp l,…và các điu kin khác đã tha thun.
Theo iu 4, mc A, UCP 600 “ V bn cht, th tín dng là mt giao dch riêng bit
vi các hp đng mua bán hoc các hp đng khác mà các hp đng này có th làm
c s ca th tín dng. Các ngân hàng không liên quan đn hoc b ràng buc bi
các hp đng nh th, thm chí ngay c trong th tín dng có bt c s dn chiu nào
đn các hp đng nh th. Vì vy s cam kt ca mt ngân hàng đ thanh toán,
thng lng thanh toán hoc thc hin bt c ngha v nào khác trong th tín dng
không ph thuc vào các khiu ni hoc các bin h ca ngi yêu cu phát sinh t
các quan h ca h vi ngân hàng phát hành hoc vi ngi th hng”.
1.2.2.3. u và nhc đim ca phng thc TDCT:
Phng thc TDCT ngày càng đc s dng rng rãi trong TTQT bi vì nó có nhiu u
đim hn so vi các phng thc thanh toán khác, vi phng thc thanh toán này
quyn li ca ngi xut khu và ngi nhp khu đu đc đm bo. C th:

 i vi ngi xut khu:
u đim:
- Có đc mt cam kt chc chn không phi t ngi mua mà t mt ngân
6

hàng. Do vy, kh nng nhn đc tin sau khi giao hàng và xut trình b
chng t phù hp vi L/C là gn nh 100%.
- Hn ch đn mc thp nht ri ro có th xy ra đi vi các khách hàng mi
cha có uy tín và thng hiu trên th trng.
- Có th yêu cu mt ngân hàng khác xác nhn th tín dng trong trng hp
ngi bán cha tin tng tuyt đi vào ngân hàng phát hành hoc ngân hàng
phát hành là mt ngân hàng nh, quy mô hot đng không ln, cha đc bit
đn nhiu.
- c hng nhng dch v t vn v mt chuyên môn trong nghip v thanh
toán bng th tín dng t mt t chc tài chính trung gian là ngân hàng.
Nhc đim:
- òi hi ngi bán phi đáp ng đy đ các điu khon và điu kin ca th tín
dng nu mun nhn đc tin thanh toán t ngân hàng phát hành L/C.
- Phí dch v có liên quan đn vic thanh toán bng th tín dng thng cao hn
so vi các phng thc thanh toán khác.
 i vi ngi nhp khu
u đim:
- Ngi nhp khu đc đm bo rng ch khi nào ngi bán đáp ng đy đ
các điu khon và điu kin ca th tín dng thì vic thanh toán mi thc
hin.
- Ngi nhp khu có th thng lng nhng điu khon thanh toán thng
mi có li hn khi s dng phng thc thanh toán bng L/C.
- Ngi nhp khu có th chng minh kh nng thanh toán ca mình thông qua
vic đc mt ngân hàng đng ra phát hành L/C. ây là mt điu rt quan
trng trong vic ký kt nhng hp đng thng mi vi các khách hàng mi.

- c hng nhng dch v t vn v mt chuyên môn trong nghip v thanh
toán bng th tín dng t mt t chc tài chính trung gian là ngân hàng.
7

Nhc đim:
- Th tín dng không th đm bo cho ngi mua hàng rng hàng hóa đc
giao có cht lng và s lng đúng nh hp đng đã ký kt. Do vy, điu
quan trng là ngi mua phi t xem xét, đánh giá uy tín ca ngi bán khi
thc hin phng thc thanh toán này.
-  đc ngân hàng phát hành m L/C cho mình buc ngi mua hoc phi có
tin ký qu hoc phi thc hin các bin pháp bo đm tin vay.
- Phí dch v có liên quan đn vic thanh toán bng th tín dng thng cao hn
so vi các phng thc thanh toán khác.
 i vi các ngân hàng:
- Nghip v TDCT là nghip v mang li cho các ngân hàng nhng khon thu
phí dch v rt ln nh phí phát hành L/C, phí thông báo, phí tu chnh, phí
chit khu,… Nhng khon phí này thng chim t trng cao trên tng thu
dch v hàng nm ca các ngân hàng.
- Nu thc hin tt nghip v này s nâng cao v th, uy tín ca ngân hàng trên
trng quc t. Mi quan h gia ngân hàng và các t chc quc t s không
ngng đc m rng, t đó càng làm tng kh nng x lý và gii quyt nghip
v ti các ngân hàng.
- Thông qua nghip v thanh toán TDCT các ngân hàng còn có th cung cp các
dch v khác nh tín dng, chuyn tin, t vn, bo lãnh cho khách hàng…
iu này va giúp tng thu dch v va to điu kin tng trng các th phn
khác.
1.2.3. Th tín dng (L/C)
1.2.4.1. Khái nim:
Th tín dng (Letter of credit – vit tt là L/C) là mt cam kt thanh toán có điu kin
bng vn bn ca mt t chc tài chính (thông thng là ngân hàng) đi vi ngi th

hng L/C (thông thng là ngi xut khu, ngi bán hàng hay ngi cung cp dch
8

v) vi điu kin ngi th hng phi xut trình b chng t phù hp vi tt c các
điu khon đc quy đnh trong L/C, phù hp vi Quy tc thc hành thng nht v
TDCT (UCP) đc dn chiu trong th tín dng và phù hp vi Tp quán ngân hàng tiêu
chun quc t dùng đ kim tra chng t trong phng thc TDCT (ISBP).
1.2.4.2. Các ch th tham gia
- Ngi đ ngh m L/C (Applicant): là ngi yêu cu ngân hàng phc v mình
phát hành mt L/C và có trách nhim pháp lý v vic thanh toán tin ca ngân
hàng cho ngi bán theo L/C này. Ngi đ ngh m L/C có th là ngi mua
(Buyer), ngi nhp khu (Importer), ngi tr tin (Accountee).
- Ngi th hng L/C (Beneficiary): là ngi đc hng tin thanh toán hay
s hu hi phiu chp nhn thanh toán. Ngi th hng L/C có th là ngi
bán (Seller), ngi xut khu (Exporter) hay ngi ký phát hi phiu (Drawer)
- Ngân hàng phát hành L/C (Issuing bank) hay ngân hàng m L/C (Opening
bank) là ngân hàng mà theo yêu cu ca ngi đ ngh m L/C phát hành mt
L/C cho ngi th hng. Ngân hàng phát hành thng đc hai bên mua bán
tha thun và quy đnh trong hp đng mua bán.
- Ngân hàng thông báo (Advising bank): là ngân hàng đc ngân hàng phát
hành yêu cu thông báo L/C cho ngi th hng. Ngân hàng thông báo
thng là mt ngân hàng đi lý hoc mt chi nhánh ca ngân hàng phát hành 
nc ngi th hng.
- Ngân hàng xác nhn (Confirming bank): trong trng hp nhà xut khu
mun có s đm bo chc chn ca th tín dng, thì mt ngân hàng có th
đng ra xác nhn L/C theo yêu cu ca ngân hàng phát hành. Thông thng
ngân hàng xác nhn là mt ngân hàng ln có uy tín và trong nhiu trng hp
ngân hàng thông báo đc đ ngh là ngân hàng xác nhn L/C.
9

- Ngân hàng ch đnh (Nominated bank): là ngân hàng đc ngân hàng phát
hành y nhim đ khi nhn đc b chng t phù hp vi nhng quy đnh
trong L/C thì:
+ Thanh toán (pay) cho ngi th hng
+ Chp nhn (accept) hi phiu k hn
+ Chit khu (negotiate) b chng t
+ Chu trách nhim tr chm (Defferer payment) giá tr ca L/C. Trách nhim
ca ngân hàng đc ch đnh là ging nh ngân hàng phát hành khi nhn đc
b chng t ca nhà xut khu gi đn.
1.2.4.3. Phân loi th tín dng:
Phng thc thanh toán TDCT có tính u vit hn hn nhng phng thc TTQT khác.
Tuy nhiên hiu qu ca phng thc này s đc th hin đy đ hn khi ta bit la
chn loi th tín dng phù hp vi yêu cu ca tng tình hung c th trong mi quan h
thng mi quc t ny sinh gia các bên. Theo quy c quc t, th tín dng bao gm
nhiu loi. Có th phân bin chúng di các góc đ khác nhau di dây:
 Cn c vào tính cht:
- Th tín dng có th hy ngang (Revocable L/C): là loi th tín dng mà sau khi L/C
đc m thì ngi đ ngh m L/C có th yêu cu ngân hàng sa đi, b sung hay hy
b bt c lúc nào mà không cn có s đng ý ca ngi th hng L/C. Th tín dng có
th hy ngang hu nh không đc s dng trong thc t mà ch có ý ngha v mt lý
thuyt.
- Th tín dng không th hy ngang (Irrevocable L/C): là loi th tín dng mà sau khi
đc m, ngi đ ngh m L/C s không đc đn phng yêu cu ngân hàng sa đi,
b sung hay hy b nu không đc s đng ý ca ngi th hng L/C.  đm bo
đc tính cht và tác dng ca th tín dng, ngày nay hu ht các th tín dng đu đc
m theo hình thc không th hy ngang này.
 Cn c theo thi đim thanh toán:
10

- Th tín dng tr ngay (At sight L/C): là loi th tín dng mà ngân hàng phi thanh toán

ngay cho ngi th hng khi h xut trình b chng t phù hp vi nhng quy đnh,
điu khon trong th tín dng. Trong trng hp này, ngi xut khu s ký phát hi
phiu tr ngay đ yêu cu thanh toán.
- Th tín dng tr chm (Usance L/C): là loi th tín dng mà ngân hàng cam kt s
thanh toán cho ngi th hng sau mt thi gian nht đnh đc quy đnh trong L/C.
 Mt s loi L/C đc bit:
- Th tín dng xác nhn (Confirm L/C): là loi L/C đc mt ngân hàng khác ngoài
ngân hàng phát hành xác nhn, là cam kt ca đng thi 2 ngân hàng.
- Th tín dng chuyn nhng (Transferable L/C): là loi th tín dng trong đó quy đnh
ngi th hng th nht có th yêu cu ngân hàng phát hành L/C hoc là ngân hàng ch
đnh chuyn nhng toàn b hay mt phn quyn thc hin L/C cho mt hay nhiu
ngi khác.
- L/C tun hoàn (Revolving L/C): là loi th tín dng không th hy ngang mà sau khi
thc hin ht giá tr hoc đã ht thi hn hiu lc thì L/C li t đng có giá tr nh c và
tip tc đc s dng mt cách tun hoàn trong mt thi hn nht đnh cho đn khi tng
giá tr hp đng đc thc hin.
- L/C giáp lng (Back to back L/C): là loi th tín dng mà sau khi ngi xut khu
nhn dùng chính L/C mà ngi nhp khu m cho mình th chp đ m mt L/C khác
cho ngi th hng khác. L/C đem đi th chp là L/C gc, L/C sau gi là L/C giáp
lng.
- L/C đi ng (Reciprocal L/C): là loi L/C ch bt đu có hiu lc khi mt L/C đi ng
vi nó đã đc m.
- L/C có điu khon đ (Red clause L/C): là L/C có điu khon (trc đây thng in
bng mc đ) cho phép ngân hàng ch đnh ng trc mt phn tin cho ngi th
hng đ mua nguyên vt liu phc v sn xut và giao hàng theo L/C đã m.
11

- L/C d phòng (Stand by L/C): là loi L/C do ngân hàng ca ngi xut khu phát hành,
cam kt hoàn tr tin đt cc, ng trc và chi phí m L/C cho ngi nhp khu nu
ngi xut khu không thc hin ngha v ca mình.

1.2.4. C s pháp lý ca phng thc TDCT:
TDCT là giao dch ca ngân hàng theo yêu cu ca khách hàng nhm thc
hin công đon cui cùng ca hàng lot giao dch thng mi quc t gia hai
bên mua và bán, đáp ng yêu cu ca c hai phía: Ngi bán giao hàng và đc tr
tin, Ngi mua tr tin và đc nhn hàng. Ngân hàng, ngi đm bo thanh toán,
đã tr thành nhp cu ni đáng tin cy ca nn mu dch các nc. Tm quan trng ca
giao dch TDCT đòi hi phi có hành lang pháp lý đ các ngân hàng thc hin. Bn
quy tc th hin đy đ thông l và tp quán quc t và đc các NHTM trên th
gii chp nhn
và

áp
dng. Nhng TDCT còn là các phát sinh trong nc t mi quan
h gia ngân hàng - ngi m, ngân hàng - ngi th hng. Nó luôn đc chi phi
bi Lut pháp Quc gia. Nh vy giao dch TDCT đc tin hành trên hành lang pháp
lý ca Quc t và Quc gia.
Quy tc và Thc hành Thng nht TDCT (UCP) mc du ch là nhng quy
đnh đc son tho bi phòng thng mi quc t (Paris) nhng đc coi là Lut
quc t v ngân hàng trong giao dch TDCT và đc áp dng rng rãi trên toàn th
gii. iu này nói lên vai trò ca nó trong vic kin to hành lang pháp lý cho mi
giao dch quc t ca ngân hàng, phc v nn thng mi th
gii.

K t khi phát hành ln đu tiên vi mc đích thit lp mt b quy tc thng
nht v TDCT, mch máu ca giao thng quc t. Tháng 11-1989, U ban K thut
và nghip v ngân hàng thuc phòng thng mi quc t đc phép sa đi Quy tc
và Thc hành thng nht TDCT
,
s xut bn 400. Yêu cu ca ln sa đi này là nêu
bt s phát trin ca nn công nghip vn ti và ng dng công ngh mi vào các lnh

vc trên th gii. Sa đi ln này cng nhm hoàn chnh chc nng
ca

bn
quy tc.
Qua sáu ln sa đi nhm theo kp s phát trin ca nn mu dch, k thut truyn
12

thông, vn ti,… ca th gii. Nm 1993 bn UCP 500 đã ra đi, có hiu lc t
01/01/1994, gm 49 điu khon đc đánh giá là bn sa đi toàn din, sâu sc và
hoàn chnh nht. T đó đn nay, sau hn 10 nm áp dng, bn UCP 500 vn còn tn
ti mt s bt cp đòi hi phi đc sa đi, hoàn thin hn na đ đáp ng yêu cu
ngày càng đa dng và phc tp ca nn mu dch th gii. Gn đây nht là ngày
25/10/2006 ICC đã công b UCP600 có hiu lc k t ngày 01/07/2007. UCP là mt
vn bn mang tính quc t không mang tính cht bt buc các bên mua bán quc t
phi áp dng. Do đó nu áp dng UCP thì phi dn chiu điu y trong th tín dng
ca mình. n nay đã có hn 160 nc trên th gii công nhn và tuyên b áp dng
UCP. iu đáng lu ý là các vn bn ra đi sau không hu b các vn bn trc đó,
cho nên các vn bn đu có giá tr thc hành trong thanh toán quc t. Ngoài bn thc
hành TDCT còn có thêm các bn khác cng có giá tr tham kho trong phng thc này
đó là:
- eUCP (the Supplement to the Uniform Customs and Practise for Documentary
Credits for electric presentation) xut bn tháng 01/2002 áp dng cho xut trình chng
t đin t theo L/C. eUCP có 12 điu khon.
- ISBP (The International Standard Banking Practice for Examination of
Documents under Documentary Credits): Tp quán Ngân hàng tiêu chun quc t v
kim tra chng t theo L/C. Cùng vi UCP600, ISBP đc xem nh mt cun cm
nang hng dn không th thiu đi vi các ngân hàng, các công ty XNK, các chuyên
gia logistics, các công ty bo him… trong vic lp và kim tra các chng t xut trình
theo th tín dng. Phiên bn đu tiên có tên gi là ISBP 645 đc Phòng thng mi

Quc t ICC phát hành nm 2002. Sau hn 4 nm s dng, ICC quyt đnh tin hành
sa đi ISBP645 và thông qua phiên bn 2007 vi tên gi là ISBP681. Tuy nhiên, sau
gn hai nm áp dng, trong chng mc nào đó, ISBP681 vn còn bc l nhiu thiu sót
và cha đáp ng đc yêu cu thc t v kim tra chng t theo L/C. Do vy, ti cuc
hp Dubai vào tháng 3/2009, ICC mt ln na quyt đnh sa đi ISBP681. Mi đây,
13

vào ngày 17/04/2013, ICC hp ti Lisbon (B ào Nha) đã thông qua Bn D tho
cui cùng ISBP vi tên gi ISBP745.
1.3. RI RO TRONG PHNG THC TDCT
1.3.1. Khái nim ri ro trong phng thc TDCT
Ri ro trong phng thc TDCT là vn đ xy ra ngoài ý mun trong quá trình tin hành
hot đng thanh toán TDCT và nh hng xu đn hot đng kinh doanh ca ngân hàng.
Trong hot đng TTQT theo phng thc TDCT, ri ro xy ra khi quyn li ca mt bên
tham gia b vi phm. Ri ro không ch đc hiu theo ngha hp là chng t không đc
thanh toán mà còn đc hiu rng hn là bt k mt s chm tr nào trong các khâu ca
phng thc TDCT.
1.3.2. Phơn loi ri ro trong phng thc TDCT
1.3.2.1. Cn c vào đi tng b thit hi:
 Ri ro đi vi nhà nhp khu:
Vic thanh toán ca ngân hàng cho nhà xut khu ch cn c vào b chng t xut trình
mà không cn c vào vic kim tra thc t hàng hóa. Ngân hàng ch kim tra tính hp l
b ngoài ca b chng t. Nu nhà xut khu có ch tâm gian ln s xut trình chng t
gi mo cho ngân hàng ch đnh đ thanh toán. Nh vy, s không có s đm bo nào
cho nhà nhp khu rng hàng hóa đc giao s đúng nh hp đng v s lng, cht
lng và không b h hng gì. Trong trng hp này nhà nhp khu vn phi hoàn tr
đy đ tin đã thanh toán cho ngân hàng.
 Ri ro đi vi nhà xut khu:
Khi nhà xut khu xut trình b chng t không phù hp vi L/C thì mi khon thanh
toán (chp nhn) đu có th b t chi và nhà xut khu s phi t gii quyt bng cách

d hàng, lu kho, bán đu giá… cho đn khi vn đ đc gii quyt hoc phi ch hàng
quay v nc. Nhà xut khu phi tr các khon chi phí nh lu tàu quá hn, phí lu
kho, mua bo him hàng hóa… trong khi không bit nhà nhp khu có đng ý nhn hàng
hay t chi nhn hàng vì lý do b chng t có sai sót. Nu ngân hàng phát hành hoc