B GIÁO DC VẨ ẨO TO
TRNG I HC KINH T THẨNH PH H CHÍ MINH
NGUYNăHUNHăCHI
GIIăPHỄPăHOẨNăTHIN HOTăNGă
CAăNGỂNăHẨNGăTMCPăSẨIăGÒNă(SCB)ă
SAUăKHIăHPăNHT
LUN VN THC S KINH T
TP. H Chí Minh - Nm 2013
B GIÁO DC VẨ ẨO TO
TRNG I HC KINH T THẨNH PH H CHÍ MINH
NGUYNăHUNHăCHI
GIIăPHỄPăHOẨNăTHINăHOTăNG
CAăNGỂNăHẨNGăTMCPăSẨIăGÒNă(SCB)ăSAUă
KHIăHPăNHT
Chuyên ngành:
Tài chính-Ngân hàng
Mư s:
60340201
LUN VN THC S KINH T
Ngi hng dn khoa hc: TS. LI TIN DNH
TP. H Chí Minh - Nm 2013
i
LIăCAMăOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cu ca tôi. Các ni dung nghiên
cu và kt qu trong đ tài này là trung thc và cha đc ai công b trong bt c công
trình nào trc đây. Nhng s liu trong các bng biu phc v cho vic phân tích,
nhn xét, đánh giá đc chính tác gi thu thp t các ngun khác nhau có ghi trong
phn tài liu tham kho. Ngoài ra đ tài còn s dng mt s nhn xét, đánh giá cng
nh s liu ca các tác gi, c quan, t chc khác và cng đc th hin trong phn tài
liu tham kho.
Nu phát hin có bt k s gian ln nào tôi xin hoàn toàn chu trách nhim
trc Hi đng cng nh kt qu lun vn ca mình
Tác gi lun vn
Nguyn Hunh Chi
ii
MCăLC
Li cam đoan i
Mc lc ii
Danh mc t vit tt vi
Danh sách các bng biu vii
Danh sách các hình v, s đ viii
Li m đu 1
CHNGă1:TNGăQUANăVăHOẨNăTHIN HOTăNGăCAăNGỂN
HẨNGăTHNGăMI 4
1.1 KháiănimăvăngơnăhƠngăthngămi 4
1.2ăCácăhotăđngăcaăngơnăhƠngăthngămi 4
1.2.1 Hot đng huy đng vn: 5
1.2.2 Hot đng cp tín dng: 5
1.2.3 Hot đng dch v thanh toán và ngân qu: 5
1.2.4 Các hot đng khác: 6
1.3 HoƠnăthin hotăđngăcaăngơnăhƠngăthngămi 6
1.3.1ăSăcnăthităphiăhoƠnăthinăhotăđngăcaăcácăNHTM 6
1.3.2ăánhăgiáăvăhoƠnăthinăhotăđng caăNHTM 7
1.3.2.1 Da trên phng din khách hàng ca ngân hàng 7
1.3.2.2 Da trên phng din kinh t xư hi 8
1.3.2.3 Da trên phng din NHTM 9
1.3.3ăăCácănhơnătănhăhngăđnăhoƠnăthin hotăđngăcaăNHTM 13
1.3.3.1 Yu t khách quan 13
1.3.3.2 Yu t ch quan 14
1.4ăMôăhìnhăđánhăgiáăhoƠnăthinăhotăđng caăNHTMătrênăphngădinămcăđă
hƠiălòngăcaăkháchăhƠng 19
1.5ăKinhănghimăvăhoƠnăthinăhotăđngăsauăkhiăhpănhtăcaăcácăngân hàng 19
KTăLUN CHNGă1 21
iii
CHNG 2:ăTHCăTRNGăHOTăNGăCAăNGỂNăHẨNGăTHNGăMIă
CăPHNăSẨIăGÒNă(SCB)ăSAUăKHIăHPăNHT 22
2.1 Thcătrng hotăđngăcaă3ăNgơnăhƠngăTMCP:ăSCB,ăTinNghiaBankăvƠă
Ficombankătrcăkhiăhpănht 22
2.1.1 Tình hình hot đng ca 3 NH TMCP 26
2.1.2 S cn thit phi hp nht 3 NH TMCP 26
2.2 ThcătrngăhotăđngăcaăSCBăsauăkhiăhpănht 28
2.2.1 TngăquanăvăNHăTMCPăSƠiăGònă(SCB)ăsauăkhiăhpănht 28
2.2.2 ThcătrngăhotăđngăcaăSCBătiăthiăđimăhpănhtă01/01/2012 31
2.2.3 ánhăgiáăhotăđngăcaăSCB sau khi hpănht 33
2.2.3.1 ánh giá hot đng da trên các báo cáo tài chính và các t s tài chính 33
2.2.3.2 Hin đi hóa công ngh thông tin 48
2.2.3.3 Công tác phát trin ngun nhân lc 51
2.2.3.4 Công tác c cu li mô hình t chc 52
2.2.3.5 Nâng cao nng lc qun tr điu hành 53
2.2.3.6 Nâng cao nng lc qun tr ri ro, kim tra, kim soát 54
2.2.3.7 Quy hoch li mng li hot đng 56
2.2.3.8 Các hot đng khác 57
2.3 MôăhìnhăđánhăgiáăhoƠnăthinăhotăđngăcaăSCBătrênăphngădinămcăđăhƠiă
lòngăcaăkháchăhƠng 58
2.3.1ăMôăhìnhăkhoăsát 58
2.3.2ăQuyătrìnhăkhoăsát 58
2.3.3ăKtăquăkhoăsát 60
2.3.3.1 Phân tích mô t 60
2.3.3.2 Kt qu hi quy 63
2.3.4ăNhnăxétăvăsăhƠiălòngăcaăkháchăhƠng 67
2.3.4.1 Mong đi ca khách hàng 67
2.3.4.2 Mc đ hài lòng ca khách hàng 68
2.3.4.3 Vic duy trì khách hàng 68
2.3.5ăHnăchăcaăkhoăsát 69
2.4 NhngătnătiăSCBăcnătipătcăxălỦ 70
iv
KTăLUN CHNGă2 71
CHNGă3:ăGIIăPHỄPăHOẨNăTHINăHOTăNGăCAăNGỂNăHẨNGă
THNGăMIăCăPHNăSẨIăGÒNă(SCB)ăSAUăKHIăHPăNHT 72
3.1ănhăhngăvƠămcătiêuăphátătrinăcaăNgơnăhƠngăTMCPăSƠiăGòn-SCB 72
3.1.1 nh hng chính sách tin t ca NHNN trong nm 2014-2015 72
3.1.2 Mc tiêu hot đng ca SCB 73
3.2ăGiiăphápăhoƠnăthinăhotăđngăcaăNgơnăhàng TMCP Sài Gòn-SCB sau khi
hpănht 74
3.2.1ăXălỦăcácăvnăđătnăti 74
3.2.1.1 Tái c cu tài chính 74
3.2.1.2 Qun tr ngun - s dng ngun và qun lý thanh khon 74
3.2.1.3 Hot đng đu t, góp vn liên doanh 76
3.2.1.4 Hot đng x lý, thu hi n 76
3.2.2ăPhátătrinăhotăđngăkinhădoanh 76
3.2.2.1 Hot đng tín dng 76
3.2.2.2 Sn phm dch v 77
3.2.2.3 Hot đng thanh toán quc t 78
3.2.2.4 Hot đng kinh doanh th và ngân hàng đin t 78
3.2.2.5 Hot đng kinh doanh ngoi hi 79
3.2.3ăKinătoƠnăbămáyătăchc 80
3.2.3.1 Qun tr điu hành 80
3.2.3.2 C cu t chc và ngun nhân lc 80
3.2.3.3 Qun tr ri ro 81
3.2.3.4 Phát trin mng li 82
3.2.3.5 Hin đi hóa công ngh thông tin 82
3.2.4ăVăcácăhotăđngăhătr 83
3.2.4.1 Qun tr cht lng 83
3.2.4.2 Hot đng đào to 84
3.2.4.3 Hot đng Marketing và dch v khách hàng 85
3.2.4.4 Quan h đnh ch tài chính 86
v
3.2.4.5 Hot đng pháp ch tuân th 86
3.2.4.6 Hot đng thanh toán và an toàn kho qu 86
3.2.4.7 Hot đng đoàn th 86
3.2.4.8 Nâng cao s hài lòng ca khách hàng 87
KTăLUNăCHNG 3 89
KT LUN CHUNG 90
DANHăMCăTẨIăLIUăTHAMăKHO
PHăLC
vi
DANHăMCăTăVITăTT
Vit tt
Vit đy đ
BCTC
Báo cáo tài chính
CN
Chi nhánh
CP
C phn
CTG
Vietinbank
HC
i hi đng c đông
EIB
Eximbank
FCB
Ngân hàng thng mi c phn Nht
GTCG
Giy t có giá
HQT
Hi đng qun tr
M&A
Mua bán và sáp nhp
MBB
Ngân hàng thng mi c phn Quân i
NH TMCP
Ngân hàng thng mi c phn
NHNN
Ngân hàng Nhà nc
PGD
Phòng giao dch
SCB
Ngân hàng thng mi c phn Sài Gòn
STB
Sacombank
TCTD
T chc tín dng
TMCP
Thng mi c phn
TNB
Ngân hàng thng mi c phn Vit Nam Tín Ngha
TT1
Th trng 1
TT2
Th trng 2
VCB
Vietcombank
VNTN
Vit Nam Tín Ngha
vii
DANHăSỄCHăCỄCăBNGăBIU
Bng 2.1: Mt s ch tiêu tài sn 30/09/2011 22
Bng 2.2: Mt s ch tiêu ngun vn 30/09/2011 24
Bng 2.3: Các ch tiêu tài chính c bn ca 3 ngân hàng 25
Bng 2.4 C cu t chc Ngân hàng TMCP Sài Gòn (SCB) 29
Bng 2.5: Thng kê mng li chi nhánh và phòng giao dch 31
Bng 2.6: Bng cân đi k toán hp nht 34
Bng 2.7: Báo cáo kt qu hot đng kinh doanh hp nht 37
Bng 2.8: Tình hình huy đng vn ca SCB nm 2012 38
Bng 2.9: Tình hình huy đng tin gi ca khách hàng trên th trng 1 40
Bng 2.10: D n cho vay t cui 2012 đn 6 tháng đu nm 2013 42
Bng 2.11: Tình hình n xu và n quá hn 45
Bng 2.12: Tng hp các thang đo đc mư hóa 60
Bng 2.13: Thng kê mô t thi gian s dng dch v ca khách hàng 62
Bng 2.14: Thng kê mô t s lng sn phm dch v khách hàng s 62
Bng 2.15: Thng kê mô t s lng ngân hàng khách hàng giao dch 62
Bng 2.16: Thng kê mô t đánh giá duy trì giao dch ca khách hàng 63
Bng 2.17: Thng kê mô t các yu t đánh giá mc đ hài lòng ca khách hàng 63
Bng 2.18 : Kt qu phân tích hi quy 65
Bng 2.19 Ma trn h s tng quan gia 6 bin đc lp 66
Bng 2.20 Kt qu kim đnh White 67
viii
DANHăSỄCHăCỄCăHỊNHăV,ăSă
Biu đ 2.1: Tng c cu tài sn 30/09/2011 23
Biu đ 2.2: Tng c cu ngun vn 30/09/2011 25
Biu đ 2.3: C cu tng tài sn ca SCB 34
Biu đ 2.4: C cu ngun vn huy đng 39
Biu đ 2.5: C cu huy đng th trng 1 theo k hn 41
Biu đ 2.6: C cu huy đng th trng 1 theo loi tin 41
Biu đ 2.7: Tng trng huy đng ca SCB so vi mt s ngân hàng nm 2012 42
Biu đ 2.8: C cu cho vay theo k hn 43
Biu đ 2.9: C cu cho vay theo loi tin 44
Biu đ 2.10: Tng trng cho vay ca SCB so vi mt s ngân hàng nm 2012 44
Biu đ 2.11: ROE ca SCB so vi mt s ngân hàng nm 2012 47
Biu đ 2.12: ROA ca SCB so vi mt s ngân hàng nm 2012 47
S đ 2.1: Mô hình kim soát ri ro 55
- 1 -
LIăM U
1. Tính thit thc ca đ tài
Trong tin trình phát trin kinh t, vic liên kt, sáp nhp, hp nht các doanh
nghip đ hình thành nhng doanh nghip ln mnh hn là xu hng ph bin tt
yu, nht là trong quá trình hi nhp kinh t toàn cu nh hin nay. Xu th này sm
mun cng s tr thành làn sóng mnh m lt qua tt c các nn kinh t trên th gii
và nó đc d báo s bùng phát trong tng lai gn.
Trên th gii, các hot đng mua bán, sáp nhp đã đc hình thành rt sm và
ph bin các nc có nn kinh t th trng vi s cnh tranh quyt lit gia các
công ty vi nhau. Ti Vit Nam, nhu cu mua bán doanh nghip cng ngày càng tng
cùng vi xu hng hình thành các tp đoàn kinh doanh, đu t chéo gia các doanh
nghip. Trong thi gian qua nc ta đã có nhng thng v đình đám bi s kt
hp ca nhng thng hiu đã có tên tui, v trí trên th trng, ch yu thuc lnh vc
chng khoán, bo him, tài chính, ngân hàng, dch v. C th, trong nm 2011-2012, th
trng tài chính Vit Nam đư chng kin nhiu thng v mua bán và sáp nhp gia
các ngân hàng thng mi c phn vi nhau. Mà đin hình nht là vic hp nht, sáp
nhp 3 ngân hàng là SCB, Tinnghiabank và Ficombank thành mt thng hiu duy nht
là Ngân hàng thng mi c phn Sài Gòn (SCB)
Là mt trong nhng ngân hàng đu tiên tham gia hp nht theo đ án tái c cu
h thng ngân hàng thng mi Vit Nam nm 2011-2015, SCB đư có đc nhng li
th nht đnh. Hp nht ngân hàng đư giúp cho 3 ngân hàng có th phát huy th mnh
ca nhau, h tr cho nhau, đng thi tit gim chi phí hot đng nhm to ra mt ngân
hàng mi vng mnh hn v nng lc qun tr, tài chính và mng li hot đng rng
hn. Mng li giao dch ca c 3 ngân hàng cha ph khp hay nói cách khác là còn
ri rác, cha tip cn đc vi ngi dân nhiu nên vic hp nht s giúp mng li
phát trin mnh hn, ngi dân s bit đn ngân hàng sau khi hp nht nhiu hn. Hp
nht ngân hàng đem li giá tr gia tng ln hn so vi khi các ngân hàng đng riêng l
nh đt đc li ích kinh t theo quy mô ln hn, tng uy tín, thng hiu, gim chi
- 2 -
phí, khai thác ti đa li th kinh doanh ca các bên tham gia, phát trin c s khách
hàng, mng li phân phi,ầ
Song song đó, vic hp nht cng đem đn cho SCB nhiu thách thc đòi hi
SCB phi có nhng chin lc phát trin đúng đn, tn dng tt các ngun lc nhm có
th phát trin và hoàn thin hn các hot đng ngân hàng nhm khng đnh v th và vai
trò ca mình trong h thng ngân hàng thng mi nói riêng và th trng tài chính Vit
Nam nói chung.
Nhm nghiên cu vn đ ny sinh trc và sau khi hp nht ca SCB, qua đó
đa ra nhng gii pháp đ hoàn thin các hot đng ngân hàng, tôi hy vng có th phn
nào giúp SCB, ngân hàng mà tôi đư gn bó gn 2 nm, có th phát trin hn và khng
đnh v th ca mình trên th trng tài chính. ó chính là lý do mà tôi chn đ tài
ắGiiăphápăhoƠnăthinăhotăđngăNH TMCP Sài Gòn (SCB) sau khiăhpănht” làm
lun vn tt nghip cao hc.
2. Mc đích ca lun vn
Mc đích ca lun vn là nghiên cu v hiu qu hot đng kinh doanh ca
NHTM sau khi hp nht, các nhân t tác đng đn hiu qu hot đng đ t đó đánh giá
hiu qu hot đng kinh doanh ca ngân hàng TMCP Sài Gòn (SCB) sau khi hp nht,
qua đó gi ý mt s các gii pháp t vi mô đn v mô đi vi Ngân hàng nhà nc, các
c quan qun lý và SCB nhm phát huy ti u các ngun lc bên trong, đng thi tn
dng s h tr t bên ngoài đ SCB có th hot đng tt hn, phát trin hn, đt nhiu
kt qu kh quan, ngày càng thnh vng và góp phn vào s vng mnh ca th trng
tài chính Vit Nam
3. i tng và phm vi nghiên cu:
i tng ca lun vn là các hot đng ca ngân hàng thng mi sau khi
hp nht, phm vi nghiên cu là Ngân hàng TMCP Sài Gòn (SCB), thc trng hot
đng tính t khi SCB tin hành hp nht cho đn nay, c th là t đu nm 2012 đn 6
tháng đu nm 2013.
4. Phng pháp nghiên cu
- 3 -
Lun vn này đc nghiên cu da trên phng pháp thng kê, so sánh,
tng hp, phân tích đ đánh giá hiu qu hot đng ca ngân hàng thng mi. Dùng
mô hình hi quy bình phng nh nht OLS kt hp chy phn mm Eview đ đánh giá
mc đ hài lòng ca khách hàng khi giao dch ti SCB làm c s đ xây dng gii pháp
hoàn thin hot đng ca Ngân hàng TMCP Sài Gòn sau khi hp nht.
5. B cc ca lun vn
Lun vn gm ba phn chính:
- Chng 1 Tng quan v hoàn thin hot đng ca Ngân hàng thng mi.
- Chng 2: Thc trng hot đng ca Ngân hàng TMCP Sài Gòn (SCB) sau khi hp nht.
- Chng 3: Gii pháp hoàn thin hot đng ca Ngân hàng TMCP Sài Gòn (SCB) sau
khi hp nht.
4
CHNGă1: TNGăQUANăVăHOẨNăTHINăHOTăNGăCAă
NGỂNăHẨNGăTHNGăMI
1.1 KháiănimăvăngơnăhƠngăthngămi
Theo đo lut ngân hàng ca Cng hòa Pháp 1941 đnh ngha: NHTM là
nhng c s mà ngh nghip thng xuyên là nhn tin bc ca công chúng di
hình thc ký thác, hoc di các hình thc khác, và s dng ngun lc đó cho chính
h trong các nghip v v chit khu, tín dng và tài chính.
Theo Pháp lnh ngân hàng nm 1990 ca Vit Nam: NHTM là t chc kinh
doanh tin t mà nghip v thng xuyên và ch yu là nhn tin gi ca khách
hàng vi trách nhim hoàn tr và s dng s tin đó đ cho vay, chit khu và làm
phng tin thanh toán.
Ngh đnh 59/2009/N-CP ngày 16/07/2009: NHTM là ngân hàng đc thc
hin toàn b hot đng ngân hàng và các hot đng kinh doanh khác có liên quan vì
mc tiêu li nhun theo quy đnh ca lut các TCTD và các quy đnh khác ca pháp
lut
Theo Lut các TCTD nm 2011, NHTM là loi hình ngân hàng đc thc
hin tt c các hot đng ngân hàng và các hot đng kinh doanh khác theo quy
đnh nhm mc tiêu li nhun.
1.2 CácăhotăđngăcaăngơnăhƠngăthngămi
NHTM là t chc tín dng thc hin các hot đng huy đng tin gi ca
công chúng, s dng tin gi huy đng đc cp tín dng và thc hin các dch v
tài chính khác. Trong chng III ca Lut các t chc tín dng nêu ra các hot đng
ca ngân hàng thng mi bao gm:
Hot đng huy đng vn
Hot đng cp tín dng
Hot đng dch v thanh toán
Hot đng ngân qu
Các hot đng khác nh: góp vn, mua c phn, tham gia th trng tin t,
kinh doanh ngoi hi, kinh doanh vàng, kinh doanh bt đng sn, kinh doanh
5
dch v và bo him, nghip v y thác và đi lý, dch v t vn và các dch
v khác liên quan đn hot đng ngân hàng.
1.2.1ăHotăđngăhuyăđngăvn:
NHTM đc huy đng vn di các hình thc sau:
Nhn tin gi ca t chc, cá nhân và các t chc tín dng khác di hình
thc tin gi không k hn, tin gi có k hn và các loi tin gi khác.
Phát hành chng ch tin gi, trái phiu và các giy t có giá khác đ huy
đng vn ca t chc, cá nhân trong nc và ngoài nc.
Vay vn ca các t chc tín dng khác hot đng ti Vit Nam và ca các t
chc tín dng nc ngoài.
Vay vn ngn hn ca ngân hàng nhà nc.
Các hình thc huy đng vn khác theo quy đnh ca ngân hàng nhà nc.
1.2.2 Hotăđngăcpătínădng:
NHTM đc cp tín dng cho t chc, cá nhân di các hình thc cho vay,
chit khu thng phiu và các giy t có giá khác, bo lưnh, cho thuê tài chính và
các hình thc khác theo quy đnh ca Ngân hàng nhà nc nh bao thanh toán tài
tr nhp khu, tài tr xut khu, cho vay thu chi, cho vay theo hn mc tín dng và
hn mc tín dng d phòng Trong các hot đng cp tín dng, cho vay là hot
đng quan trng và chim t trng ln nht. NHTM đc cho các t chc, cá nhân
vay vn di các hình thc sau:
Cho vay ngn hn nhm đáp ng nhu cu vn cho sn xut, kinh doanh, dch
v và đi sng.
Cho vay trung hn, dài hn đ thc hin các d án đu t phát trin sn xut,
kinh doanh, dch v và đi sng.
1.2.3ăHotăđngădchăvăthanhătoánăvƠăngơnăqu:
thc hin các dch v thanh toán gia các doanh nghip thông qua ngân
hàng, NHTM đc m tài khon cho khách hàng trong và ngoài nc. thc hin
thanh toán gia các ngân hàng vi nhau thông qua ngân hàng nhà nc, NHTM
phi m tài khon tin gi ti ngân hàng nhà nc ni NHTM đt tr s chính và
6
duy trì ti đó s d tin gi d tr bt buc theo quy đnh. Ngoài ra chi nhánh ca
NHTM đc m tài khon tin gi ti chi nhánh ngân hàng nhà nc tnh, thành
ph ni đt tr s ca chi nhánh. Hot đng dch v thanh toán và ngân qu ca
NHTM bao gm các hot đng sau:
Cung cp các phng tin thanh toán.
Thc hin các dch v thanh toán trong nc cho khách hàng.
Thc hin dch v thu h và chi h.
Thc hin các dch v thanh toán khác theo quy đnh ca ngân hàng nhà
nc
Thc hin dch v thanh toán quc t khi đc ngân hàng nhà nc cho
phép.
Thc hin dch v thu và phát tin mt cho khách hàng.
T chc h thng thanh toán ni b và tham gia h thng thanh toán liên
ngân hàng trong nc.
Tham gia h thng thanh toán quc t khi đc ngân hàng nhà nc cho
phép.
1.2.4ăCácăhotăđngăkhác:
Ngoài các hot đng truyn thng bao gm huy đng tin gi, cp tín dng
và cung cp dch v thanh toán và ngân qu, NHTM còn có th thc hin mt s
hot đng khác, bao gm: Góp vn mua c phn, tham gia th trng tin t, kinh
doanh ngoi hi, y thác và nhn y thác, cung ng dch v bo him, t vn tài
chính, bo qun vt quý giá
1.3 HoƠnăthinăhotăđngăcaăngơnăhƠngăthngămi
1.3.1 SăcnăthităphiăhoƠnăthin hotăđngăcaăcácăNHTM:
Hoàn thin hot đng là mt trong các phng cách đ các ngân hàng đt
mc tiêu ti đa hóa li nhun. i vi c đông mc tiêu quan trng nht là ti đa
hóa li nhun và li ích c đông, ngân hàng phát trin bn vng, nâng cao hiu qu
và uy tín trên thng trng. đt đc mc tiêu bao trùm và lâu dài này đòi hi
7
các ngân hàng phi kinh doanh hiu qu, trong hot đng kinh doanh ch yu là huy
đng vn và s dng vn đ cho vay phi đm bo an toàn và sinh li ti u.
Hoàn thin hot đng là điu kin sng còn đi vi các ngân hàng. Trong
nn kinh t m ca và hi nhp nh hin nay, các ngân hàng đu phi chu s cnh
tranh ht sc gay gt t các ngân hàng trong nc và nc ngoài. Mun đng vng
và chin thng trong cnh tranh các ngân hàng phi nâng cao hiu qu kinh doanh
ca mình. Các ngân hàng phi luôn to ra và duy trì li th canh tranh thông qua các
sn phm, và dch v tài chính hin đi, gía c và tc đ cung ng. Trong đó, đ duy
trì đc li th v giá c, ngân hàng phi s dng tit kim các ngun lc sn xut
hn so vi ngân hàng khác nhng phi luôn luôn chú trng đn cht lng sn
phm, dch v cung ng cho khách hàng.
Nh vy, hoàn thin hot đng là đòi hi khách quan đ các ngân hàng có
th đng vng trong cnh tranh và đt mc tiêu ti đa hóa li nhun.
1.3.2ăánhăgiáăvăhoƠnăthinăhotăđng caăNHTM
1.3.2.1ăDaătrênăphngădinăkháchăhƠngăcaăngơnăhƠng
Khách hàng là đi tác chính ca ngân hàng trong hot đng kinh doanh.
Trong quá trình hot đng kinh doanh, theo quy lut thì các khách hàng s la chn
mua dch v ti ngân hàng nào có kh nng tho mưn tt nht yêu cu ca h. Vì
vy, đi vi mt ngân hàng c th, đm bo cht lng hot đng kinh doanh trên
phng din khách hàng chính là tìm câu tr li cho câu hi: Ngân hàng phi làm gì
và làm th nào đ đc khách hàng la chn là ngi cung cp dch v cho h? Hay
làm th nào đ gi và thu hút khách hàng mua dch v ca chính ngân hàng mình
mà không phi là mua dch v ca các đi th cnh tranh? V thc cht, câu tr li
chính là hoàn thin hot đng ca ngân hàng nh th nào?
Do vy đánh giá hoàn thin hot đng ca NHTM trên góc đ khách hàng s
bao gm nhng ni dung sau:
S hp lý v giá c sn phm dch v
S lng, chng loi và cht lng sn phm, dch v ngân hàng.
S hp lý và tính hiu qu ca h thng các kênh phân phi.
8
an toàn, uy tín, s thân thin, phong cách giao dch ca ngân hàng.
1.3.2.2ăDaătrênăphngădinăkinhătăxƣăhi
Hot đng kinh doanh ca ngân hàng đc đánh giá thông qua s tn ti và
phát trin luôn hài hòa vi li ích ca xư hi. Ngân hàng phi luôn quan tâm bo b
môi trng và đóng góp tích cc vào s phát trin cng đng. Hiu qu hot đng
kinh doanh ca các NHTM có vai trò rt quan trng bi nó nh hng trc tip đi
vi nn kinh t và s n đnh xư hi. Tình trng thiu lành mnh và hot đng kém
hiu qu ca các NHTM có th có ít nht bn h qu xu đi vi nn kinh t và s
n đnh xư hi
Thănht,ă vă khă nngă huyă đngăvn: Tính kém hiu qu ca h thng
ngân hàng là nguyên nhân chính dn đn s thiu tin tng ca công chúng
vào h thng ngân hàng, làm cho tích ly ni b Vit Nam thp. T l tích
ly ni b thp là nguyên nhân hn ch tng trng dài hn và n đnh, đng
thi làm cho tng trng có khuynh hng l thuc vào các ngun vn bên
nc ngoài.
Thăhai,ăvăhiuăquăđuăt: Do ngân hàng không làm tt chc nng trung
gian tài chính ca mình, các lung vn đu t tim nng trong dân không
hng đn đc nhng kh nng đu t mang li hiu qu cao cho c nn
kinh t và ngi gi tin.
Thă ba,ă vă phngă dină nă đnhă ngơnă sách: li nhun ca NHTM là
ngun vn quan trng đ tái sn xut m rng toàn b nn kinh t quc dân
và bn thân ngân hàng. Vì li nhun là ngun thu nhp ca ngân sách nhà
nc thông qua vic thu thu, trên c s đó giúp cho nhà nc phát trin nn
kinh t, xư hi. Mt khi lng ln n không sinh li ca h thng ngân
hàng s là mt gánh nng ca ngân sách vn đư không đ đ giành cho
nhng mc tiêu xư hi quan trng khác.
Thăt,ăvăphngădinănăđnhăkinhătăxƣăhi: trong mt s trng hp,
khi nhng du hiu không lành mnh ca các ngân hàng tr nên rõ ràng, có
th có mt phn ng dây truyn nguy him khi ngi gi tin đng lot rút
9
tin ra khi h thng, nh hng không ch đn tính n đnh kinh t mà còn
tính n đnh xư hi.
Nh vy, hiu qu trong các hot đng kinh doanh ca ngân hàng là mt
trong nhng điu kin tiên quyt cho kinh t phát trin.
1.3.2.3ăDaătrênăphngădinăNHTM
Di đây chúng ta s xem xét chi tit tng ni dung đánh giá hoàn tin hot
đng ca NHTM đng thi xem chúng tác đng nh th nào đn li nhun và ri ro
hot đng ca ngân hàng.
1) ánhăgiáăhotăđngăbênătrong
HochăđnhăchinălcăngơnăhƠng:ă Trong hoch đnh chin lc ngân hàng
phi xác đnh rõ mc tiêu chin lc sau cùng là gì, đ đt mc tiêu này cn phi
xác đnh đc các mc tiêu ngn hn, lng hóa bng các ch tiêu đnh lng c
th đ đánh giá ngân hàng có đt đc mc tiêu hay không. ng thi vi vic
nm vng mc tiêu đ ra đi ng qun lý ch cht trong ngân hàng phi phân
tích SWOT (đim mnh, đim yu, c hi, nguy c) đ đa ra các gii pháp
nhm đt đc mc tiêu đ ra.
Côngăngh: u t công ngh s tác đng tích cc đn mc tiêu sinh li ca
ngân hàng. Công ngh giúp nâng cao nng lc cnh tranh và tit kim chi phí
hot đng thông qua thay th lao đng trc tip bng thit b hin đi. Thiu đu
t dn đn công ngh lc hu có th khin ngân hàng tr giá vì kém nng lc
cnh tranh.
Phátătrinănhơnălc: ngun nhân lc đóng vai trò rt quan trng trong vic đt
mc tiêu trc mt và mc tiêu sau cùng ca ngân hàng. Ngân hàng cn to điu
kin cho đi ng nhân viên và cán b qun lý tip cn và không ngng cp nht
kin thc đi vi nhng k thut và nhng quy đnh mi nht trong hot đng
ngân hàng.
TìnhăhìnhăhotăđngăcaăngơnăhƠng: ây là ni dung quan trng cn đánh giá,
đc xem xét chi tit thông qua vic xem xét các báo cáo tài chính và phân tích
t s tài chính và ch tiêu li nhun kinh t.
10
ánhăgiáăhotăđngăcaăNHTMăthôngăquaăcácătăsătƠiăchính: đánh
giá hot đng, các t s tài chính ca mt NHTM nào đo sau khi tính toán
cn đc so sánh vi t s ca mt nhóm các NHTM khác hoc so sánh vi
các t s tài chính ca chính ngân hàng đó nhng qua các thi k khác nhau.
Di đây là mt s t s tài chính thng dùng đ đánh giá hot đng ngân
hàng:
Các t s đo ệng ệi nhun:
Liănhunătrênăvnăchăs huă(ROE): T s ROE đc xem là xut
phát đim cho vic đánh giá tình hình tài chính ca mt NHTM. Nu ROE
tng đi thp so vi nhng ngân hàng khác s làm gim đi kh nng thu
hút vn mi cn thit cho s m rng và duy trì v th cnh tranh ca ngân
hàng trên th trng. ROE thp có th hn ch tng trng ca ngân hàng
vì khi y ngân hàng không có c hi tích ly đ tng vn ch s hu, trong
khi hu ht các quy đnh pháp lý đu ràng buc vic gia tng tài sn ca
ngân hàng gn cht vi vic tng vn ch s hu. ROE có th phân chia ra
thành nhiu b phn có th d dàng xác đnh xu hng hot đng ca ngân
hàng. i vi ngân hàng, mc tiêu sau cùng là tng giá tr tài sn cho c
đông nên ROE cc k quan trng. Công thc tình t s này nh sau:
ROE=( Liănhunăsauăthu/Tngăvnăchăsăhu)*100
Trongăđó: Li nhun sau thu đc thu thp t Báo cáo kt qu hot đng
kinh doanh. Tng cng vn ch s hu thu thp t Bng cân đi k toán.
Tng cng vn ch s hu bao gm: Tng cng vn c phn thng, vn
c phn u đưi, li nhun gi li và các qu d tr ca ngân hàng. Mt s
nhà phân tích không k vn c phn u đưi khi xác đnh tng vn ch s
hu ca ngân hàng. Mt s nhà phân tích s dng bình quân vn ch s
hu mu s ca công thc, bng cách ly tng cng vn ch s hu đu
k cng tng vn ch s hu cui k ri chia đôi. Tuy nhiên s khác bit
này nhm mc tiêu gim bt tác đng ca nhng sai lch ch không làm
thay đi bn cht và ý ngha ca t s ROE.
11
Liă nhunătrênă tƠiăsnă (ROA): T s li nhun trên tài sn (ROA) đo
lng kh nng ca ban qun lý s dng các ngun lc nói chung và ngun
lc tài chính ca ngân hàng đ to ra li nhun. ROA thng đc s dng
đ đánh giá hiu qu qun lý ngân hàng. Công thc tính nh sau:
ROA=ă(Liănhunăsauăthu/TngătƠiăsn)*100
Trongăđó: Li nhun hot đng đc ly t Báo cáo kt qu hot đng
kinh doanh, c th là mc li nhun hay thu nhp sau thu. Tng tài sn có
th ly s liu bình quân bng tng tài sn đu k cng tng tài sn cui k
chia đôi, hoc s liu tng tài sn thi đim cui k, tùy theo mc đích
phân tích và cách gii thích ý ngha ca ROA.
Cácăchătiêuăkhácăđoălngăkhănngăsinhăli: Ngoài hai t s c bn
thng s dng là ROE và ROA, còn có mt s ch tiêu khác đc s dng
đ đo lng kh nng sinh li ca ngân hàng. Ba ch tiêu khác đo lng
kh nng sinh li thng đc các NHTM s dng là: thu nhp lưi ròng, t
l lưi ròng và chênh lch lưi sut.
Thuănhpălƣiăròng: là chênh lch gia toàn b doanh thu lưi và chi phí
tr lưi. Chi tiêu này đc báo cáo trên Báo cáo kt qu kinh doanh, nó
bng tng doanh thu lưi tr đi tng chi phí tr lưi.
Tălălƣiăròng: là t l phn trm gia thu nhp lưi ròng và giá tr tài sn
có sinh lưi. Công thc tính t l lưi ròng nh sau:
Tălălƣiăròng=ă(Thuănhpălƣiăròng/ăBìnhăquơnătƠiăsnăcóăsinhălƣi)*100
Trong công thc trên, do s liu t s ly t Báo cáo kt qu kinh doanh
là s liu thi k, trong khi s liu mu s ly t Bng cân đi k toán là
s liu thi đim nên nhiu nhà phân tích đ ngh nên ly bình quân.
Chênhălchălƣiăsut: là ch tiêu hin đi hn đc s dng trong nhng
nm gn đây đ đo lng chênh lch gia kh nng thu lưi và kh
nng chi tr lưi. Công thc tính nh sau:
Chênhălchălƣiăsut=ă((Doanhăthuălƣi/BìnhăquơnătƠiăsnăcóăsinh lãi)-(Chi phí
phiătr/Bìnhăquơnăngunăvnăhuyăđngăphiătrălƣi))
12
Cácătăsăđoălngăriăro
Mc tiêu ca ngân hàng là ti đa hóa giá tr tài sn cho c đông. Ti đa hóa giá
tr đây không ch có ti đa hóa li nhun mà còn phi chú ý đn mc đ ri ro.
đánh giá ri ro ca ngân hàng, chúng ta có th s dng các ch tiêu:
Tălăchoăvay: Ch tiêu này thng đc s dng đ đánh giá mt cách gián
tip cht lng tài sn có ca NHTM. T l cho vay cho bit mc đ theo đó
tài sn có đc s dng đ cp tín dng cho khách hàng. Công thc xác đnh
nh sau:
Tălăchoăvay=ă(DănătƠiăkhonăchoăvay/TngătƠiăsn)*100
Rõ ràng khi ngân hàng có t l cho vay cao thì kh nng sinh li đc ci
thin. Tuy nhiên nu t l này quá cao gn bng 100% thì ri ro hot đng ca
ngân hàng cng tng theo vì khi y ngân hàng dng nh không có tin d tr
cho nhu cu rút vn ca khách hàng
Tăsăthanhăkhon: T s này đc thit k nhm đánh giá mc đ ri ro ca
NHTM. T s thanh khon cho bit mc đ theo đó ngân hàng có th s dng
tài sn d tr đ đáp ng nhu cu rút tin ca khách hàng. Công thc xác đnh:
Tăsăthanhăkhon=ăTƠiăsnădătr/ăNăngnăhnăphiătr.
Trongăđó:
Tài sn d tr bao gm: tin, kim loi quý, đá quý, tin gi ti NH nhà
nc Vit Nam, tin gi ti các ngân hàng nc ngoài và tin gi ti các
T chc tín dng trong nc.
N ngn hn phi tr bao gm: tin gi và tin vay ca các T chc tín
dng trong nc, tin gi ca khách hàng và chng ch tin gi ngn hn
2) ánhăgiáăhotăđngăbênăngoƠi
Thăphn: Th phn là t trng v tài sn, ngun vn huy đng, tín dng
cung cp và các dch v khác mà ngân hàng chim đc so vi các ngân
hàng khác hoc so vi toàn ngành nói chung. Thông thng tht bi trong
vic đáp ng nhu cu ca th trng s đa đn kt qu là gim sút th phn
13
ca ngân hàng. Th phn có tác đng đáng k đn mc tiêu sinh li ca ngân
hàng.
Tuơnăthăcácăquyăđnhăphápă lỦ: Ngân hàng buc phi tuân th các quy
đnh pháp lý có liên quan, nu vi phm ngân hàng Trung ng s áp dng
các bin pháp giám sát hoc áp ch đc bit. Khi mt ngân hàng b đt trong
tình trng giám sát đc bit thì chi phí hot đng ca ngân hàng s gia tng
nh hng đn mc tiêu sinh li ca ngân hàng.
NimătinăcaăcôngăchúngăvƠănhƠăđuăt: Nim tin ca công chúng chính là
s tha nhn ca th trng v mt an toàn và uy tín ca ngân hàng. iu
này rt quan trng bi l dù vn ca ngân hàng có mnh đn đâu chng na,
mt s mt lòng tin ca công chúng s đa đn mt cuc đ xô rút tin hàng
lot và ngân hàng lâm vào tình trng thiu ht thanh khon.
1.3.3 Các nhơnătănhăhngăđnăhoƠnăthin hotăđngăcaăNHTM
1.3.3.1ăYuătăkháchăquan
S phát trin ca nn kinh t
Hot đng kinh doanh mi ngân hàng chu s chi phi mnh m ca môi
trng kinh doanh. i vi ch ngân hàng và nhng ngi kinh doanh ngân
hàng, hot đng kinh doanh mi ngân hàng trong các thi k luôn chu s chi
phi mnh m bi môi trng kinh doanh: kinh t, k thut, lut pháp, tâm lý và
tp quán xư hi. ây là nhng nhân t bên ngoài tác đng mnh m đn hot
đng kinh doanh ca ngân hàng mà ngân hàng không ch đng kim soát đc.
Bt c mt Ngân hàng nào cng chu s chi phi ca các chu kì kinh t. Trong
giai đon nn kinh t phát trin n đnh, doanh nghip làm n tt thì xư hi có
nhiu nhu cu m rng hot đng sn xut kinh doanh nên nhu cu vay vn
tng. Mt khác nn kinh t phát trin, thu nhp bình quân đu ngi cao, t l
tht nghip thp s làm tng nhu cu tiêu dùng, thay đi thói quen tiêu dùng ca
ngi dân và to kh nng tit kim do đó to trin vng kinh doanh tiêu dùng.
Ngc li nn kinh t suy thoái, dn đn nn kinh t gim kh nng hp th vn
14
cho nn kinh t gim do đó d tha đng vn, không nhng hot đng kinh
doanh không đc m rng mà còn b thu hp.
H thng pháp lut
Trong nn kinh t th trng mi thành phn kinh t đu có quyn t ch v hot
đng sn xut kinh doanh nhng phi đm bo trong khuôn kh ca pháp lut.
Nu nhng quy đnh ca pháp lut không rõ ràng, không đng b, có nhiu k h
thì s rt khó khn cho Ngân hàng trong các hot đng nói chung và hot đng
kinh doanh nói riêng. Vi nhng vn bn pháp lut đy đ rõ ràng, đng b s to
điu kin cho Ngân hàng yên tâm hot đng kinh doanh, cnh tranh trong lnh vc
kinh doanh. ây là c s pháp lý đ Ngân hàng khiu li, t cáo khi có tranh chp
xy ra. iu đó giúp Ngân hàng tng cng hot đng kinh doanh .
S thay đi nhng ch chng chính sách v Ngân hàng cng gây nh hng đn
kh nng tr n ca doanh nghip. S thay đi v c cu kinh t, chính sách xut
nhp khu mt cách đt ngt gây sáo chn hot đng sn xut kinh doanh ca
doanh nghip. Doanh nghip không tiêu th ht đc sn phm hay cha có
phng án kinh doanh mi dn đn n quá hn, n khó đòi. Qun lý Nhà nc đi
vi các doanh nghip còn nhiu s h. Nhà nc cho phép nhiu doanh nghip
đc sn xut kinh doanh vi nhiu chc nng, nhim v vt quá trình đ, nng
lc qun lý dn đn ri ro, thua l, làm gim cht lng tín dng.
Do đó h thng pháp lut cng nh hng đn hot đng kinh doanh ca Ngân
hàng thng mi.
1.3.3.2ăYuătăchăquan
Hot đng kinh doanh Ngân hàng ngày càng tng cng ph thuc phn ln vào
các nhân t to nên sc mnh ca Ngân hàng.
Ngun vn ca Ngân hàng:
Mt Ngân hàng cng nh mt doanh nghip, mun tin hành hot đng sn
xut kinh doanh thì phi có vn. Hai ngun vn ch yu ca Ngân hàng là vn t có
và vn huy đng.
15
Ngân hàng thng mi nm trong h thng Ngân hàng chu s tác đng ca
chính sách tin t, chu s qun lý ca Ngân hàng trung ng và tuân th các qui
đnh ca lut Ngân hàng. Mt Ngân hàng ch đc huy đng mt s vn gp 20 ln
s vn t có. iu đó có ngha là nu vn t có càng ln, kh nng đc phép huy
đng vn càng cao, và Ngân hàng càng d dàng hn trong vic thc hin các hot
đng kinh doanh ca mình.
c đim khác nhau c bn trong ngun vn ca thng mi và các doanh
nghip phi tài chính là các Ngân hàng thng mi kinh doanh ch yu bng ngun
vn huy đng t các thành phn kinh t còn các doanh nghip khác hot đng bng
ngun vn t có là chính.
Ta bit Ngân hàng kinh doanh bng ngun vn huy đng ca mình. Mà hot
đng kinh doanh ca Ngân hàng ngày càng đc tng cng, s lng và cht
lng kinh doanh càng ln khi mà ngun vn ca Ngân hàng phi ln mnh. khi
ngun vn ca Ngân hàng tng trng đu đn, hp lý thì Ngân hàng có thêm nhiu
tin cho khách hàng vay, điu đó cng có ngha là hot đng kinh doanh ca Ngân
hàng đc tng cng và m rng. Còn nu lng vn ít thì không đ tin cho
khách hàng vay, Ngân hàng s b l nhiu c hi đu t, li nhun ca Ngân hàng
s không cao và vic tng cng hot đng kinh doanh s b hn ch. Nhng nu
vn quá nhiu, Ngân hàng kinh doanh ít so vi lng vn huy đng (h s s dng
vn thp) thì s gây ra hin tng tn đng vn. Lng vn tn đng này không
sinh li và lãi sut phi tr cho nó s làm gim li nhun ca Ngân hàng.
Vì vy vic nghiên cu tình hình huy đng vn ca Ngân hàng là quan trng
khi mun tng cng hot đng kinh doanh.
Chính sách tín dng:
Chính sách tín dng bao gm các yu t gii hn mc kinh doanh đi vi
mt khách hàng, k hn ca khon vay, lãi sut kinh doanh và mc l phí, phng
thc kinh doanh, hng gii quyt phn khách hàng vay vt gii hn, x lý các
khon vay có vn đ tt c các yu t đó có tác dng trc tip và mnh m đn
vic m rng kinh doanh ca Ngân hàng. Nu nh tt c nhng yu t thuc chính