GIẢI PHÁP NÂNG CAO HOẠT ĐỘNG SÁP NHẬP VÀ NUA LẠI CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI VIỆT NAM.PDF

BăGIÁOăDCăVẨăẨOăTO
TRNGăIăHCăKINHăTăTP.HCM










HUNHăTHANHăHNG











LUN VN THC S KINH
T

THẨNHăPHăHăCHệăMINHăậ 2013
GIIăPHÁPăNỂNGăCAOăHOTăNG
SÁPăNHPăVẨăMUAăLIăTIăCÁCă
NGỂNăHẨNGăTHNGăMIăVITăNAM


BăGIÁOăDCăVẨăẨOăTO
TRNGăIăHCăKINHăTăTP.HCM









HUNHăTHANHăHNG

Chuyên ngành: Tài Chính ậ Ngân Hàng
MS: 60340201


LUN VN THC S KINH
T



NGIăHNGăDNăKHOAăHC:
GS.TSăDNGăTHăBỊNHăMINH








THẨNHăPHăHăCHệăMINHăậ 2013

GIIăPHÁPăNỂNGăCAOăHOTăNGă
SÁPăNHPăVẨăMUAăLIăTIăCÁCă
NGỂNăHẨNGăTHNGăMIăVITăNAM

MCăLC
TRANG BÌA PHăă
LIăCAMăOAN
MC LC
DANH MC CÁC T VIT TT
DANH MC CÁC BNG BIU
LIăMăU 1
CHNGă1: 4
CăSăLụăLUNăVăHOTăNGăSÁPăNHPăVẨăMUAăLIăNGỂNăHẨNGă
THNGăMI 4
1.1 LụăLUNăCHUNGăVăM&AăNGẨNHăNGỂNăHẨNG 4
1.1.1 KháiănimăM&AătrongăngƠnhăngơn hàng 4
1.1.2 PhơnăloiăhotăđngăM&A 4
1.1.3 CácăphngăthcăthcăhinăM&A 6
1.1.4 TácăđngăcaăhotăđngăM&A 8
1.1.5 NiădungăcaăquáătrìnhăM&A 11
1.1.6 nhăgiáătrongăM&A 12
1.2 HIUăQUăHOTăNGăM&AăTIăCÁCăNGỂNăHẨNG 18
1.2.1 Kháiănim 18
1.2.2 MtăsăchătiêuăđánhăgiáăhiuăquăhotăđngăM&AăngơnăhƠng 18
1.3 KINHăNGHIMăM&AăCÁCăNCăTRểNăTHăGIIăVẨăBẨIăHCăCHOă
VITăNAM 19
1.3.1 KinhănghimăthƠnhăcôngăvƠănguyênănhơnăthtăbiătrongăhotăđngăM&Aăcácăncă
trênăthăgii 19
1.3.2 MtăsăbƠiăhcăchoăVităNam 21
CHNGă2: 23
THCăTRNGăHOTăNGăSÁPăNHPăVẨăMUAăLIăTIăCÁCăNGỂNăHẨNGă
THNGăMI CăPHNăVITăNAM 23
2.1 TNGăQUANăTỊNHăHỊNHăVẨăCăIM HOTăNGăM&AăNGỂNă
HẨNGăTIăVITăNAM 23

2.1.1 TìnhăhìnhăhotăđngăM&AătiăVităNamăsoăviăcácăncătrongăkhuăvc 23
2.1.2 căđim hotăđngăM&Aăngân hàng tiăVităNam 25
2.1.3 ThcătrngăvătìnhăhìnhăhotăđngăM&AăNHTMătiăVităNam 27
2.2 CÁCăPHNGăTHCăM&AăNGỂNăHẨNGăPHăBINăTIăVITăNAM 34
2.3 CÁCăPHNGăPHÁPăNHăGIÁăM&AăNGỂNăHẨNGăTIăVITăNAM 34
2.4 PHÂN TÍCH HIUăQUăHOTăNGăM&AăNHTMăTIăVITăNAM 38
2.4.1 Mărngămngăliăhotăđng,ănơngăcaoăhiuăquăcôngăngh 38
2.4.2 Tngăquyămô,ătimălcătƠiăchính 39
2.4.3 TngăthăphnăchoăvayăvƠăhuyăđngăvn. 40
2.4.4 Nơngăcaoăhiuăquăhotăđng 42
2.5 TÁCăNGăCAăM&AăNăHăTHNGăNGỂNăHẨNGăVẨăNNăKINHăTă
VITăNAM 44
2.5.1 Tác đng tích cc 44

2.5.2 Tác đng tiêu cc 47
2.6 ÁNHăGIÁăTHCăTRNGăM&AăNGỂNăHẨNGăTIăVITăNAM 49
2.6.1 ăuăđim 49
2.6.2 Hnăch 50
2.6.3 Nguyênănhơnăhnăch 55
2.7 NHNăDINăCăHIăVẨăTHÁCHăTHCăIăVIăHOTăNGăM&Aă
NHTMăTIăVITăNAM 56
2.7.1 Căhiă(Opportunities) 57
2.7.2 Tháchăthcă(Threats) 58
2.8 NHỂNăTăTHÚCăYăVẨăNHNGăVNăăKHịăKHNăCNăGIIă
QUYTăNHMăYăMNH HOTăNGăM&AăNHTMăTIăVITăNAM 59
2.8.1 NhơnătăthúcăđyăhotăđngăM&A 59
2.8.2 Nhngăvnăđăkhóăkhnătnătiăcnăđcăgiiăquyt 60
CHNGă3: 61
GIIăPHÁPăNỂNGăCAOăHIUăQUăCHOăHOTăNGăM&AăNGỂNăHẨNGă
THNGăMIăTIăVITăNAM 61

3.1. NHăHNGăHOTăNGăM&AăNGỂNăHẨNGăTHNGăMIăTIă
VITăNAMăNăNMă2020 61
3.1.1. Mcătiêuăđnhăhng 61
3.1.2. Niădungătrinăkhai 61
3.1.3. DăbáoăxuăhngăhotăđngăM&A 63
3.2. GIIăPHÁPăIăVIăNGỂNăHẨNGăTHNGăMIăVITăNAMăNHMă
NỂNGăCAOăHIUăQUăHOTăNGăM&A 64
3.2.1. GiiăphápătrongăphngăphápăđnhăgiáăngơnăhƠng 64
3.2.2. GiiăphápăgimăthiuăthităhiăchoăngơnăhƠngătrongămtăsăphngăthcăthcăhină
M&AămangătínhăchtăắthônătínhẰ 66
3.2.3. GiiăphápăđiăviăNHTMăgiaiăđonătrcăvƠătrongăquáătrìnhăthcăhinăM&A 66
3.2.4. GiiăphápăđiăviăNHTMăgiaiăđonăsauăkhiăktăthúcăquáătrìnhăM&Aăậ ắhuă
M&AẰ 70
3.3. CÁCăGIIăPHÁPăVăMỌăIăVIăNHẨăNCăVẨăNGỂNăHẨNGăNHẨă
NCăGịPăPHNăNỂNGăCAOăHIUăQUăCHOăHOTăNGăM&AăTIăCÁCă
NHTMăVITăNAM 72
3.3.1. iăviăNhƠănc 72
3.3.2. iăviăNgơnăhƠngăNhƠănc 75
KTăLUN 78
TÀI LIUăTHAMăKHO
PHăLCă01
PHăLCă02

DANH MC CÁC TăVIT TT



STT
Tênăđyăđ
Vitătt
1
TălăanătoƠnăvnătiăthiu
CAR
2
Chiănhánhă&ăPhòngăgiaoădch
CN&PGD
3
Sápănhp vƠămuaăli
M&A
4
Ngân hàng
NH
5
NgơnăhƠngănhƠănc
NHNN
6
NgơnăhƠngăthngămi
NHTM
7
NgơnăhƠngăthngămi căphn
NHTMCP
8

TălăliănhunăthunătrênătngătƠiăsn
ROA
9
Tălăliănhunăthunătrênăvnăchăsăhu
ROE
10
Tăchcătínădng
TCTD
11
Tăchcăthngămiăthăgii
WTO
12
Công ty kim toán PricewaterhouseCoopers
PwC









DANHăMCăCÁCăBNG,ăBIU


Bngă2.1:ăGiáătrăvƠăsălngăthngăvăM&Aătiă06ăncăđangăphátătrinătrongăkhuă
vcăChơuăÁăậ TháiăBìnhăDngă(tănmă2007-2010) 23
Bngă2.2: MtăsăthngăvăM&AăngơnăhƠngăgiaiăđonă1990ăậ 2004 27
Bngă2.3: MtăsăthngăvăM&AăgiaănhƠăđuătăncăngoƠiăvƠăNHTMăCPăVită

Nam 29
Bngă2.4: MtăsăthngăvămuaăbánăcăphnăgiaăcácăNHăniăđa. 31
Bngă2.5: CácăchătiêuătƠiăchínhăcaă3ăngơnăhƠngătrcăsápănhp 32
Bngă2.6:ăMtăsăchătiêuăhotăđngăcaăngơnăhƠngăSCBăsauăhpănht 32
Bngă2.7:ăuătăcaăcácătpăđoƠnăkinhăt,ădoanhănghipătiăcácăNHTMăCP 33
Bngă2.8:VnăđiuălăcaămtăsăngơnăhƠngă(2005ăậ 2011) 39
Bngă2.9:ăTngăquyămôătƠiăsnăcaămtăsăngơnăhƠngă(2005ăậ 2011) 40
Bngă2.10:ăSoăsánhăROAăcaăcácăngơnăhƠng 42
Bngă2.11:ăSoăsánhăROEăcaăcácăngơnăhƠng 42
Bngă2.12:ăTălăCARăcaămtăsăngơnăhƠngătiêuăbiuăquaăcácănm 44
Bngă2.13:ăSălngăcácăloiăhìnhăTCTDătiăVităNamă(đnă31/12/2012) 50
Bngă2.14:ăMtăsăchătiêuăcăbnăvăhăthngăngơnăhƠngăVităNam 50
Biuăđă2.1: CăcuăsălngăvƠăgiáătrăthngăvăM&AătiăcácăncăkhuăvcăChơuăÁă
ậ TháiăBìnhăDngă(nmă2010) 24
Biuăđă2.2: GiáătrăthngăvăM&AătiăVităNamăgiaiăđonă2005ăậ 2010 24
Biuăđă2.3: SălngăthngăvăM&AătiăVităNamăgiaiăđonă2005ăậ 2010 25
Biuăđă2.4: BiuăđăthăhinăsăthngăvăvƠăgiáătrăgiaoădchăcaăM&AăngƠnhătƠiă
chính - ngơnăhƠngăVităNamă(2007-2011) 25
Biuăđă2.5: CăcuăthăphnăhuyăđngăvnăcaăcácăkhiăngơnăhƠngă 41
Biuăđă2.6:ăBiuăđătngătrngătínădngăkhiăNHTMăCPăquaăcácănm 41





LIăMăU


1. Tínhăcpăthităvà lý do chnăđătƠi
SápănhpăvƠămuaăliă(M&A)ălƠăxuăthăttăyuăcaămtănnăkinhătăphátătrin.ăcă
bit,ăviăxuăhngătoƠnăcuăhóaănnăkinhătănhăhinănay,ăhotăđngăM&A ngày càng
đcăquanătơm,ăuătiênăsădngănhămtăchinălcăkinhădoanhătrênănhiuălnhăvc.ăTrên
th gii, hot đng sáp nhp vƠămuaăliăđã đc hình thành rtăsm và ph bin  các
nc có nn kinh t th trng. HotăđngăM&A dinăra mnhămăăM, Châu ỂuăvƠăđnă
Châu Á. VƠăVităNamăậ mtănnăkinhătămiăniăcaăChơuăÁăcngăkhôngăthăđngăngoƠiă
xuăthănƠy.
Sauă5ănmăgiaănhpăWTO,ăkinhătăVităNamăđangăđcăk vng hoà nhp cùng
kinh t th gii, tn dng nhng thiăcăđăphátătrin. VităNamăphiămăcaăhoàn toàn
thătrngătƠiăchínhătăngƠyă01/01/2012ătheoăcamăktăkhiăgiaănhpăWTO.ăKhiăcánhăcaă
hiănhpămăra,ăcùngăviănhngăliăíchămƠătoƠnăcuăhóaăđemăli,ăngƠnhăngơnăhƠngăcngă
chuărtănhiuăápălcătrongămtămôiătrngăcnhătranhăkhcălit.ăThêmăvƠoăđóălƠănhngă
nhăhngăcaăcácăcucăkhngăhongătƠiăchínhătoƠnăcuăđnăhăthngătƠiăchínhăngƠyăcƠngă
rõănétăvƠăcùngăviălătrình ắCăcuăliăhăthngătăchcătínădngăgiaiăđonă2011-2015Ằă
theoăQuytăđnhă254/Q-TTg nhmăxơyădngăhăthngăngơnăhƠngănăđnh,ăvng mnhă
vƠăanătoƠn,ăNHNNăđƣănhn thyăhotăđngăM&Aănhămtăchinălcăkinhădoanhăhiuă
qu.ăM&AăgiúpăcácăNHTMănơngăcaoăscăcnhătranh,ămărngăquyămôăvăvn,ătƠiăsn,ă
hotăđngăhiuăquăhnăgópăphnăxơyădngăhăthngătƠiăchínhăqucăgia phátătrin.
Hotăđng M&Aămiăthcăsăphăbin ăVităNamătrongă10ănmăgnăđơy và ngày
càng tng báo hiu mt tín hiuătt cho nn kinh t, làm tng sc cnh tranh ca các
doanh nghipăVit Nam. Mcădù còn mi m nhng  nc ta đã có nhiu thng v
đìnhăđám bi s kt hp ca nhng thng hiu đã có tên tui, v trí trên th trng,ăch
yu thucălnh vc chng khoán, bo him, tài chính, ngân hàng. Tuy nhiên, vì còn khá
miămănênănhngăthngăvăM&AăcaăcácăngơnăhƠngăngoƠiăcácăcăhiănơngăcaoănngă
lcăcnhătranhăphátătrinăthìăhotăđngănƠyăcngătimănănhiuăriăro,ătháchăthc.
2


Cng chính vì hotăđngăM&Aădin raărtăsôiăđngăvƠăphátătrin,ătuyăcònămiăm,ă

săkhai,ătnătiănhiuăđimăbtăcp,ăyuăkémămƠăđóălƠălỦădoăem chn đ tài ắGii pháp
nâng cao hotăđngăsápănhpăvƠămua liătiăcácăngơnăhƠngăthngămiăVităNamẰ.

2. McătiêuănghiênăcuăđătƠi
McăđíchăcaălunăvnălƠănghiênăcu căsălỦăthuytănóiăchung,ăđánhăgiáăvăthcă
trngăhotăđngăsápănhp,ămuaăliăngơnăhƠngăthngămiăăVităNamănóiăriêng.ăTăđó đă
xut mt s gii pháp điăviăcácăCăquanăqunălỦăNhƠănc,ăNgơnăhƠngănhƠănc,ăcácă
ngơnăhƠngăthngămiănhmăgópăphnănơngăcaoăhnănaăhotăđngăM&A tiăcác ngân
hƠngăthngămiăVităNam.

3. iătngăvƠăphmăviănghiênăcuăđătƠi
i tng nghiên cu ca lun vn là hot đng sáp nhp,ămua li ca các ngân
hàng thng mi Vit Nam và các vn đ có liên quan.
Phmăviănghiênăcu:
- Thi gian: phơnătíchăthcătrngăM&AătiăcácăngơnăhƠngăthngămiăVităNamătă
nmă1999 đnă2013 vƠăcácăkinănghăđnănmă2020.
- Không gian:ătrênăphmăviăcănc.

4. PhngăphápănghiênăcuăcaăđătƠi
Lun vn đc nghiên cu da trên phng pháp h thng, tngăhp, phân tích,
so sánh, d báo, thng kê, kt hp vi nn tng kin thc kinh tăhc, tài chính ậ ngân
hàng đ h thng hóa lý lun, nêu lên nhng ni dungăc bn v sáp nhp, và mua li
ngân hàng, cùng vi thc trng và các gii pháp cho vn đ này.

5. Tìnhăhìnhănghiênăcuă
ăVităNam,ăcácăcôngătrìnhănghiênăcuăvăhotăđngăM&AătrongălnhăvcăngơnăhƠngă
khôngănhiu,ăphnălnălƠăcácănghiênăcuănh,ăch đánhăgiáăcácăkhíaăcnhăriêngălăăcaăhotă
đngănƠy.ăVăcácăsáchăchuyênăkhoăvƠăbƠiăbáoăcóăliênăquanăđnăhotăđngăM&A,ăhinătiăcóă
mtăsăcôngătrìnhătiêuăbiuănh:ăấXuăhngăsápănhp,ăhpănhtăcaăcácăNHTMăVităNamẦă
3

caă tácă giă Trnă Thanhă Longă đngă trênă tpă chíă khoaă hcă vƠă đƠoă toă Ngơnă hƠngă thángă
04/2007ă;ăấLunăc khoaăhcăvƠăthcătinăxơyădng cácătpăđoƠnătƠiăchínhăăậ ngơnăhƠngătiă
VităNamẦăcaăPGS.TSăLêăHoƠngăNgaăđngătrênătpăchíăThătrngăTƠiăchínhătinătăsă5ă
ngày 01/03/2008;ăấGiiăphápăđiviăcácăngơnăhƠngăthngămiăVităNamăgópăphnăthúcăđyă
hotăđngăsápănhp,ămuaăliăngơnăhƠngẦăcaăTS.ăNguynăTh Loan đngătrênătpăchíăngơnă
hƠngăsăraăngƠyă24/12/2010; «M&A ngân hàng:ămuaăliăcácănngălcăcnăthitẦăcaătácăgiăă
NguynăTùngăGiang đngătrênătpăchí KinhătăVităNamăsăraăngƠyă04/04/2012.
NgoƠiăraăcònăcóăcácăbuiăhiăthoăbƠnăvăăvnăđăM&AăngơnăhƠngăvƠăt nmă2009ă
DinăđƠnăM&Aăđcăt chcăhƠngănmădoăbáoăuătăvƠăCôngătyăAVMăVietnamăphiăhpă
tăăchc,ăviăsăăbo trăcaăBăKăhochăvƠăuăt.

6.ăăăimămiăcaălunăvn
LunăvnănghiênăcuăthcătrngăhotăđngăsápănhpăvƠămuaăliăngơnăhƠngătiăVită
Namăcùngăvi phngăthcăthcăhinăvƠăphngăphápăđnhăgiáăM&Aăphăbin.ăTăđóă
đaăraănhnăđnhăđánhăgiáăvătìnhăhình,ăđcăđimăhotăđngăM&AăngơnăhƠngăhinănay.ă
Trênăcăsăđó,ăđnhăhngăphátătrinăhotăđngăM&Aăđnănmă2020ăvƠăgiăỦămtăs giiă
pháp nhmănơngăcaoăhiuăquăchoăhotăđngăM&AătiăcácăngơnăhƠngăthngămiăVită
Nam trongăthiăgianăti.

7. Băccăcaălunăvn
Lun vn gm ba phn chính:

- Chng 1: Tngăquanăvăhiuăquăhotăđngăsáp nhp và mua liăngơnăhƠng
thngămi.

- Chng 2: Thc trng hot đng sáp nhp và mua li tiă cácă ngân hàng
thngămiăVităNam.
- Chng 3: Giiăpháp nâng cao hot đng sáp nhp và mua li tiăcácăngân

hƠngăthngămiăVităNam.

4


CHNGă1:

CăSăLụăLUNăVăHOTăNGăSÁPăNHPăVẨă
MUAăLIăNGỂNăHẨNGăTHNGăMI

1.1 LụăLUNăCHUNGăVăM&A NGÀNH NGÂN HÀNG
1.1.1 KháiănimăM&AătrongăngƠnhăngơnăhƠng
Theoăđiuă4ă ậ Thôngă tă04/2010/TT-NHNN quyăđnhăM&Aăđiă viă tă chcătínă dngă
đcăđnhănghaănhăsau:
- Sápănhpătăchcătínădng lƠăhìnhăthcămtăhocămtăsătăchcătínădngă(sauăđơyă
giălƠătăchcătínădngăbăsápănhp)ăsápănhpăvƠoămtătăchcătínădngăkhácă(sauăđơyăgiă
lƠătăchcătínădngănhnăsápănhp)ăbngăcáchăchuynătoƠnăbătƠiăsn,ăquyn,ănghaăvăvƠă
liăíchăhpăphápăsangătăchcătínădngănhnăsápănhp,ăđngăthiăchmădtăsătnătiăcaă
tăchcătínădngăbăsápănhp.
- Hpănhtătăchcătínădng lƠăhìnhăthcăhaiăhocămtăsătăchcătínădngă(sauăđơy
giălƠătăchcătínădngăbăhpănht)ăhpănhtăthƠnhămtătăchcătínădngămiă(sauăđơyăgiă
lƠătăchcătínădngăhpănht)ăbngăcáchăchuynătoƠnăbătƠiăsn,ăquyn,ănghaăvăvƠăliă
íchăhpăphápăsangătăchcătínădngăhpănht,ăđngăthiăchmădtăsătnătiăcaăcácătă
chcătínădngăbăhpănht.
- Muaăliătăchcătínădng lƠăhìnhăthcămtătăchcătínădngă(sauăđơyăgiălƠătăchcă
tínădngămuaăli)ămuaătoƠnăbătƠiăsn,ăquyn,ănghaăvăvƠăliăíchăhpăphápăcaătăchcătínă
dngăkhácă(tăchcătínădngăbămuaăli).ăSauăkhiămuaăli,ătăchcătínădngăbămuaăliătră
thƠnhăcôngătyătrcăthucăcaătăchcătínădngămuaăli.

1.1.2 PhơnăloiăhotăđngăM&Aă

1.1.2.1 Phân loi da trên hình thc liên kt
- M&A theo chiu ngang (Horizontal Merger) là giao dch M&A gia hai ngân hàng
5


cnh tranh trc tip v mt dòng sn phm và dch v trong cùng mt th trng
. Kt
qu ca giao dch này có thăs mang li cho bên sáp nhp nhiu li ích: m rng th
trng, gim bt điăth cnh tranh, tn dng ngun lc v con ngi, h thng
công ngh kăthutầ
- M&A theo chiu dc (Vertical Merger) là giao dch M&A gia mt ngân hàng vi
mtădoanh nghip là khách hàng caă chính ngân hàng đó (M&A tin ậ forward) hoc
gia mt ngân hàng vi mtă doanh nghip là nhà cung ng choă h (M&A lùi ậ
backward). M&A theo chiu dc mang li cho ngân hàng bên mua các li ích nh: kim
soát đc ri ro khi cp tínădng cho khách hàng,ăgim các chi phí trung gian
- M&A kt hp (Conglomeration) là giao dch M&A din ra gia ngân hàng và doanh
nghipăkhác hotăđng  các lnh vc kinh doanh, ngànhăngh không liên quan vi nhau.
Mt tên gi khác ca giao dch này là ắM&A hình thành tp đoànẰ. Li ích ca hot
đng M&A này là gim thiu ri roănh đa dng hóa, tit kim chi phí gia nhp th
trng và li nhun gia tngănhăcó nhiu sn phm dch v.
1.1.2.2 Phân loi da trên phm vi lãnh th
- M&A trong nc là hot đng M&A din ra gia các ngân hàng trong cùng mt lãnh
th qucăgia.
- M&A xuyên biên gii là hot đng M&A din ra gia các ngân hàng thuc các quc
gia khác nhau. Tuy nhiên, các thng vă M&A này din ra phc tp hn so vi
M&A trong nc. Nguyên nhân là do có s khác bit v môi trng chính tr, kinh t,
vn hóa, phongătc truyn thng,ănguyên tcăkătoán gia cácăqucăgia.
1.1.2.3 Phân loi da trên chin lc mua li
- M&A thân thin (friendly takeover) là mt giao dch M&A mà c hai bên ngân hàng
đu mun thc hin vì h đu cm thy mình s có li tăthng vănày.

- M&A có ý đ thôn tính (hostile takeover) là mt giao dch M&A mà mtăbên bng
miăcách phi mua li bên kia btăk bên bán có đngăỦ hay không. Trong trng hp
này bên mua s dùng tim lc tài chính ca mình đ mua li ngơnăhƠngămcătiêu nhm
trit tiêu s cnh tranh ca điăth đó.
6


1.1.3 CácăphngăthcăthcăhinăM&Aă
Cách thc thc hin M&A rt đa dng và mang tính chuyên bit tùyăthuc vào mc
tiêu, đc đim qun tr, cu trúc s hu và u th so sánh caăcác ngân hàng liên quan
trong tng trng hp căth. Các giaoădchăM&A không chălƠăphép cngăđnăthunăca
các ngân hàng vi nhau mà còn kéo theo hàng lot các vn đ v tăcách pháp nhân, tài
chính, thng hiu, th phn, kim soát tp trung kinhăt, kimăsoát giao dch c phiuầă
Cóăthăchia thành các phng thc giao dch nhăsau:
1.1.3.1 Chào thu (Tender offer)
Chào thu là phng thc M&A mà  đó ngân hàng có ý đnh mua đt (buyout)
toàn b ngân hàng khác và đ ngh c đông hin hu ca ngân hàngăđóăbánăliăcăphn
ca hăvi mc giá cao hnăth trng rtănhiuă(premium price). Và giá chào thu đó
phi đ hp dn đ đa s c đông chp nhn t băquyn s hu cngănh quyn qun lý
ngân hàng ca mình. Hình thc M&A này thngăđc ápădngătrong các văthônătínhă
đi thăcnh tranh. Ngân hàngăb mua thng là ngân hàng yu hn. Tuy nhiên, vn có
mt s trng hpămtăngơnăhƠngănh ắnutẰ đc mtăđi th nng ký hn, đó là khi h
huy đngăđc ngun tài chính khng l t bên ngoài đ thc hin v thôn tính. Các
ngân hàng thc hin thôn tính theo hình thc này thng huy đng ngun tinămt bng
cách: sădng thng dăvn, huy đng vn tăc đông hin hu thông qua phát hành că
phiuămi hoc tr cătc bng căphiu, phát hành trái phiuăchuyn đi, vay t các t
chc tín dng khác. im đáng chú ý trong thngăvăắchàoăthuẰ là ban qun trăngân
hàng mc tiêuăbăgt ra ngoài và mtăquynăđnh đot, bi vì đây là s trao đi trc
tip gia ngân hàng thôn tính và căđông ca ngân hàng mc tiêu.
1.1.3.2 Lôi kéo c đông bt mãn (Proxy fights)

Hình thc M&A này cng đc s dng vi mc đích thôn tính đi thăcnh tranh.
Khi ngân hàngămcătiêuăđang lâm vào tình trng kinh doanh yu kém và thua l thì luôn
có mtăb phn không nh c đông bt mãn, mun thayăđi ban qun tr và điu hành
ca ngân hàng mình. Bên mua có th li dngătình hình này đ lôi kéo b phn c
đông đó.ă Trc tiên, h s mua mt sălng c phn tng đi ln trên th trng
7


(nhng cha đ sc đ chi phi)ăđ tr thành c đông ca ngân hàng. Sau khi nhn
đc s ng h, h và các căđôngăbt mãn s triuătpăhpăiăhiăcăđông, hi đăsă
lng căphn chiăphi đăloi ban qun tr c và bu đi din ca h vào Hi đng qun
tr mi.
1.1.3.3 Thng lng t nguyn (Friendly mergers)
- NuăcăhaiăngơnăhƠngăđuănhnăthyăliăíchăchungătimătƠngătrongămtăvăsápănhpăvƠă
cóănhiuăđimătngăđngăgiaăhaiăthcăthă(văvnăhóaătăchc,ăthăphn,ăsnăphmădchă
vầ),ăngiăđiuăhƠnhăsăxúcătinăđăbanăqunătrăcaăhaiăngơnăhƠngăngiăliăvƠăthngă
thoăchoămtăhpăđngăsápănhp.ăCóăkhôngăítătrngăhp,ăchăsăhuăcaăcácăngơnăhƠngă
nh,ăthuaălăhocăyuăthătrongăcucăcnhătranhătìmăcáchărútăluiăbngăcáchăbánăli,ăhocă
t tìmăđnăcácăngơnăhƠngălnăhnăđăđănghăđcăsápănhpăhòngăltăngcătìnhăthăcaă
ngơnăhƠngămìnhătrênăthătrng.ă
- Ngoài các phng án chuyn nhng căphiu, tài sn, tinămtăhay kt hp tin mt
và n, hai bên thc hin M&A còn có th chn phng thc hoánăđi c phiu (stock
swap) đ bin c đông ca ngân hàng này tr thành căđông ca ngân hàng kia và
ngc li.ăMt hình thc khá ph bin trong thiăgianăgn đây là traoăđiăcăphn đă
nmăgi chéo săhu ngân hàng ca nhau. Thc cht, hình thc này mang tính liên minh
hn là sáp nhp và vic này xut phátăt đngăc liên minh gia hai ngân hàng nhm chia
s nhiuăđim chungăvăli ích, khách hàng Vì vy,ăv sáp nhp này thng có li cho
c hai bên.
1.1.3.4 Thu gom c phiu trên th trng chng khoán
NgơnăhƠngăcóăỦăđnhăthơuătómăsăgiiăngơnăđăgomădnăcăphiuăcaăngơnăhƠngămcă

tiêuăthôngăquaăgiaoădchătrênăthătrngăchngăkhoán,ăhocămuaăliăcácăcăđôngăchină
lcăhinăhu.ăPhngăánănƠyăđòiăhiăthiăgian,ăđmăboăbíămt,ănuăkhôngăgiáăcăphiuă
s tngăvtătrênăthătrng.ăNgcăli,ăcáchăthơuătómănƠyănuăđcăthcăhinădnădnăvƠă
trôiăchy,ăngơnăhƠngăthônătínhăsăcóăthăđtăđcămcăđíchăcuiăcùngăcaămìnhămtăcáchă
êmăthm,ăkhôngăgơyăxáoăđngălnăchoăđiăthăcaămình,ătrongăkhiăchăcnătrămtămc
giáărăhnăsoăviăhìnhăthcăchƠoăthuărtănhiu.
8


1.1.3.5 Mua li tài sn
Bên mua có th đn phng hoc cùng ngân hàngămcătiêu đnhăgiá tài sn ca bên
bán (hăthng thuê mtădoanhănghip chuyênăngƠnhăđnh giá tài snăđcălp). Sau đó
các bên s tin hành thng tho đ đa ra mc giá phù hp (cóăthăcao hoc thp
hn). Phng thc thanh toán cóăth bng tinămt và n.ăim hn ch ca phng thc
này là các tài sn vô hình nhăthng hiu, thăphn, khách hàng, nhân s, vn hóa t
chc rt khó đc đnh giá và đc các bên thng nht. Do đó, phng thc này
thng ch áp dng đ tip qunăliăcác ngân hàng nh, mà thc cht là nhmăđn h
thngăkênh phân phi, đi lý đang thuc s hu caăngân hàng mc tiêu.
1.1.4 TácăđngăcaăhotăđngăM&A
1.1.4.1 Tác đng tích cc
a. Tng giá tr ngân hàng sau M&A, đt đc hiu qu kinh t nh quy mô
Ngân hàng sau M&A s đc tng thêmăngun vn s dng và kh nng tip
cn ngun vn, chia s ri ro,ănơngăcaoănngălcătƠiăchính,ầThcăhinăM&AăthƠnhă
côngăphiănóiăđnăhiuăquăkinhătănhăquyămôăđtăđcătrongăquáătrìnhăhuăM&A.ăQuyă
môăcaăngơnăhƠngă lnămnhă cóăthălƠmă tngăhiuă quăhotăđng,ăcungăcpă nhiuăsnă
phmădchăvăđaădngăhn,ăctăgimăđcăchiăphíăhotăđng,ăchiăphíăqunălỦ,ăthuăgnăbă
máyăcngăknh.
b. Tn dng công ngh chuyn giao, hc tp kinh nghim
M&A, đcăbitălƠăM&AăquaăbiênăgiiăcóăỦănghaărtălnăđiăviăngơnăhƠngăđcăđuă
tă trongă vică tipă cnă viă côngă nghă miă vƠă nhngă kinhă nghimă qună tră hină đi.ă

ThngătrongăgiaoădchăM&A,ămtătrongăhaiăchăthăthamăgiaălƠăngơnăhƠngăcóătingătmă
trênăthătrng,ănmătrongătayănhngăcôngăngh,ăkănngăqunătrăhinăđiăvƠăngunătă
bnăln,ăbênăcònăliălƠăngơnăhƠngăkémăphátătrin.ăSauăkhiătinăhƠnhăM&A,ăcácăngơnăhƠngă
lnăsăđuătăvn,ăcôngăngh,ăđƠoătoăkănngăchoăcácăngơnăhƠngănhănhmănơngăcaoăchtă
lngăhotăđng.ăVìăth,ăcácăngơnăhƠngănh,ăyuăkémăcóăđiuăkinăápădngăcôngănghă
tiênătinăcaăcácăngơnăhƠngăln,ănhngăkănngăqunătrătt.ăTtăcănhngăliăíchănêuătrênă
săđmăboătngăcngătínhăanătoƠnăchoătoƠnăhăthng.ăVƠăhăquăttăyuălƠăhiuăquăkinhă
9


doanhăngơnăhƠngăsăđcănơngăcaoănhiuăhn.
c. Tip nhn ngun nhân s tim nng
ThngăsauămiăquáătrìnhăM&Aăsăcóăsăthayăđiălnăvănhơnăs.ăTheoăđó,ănhuăcuă
táiăcăcuăđiăngăsăđcătinăhƠnh,ăđƠoăthiănhngănhơnăviênănngălcăyuăkém,ăsƠngă
lcăvƠătipănhnănhngăđiăngăcánăb,ănhơnăviênăcóăkănngătt,ănhiuăkinhănghimăvƠă
timănng.
d. Tng kh nng cnh tranh, cng c v th trên th trng
Sau khi thc hinăM&A, hai bên cóăth khai thác đc nhng li th lnănhau, tngă
th phn,ătn dng quan h khách hàng, kh nng bán chéo sn phm và dch v,
đng thi nâng cao nng lc cnh tranh và to ra các c hi kinh doanhămi.
Bên cnh nhng li ích mà M&A mang li cho hai bên đi tác thì nn kinh t cng
đc hng li tăhot đng này, c th là:
ăăHot đng M&A s góp phn thc hin phng châm đa dng hóa đi tácăđu
tăvà hình thc đu t.
ăăHot đng M&A góp phn thc hin chuyn dch c cu kinh t theo yêu cu
phát trinăca đt nc, đngăthiătoăđiuăkinăgiiăquyt vic làm cho ngi laoăđngă
khi ngân hàngămcătiêuăđang trênăb vc phá sn và giăvng hăthng thătrng tài
chính quc gia.
ăăNhƠ nc và Chínhăph s yên tâm hn và không mtănhiuăngun lc đăkhc
phc nhng huăqu t vic phá sn doanh nghip, nht là các doanhănghip thuc ngành

tài chính - ngân hàng.
1.1.4.2 Tác đng tiêu cc
Tuy nhiên, s cngăhng thng khôngăd đt đc nh nhng gì mà hai bên k
vng, nó không t đn khi hai bên mua-bán thc hin M&A. Vì hot đng này ging
nh vic kt hôn: ban đu c hai bên luôn mong đi vămt cuc sng hnh phúc trong
tng lai; tuy nhiên, nu không có săchun băk v các kin thc cng nh k nng
sng và bo v hnh phúc gia đìnhăthìăcuc hôn nhân ca h có th s tht bi. M&A
10


cng vy, đng nhiên khi hai bên sáp nhpăd nhìn thy kh nng đt đc nhiu li
ích nhng đôi khi nó liăcó hiu ng ngc liănh :
 Bt n do s không tng đng, mâu thun vn hoá
Nguyên nhân là do có th hai bên không đàm phán k trong quá trình M&A dn đn
mâu thun sau này v nhiuămt nh: chin lc kinh doanh, tài chính, qun lý, nhân s;ă
vn hóa hai bên không tng đng, nht là đi vi các thng v M&A xuyên biên,
hoc lƠăvic tăchc và qun lý tr nên khó khn hn, chngăchéo, dnăđn tình trngămt
kim soát.

Mt dn thng hiu ngân hàng, nim tin ca khách hàng
Ngân hàng thành viên có th mt thng hiu sau các văM&A. Thng hiu
ngân hàng là mt tài sn vô cùng quý giá, nó to nên mtăphn rt ln giá tr trong tng
giá tr ngân hàng. Tuy nhiên, do s thiu kinhănghim ca các ngân hàng trong nc v
yu t này và hot đng M&A nên hăthng xem nh vic đnh giá thng hiu hoc
d dàng chp nhn s mt đi,ăthng hiu ca mình vì nhng li ích khác không tng
xng. T đó, dn dn có th h b thâu tóm bi đi tác.ăHocăvicăkháchăhƠngăloăngiă
khôngăanătơmăvătìnhăhìnhăngơnăhƠngăsauăsápănhp.
ó là nhng hu qu ca M&A đi vi ngân hàng thành viên tham gia, còn đi vi
nn kinh t, M&A có th mang li nhng kt quătiêu cc nh:
 Nu nh không có săqun lý cht ch t phía c quan qun lý thătrng thì

đc quyn là mt hu qu không th tránh khi.ăV lý thuyt, mtăngân hàng hoc nhóm
ngân hàng (và doanh nghip) nm t 25% th phn trălên đã có thăcó nhng hành vi
mang tính đc quynăđi viătoƠnăth trng nh: tng lãi sut cho vay, áp dng cácăloi
phí dch v quá cao
 Sau khi sáp nhp, ngân hàng mi có th s tái cu trúc li b phn nhân s
ca h, tinh gn b máy làm cho nhiu ngi lao đng b mt vic, gây nh hng
đn đi sngăca công nhân và mangăliăkhóăkhn cho nnăkinhăt.
11


1.1.5 NiădungăcaăquáătrìnhăM&A
1.1.5.1 Lp k hoch chin lc và xác đnh mc tiêu ca M&A
Trcăht,ănhƠăqunătrăcnăphi lp k hochăcăth, cngănhăxácăđnhărõămcătiêuă
chinălcătrongăhotăđngăM&A.ăCnăxácăđnhărõăngơnăhƠngăsăđcăgìănuăsápănhpăvƠă
muaăli,ătngăgiáătrăcaămìnhăthôngăquaăM&AănhăthănƠo,ăxácăđnhăxemăngunălcăhină
ti,ăcácăyuătănhăhngăđnăhotăđngăsápănhp,ămuaăli ; xác đnhănhngăkăvngăca
mình: tngătimălc tài chính, mărngăth trng, nâng cao kh nng cnh tranh, đa
dng hóa sn phm dch v hay tái cu trúc ngân hàng.ăVicăxácăđnhămcătiêu,ălpăkă
hochăcăthăgiúpăchoăngơnăhƠngăxácăđnhăhngăđi,ăcăsăchinălcăđúngăđnănhmăđtă
đcămcătiêuăbanăđu.
1.1.5.2 Xác đnh ngân hàng mc tiêu
SauăkhiăđƣăxácăđnhăđcăchinălcăvƠătiêuăchíălaăchnăngơnăhƠngămcătiêuămtă
cáchăcăth,ăngơnăhƠngăbtăđuătinăhƠnhătìmăkimăđiătác.ăGiaiăđonănƠyăđcătinăhƠnhă
quaăcácăbcăcăbnăsau:
ăBc 1: NhnădinătoƠnăb điătácătimănng : Xácăđnhătrênăphmăviărngăttă
căcácăngơnăhƠngăcóăkhănngăđápăngăcácăyêuăcuăđaăra.
 Bc 2: SƠngălcădanhăsáchăđiătácătimănng :ăTrênăcăsădanhăsáchătoƠnăbă
ngăviênătimănng,ăNgơnăhƠngăvƠăcácătăchcătăvnăsătinăhƠnhăthu thpăcácăthôngătină
căbnăvăngơnăhƠngănƠyădaătrênănhngăcăsădăliuăđcăcôngăkhai.
 Bc 3: Phơnătíchăđánhăgiáăsơuăhnăcácăđiătácătimănng :ăThuăthp,ăphơnă

tíchăđăsoăsánhăvƠăchnălcăđiătácătimănngăhƠngăđu.ăQuaăkhơuăđonănƠy,ăngơnăhƠngăsă
đaăraămtădanhăsáchăcácăngăviênăhƠngăđuăđcăuătiên.
 Bc 4: LaăchnăngơnăhƠngămcătiêu.
1.1.5.3 nh giá giao dch
Vic đnh giá cho mt giao dch M&A không hoàn toàn đng nht vi quá trình
đnhăgiá ngân hàng. Thc cht, đnh giá ngân hàng s là c s đ các bên xác đnh đc
giá tr giao dch. C th là các bên s cn c vào giá tr đnh giá và các điuăkin căthă
khác đ đàm phán và thng lng các mc giá giaoădch M&A khác nhau. Nhiu quan
12


đim ch coi trng vic đnh giá ngân hàng bên mua, tuy nhiên khi xem xét rng hn thì
bên bán cngălƠ bên có nhu cu xác đnh giá tr ca mình. Bi vì, nu bên bán không
đnhăgiáăchính mình và không tính toán giá tr ca mình là bao nhiêu thì s rt bt li
trong quá trình đàm phán giao dch viăđi tác. Hoc ngc li, cóăth gây ra nhng khó
khn không cnăthit, thm chíălƠăbălăcăhiăkhiăđa ra nhng mc giá quá cao, không
có căs. Do vy, mc giá trong thng v M&A là mc giá ắthun mua va bánẰ,
tha mãn ý chí caăcăhai bên.
1.1.5.4 àm phán và giao kt hp đng giao dch M&A
ây là bc cui cùng và quan trng nht, quyt đnh săthƠnh công caăthng v.
àm phán có thăthc hină bt k giaiăđon nào ca quá trình M&A, thông thng các
bên chăchính thc tinăhành đàm phánăkhiăđƣ cóăđcămtălng thông tin nhtăđnhăv
nhau và hiuăđc các mc đíchăca nhau. Còn vic giao kt hpăđngălà bc đa tt c
các niădung, các cam ktăđƣăđc hai bênăthng nht vào vn bn pháp lý. ây là công
đon cui cùng caăvic thaăthun giao dchăkhi các bênăđƣ hiu rõ v nhau, v mc
đíchăvƠ yêu cu ca mi bên, cngănh các liăích và ri ro ca hpăđng M&A.
1.1.6 nhăgiáătrongăM&A
- Vic đnh giá doanh nghip là mtă trong nhng khâu quan trng trong quá trình
M&A. ắnh giáẰăkhông ch lƠămt mônăkhoaăhc mà còn là cămtăngh thut. Có rt
nhiuăphng phápăđnh giá và mi phng pháp cho mtăđáp s khác nhau, con s cao

nht có th cách xa con s thp nht đn vài ln.
- ngăthiăhai bên mua ậ bán thng có cáchăđánh giá khác nhauăv giá tr công ty b
mua: bên bán có khuynh hng đnh giá công ty ca mình ămc cao nht có th, trong
khi bên mua săc gng tr giá thp nht trong kh nng.  đa ra mt mc giá công
bng và đc hai bên chp nhn, ngi ta đƣăđaăra nhiuăphng pháp phù hp đ đnhă
giá các công ty, c đnh giá tài sn hu hình và đnh giá tài sn vô hình. Sauăđây lƠămt
săcác phng pháp đnhăgiáătiêu biu:
13


1.1.6.1 Phng pháp đnh giá tài sn hu hình
 Phng pháp s dng Bng tng kt tài sn (Balance sheet)
ây là cách thc d dàng nht đ đnh giá công ty. Nó đc sădng kháăphăbinăvƠ
thng xuyên, nhng nu phânătíchămtăcách khách quan thì phng pháp này s cho kt
qu giá tr công ty  mc thp nht. Giá tr s sách caăcông ty chăđnăgin là nhng con
săđc rút ra t tài sn hu hình. Nhiu nhà phân tích tin rng vic s dng công thc
ắGiá tr s sách điu chnhăậ Adjusted book valueẰ s giúp vic đnh giá đc đy đ
và chun xác hn, bi vì công thc này còn tínhăti nhng giá tr thcăt trên thătrng
đi vi tài sn và các khon năca công ty hn là ắnhng con sătrên s sáchẰ. Giá tră
thanh toán (liquidation value) là mt phng thc khác giúp ta sădng Bngătng kt tài
sn mt cách hiu qu. Theo cách thc này, bn ch cn tính toán nhng gì cònăliăsau
khi các tài snăđc bán và các khon n đc thanh toán.ăó chính là giá tr công ty.

Phng pháp so sánh th trng (Market comparison)
Theo phng pháp này, các công ty t nhân cha đc niêm yt trên thătrngăchngă
khoánăsăđcă soăsánhă viăcácă côngă tyăkhácă trênăthă trngăchngă khoán.ăVíă d,ă mtă
công ty niêm yt ph thông đc đnh giáă mc ch s P/E đt 20 đim, thì tiêu chun
so sánh này có th đc áp dngăđ đánh giá giá tr ca mtăcông ty tng t cha đc
niêm yt trên thătrng chng khoán. Ch có điu, các công ty t nhân cha niêm
yt thng điuăchnh giá tr ca mìnhăthpăxung mt chút do tính thanh khon ca că

phiuăkhôngăcao.  thc hinăphng pháp nàyăđòiăhiăth trng chng khoán phi
hot đng hiu qu và ch đ công khai thông tinăđc thc hin ttăđ các nhƠăđu t
có th tip cn đc c s d liu v tình hình tài chính ca công ty. Nhng so sánh
phi tài chính cóăthăbaoăgmăcác sn phm tng t, thătrng hay các tiêu chun công
nghip. Nhng so sánh tài chính có th baoă gmăphm vi, đ lnăca doanh thu, lu
lng tin mt, giá tr trên săsách, chăsăP/E (Price to Earnings - thăgiá c phiu/thuă
nhp c phiu), P/S (Price to Shares ậ Giá mua/Doanh s), EPS (Earning per Share ậ
Li nhun ròng/s c phiuăđang lu hành)

Phng pháp dòng tin chit khu DCạ (Discounted cash flow)
Phng pháp dòng tin chit khu (DCF) là phng pháp xác đnh giá tr công ty
14


da trênăkh nng sinh li ca công ty trong tng lai, không phăthuc vào giá tr tài
sn ca công ty. Thi đim xác đnh giá tr công ty là thiăđim kt thúc nm tài chính
trc. Nói cách khác, phng pháp này cho phépămt nhà phân tích tính toán các dòng
thu nhpăd đoán trc và các lu lngătin mt trong tng lai, thông qua vic tính
toán khon thu nhp và tài sn căđnh ti mt mc chi phí vn gi đnh.ăTuy nhiên, đ
chính xác ca phng pháp này ph thuc vào đ chính xác ca vic d báo các
dòng tin trong tng lai và t l chităkhu. Các bc cn thc hin đ đnh giá doanh
nghipătheo mô hình này:
 c lng dòng tin tădo trong tng lai FCF (Free cash flow)
Dòngătin t do chính là dòngătinămt điăvào hay điăra khiădoanhănghip trong mt chu
k nht đnh, đc tính theo công thc:
ắFCF = Thu nhp ròng + Khu hao + Các khon tr lãi sau thu ậ Thay đi vn lu
đng + Tng năngn hn ậ Chi phí đu tẰ
 Xácăđnh t l chit khu (WACC)
T l chit khu phn nh chi phí c hi ca tt c nhng ngi cung cpăvnăcho
doanhănghipă(chăn caădoanhănghipăvƠăcăđông) đc tính bng trng sătheo mc

đ đóngăgóp tng đng ca h vào tng s vnăca doanh nghip. Vic đu t này
đc nhà đu t k vng ti thiu phi bng vi chi phi vn, khon chi phí trung bình
mà doanh nghip phi chi tr đ cóăđcăngun vn kinh doanh hin ti.ăVì vy, chi phí
vn ca doanh nghip là chi phíăvn trung bình mà doanh nghip đƣ chi tr đ có đc
ngun vn kinh doanhătiăđn v. Doăđó, t lăchităkhu có th đc tính theo mô hình
Chi phí sădng trung bình (WACC- Weighted Average Cost of Capital) theo công thc:
WACC = (W
D
*r
D
)+(W
p
*r
p
)+(We*r
e
)
Trong đó:ă W
D
là t l %ăngun tài tr bng n vay dài hn trong cu trúc vnă
Wp là t l % ngun tài tr bng c phn u đãi trong cu trúc vnă
We t l % ngun tài tr bng c phn thng trong cu trúcăvn
r
D
, r
p
và r
e
ln lt là chi phí đăcó đc ngun tài trăbng n vay dài
hn, c phn u đãi và c phn thng.

15


ăăc lng tc đ tng trng ca doanh nghip trong tng lai
Tcăđ tng trng trong tng lai (g) = ROE * (% Thu nhp giăli)ă
Ch cn mtăsăsai lch nh trong vic dăđoán g - tc đ tng trng trong tng lai caă
doanhănghip cng có thădnăđn s thay đi kháălnăcaăgiá tr doanh nghip.
 Xác đnh giá tr còn li vào cui k dăbáo (giá tr doanh nghip)
Dòng tin vào cui k (n +1)

Giá tr doanh nghip =

(WACC ậ g) (1 + WACC)
n

Phng pháp này thng phù hp điă vi các doanhă nghip hot đngă trong nhng
ngành cn đu tănhiu tài sn c đnh, có thu nhp trong quá khăvƠăs phát trin nă
đnh trong tng lai, cu trúc vnăcaădoanhănghip không có săbin đng trong sut
thi gian dăbáo.
1.1.6.2 Phng pháp đnh giá tài sn vô hình (thng hiu)

nh giá thng hiu da vào chi phí xây dng thng hiu
- ây là mtăphng pháp rt đn gin, nó đc xây dng da trên quanăđim cho
rng, giá tr mà thng hiuăcóăđc chính là chi phíăđƣ đu t cho thng hiu đó.ăCác
loi chi phí đc xác đnhălƠ đu t cho thng hiuăbaoăgm các khon chi phí phát sinh
trong quá kh nh: Chi phí qung cáo, chi phí nghiên cuăth trng, chi phí khuynămi,
hoa hngăbán hàng, chi phí phát trinăthătrng, phát trin sn phm, chi phí th nghimă
sn phmămi, chi phíăđng ký và bo h thng hiu, chi phí hp pháp trong vic x
pht, kin tng liên quan đn thng hiu
- Doăđó, đ đánh giá đc giá tr thng hiuă hin tiăthì cn chit khu các khon

chi phí đó v hin ti. Thi gian đ thc hin chit khu ca các khon chi phí là thi
gianăđ xây dngăđc thngăhiuă đtăđc mc đănhă bây gi.ăTuy nhiên, nhc
đim ln nht ca phng pháp này là không cóămtămi liên quan chc chn gia chi
phíăđu t và vătrí ca thng hiuătrên thătrng  hin ti. Nhng đây cng là mt
phng pháp mà doanh nghipă cóă th tham kho vì nó xác đnh đc giá vn ca
thng hiu.
16



nh giá thng hiu da vào lòng trung thành ca khách hàng
Phng pháp này nhm lng hóa ắlòng trung thành ca khách hàngẰăđi vi sn
phm dch v mang mtăthng hiu nào đó.
Công thc đ lng hóa ắlòng trung thành caăkhách hàngẰ:

ILOYAL = A ậ B * C (2-D)


Trong đó:

ILOYAL: thu nhp do lòng trung thành ca khách hàng mang li.
A: tng thu nhp caăsn phm, dch v s dng thng hiu đó
B: thu nhp do mt khách hàng khi s dng sn phm, dch v s dngăthng
hiu đó mang li.
C: s lng khách hàng s dng sn phm dch v thng hiu
đó

D: s lt quay li trung bình caăkhách hàng sădng hàng hóa, dch v

mang thng hiu đó.

nh giá thng hiu da vào thu nhp do thng hiu mang li
- ây lƠămt phng pháp đnhăgiá thngăhiu hin đangăđc tp đoàn Interbrand,
mt t chc chuyên đnh giá thng hiu toàn cu, sădng đ đnhăgiá thng hiu ca
nhiu hãng ln trên th gii. Theo phng pháp này thì "Giá tr thng hiu là tng hin
giá ròng (NPV) ca các dòng tin d báo thu đc trong tng laiănh thngăhiu và
đc chită khu bi tă l ắlãi sut chit khuẰ ca thng hiu. Tính NPV bao gm
khong thi gian d báo và khongăthi gian ngoàiăd báo. Qua đó, s phn ánhă kh
nng to ra nhng liănhun trong tng lai ca thngăhiu". Sauăđây là 5 bc cn xem
xétăđăđnh giá mtăthng hiu theo phng pháp này:
 Phơnăkhúcăthătrng:ăThngăhiuănhăhngăđnăsălaăchnăcaăngiătiêuă
dùng, song cng có s khác bit  mi th trng. Th trng caăthng hiuăđc chia
thành nhiuănhóm khách hàng tng điăđng nht vi nhau theo nhng tiêu chun nh
sn phm hay dchăv, kênh phân phi, bng sáng ch, khu vc đa lý, khách hàng hin
ti và khách hàng mi v.vầ Thngăhiu đc đnh giá theo miăphân khúcăvƠătng giá
17


tr ca các phân khúc săcu thành tng giá tr caăthng hiu.
 Phân tích tài chính: Tip theo bc 1,  mi phân khúc, vic phi làm  đây là
xác đnh và d báo doanh thu ln thu nhp t các tài sn vô hình cóăđc nh thng
hiu. Khon thu nhp vô hình bng doanhăthuăt thngăhiu tr đi chi phí hat đng,
các khon thu liên quan và lãi vay. Li nhun caătƠi sn vô hình cng đc xác đnh
nhăli nhun trong kinh t hc.
 Phân tích nhu cu: Ch s ắVai trò ca xây dng thng hiuẰ - Role
Branding Index (RBI) - th hin phn trm đóng góp ca thu nhp vô hình cóăđc
nh thng hiu. Nó đc tính bng cách xác đnh nhng nhánh nhu cu khác nhau ca
vic kinh doanh di cùng thng hiu, sau đó đoă lng mc đ nh hng ca
thng hiu. Thu nhp ca thng hiu bng chăs ắVai trò caăxây dng thng hiuẰă

nhân vi thu nhp vô hình.
 Tiêu chun cnh tranh: Phân tích nhng th mnh và đim yu caăthng hiu
nhm xác đnh Lãi sut khu tr thng hiu (lãi sut này phn ánhăđ ri ro caăthu
nhpăk vngătrong tng lai cóăđc nh thng hiu),ăđc đoălng bi ắimăsă
sc mnh thng hiuẰ.  cóăđc kt qu này, ngi ta kt hp xem xét các tiêu chun
cnh tranh và tp hp ktăqu đánh giáăv thătrng ca thngăhiu, mc đănăđnh, v
trí lãnh đo, xu hng phát trin,ăh tr, đ ph thătrng
 Tính toán giá tr thng hiu: Giá tr thng hiu là giá tr hin tiă(NPV) ca
thu nhp d đoán có đc nh thng hiu, b khu tr bi T lăkhu tr thng hiu.
Kt qu NPV không ch đc rút ra  thi đim dăđoánămà còn  thi đim xa hn na
đ có th phn ánh kh nng to ra ngun thu nhp liên tc trong tng lai ca thng
hiu. Tuy nhiên, tài sn vô hình không chălƠăthngăhiuămà cònănhiuăyuătăđc bit
quan trngăkhác đóălƠ:ăngunănhân lc, h thngătăchc qun lý, vn hóa kinh doanh ca
doanh nghip ây là nhng yuăt không d dàngăđnhălng đc, là nhng giá tră
đnh tính phi đc thuyt phc trong quá trình thng lng vƠăđàm phán gia hai bên.
- Doăđó, đi viăloiăhình doanhănghipăđc bit ậ ngân hàng, đi tng mà đ tài này
đang nghiên cu, thì các phng pháp đnh giá tài sn vô hình rt có giá tr. Bi vì ngân
18


hàng là doanh nghip cung cp dchăv tài chính, hotăđng ch yu da trên lòng tin
ca khách hàng nên thng hiu và các yu tăv con ngi, vn hóa môi trng làm
vic đóng vai trò quyt đnh đi vi săthƠnh công trong hot đng kinh doanh caă
ngành kinh t nhy cm này.

1.2 HIUăQUăHOTăNG M&A TIăCÁCăNGÂN HÀNG
1.2.1 Kháiănimă
HiuăquăhotăđngăM&AăthăhinătìnhăhìnhăhotăđngăkhănngăsinhăliăcaăngơnăhƠng,ă
quyă môă timă lcă tƠiă chính,ă nngă lcă cnhă tranh,ầă caă ngơnă hƠngă sauă khiă thcă hină
M&A.

1.2.2 MtăsăchătiêuăđánhăgiáăhiuăquăhotăđngăM&AăngơnăhƠng
1.2.2.1 Ch tiêu đnh tính
- Vămngăliăhotăđng,ăhiuăquăcôngăngh:ăsauăkhiăsápănhp,ăcácăngơnăhƠngăđcă
liăthăvăbămáyăqunălỦ,ăsălngăcácăchiănhánh,ăphòngăgiaoădch,ăquyămôămngăliă
cácăkênhăphơnăphiămărng,ăsăđaădngăvăsnăphmădchăvăthuăhútăkháchăhƠng
- Văquyămô,ătimălcătƠiăchính:ăxétăvăquyămôăvnăđiuălăvƠătngătƠiăsnăcaăcácăngơnă
hƠngăkhiăcóăsăthamăgiaăcaăcácăcăđôngăchinălcălƠăcácăngơnăhƠngăkhác.
- Vătình hìnhăhotăđngăchoăvayăvƠăhuyăđngăvn:ăxétăvăthăphnăhuyăđngăvnătrongă
cácăkhiăngnăhƠngăcaătoƠnăngƠnhăvƠămcăđătngătrngătínădngăcaăcácăNHTMăquaă
cácănmăsauăsápănhp
1.2.2.2 Ch tiêu đo lng hiu qu hot đng
- Xétătrênăchătiêuăkhănngăsinhăliă(ROA,ăROE):ăđánhăgiáăhiuăquăhotăđng thông
quaăchătiêuăvătălăliănhunăròngătrênătngătƠiăsn/ăvnăchăsăhuăcaăcácăngơnăhƠngă
quaăcácănmăkhiăcóăsăthamăgiaăcaăcácăđiătácăchinălcă
- XétăvămcăđăanătoƠnăvn:ăSăgiaătngăcaăvnăđiuălălƠmăchoătălăanătoƠnăvnătiă
thiuă(hăsăCAR)ăcaăcácăngơnăhƠngăđcăđmăboăanătoƠnătheoăquyăđnh

19


1.3 KINHăNGHIMăM&AăCÁCăNCăTRểNăTHăGIIăVẨăBẨIăHCăCHOă
VITăNAM
1.3.1 KinhănghimăthƠnhăcôngăvƠănguyên nhân thtăbiătrongăhotăđngăM&Aăcác
ncătrênăthăgii
1.3.1.1 Kinh nghim thành công
- S thành công ca mt thng v M&A đc đánh giá ăgiaiăđon thc hin hp
đng M&A và hiuă quăắhuăM&AẰ. Các kinh nghim dn đn s thành công này
chính lƠătm nhìn xa trông rng ca các nhà qun tr, h đã cùng nhau bàn thoămtă
cách c th và hp lý v tt c các vn đ có liên quan đn thngăv, đn quyn li
ca hai bên,ăxácăđnhămcătiêuăchinălcăvƠăkăhochăcăth.ă ng thi các vn đ

ắhu M&AẰ cng đcăgii quyt tt.
- Mt s trng hp  M đã thc hin M&A rt thành công. Tiêu biu là hai v sáp
nhp ca Wells Fargo vi Crocker National Corporation và ngân hàng New York vi
Irving Bank Corporation vào thp niên 80.

i vi thng v Wells Fargo và Crocker (1985) : thành công là do h đƣ bit
cách s dngăchi phí hp lý bng cách tin hànhăđóngăca các chi nhánh trùng lp và
hp nht các hotăđngăhu vnăphòng:ăk toán, nhân s, h thngăd liu, kimăsoát ni
b nên Wells đƣ gim chi phí phi lãi sut xung khong 240 triuăUSD, chi phí điu hành
ròng gim tă1,185 t xung còn 948 triuăUSD.

i vi v sáp nhp gia New York vi Irving (1987) : thành công là do hai ngân
hàng đƣ xemăxétărtăkăvƠăthnătrngăvăkhănngăktăhp.ăngăthi,ăhăđƣăthitălpăngayă
tăđuănhngămcătiêuăchinălcăvƠăkăhochăthcăhinămcătiêuăcăthă.ăiuănƠyăđƣă
làm cho thu nhp phi lãi sutătng 83 triu USD và t l chi phí điu hành ròng so vi
tng tài sn trung bình gimăđángăk.

i vi v sáp nhp gia JP Morgan và Mahattan Chase (2000) : thành công là
nhăngơnăhƠngăđƣăchúătrngăđnăngunălcăconăngiăvƠăvnăhóaăcôngăty,ăxácăđnhărõă
mcătiêuăbanăđu.
- Mtăví dăkhácăăcăchimăvătríăniăbtătrongănhngănmă1990ălƠăvicăDeutsche Bank