TÁC ĐỘNG CỦA CHÍNH SÁCH TIỀN TỆ LÊN NGUỒN CUNG TÍN DỤNG CỦA HỆ THỐNG NGÂN HÀNG.PDF

B GIÁO DCăVĨăĨOăTO
TRNGăI HC KINH T Tp.HCM


Nguyn Duy Thc


TỄCăNG CA CHÍNH SÁCH TIN T LÊN
NGUN CUNG TÍN DNG CA H THNG
NGÂN HÀNG




LUNăVNăTHCăSăKINHăT




TP. H Chí Minh - Nmă2013


B GIÁO DCăVĨăĨOăTO
TRNGăI HC KINH T TP. HCM


Nguyn Duy Thc

TỄCăNG CA CHÍNH SÁCH TIN T LÊN
NGUN CUNG TÍN DNG CA H THNG
NGÂN HÀNG

Chuyên ngành: Tài chính ậ Ngân hàng
Mã s:60340201

LUNăVNăTHCăSăKINHăT

NGIăHNG DN KHOA HC:
TINăS:ăNGUYN TH UYÊN UYÊN

TP. H Chí Minh - Nmă2013

LIăCAMăOAN
Li đu tiên, tôi xin cam đoan kt qu bài nghiên cu này là kt qu
làm vic ca chính cá nhơn tôi di s hng dn ca Tin s Nguyn Th
Uyên Uyên ậ Ging viên Trng i hc Kinh t Thành ph H Chí Minh.
 hoàn thin bài vit nƠy, tôi đƣ nhn đc s hng dn, giúp đ
nhit tình ca nhiu cá nhân và tp th. Trc tiên, tôi xin cm n tp th
Ging viên trng i hc Kinh t Thành ph H Chí Minh đƣ ging dy cho
tôi các kin thc c bn và chuyên sâu v nn kinh t. Tip theo, tôi xin cm
n cá nhơn giáo viên hng dn ca tôi là Tin s Nguyn Th Uyên Uyên, cô
Uyên đƣ hng dn nhit tình, sâu sát trong quá trình thc hin bài nghiên
cu này. Cui cùng, tôi xin cm n s ng h ca gia đình đƣ to điu kin
cho tôi mi mt đ tôi chuyên tâm nghiên cu, cùng vi s giúp đ ca bn
bè đƣ b sung các kin thc còn thiu ca tôi trong lnh vc nghiên cu.
Trong quá trình thc hin và trình bày kt qu bài nghiên cu, do hn
ch v mt thi gian, s liu cng nh kin thc và kinh nghim ca chính tôi
nên không th tránh khi nhng sai sót. Tôi rt mong nhn đc s hng
dn thêm t Quý thy cô, s chia s, đóng góp ca ngi thân, bn bè và các
đc gi đ tôi có th nghiên cu tt hn na.
Tp. H Chí Minh, ngày … tháng… nm 2013

TÁC GI



MC LC
Trang:
Ni dung:

LI CAM OAN 1
DANH MC CÁC KÝ HIU, CH VIT TT 5
DANH MC BNG BIU 6
TÓM TT 1
CHNG 1: GII THIU 3
CHNG 2: BNG CHNG THC NGHIM TRÊN TH GII V
TÁC NG CA CHÍNH SÁCH TIN T LÊN NGUN CUNG TÍN
DNG 6
2.1 Bng chng thc nghim trên th gii v tác đng ca chính sách tin
t lên ngun cung tín dng. 6
2.2 Tho lun v tác đng ca chính sách tin t lên ngun cung tín dng:
15
CHNG 3: PHNG PHÁP NGHIểN CU 20
3.1 Phm vi nghiên cu: 20
3.2 Phng pháp nghiên cu: 21
3.3 Thu thp và x lý s liu: 23
CHNG 4: BNG CHNG THC NGHIM TI VIT NAM V TÁC
NG CA CHÍNH SÁCH TIN T LÊN NGUN CUNG TÍN DNG
27
4.1 Thc trng tác đng ca chính sách tin t lên ngun cung tín dng
ca 09 ngân hàng nghiên cu giai đon 2005-2011: 27
4.1.1 Thc trng chính sách tin t giai đon 2005-2011: 27

4.1.2 Thc trng ngun cung tín dng ca 09 ngân hàng nghiên cu giai
đon 2005-2011: 36
4.1.3 Thc trng tác đng ca chính sách tin t lên ngun cung tín dng
09 ngân hàng nghiên cu giai đon 2005-2011: 41
4.2 Bng chng thc nghim v tác đng ca chính sách tin t lên ngun
cung tín dng 09 ngân hàng nghiên cu giai đon 2005-2011: 46
4.3 Tho lun v tác đng ca chính sách tin t lên ngun cung tín dng
h thng ngân hàng Vit Nam: 51
CHNG 5: KT LUN 55
5.1 Kt lun: 55
5.2 Các hn ch ca bài nghiên cu: 56
5.3  xut hng nghiên cu mi: 56
TÀI LIU THAM KHO
PH LC
Ph lc 1: Bng mô t thng kê
Ph lc 2: Ma trn h s tng quan:
Ph lc 3: Bng s liu lãi sut c bn do NHNN công b (2005-2011)
Ph lc 4: Bng s liu tc đ tng trng GDP thc (2005-2011)
Ph lc 5: Bng s liu ch s giá tiêu dùng (2005-2011)



Ph lc 6: Bng s liu d n tín dng 09 ngân hàng nghiên cu (2005-
2011)
Ph lc 7: Bng s liu tình hình tng trng tín dng ca 09 nghiên cu
(2005-2011)
Ph lc 8: Bng s liu tài sn ngn hn và tng tài sn ca 09 ngân hàng
nghiên cu (2005-2011)
Ph lc 9: Bng s liu vn và các qu ca 09 ngân hàng nghiên cu (2005-
2011)

Ph lc 10: Biu đ tình hình GDP thc (2005-2011)
Ph lc 11: Biu đ tc đ tng trng GDP thc (2005-2011)
Ph lc 12: Biu đ tình hình tng trng tín dng ca 09 ngân hàng nghiên
cu (2005-2011)
Ph lc 13: Biu đ tình hình tng trng quy mô 09 ngân hàng nghiên cu
(2005-2011)
Ph lc 14: Biu đ tình hình thanh khon, vn ca 09 ngân hàng nghiên
cu (2005-2011)




DANH MC CÁC KÝ HIU, CH VIT TT

CSTT: Chính sách tin t.
DTBB: D tr bt buc.
GDP: Tng sn phm trong nc.
NHNN: Ngơn hƠng nhƠ nc.
NH TMCP: Ngơn hƠng Thng mi C phn.
HOSE: Sàn giao dch chng khoán Thành ph H Chí Minh.
HNX: Sàn giao dch chng khoán Hà Ni.
TCTD: T chc tín dng.
TPTTT: Tng phng tin thanh toán.
TSNH: Tài sn ngn hn.
TTS: Tng tài sn.




DANH MC BNG BIU

Trang:
Bng 3.1: Các bin đa vào mô hình: 24
Biu đ 4.1: Tình hình thay đi lãi sut c bn do NHNN công b giai đon 2005-
2011: 28
Biu đ 4.2: Tình hình lm phát giai đon 2005-2011: 31
Biu đ 4.3: Tc đ tng trng tng d n tín dng cho nn kinh t giai đon
2005-2011: 32
Biu đ 4.4: D n tín dng ca 09 ngân hàng nghiên cu nm 2011: 37
Biu đ 4.5: Tình hình tc đ tng trng tín dng ca 09 ngân hàng nghiên cu
giai đon 2005-2011 38
Biu đ 4.6: Tc đ tng trng tín dng ca ngân hàng ACB: 39
Biu đ 4.7: Tc đ tng trng tín dng ca ngân hàng Sacombank: 40
Biu đ 4.8: c đim vn ca 09 nghiên cu nm 2011 42
Biu đ 4.9: c đim thanh khon ca 09 ngân hàng nghiên cu. 43
Biu đ 4.10: Quy mô ca 09 ngân hàng nghiên cu. 44
Bng 4.1: Bng s liu đc đim thanh khon, đc đim quy mô, đc đim vn
ca 09 ngân hàng nghiên cu. 45
Biu đ 4.11: Biu đ tình hình thay đi thanh khon, tc đ tng trng quy mô
và tc đ tng trng vn ca 09 ngân hàng nghiên cu. 45
Bng 4.2: ánh giá s phù hp ca mô hình: 47
Bng 4.3: Kim đnh đ phù hp ca mô hình bng kim đnh F: 48
Bng 4.4 : H s hi quy riêng phn trong mô hình: 49
Bng 4.5: Các bin không  trong phng trình: 51


1
TÓM TT
Bài vit này trình bày ngn gn kt qu nghiên cu v tác đng ca
chính sách tin t lên ngun cung tín dng ca h thng ngân hàng ti Vit
Nam trong giai đon 2005-2011, đơy lƠ giai đon NHNN Vit Nam có nhiu

thay đi trong CSTT đ điu tit nn kinh t nhm n đnh kinh t v mô vƠ
kim ch lm phát. Sau khi nghiên cu s liu t bng cơn đi k toán ca 09
NHTM CP niêm yt trên sàn HOSE và HNX ti thi đim 31/12/2011, kt
qu cho thy ngun cung tín dng ca các ngân hàng phn ng khác nhau đi
vi CSTT tu thuc vƠo đc đim bng cơn đi k toán ngân hàng, vi các
ngân hàng có tính thanh khon kém, vn yu cho thy phn ng mnh trong
hot đng cho vay th hin thông qua vic gim tc đ tng trng ngun
cung tín dng trong giai đon CSTT tht cht. iu này có th do các ngân
hàng s dng tài sn ngn hn đ làm gim bt tác đng ca CSTT lên danh
mc cho vay ca h. Lãi sut c bn do Ngơn hƠng NhƠ Nc công b không
cho kt qu tác đng đn ngun cung tín dng. iu này có th gii thích là
lãi sut cho vay ngn hn ca các NH TMCP thng giao đng ln hn so vi
mc cho phép là 150% lãi sut c bn tu vƠo đc đim tng ngân hàng trong
thi k nghiên cu làm cho lãi sut c bn không còn phn ánh chính xác
trong mi quan h vi tng trng tín dng. Tng t đi vi quy mô ngân
hƠng cng không cho thy có mi quan h đn tng trng tín dng.
Kt qu bài nghiên cu gi ý cho Chính ph v điu hành CSTT thông
qua kênh tín dng đ điu tit nn kinh t.Mt mt, nhm n đnh nn kinh t
v mô vƠ kim ch lm phát Chính ph có th tip tc ch đo thc thi CSTT
tht cht thông qua kênh tín dng nhm hn ch ngun vn đ vƠo lnh vc
phi sn xut nh chng khoán và bt đng sn cng nh các d án không hiu

2

qu. Mt khác, trong giai đon tình hình lm phát tng đi đƣ đc kim
soát, đ kích thích nn kinh t phát trin, thoát khi suy thoái, Chính ph có
th thc thi CSTT linh hot, ni lng có kim soát, thn trng thông qua kênh
tín dng nhm tng ngun cung tín dng phc v sn xut kinh doanh, to ra
sn phm và vic làm cho xã hi.

3

CHNGă1:ăGII THIU
Giai đon t nm 2005 đn nm 2011, nn kinh t th gii nói chung và
nn kinh t Vit Nam nói riêng đƣ có nhng bin đng suy thoái mnh do các
cuc khng hong tài chính toàn cu (bt ngun t khng hong th trng
bt đng sn ti M) và khng hong n công ti các nc Chơu Ểu (đin
hình là khng hong n công ti Hy Lp). Kinh t th gii hin nay phc hi
ch yu là nh vào các bin pháp kích cu ca chính ph các nc nên còn
tim n nhiu ri ro khi tht nghip tip tc tng cao, áp lc lm phát gia tng
vƠ đc bit là vn đ khng hong n công.

Trong giai đon này, cùng vi tác đng xu t các cuc khng hong
bên ngoài, đc bit là tác đng lên th trng xut khu và dòng tin đu t
trc tip nc ngoài, Vit Nam phi đi mt vi các khó khn ca nn kinh t
trong nc nh lm phát cao, nhp siêu gia tng, bi chi ngơn sách nhƠ nc
 mc cao, lc cu gim.NHNN Vit Nam đƣ vƠ đang thc hinCSTT tht
cht nhm n đnh kinh t v mô vƠ kim ch lm phát. Kênh tín dng đc
bit đn là mt kênh truyn dn CSTT hiu qu trên th gii. hiu sâu v
vn đ này, tác gi nghiên cu v ắtácăđng ca CSTT lên ngun cung tín
dng ca h thng ngân hàngẰ, đơy chính lƠ mc tiêu ca bài nghiên cu.
Trên th gii, đƣ có rt nhiu các nghiên cu v tác đng ca CSTT lên
ngun cung tín dng. Trong bài vit này, tác giđƣ tham kho nhiu nghiên
cu ti các quc gia khác nhauvà chn mô hình nghiên cu ca mt nhóm tác
gi nghiên cu v th trng Châu Âu trong thi k CSTT tht cht đ áp
dng nghiên cu ti Vit Nam.
Bài vit nƠy đc tin hành nghiên cu thc nghim trên phm vi là 09
NH TMCP niêm yt trên sàn HOSE và HNX ti thi đim 31/12/2011, thi

4

gian nghiên cu t nm 2005 đn nm 2011, k quan sát tính theo mi quý
(tng cng là 28 quý), ngun s liu da trên bng cơn đi k toánca các
ngân hàng nghiên cu vƠ báo cáo thng niên ca Ngân hàng nhƠ nc Vit
Nam.Lý do chn thi gian nghiên cu t nm 2005 đn nm 2011 lƠ do giai
đon này cho chúng ta thy đc thi k tng trng tín dng nóng cùng vi
s bùng n th trng bt đng sn và chng khoán t nm 2005 đn gia
nm 2007 và thi k kìm hƣm tng trng tín dng t gia nm 2007 đn
nm 2011 (tr nm 2009) do v bong bóng bt đng sn, chng khoán và lm
phát tng cao dn đn vic Chính ph phi thc thi các CSTT tht cht đ n
đnh kinh t v mô vƠ kim ch lm phát. Riêng nm 2009, nhm kích thích
nn kinh t khôi phc sau khng hong nm 2008, Chính ph đƣ thc hin
CSTT ni lng bng gói h tr lãi sut 4% cho các đi tng đc khuyn
khích nh nông nghip, xut khu, doanh nghip va và nh.
Tác gi đƣ thc hin các ni dung ca bài nghiên cu bao gm: Th
nht, tham kho các nghiên cu trên th gii v các đ tài liên quan ti tác
đng ca CSTT lên ngun cung tín dng. Th hai, quan sát s thay đi v
CSTT thông qua s thay đi các bin v mô nh:lãi sut c bn; tc đ tng
trng GDP thc;t l lm phát; cùng vi s quan sát thay đi đc đim ngân
hàng v thanh khon, quy mô vàvn trong cùng thi k. Th ba, quan sát s
thay đi tc đ tng trng tín dng (c th lƠ thay đi d n cho vay các t
chc kinh t vƠ cá nhơn trong nc ca các ngân hàng nghiên cu).Cui cùng,
phơn tích tác đng ca CSTT lên ngun cung tín dng ca h thng ngân
hàng bng c phng pháp đnh tính vƠ phng pháp đnh lng thông qua
mô hình đc chn.Mô hình nghiên cu là mô hình hi quy đa bin, các bin
đc lp bao gm:các bin v mô nh lƣi sut c bn, GDP thc, t l lm phát,
các bin thuc đc đim Ngân hàng nh đc đim thanh khon, đc đim quy

5

mô vƠ đc đim vn và các bin kt hp gia các bin v mô vƠ các bin đc
đim ngân hàng, bin ph thuc làd n tín dng ngân hàng.
Tác gi trình bày ni dung bài nghiên cu theo th t nh sau:
Chng 1: Gii thiu.
Chng 2: Bng chng thc nghim trên th gii v tác đng
caCSTTlên ngun cung tín dng.
Chng 3: Phng pháp nghiên cu.
Chng 4: Bng chng thc nghim ti Vit Nam v tác đng ca
CSTT lên ngun cung tín dng.
Chng 5: Kt lun.

6

CHNGă 2:BNG CHNG THC NGHIM TRÊN TH GII V
TỄCă NG CA CHÍNH SÁCH TIN TLÊN NGUN CUNG TÍN
DNG
2.1 Bngăchngăthcănghimătrênăthăgiiăvătácăđngăcaăchínhăsáchă
tinătlên ngunăcungătínădng.
Trong mc này tác gi s trình bày tóm tt li kt qu nghiên cu ti
mt s nctrên th giiliên quan ti tác đng ca CSTT lên ngun cung tín
dngbao gm các nghiên cu ti th trng Châu Âu và th trng M. Các
kt qu nghiên cu s đc trình bày theo th t thi gian t quá kh cho ti
hin ti, c th nh sau:
Theo Ben S Berbanke và Mark Gertler trong bài vit ắTrong chic hp
đen: Kênh tín dng ca c ch truyn dn CSTTẰ, thángă06ănmă1995 nói
rng: ít nht là trong ngn hn, CSTT có th tác đng mnh lên nn kinh t
thc. Các nhà làm chính sách s dng tác dng ca đòn by lãi sut ngn hn
đ tác đng lên chi phí s dng vn vƠ theo đó tác đng lên chi tiêu hàng hoá
thit yu nh đu t c đnh, nhà ca, hàng tn kho và hàng tiêu dùng. Kt
qu lƠ thay đi trong tng cu tác đng lên sn xut.ơy chính lƠ kênh tin t

ca c ch truyn dn CSTT. V kênh tín dng, tác đng trc tip ca CSTT
lên lãi sut đc khuch đi bi s thay đi ni sinh chi phí tài chính bên
ngoƠi, đó lƠ s khác bit gia chi phí s dng vn bên ngoài (bng cách phát
hành c phiu và vay n) và chi phí s dng vn ni b (bng cách gi li
thu nhp).  ln chi phí s dng vn bên ngoài phn ánh s không hoàn ho
ca th trng tín dng dn đn mt s tách bit gia li nhun mong đi ca
ngi cho vay vƠ chi phí ngi đi vay phi chu.Hay nói cách khác, khi lãi
sut tng, tc đ tng d n tín dng ca nn kinh t s gim.

7

Nmă1999, nhóm tác gi Carlo A. Favero, Francesco Giavazzi, và Luca
Flabbi thuc V nghiên cu kinh t quc gia Hoa K đƣ nghiên cu v ắC
ch truyn dn CSTT ti Châu Âu: Chng c t bng cân đi k toán ca các
ngân hàng”.ây là mt đ tài thu hút nhiu s quan tâm k t sau khi thành
lp U ban tin t Châu Âu (EMU). Do có s khác bit v c ch truyn dn
tin t gia các quc gia thành viên nên s tác đng ca mt CSTT chung lên
các quc gia khác nhau thì khác nhau.
Các tác gi này s dng d liu kinh t vi mô, thông tin t bng cơn đi
k toán ca các ngơn hƠng t nhơn đ thc hin nghiên cu tình hung v s
phn ng ca các ngân hàng ti Pháp,ăc, Ý, Tây Ban Nha đi vi CSTT
tht cht. Khong thi gian nghiên cu là trong sut nm 1992, khi các điu
kin tin t b sit cht trên khp Châu Âu.Bng chng ca chính sách tht
cht này là tính thanh khon b sit cht vƠ tác đng lên toàn b các ngân
hàng nghiên cu.C th hn, các tác gi đƣ nghiên cu s phn ng ca tín
dng ngơn hƠng đi vi CSTT tht cht.
Tác gi cng da vào cách tính ca Kashyap và Stein (1997) v đo
lng sc kho ca bng cơn đi (tính thanh khon) bng t l tng s lng
tin mt, chng khoán, và d tr chia cho tng tài sn. Quan đim cho rng
bng cơn đi kho mnh hay thanh khon tt, khi đó cho phép mt ngân hàng

có th bo v d n tín dng khi s bin đng v CSTT.Các ngân hàng có
cùng quy mô có th có sc kho bng cơn đi khác nhau, khi đó s có phn
ng khác nhau đi vi CSTT. Quy mô không liên quan ti sc kho bng cân
đi nhng tác đng đn cung tín dng ngơn hƠng, điu này có th gii thích là
do các ngân hàng ln hn có th d dàng phát hành các công c khác nhau ra
th trng (nh chng ch tin gi) đ bo v cung tín dng khi s thay đi
CSTT.

8

Kt qu nghiên cu đƣ không nh mong đi, các tác gi này không tìm
ra bng chng nào cho thy s phn ng đáng k nào ca tín dng ngân hàng
đi vi CSTT tht cht trong sut nm 1992 ti bn nc Chơu Ểu đc
nghiên cu. Tuy nhiên, h đƣ tìm ra s khác bit gia các quc gia và gia
các ngân hàng v các yu t cho phép h bo v ngun cung tín dng khi s
sit cht tin t đó lƠ tính thanh khon.
Nmă2001, nhóm tác gi Sophocles N.Brissimis, Nicos C.Kamberoglu
và Georg T.Simigiannis thuc Phòng nghiên cu - Ngân hàng trung ng
Châu Âu tip tc nghiên cu v CSTT ti Chơu Ểu nhng nghiên cu c th
cho mt quc gia thƠnh viên đó lƠ Hy Lp, tác gi đt ra câu hi nghiên cu
đó lƠ “Có s truyn dn CSTT thông qua kênh tín dng ti Hy Lp hay
không?”.Quan đim ca nhóm tác ginày cho rng ngơn hƠng trung ng tác
đng lên cung tín dng ca ngân hàng, kt qu lƠ tác đng lên chi tiêu thc
ca nn kinh t.H da theo mô hình ca Kashyap vƠ Stein(1995) đ xác đnh
vai trò ca ngân hàng trong quá trình truyn dnCSTT và xác đnh tm quan
trng ca các đc đim khác nhau ca tng ngân hàng dn đn phn ng khác
nhau ca cung tín dng ngơn hƠng đi vi CSTT tht cht.Mô hình nh sau:
L
it
= 

j
a
j
L
i,t-j
+ 
j
b
j
r
t-j
+ 
j
c
j
Z
i,t-1
r
t-j
+ dZ
i,t-1
+ 
j
e
j
W
t-j
+ v
i
+ 

it


(Trong đó, L
i,t
là d n tín dng thc (đc ly log trong phng trình),
r
t
là lãi sut CSTT, Z
it
là đc đim ngân hàng, W
t
là vector ca các bin kim
soát, v
i
đi din tác đng ca ngân hàng c th, và  là sai s h thng. i là
ngân hàng th i và t là thi gian).
Các tác gi đƣ phân tích thc nghim vai trò cho vay ca ngân hàng
trong vic truyn dn CSTT đa trên c s d liu ca h thng ngân hàng
Hy Lp. Hai cách tip cn đƣ đc áp dng.Th nht,h s dng phng trình
đn gin gia CSTT và các bin gii thích trong quan h vi tín dng ngân

9

hàng theo nghiên cu ca Kashyap và Stein nh trình bƠy  trên. Th hai,
hs dng mt s nhân t trong mô hình ca Bernanke-Blinder vi phng
pháp đánh giá s tác đng ca các đc trng khác nhau trong bng cơn đi k
toán lên nng lc cp tín dng ca ngân hàng và kim tra trc tip s bin
đng ngun cung tín dng. Ngun cung tín dng đc c lng t d liu
ngơn hƠng, vƠ đc trng ca ngơn hƠng đc tìm thy mt cách có h thng là

có th lƠm thay đi ngun cung tín dng.
Kt qu thc nghim ca cách tip cn th hai ca tác gi cho thy
CSTT hoƠn toƠn có tác đng quan trng đn ngun cung tín dng ca ngân
hàng.D liu ngân hàng đƣ giúp tác gi xác đnh ngun cung tín dng, mt
vic đc bit là rt khó đi vi các nhà nhiên cu.Phn ng ca ngun cung
tín dng đi vi chi phí lãi sut là mt bin gii thích trong mô hình ca
Bernanke-Blinder.c đim ngơn hƠng cng đc phát hin lƠ lƠm thay đi
ngun cung tín dng.Kt qu cho thy rng ngân hàng ln có th gi danh
mc cho vay ca h trc s thay đi ca CSTT.Kt qu tng t cho các
ngân hàng có tính thanh khon cao.
Nm 2001, Phòng nghiên cu ậ Ngơn hƠng trung ng Chơu Ểu cng
đƣ thc hin nghiên cu v tài“Có s tn ti kênh tín dng ca CSTT ti Tây
Ban Nha hay không?” tng t nh mc đích nghiên cu ti Hy Lp.Tác gi
s dng d liu ngân hàng, trong khong thi gian t 1991-1998, đ kim tra
s tn ti kênh tín dng trong nn kinh t Tây Ban Nha. Th nht, tác gi
phân tích các phn ng khác nhau v hot đng cho vay ca các ngân hàng
đi vi s thay đi CSTT. Th hai, tác gi phân tích cú sc bên ngoài v s
st gim mnh ngun tin gi. iu đó liên quan đn cú sc ngun cung tín
dng nghèo nàn.C s mô hình kinh t ca tác gi là dng đn gin ca
phng trình tin gi và cho vay có dng chung nh sau:

10



= -



=



+ 


=


+ 



+ 



=

=





+ 



(Trong đó, Z là Log ca tng ngun vn huy đng hay tng d n cho
vay, x là vector ca các bin kinh t v mô – các ch s CSTT nm trong s đó,

c là vector đc đim ca N ngân hàng và là li h thng).
Mô hình này s dng đ kim tra xem s tác đng ca cú sc CSTT lên
các ngân hàng khác nhau có khác nhau hay không. Nhm mc đích nƠy, mt
s bin v mô đƣ đc đa vƠo mô hình đ kim soát tác đng ca lc cu và
các đc đim khác nhau gia các ngơn hƠng đc s dng đ đi din cho vn
đ bt cân xng thông tin dn đn vic phn ng khác nhau ca các ngân
hƠng trc cú sc CSTT.
Kt qu nghiên cu ca tác gi hu nh trái ngc vi vic cho rng có
s tn ti kênh tín dng trong thi gian nghiên cu.Kt qu khác cho thy các
ngân hàng nh có vai trò quan trng nh lƠ ngi tp hp tin tit kim, có
ngha lƠ các ngơn hƠng nƠy có mt ngun tin ln sn sƠng đ cho vay.
Nmă2002, nhóm tác gi đn t các quc gia khác nhau thuc Châu
Âu: Jean-Bernard Chatelain(Ngân hàng trung ng Pháp và i hc
Orleans), Michael Ehrmann(Ngân hàng trung ng Châu Âu), Andrea
Generale(Ngân hàng trung ng Ý), Jorge Martínez-Pagés(Ngân hàng Tây
Ban Nha), Philip Vermeulen(Ngân hàng trung ng Châu Âu), Andreas
Worms(Ngân hàng trung ng c) đƣ cùng nhau nghiên cu v đ tài “S
thc hin CSTT  khu vc đng tin chung Châu Âu – Chng c t d liu vi
mô ca các doanh nghip và các ngân hàng”.Bi cnh nghiên cu ca nhóm
tác gi là U ban tin t Châu Âu (EMU) đƣ thành lp mt khu vc tin t
mi vi mt CSTTchung. Vì vy, đ thc thi thành công CSTT trong môi
trng mi này, vic quan trng ch yu là hiu đc quá trình truyn dn

11

tin t đn mc tt nht có th.Quan đim nhóm tác gi cho rng tác đng ca
CSTT lên các quc gia thành viên khác nhau thì khác nhau v mc đ cng
nh quy mô do các quc gia thành viên đu khác bit v đc đim nn kinh t
nói chung và khu vc tài chính nói riêng.
Nhóm tác gi đƣ nghiên cu v hành vi cho vay ca ngân hàngbng

cách s dng d liu t bng cơn đi k toán ngân hàng thu thp t Ngân
hƠng trung ng quc gia khu vc Châu Âu.D liu đc lytheo c s hàng
quý và bao gm đy đ các ngân hàng ca tng quc gia. Khong thi gian
nghiên cu đ có th thu thp đc d liu thì khác nhau gia các quc gia ậ
trong khong thp niên 1990, do đó hn ch vic phân tích trong hu ht các
trng hp trc khi thành lp U ban tin t Châu Âu (EMU) do thiu s
liu. Mô hình nghiên cu là mt hình thc gin đn ca mt mô hình th
trng tin gi và cho vay:
log

L
it

= -

+ 


=1
log

+ 


=0


+ 



=1
log


+ 


=0


+ 
1
+ 
1

=0

1



+ 
2

=0

1
log

+ 

3

=0

1


+ 



(Trong đó, L
it
là d n cho vay khu vc t nhân phi tài chính ca Ngân
hàng i ti quý t. 

đi din cho chênh lch lãi sut danh ngha ngn hn
(đc s dng nh thc đo CSTT), 




là tc đ tng trng GDP
thc, và infl là t l lm phát. Mô hình cho phép c đnh các tác đng qua li
gia các ngân hàng, nh đc biu th bi hng s ca ngân hàng c th 

.
X
it
biu th đc đim c th ca mt ngân hàng.Quy mô đc tính bng log

12

ca tng tài sn. Tính thanh khon đc đnh ngha là t l tài sn ngn hn
(tin mt, cho vay liên ngân hàng và chng khoán) trên tng tài sn, và vn
đc đa ra bi t l vn và d tr trên tng tài sn.
Nhóm tác giđƣ c lng ln lt vi mi đc đim ngơn hƠng, cng
nh vi vi tt c ba đc đim cùng mt lúc.Khi đó chúng cho ra kt qu có
cht lng tng đng.Theo gi đnh các ngơn hƠng đi mt vi mt nhu
cu vay đng nht đi vi tng đc đim c th ca ngân hàng.Các tác đng
lên ngun cung tín dng gây ra bi CSTT có th đc xác đnh vi
môhìnhtrên bi vì s tng tác gia đc đim ngân hàng và s thay đi trong
lãi sut to ra phn ng khác nhau v cung tín dng ca ngơn hƠng đi vi
CSTT.
Kt qu nghiên cu ca nhóm tác gi cho thy mt ngân hàng nh, tính
thanh khon kém, vn yu thì gp nhiu khó khn hn trong vic gim thiu
tác đng ca CSTT bao gm c vic tt gim tin gi huy đng. Vì vy, các
ngân hàng này phn ng mnh m hn so vi mt ngơn hƠng có đc đim
tng ng cao hn.iu này tác gi cho rng có th do ngân hàng s dng tài
sn ngn hn đ làm gim bt tác đng ca CSTT lên danh mc cho vay ca
h, cùng vi s tn ti mi quan h tht cht gia ngân hàng và khách hàng
vay.
Nmă2008, Rocco Huang thuc Cc d tr bang PhiladelphiaậM đƣ
tin hành nghiên cu ắS tác đng ca CSTT tht cht lên các ngân hàng đa
phng”. Nghiên cu ca tác gi đt trong bi cnh ngày 6/10/1979, ch tch
Cc d tr liên bang mi đc b nhim, ông Paul Volcker, tip tc theo n
lc chng lm phát ca Cc d tr liên bang M (Fed) mt cách mnh m, và
chu k tht cht tin t tip tc mt giai đon mi ti M. Hai nm tip theo,
Fed đa ra lƣi sut danh ngha ln hn 20%/nm.i mt trc các điu kin

13

tht cht tin t, nhiu ngân hàng phi ct gim d n cho vay, làm trm trng
thêm tình trng suy thoái ca nn kinh t đa phng ni mà h đang phc v.
Tác gi cho rng c cung và cu tín dng đu chu tác đng bi CSTT
tht cht vƠ các điu kin th trng đa phng.Các ngơn hƠng ti đa
phng gp suy thoái s b st gim v vn, có th gp ri ro thanh khon, và
có th phi gim cung tín dng; ti cùng thi đim, ngi đi vay ti đa
phng cng có nhu cu ít hn.V phía cung, các Ngân hàng ln, vi kh
nng tip cn v mt đa lý rng hn, có th giúp các ngân hàng con ca mình
ti các đa phng hn ch tác đng ca cú sc CSTTbng cách chuyn các
ngun vn ni b đn các đa phng có nhu cu tín dng cao mà ngun cung
tín dng hn ch.
Tác giđƣ ch ra rng trong sut thi k CSTT tht cht quyt lit ca
Paul Volcker trong nhng nm đu thp niên 1980, các ngơn hƠng đa phng
ti mt bang đƣ gim ngun cung tín dng mnh hn rt nhiu so vi các chi
nhánh ca ngân hàng liên bang ti cùng mt th trng, sau khi tác gi đƣ
kim tra theo quy mô, tính thanh khon, vn ngân hàng, và, quan trng nht là
nhu cu tín dng ca đa phng.Bài nghiên cu cng tìm ra rng các bang có
t l vic làm ngành sn xut cao hn thì có biu hin nhu cu tín dng yu
hn trong sut thi k tht cht tin t.
Nmă 2011, Nhóm tác gi Koray Alper, Timur Hulagu và Gursu
Kelesthuc V nghiên cu và CSTT - Ngân hàng trung ng Th NhăK đƣ
nghiên cu đ tài“Nghiên cu thc nghim v tính thanh khon và d n tín
dng ca ngân hàng”.Các nghiên cu trc đơy v kênh tín dng bt ngun
t t tng ca Bernanke và Blinder (1988) có quan h cht ch vi nghiên
cu ca tác gi nh lƠ mt phn hc thuyt v s tn ti mi quan h gia
thanh khon ngân hàng và tín dng ngân hàng.Bng cách s dng lý thuyt

14

cung cu tin t IS-LM đƣ cho thy CSTT có th có tác đng trc tip lên tín
dng ngơn hƠng, đc gi là kênh tín dng. Không ging kênh tin t, theo đó
ngơn hƠng trung ng tác đng lên lãi sut th trng thông qua thay đi lãi
sut chính sách, kênh tín dng liên quan ti tng tác trc tip gia CSTT và
cung tín dng. C th, khi ngơn hƠng trung ng tng lƣi sut chính sách nó
s rút sch d tr ca ngân hàng, d tr thp có ngha lƠ st gim lng tin
gi khi đó đc thúc ngân hàng phi gim danh mc cho vay ca mình.
Các tác gi này đƣ s dng s liu ca các ngân hàng Th Nh K đ
phơn tích tác đng ca CSTT lên hot đng cho vay ca ngân hàng thông qua
vic lƠm thay đi kh nng thanh khon ca ngân hàng. Mô hình nghiên cu
cho phép điu chnh linh đng v thi gian vƠ theo c s d liu đng, s
dng s thay đi mi nht ca các bin. Mt khác, s thay đi mi nht cho
phép h kim tra kênh tín dng bng cách chính xác hn, kim tra phn ng
ca ngơn hƠng đi vi s thay đi CSTT. Mô hình hi quy nh sau:

,
 = -

+ 


=

,
+ 








=
+ 


=


+ 



=



+ 
,

=

,



=
+ 



=

,
+ 


=

,
+ 
,

(Trong đó: J =1,….,N; t =1,…,T ch ngân hàng và thi gian mt cách
ln lt. Nlà s lng ngân hàng và m, n th hin đ tr v thi
gian.(
,
) là t l tng trng ca ngân hàng j ti thi đim t,

là
thay đi lãi sut qua đêm,(

) là t l tng trng GDP thc, 

là
lm phát (ch s giá tiêu dùng CPI), 

là đc đim thanh khon ca ngân
hàng c th ti thi t,các bin gi và 


là tác đng c đnh ca các ngân
hàng).

15

Kt qu nghiên cu cho thy rng đc đim c th ca tng ngân hàng
thì ít quyt đnh đn ngun cung tín dng.Nhng, bt k CSTT nào có th làm
thay đi tính thanh khon thì có kh nng lƠm thay đi ngun cung tín dng.
Trên đơy lƠ kt qu mt s nghiên cu trên th gii v tác đng ca
CSTT lên ngun cung tín dng. Mc 2.2 tip theo s giúp chúng ta hiu sâu
thêm v CSTT cng nh tác đng ca CSTT lên ngun cung tín dng.
2.2 Tho lun v tácă đng ca chính sách tin t lên ngun cung tín
dng:
Theo lý thuyt v CSTT thì CSTT đc thc hin bingân hàng trung
ng thông qua nhng thay đi v cung tin, theo đóngơn hƠng trung ng có
03 công c CSTT ch yu đ điu hành CSTT, bao gm:
Th nht,công c ắt l d tr bt bucẰ,nu ngơn hƠng trung ng
tng t l d tr bt buc thì cung tin s gim vƠ ngc li;
Th hai,công c ắlãi sut chính sáchẰ, là lãi sut mà ngân hàng trung
ng có th kim soát trc tip. Ví d nh Fed fund rate  M.  Vit Nam
quy đnh lãi sut huy đng vƠ cho vay không vt quá 150% lãi sut c bn
do Ngơn hƠng nhƠ nc công b trong tng thi k. Hin ti, Ngân hàng nhà
nc Vit Nam áp dng thêm công c trn lãi sut cho vay vƠ huy đng đ
kim soát cung tin, tính đn tháng 09-2012 thì trn lãi sut huy đng ngn
hn lƠ 9%/nm, trung - dài hn lƠ 12%/nm, trn lãi sut cho vay ngn hn
phc v sn xut kinh doanh là 13%/nm;
Th ba,công c ắnghip v th trng mẰ,ti th trng này ngân hàng
trung ng mua hoc bán trái phiu chính ph trên th trng m. Khi ngân
hƠng trung ng mua trái phiu (bm thêm tin/thanh khon ra) làm cung tin

16

tng, khi ngơn hƠng trung ng bán trái phiu (hút bt tin/thanh khon v)
làm cung tin gim.
Nh vào các công c CSTT trên, ngơn hƠng trung ng có th điu
hành nn kinh t thông qua vic theo đui CSTT m rng hay tht cht.
CSTT m rng hng v mc tiêu tng tng cu, nhm đa nn kinh t ra
khi suy thoái, bng cách tng cung tin thông qua vic gim lãi sut.CSTT
tht cht hng v mc tiêu gim tng cu nhm đa nn kinh t thoát khi
tình trng phát trin quá nóng vi lm phát thông qua vic gim cung tin
hoc tng lƣi sut.
Hình 1: Căch truyn dn chính sách tin t

(Ngun: Koray Alper, Timur Hulagu và Gursu Keles, 2011, “An Empirical Study on Liquidity and Bank
Lending”, page 7, Research and Monetary Policy Department, Central Bank of Turkey)
NH TW
(C
Kênh tín dng
Kênh tin t
OMO

T l d tr bt
buc (RR)
(OMO)
D tr bt buc
(Reservable
Liabilities)

Lãi sut chính sách
(Policy Rate)

Ngun vn cho vay
(Loanable Funds)
D tr
(Reserves)
Cung tín dng
(Credit Supply)
Chi phí s dng vn
(Intertemporal Prices, Cost
of Capital)
NN KINH T
(REAL ECONOMY)

17

Theo hình trên ca các tác gi thuc ngơn hƠng trung ng Th Nh K
thì CSTT đc truyn dn vào nn kinh t thc thông qua hai kênh chính đó
là kênh tin t và kênh tín dng. V kênh tin t, lãi sut chính sách s làm
tng chi phí s dng vn ca doanh nghip mt cách trc tip, khi đó các
doanh nghip s hn ch đi vay hoc u tiên s dng vn ni b đ đm bo
hiu qu hot đng khi t sut li nhun không thay đi. Bên cnh đó, mt
cách gián tip lãi sut chính sách tng cng lƠm lƣi sut tin gi tng, các
ngân hàng s phi đi mt vi cú sc st gim tin gi, khi đó đ đm bo
tính thanh khon các ngân hàng thng mi s phi gim danh mc cho vay
ca mình. Nh vy, thông qua kênh tin t, CSTT tht cht s làm cung tin
ca nn kinh t gim vƠ ngc li.V kênh tín dng, vic ngân hàng trung
ng tng t l d tr bt buc s làm ngun tín dng kh dng ca các ngân
hàng gim, khi đó cung tin vào nn kinh t thông qua kênh tín dng s gim
vƠ ngc li.
Các nghiên cu trc đơy v tác đng ca chính sách tin t lên ngun
cung tín dng đc ch yu đc phơn tích trong giai đon CSTT tht cht

(giai đon CSTT tht cht ti Châu Âu t nm 1990 đn 1999 vƠ giai đon
CSTT tht cht ti M t nm 1977 đn nm 1986) đ thy rõ đc tác đng
ca CSTT.Kt qu nghiên cu ca các tác gi cng khác nhau do có s khác
bit gia các quc gia và gia các Ngân hàng trong cùng mt quc gia. Các
kt qu nghiên cu càng v sau càng cho thy rõ hn mi quan h gia CSTT
và ngun cung tín dng.Nmă1999, nhóm tác gi Carlo A. Favero, Francesco
Giavazzi, và Luca Flabbi thuc V nghiên cu kinh t Quc Gia Hoa K đƣ
nghiên cu v ắC ch truyn dn CSTT ti Châu Âu: Chng c t bng cân
đi k toán ca các ngân hàng” không tìm ra bng chng nào cho thy s
phn ng đáng k ca tín dng ngơn hƠng đi vi CSTT tht cht trong sut
nm 1992 ti bn nc Chơu Ểu đc nghiên cu. Nguyên nhân dn đn kt