B GIÁO DCăVÀăÀOăTO
TRNGăI HC KINH T TP.HCM
TRN TH MAI NGUYÊN
GII PHÁP PHÁT TRIN TÍN DNG NGÂN
HÀNG GÓP PHN CHUYN DCHăCăCU
KINH T TNH PHÚ YÊN
Chuyên ngành : Tài chính ậ Ngân hàng
Mã s : 60340201
LUNăVNăTHCăSăKINHăT
NGIăHNG DN KHOA HC:
PGS TS Trm Th XuơnăHng
Thành ph H Chí Minh - Nmă2013
LI CAM OAN
Tôi xin cam đoan ni dung trong bài lun vn lƠ do tôi nghiên cu di s
hng dn ca ngi hng dn khoa hc PGS TS Trm Th XuơnăHng. Các
ni dung đc đúc kt t quá trình hc tp và các kt qu nghiên cu trong thc
tin. Các s liu, kt qu nêu trong lun vn lƠ trung thc và có ngun gc trích dn
rõ ràng.
TP. H Chí Minh, ngày 05 tháng 01 nm 2014
Tác gi lunăvn
TRN TH MAI NGUYÊN
MC LC
TRANG PH BÌA
LI CAMăOAN
MC LC
DANH MC CH CÁI VIT TT
DANH MC BNG BIU
DANH MC BIUă
M U
1. Tính cp thit caăđ tài
2. Mc tiêu và câu hi nghiên cu
3.ăiătng nghiên cu
4. Phm vi nghiên cu
5.ăPhngăphápănghiênăcu
6. Kt cu ca lunăvn
CHNGă1.ăTNG QUAN V PHÁT TRIN TÍN DNG NGÂN HÀNG
GÓP PHN CHUYN DCHăCăCU KINH T 1
1.1. Tng quan v chuyn dchăcăcu kinh t 1
1.1.1. Khái nimăcăcu kinh t và chuyn dchăcăcu kinh t 1
1.1.1.1.ăCăcu kinh t 1
1.1.1.2. Chuyn dchăcăcu kinh t 1
1.1.2. Các ch tiêuăđánhăgiáăchuyn dchăcăcu kinh t 2
1.1.3. Vai trò ca chuyn dchăcăcu kinh t đn s phát trin kinh t - xã hi 3
1.1.4. Nhng nhân t tácăđngăđn chuyn dchăcăcu kinh t 5
1.1.4.1. Các nhân t khách quan 5
1.1.4.2. Các nhân t ch quan 6
1.2. Tng quan v phát trin tín dng ngân hàng góp phn chuyn dchăcăcu
kinh t 8
1.2.1. Mt s lý lun v phát trin tín dng ngân hàng góp phn chuyn dchăcă
cu kinh t 8
1.2.1.1. Phát trin tín dng ngân hàng góp phn chuyn dchăcăcu kinh t 8
1.2.1.2. Căcu tín dng và mi quan h giaăcăcu tín dngăvƠăcăcu kinh
t 9
1.2.2. S cn thit phi phát trin tín dng ngân hàng góp phn chuyn dchăcă
cu kinh t 10
1.2.3. Nhng ch tiêuăđánhăgiáăphátătrin tín dng ngân hàng góp phn chuyn
dchăcăcu kinh t 12
1.2.3.1.ăTrênăgócăđ ngân hàng 12
1.2.3.2.ăTrênăgócăđ kinh t - xã hi 17
1.2.4. Nhng nhân t tácăđngăđn phát trin tín dng ngân hàng góp phn
chuyn dch căcu kinh t 18
1.2.4.1. Nhân t ch quan thuc v ngân hàng 18
1.2.4.2. Nhân t khách quan ngoài ngân hàng 19
1.3. Kinh nghim phát trin tín dng ngân hàng góp phn chuyn dchăcăcu
kinh t mt s nc Châu Á và bài hcăđi vi Vit Nam 21
1.3.1. Kinh nghim phát trin tín dng ngân hàng góp phn chuyn dchăcăcu
kinh t mt s nc Châu Á 21
1.3.1.1. Kinh nghim ca Thái Lan 21
1.3.1.2. Kinh nghim ca Hàn Quc 23
1.3.1.3. Kinh nghim ca Trung Quc 25
1.3.2. Bài hc kinh nghim đi vi Vit Nam 27
Kt lunăchngă1 28
CHNGă2.ăTHC TRNG PHÁT TRIN TÍN DNG NGÂN HÀNG GÓP
PHN CHUYN DCHăCăCU KINH T TNH PHÚ YÊN 30
2.1.ăcăđim t nhiên, xã hi ca tnh Phú Yên 30
2.2. Thc trng chuyn dchăcăcu kinh t tnh Phú Yên 31
2.2.1. Nhu cu vn cho chuyn dchăcăcu kinh t 31
2.2.2. Chuyn dchăcăcu ngành kinh t 32
2.2.3. Nhng thành công ca quá trình chuyn dchăcăcu kinh t tnh Phú
Yên 34
2.2.4. Nhng tn ti ca quá trình chuyn dchăcăcu kinh t tnh Phú Yên 35
2.3. Thc trng phát trin tín dng ngân hàng góp phn chuyn dchăcăcu
kinh t tnh Phú Yên 37
2.3.1.ăSălc v h thngăngơnăhƠngătrênăđa bàn tnh Phú Yên 37
2.3.2. Thc trng phát trin tín dng ngân hàng góp phn chuyn dchăcăcu
kinh t tnh Phú Yên 39
2.3.2.1. Hotăđngăhuyăđng vn 39
2.3.2.2. Hotăđng tín dng 44
2.4. Nhng thành công ca phát trin tín dng ngân hàng góp phn chuyn
dchăcăcu kinh t tnh Phú Yên 57
2.5. Nhng tn ti ca phát trin tín dng ngân hàng góp phn chuyn dchăcă
cu kinh t tnh Phú Yên 59
2.6. Nguyên nhân ca nhng tn ti trong phát trin tín dng ngân hàng góp
phn chuyn dchăcăcu kinh t tnh Phú Yên 63
2.6.1. Nguyên nhân t phía các NHTM 63
2.6.2. Nguyên nhân t phía khách hàng 64
2.6.3. Nguyên nhân khác 66
Kt lun chngă2 68
CHNGă3.ăGII PHÁP PHÁT TRIN TÍN DNG NGÂN HÀNG GÓP
PHN CHUYN DCHăCăCU KINH T TNH PHÚ YÊN 69
3.1.ănhăhng v phát trin tín dng ngân hàng góp phn chuyn dchăcăcu
kinh t tnh Phú Yên 69
3.1.1.ănhăhng v chuyn dchăcăcu kinh t tnh Phú Yên 69
3.1.1.1. Mc tiêu chuyn dchăcăcu kinh t 69
3.1.1.2. Nhu cu vn cho chuyn dchăcăcu kinh t 70
3.1.2. nhăhng v phát trin tín dng ngân hàng góp phnăthúcăđy chuyn
dchăcăcu kinh t tnh Phú Yên 72
3.2. Gii pháp phát trin tín dng ngân hàng góp phn chuyn dchăcăcu
kinh t tnh Phú Yên 73
3.2.1. Gii pháp v huyăđng vn ca các NHTM 73
3.2.2. Gii pháp v đuătătínădng ca các NHTM 76
3.2.3. Gii pháp v nâng cao chtălng ngun nhân lc 80
3.2.4. Các gii pháp h tr khác 81
3.3. Kin ngh phát trin tín dng ngân hàng góp phn chuyn dchăc cu
kinh t tnh Phú Yên 82
3.3.1. Kin ngh đi vi Chính ph và các B, Ngành 82
3.3.2. Kin ngh đi vi Ngân hàng nhƠănc chi nhánh tnh Phú Yên 84
3.3.3. Kin ngh đi vi chính quyn tnh Phú Yên 86
Kt lun chngă3 87
KT LUN
TÀI LIU THAM KHO
DANH MC CH CÁI VIT TT
STT
Vit tt
Vităđyăđ ting Vit
Vităđyăđ ting Anh
1
ACB
NHTM CP Á Châu
2
Agribank
/VBARD
Ngân hàng nông nghip và phát
trin nông thôn Vit Nam
Vietnam Bank for
Agriculture and Rural
Development
3
BIDV
NHTM CP u t vƠ Phát trin
Vit Nam
4
CIC
Trung tâm thông tin tín dng
Credit Information Center
5
CTG
NHTMCP Công thng Vit
Nam
6
DongA
Bank
NHTM CP ông Á
7
FDI
u t trc tip nc ngoài
Foreign Direct Investment
8
GDP
Tng sn phm ni đa
Gross Domestic Product
9
Kienlong
Bank
NHTM CP Kiên Long
10
MSB
NHTM CP Hàng Hi Vit Nam
11
NHNN
Ngơn hƠng nhƠ nc
12
NHTM
Ngơn hƠng thng mi
13
ODA
H tr phát trin chính thc
Official Development
Assistance
14
POS
Máy chp nhn th thanh toán
Point of Sale
15
STB
NHTM CP Sài Gòn Thng Tín
16
TCTD
T chc tín dng
17
TTTTTD
Trung tâm thông tin tín dng
STT
Vit tt
Vităđyăđ ting Vit
Vităđyăđ ting Anh
18
VCB
NHTM CP Ngoi Thng Vit
Nam
19
UBND
y ban nhân dân
DANH MC BNG BIU
STT
Bng
Ni dung
Trang
1
Bng 1.1
C cu ngành kinh t vƠ c cu xut nhp khu ca
Thái Lan
22
2
Bng 1.2
C cu ngành kinh t vƠ c cu xut nhp khu ca
Hàn Quc
24
3
Bng 2.1
Tng vn đu t toƠn xư hi tnh Phú Yên
32
4
Bng 2.2
Li nhun sau thu ca các NHTM trên đa bàn tnh
Phú Yên
38
5
Bng 2.3
D n tín dng trên GDP tnh Phú Yên
39
6
Bng 2.4
Ngun vn huy đng phân theo k hn gi tin
41
7
Bng 2.5
Ngun vn huy đng phơn theo đi tng khách hàng
42
8
Bng 2.6
Tình hình cp tín dng ca các NHTM
46
9
Bng 2.7
C cu tín dng theo thi hn
49
10
Bng 2.8
C cu tín dng theo ngành kinh t
51
11
Bng 2.9
D n tín dng ngành công nghip ậ xây dng
55
12
Bng 2.10
D n tín dng ngành dch v
56
13
Bng 3.1
D báo nhu cu vn đu t tnh Phú Yên thi k 2011
- 2020
71
DANH MC BIUă
STT
Biuăđ
Ni dung
Trang
1
Biu đ 2.1
Chuyn dch c cu ngành kinh t tnh Phú Yên
33
2
Biu đ 2.2
Tình hình thc hin chuyn dch c cu kinh t
tnh Phú Yên theo ngh quyt đi hi Tnh đng
b ln XIV, XV
36
3
Biu đ 2.3
Ngun vn huy đng xét theo loi tin
43
4
Biu đ 2.4
N xu và t l n xu ca các NHTM
47
5
Biu đ 2.5
Chuyn dch c cu tín dng theo ngành kinh t
50
6
Biu đ 2.6
T trng d n ni b ngành nông ậ lâm nghip
ậ thy sn
53
1 M U
1.ăTínhăcpăthităcaăđătƠi
Trong thi k quá đ lên ch ngha xư hi và hi nhp kinh t quc t, công
nghip hóa ậ hin đi hóa là nhim v trng tâm. Mt trong nhng ni dung quan
trng ca quá trình công nghip hóa ậ hin đi hóa là chuyn dch c cu kinh t t
mt c cu kinh t lc hu, mt cơn đi sang mt c cu kinh t hp lý, hin đi và
hiu qu cao phù hp vi xu th toàn cu.
i hi i biu toàn quc ln th XI ca ng Cng sn Vit Nam đư
thông qua Chin lc phát trin kinh t - xã hi 2011 ậ 2020; trong đó mc tiêu
tng quát ca Chin lc là phn đu đn nm 2020 nc ta c bn tr thƠnh nc
công nghip theo hng hin đi. đt nhng mc tiêu ca chuyn dch c cu
kinh t theo hng công nghip hóa ậ hin đi hóa, cn phi khai thác tt mi
ngun lc, đc bit là phi có nhiu vn thì mi to nên bc bin đi to ln v cht
trong lc lng sn xut và khoa hc công ngh, thúc đy mnh m quá trình
chuyn dch c cu kinh t. So vi các nc trong khu vc, d n tín dng ngân
hàng ca Vit Nam vào khong 96% GDP, thp hn so vi Trung Quc (132%
GDP), Malaysia (113% GDP) nhng cao hn đáng k so vi nhiu nc khác nh
n (64% GDP), Campuchia (13% GDP), Bangladesh (58% GDP)ầ iu này
cho thy h thng ngân hàng ca Vit Nam đang đóng góp vai trò vô cùng quan
trng trong vic cung cp vn cho nn kinh t (Hansjoerg Herr, 2010).
Trong Quy hoch tng th kinh t - xã hi tnh Phú Yên giai đon đn nm
2020 cng khng đnh mt trong nhng quan đim phát trin đó lƠ “y nhanh
chuyn dch c cu kinh t ca Tnh theo hng tng t trng công nghip và dch
v; huỔ đng mi ngun lc ca các thành phn kinh t; khai thác nhng ngành có
li th v lao đng và tài nguỔên; đng thi, chú trng m rng các ngành kinh t
có hàm lng v k thut cao, phù hp vi li th ca tnh Phú Yên và ồu hng
ca th trng”; phn đu đn nm 2020 tnh Phú Yên c bn tr thành mt tnh
công nghip và dch v (B k hochăvƠăđuăt,ă2007).
Trong nhng nm qua, quy mô vƠ tc đ chuyn dch c cu kinh t ca tnh
đư chuyn bin tích cc theo hng công nghip hóa ậ hin đi hóa. t đc kt
qu trên là do s đóng góp vƠ tác đng ca nhiu ngun lc, đc bit là vai trò quan
trng ca ngun vn tín dng ngân hàng. iu nƠy đc th hin d n tín dng
ca các ngơn hƠng thng mi trên đa bàn tnh Phú Yên luôn chim t trng cao,
trên 50% GDP và vn tín dng ngân hàng chim t trng ngƠy cƠng tng trong tng
vn đu t xư hi ca tnh, nm 2006 chim 7.1%, nm 2010 chim 12.4%, nm
2012 chim 16.7%.
Quy mô vƠ c cu tín dng ca các ngơn hƠng thng mi ngƠy cƠng m
rng vƠ điu chnh theo hng tích cc, hp lỦ đư góp phn thúc đy c cu kinh t
theo hng công nghip hóa, hin đi hóa. Tín dng ngơn hƠng tng cng đu t
phát trin sn xut các ngƠnh, lnh vc quan trng lƠ th mnh ca tnh; tc đ tng
trng tín dng các nhóm ngƠnh nông nghip, công nghip, dch v đu tng; trong
đó tc đ tng trng nhóm ngƠnh công nghip, dch v tng nhanh hn nhóm
ngƠnh nông nghip, điu nƠy dn đn t trng d n ca ngƠnh công nghip ậ xây
dng vƠ dch v tng trong khi ca ngƠnh nông ậ lơm nghip ậ thy sn có xu
hng gim. S dch chuyn c cu tín dng nh vy phù hp vi dch chuyn c
cu kinh t. Bên cnh đó, đu t vn tín dng vào khu vc kinh t nông nghip,
nông thôn thc s lƠ đòn by kinh t, góp phn khai thác tim nng đt đai, lao
đng, tƠi nguyênầ phát huy đc th mnh ca tnhầ
Tuy nhiên, thc tin phát trin tín dng ngân hàng góp phn chuyn dch c
cu kinh t ca tnh Phú Yên theo hng công nghip hóa ậ hin đi hóa còn nhng
tn ti nht đnh nh: mơu thun gia nhu cu v vn trung, dài hn cho chuyn
dch c cu kinh t theo hng công nghip hóa - hin đi hóa và kh nng cung
ng vn ca các ngơn hƠng thng mi; chính sách tín dng cha rõ rƠng; quy trình
và th tc cho vay còn nhiu bt cp đc bit là th tc liên quan đn tài sn th
chp lƠ đt đai; đu t tín dng cha tác đng đúng mc đn chuyn dch c cu
khu vc nông nghip, khi lng tín dng và mng li các ngơn hƠng thng mi
cha tng xng vi nhng đóng góp vƠ tim nng, th mnh ca khu vc này; t
l n xu có xu hng gia tng là du hiu cnh báo cho cht lng tín dng h
thng ngơn hƠng thng mi tnhầ Các vn đ nƠy đòi hi phi đc nhìn nhn
mt cách khách quan và gii quyt mt cách khoa hc đ tín dng ngân hàng tht s
lƠ đòn by tác đng hiu qu đn chuyn dch c cu kinh t tnh Phú Yên trong
thi gian sp đn.
Xut phát t tính cp thit ca yêu cu nêu trên, tác gi chn đ tài vi tên
gi ắGii pháp phát trin tín dng ngân hàng góp phn chuyn dchăcă cu
kinh t tnhăPhúăYên” làm ni dung nghiên cu trong lun vn ca mình.
2. Mc tiêu và câu hi nghiên cu
Các mc tiêu ch yu ca lun vn:
(1) H thng hóa và làm rõ nhng vn đ lý lun c bn v phát trin tín
dng ngân hàng góp phn dch chuyn c cu kinh t.
(2) Phân tích thc trng phát trin tín dng ngân hàng góp phn chuyn dch
c cu kinh t tnh Phú Yên, t đó đánh giá nhng thành công, nhng tn ti và
nguyên nhân ca nhng tn ti.
(3) Trên c s phân tích nguyên nhân ca nhng tn ti, lun vn đ xut các
gii pháp ch yu đ phát trin tín dng ngân hàng góp phn chuyn dch c cu
kinh t tnh Phú Yên.
đt đc các mc tiêu nghiên cu nêu trên, ni dung ca lun vn phi tr
li đc các câu hi sau đơy:
(1) Thc trng tín dng ngân hàng góp phn chuyn dch c cu kinh t tnh
Phú Yên trong thi gian qua nh th nào?
(2) Nhng mt còn tn ti ca phát trin tín dng ngân hàng góp phn
chuyn dch c cu kinh t tnh Phú Yên và nguyên nhân ca nhng tn ti là gì?
(3) Nhng gii pháp, kin ngh nào nhm phát trin tín dng ngân hàng góp
phn chuyn dch c cu kinh t tnh Phú Yên ?
3. iătng nghiên cu
Nghiên cu thc trng, đánh giá nhng thành công, tn ti và nguyên nhân
tn ti ca phát trin tín dng ngân hàng góp phn chuyn dch c cu kinh t tnh
Phú Yên theo hng công nghip hóa ậ hin đi hóa; trên c s đó đ xut các gii
pháp đ phát trin tín dng ngân hàng góp phn chuyn dch c cu kinh t tnh Phú
Yên. ó lƠ đi tng nghiên cu ca lun vn.
4. Phm vi nghiên cu
Phm vi nghiên cu ca lun vn đc xác đnh bi các gii hn nh sau:
(1) V ni dung: C cu kinh t gm ba b phn: c cu kinh t theo ngành
(c cu ngành kinh t), c cu kinh t theo lãnh th vƠ c cu kinh t theo thành
phn; lun vn ch nghiên cu nhng gii pháp phát trin tín dng ngân hàng góp
phn chuyn dch c cu ngành kinh t theo hng công nghip hóa ậ hin đi hóa
ca các ngơn hƠng thng mi trên đa bàn tnh Phú Yên.
(2) V không gian: a bàn tnh Phú Yên
(3) V thi gian: Nghiên cu thc trng, đánh giá nhng thành công và tn
ti ca phát trin tín dng ngân hàng góp phn chuyn dch c cu ngành kinh t
tnh Phú Yên t nm 2006 đn 2012.
5.ăPhngăphápănghiênăcu
Lun vn s dng các phng pháp nghiên cu sau:
(1) Phng pháp điu tra: nhm tin hành thu thp, đánh giá v hot đng
tín dng ngơn hƠng đi vi chuyn dch c cu ngành kinh t ca tnh Phú Yên t
nm 2006 đn nm 2012
(2) Phng pháp thng kê, phân tích: đc s dng khi đánh giá, bình lun
các ch trng, chính sách, ngh quyt, quy đnh, các tình hung thc tin lƠm c s
cho nhng kt lun khoa hc. Phng pháp nƠy đc s dng trong sut quá trình
thc hin đ tài nghiên cu.
(3) Phng pháp tng hp: đc s dng khi đánh giá nhm rút ra nhng
kt lun tng quan, nhng quan đim, các đ xut, kin ngh.
6. Kt cu ca lunăvn
Lun vn gm có 5 phn:
M U
CHNG 1. TNG QUAN V PHÁT TRIN TÍN DNG NGÂN HÀNG
GÓP PHN CHUYN DCH C CU KINH T.
CHNG 2. THC TRNG PHÁT TRIN TÍN DNG NGÂN HÀNG
GÓP PHN CHUYN DCH C CU KINH T TNH PHÚ YÊN.
CHNG 3. GII PHÁP PHÁT TRIN TÍN DNG NGÂN HÀNG GÓP
PHN CHUYN DCH C CU KINH T TNH PHÚ YÊN.
KT LUN
1
2 CHNGă1. TNGăQUAN VăPHÁTăTRIN TệNăDNGă
NGÂN HÀNG GịPăPHNăCHUYNăDCHăCăCUăKINHăT
1.1. Tngăquan văchuynădchăcăcuăkinhăt
1.1.1. KháiănimăcăcuăkinhătăvƠăchuynădchăcăcuăkinhăt
1.1.1.1. Căcuăkinhăt
V mt cht, c cu kinh t đc đnh ngha “ lƠ mt tng th các b phn
hp thành nn kinh t ca mi nc. Các b phn đó gn bó cht ch vi nhau, tác
đng qua li ln nhau và biu hin các quan h t l v s lng, tng quan v
cht lng trong không gian và thi gian nht đnh, phù hp vi nhng điu kin
kinh t - xã hi nht đnh, nhm đt đc hiu qu kinh t - xã hi cao” (Lêăìnhă
Thng, 1999, trang 12)
V mt lng, c cu kinh t đc xác đnh bng t trng giá tr sn lng
(hoc GDP) ca tng b phn trong tng giá tr sn lng (hay GDP) ca toàn b
nn kinh t.
Các loi c cu kinh t thng hay đc đ cp đó lƠ: c cu kinh t theo
ngƠnh, c cu kinh t theo thƠnh phn kinh t vƠ c cu kinh t theo vùng min;
trong đó c cu kinh t theo ngƠnh hay c cu ngƠnh kinh t lƠ tng hp các ngƠnh
kinh t vƠ mi quan h t l gia các ngƠnh th hin v trí vƠ t trng ca mi
ngƠnh trong tng th nn kinh t. C cu ngành kinh t có vai trò quan trng nht và
là tiêu chun c bn phn ánh trình đ phát trin kinh t c bn ca mt quc gia.
Vì vy, trong quá trình phát trin các nc đang phát trin đc bit quan tơm đn
xây dng chin lc chuyn dch c cu ngành kinh t, coi đó lƠ điu kin c bn
đ tng trng và phát trin c cu kinh t.
1.1.1.2. Chuynădchăcăcuăkinhăt
Trong quá trình phát trin kinh t ca mt quc gia, c cu kinh t luôn thay
đi, “S thay đi ca c cu kinh t t trng thái này sang trng thái khác trong mt
thi k nht đnh trên c s phù hp vi điu kin khách quan và ch quan, đm
bo cho nn kinh t phát trin” đc gi là chuyn dch c cu kinh t (Phm Th
Khanh, 2010, trang 12)
2
Theo Nguyn Trn Qu (2004); thc cht ca chuyn dch c cu kinh t là
s phát trin không đu gia các b phn hp thành nn kinh t. B phn nào có tc
đ phát trin cao hn tc đ phát trin chung ca nn kinh t thì s tng t trng và
ngc li, b phn có tc đ phát trin thp hn s gim t trng . Nu gi X là mt
b phn cu thƠnh nên c cu kinh t, thì mc đ chuyn dch ca X s đc tính
toán theo công thc sau:
Trng hp đc bit, nu tt c các b phn có cùng mt tc đ tng trng
thì t trng các b phn s không đi, ngha lƠ lúc nƠy không có s dch chuyn c
cu kinh t.
Thông thng, đ dch chuyn c cu s thay đi nhiu trong thi k tng
trng nhanh vì khi đó s chênh lch v tc đ phát trin gia các b phn s ln.
Khi tng trng thp, đ dch chuyn c cu s chm hn do s chênh lch trong
tc đ phát trin gia các b phn s không ln.
Trong lun vn nƠy khi nói đn chuyn dch c cu kinh t tc lƠ nói đn
chuyn dch c cu ngành kinh t theo hng công nghip hóa, hin đi hóa.
1.1.2. Cácăchătiêuăđánhăgiáăchuynădchăcăcuăkinhăt
T trng đóng góp ca mi ngành trong nn kinh t ti thi đim t
0
:
- Trong đó:
là t trng giá tr sn lng ca ngành i trong GDP ti thi đim t
0
Y
i
(t
0
) là giá tr sn lng ngành i trong GDP ti thi đim t
0
- Ch tiêu t trng đóng góp ca mi ngành trong nn kinh t cho bit đóng
góp v mt lng ca mi ngành vào tng sn lng ca nn kinh t ti mi thi
đim. Nu xét trong mt thi k, ch s này th hin vai trò ca mi ngành trong
T trng k sau
ca b phn X
T trng k trc
ca b phn X
Tc đ phát trin ca X
Tc đ phát trin chung
=
x
3
nn kinh t. Nu xét nhiu thi k liên tip, ch s này biu hin s thay đi vai trò
ca các ngành qua thi gian.
Tng t, các ch tiêu c cu đu t, c cu xut nht khu cng đc s
dng đ đánh giá chuyn dch c cu kinh t.
Các ch tiêu đo lng tng trng các ngành trong nn kinh t:
- Mc tng trng ngành kinh t:
Trong đó: Y
0
là giá tr sn lng ca ngành i ti thi đim gc
Y
t
là giá tr sn lng ca ngành i ti thi đim t
- Tc đ tng trng ngành i gia thi đim t và thi đim gc:
- Tc đ tng trng ngành i liên hoàn:
- Tc đ tng trng trung bình giai đon t nm 0,1, n:
1.1.3. Vaiătròăcaăchuynădchăcăcuăkinhăt đnăsăphátătrinăkinhătă- xưăhi
Th nht, chuyn dch c cu kinh t kích thích tng nng sut lao đng xã
hi. Khi c cu kinh kinh t chuyn dch t nông nghip sang công nghip s lôi
kéo mt b phn lao đng cng chuyn dch theo. Vic chuyn dch lao đng t
nhng ngƠnh có nng sut thp khu vc nông nghip sang nhng ngƠnh có nng
sut cao khu vc công nghip s khin cho nng sut lao đng ca toàn b nn
kinh t tng lên.
Th hai, chuyn dch c cu kinh t làm tin đ cho tng trng cao và n
đnh. i vi các nhà kinh t hc, chuyn dch c cu kinh t cng đc coi là mt
trong nhng ni dung tr ct phn ánh mc đ phát trin ca mt nn kinh t (Bùi
4
Tt Thng, 2006). góp phn đ đm bo hài hòa c mc tiêu trc mt và lâu
dài, xóa b dn nhng mt cơn đi đang tn ti, nhiu nc đư chn con đng phát
trin toàn din thông qua tng trng kinh t nhanh đi đôi vi nâng cao cht lng
tng trng và chuyn dch c cu kinh t (Nguyn Trng Uyên, 2007).
Th ba, chuyn dch c cu kinh t góp phn thúc đy hi nhp kinh t quc t.
Xét v mt kinh t, hai nhân t quan trng ca quá trình chuyn dch
c cu
kinh t lƠ quá trình chuyên môn hóa vƠ thay đi công ngh, tin b k thut. Quá
trình chuyên môn hóa m đng cho vic trang b k thut hin đi, hoƠn thin t
chc, áp dng công ngh tiên tin nơng cao nng sut lao đng. Chuyên môn hóa
cng to ra nhng hot đng dch v vƠ ch bin mi. iu đó lƠm cho t trng ca
các ngành truyn thng gim trong khi t trng các ngƠnh dch v k thut mi
cƠng đc tng trng nhanh chóng, dn dn chim u th vƠ sn xut ra nhng sn
phm phù hp vi tiêu chun quc t hn, to điu kin đ hi nhp kinh t thun
li hn.
Th t, chuyn dch c cu kinh t m ra nhiu c hi vic làm hn cho
ngi lao đng. Nhìn chung, mt s chuyn dch trong c cu kinh t dù là t phát
hay theo mt chng trình hƠnh đng ca Chính ph đu có nh hng đn c cu
vic làm (Nguyn Th Cành, 2001). to bc chuyn dch trong c cu kinh t,
Chính ph s phi đnh hng các ngành mc tiêu, ngƠnh mi nhn, đ t đó thc
hin các bin pháp, chính sách nhm tng cng, kích thích đu t, đƠo to hun
luyn lao đng vƠ thí đim áp dng công ngh mi. Vic phát trin ngành kinh t
mi nhn có th lƠ đng lc kéo theo s phát trin nhng ngƠnh có liên quan đn
hot đng ca ngành kinh t mi nhn, dn đn s lng vic làm to ra nhiu hn.
i cùng vi s gia tng vic làm các ngƠnh mi nhn cng có th là s phá sn
mt s ngành yu th hn, vƠ vic làm li b gim. Kt qu ca s thay đi này bao
gi cng s là mt vic làm ngƠnh nƠy, tng vic làm ngành khác (Nguyn Th
LanăHng,ă2009)
5
1.1.4. Nhngănhân tătácăđngăđnăchuynădch căcuăkinhăt
1.1.4.1. Cácănhơnătăkháchăquană
(i) V điu kin t nhiên
Nhân t v điu kin t nhiên có th hiu là toàn b nhng đc thù có tính
cht t nhiên mƠ trên c s đó nhng hot đng kinh t ca con ngi phi thích
ng và khai thác có hiu qu. Nhân t t nhiên bao gm: v trí đa lý ca các vùng
lành th; điu kin đt đai ca các vùng nh điu kin khí hu, thi tit; các ngun
tài nguyên khác ca vùng lãnh th nh ngun nc, rng, bin Các yu t t
nhiên trên tác đng mt cách trc tip đn s hình thành, vn đng và bin đi c
cu kinh t mƠ đc bit lƠ c cu ngành kinh t.
(ii) Th trng và nhu cu tiêu dùng xã hi
Th trng và nhu cu tiêu dùng xã hi lƠ “ngi” đt hàng cho tt c các
ngành ngh, lnh vc kinh t trong toàn b nn kinh t. Nu nh xư hi không có
nhu cu thì tt nhiên không có bt k quá trình sn xut nƠo. Cng nh vy, không
có th trng thì không có kinh t hàng hóa. Th trng và nhu cu tiêu dùng ca xã
hi không ch quy đnh v s lng mà còn c v cht lng các sn phm hàng
hóa, dch v nên nó tác đng trc tip đn quy mô, trình đ phát trin ca các c s
kinh t. Qua đó, tác đng đn xu hng phát trin vƠ phơn công lao đng xã hi,
đn v trí, t trng ca các ngƠnh, lnh vc trong c cu kinh t quc dân thng nht
(TrngăThin Th, 2006).
(iii) Hi nhp kinh t quc t
ơy lƠ nhơn t ht sc quan trng nh hng ti quá trình chuyn dch c
cu kinh t. Ngày nay, quá trình hp tác vƠ giao lu kinh t ngày càng m rng thì
hu ht các quc gia đu thc hin các chin lc kinh t m. Thông qua quan h
thng mi quc t, các quc gia ngƠy cƠng tham gia sơu hn vƠo quá trình hp tác
vƠ phơn công lao đng quc t. Vic tham gia ngày càng sâu rng vào quá trình hp
tác vƠ phơn công lao đng quc t s làm cho các quc gia khai thác và s dng mi
ngun lc ca mình có li nht trên c s phát huy các li th so sánh. Mt khác,
thông qua th trng quc t mà mình tham gia thì mi quc gia li tng thêm các
6
c hi tip cn nhng thành tu khoa hc, công ngh và k thut mi cng nh thu
hút các ngun vn đu t nhm phát trin các ngành kinh t, nơng cao trình đ công
ngh k thut, đy mnh quá trình chuyn dch c cu kinh t.
(iv) Môiătrng chính tr - qun lý
C ch kinh t vƠ c ch qun lý nh hng rt ln đn chuyn dch c cu
kinh t. Gn vi mi mô hình kinh t là mt c cu kinh t tng ng vi nó. Vai
trò ca NhƠ nc là ht sc quan trng, mang tính quyt đnh đi vi quá trình
thành bi trình chuyn dch c cu kinh t. Phi có NhƠ nc hot đng hiu lc,
hiu qu trong c vic đnh hng vƠ điu hành phát trin cng nh trong vic ban
hƠnh c ch chính sách và c trong vic lưnh đo phát trin nhân lc và xây dng
kt cu h tng. NhƠ nc phi đa ra chin lc phát trin kinh t, chin lc phát
trin đi ng doanh nghip cho thi k dài hn, đng li ci tin c cu kinh t
thích ng vi các bc đi c th, chính sách phát trin kt cu h tng, xây dng
nhân lc cht lng cao và hp tác quc t hu hiu.
1.1.4.2. Cácănhơnătăchăquan
(i) Ngun vn và s dng vn
Vn là mt trong nhng tin đ c bn thúc đy chuyn dch c cu kinh t
theo hng công nghip hóa ậ hin đi hóa. đt đc nhng mc tiêu ca
chuyn dch chuyn dch c cu kinh t, cn phi khai thác tt mi ngun lc, đc
bit là phi có nhiu vn thì mi to nên bc bin đi to ln v cht trong lc
lng sn xut và khoa hc công ngh, thúc đy mnh m quá trình chuyn dch c
cu kinh t. Tm quan trng ca vn cho chuyn dch c cu kinh t th hin trên
mt s khía cnh sau:
Th nht, vn cho vic xây dng và phát trin h tng theo yêu cu chuyn
dch c cu kinh t có Ủ ngha sng. Mt nn kinh t có h thng c s h tng hin
đi, phù hp s góp phn thúc đy chuyn dch c cu kinh t nhanh và bn vng.
Th hai, thông qua huy đng và s dng vn có hiu qu s thúc đy s phát
trin nhng ngƠnh đc u tiên phát trin vƠ đng thi thúc đy s ra đi nhng
7
ngành ngh mi, vùng kinh t trng đim đc xác đnh trong quá trình chuyn
dch c cu kinh t.
Th ba, vn cho vic đy mnh phát trin khoa hc công ngh to đng lc
thúc đy chuyn dch c cu kinh t theo hng công nghip hóa ậ hin đi hóa
đang lƠ nhu cu bc bách vì ngày nay khoa hc công ngh đư tr thành lc lng
sn xut; do đó vn dƠnh cho lnh vc này ht sc cn thit trong quá trình thc
hin chuyn dch c cu kinh t.
Th t, vn to điu kin đy mnh phát trin sn xut nông nghip và kinh
t nông thôn. Ti các quc gia mà ngun tài nguyên, ngun nhân lc, đang còn
ha hn tim nng to ln thì vn đóng vai trò rt quan trng đ đu t, phát trin
làm cho ngành nông nghip tr thành ngành có nhng mt hàng có cht lng cao,
đáp ng nhu cu trong nc và xut khu.
Quá trình chuyn dch c cu kinh t din ra nhanh hay chm là do vic tích
t, tp trung vn có đáp ng đc yêu cu hay không. Ngun cung ng vn cho đu
t đc huy đng thông qua các kênh nh: ngơn sách NhƠ nc, tín dng ngân
hàng, vn t có ca các t chc kinh t, dơn c hay thu hút vn nc ngoài. Trong
điu kin vn ngơn sách NhƠ nc còn hn ch, th trng tƠi chính cha phát trin
mnh, tích ly ni b ca dơn c còn thp và vic thu hút vn đu t nc ngoài
khó khn thì vn tín dng ngân hàng có mt vai trò đc bit quan trng.
(ii) Tin b khoa hc – công ngh
S tin b ca khoa hc k thut, công ngh din ra mnh m trong nc và
trên th gii, ngày càng tr thành lc lng sn xut trc tip có nh hng mnh
m đn chuyn dch c cu kinh t. Chuyn dch c cu kinh t theo hng công
nghip hóa, hin đi hóa da trên c s phát trin khoa hc ậ công ngh là ct lõi.
(iii) Ngun nhân lc
Ngun lao đng và cht lng ca ngun lao đng quyt đnh mc đ thành
công ca quá trình chuyn dch c cu kinh t. Mt quc gia có s lng vic làm
n đnh, đáp ng đc nhu cu ca ngi lao đng; s lng vic lƠm đc to mi
phù hp vi s chuyn dch c cu kinh t theo hng hin đi, có kh nng phát
8
huy nng sut và s sáng to ca ngi lao đng; tn dng ti đa ngun nhân lc
vn có đ thc hin quá trình sn xut ca ci vt cht thì quc gia đó đư đm bo
đc s phát trin bn vng v mt kinh t.
Bên cnh vic xác lp mt c cu ngun lao đng thích hp cn quan tâm
đn cht lng lao đng. Nu ngun nhân lc di dào có cht lng cao s góp
phn dn đn chuyn dch c cu thành công. Cht lng ca lao đng ph thuc
vào s phát trin ca giáo dc, đƠo to và s phát trin y t, th thao vƠ chm sóc
sc khe cng đng. Chính vì vy cn đu t tha đáng cho giáo dc, kt hp vi
chính sách u đưi nhơn tƠi tha đáng, tip tc đƠo to vƠ đƠo to li đ đm bo nhu
cu cho mi thi k phát trin.
1.2. Tngăquan văphátătrinătínădngăngơnăhƠngăgópăphn chuynădchăcăcuă
kinhăt
1.2.1. Mtăsălýălun v phátătrin tínădngăngân hàng gópăphnăchuynădchăcă
cuăkinhăt
1.2.1.1. Phátătrinătínădngăngân hàng gópăphnăchuynădchăcăcuăkinhăt
T “tín dng” có ngun gc t ting Latinh lƠ creditium có ngha lƠ s tin
tng, tín nhim; da trên s tin tng, tín nhim s thc hin các quan h vay
mn mt lng giá tr biu hin di hình thái tin t hoc vt cht trong mt thi
gian nht đnh, ngay c nhng giá tr vô hình nh ting tm, uy tín đ bo đm, bo
lãnh cho s vn đng ca mt lng giá tr nƠo đó. T đó có th đa ra khái nim
tng quát v tín dng nh sau: “Tín dng là mt phm trù kinh t phn ánh s
chuyn nhng quyn s dng vn t ngi s hu sang cho ngi s dng trong
mt thi gian nht đnh và vi mt khon chi phí nht đnh” (S ìnhăThƠnh,ăVă
Th Minh Hng, 2008)
Tín dng ngân hàng là quan h tín dng gia mt bên là ngân hàng vi các
pháp nhân hoc th nhân trong nn kinh t.
Tín dng ngân hàng góp phn chuyn dch c cu kinh t th hin s u tiên
và mc đ tp trung ca vn tín dng ngân hàng cho mc tiêu chuyn dch c cu
kinh t theo hng công nghip hóa ậ hin đi hóa.
9
Theo quan đim ca Trit hc, phát trin là mt quá trình tin lên t thp đn
cao; phát trin không ch đn thun tng lên hay gim đi v lng mà còn có s
bin đi v s vt, hin tng; phát trin lƠ khuynh hng vn đng tin lên t thp
đn cao, t đn gin đn phc tp, t kém hoàn thin đn hoàn thin. Theo đó, phát
trin tín dng ngân hàng góp phn chuyn dch c cu kinh t trong lun vn nƠy
đc hiu là h thng các bin pháp liên quan đn vic m rng hay thu hp qui mô
tín dng, đi tng cp tín dng, hình thc cp tín dng đi vi các ngành ngh,
lnh vc tng ng vi đnh hng chuyn dch c cu kinh t đư đ ra nhm góp
phn chuyn dch c cu kinh t nhanh và bn vng. Bên cnh đó, phát trin tín
dng ngân hàng góp phn chuyn dch c cu kinh t cng bao gm các bin pháp
nâng cao cht lng tín dng ngân hàng.
1.2.1.2. Căcuătínădng vƠămiăquanăhăgiaăcăcuătínădngăvƠăcăcuăkinhăt
TrnăThăHngăHnh (2011) đư nghiên cu v c cu tín dng vƠ mi quan
h gia c cu tín dng vƠ c cu kinh t nh sau:
C cu tín dng chính lƠ t trng d n tín dng đc nhìn nhn, đánh giá
theo các tiêu chí khác nhau nhm phc v cho các mc tiêu phát trin kinh t - xã
hi ca đt nc.
C cu tín dng ngơn hƠng có nhng đc đim c bn sau: (1) c cu tín
dng phn ánh c cu vn đu t cho phát trin kinh t - xư hi vƠ các chính sách
kinh t v mô ca NhƠ nc trong tng thi k; (2) c cu tín dng lƠ mt h thng
các ch tiêu phn ánh mt cách toƠn din v tình hình hot đng ca tng ngân hàng
vƠ c h thng ngân hàng c v s lng (quy mô hot đng) vƠ cht lng.
Cn c vƠo các đc đim ca c cu tín dng có th phơn thƠnh mt s loi
c cu tín dng đin hình nh c cu tín dng theo: (i) tin cho vay; (ii) ngƠnh, lnh
vc kinh t; (iii) thi hn cho vay; (iv) cht lng n; (v) đi tng khách hƠng;
(vi) ngoài ra, tùy theo yêu cu qun lỦ, c cu tín dng đc phơn loi theo mt s
tiêu chí khác, nh: phơn loi theo vùng lưnh th; theo tng danh mc các sn phm,
lnh vc trng yu ca nn kinh t nh cho vay thu mua lúa go, cƠ phê, cao su, lnh
vc xut khu, lnh vc bt đng sn, tiêu dùngầ
10
C cu tín dng và c cu kinh t có mi quan h bin chng, tác đng
qua li ln nhau, điu nƠy th hin :
- Th nht, c cu kinh t quyt đnh c cu tín dng vƠ c cu tín dng
phc v cho mc tiêu, đnh hng phát trin ca c cu kinh t.
- Th hai, c cu tín dng có tác đng tr li đi vi c cu kinh t. Tín dng
ngơn hƠng lƠ mt “kênh” đu t vn quan trng (đc bit lƠ Vit Nam) trong nn
kinh t quc dơn. Vic tng cng hay hn ch tín dng ngơn hƠng (thc cht lƠ
điu chnh c cu tín dng) s góp phn vƠo vic thúc đy hoc lƠ kìm hưm s phát
trin ca ngƠnh, lnh vc kinh t đó.
Chuyn dch c cu tín dng lƠ quá trình bin đi các t trng cu thƠnh nên
tng th tín dng ti mt thi đim, mt giai đon so vi mt thi đim, mt giai
đon trong quá kh. Chuyn dch c cu tín dng ca h thng ngân hàng theo
hng cht lng, hiu qu, phù hp vi mc tiêu, đnh hng phát trin kinh t -
xư hi lƠ ht sc cp thit đ góp phn chuyn dch c cu kinh t.
1.2.2. Săcnăthit phi phátătrinătínădngăngơnăhƠngăgóp phnăchuynădchăcă
cuăkinhăt
Th nht, phát trin tín dng ngân hàng thúc đỔ quá trình tích t và tp
trung vn tm thi nhàn ri đ đáp ng nhu cu vn cho chuỔn dch c cu kinh
t: Tín dng, vi t cách tp trung vƠ phơn phi li vn, s đáp ng nhu cu v vn
cho xư hi, to nên mt đng lc ln thúc đy lc lng sn xut phát trin. Nh
vy, tín dng va giúp cho doanh nghip rút ngn đc thi gian tích ly vn,
nhanh chóng m rng đu t sn xut, va góp phn thúc đy nhanh tc đ tp
trung vƠ tích ly vn cho nn kinh t. Ngoài ra, tín dng lƠ công c tƠi tr cho các
ngƠnh kém phát trin, các ngƠnh kinh t mi nhn trong chin lc phát trin kinh
t ca đt nc, các d án, chng trình kinh t trng tơm, công trình trng đim,
góp phn hình thƠnh các khu công nghip ầ tp trung hng đn vic hình thƠnh
mt c cu kinh t hp lỦ, thúc đy nn kinh t tng trng n đnh vƠ bn vng.
Th hai, phát trin tín dng ngân hàng là công c tài tr thúc đỔ các
ngành kinh t chuỔn dch theo đnh hng công nghip hóa – hin đi hóa: (i) Tín