B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP H CHÍ MINH
LÊ TH THO TRANG
PHÂN TÍCH HIU QU HOT NG TÍN
DNG TI NGÂN HÀNG THNG MI
C PHN Á CHÂU
LUN VN THC S KINH T
TP. H Chí Minh, nm 2013
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP H CHÍ MINH
LÊ TH THO TRANG
PHÂN TÍCH HIU QU HOT NG TÍN
DNG TI NGÂN HÀNG THNG MI
C PHN Á CHÂU
Chuyên ngành : Tài chính – Ngân hàng
Mã s : 60340201
LUN VN THC S KINH T
NGI HNG DN KHOA HC
PGS.TS. NGUYN VN S
TP. H Chí Minh, nm 2013
LI CAM OAN
tài “Phân tích hiu qu hot ng tín dng ti Ngân hàng TMCP Á Châu”
là công trình nghiên cu khoa hc ca riêng tôi, di s hng dn ca PGS.TS
Nguyn Vn S. Tôi xin cam oan bn lun vn nay hoàn toàn là do tôi thc hin.
Các s liu, kt qu nêu trong lun vn c thu thp t ngun thc t và các tài
liu tham kho c trích dn y theo hng dn trong phm vi hiu bit ca
tác gi.
Tác gi: Lê Th Tho Trang
MC LC
Trang
Trang ph bìa
Li cam oan
Mc lc
Danh mc các ký hiu, ch vi t t!t
Danh mc các bng bi∀u
Danh mc các hình
LI M# U 1
CHNG 1: TNG QUAN V∃ HIU QU HOT NG TÍN DNG
NGÂN HÀNG 3
1.1. Hiu qu ho%t &ng tín dng 3
1.1.1. Quan nim v hiu qu hot ng tín dng ngân hàng 3
1.1.2. Các ch tiêu ánh giá hiu qu hot ng tín dng 3
1.1.3. Mi quan h gia tng trng tín dng và hiu qu hot ng tín dng 5
1.1.4. Ý ngha ca vic nâng cao hiu qu hot ng tín dng 6
1.1.4.1. i vi ngân hàng 6
1.1.4.2. i vi nn kinh t 7
1.1.4.3. i vi ngi i vay 7
1.2. Xác nh các y u t liên quan n hiu qu ho%t &ng c∋p tín dng 8
1.2.1. Yu t ch quan 8
1.2.2. Yu t khách quan 12
1.3. Mô hình nghiên c(u 14
1.3.1. Mu nghiên cu 16
1.3.2. Gii thiu mô hình nghiên cu 16
Tóm t!t ch)∗ng 1 18
CHNG 2: PHÂN TÍCH HIU QU HOT NG TÍN DNG C+A
NGÂN HÀNG THNG MI C PHN Á CHÂU 19
2.1. Th,c tr%ng ho%t &ng tín dng c−a ACB 19
2.1.1. Khái quát v ACB 19
2.1.1.1. Quá trình hình thành và phát trin 19
2.1.1.2. Chính sách tín dng hin hành ca ACB 21
2.1.1.3. Kt qu hot ng kinh doanh ca ACB 23
2.1.2. Tình hình hot ng tín dng ca ACB 26
2.1.2.1. Phân tích tín dng theo loi tin t 26
2.1.2.2. Phân tích tín dng theo ngành ngh kinh doanh 27
2.1.2.3. Phân tích tín dng theo k hn cho vay 28
2.1.3. Tình hình n x u, n quá hn 30
2.1.4. V! th ca ACB 32
2.1.4.1. ACB so vi Ngành 32
2.1.4.2. ACB so vi mt s ngân hàng khác 32
2.2. M(c & tác &ng c−a các y u t n hiu qu ho%t &ng tín dng 34
2.2.1. Ph∀ng pháp phân tích d liu 34
2.2.2. #c im ca mu kho sát 35
2.2.3. Kim !nh mô hình nghiên cu 35
2.2.3.1. Xây dng thang o 35
2.2.3.2. H s tin cy Cronbach's Alpha 37
2.2.3.3. Kt qu phân tích nhân t khám phá (EFA) 40
2.2.3.4. Kt qu phân tích hi quy 44
2.3. ánh giá th,c tr%ng chung v. hiu qu ho%t &ng tín dng c−a ACB 46
2.3.1. Nhng thành tu t c 46
2.3.2. Nhng khó khn tn ti và nguyên nhân 47
Tóm t!t ch)∗ng 2 50
CHNG 3: GII PHÁP NÂNG CAO HIU QU HOT NG TÍN DNG
C+A NGÂN HÀNG THNG MI C PHN Á CHÂU 51
3.1. nh h)/ng phát tri∀n c−a ACB 51
3.1.1. Mc tiêu, !nh hng phát trin hot ng kinh doanh ca ACB 51
3.1.2. !nh hng phát trin hot ng tín dng ca ACB 52
3.2. Các gii pháp i v/i ACB 54
3.2.1. Tng trng hiu qu ngun vn huy ng 54
3.2.2. Phát trin chin lc kinh doanh 55
3.2.2.1. Xây dng và qun tr! th∀ng hiu ACB 55
3.2.2.2. u t và phát trin công ngh 56
3.2.2.3. Chính sách tip th! và chm sóc khách hàng 57
3.2.3. ào to và phát trin nhân viên 58
3.2.4. Hoàn thin chính sách lãi su t cho vay 59
3.2.5. Cãi tin và thc thi hiu qu th tc vay vn và quy trình tín dng 59
3.2.6. Phát trin và a dng các sn ph∃m d!ch v tín dng 60
3.2.7. Xây dng h thng kim tra, giám sát tín dng hiu qu, x% lý n x u phát
sinh 62
3.3. Các gii pháp h0 tr1 c−a c∗ quan qun lý Nhà n)/c 63
3.3.1. Ngân hàng Nhà nc thc hin tt nh t vai trò iu hành trong vic hoch
!nh và thc thi chính sách tin t quc gia 63
3.3.2. Hoàn thin môi trng pháp lý cho hot ng ngân hàng 64
3.3.3. Xây dng chin lc phát trin sn ph∃m tín dng ngân hàng 65
3.3.4. Thc hin công tác kim tra, kim soát ca Ngân hàng Nhà nc 65
3.3.5. Hoàn thin h thng thông tin tín dng ca ngành ngân hàng 66
3.4. Nhóm gii pháp khác 67
3.4.1. Các hip hi, ngân hàng nc ngoài, t& chc quc t liên kt vi nhau 67
3.4.2. Kh∋c phc tn ti thuc ca khách hàng, to s tin cy và uy tín i vi
ngân hàng 67
Tóm t!t ch)∗ng 3 68
KT LUN 69
TÀI LIU LIU THAM KHO
PH LC
Ph lc 1: Phân loi n, trích lp và s% dng d phòng x% lý ri ro ti TCTD
Ph lc 2: Th tc, quy trình cho vay
Ph lc 3: Phiu thu thp ý kin khách hàng
Ph lc 4: Thng kê mô t các thành phn ca thang o
Ph lc 5: Phân tích tin cy ca thang o
Ph lc 6: Phân tích nhân t khám phá
Ph lc 7: Kim !nh mô hình
DANH MC CÁC KÝ HIU, CH2 VIT T3T
1. ACB Asia Commercial Bank – Ngân hàng TMCP Á Châu
2. BS B t ng sn
3. CN Chi nhánh
4. DN Doanh nghip
5. NHNN Ngân hàng nhà nc
6. NHTM Ngân hàng th∀ng mi
7. NN Nhà nc
8. NVTD Nhân viên tín dng
9. KHCN Khách hàng cá nhân
10. KHDN Khách hàng doanh nghip
11. PGD Phòng giao d!ch
12. TCTD T& chc tín dng
13. TPHCM Thành ph H Chí Minh
14. TSB Tài sn m bo
DANH MC CÁC BNG BI4U
Bng 1: Din gii các bin trong mô hình
Bng 2.1: Mt s ch tiêu tài chính c∀ bn ca ACB giai on 2010 – 2012
Bng 2.2: Tình hình d n cho vay theo loi tin t giai on 2010 – 2012
Bng 2.3: Tình hình d n cho vay theo ngành ngh kinh t 2010 – 2012
Bng 2.4: Tình hình d n cho vay theo k hn giai on 2010 – 2012
Bng 2.5: Tình hình n ti ACB giai on 2010 – 2012
Bng 2.6: Tình hình d n cho vay ca mt s NHTMCP giai on 2010 – 2012
Bng 2.7: Thang o c s% dng trong nghiên cu
Bng 2.8: Bng t&ng kt h s Cronbach’s alpha sau khi ã c iu chnh
Bng 2.9: Kim !nh KMO và Bartlett's các bin c lp
Bng 2.10: Kim !nh KMO và Bartlett's các bin ph thuc
Bng 2.11: Bng kt qu ph∀ng trình hi quy ca mô hình
DANH MC CÁC HÌNH
Hình 2.1: Quy mô hot ng ca ACB giai on 2010 – 2012
Hình 2.2: Li nhun trc thu giai on 2010 – 2012
Hình 2.3: T( trng d n cho vay theo k hn giai on 2010 – 2012
Hình 2.4: T( l n x u giai on 2010 – 2012
Hình 2.5: Tc tng trng ca ACB giai on 2010 – 2012
1
LI M# U
1. S, c5n thi t c−a . tài
Vit Nam gia nhp T& chc Th∀ng mi th gii (WTO) ã kh)ng !nh quá
trình &i mi, m c%a hi nhp kinh t quc t, a nn kinh t t nc tng tc
phát trin mnh m∗ trên nhiu ph∀ng din và Vit Nam s∗ ngày càng hi nhp sâu
rng h∀n vào h thng kinh t quc t. i cùng quá trình này, Vit Nam phi i
m#t vi nhng ri ro tài chính, b t &n tài chính do quá trình t do hóa th∀ng mi
và t do hóa cán cân thanh toán quc t em li. Và thc t là kinh t Vit Nam
ang tng bc kh∋c phc hu qu do tác ng ca cuc khng hong tài chính M+
và trong Khu vc, #c bit là h thng ngân hàng Vit Nam phi i m#t vi nhiu
khó khn, thách thc trong hot ng kinh doanh nói chung và hot ng tín dng
nói riêng.
Hot ng tín dng là mt nghip v truyn thng, nn tng, mang li li
nhun ch yu cho các NHTM nc ta hin nay. Ngun li nhun mà hot ng
tín dng mang li chim 60-80% t&ng s li nhun ca mt ngân hàng, nhng trong
bi cnh cnh tranh gay g∋t và kinh t còn nhiu bin ng nh hin nay thì v n
#t ra cho các ngân hàng là không ch tp trung tng trng tín dng mà còn phi
nâng cao hiu qu tín dng. Nên vic tìm hiu và phân tích các yu t tác ng n
hiu qu hot ng tín dng ca ngân hàng t ó có nhng bin pháp thích hp
nâng cao hiu qu hot ng tín dng cho ngân hàng mang tính c p thit.
Th y c tm quan trng mà hot ng tín dng mang li cho ngân hàng và
s nh hng rõ nét nh t ca hot ng này n sc kh,e ca nn kinh t t nc.
Do ó, tài nghiên cu c chn là “Phân tích hiu qu ho%t &ng tín dng
t%i NHTMCP Á Châu”.
2. Mc tiêu nghiên c(u
- Phân tích thc trng hot ng tín dng ti NHTMCP Á Châu.
- Xác !nh các yu t tác ng n hiu qu hot ng tín dng ca
NHTMCP Á Châu.
2
- xu t nhng gii pháp nâng cao hiu qu hot ng tín dng, t ó nâng
cao hiu qu hot ng ca ngân hàng.
3. i t)1ng và ph%m vi nghiên c(u
- i tng nghiên cu: hot ng tín dng và các yu t tác ng n hiu
qu tín dng ca NHTMCP Á Châu
- Phm vi nghiên cu: c thc hin ti NHTMCP Á Châu – khu vc
Tp.HCM.
4. Ph)∗ng pháp nghiên c(u
Kt hp hai ph∀ng pháp: !nh tính và !nh lng.
- Ph∀ng pháp !nh tính: s% dng các ph∀ng pháp thng kê mô t, so sánh,
phân tích,… phân tích thc trng hot ng c p tín dng ca NHTMCP Á Châu.
i t c∀ s lý thuyt n thc tin, ng thi tip thu ý kin phn bin t các
chuyên gia, cán b qun lý có liên quan nh−m gii quyt và làm sáng t, mc tiêu
nghiên cu.
- Ph∀ng pháp !nh lng: s% dng thang o Likert 5 mc trong bng câu
h,i iu tra, phân tích hi quy tuyn tính a bin nh−m xác !nh các yu t tác ng
n hiu qu hot ng tín dng ca NHTMCP Á Châu vi s h. tr ca phn mm
SPSS phân tích s liu có c t cuc kho sát iu tra.
5. K t c∋u c−a lu6n vn
Lun vn gm có 3 ch∀ng:
- Chng 1: Tng quan v tín dng ngân hàng
- Chng 2: Phân tích thc trng hot ng tín dng ca NHTMCP Á
Châu
- Chng 3: Gii pháp nâng cao hiu qu hot ng tín dng ca
NHTMCP Á Châu
3
CHNG 1: TNG QUAN V∃ HIU QU HOT NG TÍN
DNG NGÂN HÀNG
1.1. Hiu qu ho%t &ng tín dng ngân hàng
1.1.1. Quan nim v. hiu qu ho%t &ng tín dng ngân hàng
Hiu qu tín dng là mt trong nhng biu hin ca hiu qu kinh t trong
lnh vc ngân hàng, nó phn ánh ch t lng ca các hot ng tín dng ngân hàng.
ó là kh nng cung ng tín dng phù hp vi yêu cu phát trin ca các mc tiêu
kinh t xã hi và nhu cu ca khách hàng, m bo nguyên t∋c hoàn tr n vay úng
hn, mang li li nhun cho ngân hàng th∀ng mi t ngun tích l/y do u t tín
dng và do t c các mc tiêu tng trng kinh t. Trên c∀ s ó m bo s
tn ti và phát trin bn vng ca ngân hàng.
Vì vy, hiu qu tín dng là mt ch tiêu kinh t t&ng hp phn ánh kh nng
thích nghi ca tín dng ngân hàng vi s thay &i ca các nhân t ch quan (kh
nng qun lý, trình ca cán b qun lý ngân hàng …), nhân t khách quan (mc
an toàn vn tín dng, li nhun ca khách hàng, s phát trin kinh t xã hi …).
Do ó hiu qu tín dng là kt qu ca mi quan h bin chng gia ngân hàng –
khách hàng vay vn-nn kinh t xã hi, cho nên khi ánh giá hiu qu tín dng cn
phi xem xét c ba phía ngân hàng, khách hàng và nn kinh t.
1.1.2. Các ch7 tiêu ánh giá hiu qu ho%t &ng tín dng ngân hàng
Có nhiu ch tiêu c s% dng ánh giá hiu qu tín dng, trong ó có
các ch tiêu sau:
T8 l tng tr)9ng d) n1: Ch tiêu này c dùng so sánh s tng trng d
n tín dng qua các nm ánh giá kh nng cho vay, tìm kim khách hàng và
ánh giá tình hình thc hin k hoch tín dng ca ngân hàng. Ch tiêu càng cao
phù hp vi ni lc thì mc hot ng ca ngân hàng thì càng &n !nh và có
hiu qu, ngc li ngân hàng ang g#p nhiu khó khn. Ch tiêu này c tính
theo công thc sau:
T( l tng trng d n (%) =
(D n nm nay - D n nm trc)
D n nm trc
x 100
4
K t c∋u d) n1: Phn ánh t( trng ca các loi d n trong t&ng d n. Phân
tích kt c u d n s∗ giúp ngân hàng bit c ngân hàng cn ∃y mnh cho vay
theo loi hình nào cân i vi thc lc ca ngân hàng. Ch tiêu này c tính
theo công thc sau:
T( trng tng loi cho vay =
D n tng loi cho vay
T&ng d n
x 100
T8 l d) n1/vn huy &ng: Ch tiêu này giúp so sánh kh nng cho vay ca
ngân hàng vi kh nng huy ng vn, ng thi xác !nh hiu qu ca mt ng
vn huy ng. Ch tiêu này ln th hin kh nng tranh th vn huy ng, nu ch
tiêu này ln h∀n 1 thì ngân hàng cha thc hin tt vic huy ng vn, huy ng
tham gia cho vay ít, còn nu ch tiêu này nh, h∀n 1 thì ngân hàng cha s% dng hiu
qu toàn b ngun vn huy ng, gây lãng phí. Ch tiêu này c tính theo công
thc sau:
T( l d n/vn huy ng (%) =
T&ng d n
T&ng vn huy ng
x 100
T8 l n1 quá h%n: Ch tiêu này cho th y tình hình n quá hn ti ngân hàng,
ng thi phn ánh kh nng qun lý tín dng ca ngân hàng trong khâu cho vay,
ôn c thu hi n ca ngân hàng i vi các khon vay. T( l n quá hn cao th
hin ch t lng tín dng ca ngân hàng càng kém và ngc li. Ch tiêu này c
tính theo công thc sau:
T( l n quá hn (%) =
N quá hn
T&ng d n
x 100
T8 l n1 x∋u: Bên cnh ch tiêu n quá hn, còn có ch tiêu n x u phân
tích thc ch t tình hình ch t lng tín dng ca ngân hàng. T&ng n x u ca ngân
hàng bao gm n quá hn, n khoanh, n quá hn chuyn v n trong hn, chính vì
vy ch tiêu này cho th y thc ch t tình hình tín dng ti ngân hàng. Ngoài ra, nó
5
còn phn ánh kh nng qun lý tín dng ca ngân hàng trong vic cho vay và thu
hi n. Ch tiêu này c tính theo công thc sau:
T( l n x u (%) =
T&ng n x u
T&ng d n
x 100
1.1.3. Mi quan h gia tng tr)9ng tín dng và hiu qu ho%t &ng tín dng
Thi gian qua, lnh vc tín dng ca các NHTM ã tng trng mnh m∗.
Tuy nhiên, s tng trng nhanh chóng này ã t n mc quá nóng nên tim
∃n nhiu ri ro, thm chí có th gây nên sp & c mt ngân hàng nu không có s
kìm hãm úng lúc. Nh vy, iu ct lõi ca quá trình phát trin trong lnh vc
ngân hàng, #c bit là lnh vc tín dng không ch là tng trng tín dng mà ch t
lng tín dng mi là v n có ý ngha quyt !nh.
Tng trng tín dng có ch t lng là #c trng biu hin thành phát trin
bn vng ngân hàng. T ng bn vng ây không phi là duy trì tc tng
trng cao và lâu dài v thi gian, mà s phát trin bn vng ngành ngân hàng phi
bao toàn và phát trin ba ngun lc: vn, nhân lc và công ngh, trong ó nhân lc
và công ngh #c bit c quan tâm vì nó quyt !nh n s tn ti và phát trin
ca mt ngân hàng.
Tng trng tín dng có ch t lng cao s∗ dn n hiu qu hot ng tín
dng cao, iu ó cho th y tng trng tín dng có ch t lng cao và hiu qu hot
ng tín dng có mi quan h ch#t ch∗ và tác ng qua li vi nhau. Nói cách khác,
tc tng trng tín dng ca mt ngân hàng phi t n mt gii hn da theo
yu t ngun lc và iu kin kinh t c th ca ngân hàng ó. Nu tng trng tín
dng vt quá tm kim soát ca ngân hàng s∗ dn n tình trng ngân hàng ó có
th s∗ m t kh nng thanh toán, ch t lng tín dng gim sút, t ó dn n hiu
qu hot ng tín dng kém, thm chí thua l
m bo tng trng tín dng có ch t lng thì các nhà qun tr! ngân
hàng phi có bin pháp qun tr! ri ro phù hp trên c∀ s nhn !nh và lng hóa
nhng loi ri ro có th g#p trong hot ng tín dng ca mình.
6
Ngoài ra, ngun vn dùng cho vay ch yu là ngun vn huy ng t các
thành phn kinh t, do ó vic c p tín dng phi m bo an toàn thu hi c c
vn ln lãi úng thi hn, mun vy vic s% dng vn phi m bo úng mc ích
và úng quy !nh v c p tín dng ca NHNN thì ngun vn cho vay mi m bo
an toàn. Ngha là, vic tng trng tín dng phi hiu qu và an toàn mi m bo
là tín dng có ch t lng.
Nh vy, mi quan h gia tng trng tín dng vi ch t lng tín dng,
hiu qu tín dng và an toàn trong hot ng tín dng luôn là mi quan h bin
chng, tác ng qua li ln nhau. Các ngân hàng luôn #t cho mình mt mc tiêu
phi tng trng tín dng, ng thi phi luôn m bo ch t lng tín dng có
hiu qu cao, mà mun có hiu qu thì tín dng phi m bo an toàn vn cho vay.
thc hin mc tiêu trên thì các nhà qun tr! ngân hàng cn phi có nhng bin
pháp qun tr! ri ro hiu qu, có nh vy thì tng trng tín dng mi hiu qu và
bn vng.
1.1.4. Ý ngh:a c−a vic nâng cao hiu qu ho%t &ng tín dng
1.1.4.1. i v/i ngân hàng
Hiu qu tín dng làm tng kh nng cung c p d!ch v ca các NHTM do to
thêm ngun vn t vic tng c vòng quay vn tín dng và thu hút thêm c
nhiu khách hàng bi các hình thc ca sn ph∃m, d!ch v, to ra mt hình nh tt
v biu tng và uy tín ca ngân hàng cùng vi s trung thành ca khách hàng.
Hiu qu hot ng tín dng to thun li cho s tn ti lâu dài ca ngân
hàng, bi vì ch t lng tín dng cho phép ngân hàng có nhng khách hàng trung
thành và nhng khon li nhun b& sung vn u t. Hiu qu tín dng mang li
mi quan h xã hi ca ngân hàng, iu ó c/ng có ý ngha là to c môi trng
thun li nh t cho hot ng ngân hàng. Vi nhng u th trên, vic cng c và
nâng cao hiu qu tín dng ca NHTM là s cn thit khách quan vì s tn ti và
phát trin lâu dài ca NHTM. C/ng chính vì vy, hiu qu hot ng tín dng luôn
phi là mc tiêu hàng u và luôn c ci tin.
7
1.1.4.2. i v/i n.n kinh t
Nâng cao hiu qu hot ng tín dng là v n ngày càng c quan tâm vì:
- Nâng cao hiu qu tín dng a hot ng tín dng thích nghi vi iu
kin kinh t th! trng, phc v và thúc ∃y nn kinh t th! trng.
- m bo ch t lng tín dng là iu kin ngân hàng làm tt chc nng
trung tâm thanh toán, vì khi ch t lng tín dng c m bo s∗ tng vòng quay
vn tín dng. Nó to iu kin cho ngân hàng làm tt chc nng trung tâm tín dng
trong nn kinh t quc dân là cu ni gia tit kim và u t, tín dng góp phn
iu hòa vn trong nn kinh t.
- Góp phn tng vòng quay vn, huy ng ti mc ti a lng tin nhàn r.i
trong xã hi phc v quá trình công nghip hóa, hin i hóa t nc.
- Làm gim ti thiu lng tin tha trong lu thông. Nó góp phn kim ch
lm phát, &n !nh tin t, tng trng kinh t, tng uy tín quc gia. ng thi, thông
qua các công trình u t vn phát huy tác dng, to ra nhng sn ph∃m, d!ch v
cho nn kinh t.
- To iu kin áp dng công ngh hin i vào hot ng ngân hàng theo xu
hng ca th gii, hi nhp vi h thng tin t quc gia.
- Nâng cao ch t lng tín dng có kh nng hp tác cnh tranh.
Tín dng là mt trong nhng công c thc hin các ch tr∀ng ca ng
và NN v phát trin kinh t xã hi theo tng ngành, tng lnh vc. Nâng cao hiu
qu tín dng s∗ góp phn tng hiu qu sn xu t xã hi, m bo phát trin cân i
gia các ngành, các vùng trong c nc, &n !nh và phát trin nn kinh t. Tín dng
có mi quan h mt thit vi nn kinh t xã hi. có hiu qu tín dng, ngoài s
n. lc ca bn thân các NHTM, òi h,i nn kinh t phi &n !nh và phi có mt c∀
ch, chính sách phù hp, s kt hp nh!p nhàng có hiu qu gia các c p, các ngành
to môi trng thun li cho hot ng tín dng.
1.1.4.3. i v/i ng)i i vay
Hot ng tín dng thng mang theo nhng ri ro nh t !nh, và ngi ch!u
thit hi nhiu nh t khi ri ro tín dng xy ra chính là ngân hàng. Khi ó ngân hàng
8
s∗ i m#t vi nguy c∀ b! m t vn. Do ó, vic nâng cao hiu qu tín dng trc
m∋t là giúp ngân hàng m bo c ngun vn c p tín dng ca mình không b!
m t i, t ó tránh kh nng b! m t thanh khon. Khi ó, ngân hàng có th áp ng
k!p thi và y nhu cu vay vn cho khách hàng vi thi gian và lãi su t hp lý.
iu này s∗ giúp cho khách hàng có c∀ hi thay &i c∀ ch mi, m rng hot ng
sn xu t, làm tng doanh thu, tng li nhun.
1.2. Xác nh các y u t liên quan n hiu qu ho%t &ng c∋p tín dng
1.2.1. Y u t ch− quan
Ngun vn c−a ngân hàng
Mt ngân hàng c/ng nh mt doanh nghip, mun tin hành hot ng sn
xu t kinh doanh thì phi có vn. Hai ngun vn ch yu ca ngân hàng là vn t có
và vn huy ng, ch yu là vn t huy ng.
#c im khác nhau c∀ bn trong ngun vn ca th∀ng mi và các doanh
nghip phi tài chính là các ngân hàng th∀ng mi kinh doanh ch yu b−ng ngun
vn huy ng t các thành phn kinh t còn các doanh nghip khác hot ng b−ng
ngun vn t có là chính.
Ta bit ngân hàng cho vay b−ng ngun vn huy ng ca mình. Mà hot
ng cho vay ca ngân hàng ngày càng c tng cng, s lng và ch t lng
cho vay càng ln khi mà ngun vn ca ngân hàng phi ln mnh. Khi ngun vn
ca ngân hàng tng trng u #n, hp lý thì ngân hàng có thêm nhiu tin cho
khách hàng vay, iu ó c/ng có ngha là hot ng cho vay ca ngân hàng c
tng cng và m rng. Còn nu lng vn ít thì không tin cho khách hàng
vay, ngân hàng s∗ b, l0 nhiu c∀ hi u t, li nhun ca ngân hàng s∗ không cao
và vic tng cng hot ng cho vay s∗ b! hn ch. Nhng nu vn quá nhiu,
ngân hàng cho vay ít so vi lng vn huy ng (h s s% dng vn th p) thì s∗ gây
ra hin tng tn ng vn. Lng vn tn ng này không sinh li và lãi su t phi
tr cho nó s∗ làm gim li nhun ca ngân hàng. Vì vy, vic cho vay hiu qu
óng vai trò r t quan trng trong hot ng kinh doanh ca ngân hàng.
9
Chính sách tín dng
Chính sách tín dng là ng li, ch tr∀ng m bo cho hot ng tín
dng i úng qu+ o liên quan n vic m rng hay thu h1p tín dng, nó có ý
ngha quyt !nh n s thành bi ca mt ngân hàng. Mt chính sách tín dng
úng ∋n s∗ thu hút c nhiu khách hàng, m bo kh nng sinh li ca hot
ng tín dng. B t c ngân hàng nào mun có hiu qu tín dng cao u phi có
chính sách tín dng phù hp vi iu kin ca ngân hàng, ca th! trng. Hin nay
chính sách v tín dng cha ng b còn bc l nhiu s∀ h kém linh hot không
áp ng c c∀ ch th! trng, c∀ ch qun lý yu kém dn n trng hp mt s
cán b thiu o c li dng chim ot tài sn ca công, qun lý không mang li
hiu qu, không mnh dn áp dng các bin pháp chính sách trong công vic.
Chi n l)1c kinh doanh
Ngân hàng mun tn ti, phát trin thì phi có ph∀ng hng, chin lc
kinh doanh. Chin lc kinh doanh càng phù hp thì hot ng cho vay ngày càng
c m rng. Trên c∀ s các quyt !nh, chính sách ca c p trên, thông tin v
khách hàng, v i th khách hàng, xác !nh v! th ca ngân hàng trên !a bàn hot
ng; ngân hàng phi xác !nh nên tng cng hot ng cho vay hp lý, nên chú
trng h∀n vào nhng hng nào có hiu qu, tìm hiu thêm nhng lnh vc mi
tim nng giúp m rng hot cho vay ca ngân hàng.
Nhân viên tín dng
Con ngi là yu t quyt !nh n s thành bi trong qun lý vn tín dng
nói riêng và hot ng ca ngân hàng th∀ng mi nói chung. i ng/ NVTD có
chuyên môn nghip v gi,i, có o c, có nng lc, có s hiu bit rng v môi
trng kinh t - xã hi, pháp lut, ngoi ng… thì s∗ có ý ngha r t ln i vi hot
ng tín dng, góp phn vào s phát trin &n !nh và bn vng ca các ngân hàng.
Lãi su∋t cho vay
Lãi su t hiu theo mt ngha chung nh t là giá c ca tín dng, vì nó là giá
ca quyn c s% dng vn vay trong mt khong thi gian nh t !nh, mà ngi
s% dng phi tr cho ngi cho vay; là t( l ca t&ng s tin phi tr so vi t&ng s
10
tin vay trong mt khong thi gian nh t !nh. Lãi su t là c∀ s cho cá nhân
c/ng nh doanh nghip a ra các quyt !nh ca mình nh chi tiêu hay dành
g%i tit kim, u t, mua s∋m trang thit b! phc v sn xu t kinh doanh hay cho
vay ho#c g%i tin vào ngân hàng. Vì th, hot ng tín dng ch!u nh hng r t
nhiu bi mc quy !nh lãi su t cho vay ca các ngân hàng, các ngân hàng cn phi
a ra mt mc lãi su t thích hp có th h p dn và thu hút khách hàng ca
mình.
Th− tc, quy trình tín dng
Nhng trình t, giai on, các bc, công vic cn làm theo mt th tc nh t
!nh trong vic cho vay, b∋t u t vic xét ∀n xin vay ca khách hàng n khi thu
n nh−m m bo an toàn vn tín dng. Hiu qu hot ng tín dng ph thuc vào
vic lp ra quy trình tín dng m bo tính logic khoa hc và thc hin, phi hp
nh!p nhàng gia các bc trong quy trình.
Sn ph;m, dch v tín dng
Trong bi cnh cnh tranh ngày nay, sn ph∃m d!ch v gi mt vai trò quan
trng trong s phát trin ca các ngân hàng và có s tác ng không nh, n hot
ng tín dng. Các ngân hàng cn phi không ngng a dng các sn ph∃m d!ch v,
phát trin các sn ph∃m d!ch v ca mình theo chiu sâu có th áp ng nhu cu
ngày càng cao ca khách hàng, mang li nhiu tin ích và an toàn cho khách hàng,
ng thi có th nâng cao nng lc cnh tranh ca mình trên th! trng.
Ki∀m soát n&i b&
Thông qua kim soát giúp lãnh o ngân hàng n∋m c tình hình hot ng
kinh doanh ang din ra, nhng thun li khó khn trong vic thc hin các quy
!nh, ni quy, chính sách, th tc tín dng t ó giúp lãnh o có ng li, ch
tr∀ng phù hp nh−m gii quyt nhng vng m∋c, khó khn, phát huy nhng
thun li, nâng cao hiu qu hot ng. Hot ng tín dng ph thuc vào vic ch p
hành nhng quy !nh, th l, chính sách và mc k!p thi phát hin sai sót c/ng
nh nguyên nhân dn n sai sót trong quá trình thc hin hot ng tín dng.
11
H thng thông tin
Khó có th tng tng n&i mt doanh trong môi trng luôn bin ng và
cnh tranh gay g∋t nh ngày nay mà không cn n thông tin. Thông tin tr thành
v n thit yu, không th thiu c vi mi doanh nghip nói chung, ngân hàng
th∀ng mi nói riêng. Trong hot ng cho vay, ngân hàng cho vay ch yu da
trên s tin tng i vi khách hàng. Mc chính xác ca s tin tng này li ph
thuc vào ch t lng thông tin mà ngân hàng có c.
tng cng hot ng cho vay t hiu qu có ch t lng cao, NHTM
phi n∋m b∋t nhng thông tin c bên trong và bên ngoài ca ngân hàng, nhng
thông tin bên ngoài gm có: khách hàng, nhng bin &i ca môi trng kinh t,
dân s, vn hoá, xã hi, chính tr!, lut pháp, t nhiên công ngh,i th cnh trnh
nhu cu khách hàng, Lung thông tin bên trong cung c p cho bit rõ nhng im
mnh, im yu ca các ngun lc khác nhau trong ngân hàng mình. Yêu cu thông
tin : y , chính xác và k!p thi.
Nu mt ngân hàng n∋m b∋t kip thi nhng thông tin v kinh t, xã hi, th!
trng thì ngân hàng ó s∗ a ra nhng ph∀ng hng hot ng kinh doanh nói
chung và hot ng cho vay nói riêng phù hp. Nhng thông tin v khách hàng
chính xác thì hot ng cho vay ca ngân hàng i vi tng khách hàng s∗ hp lí
h∀n và ch ng h∀n. iu ó s∗ giúp cho ngân hàng không b, l0 nhiu c∀ hi cho
vay tt, ng thi hn ch c nhng ri ro cho nhng khon cho vay ca mình.
Ngc li, nu thông không k!p thi, chính xác thì ngân hàng s∗ cho vay
không hp lý. Cho vay quá th p s∗ hn ch kh nng sn xu t ca doanh nghip do
lng vn i vay cha doanh nghip u t toàn din. Nhng nu cho vay
quá cao so vi nhu cu và kh nng thanh toán ca khách hàng do thông tin v
khách hàng này là tt trong khi thc t thì không phi nh vy, cho nên khi khách
hàng làm n thua l. s∗ không có kh nng tr ht n.
Thc t Vit Nam, tip cn thông tin chính xác, k!p thi, y là khó
khn, kh nng cho vay còn nhiu hn ch.
12
1.2.2. Y u t khách quan
Môi tr)ng kinh doanh
Môi trng kinh t: s &n !nh hay không ca nn kinh t s∗ có tác ng
mnh m∗ n hot ng ngân hàng, #c bit là hot ng tín dng. Các bin s kinh
t v mô nh: lm phát, khng hong s∗ nh hng r t ln ti hiu qu tín dng.
Mt nn kinh t &n !nh t( l lm phát va phi s∗ to iu kin cho các khon tín
dng có ch t lng cao. Ngha là các KHCN và KHDN hot ng trong mt môi
trng &n !nh thì kh nng to ra li nhun cao h∀n, t ó mà có th tr vn và lãi
cho ngân hàng. Ngc li, khi nn kinh t bin ng thì hot ng kinh doanh ca
h b! nh hng, làm gim kh nng thu n ca ngân hàng.
Môi trng phát lý: trong nn kinh t th! trng có s iu tit ca Nhà
nc, pháp lut ã tr thành mt b phn không th thiu. Vi vai trò hng dn và
to iu kin cho các thành phn kinh t trong xã hi hot ng theo trt t, trong
khuôn kh& pháp lut, m bo s công b−ng an toàn và hiu qu òi h,i phi có h
thng pháp lut y ng b. Ngoài ra, còn có các quy !nh chng chéo có th
gây cn tr khó khn cho ngân hàng ho#c các quy !nh thiu ch#t ch∗ chó th to ra
k∗ h các bên trc li. Vic thay &i chính sách c/ng có th là mt nguyên nhân
gây khó khn cho khách hàng trong hot ng sn xu t kinh doanh, t ó gây tr
ngi cho ngân hàng khi thu hi n và ngc li.
Môi trng chính tr! - xã hi &n !nh s∗ thúc ∃y hot ng u t và ngân
hàng c/ng có th mnh dn cho vay. Ngc li, nu b t &n nh ình công, s u
tranh gia các ng phái, th lc trong xã hi, chin tranh biên gii, s bin ng
v chính tr! kinh t th gii… thì không ch riêng các cá nhân và doanh nghip sn
xu t mà bn thân ngân hàng c/ng khó tp trung vào u t, m rng hot ng kinh
doanh, vì vy hiu qu tín dng khó c m bo.
i th− c%nh tranh
Các NHTM hot ng trong môi trng có nhiu i th cnh tranh. Cnh
tranh là mt ng lc tt ngân hàng ngày càng hoàn thin, vì ngày càng phát
trin thì ngân hàng luôn phi c g∋ng không mình tt hu so vi i th cnh
13
tranh và phi nâng cao, tng cng các hot ng ca mình vt i th cnh tranh.
Tuy nhiên, khách hàng có s la chn ca mình khi g%i tin, s% dng d!ch v và
vay tin ca ngân hàng nào có li cho h. Nu nh i th cnh tranh mà chim u
th h∀n so vi ngân hàng thì s∗ thu hút nhiu khách hàng h∀n thm chí khách hàng
ca ngân hàng c/ng chuyn sang i th cnh tranh. Do ó, m rng hot ng
cho vay thì vic nghiên cu tìm hiu i th cnh tranh ngày càng chim u th
h∀n là vô cùng quan trng.
Quá trình phân tích i th cnh tranh gm có: xác !nh các ngun thông tin
v i th cnh tranh, phân tích các thông tin ó, d oán chin lc ca các i th
cnh tranh và ánh giá kh nng cnh tranh ca ngân hàng trong vic m rng hot
ng cho vay.
Khách hàng vay vn
Khách hàng là ngi lp ph∀ng án, d án xin vay và sau khi c ngân
hàng ch p nhn, khách hàng là ngi trc tip s% dng vn vay kinh doanh. Vì
vy, khách hàng c/ng nh hng n hiu qu c p tín dng, nên khách hàng vay
vn phi m bo các tiêu chí:
- Nng lc, kinh nghim qun lý kinh doanh ca khách hàng b! hn ch là
nguyên nhân dn n ri ro tín dng. Trong quá trình thc hin kinh doanh, do nng
lc qun lý còn th p nên nng su t, ch t lng, hiu qu không t c nh mong
mun, dn n thua l., không tr n úng hn cho ngân hàng. Vic này nh hng
r t ln n hot ng tín dng ca các ngân hàng.
- Khách hàng s% dng vn sai mc ích, không úng vi ph∀ng án kinh
doanh ã ra. Nhiu khách hàng dùng tin vay u t vào nhng k hoch sn
xu t có ri ro cao, s% dng vn ca ngân hàng vui ch∀i, dùng vn vào u t tài
sn c !nh, kinh doanh b t ng sn nên không tr n c cho ngân hàng. Trong
nhiu trng hp, mt s khách hàng do s% dng vn sai mc ích, không hiu qu
ã b, trn vì không có kh nng tr n cho ngân hàng.
- Vn, kh nng tài chính ca khách hàng: ây là mt yu t nh hng r t
ln n hot ng tín dng, a n quyt !nh cho vay ca các ngân hàng. Khách
14
hàng có ngun vn, kh nng tài chính tt là iu kin m rng sn xu t kinh
doanh, u t mua s∋m thit b!, sn xu t có hiu qu, mang li li nhun và có th
thanh toán các khon vay cho ngân hàng.
- Khách hàng thiu các iu kin cn và thc hin các nguyên t∋c và
quy !nh cho vay, th ch p ngân hàng. Hin nay nhu cu vay vn ca cá nhân và
các doanh nghip là r t cao, tuy nhiên nhiu khách hàng ã không áp ng c các
yêu cu, iu kin v quy !nh cho vay, th ch p ca các ngân hàng do nhiu
nguyên nhân khác nhau. iu này ã nh hng không nh, n hot ng tín dng
ca ngân hàng, làm cho hot ng tín dng ca các ngân hàng tr nên kém hiu
qu.
- T cách, o c ngi vay: t cách o c xét trên ph∀ng din ý mun
hoàn tr khon n vay, trong nhiu trng hp ngi vay có ý mun chim ot
vn, không hoàn tr n vay m#c dù có kh nng tr n, iu này ã gây ra nhng
ri ro không nh, cho các ngân hàng.
1.3. Mô hình nghiên c(u
Theo các bài nghiên cu:
- Christos et al. (2012) nghiên cu v nhng yu t tác ng n quyt !nh
vay vn ngân hàng, cho r−ng lãi su t cho vay và các yu t thuc v ch t lng d!ch
v ngân hàng có nh hng.
- Boyd et al. (1994) nghiên cu v nhng nhân t chính nh hng n quyt
!nh vay vn ca gii tr2, cho r−ng có các yu t nh hng nh: uy tín ngân hàng,
v! trí ngân hàng thun li, gi hot ng, lãi su t cho vay, thái ph v ca nhân
viên ngân hàng.
- Javalgi et al. (1989), cho r−ng các yu t nh: lãi su t cho vay, ngun vn,
d tip cn ngân hàng có vai trò quan trng trong quyt !nh vay vn ngân hàng.
- Kazeh and Decker (1993) ã kho sát 209 sinh viên trng i hc, kt qu
cho th y có các yu t nh hng: s khác bit so vi ngân hàng khác, ch t lng
sn ph∃m d!ch v, lãi su t cho vay, quy trình th tc nhanh chóng và nhân viên thân
thin.
15
- H.V., S. Sheela. R. (2011), các yu t nh hng n vic la chn ngân
hàng, cho r−ng có các yu t nh hng: sn ph∃m d!ch v a dng n&i tri, gi hot
ng ca ngân hàng, v! trí ngân hàng thun tin, uy tín ngân hàng, tính bo mt, lãi
su t cho vay th p, nhân viên tín dng, ch t lng công ngh ngân hàng cao,…
- Các bài báo trong nc phân tích v tín dng, v các yu t tác ng n
quyt !nh vay ngân hàng.
T ó, th y c có nhiu yu t nh hng n hot ng tín dng nh:
chính sách ca nhà nc, môi trng kinh t, pháp lý, vn hóa xã hi; môi trng
cnh tranh; các yu t t phía khách hàng và các yu t t phía ngân hàng.
Trong gii hn nghiên cu, tài ch nghiên cu các yu t t phía ngân
hàng nh hng n hiu qu hot ng tín dng ti ACB. ó là các yu t: ngun
vn huy ng, chin lc kinh doanh, nhân viên tín dng, lãi su t ngân hàng, th
tc quy trình tín dng, sn ph∃m d!ch v ti ngân hàng.
Trong nghiên cu này, tác gi ã tham kho nhng nghiên cu ca các tác
gi trên nh−m hoàn thin h∀n mô hình nghiên cu c/ng nh xây dng thang o
t c kt qu chính xác nh t có th.
Mô hình nghiên c(u
Ngun vn huy
ng
Nhân viên tín dng
Chin lc kinh
doanh
Hiu qu hot ng
tín dng
Lãi su t cho vay
Th tc, quy trình
Sn ph∃m, d!ch v