B GIÁO DCăVẨăẨOăTO
TRNGăI HC KINH T TP. H CHÍ MINH
———————
HA MINH TRNG
THMăNH D ÁN
XÂY DNG H THNG X LụăNC THI
SINH HOT THÀNH PH BC LIÊU
LUNăVNăTHCăSăCHệNHăSÁCHăCỌNG
TP. H Chí Minh – Nm 2013
B GIÁO DCăVẨăẨOăTO
TRNGăI HC KINH T TP.H CHÍ MINH
—————————
CHNGăTRỊNHăGING DY KINH T FULBRIGHT
HA MINH TRNG
THMăNH D ÁN
XÂY DNG H THNG X LụăNC THI
SINH HOT THÀNH PH BC LIÊU
Ngành : Chính sách công
Mã s : 60340402
LUNăVNăTHCăSăCHÍNH SÁCH CÔNG
NGI HNG DN KHOA HC:
TS. CAO HÀO THI
TP. H Chí Minh – Nm 2013
i
LIăCAMăOAN
Tôi cam đoan lun vn này hoàn toàn do tôi thc hin. Các đon trích dn và s liu s
dng trong lun vn đu đc dn ngun và có đ chính xác cao nht trong phm vi
hiu bit ca tôi. Lun vn này không nht thit phn ánh quan đim ca trng i hc
kinh t Thành ph H Chí Minh hay Chng trình ging dy kinh t Fulbright.
Thành ph H Chí Minh, ngày 5 tháng 6 nm 2013
Tác gi thc hin
Ha Minh Trng
ii
LIăCMăN
Tôi chân thành cm n quỦ thy cô ca Chng trình ging dy kinh t Fulbright đư
truyn đt, trang b kin thc đ tôi hoàn thành chng trình hc ca nhà trng.
c bit, tôi gi li cm n sâu sc đn thy Cao Hào Thi đư hng dn nhit tình,
to mi điu kin đ tôi đc trao đi nghiên cu và thc hin nhng ni dung trong
lun vn.
Chân thành cm n S Tài nguyên và Môi trng, S Y t, Công ty Cp nc, Công ty
v sinh đô th tnh Bc Liêu và các c quan đư to mi điu kin cung cp s liu cho
lun vn.
Cm n gia đình, các anh ch hc viên MPP và bn bè đư đng viên tôi trong sut quá
trình làm Lun vn cng nh hc tp ti trng.
Trân trng cm n.
iii
TịMăTT
Ô nhim môi trng là mt trong nhng vn đ gây bc xúc nht trong xã hi hin nay.
Vi s gia tng dân s mc 1%/nm đư to áp lc ln v nhiu mt cho Bc Liêu khi
c s h tng v cp thoát nc cha đc phát trin đy đ, trong đó vn đ x lỦ nc
thi sinh hot đang tr nên cp bách. Vi thc trng lu lng nc thi là 35.200
m
3
/ngày đêm không qua x lỦ đc thi trc tip xung kênh Bc Liêu – Cà Mau và
các kênh, rch khác trong ni ô thành ph gây tình trng ô nhim ngun nc cng nh
xut hin ngày càng nhiu bnh liên quan đn ngun nc.
D án xây dng h thng x lỦ nc thi sinh hot Thành ph Bc Liêu ra đi nhm
gii quyt tình trng ô nhim ngun nc mt và nc ngm, nâng cao sc khe cho
ngi dân thông qua s dng nc sch. D án có tng vn đu t hn 517.711 triu
đng và đc đu t xây dng hoàn toàn bng ngân sách nhà nc. Thi gian xây dng
t nm 2014 đn nm 2015, thi gian khai thác t nm 2016 đn nm 2040, công sut
thit k ca d án là 45.000 m
3
/ngày.
Kt qu phân tích kinh t cho thy NPV kinh t bng 100.979 triu đng, sut sinh li
ni ti kinh t là 9,87% nên d án kh thi v mt kinh t. Kt qu phân tích phân phi
cho thy ngi dân s dng dch v cp nc hng li 448.436 triu đng, ngi dân
không s dng dch v cp nc đc hng li 619.276 triu đng, ngi lao đng
đc hng li t d án là 1.239 triu đng. Ngân sách thit hi 925.674 triu đng và
ngi dân khu vc gii ta b thit hi 868 triu đng. Nh vy, đ cân bng li ích ca
các bên đm bo cho d án hot đng bn vng thì cn có chính sách điu chnh phí x
lỦ nc thi. Phí x lỦ nc thi mà lun vn đa ra là 5.100 VND/m
3
, vi mc phí này
thì d án kh thi tài chính khi có t nhân tham gia (PPP). Tuy nhiên, thành ph Bc
Liêu cn h tr cho các đi tng h nghèo đ đm bo mi ngi dân đc tip cn
vi dch v x lỦ nc thi.
Kt qu phân tích tài chính cho thy NPV tng đu t bng – 956.761 triu đng, nên
d án không kh thi v mt tài chính. Kt qu phân tích tài chính theo PPP cho thy
NPV tng đu t 15.484 triu đng, IRR bng 12,41% nên d án kh thi v mt tài
chính. Kt qu phân tích đ nhy cho thy phí x lỦ nc thi có nh hng ln đn
hiu qu tài chính, khi có h tr phí x lỦ nc thi thì d án kh thi v mt tài chính.
Tóm li, d án Xây dng h thng x lỦ nc thi sinh hot Thành ph Bc Liêu nên
đc xây dng, tuy nhiên chính quyn tnh Bc Liêu cn có nhng chính sách c th đ
d án hot đng bn vng và thu hút các nhà đu t t nhân tham gia d án.
iv
DANHăMCăKụăHIU,ăTăVITăTT
ADB: The Asian Development Bank – Ngân hàng phát trin Châu Á
BIO-SBR: Biology Sequencing Batch Reactor – X lý sinh hc dng m
BOD: Bio oxygen deman – Nhu cu oxi sinh hc
BOD
5
: Bio oxygen deman – Nhu cu oxi sinh hc trong 5 ngày đu
BTNMT: B Tài nguyên và Môi trng
CF: Conversion factor – H s chuyn đi
COD: Chemical oxygen demand – Nhu cu oxi hóa hc
VT: n v tính
ENPV: Giá tr hin ti ròng kinh t
EV: Economy Value - Giá tr kinh t
FEP: Phí thng ngoi hi
FNPV: Giá tr hin ti ròng tài chính
H
2
S: Hydrogen sulfide
HTXL: H thng x lý
ODA: Official Development Assistance – H tr phát trin chính thc
IRR: Internal Rate of Return – Sut sinh li ni ti
PPP: Private Public Partnership – Hp tác công t
NPV: Net Present Value - Giá tr hin ti ròng
QCVN: Quy chun Vit Nam
UBND: y ban nhân dân
VN: Vit nam đng
WACC: Chi phí vn bình quân trng s
WB: World Bank – Ngân hàng th gii
v
CÁCăTHUTăNG
Phúădng hóa: Phú dng là hin tng thng gp trong các h đô th, các sông và
kênh dn nc thi. Biu hin phú dng ca các h đô th là nng đ cht dinh
dng Nit (N), Photpho (P) cao, t l P/N cao do s tích lu tng đi P so vi
N, s ym khí và môi trng ca lp nc đáy thy vc, s phát trin mnh m
ca to, s kém đa dng ca các sinh vt nc, đc bit là nc có màu xanh đen
hoc đen, có mùi trng thi do thoát khí H
2
S v.v
Nc sinh hot: Nc sinh hot là nc đc dùng cho các mc đích sinh hot nh
tm git, v sinh cá nhân, n ung… đc thi ra t các trng hc, bnh vin,
c quan…
Nc thi sinh hot:
Nc thi sinh hot là nc đc thi b sau khi s dng cho các
mc đích sinh hot nh tm git, v sinh cá nhân…đc thi ra t các trng
hc, bnh vin, c quan…
vi
MCăLC
LIăCAMăOAN i
LI CMăN ii
TÓM TT iii
DANH MC KÝ HIU, T VIT TT iv
CÁC THUT NG v
MC LC vi
DANH MCăCÁCăHỊNH,ăSă,ă TH ix
DANH MC CÁC BNG, BIU ix
Chngă1:ăGII THIU 1
1.1 Bi cnh 1
1.1.1 Lý do hình thành D án 1
1.1.2 LỦ do hình thành đ tài 4
1.2 Mc tiêu ca đ tài 4
1.3 Câu hi chính sách 5
1.4 Phm vi ca đ tài 5
1.5 B cc ca lun vn 5
Chng 2: KHUNG PHÂN TÍCH 7
2.1 Khung phân tích tài chính 7
2.1.1 Quan đim phân tích 7
2.1.2 Phng pháp phân tích 7
2.1.3 Doanh thu 8
2.1.4 Chi phí hot đng ca d án 8
2.2 Khung phân tích kinh t 9
2.2.1 Phng pháp phân tích kinh t 9
2.2.2 H s chuyn đi kinh t 10
2.2.3 Li ích kinh t ca d án 11
vii
2.2.4 Xác đnh lu lng nc thi 11
2.3 Phân tích xã hi 11
2.4 Khung phân tích PPP – hp tác công t 12
Chngă3:ăMỌăT D ÁN 14
3.1 Gii thiu D án 14
3.2 Mc tiêu ca d án 16
3.3 Ngun vn ca d án 16
3.4 S đ cu trúc ca d án 16
3.5 Công ngh 17
Chngă4: PHÂN TÍCH TÀI CHÍNH VÀ PPP 20
4.1 Xác đnh ngân lu ca d án 20
4.1.1 Các thông s c bn ca d án 20
4.1.2 Doanh thu ca d án 22
4.1.3 Xác đnh chi phí ca d án 23
4.1.3.1 Chi phí đu t ban đu 23
4.1.3.2 Chi phí hot đng ca d án 24
4.1.4 Báo cáo ngân lu 25
4.1.5 Kt qu tính toán 25
4.2 Phân tích PPP – Hp tác công t 26
4.2.1 Doanh thu ca d án theo PPP 26
4.2.2 Chi phí vn ca d án theo PPP 27
4.2.3 Chi phí ca d án 27
4.2.4 Ngân lu ca d án 27
4.2.5 Kt qu phân tích 27
4.2.5.1 Theo quan đim tng đu t 28
4.2.5.2 Theo quan đim ch đu t 28
4.3 Phân tích ri ro 29
viii
4.3.1 Phân tích đ nhy 30
4.3.1.1 Thay đi cho phí đu t ban đu 30
4.3.1.2 Thay đi t l lm phát Vit Nam đng 30
4.3.1.3 Thay đi phí h tr x lỦ nc thi 31
4.1.3.4 Thay đi chi phí hot đng 32
4.3.2 Phân tích nh hng ca lm phát đn các dòng ngân lu ca d án 32
4.3.3 Phân tích kch bn 32
4.3.4 Phân tích mô phng Monte Carlo 33
Chngă5:ăPHỂNăTệCHăKINHăT - XÃ HI CA D ÁN 35
5.1 Ngoi tác tích cc 35
5.2 Li ích kinh t ca d án 35
5.3 Lng hóa li ích kinh t 35
5.4 Chi phí vn kinh t 36
5.5 C s lý lun đ tính CF 36
5.6 Ngân lu kinh t ca d án 37
5.7 Kt qu phân tích kinh t 37
5.8 Phân tích xã hi 38
Chngă6:ăKT LUN VÀ KIN NGH 40
6.1 Kt lun 40
6.2 Kin ngh 41
6.2.1 i vi UBND thành ph Bc Liêu 41
6.2.2 Ch đu t (PPP) 43
6.3 Hn ch ca đ tài 43
TÀI LIU THAM KHO 44
PH LC 46
ix
DANH MCăCÁC HÌNH,ăSă,ăăTH
Hình 2.1: C cu vn gia khu vc t nhân và khu vc công 12
Hình 3.1: V trí d kin ca HTXL nc thi thành ph Bc Liêu 14
Hình 3.2: khu vc thu gom nc thi ca thành ph 15
Hình 3.3: S đ cu trúc d án 17
Hình 3.4 Công ngh x lỦ nc thi BIO-SBR 18
Hình 4.1 Ngân lu tài chính danh ngha ca d án 25
Hình 4.2 Ngân lu tài chính thc ca d án 25
Hình 4.3 Ngân lu t do danh ngha theo quan đim tng đu t 28
Hình 4.4 Ngân lu t do thc theo quan đim tng đu t 28
Hình 4.5 Ngân lu t do danh ngha theo quan đim ch đu t 29
Hình 4.6 Ngân lu t do thc theo quan đim ch đu t 29
DANHăMCăCÁC BNG,ăBIU
Bng 1.1: Kt qu phân tích cht lng nc thi sinh hot 3
Bng 4.1 Tng chi phí các hp phn trc thu 23
Bng 4.2 Tng chi phí đu t cho d án 23
Bng 4.3 Chi phí lao đng hàng nm tính theo giá nm 2012 24
Bng 4.4 Chi phí nng lng, hóa cht và chi phí khác ca d án 24
Bng 4.5 Thay đi chi phí đu t 30
Bng 4.6 Thay đi t l lm phát 30
Bng 4.7 Thay đi phí h tr x lỦ nc thi theo quan đim tng đu t 31
Bng 4.8 Thay đi phí h tr x lỦ nc thi theo quan đim ch đu t 31
Bng 4.9 Thay đi chi phí hot đng 32
Bng 5.1 Tng hp h s chuyn đi CF 37
Bng 5.2 Kt qu phân tích phân phi 38
x
DANH MC CÁC PH LC
PH LC 01: Bnh truyn nhim trên đa bàn Thành ph Bc Liêu có liên quan đn
ngun nc (nc sinh hot và nc thi) qua các nm. 46
PH LC 02: Chí phí tài chính khám cha bnh 47
Bng 02.1 Chi phí khám cha bnh đi vi ngi có s dng nc cp 47
Bng 02.2 Chi phí khám cha bnh đi vi ngi không s dng nc cp 47
PH LC 03: Lu lng nc cp và t l s dng nc sinh hot ca ngi dân ti
Thành ph Bc Liêu 48
Bng 03.1: Lu lng nc cp ca công ty cp nc Bc Liêu 48
Bng 03.2: Lu lng nc thi ca Thành ph Bc Liêu 49
PH LC 04: Tính cht hóa lý ca các ch tiêu trong nc thi 50
PH LC 05: So sánh các công ngh x lỦ nc thi sinh hot cho d án. 51
PH LC 06: Phân tích tài chính 52
Bng 06.1 Chi phí công nhân lao đng theo giá nm 2012 52
Bng 06.2 Lu lng nc thi, phí nc thi và doanh thu tài chính hàng nm 53
Bng 06.3 Báo cáo thu nhp 54
Bng 06.4 Ngân lu tài chính danh ngha ca d án 56
Bng 06.5 Ngân lu tài chính thc ca d án 59
PH LC 07: Phân tích PPP – Hp tác công t 62
Bng 07.1 Chi phí vn ca d án theo PPP 62
Bng 07.2 Doanh thu, lu lng nc thi, giá x lỦ nc và tin tr cp hàng
nm 63
Bng 07.3 Lch n vay 65
Bng 07.4 Ngân lu danh ngha ca d án – PPP- Hp tác công t 66
Bng 07.5 Ngân lu thc ca d án – PPP- Hp tác công t 69
Bng 07.6: Kt qu phân tích nh hng ca lm phát đn các dòng ngân lu ca
d án 72
xi
Bng 07.7: Kt qu phân tích nh hng ca lm phát đn các dòng ngân lu ca
d án 73
PH LC 08: Các bin ri ro phân tích tài chính – PPP theo mô phng Monte Carlo 74
PH LC 09: Phân tích kinh t 75
Bng 09.1 S liu xut nhp khu ca Vit Nam giai đon 2001 – 2010 75
Bng 09.2 Tính h s chuyn đi các yu t đu vào khác 76
Bng 09.3 Chi phí khám cha bnh d kin ca ngi dân trong khu vc có d án 79
Bng 09.4 Li ích kinh t t vic khám cha bnh 80
Bng 09.5 Ngân lu kinh t ca d án 84
PH LC 10: Kt qu phân tích phân phi 87
1
Chngă1:ăGIIăTHIU
Trong chng đu tiên s trình bày s lc v bi cnh ca d án và thc trng nc cp,
nc thi ti thành ph Bc Liêu. Trình bày lý do thc hin d án cng nh lỦ do hình thành
đ tài lun vn ca tác gi. Chng này cng nêu lên câu hi chính sách, mc tiêu và phm vi
nghiên cu ca lun vn.
1.1 Bi cnh
1.1.1 Lý do hình thành D án
1
Trong phn này tác gi s trình bày tình hình dch bnh có liên quan đn ngun nc (nc
sinh hot và nc thi), hin trng nc cp và nc thi ti Thành ph Bc Liêu. Thông qua
nhng hin trng và nhu cu trên đ đi đn c s hình thành lý do xây dng đ án tin kh thi
D án xây dng h thng x lỦ nc thi ca Thành ph Bc Liêu.
V tình hình dch bnh, theo thng kê ca B Y t hn 80% bnh truyn nhim nc ta có
liên quan đn ngun nc mà ngun nc sinh hot và v sinh môi trng xung quanh là các
yu t gây ra dch bnh. Nguyên nhân gây dch bnh ch yu t cht lng v sinh môi trng
kém và ngun nc thi đc thi ra trong quá trình sinh hot, do không đc x lý nên gây
ra tình trng ô nhim nh hng đn sc khe ca ngi dân. Theo thng kê ca Trung tâm y
t d phòng tnh Bc Liêu, t nm 2010 đn 2012 trên đa bàn Thành ph Bc Liêu có 111 ca
l trc tràng, 2.351 ca tiêu chy cp, 827 ca st xut huyt, 508 ca tay chân ming… ch yu
đn t ngun nc kém v sinh, s liu v tình hình dch bnh đc trình bày chi tit trong
Ph lc 01. Song song vi vic xây dng h thng cp nc thì phi xây dng HTXL nc
thi đ ci thin ngun nc và điu kin v sinh môi trng xung quanh cho đi tng s
dng nc ngm, nc sông và nhng li ích đem li cho nhng ngi s dng nc sông.
Trong phm vi đ tài ch phân tích v các tác đng do ngun nc thi gây ra.
1
Thuyt minh d án x lỦ nc thi Thành ph Bc Liêu (2012)
2
V tình hình nc cp sinh hot, tính đn thi đim nm 2010 dân s ca thành ph Bc Liêu
là 150.848 ngi
2
. Hin ti thành ph có 02 nhà máy cp nc sinh hot, vi công sut khai
thác 22.000 m
3
/ngày phc v cho dân c khu vc ni th, vi mc bình quân 115
lít/ngi/ngày đêm.
Theo báo cáo đánh giá ngành nc sch Vit Nam
3
thì phn trm s dân
s dng nc sch các đô th loi II và III là 45 – 55%. Thành ph Bc Liêu là đô th loi
III, da theo nghiên cu ca báo cáo trên tác gi s chn phn trm ngi dân s dng nc
sch là 50%, 50% còn li ngi dân s dng nc ngm hoc nc sông. Nh vy tính đn
thi đim nm 2013, tng lu lng nc mà ngi dân s dng là 44.000 m
3
/ngày đêm, vi
tc đ tng trng trung bình
4
hàng nm là 2%, c th lu lng nc cp sinh hot đc
trình bày trong Bng 03.1 ca Ph lc 03.
V tình hình nc thi, da trên lu lng nc cp và h s tiêu th nc
5
là 0,8 thì lu
lng nc thi nm 2013 là:
44.000 (m
3
/ngày đêm) * 0,8 = 35.200 (m
3
/ngày đêm)
Tc đ tng trng lu lng nc thi ph thuc vào tc đ tng trng ca nc cp sinh
hot. H thng x lỦ nc thi đc thit k vi công sut là 45.000 m
3
/ngày đêm. Lu lng
nc thi trên đa bàn thành ph bình quân khong 35.200 m
3
/ngày đêm, lu lng nc thi
đc trình bày trong Ph lc 03. Hu ht nc thi sinh hot do ngi dân thi ra đu đc
thi ra sông, kênh rch mà không qua bt c quá trình x lý nào và hin ti UBND thành ph
vn cha có bin pháp x lỦ đ đm bo các yêu cu v môi trng. Do đó, đ tng cht lng
ca nc sông này thì nhà nc xây dng h thng x lỦ nc thi đ ci thin ngun nc
sông này trong tng lai.
Cht lng ngun nc tt hay xu ph thuc vào nhiu ch tiêu khác nhau, các ch tiêu gây ô
nhim làm gim cht lng và mt cnh quan cho ngun nc đc trình bày trong Bng 1.1.
2
Niên giám thng kê tnh Bc Liêu (2010)
3
T chc Y t Th gii và B Y t (2011)
4
Công ty cp nc Bc Liêu (2012)
5
Lâm Vnh Sn (2012)
3
Bng 1.1: Kt qu phân tích cht lng nc thi sinh hot
STT
Cht ô nhim
năv
Ct B,
QCVN
14:2008/
BTNMT
Muănc thi
ti trmăbmă
(Trn Hunh)
Muănc thi
ti ca x (Ngô
Gia T)
1
pH
5 – 9
7,05
7,02
2
BOD
5
(20
0
C)
mgO
2
/l
50
511
359
3
Tng cht rn l lng (TSS)
mg/l
100
246
169
4
Tng cht rn hòa tan
mg/l
1000
-
-
5
Sunfua (tính theo H
2
S)
mg/l
4.0
-
-
6
Amoni (tính theo N)
mg/l
10
10,3
7,2
7
Nitrat (NO
3
-) (tính theo N)
mg/l
50
92
67
8
u m đng, thc vt
mg/l
20
5,29
5,29
9
Tng các cht hot đng b mt
mg/l
10
-
-
10
Phosphat (PO
4
3-
) (tính theo P)
mg/l
10
17
15
11
Tng Coliforms
MPN/100ml
5000
2,4 x 10
6
2,8 x 10
6
12
COD
mg/l
QCVN 14
không xét
650
650
Ngun: Kt qu xét nghim mu nc thi sinh hot ti các tuyn cng x ra kênh Bc Liêu – Cà Mau ca Thành
ph Bc Liêu, tháng 9/2011
T kt qu phân tích cht lng nc thi sinh hot Bng 1.1, cho thy ngun nc đư ô
nhim và vt tiêu chun cho phép nhiu ln gây mùi hôi, dch bnh và làm mt cnh quan
môi trng. BOD
5
là yu t quan trng trong vic gây ô nhim ngun nc, vt tiêu chun t
7 – 10 ln. Photphat là yu t gây nên tình trng phú dng hóa là cho nc ô nhim nhanh
chóng, vt tiêu chun cho phép t 1 -2 ln. Coliform gây ra nhiu dch bnh nh kit l, tiêu
chy, thng hàn… cng vt tiêu chun cho phép rt cao 480 – 560 ln, các đc tính hóa lý
và tác hi ca các ch tiêu nc thi sinh hot đc trình bày trong Ph lc 04. Ngoài vic gây
bnh trc tip trong ngun nc đn sc khe con ngi, các ch tiêu vt này cng làm mt
m quan ngun nc và to ra mùi hôi cha nhiu mm bnh phát tán vào không khí gây ra
các bnh v hô hp và các bnh liên quan khác. T kt qu trên cho thy bên cnh vic cung
cp ngun nc sinh hot cho ngi dân, thì vic xây dng h thng x lỦ nc thi đ x lý
4
ngun nc thi là cn thit đ bo v ngun nc và sc khe ca ngi dân khi bnh tt,
cng nh bo v ngun li thy sn trc nguy c ngun nc ngày càng b ô nhim.
T nhng lý do trên và đó cng là lỦ do hình thành tin kh thi d án xây dng h thng x lý
nc thi do Công ty c phn môi trng Thanh Thiên là đn v t vn, vi kinh phí hn
517.711 triu đng do ngân sách đu t.
1.1.2 LỦădoăhìnhăthƠnhăđ tài
Nm 1999, Th tng Chính ph đư kỦ quyt đnh s 35/1999/Q-TTg v vic “phê duyt
đnh hng phát trin thoát nc đô th đn nm 2020” cho thy nhu cu v xây dng h
thng x lỦ nc thi là rt cn thit nhm đáp ng vi tc đ phát trin kinh t ca tnh và
gii quyt các vn đ v v sinh cho thành ph trong tng lai. Tuy nhiên, Bc Liêu là tnh
nghèo vi tng thu ngân sách trên đa bàn tnh gn 1.617.000 triu đng
6
, nên vic xây dng
d án và đu t bng 100% vn ngân sách Nhà nc vi tng mc đu t hn 517.711 triu
đng là ngun kinh phí rt ln cho tnh Bc Liêu, nên s gp khó khn v tài chính. Do đó, d
án cn phi đc thm đnh mt cách chi tit và hiu qu nht đ tránh lãng phí, do ngun
kinh phí đu t xây dng ca tnh hn ch khi d án kh thi.
Mt khác, vic phân tích d án x lý nc thi ca Báo cáo tin kh thi ch phân tích v tài
chính cha phân tích v tính kh thi kinh t ca d án đn toàn xã hi. Nu d án có kh thi v
tài chính nhng gây tn tht cho nn kinh t thì d án không nên thc hin vì s gây tn tht
cho nn kinh t và cho xã hi. D án hin ti do 100% kinh phí nhà nc tài tr, ngoài vic
thm đnh tính kh thi v kinh t ca d án. Lun vn s thc hin thêm mt bc thc hin
chính sách, to điu kin đ t nhân tham gia d án này nhm gim gánh nng cho ngân sách
nhà nc. Bên cnh đó lun vn s phân tích các yu t ri ro nh hng đn d án, nhm điu
chnh đ to ra dòng ngân ròng ln nht cho d án và nn kinh t. ây cng là nhng lỦ do đ
thc hin đ tài lun vn này.
1.2 Mc tiêu caăđ tài
6
Niên giám thng kê tnh Bc Liêu (2011)
5
tài này thc hin nhm mc tiêu phân tích tính kh thi v mt kinh t, xã hi và tài chính
ca D án. ng thi s phân tích các yu t đ khuyn khích t nhân tham gia theo c ch
PPP - hp tác công t, nhm gim gánh nng cho ngân sách nhà nc. Cui cùng là kin ngh
chính sách đ thu hút t nhân đu t tham gia nhm đm bo tính bn vng cho d án.
1.3 Câu hi chính sách
tài Lun vn đc thc hin nhm tr li cho các câu hi sau:
Câu hi 1: D án có kh thi v mt kinh t hay không?
Câu hi 2: D án có kh thi v mt tài chính khi huy đng vn khu vc t nhân theo c ch
PPP hay không?
Câu hi 3: Nu d án kh thi v kinh t thì nhà nc cn có chính sách h tr v mt tài chính
đ d án đc đu t xây dng hay không?
1.4 Phm vi caăđ tài
tài phân tích D án s đc thc hin mc đ nghiên cu tin kh thi và tp trung ch yu
vào phân tích kinh t ca d án. Các s liu phân tích đu vào ca d án đc da trên Báo cáo
nghiên cu tin kh thi ca D án xây dng h thng x lỦ nc thi sinh hot ca Thành ph
Bc Liêu nm 2012 và s liu ca các nghiên cu trc v lnh vc x lỦ nc thi đư đc
công b. Da vào nhng d liu có sn, kt hp điu tra trên th trng các thông s khác, tác
gi s đánh giá tính hp lỦ và có điu chnh cho phù hp vi thc t đ phân tích đánh giá tính
kh thi ca d án. tài tp trung phân tích trong khu vc ni ô Thành ph Bc Liêu.
1.5 B cc ca lunăvn
Lun vn đc trình bày bao gm 6 chng:
Chng 1: Nêu rõ lý do hình thành d án, lỦ do hình thành đ tài. ng thi đa ra mc tiêu
ca đ tài, câu hi chính sách và phm vi thc hin ca đ tài.
Chng 2: Khung phân tích
6
Chng này s trình bày khung phân tích kinh t và tài chính ca d án. Bên cnh đó cng
trình bày các phng pháp nghiên cu, thu thp s liu và tính toán ca đ tài đ làm c s
tính toán cho các chng tip theo ca đ tài.
Chng 3: Mô t d án
Chng này s gii thiu thông s ca d án nh c s pháp lỦ, đa đim xây dng nhà máy,
tài chính huy đng, công sut nhà máy, mc tiêu, công ngh s dng đ x lỦ nc thi.
Chng 4: Phân tích tài chính và PPP
Phân tích tính kh thi v tài chính ca d án, phân tích s thay đi khi chuyn t tài tr d án
bng 100% vn ngân sách sang phng án đóng góp ca khu vc t nhân vào d án nhm
gim gánh nng cho ngân sách.
Chng 5: Phân tích kinh t - xã hi
c lng các thông s kinh t ca d án và phân tích kinh t d án. Nhn đnh các kt qu
thu đc và phân tích đ nhy ca các yu t nh hng đn ngân lu ca d án đ đánh giá
ri ro. Bên cnh đó, trong chng này cng s phân tích các yu t xã hi, nhng nhóm ngi
đc hng li và nhng nhóm ngi b thit hi khi xây dng h thng x lỦ nc thi.
Chng 6: Kt lun và kin ngh.
Tng kt nhng ni dung phân tích trong các chng trên, rút ra kt lun và nhng khuyn
ngh chính sách và gii pháp cho d án.
7
Chngă2:ăKHUNG PHÂN TÍCH
Chng này gii thiu tng quan v 3 phn chính là khung phân tích tài chính, khung phân
tích kinh t và khung phân tích PPP – hp tác công t. Trong đó nêu rõ các quan đim v phân
tích d án, phân tích chi phí, li ích ca d án. Là c s đ tính toán cho các chng tip theo
đ phân tích NPV và IRR.
2.1 Khung phân tích tài chính
2.1.1ăQuanăđim phân tích
Do đây là d án đc đu t bng 100% ngân sách ca nhà nc nên khi phân tích phn tài
chính, lun vn tp trung phân tích tính kh thi ca d án trên quan đim tng đu t.
2.1.2 Phngăphápăphơnătích
Vic phân tích dòng tin bng cách xây dng các dòng tin mt mà d án có th to ra tr đi
dòng tin mt cho các chi phí mà d án duy trì hot đng sau khi chit khu v giá tr hin ti.
Dòng tin cui cùng là li nhun ròng ca d án. Phân tích tài chính da vào công thc sau:
7
Trong đó:
FNPV: Giá tr hin ti ròng tài chính
B
t
: Li ích tài chính ca nm th t
C
t
: Chi phí tài chính ca nm th t
r: Sut chit khu tài chính.
7
Jenkins và Harberger (1995)
8
Sut chit khu tài chính tác gi s dng da vào sut chit khu ca h thng x lỦ nc thi
Bà Ra - Vng Tàu vi sut chit khu danh ngha là 10,7%.
2.1.3 Doanh thu
Sn phm đu ra ca d án là lng nc sch sau khi đư x lý, đó cng là doanh thu ca d
án. Doanh thu tài chính ca d án đc tính theo công thc:
Doanh thu = Lu lng nc thi * Chi phí x lý nc thi * S ngày trong nm
Trong đó:
- Phí nc thi do nhà nc quy đnh là 5% giá nc cp ca công ty cp nc Bc Liêu.
- Lu lng nc thi (2013): Lu lng nc thi sinh hot đc tính bng cách ly lu
lng nc cp nhân vi h s s dng nc là 0,8 (theo Lâm Vnh Sn đc trình bày
Chng 1). Lu lng nc thi đc tính trong phn tài chính ch chim 50% lu lng
nc thi ca toàn thành ph, do đây là phn tài chính d án thc s thu đc và da vào lu
lng nc cp ca Công ty cp nc Bc Liêu. Lu lng nc thi bng 17.600 m
3
/ngày.
- S ngày trong nm: 365 ngày.
2.1.4 Chi phí hotăđng ca d án
Chi phí ca d án bao gm chi phí đu t, vn hành, qun lỦ… D án x lỦ nc thi là loi
hình đc khuyn khích đu t nên d án đc tính thu vi mc 10% trong sut thi gian
hot đng ca doanh nghip trong sut vòng đi d án
8
.
- Chi phí công nhân: Tính theo giá ký hp đng và tng theo lm phát hàng nm, chi tit chi
phí lao đng cho tng loi, cp bc.
- Chi phí qun lý: c xác đnh bng 1% doanh thu.
8
Chính ph (2008)
9
- Chi phí nguyên liu: c tính toán da trên mc c lng s dng trong mt nm và tng
theo lm phát.
2.2 Khung phân tích kinh t
Trong phn phân tích kinh t, tác gi tính toán bng cách s dng bng phng pháp h s
chuyn đi giá tài chính sang giá kinh t, c th là s dng h s chuyn đi đ giá tài chính t
bng ngân lu tài chính đư đc xây dng trc đó thành giá kinh t theo tng khon mc, t
đó ta s đc ngân lu kinh t.
2.2.1 Phngăphápăphân tích kinh t
Phân tích kinh t ca d án là đánh giá d án trên quan đim ca toàn b nn kinh t. Li ích
ròng ca đc xác đnh s là tiêu chí đ đánh giá d án thông qua vic xác đnh chi phí và li
ích ca vic có và không có d án. Khi không có d án toàn b nc thi s thi toàn b ra
sông Bc Liêu – Cà Mau, còn khi có d án thì nc thi đc tp trung vào h thng x lý
nc thi, nc đu ra sau x lý đc thi vào kênh Bc Liêu – Cà Mau sau khi đc x lý.
Phân tích chi phí – li ích s đc áp dng trong quá trình thm đnh d án đ đánh giá tác
đng kinh t, đnh giá tr hin ti ròng kinh t (ENPV) và sut sinh li ni ti kinh t (EIRR).
Dòng ngân lu kinh t đc th hin trong sut vòng đi ca d án ti các thi đim khác
nhau. Do đó đ th hin dòng ngân lu ca d án ti mt thi đim phi chit khu dòng ngân
lu v cùng mt thi đim. D án đc cho là kh thi v mt kinh t khi giá tr hin ti ròng
kinh t là không âm (ln hn hoc bng 0).
ENPV đc tính da theo công thc sau
9
:
Trong đó:
ENPV: Giá tr hin ti ròng kinh t
9
Jenkins và Harberger (1995)
10
B
t
: Li ích kinh t ca nm th t
C
t
: Chi phí kinh t ca nm th t
r: Sut chit khu kinh t
EIRR là sut chit khu mà ti đó làm cho ENPV bng 0. Trong thc hin d án ngoài vic
đánh giá ENPV thì EIRR cng là mt tiêu chí quan trng đ đánh giá d án. EIRR nói lên kh
nng sinh li ca d án, d án đc đánh giá cao khi EIRR ln hn hoc bng chi phí c hi
vn ca d án. Trong phn này sut chit khu kinh t đc s dng là 8%/nm.
10
to ra nhng li ích thì d án cng cn có nhng chi phí đu t ban đu và vn hành. Do
đó trong d án xây dng HTXL nc thi thì chi phí này bao gm: Chi phí đu t ban đu, chi
phí vn hành, chi phí qun lý.
Các thông s kinh t đc chuyn đi t giá tài chính da trên h s chuyn đi tng ng có
tính đn s bin dng ca th trng.
2.2.2 H s chuynăđi kinh t
T giá hi đoái trong lun vn s dng đ phân tích là t giá hi đoái chính thc. T giá hi
đi này do Ngân hàng nhà nc Vit Nam quy đnh. Còn t giá hi đi trong phân tích kinh t
phn ánh chi phí c hi ca ngoi t mà d án s dng hay to ra.
H s điu chnh t giá hi đoái đc xác đnh bng thâm ht ngoi t giai đon 2000 – 2010
và đc xác đnh nh sau:
AER = OER x H
AE
Trong đó:
AER: T giá hi đoái điu chnh
10
Nguyn Phi Hùng (2010).
11
OER: T giá hi đoái chính thc
H
AE
: H s điu chnh t giá
C
t
: Các khon chi hàng nm bng ngoi t
T
t
: Các khon thu hàng nm bng ngoi t
n: S nm ly s liu thng kê
2.2.3 Liăíchăkinhătăcaădăán
D án xây dng HTXL nc thi ca Thành ph Bc Liêu ra đi s gii quyt vn đ nc sch
và v sinh môi trng cho ngi dân khu vc ni ô thành ph. Hin ti, ngun nc sông và
kênh rch các khu vc ni ô ca thành ph đư ô nhim trên mc đ cho phép ca ct B, QCVN
14:2008/BTNMT, gây ô nhim ngun nc mt và nc ngm. Vì vy li ích kinh t ln nht
ca d án là chi phí đ khám cha bnh do dch bnh t ngun nc thi đô th gây ra, đm bo
cnh quan cho phát trin kinh t xã hi ca thành ph. Và tác đng tích cc ca d án trong vic
đm bo sc khe, nâng cao cht lng cho ngi dân và ci thin môi trng nc cho nuôi
trng thy sn. Trong lun vn s đánh giá phn li ích ln nht mà ngi dân có đc là gim
chi phí khám cha bnh khi d án đc xây dng so vi lúc cha có d án.
2.2.4 Xácăđnhăluălngănc thi
Lu lng nc thi đc s dng trong phn kinh t là lu lng ca c thành ph Bc Liêu,
bao gm lu lng ca Công ty cp nc và lu lng ngi dân s dng nc sông và nc
ngm thi ra.
Nh vy, lu lng nc thi kinh t ca thành ph là:
44.000 x 0,8 = 35.200 (m
3
/ ngày đêm)
2.3 Phân tích xã hi
Trong phn phân tích xã hi s nhm xác đnh các nhóm đi tng đc hng li và nhóm b
thit hi khi d án đc thc hin, đ xác đnh li ích xã hi thì lun vn s xác đnh ngoi tác
12
thông qua vic xác đnh chênh lch gia dòng tin kinh t và dòng tin tài chính cùng mt
sut chit khu.
2.4 Khung phân tích PPP ậ hpătácăcôngăt
Trong phn này s da vào ngân lu ròng ca d án và phân tích đ nhy ca d án. Các quy
đnh ca nhà nc v hp tác công t (PPP), đ ngh các mc đu t hp lỦ đ t nhân tham
gia nhm gim bt gánh nng cho ngân sách nhà nc.
Vic hp tác ca khu vc t nhân da vào Quyt đnh 71/2010/Q-TTg ngày 09/11/2010 ca
Th tng chính ph v vic Ban hành Quy ch thí đim đu t theo hình thc đi tác công –
t. Theo quy đnh thì tng giá tr tham gia ca Nhà nc không vt quá 30% tng mc đu
t ca D án. Vn ch s hu ca Nhà đu t trong D án phi đm bo ti thiu bng 30%
vn ca khu vc t nhân tham gia D án. Nhà đu t có th huy đng vn vay thng mi và
các ngun vn khác (không có bo lãnh ca Chính ph) ti mc ti đa bng 70% phn vn
ca khu vc t nhân tham gia D án.
Hình 2.1: C cu vn gia khu vc t nhân và khu vc công
Ngun: Tác gi thc hin theo Quyt đnh 71/2010/Q-TTg ngày 09/11/2010
D án PPP
Vn ch s hu khu vc t
nhân (ti thiu 70%)
Vn ch s hu khu vc
nhà nc (ti đaă30%)
Phn vn bt buc
(ti thiu 30%)
Phn vn huy đng
(không bo lãnh ca nhà
nc, (tiăđaă70%)
100%