B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.HCM
Phm UynăPhng
NÂNG CAO HIU QU HUYăNG VN TI NGÂN
HĨNGăTHNGăMI C PHN BN VIT
Chuyên ngành: Tài chính - Ngân hàng
Mã s: 60340201
LUNăVNăTHCăSăKINHăT
NGI HNG DN KHOA HC:
PGS.TS.ăTRNGăTH HNG
TP. H Chí Minh ậ Nm 2013
LI CAM KT
Tôi xin cam kt lun vn nƠy lƠ đ tài nghiên cu đc lp ca riêng cá nhân
tôi. Các ngun tài liu trích dn, các s liu s dng và ni dung trong lun vn nƠy
là trung thc. ng thi, tôi cam đoan kt qu nghiên cu nƠy cha tng đc công
b trong bt k công trình nghiên cu nào.
Hc viên
Phm Uyn Phng
MC LC
DANH MC CÁC T VIT TT
DANH MC CÁC BNG BIU
LI M U
CHNGă 1.ă NHNG VNă Că BN V HUYă NG VN VÀ HIU
QU HUYăNG VN CAăNGỂNăHĨNGăTHNGăMI 1
1.1 Huyăđng vn caăNgơnăhƠngăthngămi………………………………. 1
1.1.1 Ngun vn trong hot đng kinh doanh ca NHTM 1
1.1.1.1 Vn t có: 1
1.1.1.2 Vn huy đng: 2
1.1.1.3 Vn đi vay: 3
1.1.1.4 Vn tip nhn: 3
1.1.1.5 Vn khác: 3
1.1.2 Vai trò ca ngun vn huy đng 3
1.1.3 Các hình thc huy đng vn 5
1.1.3.1 Tin gi không k hn: 5
1.1.3.2 Tin gi có k hn: 5
1.1.3.3 Tin gi tit kim: 6
1.1.3.4 Phát hành chng t có giá: 7
1.1.3.5 Ngun vn huy đng khác: 9
1.2. Các nhân t nh hngăđnăhuyăđng vn ca NHTM…………………10
1.2.1 Các nhân t ch quan 10
1.2.1.1 Uy tín thng hiu ngân hàng: 10
1.2.1.2 Mng li hat đng ca ngân hàng: 10
1.2.1.3 C s vt cht và công ngh: 10
1.2.1.4 Ngun nhân lc ca ngân hàng: 11
1.2.1.5 Lãi sut huy đng: 11
1.2.1.6 S đa dng các hình thc huy đng vn: 12
1.2.2 Các nhân t khách quan 12
1.2.2.1 Chính sách ca NHNN: 12
1.2.2.2 Môi trng phát trin kinh t: 13
1.2.2.3 Môi trng chính tr xã hi: 14
1.2.2.4 S cnh tranh gay gt trên th trng vn: 14
1.2.2.5 Tâm lý, thói quen giao dch qua ngân hàng 14
1.3. Hiu qu huyăđng vn caăNgơnăhƠngăthngămi…………………….15
1.3.1 Khái nim 15
1.3.2 Các ch tiêu đánh giá hiu qu huy đng vn ca NHTM 16
1.3.2.1 Quy mô ngun vn huy đng 16
1.3.2.2 C cu ngun vn huy đng 17
1.3.2.3 Chi phí huy đng vn 19
1.3.2.4 Tng quan gia ngun vn huy đng và cho vay 22
1.3.3 La chn gia chi phí và ri ro trong huy đng vn 23
1.3.3.1 Các loi ri ro tác đng đn ngun vn huy đng: 23
1.3.3.2 La chn gia chi phí và ri ro trong huy đng vn: 24
CHNGă 2:ă THC TRNG HIU QU HUY NG VN TI NGÂN
HÀNG TMCP BN VIT 25
2.1 Gii thiu v ngân hàng TMCP Bn Vit……………………………… 25
2.1.1 Lch s hình thành và phát trin 25
2.1.1.1 Giai đon 1992-2005: 25
2.1.1.2 Giai đon 2006-2009: 25
2.1.1.3 Giai đon 2010-2011: 25
2.1.1.4 Nm 2012: 26
2.1.2 C cu t chc và mng li hat đng: 28
2.1.2.1 C cu t chc: 28
2.1.2.2 Mng li hot đng: 28
2.1.3 Các sn phm dch v ti ngân hàng TMCP Bn Vit 28
2.1.3.1 Khách hàng cá nhân: 29
2.1.3.2 Khách hàng doanh nghip: 30
2.2 Các hình thcăhuyăđng vn ti ngân hàng TMCP Bn Vit………… 31
2.2.1. Tin gi 31
2.2.1.1 Tin gi thanh toán: 31
2.2.1.2 Tin gi thông thng: 32
2.2.1.3 Tin gi k hn tùy chn: 32
2.2.1.4 Tin gi tích ly b ng 32
2.2.1.5 Tin gi online 33
2.2.2. Tit kim 33
2.2.2.1 Tit kim ph thông: 33
2.2.2.2 Tit kim 39+ u vit 33
2.2.3. K phiu 34
2.3 Hiu qu huyăđng vn ti ngân hàng TMCP Bn Vit……………… 34
2.3.1. Quy mô ngun vn huy đng 34
2.3.2. C cu ngun vn huy đng 38
2.3.3. Chi phí huy đng vn 43
2.3.4. Tng quan gia ngun vn huy đng và cho vay 45
2.3.4.1 Tng quan v quy mô: 45
2.3.4.2 Tng quan ngun vn ngn hn cho vay trung dài hn 48
2.3.4.3 Tng quan v thu nhp lãi vay và chi phí tr lãi 50
2.3.5 Qun tr ri ro ngun vn huy đng: 51
2.3.5.1 Ri ro lãi sut 51
2.3.5.2 Ri ro thanh khon 52
2.3.5.3 Ri ro vn ch s hu 53
2.4 ánhăgiáăhiu qu huy đng vn ti ngân hàng TMCP Bn Vit…… 54
2.4.1. Nhng mt đt đc: 54
2.4.2. Nhng hn ch và nguyên nhân: 55
2.4.2.1 Hn ch: 55
2.4.2.2 Nguyên nhân: 55
CHNGă3ă:ăGII PHÁP NÂNG CAO HIU QU HUYăNG VN TI
NGÂN HÀNG TMCP BN VIT 57
3.1 nhăhng phát trin ca ngân hàng TMCP Bn Vitătrongănmă
2013:…………………………………………………………………………… 57
3.1.1 nh hng chung …………………………………………………… 57
3.1.2 nh hng v huy đng vn………………………………………… 59
3.2 Gii pháp nâng cao hiu qu huyăđng vn ti ngân hàng TMCP Bn
Vit……………………………………………………………………………….60
3.2.1 Gii pháp v chính sách huy đng vn 60
3.2.1.1 Tng cng huy đng ngun tin gi không k hn 60
3.2.1.2 Gia tng huy đng vn có k hn 62
3.2.1.3 Xây dng và thc hin chính sách chm sóc KH 63
3.2.1.4 Gim chi phí huy đng 64
3.2.1.5 S dng có hiu qu ngun vn huy đng 65
3.2.2 Gii pháp ci tin công ngh, c s vt cht, trang thit b hin đi 66
3.2.3 Gii pháp v xây dng và phát trin thng hiu 66
3.2.4 Gii pháp v phát trin ngun nhân lc 68
3.2.5 Gii pháp v chính sách điu hành và qun tr 69
3.3 Kin ngh nhm nâng cao hiu qu huyăđng vn ti ngân hàng TMCP
Bn Vit………………………………………………………………………….70
3.3.1 Kin ngh đi vi Chính ph: 70
3.3.1.1 n đnh kinh t v mô 70
3.3.1.2 y mnh phát trin thanh toán không dùng tin mt 71
3.3.1.3 Cân nhc vic đánh thu lãi tin gi ngân hàng ca các DN 73
3.3.2 Kin ngh đi vi NHNN: 74
3.3.2.1 iu hành chính sách tin t: 74
3.3.2.2 Thúc đy tái cu trúc h thng ngân hàng: 75
KT LUN
DANH MC TÀI LIU THAM KHO
PH LC
DANH MC CÁC T VIT TT
STT
T VIT TT
DIN GII
1
ATM
Máy rút tin t đng
2
DN
Doanh nghip
3
KH
Khách hàng
4
KPI
Key Performance Indicator
5
KT
Kinh t
6
NH
Ngân hàng
7
NHTM
Ngơn hƠng thng mi
8
NHNN
Ngơn hƠng nhƠ nc
9
NAMABANK
Ngơn hƠng thng mi c phn Nam Á
10
OCB
Ngơn hƠng thng mi c phn Phng ông
11
P.CSKH&PTSPDV
Phòng Chính sách khách hàng và phát trin sn phm
dch v
12
POS
Máy cà th
13
SOUTHERNBANK
Ngơn hƠng thng mi c phn Phng Nam
14
TCTD
T chc tín dng
15
TECHCOMBANK
Ngơn hƠng thng mi c phn K Thng Vit
Nam
16
TMCP
Thng mi c phn
17
TPHCM
Thành ph H Chí Minh
18
USD
ô la M
19
Viet Capital Bank
Ngơn hƠng thng mi c phn Bn Vit
20
VH
Vn huy đng
21
VND
Vit Nam đng
DANH MC CÁC BNG BIU
STT
BNG BIU
TRANG
1
Bng 2.1: Quy mô huy đng vn ca Ngân hàng TMCP Bn Vit
t 2009 đn 2012
35
2
Bng 2.2: Quy mô huy đng vn mt s NHTM Vit Nam t
2009 đn 2012
37
3
Bng 2.3: C cu huy đng vn ca Ngân hàng TMCP Bn Vit
t 2009 đn 2012
39
4
Bng 2.4: Chi phí huy đng vn ca Ngân hàng TMCP Bn Vit
t 2009 đn 2012
43
5
Bng 2.5: Quy mô vn huy đng và cho vay ca Ngân hàng
TMCP Bn Vit t nm 2009 đn nm 2012
45
6
Bng 2.6: T l ngun vn ngn hn s dng đ cho vay trung dài
hn ca Ngân hàng TMCP Bn Vit t 2009 đn 2012
48
7
Bng 2.7: Thu nhp lãi vay và chi phí tr lãi ca Ngân hàng
TMCP Bn Vit t nm 2009 đn nm 2012
50
8
Bng 2.8: Các t l an toàn hot đng ca Ngân hàng TMCP Bn
Vit t 2009 đn 2012
52
9
Bng 2.9: Vn huy đng và vn ch s hu ca Ngân hàng
TMCP Bn Vit t 2009 đn 2012
53
10
Bng 2.10: T l vn huy đng so vi vn ch s hu mt s
NHTM t 2009 đn 2012
54
DANH MC CÁC TH
STT
TH
TRANG
1
th 2.1: Huy đng vn ca Ngân hàng TMCP Bn Vit t
2009 đn 2012
35
2
th 2.2: C cu ngun vn theo loi tin ca ngân hàng TMCP
Bn Vit t 2009 đn 2012
39
3
th 2.3: C cu ngun vn theo k hn ca ngân hàng TMCP
Bn Vit t 2009 đn 2012
41
4
th 2.4: Vn huy đng và cho vay ca Ngân hàng TMCP Bn
Vit t 2009 đn 2012
46
LIăMăU
1. Tính cp thit caăđ tài:
Trong bi cnh KT th gii suy thoái, lm phát trong nc không ngng tng vƠ s
cnh tranh gia các ngân hàng ngày càng khc lit, huy đng vn luôn là vn đ
đc các ngân hàng quan tâm. Nghip v huy đng vn là mt trong nhng hot
đng c bn, gi vai trò trng tâm ca NH, đang tr thành hot đng nóng, đc
các NH quan tâm nhiu nht trong tình trng khan him vn hin nay. Huy đng
vn đƣ khó, mƠ huy đng vn có hiu qu li cƠng khó hn. Do đó, lƠm th nƠo đ
nâng cao hiu qu huy đng vn là mt vn đ đt ra cho các ngân hàng nói chung
vƠ đi vi ngân hàng TMCP Bn Vit nói riêng. ó lƠ lỦ do đ tôi chn đ tài này.
2. Mcăđíchănghiênăcu ca lunăvn:
- Nghiên cu c s lý lun v hiu qu huy đng vn ca NHTM
- Phơn tích, đánh giá thc trng hiu qu huy đng vn ca Ngân hàng TMCP
Bn Vit
- xut các gii pháp nhm nâng cao hiu qu huy đng vn ti Ngân hàng
TMCP Bn Vit
3. iătng và phm vi nghiên cu:
- i tng nghiên cu: Hiu qu huy đng vn.
- Phm vi nghiên cu:
V không gian: Ngân hàng TMCP Bn Vit
V thi gian: t nm 2009 đn 2012
4. Phngăphápănghiênăcu:
Lun vn s dng các phng pháp thng kê, tng hp, phân tích, so sánh s
liu gia các nm thông qua mt s ch tiêu đ đánh giá thc trng huy đng vn ti
ngân hàng TMCP Bn Vit. Qua đó rút ra đc nhng tn ti, hn ch vƠ đ xut
nhng gii pháp thích hp nhm nâng cao hiu qu huy đng vn.
5. ụăngha khoa hc và thc tin caăđ tài:
Ngun vn ca NHTM ch yu là ngun vn huy đng t nn kinh t. Do đó
vn đ huy đng vn nh th nào cho hp lỦ, đng thi qun tr tài chính, phân b
s dng, phát trin vn nh th nào đ đm bo an toƠn vƠ đt hiu qu cao có nh
hng trc tip đn hiu qu kinh doanh ca mi ngân hàng.
Tùy thuc vƠo đc đim và nng lc cnh tranh ca mình, các NHTM s quyt
đnh các phng thc thích hp đ huy đng ngun vn đáp ng nhu cu kinh
doanh ca mình, mang li hiu qu cao nht.
Da trên c s nghiên cu lý lun, phân tích thc trng hot đng huy đng
vn ti ngân hàng TMCP Bn Vit vƠ đa ra nhng gii pháp gia tng hiu qu huy
đng vn, lun vn nƠy s phn nào gii quyt đc bài toán khó trong vn đ huy
đng vn ca ngân hàng.
6. Ni dung chính ca lunăvn:
Ngoài phn m đu và kt lun, lun vn gm 3 chng:
CHNG 1. NHNG VN C BN V HUY NG VN VÀ HIU QU
HUY NG VN CA NGỂN HÀNG THNG MI
CHNG 2: THC TRNG HIU QU HUY NG VN TI NGÂN HÀNG
TMCP BN VIT
CHNG 3 : GII PHÁP NÂNG CAO HIU QU HUY NG VN TI
NGÂN HÀNG TMCP BN VIT
1
CHNGă1.ăNHNGăVNăăCăBNăV HUYăNGă
VNăVĨ HIUăQUăHUYăNGăVNăCAăNGỂNăHĨNGă
THNGăMI
1.1 HuyăđngăvnăcaăNgơnăhƠngăthngămiă
1.1.1 Ngunăvnătrongăhot đngăkinh doanhăcaăNHTM
Ngun vn Ngơn hƠng lƠ nhng giá tr tin t mƠ Ngơn hƠng có th to lp
đc dùng đ cho vay, đu t vƠ thc hin các nghip v trong hot đng kinh
doanh ca Ngơn hƠng.
Thc cht vn ca ngân hàng là mt b phn thu nhp quc dân tm thi
nhàn ri trong quá
trình
sn
xut, phân phi và tiêu dùng mà ngi s hu
chúng gi vào Ngân hàng đ thc hin các mc đích khác nhau. Hay nói cách
khác là ngân hàng phi hoàn tr li cho h mt khon thu nhp. Nh vy, Ngân
hàng đã thc hin vai trò tp trung và phân phi li vn di hình thc tin t,
làm tng nhanh quá trình luân chuyên vn, phc v và kích thích mi hot đng
ca nn kinh t phát trin. ng thi, chính các hot đng đó li quyt đnh đn
s tn ti và phát trin hot đng kinh doanh ca NHTM. Nhìn chung vn chi
phi toàn b các hot
đng
và
quyt đnh đi vi vic thc hin các chc nng
ca NHTM.
Ngun vn ca NHTM đa dng và phong phú; xut phát t nhiu ngun và
tn ti di nhng hình thc khác nhau. Mi ngun có nhng đc trng, u
nhc đim riêng.
1.1.1.1 Vnătăcó:ă
Vn t có, còn đc gi là vn ch s hu, là vn riêng ca NHTM. ơy lƠ s
vn ban đu vƠ đc gia tng không ngng cùng vi quá trình phát trin ca
NHTM. V phng din qun lý, vn t có là s vn ti thiu, bt buc mt NHTM
phi có đ đc cp giy phép kinh doanh, đng thi lƠ c s đ thu hút các ngun
vn khác.
Vn t có bao gm vn điu l và các qu ca NHTM nh qu d tr b sung
vn điu l, qu đu t phát trin nghip v, thng d vn và li nhun không chia.
2
Vn này trc ht đc dùng đ xây dng nhà ca, vn phòng lƠm vic, mua sm
tài sn, trang thit b nhm to c s vt cht đm bo cho hot đng ca ngân hàng,
s còn li đ đu t, liên doanh, cho vay trung vƠ dƠi hn
Vn t có là ngun vn có tính n đnh cao và không ngng gia tng. Vic gia
tng vn t có đng ngha vi vic gia tng nng lc tài chính ca NHTM, do đó s
gia tng nng lc cnh tranh, m rng mng li.
Vn t có ca ngân hàng là yu t tài chính quan trng bc nht tuy nó ch
chim mt t trng nh, nó va cho thy qui mô ca ngân hàng va phn ánh kh
nng đm bo các khon n ca ngơn hƠng đi vi khách hàng
1.1.1.2 Vnăhuyăđng:
ơy lƠ ngun vn ch yu ca các ngơn hƠng thng mi, thc cht là tài sn
bng tin ca các ch s hu ch mà ngân hàng tm thi qun lý và s dng vi
ngha v hoàn tr kp thi, đy đ khi khách hàng yêu cu. Ngun vn huy đng là
ngun tài nguyên to ln nht mà ch có NHTM mi đc quyn huy đng vn di
nhiu hình thc khác nhau.
Ngun vn nƠy đc hình thành t vic nhn tin gi ca các cá nhân và t
chc kinh t gm tin gi không k hn, tin gi có k hn, tit kim hoc thông
qua vic NHTM phát hành giy t có giá nh k phiu, trái phiu,…
Vn huy đng chim t trng ln nht trong tng ngun vn ca NHTM. Các
NHTM hot đng đc ch yu là nh vào ngun vn này. Tuy nhiên, ngun vn
này có chi phí s dng vn tng đi cao và chim t trng chi phí đu vào rt ln
trong hot đng kinh doanh ca NHTM. ng thi, đây cng là ngun vn có tính
cnh tranh gay gt gia các ngân hàng.
Vn huy đng là ngun vn không n đnh vì khách hàng có th rút tin bt c
lúc nào mà không b ràng buc. Các NHTM cn phi duy trì mt khon ắd tr
thanh khon” đ sn sƠng đáp ng nhu cu rút tin ca khách hàng. Vì vy, ngun
vn này ch đc s dng trong các hat đng tín dng và bo lƣnh, không đc s
dng đ đu t.
3
1.1.1.3 Vnăđiăvay:
Vn đi vay lƠ ngun vn giúp cho các NHTM b sung ngun vn ngn hn
ca mình đ đm bo duy trì hat đng mt cách bình thng.
Ngun vn đi vay có v trí quan trng trong tng ngun vn ca ngân hàng
thng mi, gm vn vay NHNN và vn vay các NHTM khác,TCTD khác.
NHNN s cho NHTM vay thông qua bin pháp tái cp vn di các hình thc
chit khu, tái chit khu chng t có giá; cho vay cm c chng t có giá; cho vay
li theo h s tín dng; cho vay theo đi tng ch đnh. Tái cp vn nhm giúp
NHTM b sung ngun vn ngn hn đ có th tip tc cho vay đi vi các doanh
nghip, các t chc, cá nhân, nh đó lƠm gia tng khi lng tín dng cung ng cho
nn KT. NHNN còn áp dng bin pháp cho vay thanh toán đi vi NHTM bng
phng thc cho vay qua đêm hoc cho vay thu chi.
NHTM có th s dng ngun vn vay các NHTM khác,TCTD khác thông qua
th trng liên ngơn hƠng: ơy lƠ loi vay và cho vay ln nhau gia các ngân hàng
theo phng thc t vay t tr. Phng thc này rt linh hot giúp NHTM cơn đi
vn mt cách kp thi.
1.1.1.4 Vnătipănhn:ă
Vn tip nhn là ngun tip nhn t các t chc tài chính ngân hàng, t ngân
sách nhƠ nc… đ tài tr theo các chng trình, d án v phát trin kinh t xã hi,
ci to môi sinh… Ngun vn này ch đc s dng theo đúng đi tng và mc
tiêu đƣ đc xác đnh
Ch nhng NHTM nƠo có uy tín, có đ điu kin v mng li, v đi ng cán
b chuyên môn và yêu cu trình đ k thut, mi có th tip nhn đc ngun vn
tài tr.
1.1.1.5 Vnăkhác:ă
Các ngun vn phát sinh trong quá trình hot đng ca ngơn hƠng (đi lý,
chuyn tin, các dch v ngơn hƠng…)
1.1.2 Vai trò caăngunăvnăhuyăđng
Vn lƠ c s đ ngân hàng t chc mi hot đng kinh doanh
i vi Ngân hàng, vn là c s đ nó t chc mi hot đng kinh doanh.
4
Vi đc trng ca hot đng Ngân hàng, vn là đi tng kinh doanh chính và
ch yu. Ngân hàng là t chc kinh doanh loi hàng hóa đc bit là tin t. Chính
vì vy có th nói: Vn là đim xut phát trong chu kì kinh doanh ca Ngân hàng.
Do đó, Ngân hàng phi thng xuyên chm lo ti vic tng trng vn trong sut
quá trình hot đng.
Vn quyt đnh quy mô tín dng và các hot đng khác.
Tùy thuc vào qui mô và c cu ngun vn huy đng đc mà các Ngân
hàng s quyt đnh qui mô và c cu đu t. Vi ngun vn huy đng ln, Ngân
hàng có đ kh nng m rng phm và khi lng cho vay không ch gii hn
trên th trng trong nc mà còn trên c th trng nc ngoài (cho vay trên
th trng quc t). Ngc li, do kh nng vn hn hp nên các Ngân hàng nh
không có phn ng nhanh nhy trc s bin đng ca lãi sut, nh hng đn kh
nng thu hút vn đu t. Nói chung, mt Ngân hàng có ngun vn di dào s
đáp ng đc nhu cu xin vay, d dàng m rng th trng Tín dng, tng kh
nng thanh toán và các dch v khác ca Ngân hàng.
Vn quyt đnh nng lc thanh toán và bo đm uy tín ca ngân hàng trên th
trng tài chính.
Trong nn kinh t th trng, đ tn ti và m rng qui mô hot đng, đòi
hi các Ngân hàng phi có uy tín ln trên th trng. Uy tín đó phi đc th
hin trc ht kh nng thanh toán khi khách hàng có yêu cu. Kh nng thanh
toán ca ngân hàng càng cao thì vn kh dng ca ngân hàng càng ln. đm
bo đc các điu kin trên, ngân hàng phi có ngun vn tha mãn c hai yêu
cu: cht lng và khi lng. Vì vy, đ ngun vn huy đng s dng có hiu
qu thì trong kinh doanh ngân hàng cn phi m rng qui mô tín dng, đng thi
phi nâng cao cht lng tín dng.
Vn quyt đnh đn nng lc cnh tranh ca ngân hàng.
Ngun vn ln là điu kin thun li cho Ngân hàng m rng quan h Tín
dng vi các thành phn kinh t c v qui mô, khi lng, thi gian và thi
hn cho vay. c bit ngày nay s xut hin
hàng
lo
t các
T chc Tín dng
5
đƣ làm cho tình hình cnh tranh gia các Ngân hàng càng gay gt. Vi ngun
vn di dào, Ngân hàng s ch đng ra các mc lãi sut cho vay mt cách hp
lỦ đ thu hút khách hàng nhm m rng và nâng cao qui mô cht lng Tín
dng. Vi nng lc Tài chính vng mnh, Ngân hàng s ngày càng cng c uy tín
ca mình, lƠm gia tng nng lc cnh tranh trên th trng.
1.1.3 Cácăhìnhăthcăhuyăđngăvnă
1.1.3.1 Tinăgiăkhôngăkăhn:
Tin gi không k hn là loi tin gi mƠ ngi gi tin đc s dng mt
cách ch đng và linh hot không b ràng buc v mt thi gian.
Tin gi không k hn là loi tin gi phc v nhu cu giao dch, thanh toán
cho ch tài khon nh tr tin hàng hóa, dch v, rút tin mt, chuyn tin,… Ch
tài khon gi tin vào tài khon không nhm mc đích hng lãi mà vì nhu cu giao
dch, thanh toán. Vì vy, lãi sut không phi là công c đ thu hút ngun vn này
mà công c chính là dch v do ngân hàng cung cp vi nhiu tin ích, an toàn,
nahnh chóng và chính xác.
Tin gi không k hn là loi ngun vn huy đng có chi phí s dng vn rt
thp. Do đó, các NHTM nên tp trung huy đng ngun vn này, thì hot đng kinh
doanh ca ngân hàng mi có hiu qu cao. Nh tính cht linh hot ca nó mà tin
gi không k hn đc s dng đ cho vay ngn hn.
Tin gi không k hn có lãi sut thp nht trong các loi tin gi ngân hàng.
Hàng k, ngân hàng tính lãi tin gi cho khách hƠng theo phng pháp tích s ( tính
theo s d bình quơn trong tháng). Tin lãi s đc t đng nhp vn đ tip tc
sinh lãi trong tháng tip theo.
Tin gi không k hn không nhng cho phép khách hàng rút tin mt, phát
hành séc, tr tin bng lnh chi mà còn cho phép khách hàng rút tin ti ATM ca
h thng liên kt th gia các ngân hàng.
1.1.3.2 Tinăgiăcóăkăhn:
Tin gi có k hn là loi tin gi mƠ ngi gi tin ch có th rút ra khi đáo
hn, tuy nhiên trong trng hp thông thng thì ngân hàng vn cho khách hàng rút
tin trc hn vi điu kin ch đc hng lãi theo lãi sut không k hn.
6
Tin gi có k hn tng đi n đnh, do đó NHTM thng s dng đ cho
vay trung dài hn.
Tin gi có k hn có chi phí s dng vn khá cao. Ngi gi tin loi này
nhm mc đích hng lãi, vì vy lãi sut phi hp dn. Lãi sut cao lƠ đòn by,
công c đ thu hút ngun vn này.
Tin gi có k hn va phong phú v k hn li va áp dng nhiu phng
thc tr lãi.
Tin gi có k hn nu đn hn mƠ khách hƠng cha rút tin s đc nhp lãi
vào vn, đng thi tái lp k hn t đng cho khách hàng theo lãi sut ti thi đim
đáo hn. Nu khách hàng rút tin trc hn thì đc hng lãi sut không k hn.
1.1.3.3 Tinăgiătităkim:
Tin gi tit kim lƠ loi tin gi ch dƠnh cho cá nhơn. Bn cht ca tin gi
tit kim là mt khon đu t ngƠy hôm nay đ có đc mt khon tin ln hn
trong tng lai (bao gm phn gc là s tin gi ban đu và khon tin lãi. Ngi
gi tin tit kim đc cp mt quyn s gi là s tit kim, trên s này ghi tt c
khon tin gi vào, rút ra là lãi sut, mi ln gi hoc rút khách hàng phi xut trình
cho ngân hàng.
Tin gi tit kim đc chia thƠnh 2 loi tin gi tit kim không kì hn vƠ
tin gi tit kim có kì hn.
Tin gi tit kim không kì hn lƠ tin gi tit kim mƠ ngi gi tin có
th rút tin theo yêu cu mƠ không cn báo trc vƠo bt kì ngƠy gi lƠm
vic nƠo ca t chc nhn tin gi tit kim. Tuy nhiên, tin gi tit kim
không kì hn khác vi tin gi không k hn ch: tƠi khon tin gi tit
kim không đc s dng đ phát hƠnh séc vƠ thc hin các công c dch
v thanh toán bng các công c thanh toán không dùng tin mt đ chi tr
cho ngi khác, tr trng hp tƠi khon tin gi tit kim bng đng
Vit Nam ca ngi c trú đc s dng đ chuyn khon thanh toán tin
vay ca Chính ch s hu tin gi tit kim hoc đng ch s hu tin gi
tit kim ti t chc nhn tin gi tit kim đó; hoc chuyn khon sang
tƠi khon khác do chính ch s hu tin gi tit kim hoc đng ch s
7
hu tin gi tit kim lƠ ch tƠi khon ti t chc nhn tin gi tit kim
đó.
Tin gi tit kim có k hn lƠ tin gi tit kim mƠ ngi gi tin ch có
th rút tin sau mt k hn gi tin nht đnh theo tha thun vi t chc
nhn tin gi tit kim. Tin gi tit kim có kì hn khác vi tin gi có kì
hn ch khách hƠng gi tin gi tit kim có kì hn ch có th lƠ cá
nhân.
Có th nói, xét v giá tr, các khon tit kim thng nh hn so vi các tƠi
loi tin gi khác nhng s lng khá nhiu, vì vy, nu xét v tng th, đơy vn lƠ
mt ngun vn khá tim nng ca các ngơn hƠng thng mi. Trên thc tin, các
sn phm tin gi tit kim rt phong phú vƠ đa dng, đơy lƠ mt phng cách thu
hút lng khách hƠng ca NHTM, đáp ng nhu cu đa dng vƠ bin đi thng
xuyên ca nhóm khách hƠng đông đo nƠy. Nhìn chung, đc trng chính ca ngun
vn nƠy lƠ có đ n đnh cao, tuy nhiên, mt trái kèm theo ca nó lƠ chi phí huy
đng vn khá cao (chi phí giao dch bình quơn, chi phí tr lƣi, chi phí thit lp mng
li chi nhánh,…)
1.1.3.4 PhátăhƠnhăchngătăcóăgiá:
Chng t có giá là chng nhn ca NHTM phát hƠnh đ huy đng vn, trong
đó xác nhn ngha v tr n mt khon tin trong mt thi hn nht đnh, điu kin
tr lƣi vƠ điu khon cam kt khác gia NHTM vƠ ngi mua. Ging nh các doanh
nghip khác, NHTM cng huy đng vn bng cách phát hành các chng t có giá
(các công c n) nh kì phiu, trái phiu, … đ huy đng vn trên th trng vn.
Các công c n ca ngân hàng là các giy nhn n mà ngân hàng bán cho
công chúng. ơy lƠ cách thc vay vn ca NHTM, bi vì nhng ngi s hu các
công c này đc hoàn tr vn vào thi gian đáo hn cng thêm khon tin lãi nht
đnh.
Nu đi vi các tài khon tin gi ph thuc nhiu vào s thích ca khách
hàng thì vic s dng các công c n là mt hình thc huy đng vn mang tính ch
đng ca ngân hàng. Tuy nhiên vic khách hàng có chp nhn mua các công c n
đó hay không mi lƠ điu quan trng. Ngun vn huy đng có đc bng vic phát
8
hành công c n s dng cho nhng khon tín dng trong k hoch ca ngân hàng.
Vi lãi sut tín dng trong k k hoch, ngơn hƠng xác đnh mc lãi sut nht đnh
cho các công c n, hay đa vƠo thi hn các khon tín dng trong k hoch mà
ngơn hƠng xác đnh s dng loi công c ngn hn hay trung dài hn.
Lãi sut ca loi nƠy thng cao hn lƣi sut tin gi có k hn, do đó hp dn
khách hƠng hn nhng chi phí s dng vn cao hn.
Loi vn nƠy không đc tái lp thi hn nh tin gi có k hn nhng khách
hàng có th th chp cm c đ vay vn ti ngơn hƠng. Khách hƠng cng có th
chit khu đ nhn tin trc khi có nhu cu.
Các chng t có giá do NHTM phát hƠnh gm kì phiu, trái phiu, chng ch
tin gi có mnh giá.
Trái phiu
Trái phiu lƠ mt chng t xác nhn mt khon n ca ngơn hƠng phát hƠnh
đi vi ngi s hu, trong đó cam kt s hoƠn tr n kèm lƣi trong mt thi gian
nht đnh. Nó lƠ công c n dƠi hn ca ngơn hƠng vƠ thông qua vic phát hƠnh trái
phiu, ngơn hƠng có th thu hút đc ngun vn trung vƠ dƠi hn đ phc v cho
nhng k hoch quy mô ln vƠ dƠi hn. Trái phiu đc phát hƠnh vi quy mô ln,
đng lot trên toƠn h thng ngơn hƠng. Trên mi t trái phiu có s xác đnh v các
yu t: mnh giá, tên ngơn hƠng phát hƠnh, thi hn, lƣi sut công b khi phát hƠnh
vƠ thi hn tr lƣi. S hp dn ca trái phiu ngơn hƠng lƠ phn lƣi c đnh vi t l
chi tr trái tc xác đnh trên mi loi trái phiu. Trái phiu có các loi: Vô danh, ghi
danh, tr lƣi trc, tr lƣi sau, có th chuyn nhng vƠ tha k, có th đc ngơn
hƠng mua li theo th thc chit khu. Hin nay các nhƠ đu t quan tơm đn trái
phiu chuyn đi có kh nng chuyn đi thƠnh c phiu thng. iu nƠy lƠm cho
trái phiu ngơn hƠng hp dn hn.
K phiu
K phiu lƠ chng ch huy đng vn ngn hn, có lƣi sut tng ng vi
tng loi k hn hoc phng thc tr lƣi trc vƠ sau. K phiu đc phát hƠnh
tng đt vƠ có thi hn linh hot, phong phú nhm mc đích huy đng vn trong
9
dơn c, đáp ng nhu cu vn cho đu t sn xut, cho mt s chng trình d án
kinh t hoc kinh doanh ca ngơn hƠng.
K phiu có đc đim lƠ có tính n đnh, tính tp trung vƠ lƣi sut cao hn so
vi tin gi có k hn, vƠ đc phép mua bán, chuyn nhng, chit khu. Do vy
NHTM có th ch đng v mt thi hn vƠ tính n đnh cho ngun vn. ng thi
NHTM cng phi có chính sách huy đng vn linh hot đ đm bo ngun vn
trong hot đng kinh doanh ngn hay dƠi hn.
Chng ch tin gi
Chng ch tin gi lƠ công c vay n do NHTM phát hƠnh nhm huy đng
vn trên th trng vi bn cht tng t nh mt khon tin gi có k hn. Theo
đó ngi s hu đc hng các khon lƣi sut đnh k tính toán trên c s 360
ngƠy vƠ đc hoƠn tr khi đn hn.
Thi hn ca chng ch tin gi rt đa dng. Lƣi sut chng ch tin gi
đc ngơn hƠng n đnh da trên lƣi sut cnh tranh ca th trng tin t, tình trng
tƠi chính ca ngi phát hƠnh vƠ thi hn ca chng ch.
Vic xut hin chng ch tin gi cho phép các ngơn hƠng có th huy đng
vn mt cách ch đng mƠ không phi ph thuc vƠo tin gi ca khách hƠng. Kh
nng chuyn nhng to nên s hp dn hn nhiu cho chng ch tin gi so vi
các hình thc huy đng khác.
1.1.3.5 Ngunăvnăhuyăđngăkhác:
Ngoài 3 loi ngun vn nói trên, các NHTM có th huy đng các ngun khác nh:
- Tin gi ký qu
- Tin gi bo đm thanh toán
- Tin tm gi, tin đang chuyn
- Các khon khác.
10
1.2. CácănhơnătănhăhngăđnăhuyăđngăvnăcaăNHTMă
1.2.1 Cácănhơnătăchăquană
1.2.1.1 UyătínăthngăhiuăngơnăhƠng:
Uy tín là mt nhân t quan trng trong hat đng kinh doanh ngân hàng. Khi
gi tin vƠo ngơn hƠng, ngi gi tin thng lo s trc bin đng thng xuyên
ca nn KT. Do đó, h thng cân nhc la chn NHTM an toàn và thun li nht
hay nói cách khác là uy tín nht đi vi mình.
Uy tín ca ngân hàng chính là v trí, hình nh tt đp ca ngân hàng trong lòng
KH. S tin tng ca KH s giúp cho ngân hàng có kh nng n đnh khi lng
vn huy đng và tit kim chi phí huy đng. T đó, ngơn hƠng có th đ ra chin
lc d tr d dƠng hn. Mt ngân hàng ln, có uy tín s có li th hn trong hot
đng huy đng vn. Dù lãi sut ca h có thp hn lƣi sut nhng ngân hàng khác
nhng KH vn la chn đ gi tin vì KH tin rng tin ca mình s đc đmbo
an toƠn hn.
có đc nim tin vƠ uy tín đi vi KH thì các ngơn hƠng đu phi tri qua
mt thi gian hot đng cùng vi nhng kt qu mƠ ngơn hƠng đt đc. Uy tín
ca ngơn hƠng đc th hin qua thâm niên, kinh nghim hot đng, vn ch s
hu ln, sn phm đa dng, cht lng phc v tt, li nhun t kinh doanh cao,
quan h thanh toán lành mnh vi các ngơn hƠng khác,…
1.2.1.2 MngăliăhatăđngăcaăngơnăhƠng:
Mt ngân hàng vi mng li hot đng rng khp c nc, đc bit các
vùng kinh t trng đim, các thành ph ln dơn c đông đúc, s có li th thu hút
tin gi ca KH hn, cung cp dch v đn KH thun tin hn. Do đó, các ngơn
hàng luôn có mc tiêu m rng mng li chi nhánh, to điu kin phát trin kinh
doanh. Tuy nhiên, đ m thêm nhiu chi nhánh thì các ngân hàng phi cân nhc v
kh nng vn, KH mc tiêu, kh nng qun lý, chi phí hat đng,…đ tránh tình
trng kinh doanh không hiu qu.
1.2.1.3 CăsăvtăchtăvƠăcôngăngh:
Vit Nam, đ tin hành giao dch vi ngơn hƠng, KH đu phi đn tr s
ca ngân hàng. Vi yu t tơm lỦ chung, các KH thng quan tơm đn tr s, c s
11
vt cht, trang thit b ca ngân hàng. Mt ngân hàng có tr s b th, khang trang,
sch s, v trí thun tin s to đc nim tin cho KH hn. Hin nay, các ngân hàng
không ch xây dng mt tr s hat đng đáp ng nhng tiêu chí trên mà còn chú
trng đn cách b trí quy giao dch thân thin vi KH.
Bên cnh đó, s phát trin ca công ngh ngân hàng và các dch v nh máy
rút tin t đng ATM, th tín dng, h thng thanh toán đin t, dch v ngân hàng
đin t,… ngƠy cƠng tin li, nhanh chóng s giúp cho KH cm thy hài lòng v
dch v mà ngân hàng cung ng vƠ yên tơm hn khi gi tin ti ngân hàng. Vi
nhng trang thit b hin đi, công ngh cao, s khuyn khích KH s dng ngày
càng nhiu các phng tin thanh toán không dùng tin mt, qua đó cung cp mt
khon vn đáng k cho ngân hàng.
1.2.1.4 NgunănhơnălcăcaăngơnăhƠng:
Ngun lc con ngi là ngun lc quan trng mà bt c doanh nghip nào
cng quan tơm. Mt đi ng nhơn s gii s giúp ngân hàng vn hành tt h thng
ca mình nhm đt hiu qu kinh doanh tt nht. Vi s cnh tranh gay gt nh
hin nay, cán b nhân viên ngân hàng không ch gii v mt nghip v mà còn phi
có thái đ phc v KH nhit tình, ân cn, chu đáo thì mi có th đáp ng đc yêu
cu ngày càng cao ca KH. Có nh vy mi có th gi chơn KH c, thu hút KH mi
trong công tác huy đng vn ca mình.
Cht lng ngun nhơn lc lƠ mt trong nhng yu t quan trng góp phn
quyt đnh nng lc cnh tranh ca NHTM trong giai đon hin nay. Ngun nhơn
lc lƠ b phn chính nghiên cu sáng to ra sn phm, dch v cung ng cho th
trng. Trình đ ngun nhơn lc ca NHTM s gn kt vi cht lng sn phm,
dch v, tính đa dng, phong phú ca các loi hình dch v, tác đng trc tip đn
hiu qu hot đng kinh doanh ca NHTM.
1.2.1.5 Lƣiăsutăhuyăđng:
Lãi sut huy đng đc coi là công c ca ngân hàng trong vic huy đng tin
gi vƠ thay đi quy mô ngun vn. Tuy ngun tin gi không ch ph thuc vào lãi
sut cao mà còn ph thuc vào k hn, mc đ ri ro, điu kin thanh toán, …
nhng vi mc lãi sut cao, linh hot, hp lý thì s có tác dng kích thích ngi gi
12
tin. duy trì và thu hút thêm ngun vn, ngân hàng cn n đnh mc lãi sut
cnh tranh, thc hin nhng u đƣi cho KH mc tiêu. Hn na, h thng lãi sut cn
linh hot, phù hp vi quy mô vƠ c cu ngun vn. Tuy nhiên, nu ngân hàng huy
đng vi mc lãi sut quá cao thì chi phí huy đng ca ngân hàng s tng cao.
Trong trng hp không cho vay đc ht ngun vn huy đng thì ngân hàng phi
tr lãi cho phn vn d tha, t đó s làm gim li nhun ngơn hƠng. Do đó, ngơn
hàng cn phi cân nhc khi đa ra mc lãi sut huy đng, va đm bo tính cnh
tranh, va đm bo li nhun hot đng.
1.2.1.6 Săđaădngăcácăhìnhăthcăhuyăđngăvn:
Các hình thc huy đng vn cƠng đa dng, phong phú cƠng đáp ng đc nhu
cu đa dng ca KH. Tuy nhiên, các hình thc huy đng đa ra phi da trên c s
phân tích, nghiên cu th trng và th hiu KH thì mi thu hút, kích thích KH gi
tin. Các ngơn hƠng luôn tìm cách đ đa dng hóa ngun vn huy đng không ch
đ đáp ng nhu cu KH mà còn nhm mc đích gim thiu s ph thuc quá nhiu
vào mt ngun vn, t đó gim thiu ri ro khi ngun vn b st gim mnh, nh
hng ti kh nng thanh khon và hot đng kinh doanh khi có s bin đng ca
th trng.
1.2.2 Cácănhơnătăkháchăquană
1.2.2.1 ChínhăsáchăăcaăNHNN:
Hot đng ca NHTM chu s điu chnh rt ln ca môi trng pháp lý
nh: Lut các TCTD, các quy đnh ca NHNN NHNN vi t cách lƠ c quan
qun lỦ nhƠ nc trong lnh vc tin t ngơn hƠng, ban hƠnh các vn bn quy phm
pháp lut ch đo v hat đng ca NHTM nhm đm bo chính sách tin t ca
quc gia và phát trin kinh t ca đt nc. V hot đng huy đng vn ca NHTM,
NHNN có nhng quy đnh đ kim soát nh t l d tr bt buc, lãi sut chit
khu,…
T l d tr bt buc: công c này không ch là công c điu hành chính sách
tin t mà còn là công c bo đm an toàn tin gi, ngn nga khng hong
xy ra trong lnh vc ngân hàng. Thông qua d tr bt buc, NHNN đƣ giúp
các NHTM làm tt hn công tác d tr, hn ch ri ro thanh khan. Tuy
13
nhiên, nu t l d tr bt buc quá cao s khin các NHTM gp khó khn
trong quá trình kinh doanh ca mình. Vì phn VH b gi li không th cho
vay làm gim thu nhp ca NHTM, hn na, chi phí huy đng vn ca NHTM
phi tng lên đ thu hút càng nhiu vn càng tt nên đi vi các ngân hàng
nh, vn ít, t l d tr bt buc cao s tr thành gánh nng khó gii quyt.
Lãi sut chit khu: NHNN thc hin tái chit khu vn đ cung ng tin ra
lu thông. Nu chính sách tin t nhm chng lm phát thì NHNN s áp dng
lãi sut chit khu cao, nh vy ngun vn vay t NHNN ca các NHTM s b
hn ch. Khi đó, các NHTM mun tng lng vn huy đng s phi tìm cách
huy đng t các ngun khác ch không th trông ch vào ngun vn vay
NHNN. Ngc li, khi NHNN mun tng cung ng tin ra lu thông thì s
gim lãi sut chit khu. Lúc này, các NHTM có th tn dng ngun vn vay
t NHNN.
1.2.2.2 Môiătrngăphátătrinăkinhăt:
Hot đng ca các NHTM nm trong hat đng KT chung ca đt nc nên
chu nh hng mnh m t s tng trng hay suy thoái ca nn KT. Mi s thay
đi ca môi trng KT đu tác đng ti hot đng kinh doanh ca NHTM nói
chung và hat đng huy đng vn nói riêng.
Tc đ tng trng: Khi nn KT tng trng, thu nhp quc dơn tng, nhu
cu tích ly tng, điu này to điu kin cho ngân hàng m rng quy mô huy
đng vn. ng thi, ngun vn huy đng cng n đnh hn do mi chi tiêu
đƣ đc đáp ng đy đ.
Lm phát: Nu lm phát tng dn đn sc mua đng tin gim, ngi dân s
mun mua hàng hóa tích tr thay vì gi tin ngơn hƠng. Khi đó quy mô
huy đng có th gim đi do ngi dân rút tin trc hn vƠ không huy đng
đc ngun tin gi mi. Do đó, lm phát cao s lƠ nguy c đy ngân hàng
vào ri ro mt thanh khan nu lng tin rút trc hn ln.
T giá: Nu t giá gim, tc lƠ đng ni t lên giá, ngi dân s có xu hng
chuyn t tit kim ngoi t sang tit kim ni t. Khi đó, ngơn hƠng d dàng
14
trong vic thu hút vn ni t song li gp khó khn trong huy đng vn ngai
t. C cu ngun vn mt cơn đi s làm công tác s dng vn gp khó khn,
t đó tác đng ngc tr li hat đng huy đng vn, ngân hàng không th
trit đ khai thác li th sn có mà phi cân nhc s hài hòa gia huy đng
vn ngoi t và ni t, t đó gim kh nng huy đng ti đa ca ngân hàng.
1.2.2.3 Môiătrngăchínhătrăxƣăhi:
Mt quc gia có tình hình chính tr n đnh, an toàn s to s an tâm cho
ngi dơn lƠm n sinh sng. Nh đó mƠ NHTM có kh nng huy đng nhiu vn
hn. Trái li, vi mt quc gia có tình hình chính tr bt n s gây tâm lý hoang
mang lo s cho ngi dân, h s tích tr nhiu ca ci, tin bc bên ngi đ phòng
trng hp bt trc nên s hn ch vic gi tin vào ngân hàng. T đó, kh nng
huy đng vn ca NHTM gim.
1.2.2.4 Săcnhătranhăgayăgtătrênăthătrngăvn:
Vi s phát trin ca nn KT nói chung và th trng tài chính tin t nói
riêng, hot đng huy đng vn ca NHTM luôn có s cnh tranh mnh m không
ch ca các ngân hàng trong ngành mà còn c các t chc tƠi chính khác nh công
ty tài chính, qu đu t, công ty bo him,… Các t chc này tuy không có chc
nng nhn tin gi nh ngơn hƠng song li có có nhiu dch v phong phú thu hút
tin đu t ca dân chúng.
Bên cnh đó, s phát trin ca th trng chng khóan li cng khin cho th
trng vn ca các ngân hàng thu hp li, to nên s cnh tranh gay gt trong vic
thu hút vn. Do đó, các NHTM phi không ngng đa dng hóa các sn phm huy
đng vn và nâng cao cht lng phc v đ thu hút ngun vn có cht lng. Sn
phm tin gi ca ngơn hƠng cng d b bt chc nên đòi hi các ngân hàng phi
c gng đa thêm tin ích vào sn phm cng nh trin khai nhng chng trình
huy đng vn hp dn đ thu hút KH.
1.2.2.5 TơmălỦ,ăthóiăquenăgiaoădchăquaăngơnăhƠngă
u tiên phi nói đn tp quán tiêu dùng ca ngi dân. Khi dân chúng có thói
quen s dng tin nhàn ri di hình thc ct tr là chính thì vic huy đng vn ca