BăGIÁOăDCăVÀăÀOăTO
TRNG IăHCăKINHăTăTP.ăHCM
VăTHăNGA
GIIăPHÁPăMăRNG HOTăNGăKINHăDOANHă
THăTÍNăDNGăQUCăTăTIăNGÂNăHÀNGăTMCPă
CÔNGăTHNGăVITăNAM
Chuyên ngƠnh:ăKinhătăTƠiăChínhăậ Ngân hàng
Mƣăs: 60.31.12
LUNăVNăTHCăSăKINHăT
NGIăHNGăDNăKHOAăHC:ăPGS.TSăTRN HOÀNG NGÂN
TP.HăChíăMinhăậ Nm 2012
LIăCAMăOAN
Tôi tên là V Th Nga, hc viên lp Cao hc khóa 18, chuyên ngành
Kinh t Tài chính – Ngân hàng, trng i hc Kinh t TPHCM.
Tôi xin cam đoan rng Lun vn vi đ tài “Gii pháp m rng hot
đng kinh doanh th tín dng quc t ti Ngân hàng TMCP Công thng
Vit nam” là công trình nghiên cu khoa hc ca cá nhân tôi, đc đúc kt t
quá trình hc tp, nghiên cu ca tôi trong sut thi gian qua.
Tácăgi:ăVăThăNga
DANHăMCăNHNGăCMăTăVITăTT
Kýăhiu
Dinăgii
NHNN
Ngân hàng Nhà nc
Vietinbank
Ngân hàng TMCP Công Thng Vit Nam
NHTT
Ngân hàng thanh toán
NHPH
Ngân hàng phát hành
TTT
Trung tâm th
NH
Ngân hàng
NHTW
Ngân hàng trung ng
NHTM
Ngân hàng Thng mi
NHTMCP
Ngân hàng thng mi c phn
TCKT
T chc kinh t
TCTD
T chc tín dng
VCNT
n v chp nhn th
Vietcombank
Ngân hàng TMCP ngoi thng Vit Nam
ACB
Ngân hàng Á Châu
TPHCM
Thành ph H Chí Minh
EMV
Europay MastercardVisa(chun th thông
minh)
ATM
Automatic Teller machine
(6)
DANHăMCăBNGăBIU
Trang
Bng 2.1. Các ch s tng trng ca Vietinbank qua các nm
29
Bng 2.2. S lng phát hành th TDQT ca Vietinbank qua các nm
43
Bng 2.3. S lng th tín dng trên th trng Vit Nam nm 2011
44
Bng 2.4. S lng VCNT trên th trng cui nm 2011
46
Bng 2.5. Doanh s thanh toán th TDQT qua các Ngân hàng nm 2011
47
Bng 2.6. Bng thng kê đán án các cu tr li trong 100 bn kho sát
49
Bng 2.7. Doanh thu t th thanh toán th TDQT ca vietinbank
52
DANHăMCăBIUă
Biu 2.1. Biu đ din bin tng trng ngun vn huy đng ca Vietibank qua
các nm
29
Biu 2.2. Biu đ tng trng tng tài sn ca Vietinbank qua các nm
30
Biu 2.3. Biu đ tng trng li nhun ca Vietibank qua các nm
31
Biu 2.4. Biu đ tng trng s lng th TDQT phát hành ca Vietibank
qua các nm
43
Biu 2.5. Biu đ t l s lng th TDQT ca mt s Ngân hàng trên th
trng Vit Nam nm 2011
44
Biu đ 2.6. Biu đ biu din tng VCNT và t l % ca các Ngân hàng
46
Biu đ 2.7. Biu đ doanh s thanh toán qua VCNT nm 2011
47
Biu đ 2.8. Biu đ doanh thu thanh toán th TDQT ca Vietinbank
53
DANHăMCăSă
S đ 1.1. Quy trình
phát hành
th TDQT
7
S đ 1.2. Qui trình thanh toán, thu n th TDQT Vietinbank
10
S đ 2.1. Mô hình t chc TTT ti Vietinbank
34
S đ 2.2 Mô hình t chc phòng kinh doanh th min Trung và Nam ca
Vietinbank.
36
S đ 3.1. Mô hình cán b chuyên trách ti Vietinbank
77
LIăMăU
1. LýădoăchnăđătƠiă
S phát trin mnh m ca nn kinh t th gii nói chung và nn kinh
t tin t nói riêng đt ra ngày càng nhiu các yêu cu đi vi h thng ngân
hàng thng mi, đc bit là trong các nghip v thanh toán hin đi đ đem
li ngày càng nhiu li ích cho khách hàng, to nhiu thân li cho chính
ngân hàng, đng thi đy nhanh tin đ phát trin kinh t và tc đ chu
chuyn tin t. Mt khác, s phát trin ca khoa hc k thut và nht là các
tin b ca công ngh tin hc đc ng dng vào hot đng ngân đã m rng
hot đng ngân hàng lên nhng bc đáng k.
Vi nhng u th ca dch v thanh toán qua th Ngân hàng, th tín
dng đã có nhng nhng bc phát trin vt bc trong nhng nm qua và
khng đnh đc vai trò quan trng trong vic nâng cao giá tr gia tng và tin
ích ca dch v ngân hàng đi vi quá trình lu chuyn tin t sn xut kinh
doanh và đi sng xã hi. iu này cho thy phát trin dch v th ngân hàng
là xu hng phát trin tt yu đi vi các NHTM trên th gii và các NHTM
Vit Nam cng không th đng ngoài xu th phát trin chung đó, đc bit
trong bi cnh hi nhp và t do hóa tài chính hin nay.
Kinh nghim ca các nc cho thy, nn kinh t xã hi càng phát trin,
t l thanh toán bng tin mt càng gim và t l các công c thanh toán
không dùng tin mt càng tng. nh cao ca s phát trin các công c thanh
toán không dùng tin mt là s ra đi ca tin đin t - th. Trong bi cnh
nn kinh t tài chính Vit Nam hin nay, th - công c chính ca hot đng
ngân hàng bán l đóng mt vai trò ht sc quan trng đi vi mc tiêu phát
trin kinh t xã hi Vit Nam, có tác đng ln đn chính sách tin t cng
nh đn hiu qu kinh doanh ca mi ngân hàng. i vi các ngân hàng
thng mi (NHTM), nghip v kinh doanh th mang li mt đnh hng mi
cho hot đng kinh doanh ngân hàng, theo hng m rng mng kinh doanh
dch v va tng thu nhp, m rng quy mô va gim r ro t hot đng tín
dng truyn thng.
Nhn thc đc điu đó, trong nhng nm gn đây, các NHTM nc ta
đã và đang rt c gng trong vic nghiên cu và phát trin các sn phm th
ngân hàng và coi đây là mt chin lc cnh tranh và phát trin bn vng.
Không nm ngoài xu hng đó, Ngân hàng TMCP Công thng Vit
Nam cng đang n lc ht mình đ bt kp tin trình hin đi hóa, chú trng
phát trin dch v th ngân hàng bên cnh vic phát trin các dch v truyn
thng khác nhm đáp ng yêu cu nâng cao nng lc cnh tranh, hi nhp và
phát trin.
Sau mt thi gian tìm hiu v thc trng dch v th tín dng TDQT ti
th trng Vit Nam nói chung và ti Vietibank nói riêng, cng nh nhn thy
đc tính cp thit ca vn đ này, em đã mnh dn chn đ tài: "Gii pháp
m rng hot đng kinh doanh th tín dng quc t ti NHTMCP Công
thng Vit Nam” cho chuyên đ tt nghip ca mình. Do hiu bit còn hn
ch, thi gian nghiên cu có hn, mc dù đã c gng hoàn thin nhng chc
chn chuyên đ ca em còn nhiu thiu sót, mong các thy cô châm chc.
S ch bo và góp ý ca các thy cô, bn bè là ngun đng viên rt ln đi vi
em, nó s giúp em hoàn thành tt hn chuyên đ này, góp ích vào thc tin
trong quá trình công tác ca mình. Mt ln na, em xin đc chân thành cm
n!
2. Mcătiêuănghiênăcu
H thng hóa nhng vn đ lý lun c bn v hot đng cung cp dch
v th TDQT ca các NHTM.
Phân tích và đánh giá thc trng phát trin dch v th TDQT ti Ngân
hàng TMCP Công Thng Vit Nam.
xut nhng gii pháp, kin ngh nhm góp phn phát trin dch v
th TDQT ti Ngân hàng TMCP Công Thng Vit Nam.
3. PhmăviăvƠăđiătngănghiênăcu
Th TDQT phát trin da trên c s và luôn đi kèm vi s phát trin ca
khoa hc công ngh thông tin hin đi cng các điu kin khác v s phát
trin ca nn kinh t, xã hi. Tuy nhiên, cn c vào mc đích và trong khuôn
kh chng trình cng nh thi lng nghiên cu, lun vn ch tp trung
nghiên cu ch yu trên c s hot đng NHTM. Nhng vn đ khác liên
quan có th đc đ cp, song không phi là đi tng và thuc phm vi
nghiên cu ca lun vn.
i tng nghiên cu: Nhng vn đ lý lun v dch v th TDQT và
phát trin dch v th TDQT; thc tin trin khai dch v th TDQT ti Ngân
hàng TMCP Công thng Vit Nam.
Phm vi nghiên cu:
V mt lý lun: Lun vn tp trung tìm hiu và h thng hóa c s lý
lun v s phát trin ca dch v th tín dng vi ng dng công ngh thông
tin, vin thông.
V mt thc tin: Lun vn nghiên cu trong phm vi hot đng ca
Ngân hàng Thng mi c phn Công thng Vit Nam (VietinBank) trên c
s h thng s liu thu thp và x lý trong thi gian t nm 2009 đn 2011.
4. Phngăphápănghiênăcu
Da trên c s phng pháp lun duy vt bin chng và lch s, các
phng pháp khoa hc đc vn dng trong lun vn bao gm:
- Phng pháp phân tích và tng hp
- Phng pháp thng kê
- Phng pháp điu tra, phng vn
- Phng pháp din dch và quy np
5. Cuătrúcăcaălunăvn
đt đc mc đích và nhng ni dung nghiên cu, cu trúc ca lun
vn, ngoài phn m đu và phn kt lun, mc lc, danh mc bng biu và
thut ng vit tt, tài liu tham kho và ph lc, bao gm 3 chng nh sau:
Chng 1:
Nhng vn đ lý lun c bn v th tín dng quc t
Chng 2: Thc trng công tác phát hành và kinh doanh th TDQT ti
NHTMCP Công Thng Vit Nam(Vietinbank)
Chng 3: Gii pháp m rng hot đng kinh doanh th TDQT ti NHTMCP
Công Thng Vit Nam (Vietinbank).
MCăLC
Trang ph bìa
Li cam đoan
Mc lc
Danh mc các t vit tt
Danh mc bng biu
M đu
CHNGă1:ăNHNG VNă LÝ LUNăCăBN V TH TÍN DNG
QUC T 1
1.1 Lch s hình thành th tín dng quc t 1
1.2 Khái nim,ăđcăđim chung ca th tín dng quc t 2
1.2.1 Khái nim 2
1.2.2 c đim chung ca th tín dng quc t 3
1.2.3 Các tin ích ca th tín dng quc t 4
1.3 Các nhân t nhăhng ti hotăđng phát trin th TDQTăvƠătácăđng
ca th TDQT ti hotăđng ca Ngân hàng 11
1.3.1 Các nhân t nh hng ti hot đng phát trin th TDQT 11
1.3.2 Tm quan trng ca th TDQT đi vi hot đng ngân hàng 17
1.3.2.2 Tác đng ti hot đng vn ngân qu 18
1.3.2.3 Tác đng ti hot đng tín dng 19
1.3.2.4 Tác đng ti li nhun kinh doanh 19
1.4 Các t chc th TDQT và mt s bài hc kinh nghim ca các NHTM Vit
Nam trong hotăđng kinh doanh th TDQT 21
1.4.1 Hai t chc th quc t Mastercard & Visa international: 21
1.4.2 Mt s kinh nghim ca các NHTM Vit Nam trong hot đng kinh doanh
th TDQT 22
1.4.2.1 Kinh nghim phát hành th TDQT ca Vietcombank 22
1.4.2.2 Kinh nghim phát hành th TDQT ca ACB 24
1.4.2.3 Trin vng phát trin công ngh th TDQT Vit Nam 24
1.5 S cn thit phi m rng hotăđng kinh doanh th TDQT 26
CHNGă2:ăTHC TRNG CÔNG TÁC PHÁT HÀNH VÀ KINH DOANH
TH TDQT TI VIETINBANK 28
2.1. Vài nét v Vietinbank và th trung th TDQT ti Vit Nam 28
2.1.1 Qúa trình hình thành và phát trin ca Vietinbank 28
2.1.2 Các ch s tng trng ca Vietinbank 29
2.2 Quá trình hình thành và phát trin th trng th TDQT Vit Nam 32
2.2.1 c đim th trng th tín dng Vit Nam 33
2.2.2 Mô hình hot đng kinh doanh th và hot đng phát hành th TDQT ti
Vietinbank 34
2.3 Kt qu hotăđng phát hành và thanh toán th TDQT ti Vietinbank 42
2.3.1 Hot đng phát hành th TDQT ti Vietinbank
42
2.3.2 Hot đng thanh toán th TDQT
45
2.4ăăánhăgiáăv hotăđng kinh doanh th tín dng ca Vietinbank
50
2.4.1 Nhng kt qu đt đc……………………………………………………50
2.4.2 Nhng khó khn gp phi………………………………………………… 55
2.5 TimănngăvƠăcăhi phát trin th tín dng 61
2.5.1 C hi 61
2.5.2 Thách thc 64
CHNGă3:ăGII PHÁP M RNG HOTăNG KINH DOANH TH
TÍN DNG TI VIETINBANK 68
3.1ănhăhng hotăđng và công tác kinh doanh th TQDT ti Vietinbank
tiănmă2015 68
3.2 Các gii pháp phát trin th TDQT ti Vietinbank 69
3.2.1 Hoàn thin phng thc phát hành và chính sách tín dng 69
3.2.2 Nâng cao tin ích và giá tr gia tng ca th TDQT 70
3.2.3 a dng hóa các loi th tín dng TDQT 71
3.2.4 Không ngng m rng mng li chp nhn th 73
2.3.5 Tng cng các bin pháp marketing 74
3.2.6 ào to cán b kinh doanh th 76
3.2.7 Xây dng chính sách chia s li nhun và c ch khen thng cho Chi
nhánh78
3.2.8 u t đi mi công ngh 79
3.2.9 Tng cng công tác qun tr ri ro 81
3.3 Mt s kin ngh nhm toăđiu kin thc hin các giiăphápăđ ra 83
3.3.1 Kin ngh vi Chính ph 83
3.3.1.1 To môi trng kinh t - xã hi n đnh và phát trin 83
3.3.1.2 y mnh công tác đu tranh chng ti phm 83
3.3.1.3 Tuyên truyn rng rãi v th ngân hàng 84
3.3.1.4 u t k thut và h tng c s 84
3.3.2 Vi Ngân hàng Nhà nc 85
3.3.2.1 Thc hin tt chính sách tin t 85
3.3.2.2 Hoàn thin các vn bn pháp quy v th 86
3.3.2.3 Thành lp Trung tâm bù tr thanh toán th TDQT gia các thành viên
trong nc 87
3.3.3 Vi Hip hi th 87
KT LUN
DANH MC TÀI LIU THAM KHO
PH LC
1
CHNGă1:ăNHNGăVNăăLụăLUNăCăBNăVă
THăTÍNăDNG QUCăT
1.1 LchăsăhìnhăthƠnhăthătínădng qucăt
Cùng vi s phát trin mnh m ca khoa hc k thut và xu hng
toàn cu hoá nn kinh t th gii, th ngân hàng ra đi đã mang li mt cuc
cách mng trong thanh toán ca h thng ngân hàng bng vic ng dng
nhng thành tu công ngh thông tin tiên tin nht. Th Ngân hàng là mt
phng thc thay th tin mt hàng đu trong các giao dch tiêu dùng. Tc đ
phát hành và thanh toán th liên tc tng mc k lc qua các nm.
Con ngi theo s tin hoá,vì nhu cu tin ích đòi hi đã phát minh ra
tin cc (coins) tin giy, ngân phiu, chi phiu, và cng do nhu cu đòi hi
nên, khong nm 1951 ông Frank X. McNamara (v t khai sinh ra th tín
dng) đã thành lp công ty đu tiên phát hành th tín dng, 200 chic th
Credit Card đu tiên đã cp cho nhng ngi giàu có và có ting tm trong xã
hi ti New York và nhng chic th này ch đc s dng hn ch trong 27
nhà hàng sang trng New York lúc by gi nên có tên gi là Diners Club.
Công ty American Express cng theo gót Diners Club cho ra đi chic th
American Express, vì s hn ch ch đ s dng trong vic n ung , du lch
nên loi th này vn cha đc ph bin rng rãi đn mi tng lp xã hi và
cha đc xem nh là chic th thn k (the Magic Card ).
Cho đn nm 1970, khi mà k thut đin toán bt đu phát trin và h
thng cn bn cho "The Standards for Magnetic Strip" đc hình thành, thì k
ngh Credit card mi thc s phát trin mnh m và tr nên mt phn ca
thi k thông tin. Chic th Thn K " Revolving Credit Card " ln đu tiên
cp cho ngi s dng ti tiu bang California do Bank of America phát hành
nên gi là BankAmericard và nhanh chóng ph bin rng rãi khp tiu bang.
2
Cái th thn k này đã bt đu mt bc tin quan trong cho k ngh credit
card .
Vi nhng tin ích mang li, th Ngân hàng đã chinh phc đc nhng
khách hàng khó tính nht và m ra nhng th trng đy ha hn. Có th
khng đnh rng th ngân hàng vn đang và s tip tc gt hái đc nhng
thành công ln trong tng lai.
Hin nay, trên th gii đang có 3 loi th ngân hàng đc s dng:
-Th ghi n: áp dng đi vi các khách hàng có quan h thanh toán, tín
dng thng xuyên có tín nhim vi ngân hàng do Giám đc ngân hàng quyt
đnh, mi th có ghi hn mc s dng ti đa do ngân hàng phát hành th quy
đnh.
-Th thanh toán: đc áp dng rng rãi cho các khách hàng. Mun s
dng loi th này, khách hàng phi lu ký tin vào mt tài khon ng ti ngân
hàng và đc s dng th có giá tr thanh toán trong phm vi ký qu.
-Th tín dng: đc áp dng đi vi các khách hàng đ điu kin đc
ngân hàng đng ý cho vay tin, khách hàng ch đc thanh toán s tin trong
phm vi hn mc tín dng đã đc ngân hàng chp nhn.
Sau đây chuyên đ s đi vào nghiên cu nhng vn đ lý lun v th
TDQT
1.2 Kháiănim,ăđcăđimăchungăcaăth tínădngăqucăt
1.2.1 Khái nim
Th tín dng quc t: là mt phng tin thanh toán vi hn mc chi
tiêu nht đnh mà Ngân hàng cung cp cho ngi s dng trên c s kh nng
tài chính, s ký qu hoc tài sn th chp.
Th tín dng quc t đc coi là mt công c tín dng trong lnh vc
cho vay tiêu dùng đi vi các ch th. Th tín dng quc t khác vi bt k
3
hình thc tín dng nào trc đó bi vì nó là mt sn phm kt hp ca tín
dng và thanh toán. Trong các hình thc tín dng trc đây, khi ngân hàng
đng ý cho khách hàng vay tc là giao cho khách hàng trc tip quyn s
dng mt lng vn nht đnh. Còn khi Ngân hàng cp cho khách hàng mt
th TDQT thì cha có mt lng tin thc t nào đc vay. Ngân hàng ch
đa ra mt s đm bo v quyn đc s dng mt lng tin trong phm v
hn mc ca khách hàng. Vic khách hàng có thc s vay hay không ph
thuc vào quá trình s dng th ca khách hàng sau đó.
Khi khách hàng s dng th TDQT đ mua hàng hoá và dch v tc là
h đang s dng dch v thanh toán không dùng tin mt qua ngân hàng.
Ngân hàng đm nhn vai trò k toán h cho các ch th trên tài khon tín
dng. S d phát sinh s đc ghi vào bên n ca tài khon, đc hiu là mt
khon cho vay. Khách hàng phi tin hành thanh toán theo sao kê khi đn
hn. Tín dng th có tính tun hoàn và cho phép ngi s dng m rng kh
nng tài chính trong ngn hn. Ch cn khách hàng tuân th đúng các qui đnh
hp đng s dng th thì s luôn có quyn s dng th.
1.2.2 c đim chung ca th tín dng quc t
Hin nay trên th gii có rt nhiu th TDQT do các t chc phát hành
nh Visacard, Mastercard, American express, JCB, Diner club …Phm vi s
dng ca các loi th này trên toàn th gii, trong đó phi k đn 2 loi th là
Visacard và Mastercard, s đim tip nhn 2 loi th này lên đn hàng triu
đim.
Các loi th đu có cu to ging nhau, có kích thc tiêu chun 6*10
cm. Hin nay, th có th đc sn xut bng công ngh th t tính hoc th
thông minh. S lng th t tính hin ti đang đc dùng nhiu hn, vì nó là
loi th ra đi sm hn nhng nó cng đã bc l mt s nhc đim v k
thut và đ bo mt không cao, d b làm gi. Do đó, công ngh th thông
4
minh (th chip) ra đi và nhanh chóng đc ng dng. Tuy th thông minh có
th khc phc đc nhc đim ca th t tính nhng giá thành đ sn xut
thì quá đt. Vic phát hành và thanh toán th tín dng thng đi đôi vi vic
thit lp các h thng đu cui nh máy gi, rút tin t đng ATM, máy
thanh toán th ti các đim bán hàng (POS).
1.2.3 Các tin ích ca th tín dng quc t
Tin ích dành cho ch th:
Gim ri ro mang theo tin mt.
Qun lý k hoch chi tiêu cá nhân d dàng qua các sao kê giao
dch hàng tháng.
c vay, h tr tài chính kp thi t ngân hàng đc bit khi đi
công tác, theo hc xa nhà, hoc du hc nc ngoài.
D dàng đt tour du lch, khách sn, và nhà hàng.
Tham gia thng mi đin t, mua sm hàng hoá dch v qua
mng Internet.
Thay th hiu qu các khon tm ng, công tác phí bng tin mt
ca c quan cho cán b khi đi công tác.
S hu phng tin thanh toán uy tín và hin đi.
c hng lãi sut trên phn tin ký qu đng thi đc tr
chm ti đa ti 45 ngày.
c bo him toàn cu
Thi gian thc hin giao dch nhanh chóng, chính xác và an
toàn………
i vi n v chp nhn thanh toán th:
Li ích ca các đn v chp nhn th s là m rng th trng và doanh
s. Các ch th s tìm đn các VCNT đ mua hàng hoá vá dch v. iu này
tho mãn đc mc tiêu ca các đim chp nhn th là ti đa hoá lng hàng
5
hoá, dch v cung cp đc vì mi đim tip nhn th là mt c s kinh
doanh. ng thi Ngân hàng thông qua dch v th s thu đc mt khon li
nhun là phí tính theo % trên giá tr giao dch th. Hin ti doanh s thanh
toán th Vit Nam ca khách trong nc cng chim mt t l tng đi so
vi ch th khách nc ngoài, tng khá nhiu so vi doanh s thanh toán th
nhng nm 2006. Nó nh mt bin pháp xut khu ti ch và là c hi đ các
đim tip nhn th m rng th trng tiêu th hàng hoá, dch v ca mình
ca tr trng trong nc cung nh th trng nc ngoài.
Li ích đi vi nn kinh t:
Th TDQT giúp tng cng hot đng lu thông tin t trong nn kinh
t, tng cng vòng quay ca đng tin, khi thông các lung vn khác nhau,
to điu kin cho vic kim soát khi lng giao dch thanh toán trong dân c
và ca c nn kinh t. Hn ch các hot đng kinh t ngm, kim soát các
hot đng giao dch kinh t, gim thiu các tiêu cc và tng cng tính ch
đo ca Nhà nc trong vic điu tit nn kinh t và điu hành các chính sách
kinh t tài chính quc gia. Vic tng tc đ thanh toán không dùng tin mt
trong lu thông s làm gim t trng ca s lng tin mt trong lu thông, t
đó làm gim nhng chi phí cn thit lu thông trong xã hi (in n, bo qun
tin mt, kim đm ). Hn na, vic thanh toán bng th TDQT qua vic s
dng các tin b khoa hc- k thut và công ngh hin đi to điu kin ht
sc thun li cho vic hi nhp vi nn kinh t th gii
Thc hin bin pháp " kích cu" tiêu dùng: S tin li mà th mang
li cho ngi s dng, VCNT, ngân hàng khin cho ngày càng có nhiu
ngi chung s dng th TDQT, tng cng chi tiêu bng th, to lp mt
xu hng tiêu dùng mi "tiêu dùng trc, tr tin sau 45 ngày", làm tng
nhu cu tiêu dùng. Ngha là th đã tr thành mt công c hu hiu góp phn
thc hin bin pháp “kích cu” ca Nhà nc. iu này cng to nên mt
6
kênh cung ng vn hiu qu ca các ngân hàng thng mi.
1.2.3 C ch phát hành và thanh toán th TDQT
1.2.3.1 Các ch th tham gia phát hành th TDQT
- Ngân hàng phát hành: Là thành viên chính thc ca các T chc th
quc t đc c quan nhà nc có thm quyn cho phép thc hin nghip v
phát hành th Visa/Mastercard/JCB/ Amex/Dinerculb.
- NgơnăhƠngăthanhătoánăth: Là thành viên chính thc hoc thành viên
liên kt ca T chc th quc t đc phép thc hin nghip v thanh toán th
Visa/Mastercard/JCB Amex/Dinerculb
- Trungătơmăth: là đi din ca NHTM trong quan h đi ngoi trc
tip v phát hành, s dng và thanh toán th Visa/Mastercard vi các T chc
th quc t và các ngân hàng khác.
- Chi nhánh phát hành: Là Chi nhánh ca các NHTM đc u quyn
thc hin nghip v phát hành th TDQT Visa/Mastercard/JCB
- Chi nhánh thanh toán: Là Chi nhánh NHTM đc u quyn thc hin
nghip v thanh toán th TDQT Visa/Mastercard/JCB….
- năvăchpănhnăth: Bao gm tt c các t chc hoc cá nhân đc
NHTM u quyn và ký kt hp đng chp nhn thanh toán tin hàng hoá dch
v bng th TDQT Visa/Mastercard/JCB….
- Tăchcăthăqucăt: Là Hip hi các thành viên phát hành và thanh
toán th quc t bao gm: T chc th quc t Visa và T chc th quc t
MasterCard, t chc JCB
- Chă
th:
Là ngi đc NHPH cp th đ s dng. ch th là ngi
duy nht đc quyn s dng th ca mình. Mi ch th đc NHPH cp cho
mt s PIN. Ch th có th s dng th ca mình đ thanh toán tin hàng hoá,
dch v ti các VCNT và rút tin mt ti ATM hoc đim ng tin mt.
7
1.2.4.2 C ch phát hành th TDQT
Nghip v phát hành th TDQT ti Ngân hàng bao gm rt nhiu khâu
t vic tip th khách hàng, phát hành th, s dng th và thu hi n t vic
thanh toán th ca khách hàng. ó là mt chui các khâu tun hoàn liên kt
vi nhau. Mi khâu đu có vai trò riêng trong s hình thành và phát trin
ca th ti ngân hàng.
Săđă1.1 Quy trình phát hành
th TDQT
(1) Khách hàng đ ngh đc phát hành th.
(1) Khách hàng đ ngh phát hành th.
(2)Tip nhn h s phát hành th: Thông thng khi khách hàng mun
phát hành th phi hoàn thành mt s th tc cn thit nh đin vào giy đ
ngh kiêm hp đng s dng th, xut trình mt s giy t khác chng minh
nhân dân/h chiu, hp đng tr lng, sao kê bng lng, quyt đnh b
nhim (nu có) hoc tài sn th chp….
(3) Thm đnh h s: Cn c vào h s khách h
àng,
b
p
h
n thm đnh
tin hành thm tra h s và ra quyt đnh chp thun phát hành th hoc t
chi. Ngân hàng thng xem xét li h s đc lp đúng haycha, tình hình
tài chính ca công ty hay các khon thu nhp thng xuyên ca khách
h
àng
cá
nhân….
trong trng hp xin cp tín chp. Hoc phi thm tra TSB
trong trng hp phát hành th có th chp. Nu h s đ điu kin Ngân
hàng s ký hp đng vi khách hàng.
8
(4) Phân loi khách hàng: Vi nhng h s phát hành th đ điu kin
phát hành thì ngân hàng
s
tin
hànhphân
loikhách
hàng.
- i vi th TDQT ghi n (Debit card) thì đn gin hn vì khách
hàng đã có tài khon ti Ngân hàng. Khách hàng có th la chn hn mc
phù hp vi nhu cu chi tiêu ca mình và s d tin gi thanh toán hoc tin
gi tit kim ti ngân hàng.
- Vi th TDQT (Credit card) thì ngân hàng xp loi khách hàng theo
hn mc đ có mt chính sách tín dng phù hp. Hn mc ca th thng
phân thành hn mc rút tin mt và hn mc thanh toán tin hàng hoá dch
v. Hin ti nay các Ngân hàng đang áp dng t l rút tin mt cho ch th
là 50% hn mc tín dng ca th. Khi ch th s dng ht hn mc rút tin
mt thì dù hn mc thanh toán tin hàng hoá dch v vn còn nhng ch th
vn không th thc hin rút tin mt ti các đi lý rút tin hay ti các ATM.
S d NHPH li gii hn hn mc rút tin mt mc hp lý đ gim thiu
giao dch rút tin mt, kích thích tiêu dùng hàng hoá bng chuyn khon đây
mi thc s là mc đích ca các ngân hàng mun đt đc khi thc hin phát
hành th cho khách hàng. ng thi gim thiu ri ro khách hàng không tr
đc n vì tin lãi và phí giao dch rút tin mt cao. Hin ti phí rút tin mt
vào khong 3.64%, cha tính ti vic khi bt đu rút tin mt NHPH s tính
lãi rút tin mt thông thng bng lãi sut cho vay tiêu dùng.
(5)In rp ni th và PIN, đóng gói th: Bng k thut riêng ca tng
NHPH, in rp ni thông s cn thit v ch th lên th nh: s th, thi gian
hiu lc, mã s ngân hàng…
ng thi mã hoá vi đnh dng mã s cá nhân (PIN) cho ch th.
óng gói th và PIN vào tng phong bì riêng đ gi cho Chi nhánh phát
hành hoc trc tip đn ch th theo yêu cu ca khách hàng.
(6) Giao th cho khách hàng: Trc khi giao th, ngân hàng phi kim
tra li thông tin cá nhân ca khách hàng cung cp có khp vi h s trên máy
9
và kích hot th cho khách hàng. Khi ngân hàng giao th và s PIN thì yêu
cu ch th phi gi bí mt v s PIN ca mình. Mi trng hp mt tin do
đ l s PIN, ch th phi chu trách nhim.
NHPHăphiăchuătráchănhim
- Qun lý thông tin khách hàng và quá trình s dng th ca khách hàng
- Qun lý thu hi n th
- Cung cp dch v khách hàng
- T chc thanh toán vi các đi tác nh t chc th quc t NHPH, NHTT.
Trin khai vic th thanh toán, ngoài vic hng phí phát hành th t
ch th NHPH còn đc hng các khon phí thanh toán th, đi lý rút tin
hoc các VCNT. ây đc coi là phn li nhun c bn ca NHPH. Trên
c s nhng ngun thu này, các NHPH xây dng các chính sách nh min phí
phát hành, phát trin các giá tr gia tng kèm theo, phc v khách hàng sau
bán hàng nhm phát trin s lng th và tng doanh thu thanh toán th.
10
1.2.4.3 C ch thanh toán th tín dng TDQT
Săđă1.2 Kháiăquátăquáătrìnhăthanhătoán,ăthuănăthăTDQT
Bc 1: Ch th s dng th TDQT đ mua hàng hoá hoc rút tin mt
ti n v chp nhn th hoc ngân hàng đi lý thanh toán.
Bc 2: Các n v chp nhn th hoc Ngân hàng đi lý thanh toán
cung cp hàng hoá, dch v theo qui đnh trong hp đng chp nhn th ký kt
vi ngân hàng thanh toán.
Bc 3: Theo thi gian quy đnh trong hp đng thanh toán th gia
NHTT và VCNT quy đnh tu thuc vào mi ngân hàng thông thng sau
thi gian khong t 3 đn 5 ngày VCNT cung cp làm chng t thanh toán
cho NHTT đ cn c ghi có hoc tra soát và gii quyt khiu ni phát sinh khi
cn thit.
11
Bc 4: Thông thng hin nay các ngân hàng thanh toán s ghi có (th
công hoc t đng) cho tài khon ca đim tip nhn th trc khi nhn đc
hoá đn thanh toán.
Bc 5: Ngân hàng thanh toán sau đó s lp b chng t nh thu gi
trung tâm thanh toán ca t chc th quc t đ thanh toán vi ngân hàng phát
hành.
Bc 6+7: Khi nhn đc d liu t NHTT, trung tâm thanh toán t
chc th quc t s tin hành ghi n NHPH và ghi có NHTT.
Bc 8: Ti ngân hàng phát hành, cn c bng kê do t chc th quc t
gi ti nh thu, báo có cho trung tâm s tin đã thanh toán theo bng kê và
báo n khon chi tiêu ca khách hàng.
Bc 9: Ngân hàng phát hành s gi sao kê hàng tháng cho ch th yêu
cu thanh toán.
Bc 10: Ch th phi thanh toán ti thiu 10% s d (bao gm d n
k trc và tng s phát sinh trong k k c phí và lãi.)
1.3 Cácănhơnă tănhă hngătiă hotăđngă phátătrină thăTDQTă vƠătácă
đngăcaăthăTDQTătiăhotăđngăcaăNgơnăhƠng
1.3.1 Các nhân t nh hng ti hot đng phát trin th TDQT
1.3.1.1 Nhóm nhân t thuc v khách hàng
•
Thói quen tiêuădùngătinămt:
Thói quen tiêu dùng tin mt càng ln thì nhu cu s dng và thanh
toán th ca ngi dân càng ít. Mt th trng mà ngi dân vn ch có thói
quen tiêu bng tin mt s không th là mt môi trng tt đ phát trin dch
v th. Ch khi vic thanh toán đc thc hin ch yu qua h thng ngân
hàng thì th ngân hàng mi có c hi m rng và phát trin. i vi Vit
Nam đây thc s là mt khó khn rt ln vì hin nay tiêu dùng tin mt
12
chim khong 70-75%
tng
kh nng thanh toán trên
toàn
xã
hi. Hn na
vic ngi dân còn a chung tin mt hn là do yu t trn thu khi tiêu
dùng bng tin mt, ý thc không t giác ca ngi dân Vit Nam cha
cao trong vic np thu cho Nhà nc.
•
ThóiăquenăgiaoădchăquaăNgân hàng:
ây là mt trong nhng nhân t quan trng nh hng đn s phát
trin ca th TQDT. Nim tin ca ngi dân vào h thng Ngân hàng
tng lên s thúc đy các hot đng giao dch, m tài khon thanh toán ti
Ngân hàng. Th TDQT li là mt sn phm mi, hin đi đc s dng
đ thay th các công c thanh toán thô s nh u nhim chi, séc Do đó
th s là s la chn tt yu ca khách hàng khi khách hàng đã có thói
quen và nhu cu giao dch qua Ngân hàng.
•
Thuănhpăcaăngiădơn:
Thu nhp cao đng ngha vi mc sng cao hn, nhu cu chi tiêu,
mua sm, du lch cng đa dng và phong phú hn. Khi đó, nhu cu ca
con ngi không ch đn thun là mua đc hàng hoá mà phi mua bán
vi đ tha dng ti đa. Th TDQT là phng tin hu hiu nht đáp ng
nhu cu này ca h. Mt khác, ch khi khách hàng có mt mc thu nhp
tng đi n đnh mi có th đáp ng đc nhng điu kin ca Ngân
hàng đ phát hành th TDQT hoc cho phép thu chi tài khon th ghi
n. Khi thu nhp thp và không n đnh, dù khách hàng có nhu cu này
thì Ngân hàng cng không th đáp ng đc.
•
Trìnhăđădơnătrí:
Trình đ dân trí th hin thông qua nhn thc ca ngi dân v th,
mt phng tin thanh toán Ngân hàng hin đi an toàn, nhanh chóng và
thun tin, đ t đó tìm cách tip cn và có thói quen s dng th đ rút
tin và thanh toán tin hàng hoá, dch v.
•
ătui:
13
Nhng ngi ln tui thng ít chp nhn ri ro và ít dùng th
.Trong khi đó nhng ngi đ tui 18 đn 45 rt d dàng chp nhn m
tài khon bi vì đ tui này, h khá nhy vi nhng s thay đi ca
công ngh mi, tâm lý thích trinh phc lnh vc công ngh cao và h
thng ch đng trong vic tìm kim nhng dch v mi phc v cho
cuc sng ca mình.
1.3.1.2 Nhóm nhân t thuc v c quan chc nng
•
Môiătrngăpháp lý:
Môi trng đc xem là mt yu t quan trng nh hng đn s
phát trin ca th. Mt môi trng pháp lý hoàn thin, cht ch, đy đ
hiu lc mi có th đm bo cho quyn li ca tt c các bên tham gia t
khâu phát hành, thanh toán và s dng th, x lý tranh chp khiu ni
•
Môiătrngăkinhăt:
S phát trin ca hot đng th Ngân hàng nói riêng cng nh các
ngành kinh t khác ph thuc ch yu vào s phát trin ca nn kinh t.
Bi vì phát trin kinh t gn lin vi chính sách n đnh thu nhp, thu
nhp ca ngi dân ngày càng tng lên…thúc đy các nhu cu phát trin
đa dng phong phú. ây chính là điu kin c bn cho vic m rng s
dng th Ngân hàng đi vi bt k quc gia nào. Ngc li vic m rng
s dng th to điu kin cho n đnh tin t và môi trng kinh t nói
chung phát trin, gia chúng có mi quan h nhân qu vi nhau.
1.3.1.3 Nhân t ri ro
NhìnătăgócăđăchungăriăroăcóăthăxyăraălƠădoănguyên
nhân:
Ri ro k thut: trong điu kin phát trin nh hin nay khi khi
lng giao dch và s lng th đã lên ti con s khng l thì quy trình x
lý đòi hi s h tr và l thuc rt ln vào trang thit b đc bit là thit b
x lý t đng. Do vy trình đ khoa hc k thut, máy móc, trang thit b,
14
mng vin thông. tác đng rt ln đn ri ro.
Ri ro v xã hi: ch th là lc lng chim đa s trong các ch th
tham gia. Do vy cha nhn thc ht trách nhim, quyn hn, quy đnh
cng nh nhng ràng buc có th dn đn sai sót, vi phm vô tình hay c
ý gây nên ri ro cho chính bn thân mình hoc cho ch th khác. Bên cnh
đó, k c vi đông đo tng lp dân c không phi là ch th cng có th
gây nên tn tht, ri ro cho Ngân hàng nh làm h hng các trang thit b
giao dch t đng đt ti ni công cng nh máy ATM, máy cà th….
Ri ro kinh t: Thu nhp ca ngi dân cha cao và cha n đnh,
các c ch chính sách v thu nhp cng nh chính sách thu thng xuyên
có nhng thay đi, làm nh hng không nh đn kh nng chi tr ca ch
th cng nh hiu qu ca vic đu t, đi mi trang thit b ngành th.
Ri ro pháp lý: mc dù lnh vc th cng đã có t lâu nhng hin
nay vn cha có h thng vn bn pháp lut chun rõ ràng vn bn pháp
lut v th còn cha hoàn thin, dn đn tình trng mi Ngân hàng, mi b
phn có cách hiu khác nhau khi x lý cùng mt vn đ. c bit trong
quan h giao dch hin nay, các quá trình thc hin đôi khi có liên quan
đn các ch th nc ngoài. Nh vy, vi mt vn đ có th b điu chnh
bi c pháp lut nc ngoài, thông l quc t và lut pháp trong nc. Nu
không nm bt đc ht các ni dung, các quy phm điu chnh s rt d
dn đn ri ro.
Ri ro chính tr: Các h thng chính tr khác nhau s có tác đng
đn h thng kinh t khác nhau dn đn kh nng có th xy ra ri ro, đc
bit trong mi quan h vi nc ngoài hoc các t chc quc t. Bt c
mt lnh cm nào có hiu lc đi vi các nc có liên quan đu nh
hng và có th gây nên ri ro.
NhìnătăgócăđăcácăchăthăthamăgiaăriăroăcóăthăxyăraălƠădoă
nguyên nhân: