GỈẢI PHÁP HOÀN THIỆN CƠ CHẾ QUẢN LÝ VỐN TẬP TRUNG TẠI NHTM CP CÔNG THƯƠNG VIỆT NAM CHI NHÁNH 7 TPHCM.PDF

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T THÀNH PH H CHÍ MINH




HA TH THANH TUYN


GII PHÁP HOÀN THIN C CH QUN LÝ VN TP
TRUNG TI NH TMCP CÔNG THNG VIT NAM- CHI
NHÁNH 7 TP H CHÍ MINH



Chuyên ngành: Tài chính - Ngân hàng
Mã s: 60340201

LUN VN THC S KINH T



NGI HNG DN KHOA HC: TS LÊ THÀNH LÂN




TP. H Chí Minh - Nm 2012

LI CAM OAN
Tôi xin cam đoan lun vn là kt qu nghiên cu ca riêng tôi, không sao
chép ca ai, đc thc hin di s hng dn khoa hc ca Tin s Lê Thành Lân.
Ni dung lun vn có tham kho và s dng các tài liu, thông tin đc đng ti
trên các tác phm, trang web theo danh mc tài liu tham kho ca lun vn. Nhng
gii pháp, kin ngh trong lun vn không sao chép ca bt k tác gi nào.
Tôi xin chu trách nhim v nghiên cu ca mình.
Tác gi lun vn

Ha Th Thanh Tuyn

DANH MC CÁC T VIT TT
*
ALCO: y ban điu hành Tài sn N- tài sn Có.
CN: Chi Nhánh.
VKD: n v kinh doanh
HSC: Hi S Chính
HSBC: Ngân hàng TNHH Mt Thành Viên HSBC Vit Nam
FTP: C Ch Qun Lý Vn Tp Trung
IAS: H Thng K Toán quc t.
NHCTVN: Ngân Hàng Công Thng Vit Nam.
NHTM: Ngân Hàng Thng Mi.
NHTMCP: Ngân hàng thng mi c phn.
NHNN: Ngân Hàng Nhà Nc.
NHTW: Ngân Hàng Trung ng
QLVTT: Qun lý vn tp trung
SWIFT: Hip hi tài chính vin thông liên ngân hàng toàn cu
TCTD: T chc tín dng
TSN: Tài sn N
TSC: Tài sn Có
USD: ng ô la M.
VAS: H thng k toán Vit Nam.
VND: Vit Nam ng
VIETINBANK: Ngân Hàng Thng Mi C Phn Công Thng Vit Nam.

DANH MC S  – HÌNH V- BNG BIU
*

S đ 2.1: C cu t chc ca Vietinbank- Chi nhánh 7 27
Hình 2.1: Giao din chng trình FTP- ti Vietinbank 33
Hình 2.2: C ch giá mua/bán vn FTP ti Vietinbank 34
Hình 2.3: C ch qun lý vn tp trung ti Vietinbank 37
Hình 2.4: H thng FTP ti Vietinbank 38
Bng 2.1: Bng kê thu nhp trong báo cáo li nhun – Vietinbank CN 7 34
Bng 2.2: Bng kê chi phí trong báo cáo li nhun – Vietinbank CN 7 36
Bng 2.3: Thu nhp và chi phí ca Chi nhánh 41
Bng 2.4: Xác đnh thu nhp và chi phí ca chi nhánh 45
Bng 2.5: Kt qu hot đng ca Vietinbank CN 7 t 2009 đn 30/09/2012 47

MC LC
Li cam đoan
Danh mc các t vit tt
Danh mc s đ - Hình v - Bng biu
Li m đu
CHNG 1: TNG QUAN V C CH QUN LÝ VN TP TRUNG 1
1.1 Tng quan v ngân hàng thng mi và các nghip v NHTM 1
1.1.1 Các nghip v ngun vn (Nghip v Tài sn N) 1
1.1.1.1 Vn điu l và các qu 2
11.1.2 Vn huy đng 2
1.1.1.3 Vn đi vay 3
1.1.1.4 Vn tip nhn 3
1.1.1.5 Vn khác 3
1.1.2 Các nghip v s dng vn 3
1.1.2.1 Nghip v d tr ngân qu 3
1.1.2.2 Nghip v tín dng 4
1.1.2.3 Nghip v đu t 5
1.1.3 Các nghip v trung gian hng hoa hng 6
1.1.4 Thu nhp, chi phí và li nhun ca ngân hàng thng mi 7
1.1.4.1 Thu nhp ca ngân hàng thng mi 7
1.1.4.2 Chi phí ca ngân hàng thng mi 8
1.1.4.3 Li nhun hch toán ca ngân hàng thng mi 10
1.2 Qun tr ngân hàng và c ch qun lý vn tp trung 11
1.2.1 Yêu cu qun tr Ngân hàng hin đi 11

1.2.2 Tng quan v c ch qun lý vn tp trung 12
1.2.2.1 Khái nim c ch qun lý vn tp trung 12
1.2.2.2 Nguyên tc thc hin c ch qun lý vn tp trung 12
1.2.2.3 Mc đích thc hin c ch qun lý vn tp trung 14
1.1.4.3 Ni dung c bn ca c ch qun lý vn tp trung 14


1.2.3 Tác đng ca c ch FTP làm thay đi phng thc qun tr v tài v ni b ti
chính Ngân hàng………………………………………………………………………….18
1.3 Kinh nghim qun lý vn ca mt s ngân hàng thng mi 19
1.3.1 Kinh nghim ca ngân hàng đu t và phát trin Vit Nam (BIDV) 19
1.3.2Kinh nghim ca Trung Quc 20
1.3.3 Kinh nghim ca mt s nc trong khu vc ông Nam Á (ASEAN) 21
1.3.4 Bài hc kinh nghim rút ra cho NHTMCP Công thng Vit Nam 22
Kt lun chng 1: 23
CHNG 2: THC TRNG NG DNG C CH QUN LÝ VN TP
TRUNG TI NHTMCP CÔNG THNG VIT NAM – CHI NHÁNH 7 TP H
CHÍ MINH 25
2.1 Gii thiu tng quan v NH TMCP Công thng Vit Nam 25
2.1.1 Quá trình hình thành và phát trin Chi nhánh 7- NH TMCP Công thng
Vit Nam 26
2.1.2 C cu t chc, b máy qun lý, và sn phm dch v ca Vietinbank- Chi
nhánh 7 27
2.1.2.1 Chc nng ca các b phn 27
2.1.2.2 Sn phm và dch v 28
2.2 Tình hình thc hin c ch qun lý vn tp trung (FTP) ti NH TMCP Công
thng Vit Nam và ti Chi nhánh 7 TP HCM 29
2.2.1 C ch qun lý vn trc đây. 29
2.2.1.1 Nguyên tc thc hin c ch lãi điu hoà chênh lch c đnh và lãi điu
hoà mt giá 30

2.2.1.2 Nhng tn ti ca c ch qun lý vn c và s cn thit phi chuyn
sang c ch qun lý vn tp trung 31
2.2.2 Thc trng ng dng c ch qun lý vn tp trung (FTP) ti Vietinbank
Chi nhánh 7 TP HCM 32
2.2.2.1 Trách nhim thc hin gia hi s chính và các chi nhánh 32
2.2.2.2 H thng báo cáo ca FTP 33


2.2.2.3. nh giá chuyn vn 37
2.2.2.4 Giá chuyn vn 39
2.2.2.5 Xác đnh thu nhp chi phí- công c đo lng chính xác kt qu kinh
doanh ca đn v trong tng thi k 41
2.2.2.6 ánh giá hiu qu hot đng kinh doanh ca CN 44
2.3 ánh giá chung v nhng u đim và tn ti ca FTP 47
2.3.1 Nhng u đim ca FTP 47
2.3.2 Nhng tn ti ca FTP 49
2.3.2.1 Các chi nhánh vn b ràng buc bi hn mc thanh toán 49
2.3.2.2 Các chi nhánh b ràng buc bi hn mc tín dng và đu t trên th
trng tin t 49
2.3.2.3 Vn còn s tn ti ca Phòng ngun vn ti các chi nhánh 50
2.3.2.4 Cha đánh giá chính xác hiu qu hot đng kinh doanh ca các chi
nhánh………. .
50
2.3.2.5 C ch FTP không mi trên th gii 51
2.3.2.6 nh giá mua/bán vn theo giá th trng nào 51
2.3.2.7 Áp đt mt giá mua/bán vn s cn tr kinh doanh lành mnh ca c
s 51
2.3.2.8 S ràng buc chi nhánh ch đc mua/bán vn vi HSC 52
2.3.2.9 Các chi phí qun lý điu hành chung đc phân b v tng phòng, t
trong CN theo t l qu lng 52

2.3.2.10 Các kiu áp đt trong phân nhim chc nng gia HSC và CN. 53
2.3.3 Nguyên nhân tn ti 54
Kt lun chng 2 54
CHNG 3: MT S GII PHÁP HOÀN THIN VIC NG DNG C CH
QUN LÝ VN TP TRUNG TI NHTMCP CÔNG THNG VIT NAM –
CHI NHÁNH 7 TP H CHÍ MINH 55
3.1 nh hng phát trin ngành ngân hàng đn nm 2015 55


3.1.1 K hoch ca Ngân hàng Nhà Nc Vit Nam 55
3.1.2 nh hng phát trin ca Vietinbank đn nm 2015 58
3.2 Mt s gii pháp hoàn thin c ch qun lý vn tp trung ti NHTMCP Công
thng Vit Nam 60
3.2.1 Quy đnh hn mc thanh toán hp lý cho Chi nhánh 60
3.2.2 Thc hin c ch qun lý vn tp trung vi mt b phn điu hành vn
duy nht 62
3.2.3 ánh giá đúng mc công sc đóng góp ca các b phn nghip v 62
3.2.4 iu chnh mng li CN trong toàn h thng 63
3.2.5 Xác đnh giá mua bán vn hp lý hn 65
3.2.6 m bo tính kh thi khi giao k hoch kinh doanh cho CN 65
3.2.7 B trí lc lng lao đng đ s lng và cht lng 66
3.2.7.1 Nâng cao cht lng lao đng 66
3.2.7.2 B trí đ nhân s 67
3.2.8 n đnh nhân s làm vic 67
3.2.9 Xác đnh đc danh mc đu t theo chin lc kinh doanh đúng đn 68
3.3 Kin ngh 70
3.3.1 Kin ngh đi vi Hi s Chính 71
3.3.2 Kin ngh đi vi Vietinbank CN 7 Thành ph H Chí Minh 72
Kt lun chng 3 72
Kt lun.

Danh mc tài liu tham kho.








LI M U
*
1. Lý do chn đ tài:
Sau khng hong tài chính, th gii đt ra nhng yêu cu pháp lý ngày kht khe
hn, đòi hi kh nng qun lý ri ro tt hn đ n đnh th trng. Vic qun lý tt
d liu, s tng cng kh nng qun tr ni b, cung cp báo cáo chính xác hn
cho lãnh đo, cùng nhng thông tin cn thit cho các c quan kim soát. i vi các
ngân hàng thng mi (NHTM) vi vai trò là các t chc kinh doanh tin t, có đ
ri ro cao và mc đ xã hi hóa ln, vn đ qun tr li càng có ý ngha, đc bit ti
mt nc đang phát trin nh Vit Nam, khi ngân hàng là ngun h tr tài chính
cc k quan trng đi vi Doanh nghip. Mt ngân hàng qun tr yu kém không
ch gây tn tht cho chính ngân hàng đó, mà còn to nên nhng ri ro dây chuyn
cho các đn v khác. Do vy đ tng ngân hàng hot đng hiu qu và gn kt vi
toàn h thng, c ch qun lý c không còn phù hp vi nn kinh t hin nay và cn
đi mi khc phc cho phù hp hn vi đà tng trng ngày càng nhanh ti Vit
Nam.
Qua quá trình làm vic ti Vietinbank, tác gi nhn thy c ch qun lý vn
tp trung đang thc hin ti đây khác bit hoàn toàn so vi các c ch qun lý vn
trc đó. Mt trong nhng tin b ln nht v quan đim trong đánh giá kh nng
sinh li ca ngân hàng là s tách bch gia đnh giá Tài sn có và đnh giá Tài sn
n, ngoài ra còn đánh giá mt cách chính xác vic cung cp (hay còn gi là huy

đng vn) và s dng vn theo tng b phn, tng sn phm, tng đn v trong
ngân hàng và theo khách hàng…, là nhng ch th cn đo lng kh nng sinh li.
Tác gi quyt đnh chn đ tài: “Gii pháp hoàn thin vic ng dng c ch qun lý
vn tp trung ti Ngân hàng TMCP Công thng Vit Nam- Chi nhánh 7 Thành
ph H Chí Minh” đ làm đ tài nghiên cu.
2. Mc đích nghiên cu:
Tìm hiu v c ch qun lý vn hin nay ti Vietinbank. Phân tích tình hình thc
tin khi áp dng mô hình FTP , t đó đa ra mt s gii pháp, kin ngh nhm nâng


cao hiu qu ca c ch qun lý vn tp trung ti Ngân hàng TMCP Công thng
Vit Nam.
3. Phng pháp nghiên cu:
Bng cách thu thp s liu, tài liu trong báo cáo, tài liu, sách, giáo trình… v
tình hình qun tr ni b hin ti và qua các giai đon phát trin ca Vietinbank, qua
đó s dng phng pháp so sánh, tng hp, mô t đ có nhng phân tích, đánh giá
thc trng ca công tác qun lý, điu hành nhm tìm ra các tn ti và nhng gii
pháp khc phc.
4. Phm vi nghiên cu và đi tng nghiên cu:
Phm vi nghiên cu: Thông qua nghiên cu v thc trng ng dng qun lý vn
theo c ch qun lý vn tp trung (FTP) ti Ngân hàng TMCP Công thng Vit
Nam- Chi nhánh 7 Thành ph H Chí Minh, t đó đa ra mt s bin pháp và kin
ngh nhm hoàn thin hn c ch FTP.
i tng nghiên cu: H thng qun lý vn tp trung (FTP) ti Ngân hàng
TMCP Công thng- Chi nhánh 7 Thành ph H Chí Minh.
5. Kt cu đ tài:
Ngoài phn m đu vi kt lun, đ tài chia làm 3 chng:
Chng 1: Tng quan v c ch qun lý vn tp trung. Chng này trình bày c
s lý thuyt có liên h kinh nghim thc tin ng dng ti mt s Ngân hàng.
Chng 2: Thc trng ng dng c ch qun lý vn tp trung ti NHTMCP

Công thng Vit Nam- Chi nhánh 7 Thành ph H Chí Minh. Chng này trình
bày nhng thc trng ca c ch qun lý vn hin ti ca Vietinbank. Qua đó nêu ra
nhng u, nhc đim ca mô hình qun lý vn tp trung nhm tìm ra nhng bin
pháp khc phc.
Chng 3: Mt s gii pháp hoàn thin c ch qun lý vn tp trung ti
NHTMCP Công thng Vit Nam- Chi nhánh 7 Thành ph H Chí Minh. Nhng
bin pháp nhm hn ch nhng nhc đim ca mô hình FTP s đc th hin
trong phn này.
1

CHNG 1: TNG QUAN V C CH QUN LÝ VN TP TRUNG
1.1 Tng quan v ngân hàng thng mi và các nghip v ngân hàng thng
mi:
Ngân hàng là mt t chc tài chính quan trng trong nn kinh t. Ngân hàng bao
gm nhiu loi tùy theo s phát trin ca nn kinh t và h thng tài chính, trong đó
NHTM thng chim t trng ln nht v qui mô tài sn, th phn và s lng đn
v. NHTM trên th gii đã hình thành, tn ti và phát trin hàng trm nm gn lin
vi s phát trin kinh t hàng hóa vi các tác đng qua li đ ngày càng hoàn thin
và tr thành nhng đnh ch tài chính xuyên lc đa.
Các nghip v ca NHTM đu là các nghip v kinh doanh tin t và các dch
v ngân hàng liên quan trc tip đn bng tng kt tài sn. Ngân hàng thng mi
thc hin các nghip v ni bng và nghip v ngoi bng, trong đó các nghip v
ni bng chim t trng ln. NHTM thc hin hai nghip v c bn là nghip v
ngun vn (nghip v tài sn n) và nghip v s dng ngun vn (hay còn gi là
nghip v tài sn có), ngoài ra còn có nghip v trung gian hng hoa hng.
1.1.1 Các nghip v ngun vn (Nghip v Tài sn N):
Nghip v huy đng ngun vn là hot đng tin đ có ý ngha đi vi bn thân
ngân hàng cng nh đi vi xã hi. Trong nghip v này, ngân hàng thng mi
đc phép s dng nhng công c và bin pháp cn thit mà lut pháp cho phép đ
thu hút các ngun tin nhàn ri trong xã hi làm ngun vn tín dng đ cho vay đi

vi nn kinh t.
Thành phn ngun vn ca ngân hàng thng mi gm:
 Vn điu l (Statutory Capital): phi góp đ theo lut đnh khi xin phép
thành lp Ngân hàng.
 Các qu d tr (Reserve funds): hình thành và tích ly qua tng niên đ.
 Vn huy đng (Mobilized Capital) t nn kinh t và dân c.
 Vn đi vay (Borrowed Capital) t các đnh ch tài chính trong và ngoài
nc.
 Vn tip nhn (Trust capital) hay vn nhn y thác.
2

 Vn khác (Other Capital)
1.1.1.1 Vn điu l và các qu:
Vn điu l, các qu ca ngân hàng đc gi là vn t có ca ngân hàng
(Bank’s Capital) là ngun vn khi đu và đc b sung trong quá trình hot đng.
Vn điu l ca ngân hàng trc ht đc dùng đ: Xây dng vn phòng
làm vic, mua sm tài sn, trang thit b nhm to c s vt cht đm bo
cho hot đng ca ngân hàng, s còn li đ đu t, liên doanh, cho vay trung
và dài hn.
Các qu d tr ca ngân hàng: đây là các qu bt buc phi trích lp trong
quá trình hot đng ca ngân hàng theo t l qui đnh trên s li nhun ròng
ca ngân hàng, bao gm:
 Qu d tr : đc trích t li nhun ròng hng nm đ b sung vn điu l.
 Qu d phòng tài chính: Qu này đ d phòng bù đp ri ro, thua l trong
hot đng ca ngân hàng.
 Qu phát trin k thut nghip v.
 Qu khen thng phúc li.
 Li nhun đ li đ phân b cho các qu, chênh lch t giá, đánh giá li tài
sn, ngun vn đu t xây dng c bn, thng d c phn hóa…
Vn t có ca ngân hàng là yu t tài chính quan trng bc nht, va cho thy

qui mô ca ngân hàng va phn ánh kh nng đm bo các khon n ca ngân hàng
đi vi khách hàng.
1.1.1.2 Vn huy đng:
ây là ngun vn ch yu ca các ngân hàng thng mi, thc cht là tài sn
bng tin ca các ch s hu mà ngân hàng tm thi qun lý và s dng nhng phi
có ngha v hoàn tr kp thi, đy đ khi h yêu cu. Ngun vn huy đng là ngun
tài nguyên to ln nht, bao gm:
Tin gi không k hn ca các t chc, cá nhân
Tin gi tit kim không k hn
Tin gi tit kim có k hn
3

Tin phát hành k phiu, trái phiu
Các khon tin gi khác
i vi tin gi ca cá nhân và đn v thì nhu cu giao dch tin li nhanh
chóng và an toàn là yu t c bn đ thu hút ngun tin này. i vi tin gi tit
kim, tin phát hành k phiu, trái phiu thì lãi sut là yu t quyt đnh và ngi
gi tit kim hay mua k phiu đu nhm mc đích kim li.
1.1.1.3 Vn đi vay:
Ngun vn đi vay có v trí quan trng trong tng ngun vn ca NHTM. Thuc
loi này bao gm:
Vn vay trong nc:
Vay Ngân hàng Trung ng: NHTW tip vn cho NHTM thông qua chit khu,
tái chit khu các h s tín dng cùng các chng t có giá trong hn thanh toán.
Làm nh vy, NHTW tr thành ngi cho vay cui cùng trong nn kinh t.
Vay các NHTM khác thông qua th trng liên ngân hàng (Interbank Market).
Vn vay ngân hàng nc ngoài.
1.1.1.4 Vn tip nhn:
ây là ngun tip nhn t các t chc tài chính ngân hàng, t Ngân sách Nhà
nc… đ tài tr các chng trình, d án phát trin kinh t xã hi, ci to môi

sinh… Ngun vn này ch đc s dng theo đúng đi tng và mc tiêu đã xác
đnh.
1.1.1.5 Vn khác:
ó là các ngun vn phát sinh trong quá trình hot đng ca ngân hàng (đi lý,
chuyn tin, các dch v ngân hàng…)
1.1.2 Các nghip v s dng vn
Nghip v tài sn có là nghip v s dng các ngun vn ca NHTM vào hot
đng kinh doanh dch v ca ngân hàng. Nghip v này gm:
1.1.2.1 Nghip v d tr ngân qu :
Tin trong két: tin mt hin có ti qu nghip v. Nhu cu d tr tin
mt cao hay thp ph thuc vào môi trng hot đng và thi v.
4

Tin d tr: gm tin d tr bt buc là s tin bt buc phi gi li theo
t l nht đnh theo quy đnh ca ngân hàng trung ng trên s tin
khách hàng gi; tin d tr vt mc là s tin d tr ngoài tin d tr
bt buc; và tin gi thanh toán ti ngân hàng trung ng và các ngân
hàng đi lý. Tin gi loi này đc s dng đ thc hin các khon
thanh toán gia các ngân hàng khi khách hàng yêu cu chuyn khon
theo các th thc thanh toán không dùng tin mt nh séc, u nhim chi,
th thanh toán
Theo thc t ti Vit Nam, tin d tr bt buc và tin gi thanh toán
ca T chc tín dng đu dn chung vào mt tài khon Tin gi ti
NHNN Vit Nam. T chc tín dng phi t tính toán và theo dõi đ khi
b pht vì vi phm.
ây là tài sn gi an toàn cho hot đng thng ngày ca Ngân hàng.
Khi Ngân hàng không đ tin mt đáp ng nhu cu rút ca khách hàng,
buc phi hn li hay đ khách phi ch đi, uy tín ca Ngân hàng s st
gim.
Ngc li, tn qu quá nhiu, vt xa mc cn thit s gây lãng phí vì

mt c hi sinh li. Song, vi Ngân hàng hin ti, khi hot đng vn xa
ngoài tr s, tn qu bao gm s tin đ li ngoài tr s trung tâm, ti
các phòng giao dch, đim giao dch và các tr máy ATM. Chi nhánh rút
tin mt t chi nhánh NHNN Tnh/ Thành ph v lo tip qu li cho các
phòng giao dch, đim giao dch, tr máy ATM thuc phm vi qun lý.
1.1.2.2 Nghip v tín dng:
Nghip v cho vay: hot đng cho vay rt đa dng và phong phú mang
li li nhun ch yu cho ngân hàng và có t l sinh li cao nht ca
NHTM, gm các loi hình sau:
 Tín dng ng trc: đây là th thc cho vay đc thc hin trên c
s hp đng tín dng, theo đó khách hàng đc s dng mt mc
cho vay trong mt thi hn nht đnh. Có 2 loi là: ng trc có bo
5

đm nh th chp, cm c, bo lãnh; ng trc không bo đm là
cho vay ch da trên uy tín ca khách hàng.
 Thu chi (tín dng hn mc): là hình thc cp tín dng ng trc
đc bit đc thc hin trên c s hp đng tín dng, theo đó khách
hàng đc phép s dng d n trong mt gii hn và thi hn nht
đnh trên tài khon vãng lai.
 Chit khu thng phiu: khách hàng chuyn nhng quyn s hu
thng phiu cha đáo hn cho ngân hàng đ nhn mt s tin bng
mnh giá ca thng phiu tr đi lãi chit khu và hoa hng phí.
 Bao thanh toán: là nghip v mua li các khon n ca doanh
nghip nào đó đ sau đó nhn li các khon chi tr ca yêu cu đó.
 Tín dng thuê mua: là hình thc tín dng trung và dài hn đc thc
hin thông qua vic cho thuê máy móc thit b, đng sn và bt đng
sn khác. Khi ht hn thuê, bên thuê đc chuyn quyn s hu mua
li, tip tc thuê tài sn đó, hoc thuê tài sn khác.
 Tín dng bng ch ký: gm tín dng chp nhn, tín dng chng t

và tín dng bo lãnh.
 Tín dng tiêu dùng: là hình thc tài tr cho nhu cu tiêu dùng ca
dân c. Có 2 loi: mt là, tín dng tiêu dùng trc tip là vic ngân
hàng cho vay trc tip khách hàng đ tiêu dùng. Hai là, tín dng tiêu
dùng gián tip là vic ngân hàng mua các phiu mua bán hàng t
nhng ngi bán l hàng hoá, tc là hình thc tài tr bán tr góp ca
NHTM.
1.1.2.3 Nghip v đu t:
Nghip v đu t: NHTM dùng vn t có đ kinh doanh bt đng sn,
góp vn liên doanh và kinh doanh chng khoán, trong đó đu t chng
khoán là khá ph bin, mang li thu nhp cho ngân hàng, nâng cao kh
nng thanh khon (vì chng khoán rt đa dng, nhiu th loi và có tính
thanh khon cao). NHTM có th mua chng khoán ngn hn ca Chính
6

ph, va gi thanh khon tt, va tng thu nhp cho ngân hàng, va góp
phn cân bng thu chi Ngân sách Nhà nc. NHTM còn đc phép mua
c phiu, trái phiu ca các doanh nghip đ tham gia vào vic thành lp
và qun lý doanh nghip. Tuy nhiên, NHTM ch đc đu t chng
khoán trong gii hn t l vn ch s hu, không đc s dng ngun
vn huy đng.
 Nghip v đu t giúp Ngân hàng đa dng hoá hot đng nhm phân
tán ri ro và nâng cao hiu qu kinh doanh đng thi khai thác và s
dng ti đa các ngun vn.
1.1.3 Các nghip v trung gian hng hoa hng:
Ngoài các nghip v tài sn n, các nghip v tài sn có, ngân hàng thng mi
còn thc hin các dch v ngân hàng khác, có nhng dch v kinh doanh thu li
nhun trc tip, có nhng dch v ch thu phí ngân hàng nên gi chung là các
nghip v trung gian hng hoa hng. NHTM thc hin các dch v phi tín dng
hoc thc hin các y nhim thu h, chi h cùng các y nhim khác do khách hàng

yêu cu.
Các nghip v trung gian hng hoa hng bao gm: kinh doanh chng khoán,
kinh doanh ngoi hi nh mua bán: ngoi t, kinh doanh vàng bc…., các bo lãnh
ngân hàng: bo lãnh vay vn, thanh toán d thu, tài tr xut nhp khu, nh thu,
nghip v v th tín dng, dch v y thác: qun lý h tài sn, lu ký chng khoán,
bo qun các vt có giá, mua bán h chng khoán, ngoi t, quý kim, phát hành và
đng ký h c phiu mi phát hành, cho thuê két st, cung cp các thông tin và dch
v t vn: t vn v kinh doanh, qun tr doanh nghip, thanh lý tài sn ca các
doanh nghip b phá sn, thc hin y nhim v chuyn tin tha k tài sn, nhn
tin gi qua đêm…
Vic thc hin các dch v trên không nhng mang li thu nhp cho NHTM mà
còn to điu kin thu hút thêm tài sn n, tng quy mô tài sn có và nâng cao nng
lc cnh tranh ca các NHTM, đng thi nâng cao uy tín ca NHTM trong và ngoài
nc.
7

NHTM là mt doanh nghip, cho nên mi nghip v Ngân hàng đu đóng góp
vào li nhun chung ca Ngân hàng. Cng nh doanh nghip sn xut kinh doanh
quan tâm đn giá thành sn phm và li nhun thc hin, NHTM thông qua các
nghip v ca mình, to ra li nhun hch toán t chênh lch gia thu nhp và chi
phí trong hot đng kinh doanh.
1.1.4 Thu nhp, chi phí và li nhun ca ngân hàng thng mi:
1.1.4.1 Thu nhp ca ngân hàng thng mi:
Thu nhp đc hình thành t các khon tin mà NHTM đc phép thu ca
khách hàng khi cung cp dch v cho h. Tính theo tng món, khon thu này
thng khá thp, va sc chu đng ca khách hàng và còn chu s tác đng ca
cnh tranh gia các Ngân hàng trên th trng, cho nên Ngân hàng sng theo quy
lut s nhiu: cung cp đc nhiu dch v có nhng tin ích đáp ng đúng nhu cu
ca ngi s dng, thúc đy khách hàng hin có s dng nhiu ln. Tip theo, h
qung bá lôi kéo nhiu ngi khác cng thêm vi tác đng ca công tác tip th t

chính Ngân hàng nhm m rng th phn.
Thu nhp ca ngân hàng bao gm bn khon mc ln:
 Thu v hot đng tín dng (thu lãi cho vay, thu lãi chit khu, phí cho
thuê tài chính, phí bo lãnh,…)
 Thu v dch v thanh toán và ngân qu (thu lãi tin gi, dch v thanh
toán, dch v ngân qu,…)
 Thu t các hot đng khác nh:
Thu lãi góp vn, mua c phn.
Thu v bán chng khoán.
Thu kinh doanh ngoi t, vàng bc đá quý.
Thu v các nghip v tài tr thng mi.
Thu v nghip v y thác, đi lý.
Thu dch v t vn.
Thu kinh doanh bo him.
8

Thu dch v ngân hàng khác (bo qun cho thuê t két st, cm
đ…)
 Các khon thu khác bt thng
Ngân hàng thng hch toán theo dõi phn thu vào mt nhóm Tài khon riêng
có chung mt đu s hiu. Các nhà qun tr Ngân hàng luôn mun bit: (1) các dch
v nào đang là th mnh ca Ngân hàng mình đ lo chm chút và nhân rng ra.
Dch v nào không có sc cnh tranh thì nên thu gn li. Ngân hàng s có bin pháp
tp trung cng c đ vc dy các nghip v nào có tim nng phát trin. (2) Kh
nng gim đnh mc thu đ kích cu vi mong mun s thu nhiu hn khi m rng
ra nhiu ngi s dng hn.
1.1.4.2 Chi phí ca ngân hàng thng mi:
Chi phí ca NHTM thng đc phân loi theo các nhóm sau:
Chi v huy đng vn bao gm:
Tr lãi tin gi.

Tr lãi tin tit kim.
Tr lãi tin đi vay.
Tr lãi k phiu, trái phiu…
Chi v dch v thanh toán và ngân qu bao gm:
Chi v dch v thanh toán.
Chi v ngân qu ( vn chuyn, kim đm, bo v, đóng gói,…)
Cc phí vin thông bu đin.
Chi v dch v khác.
Chi v các hot đng khác gm:
Chi mua chng khoán.
L v kinh doanh ngoi t, vàng bc đá quý.
Chi np thu, các khon phí, l phí…
Chi v tài sn gm:
Khu hao tài sn c đnh.
Chi sa cha tài sn.
9

Chi mua công c, dng c.
Chi thuê mt bng, tr s…
Chi vt liu giy t in.
Chi trích lp d phòng ri ro bao gm:
D phòng chung.
D phòng c th.
Chi cho nhân viên gm:
Lng, ph cp cho cán b, nhân viên.
Trang phc, bo h lao đng.
Bo him xã hi, kinh phí công đoàn, bo him y t…
Tr cp khó khn, tr cp thôi vic cho nhân viên.
Chi v công tác xã hi.
Chi khác:

Có cách phân loi khác nh chi phí bt bin và chi phí kh bin song B Tài
chính và NHNN Vit Nam đã chn cách phân loi trên, và NHTM cn qun lý chi
tit theo tng khon mc. Có nhng khon chi s tng t l theo doanh s phát trin
ví d huy đng vn tng thì phi tr lãi huy đng nhiu hn. Chi trích lp d phòng
có th là điu tt khi cui cùng ri ro không xy ra và Ngân hàng đc hoàn d
phòng. Trong thi gian ch đi, mc trích lp d phòng đc xem nh mt kiu
du bt li nhun. Trong trng hp ngc li, chi trích lp d phòng đc xem là
khon trích trc cho mt món thit hi trong tng lai. Khi doanh s tng khon
chi cho nhân viên thng không tng tng ng đ đm bo hiu sut lao đng cao.
Ti Vit Nam, các NHTM có gc Nhà nc luôn b các c quan tài chính thu
v kim tra cht ch tng khon mc chi, nht là các khon chi trong kinh doanh
ngai t, vàng bc đá quý, các khon chi v tài sn, chi cho nhân viên, trích lp d
phòng. Vic kim soát này đc ni lng đi vi các NHTMCP.
Trong sut niên đ k toán, các khon thu chi đc tích ly dn theo thc t
phát sinh. Khi dt niên đ, các khon này mi đc kt chuyn mt ln đ cho ra
10

kt qu kinh doanh chính thc ca Ngân hàng. Thu và chi luôn đc hch toán tách
bch, mi s điu chnh phi kèm gii trình rõ ràng, đc lãnh đo phê duyt.
Các NHTM áp dng k thut d thu d tr cho tin gi, tin vay đ đm bo
hch toán đ thu nhp chi phí qua tng tháng. Theo hp đng tín dng, phi đúng
tháng Ngân hàng mi thu lãi vay (cha k trng hp thu lãi mt ln khi đn hn).
Phi đúng tháng hay đúng k hn gi, Ngân hàng mi nhp lãi cho khách gi tin.
Nh phn mm k thut, cui mi ngày, Ngân hàng tính đc khon d thu / d tr
này đ hch toán chính xác.
1.1.4.3 Li nhun ca ngân hàng thng mi:
Li nhun ca NHTM gm hai ch tiêu:
Li nhun trc thu = Tng thu nhp- Tng chi phí
Li nhun sau thu = Li nhun trc thu - Thu thu nhp
Qua hai công thc trên, ta nhn thy mun tng li nhun thì cn tng thu nhp

bng cách m rng tín dng, tng cng đu t và đa dng hóa các dch v ngân
hàng; đng thi gim các khon chi phí ca ngân hàng, trong đó tp trung qun lý
và tit kim các chi phí v nhân viên và các khon chi khác.
 đánh giá cht lng kinh doanh ca NHTM ngi ta s dng các ch tiêu
sau:
Ch tiêu so sánh gia li nhun (lãi ròng) vi tng tài sn Có trung bình-
Gi là h s ROA (Return on assets)
ROA =
 Cho thy mt đng tài sn Có to ra bao nhiêu đng li nhun. Ch
tiêu này cho thy cht lng ca công tác qun lý tài sn Có (tích sn).
Tài sn Có sinh li càng ln thì h s nói trên s càng ln.
Ch tiêu so sánh gia li nhun thun vi vn t có bình quân ca ngân
hàng, phn nh qua h s ROE (Return on quity)
11

ROE =

 Cho thy mt đng vn ch s hu to ra bao nhiêu đng li nhun.
Ch tiêu này cho thy hiu qu kinh doanh ca ngân hàng, kh nng sinh
li trên mt đng vn ca ngân hàng. H s càng ln, kh nng sinh li
tài chính càng ln.
Ch tiêu t sut doanh li là ch tiêu so sánh gia li nhun ròng vi s
tài sn Có sinh li.
P =

Trong đó tài sn Có sinh li bao gm: Các khon cho vay, đu t chng
khoán, tài sn Có sinh li khác.
 Ch tiêu này cho thy hiu sut sinh li ca tài sn Có sinh li. T sut
này càng gn ROA thì hiu sut s dng tài sn ca ngân hàng càng
ln.

1.2 Qun tr ngân hàng và c ch qun lý vn tp trung:
1.2.1 Yêu cu qun tr Ngân hàng hin đi:
T khi chuyn theo kinh t th trng, đc bit t khi Vit Nam chính thc gia
nhp WTO, qun tr doanh nghip tr thành mt yêu cu cp thit và quan trng
trong phát trin kinh t. Qun tr tt s nâng cao hiu qu kinh doanh, NHTM là
mt doanh nghip đc bit chuyên cung ng ngun tài chính cùng các sn phm
thay th tài chính cho các doanh nghip sn xut kinh doanh khác trong nn kinh t.
S n đnh ca mt NHTM không ch nh hng đn bn thân đn v đó mà còn
nh hng đn nhiu doanh nghip khách hàng khác mà nó đang phc v và luôn c
nhng Ngân hàng và khách hàng khác theo tác đng dây chuyn.
Ngoài ra, trong NHTM, s thiu minh bch ca mt s thông tin tài chính khin
khó đánh giá cht lng và ri ro hot đng cho nên cn đa ra các quy đnh c th
nhm đm bo an toàn nh d tr bt buc, qu đm bo thanh toán, xp hng tín
nhim, phân loi n,…
12

T lâu, ngi ta quan tâm đn cht lng hot đng Ngân hàng nhng tính phc
tp ca hch toán k toán ít nhiu to nên rào cn. Xa kia, Ngân hàng ch quyt
toán tng kt mi nm mt ln, thêm mt ln s kt gia nm. Ngành đin toán phát
trin cho phép chit xut s liu hàng quý ri hàng tháng phc v yêu cu qun lý
Ngân hàng. Các phn mm cp nht tc thi hin nay cho phép chit xut s liu đ
qun lý Ngân hàng hng ngày nhng ch  góc đ tng th.
Trong khi doanh nghip sn xut kinh doanh qun lý chi phí và hiu qu  tng
nhà máy, tng phân xng, tng t đi lao đng, tng thành phm và bán thành
phm, các nhà qun tr ngân hàng rt mun nm tng đn v thành viên, tng chi
nhánh, tng phòng giao dch, tng phòng ban, tng sn phm tài chính cung ng ra.
V nguyên lý đây là yêu cu rt chính đáng. Trong thc t, cn nhiu bc tin v
công ngh thông tin đ đáp ng yêu cu ca nhà qun tr ngân hàng.
Trong cùng mt NHTM, nu giao nhiu quyn t ch cho chi nhánh, t tng v
k, cc b s phát sinh, gây lãng phí, đng thi làm mt đi tính h thng, tng tr

gia các chi nhánh vi nhau. Có chi nhánh có thanh khon rt tt trong khi chi
nhánh khác phi đi vay thanh toán vi lãi sut cao. C ch QLVTT khc phc đc
tình trng này trên c s qun lý tp trung ri ro và ngun vn.
1.2.2 Tng quan v c ch qun lý vn tp trung:
1.2.2.1 Khái nim c ch qun lý vn tp trung:
Theo quy đnh s 210/Q-NHCT3 Ngày 11/04/2011 “C ch QLVTT còn gi
là c ch FTP (Fund Transfer Pricing), là c ch qun lý vn t Trung tâm vn đt
ti HSC. Theo đó, các chi nhánh tr thành các đu mi kinh doanh, thc hin mua
bán vn vi HSC (thông qua Trung tâm vn). HSC s mua toàn b tài sn N mà
chi nhánh huy đng đc và bán vn đ chi nhánh s dng cho tài sn Có. T đó,
thu nhp/chi phí ca tng chi nhánh đc xác đnh thông qua chênh lch mua bán
vn vi HSC. Ri ro thanh khon và ri ro lãi sut đc tp trung v HSC”.
1.2.2.2 Nguyên tc thc hin c ch QLVTT:
Nguyên tc này bao gm nhng ni dung sau:
13

Quan h điu chuyn vn ni b thông qua c ch “mua/bán” vn: Cách
điu hành vn ni b đc chuyn t c ch “vay/gi” sang c ch
“mua/bán” vn. Cùng vi s chuyn đi này, toàn b ri ro v vn (ri ro
thanh khon, ri ro lãi sut) s đc chuyn v HSC. Lãi sut hay giá ca
hot đng “mua/bán” vn (giá chuyn vn FTP) trong tng thi đim do
HSC xác đnh và thông báo ti các chi nhánh.
QLVTT và thng nht ti HSC nhm xây dng cho c h thng mt bng
tng kt tài sn thng nht và duy nht, đm bo kim soát thu nhp - chi
phí, nâng cao hiu qu kinh doanh ca ngân hàng, phát huy th mnh ca
tng đn v kinh doanh và ti đa hóa li nhun.
Giá chuyn vn: ây là công c quan trng trong công tác điu hành vn
ti HSC và là cn c đ xác đnh hiu qu hot đng trong k ca mi chi
nhánh. Hiu qu hot đng ca chi nhánh s đc đánh giá chun xác theo
tiêu thc thng nht trên c s chênh lch gia lãi sut thc hin vi khách

hàng và giá chuyn vn ni b.
Ví du: Khi chi nhánh huy đng đc 1.000.000 vnđ t khách hàng A vi lãi
sut 8% k hn 3 tháng, đng thi HSC s mua li khon tin trên vi lãi
sut 9.5% (giá FTP) vi cùng k hn mà khách hàng đng ký gi. Khon
chênh lch lãi sut 1.5% là thu nhp ca chi nhánh. ây là phng pháp
thng nht và duy nht mà HSC áp đt cho chi nhánh trong vic đánh giá
hiu qu hot đng ca chi nhánh.
Chuyn ri ro thanh khon, ri ro lãi sut v HSC: Qun lý ri ro thanh
khon, ri ro lãi sut đc thc hin thông qua các gii hn, hn mc và
phân cp, y quyn đn các b phn theo quy đnh ca Tng giám đc bng
vn bn c th. Chi nhánh thc s tr thành đu mi kinh doanh, tìm kim
li nhun t các dch v cung cp cho khách hàng.
Tóm li, c ch QLVTT cho phép HSC ca ngân hàng kim soát hot đng ca
tng đn v chi nhánh cht ch, gim thiu chi phí, nâng cao nng lc kinh doanh
và góp phn tng li nhun .
14

1.2.2.3 Mc đích thc hin c ch qun lý vn tp trung:
Qun lý tp trung ngun vn ca toàn h thng đáp ng cho các mc tiêu s
dng vn phù hp vi đnh hng và k hoch kinh doanh, đm bo các gii hn an
toàn theo quy đnh, kim soát ri ro thanh khon, ri ro lãi sut trong hot đng
ngân hàng;
Qun lý ngun vn và s dng vn hiu qu, đt đc các ch tiêu k hoch tài
chính ca ngân hàng;
Phát huy đc li th kinh doanh ca các chi nhánh trên các đa bàn khác nhau;
Phân b chi phí, thu nhp vn mt cách khách quan, công bng đ đánh giá
đúng mc đ đóng góp ca các đn v vào thu nhp chung ca toàn h thng.
1.2.2.4 Ni dung c bn ca c ch qun lý vn tp trung:
a. Thc hin các ch tiêu k hoch kinh doanh:
Trc mt, thc hin các ch tiêu k hoch kinh doanh vn là mt phn không

th tách ri ca vic thc hin c ch qun lý vn tp trung. Các ch tiêu k hoch
ch yu ca toàn h thng bao gm:
- Các ch tiêu tng trng: tng tài sn, d n tín dng, t huy đng, th phn
huy đng, th phn tín dng,
- Các ch tiêu hiu qu: chi phí/doanh thu, li nhun, t sut li nhun,…
- Các ch tiêu cht lng: n quá hn, chi phí d phòng, vn ca ngân hàng,…
Các ch tiêu k hoch ch yu giao cho chi nhánh bao gm: ngun vn huy
đng, quy mô tín dng (ti đa), NIM (ti thiu),… vi tin đ thc hin c th đ
đm bo s cân đi trong toàn h thng.
Trong các ni dung trên, phn ch tiêu v chi phí đã đc loi b khi áp dng c
ch FTP.
b. Tuân th các ch tiêu hn mc:
 Gii hn quy mô tín dng:
Quy mô tín dng ti đa ca h thng đc qun lý theo s tuyt đi và đc
phân b v các đn v kinh doanh cn c trên tng hn mc tín dng và danh mc
15

tín dng toàn h thng, tim nng phát trin trên đa bàn, cht lng và hiu qu tín
dng ca chi nhánh.
Gii hn d n tín dng trung, dài hn: đc th hin  t l tuyt đi, bng d
n trung, dài hn trên tng d n đm bo thc hin các c cu v k hn theo các
ch tiêu an toàn trong hot đng ngân hàng.
 Hn mc đu t kinh doanh trên th trng tin t, th trng vn:
Hi s chính xây dng chính sách đu t và trc tip thc hin đu t kinh
doanh, hoc u quyn cho các đn v kinh doanh thc hin. Bao gm:
Qun lý danh mc đu t
Qun lý hn mc đu t: Hn mc đu t đc quy đnh đi vi tng loi tài
sn đu t, c th: hn mc đu t giy t có giá, hn mc đu t liên ngân hàng.
c. Tuân th các gii hn kinh doanh:
 T l thu nhp lãi ròng cn biên- NIM (Net Interest Margin)

Hng nm, cn c k hoch tài chính, HSC xác đnh và thông báo t l NIM ti
thiu ca h thng và áp dng cho vic đánh giá hiu qu hot đng ti các CN.
Trong tng thi k, HSC có th quy đnh t l NIM thng nht trong toàn h thng,
hoc phân bit theo đa bàn, khu vc,…
Các CN có trách nhim t chc hot đng kinh doanh, tính toán thu nhp lãi t
nghip v huy đng vn và cho vay đm bo đt ch tiêu NIM theo quy đnh.
 Các gii hn ri ro:
Hi đng ALCO quyt đnh giá tr các ch s áp dng đ qun lý ri ro ca h
thng, bao gm:
- Giá tr ti đa (ti thiu) ca khe h thanh khon, khe h nhy cm lãi sut, khe
h k hn;
- Gii hn ti đa giá tr các khon mc Tài sn N- Tài sn Có không nhy cm
vi lãi sut trong tng thi k;
- Các ch s thanh khon: giá tr ti đa, ti thiu ca ch s d tr thanh toán,
trong đó có ch s d tr s cp; giá tr ti thiu ch s thanh khon trong mt ngày,