B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.HCM
………………… … ……………….
NG TH THANH HNG
MT S GII PHÁP HOÀN THIN CÔNG TÁC
QUN TR NGUN NHÂN LC TI CÔNG TY
C PHN TRUYN THÔNG THANH NIÊN
N NM 2020
LUN VN THC S KINH T
TP.H Chí Minh – Nm 2012
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.HCM
………………… … ……………….
NG TH THANH HNG
MT S GII PHÁP HOÀN THIN CÔNG TÁC QUN
TR NGUN NHÂN LC TI CÔNG TY C PHN
TRUYN THÔNG THANH NIÊN
N NM 2020
Chuyên ngành : Qun tr kinh doanh
Mã s : 60.34.01.02
LUN VN THC S KINH T
NGI HNG DN KHOA HC
PGS.TS NGUYN QUC T
TP.H Chí Minh – Nm 2012
LI CM N
hoàn thành lun vn này, tôi xin gi li cm n chân thành đn
Quý Thy , Cô trng i hc kinh t Thành ph H chí Minh đã truyn đt
nhng kin thc thc tin b ích trong thi gian tôi theo hc ti trng.
c bit, tôi xin trân trng cm n PGS. Tin s Nguyn Quc T,
ngi đã tn tình hng dn tôi thc hin và hoàn thành lun vn .
Xin chân thành cm
n tp th Cán b - Nhân viên Công ty c phn
truyn thông Thanh Niên đã cung cp các thông tin và tham gia kho sát đ tôi
có th thu thp d liu thc hin đ tài nghiên cu này.
Tôi cng xin cm n nhng ngi thân và bn bè đã đng viên tôi
trong sut thi gian theo hc và thc hin lun vn.
TP. H chí Minh, tháng 10 nm 2012
Tác gi
ng th Thanh Hng
LI CAM OAN
Tôi xin cam đoan đ tài nghiên cu “ Mt s gii pháp hoàn thin công
tác qun tr ngun nhân lc ti Công ty c phn truyn thông Thanh Niên” đc
hình thành và phát trin t nhng quan đim ca riêng tôi, di s hng dn
ca PGS. Tin s Nguyn Quc T. Các s liu và kt qu có đc trong Lun
vn là hoàn toàn trung thc.
TP.H chí Minh, tháng 10 nm 2012
Tác gi
ng Th
Thanh Hng
i
MC LC
DANH MC CÁC BNG, BIU
DANH MC CÁC HÌNH V, TH
DANH MC CÁC T VIT TT
PHN M U 1
CHNG 1 : C S LÝ LUN V QUN TR NGUN NHÂN LC
1.1 Khái nim và vai trò ca qun tr ngun nhân lc 4
1.1.1 Khái nim v ngun nhân lc và qun tr ngun nhân lc 4
1.1.1.1 Khái nim ngun nhân lc 4
1.1.1.2 Khái nim qun tr ngun nhân lc 5
1.1.2 Vai trò ca qun tr ngun nhân lc 6
1.2 Nh
ng xu hng qun tr ngun nhân lc trong bi cnh hi nhp quc t 6
1.3 Các lý thuyt đng viên lien quan đn qun tr ngun nhân lc 9
1.3.1 Lý thuyt nhu cu ca Abraham Maslow 9
1.3.2 Lý thuyt hai nhân t Frederick Hezberg 10
1.3.3 Lý thuyt công bng ca John Stacey Adams 12
1.3.4 Lý thuyt thành tu ca James L.McClelland 13
1.3.5 Lý thuyt k vng ca Victor Vroom 14
1.4 Các yu t nh hng đn qun tr ngu
n nhân lc 15
1.4.1 Môi trng bên ngoài 15
1.4.2 Môi trng bên trong 15
1.5 Các chc nng c bn ca qun tr ngun nhân lc 16
1.5.1 Nhóm chc nng thu hút ngun nhân lc 16
1.5.1.1 Hoch đnh ngun nhân lc 16
1.5.1.2 Phân tích công vic 16
1.5.1.3 Tuyn dng nhân viên 18
1.5.2 Nhóm chc nng đào to và phát trin ngun nhân lc 18
1.5.2.1 Hi nhp vào môi trng làm vic 18
ii
1.5.2.2 ào to và phát trin ngun nhân lc 19
1.5.3 Nhóm chc nng duy trì ngun nhân lc 19
1.5.3.1 ánh giá thc hin công vic 19
1.5.3.2 Thù lao và đãi ng 23
1.5.3.3 Quan h nhân s 26
TÓM TT CHNG 1 27
CHNG 2 : THC TRNG CÔNG TÁC QUN TR NGUN NHÂN LC
TI CÔNG TY C PHN TRUYN THÔNG THANH NIÊN
2.1 Gii thiu v Công ty C Phn Truyn Thông Thanh Niên 28
2.1.1 Quá trình hình thành và phát trin Công ty 28
2.1.2 Các sn phm dch v ca Công ty 28
2.1.3 Kt qu sn xut kinh doanh ca Công ty 29
2.1.4 nh hng phát trin ca Công ty 30
2.2 C cu t chc nhân s 30
2.3 c đim ngun nhân lc 32
2.3.1 Phân tích c cu ngun nhân lc theo đ tui 32
2.3.2 Phân tích c cu ngun nhân lc theo gii tính 33
2.3.3 Phân tích c cu ngun nhân lc theo trình
đ 34
2.4 Các yu t nh hng qun tr ngun nhân lc ti Công ty 34
2.4.1 Môi trng bên ngoài 35
2.4.1 Môi trng bên trong 36
2.5 Thc trng công tác qun tr ngun nhân lc ti Công ty 37
2.5.1 Công tác thu hút, b trí nhân lc ti công ty 38
2.5.1.1 Hoch đnh ngun nhân lc 38
2.5.1.2 Phân tích công vic 39
2.5.1.3 Công tác tuyn dng 41
2.5.2 Công tác đào to và phát trin 44
2.5.2.1 Công tác đào t
o 44
iii
2.5.2.2 bt và thng tin 45
2.5.3 Công tác duy trì ngun nhân lc 47
2.5.3.1 iu kin và môi trng làm vic 47
2.5.3.2 ánh giá kt qu thc hin công vic 48
2.5.3.3 Chính sách lng , thng và phúc li 51
2.5.4 Mi quan h lao đng 57
TÓM TT CHNG 2 59
CHNG 3 : MT S GII PHÁP HOÀN THIN CÔNG TÁC QUN TR
NGUN NHÂN LC TI CÔNG TY C PHN TRUY
N THÔNG THANH
NIÊN.
3.1 nh hng và mc tiêu phát trin ca Công ty C phn Truyn Thông Thanh
niên đn nm 2020 60
3.1.1 nh hng phát trin ca Công ty 60
3.1.2 Mc tiêu phát trin ca Công ty đn nm 2020 60
3.2 Quan đim xây dng gii pháp hoàn thin công tác qun tr ngun nhân lc. 61
3.3 Nhóm gii pháp chung 62
3.3.1 Phân tích công vic, bng mô t công vic và tiêu chun công vic 62
3.3.1.1 Xây dng bng mô t công vic 63
3.3.1.2 Bng tiêu chun công vic 63
3.3.1.3 Mt s li cn tránh khi xây dng bng mô t công vic 64
3.3.2 Hoch đnh ngun nhân lc 64
3.3.2.1 Thu thp thông tin đ hoch đnh ngun nhân lc 64
3.3.2.2 Các mc tiêu ca hoch đnh gm có 65
3.3.2.3 Các ni dung trong bn hoch đnh gm 65
3.3.3 Gii pháp hoàn thin công tác đào to, phát trin 66
3.3.3.1 Công tác đào to 66
3.3.3.2 Chính sách đ
bt và b nhim 67
3.3.4 Hoàn thin mi quan h lao đng 67
iv
3.4 Nhóm gii pháp riêng cho khi kinh doanh dch v 68
3.4.1 Hoàn thin h thng đánh giá kt qu thc hin công vic 68
3.4.1.1 Thit lp mc tiêu 68
3.4.1.2 Thành lp b máy vn hành h thng. 69
3.4.1.3 La chn phng pháp đánh giá 69
3.4.1.4 Xây dng tiêu chun đánh giá theo phng pháp đnh lng 69
3.4.1.5 Các hình thc đánh giá 71
3.4.1.6 Nâng cao hiu qu đánh giá thc hin công vic t phía lãnh đ
o 72
3.4.2 Hoàn thin h thng tr lng, khen thng 73
3.4.2.1 Gii pháp hoàn thin h thng tin lng 73
3.4.2.2 Gii pháp hoàn thin h thng khen thng 76
3.4.2.3 Gii pháp khác 77
TÓM TT CHNG 3 79
KT LUN 80
TÀI LIU THAM KHO
DANH MC PH LC
DANH MC CÁC BNG
Bng 2.1 Kt qu sn xut kinh doanh ca công ty t 2007 – 2011 29
Bng 2.2 C cu lao đng theo đ tui 32
Bng 2.3 C cu lao đng theo gii tính 33
Bng 2.4 C cu lao đng theo trình đ 34
Bng 2.5 Tình hình tuyn mi và ngh vic ca khi dch v t 2008 – 2011 39
Bng 2.6 Kt qu kho sát nhân viên v tính cht công vi
c 40
Bng 2.7 Kt qu kho sát nhân viên v đào to, phát trin 46
Bng 2.8 Kt qu kho sát nhân viên v điu kin, môi trng làm vic 47
Bng 2.9 Kt qu kho sát nhân viên v đánh giá thc hin công vic 50
Bng 2.10 C cu thu nhp khi dch v nm 2010 – 2011 53
Bng 2.11 Kt qu kho sát nhân viên v lng, thng, phúc li 56
Bng 2.12 Kt qu kh
o sát nhân viên v mc đ gn bó vi công ty 58
DANH MC CÁC HÌNH V, TH
Hình 1.1 : Bc thang nhu cu ca Maslow 9
Hình 1.2 : S đ phân tích công vic ca R.Wayne Mondy & Rober M.Noe . 17
Hình 1.3 : Quy trình thc hin đánh giá 20
Hình 1.4 : S đ c cu h thng tr công trong doanh nghip 24
Hình 2.1 : Biu đ kt qu kinh doanh công ty 2007 – 2011 30
Hình 2.2 : S đ t chc công ty 31
Hình 2.3 : Biu đ c cu lao đng theo đ tui 33
Hình 2.4 : Biu đ c
cu lao đng theo gii tính 33
Hình 2.5 : Biu đ c cu lao đng theo trình đ 34
Hình 2.6 : Biu đ s lao đng tuyn mi và ngh vic 2008 - 2011 39
DANH MC CÁC T VIT TT
BHXH Bo him xã hi
BHYT Bo him y t
BHTN Bo him tht nghip
CB-CNV Cán b - công nhân viên
Công ty Công ty c phn truyn thông Thanh Niên
HCNS Hành chánh nhân s
HRM Qun tr ngun nhân lc
Khi SX Khi sn xut
SHRM Qun tr ngun nhân lc chin lc
TP.HCM Thành ph H Chí Minh
1
PHN M U
1. Lý do hình thành đ tài
Công ty c phn truyn thông Thanh Niên là công ty hot đng trong lnh
vc in n, qung cáo , t chc s kin và sn xut chng trình. Công ty đc
thành lp t nm 2006, là mt đn v kinh t trc thuc Báo Thanh Niên, t
nhng hat đng truyn thng là in n, qung cáo và phát hành cho t báo, Công
ty m rng lnh vc hot đng sang các hot đng t chc chng trình gi
i trí,
kinh doanh ph liu ngành in và đu t bt đng sn.
Vi đc thù là ngành ngh qung cáo truyn thông, t chc s kin, các
yêu cu uy tín và cht lng dch v đi vi khách hàng luôn cao. Trong khi đó
ngun nhân lc trong ngành khan him, cha có nhiu c s đào to chuyên môn,
mc đ cnh tranh cao, mt khác công tác qun tr ngun nhân lc ca công ty
cha đc quan tâm mt cách thích đáng nên trong thi gian qua vi
c thit lp và
duy trì b máy nhân s đ có th phát trin các hat đng công ty cha đt đc
hiu qu.
Vi mc tiêu xây dng mt t chc n đnh, hot đng có hiu qu đ thc
hin k hoch phát trin ca công ty trong thi gian ti, đng trc mt yêu cu
cp thit ca công ty cho giai đon ti, tôi mong mun nghiên cu th
c trng đ
phân tích và đ ra các gii pháp đ gii quyt các vn đ đang tn ti, đó là lý do
mà tôi chn đ tài “ Mt s gii pháp hoàn thin công tác qun tr ngun nhân lc
ti Công ty c phn truyn thông Thanh Niên”
2. Mc tiêu nghiên cu
Trên c s h thng các lý thuyt v qun tr ngun nhân lc, kt hp vi
thông tin thu thp v thc trng công tác qu
n tr ngun nhân lc ti Công ty c
phn truyn thông Thanh Niên, tác gi phân tích và đánh giá thc trng công tác
qun tr nhân s ti Công ty C phn truyn thông Thanh Niên, t đó xác đnh các
vn đ còn tn ti cn khc phc. Trên c s đó, đ xut các gii pháp thích hp
2
đi vi tình hình thc tin nhm hoàn thin công tác qun tr ngun nhân lc ti
Công ty c phn truyn thông Thanh Niên.
3. i tng và phm vi nghiên cu
a) i tng nghiên cu :
i tng nghiên cu ca đ tài là công tác qun tr ngun nhân lc ti Công
ty c phn truyn thông Thanh Niên.
b) Phm vi nghiên cu
Nghiên cu đc thc hin ti Công ty c phn truyn thông Thanh Niên
bao gm vn phòng công ty t
i thành ph H Chí Minh và hai chi nhánh ti Hà ni
và à nng. Mu kho sát đc ly t toàn th CB-CNV Công ty gm 161 ngi,
trong đó khi sn xut gm 95 là CB-NV hai nhà máy in ti Hà ni và à nng, và
khi dch v 66 ngi làm vic ti TP.HCM.
Vi thi gian nghiên cu có hn, tác gi ch đ xut mt s gii pháp chung
cho Công ty và tp trung đ xut gii pháp hoàn thin h thng đ
ánh giá và h thng
lng, thng cho khi dch v đang hot đng ti TP.HCM cho Công ty đn nm
2020.
4. Phng pháp nghiên cu
Nghiên cu đc thc hin theo hai giai đon :
Giai đon 1 : nghiên cu s b trên c s h thng các lý thuyt đn ngun
nhân lc, qun tr ngun nhân lc và các lý thuyt đng viên liên quan. Sau đó
thông qua phng pháp chuyên gia xây dng bng câu hi kho sát .
Giai đon 2 : nghiên cu chính thc vi vic thu thp các tài liu trong
công tác qun tr ngun nhân lc ca Công ty và thc hin trng cu ý kin bng
bng câu hi đ kho sát ý kin đánh giá ca nhân viên toàn công ty. T thông tin
th cp và s cp thu thp đc, vn dng c s lý thuyt liên quan tác gi phân
tích, đánh giá thc trng công tác qun tr ngun nhân lc ti công ty C
phn
truyn thông Thanh Niên đ nhn din đim mnh và đim yu trong hot đng
qun tr ngun nhân lc, t đó đ ra các gii pháp nhm hoàn thin công tác qun
tr ngun nhân lc ti Công ty này.
3
5. Ý ngha thc tin ca đ tài
Trong bi cnh nn kinh t gp nhiu khó khn, môi trng kinh doanh
cnh tranh khc lit, vic xây dng mt t chc vng mnh, đi ng nhân viên có
cht lng hiu qu đ tng li th cnh tranh là điu mong mun ca tt c các
doanh nghip. tài nghiên cu này nhm phân tích các yu t cha phù hp
trong công tác qun tr ngun nhân lc ca Công ty c phn truyn thông Thanh
Niên, t đó đ xut các gii pháp phù hp đ ng dng trong công tác qun tr
ngun nhân lc, giúp nâng cao hiu qu qun tr ti Công ty c phn truyn thông
Thanh Niên.
6. B cc lun vn
Lun vn bao gm các phn chính sau:
Phn m đu : Nêu lý do hình thành đ tài, mc tiêu nghiên cu, đi tng và
phm vi nghiên c
u , các phng pháp nghiên cu và ý ngha thc tin ca đ tài
nghiên cu.
Chng 1 : C s lý thuyt v qun tr ngun nhân lc
Chng 2 : Phân tích và đánh giá thc trng công tác qun tr ngun nhân lc ti
Công ty c phn truyn thông Thanh Niên
Chng 3 : xut các gii pháp nhm hoàn thin công tác qun tr ngun nhân
lc ti Công ty c phn truyn thông Thanh Niên
Kt lu
n
Ph lc
4
CHNG 1
C S LÝ LUN V QUN TR NGUN NHÂN LC
1.1 Khái nim và vai trò ca qun tr ngun nhân lc
1.1.1 Khái nim v ngun nhân lc và qun tr ngun nhân lc
1.1.1.1 Khái nim ngun nhân lc
Mt quc gia mun phát trin thì cn phi có các ngun lc đ phát trin nh
tài nguyên thiên nhiên, vn, khoa hc - công ngh, con ngi Trong các ngun
lc đó thì ngun lc con ng
i là quan trng nht, có tính cht quyt đnh trong s
tng trng và phát trin kinh t ca mi quc gia t trc đn nay. Mt nc cho
dù có tài nguyên thiên nhiên phong phú, máy móc k thut hin đi nhng nu
không có nhng con ngi có trình đ, có đ kh nng khai thác các ngun lc đó
thì khó có kh nng đt đc mc tiêu nh mong mun. Trong mt doanh nghip
cng vy, ngun lc con ng
i chính là yu t quyt đnh s tn ti và phát trin
ca doanh nghip.
Theo Liên Hp Quc thì “Ngun nhân lc là tt c nhng kin thc, k
nng, kinh nghim, nng lc và tính sáng to ca con ngi có quan h ti s phát
trin ca mi cá nhân và ca đt nc”.
14
Ngân hàng th gii cho rng: "ngun nhân lc là toàn b vn con ngi bao
gm th lc, trí lc, k nng ngh nghip… ca mi cá nhân". Nh vy, ngun lc
con ngi đc coi nh mt ngun vn bên cnh các loi vn vt cht khác: vn
tin t, công ngh, tài nguyên thiên nhiên
14
Nh vy, ngun nhân lc là ngun cung cp sc lao đng cho sn xut, cung
cp ngun lc con ngi c v sc kho và trình đ chuyên môn, kin thc và trình
đ lành ngh phc v cho nhu cu hin ti và cho s phát trin ca trong tng lai.
Ngun nhân lc ca mt t chc đc hình thành trên c s ca các cá nhân
có vai trò khác nhau và đc liên kt vi nhau theo nhng mc tiêu nht đ
nh.
Ngun nhân lc khác vi các ngun lc khác ca doanh nghip do chính bn cht
ca con ngi. Nhân viên có các nng lc, đc đim cá nhân khác nhau, có tim
5
nng phát trin, có kh nng hình thành các nhóm đi, các t chc công đoàn đ bo
v quyn li ca h. H có th đánh giá và đt câu hi đi vi hot đng ca các
cán b qun lý, hành vi ca h có th thay đi ph thuc vào chính bn thân h
hoc s tác đng ca môi trng xung quanh. Do đó, qun tr ngun nhân lc khó
khn và phc tp h
n nhiu so vi qun tr các yu t khác ca quá trình sn xut
kinh doanh.
1.1.1.2 Khái nim qun tr ngun nhân lc
Qun tr ngun nhân lc là phi hp mt cách tng th các hot đng hoch
đnh, tuyn chn, duy trì phát trin, đng viên và to mi điu kin thun li cho
nhân s thông qua t chc nhm đt đc mc tiêu chin lc và đnh h
ng vin
cnh ca t chc
10
Qun tr ngun nhân lc nghiên cu các vn đ v qun tr con ngi trong
các t chc tm vi mô và có hai mc tiêu c bn:
Mt là, qun tr ngun nhân lc nhm s dng có hiu qu ngun nhân lc
đ tng nng sut lao đng và nâng cao tính hiu qu ca t chc.
Hai là, qun tr ngun nhân lc phi đáp ng nhu cu ngày càng cao c
a
nhân viên, to điu kin cho nhân viên đc phát huy ti đa các nng lc cá nhân,
đc kích thích, đng viên nhiu nht ti ni làm vic và trung thành, tn tâm vi
doanh nghip.
Qun tr ngun nhân lc trong nhng thp k gn đây ngày càng có ý ngha
quan trng đi vi s tn ti và phát trin ca doanh nghip khi trình đ nng lc
ca nhân viên đc nâng cao và mc đ trang b k thu
t ngày càng hin đi, công
vic ngày càng phc tp, mc đ cnh tranh gay gt trên th trng. Nhng thay đi
trong môi trng kinh doanh ngày nay đang làm xut hin nhiu ý kin cho rng
ngun nhân lc chính là ngun lc lâu dài và đc đáo to ra li th cnh tranh cho
doanh nghip trong kinh doanh hin đi. Tht vy, nhng thay đi trong môi trng
buc các công ty mun tn ti cng phi thay đi, ch đng sáng t
o vi công ngh
mi, sn phm mi, dch v mi đ đáp ng nhu cu ngày càng cao ca khách
6
hàng. Chính nhu cu này buc các doanh nghip phi thu hút, phát trin và duy trì
lc lng nhân viên cht lng đ duy trì li th cnh tranh ca mình.
1.1.2 Vai trò ca qun tr ngun nhân lc
Qun tr ngun nhân lc có vai trò quan trng trong t chc do s cnh tranh
ngày càng gay gt trên th trng, doanh nghip mun tn ti buc phi ci t theo
hng tinh gim, hiu qu mà trong đó yu t con ngi mang tính quy
t đnh.
Vai trò ca qun tr ngun nhân lc đc th hin qua các yu t sau :
2
- Qun tr đt hiu qu ti u nhm tng nng sut lao đng, tng cht lng
sn phm dch v, gim chi phí, tng v th cnh tranh ca doanh nghip
- H tr doanh nghip ng phó vi s thay đi ca công ngh, môi trng
kinh doanh thông qua vic tuyn dng, đào to và phát trin nhân viên
- áp ng và tha mãn nhu c
u ngày càng cao ca nhân viên, to điu kin
cho nhân viên phát huy nng lc cá nhân
- Khuyn khích, đng viên nhân viên làm vic tích cc, gn bó và trung thành
vi doanh nghip.
- Thc hin chin lc kinh doanh ca doanh nghip mt cách hiu qu thông
qua vic liên kt ngun nhân lc và các ngun lc khác.
Vì th, đ phát trin t chc bn vng và qun tr hiu qu, tt c các nhà
qun tr c
n có nhn thc, hiu bit và k nng qun tr ngun nhân lc phù hp.
Nghiên cu qun tr ngun nhân lc giúp cho nhà qun tr đt đc mc đích, kt
qu thông qua ngi khác, bit cách làm vic và hòa hp vi ngi khác, bit cách
lôi kéo ngi khác làm theo mình.
1.2 Nhng xu hng qun tr ngun nhân lc trong bi cnh hi nhp quc t
Trong bi cnh hi nh
p quc t, khi s giao thng gia các quc gia rt d
dàng, s phát trin nhanh chóng ca công ngh thông tin đã làm cho ranh gii v
đa lý, v sc tc không còn rào cn thì ngun nhân lc trong xu th phát trin cng
mang ý ngha toàn cu hóa và nh th , mc đ cnh tranh v ngun nhân lc cng
tr nên gay gt. Vi quan đim ngun nhân lc chính là ngun lc ct lõi ca t
7
chc, hot đng qun tr ngun nhân lc cng đòi hòi phi thay đi và phát trin
theo xu hng toàn cu đ doanh nghip có th gi đc nhân tài .
Qun tr ngun nhân lc hin đi ngày càng đc điu chnh theo nhu cu
thc t ca môi trng kinh doanh hin đi theo các xu hng sau :
Th nht, qun tr ngun nhân lc theo hng tip cn vi chi
n lc kinh
doanh. Theo quan đim qun tr ngun nhân lc truyn thng, nhà qun tr gii
quyt các hat đng mang tính hành chính, b phn nhân s truyn thng b tách
bit vi các hot đng ca t chc, quan đim qun tr ngun nhân lc ngày nay là
các hot đng qun tr ngun nhân lc luôn gn kt cht ch vi chin lc kinh
doanh c
a doanh nghip cùng hng đn vic to ra sc mnh và li th cnh tranh
ca t chc, ngun nhân lc phi là nn tng ca chin lc kinh doanh và mc tiêu
ca chin lc kinh doanh chính là mc tiêu ca qun tr ngun nhân lc.
Th hai, qun tr nhân tài đang là xu hng tt yu cho s phát trin. Vi nn
kinh t bin đng, vic qun lý t
t ngun nhân tài trong doanh nghip là yu t ct
lõi cho s phát trin, mang li li th cnh tranh cho các doanh nghip. Qun lý
nhân tài đc xem là mt chin lc kt hp các chc nng khác ca qun tr ngun
nhân lc nh t chc qun tr hành chính, lng thng cùng các phúc li theo
doanh s, s phát trin và hiu qu. Nhng gii pháp này mang đn mt b công c
hoàn thin giúp các t ch
c nm bt đc phng pháp tip cn chin lc theo
hng qun lý và gi chân nhân viên ca mình
Th ba, vic kt ni mng xã hi ngày nay nh mt phn trong các chc
nng qun tr ngun nhân lc. Hu ht nhân viên ngày nay đu mong mun làm
vic trong điu kin đc tip cn vi các mng xã hi đ hc hi và chia s thông
tin. Các mng xã hi c
ng giúp cho b phn nhân s nhn đc s phn hi liên tc
và tc thì t nhân viên đã tr nên quan trng không ch vi riêng ngi lao đng mà
còn vi c các t chc. Tuy nhiên, trong khi nhng trang này tr nên hu ích đi
vi vic giao tip, truyn thông, khai thác h s xin vic, tìm kim các khách hàng
tim nng và gn kt tinh thn tp th trong công ty thì chúng cng có th làm gim
nng sut và t
ng ri ro bo mt.
8
Th t, vic áp dng công ngh thông tin trong hot đng qun tr thông qua
vic s dng các phn mm qun lý, phn mm bo mt, thông tin giao tip t xa
qua internet giúp cho vic qun lý, lu tr thông tin, liên lc và trao đi, cng nh
x lý các vn đ đc nhanh chóng chính xác. iu này càng có ý ngha quan trng
đi vi các công ty đa quc gia có khong cách đa lý hot đng rng ln và lc
l
ng nhân viên đa chng tc.
Th nm qun tr ngun nhân lc hin đi phi theo xu hng đáp ng ngày
càng cao nhu cu ca nhân viên v lng thng và phúc li và to môi trng làm
vic linh hot v gi gic. ây cng chính là các hot đng ct lõi đ có th đng
viên và duy trì ngun nhân lc.
Jeff Alef, giám đc b phn nhân s ngân hàng nht Chicago đã nói :“ã
có m
t thi, ngun vn đc s dng nh là mt li th cnh tranh, nhng ngày nay
kh nng huy đng vn vi s lng ln là điu d dàng. Cng có lúc, công ngh
to ra cho bn mt li th cnh tranh, thm chí vic này cng d dàng đt đc
trong thi đi ngày nay cùng vi xu th toàn cu hóa và quc t hóa. Và cng có
lúc, c th là trong l
nh vc công nghip và dch v tài chính, khi mà chu k bán rã
ca sn phm rt dài. Gi đây, bn không th duy trì li th cnh tranh lâu dài da
trên loi sn phm hoc dch v mà bn cng hin. Li th duy nht và lâu dài là
con ngi”
20
T thc t khách quan này, cách tip cn mi v qun tr ngun nhân lc
phi là qun tr ngun nhân lc chin lc hay qun tr ngun nhân lc đnh
hng chin lc.
ã có nhiu hc gi đa ra các quan đim v qun tr ngun nhân lc chin
lc (SHRM). Mile& Snow (1984) cho rng SHRM “là mt h thng ngun nhân
lc nhm
đáp ng nhu cu ca chin lc kinh doanh”, MacMahan (1992) cho rng
SHRM là “đc tính ca các hành đng liên quan ti nhân s nhm to điu kin cho
doanh nghip đt đc các mc tiêu kinh doanh”.
15
Tác gi xin gii thiu mt đnh ngha th hin rõ ràng hn v mi quan h
ca HRM và chin lc kinh doanh , đnh ngha ca Boxall & Dawling (1990)
9
SHRM là “s tích hp các chính sách và hành đng HRM vi chin lc kinh
doanh”.
15
Nh vy, qun tr ngun nhân lc hin đi là qun tr chin lc ngun nhân
lc, trong đó chính sách và các hot đng ca chin lc qun tr ngun nhân lc
phi phù hp, có tác dng h tr xây dng chin lc kinh doanh đt mc tiêu ca
t chc và là c s đ to li th cnh tranh cho doanh nghip.
1.3 Các lý thuyt đng viên có liên quan đn công tác qu
n tr ngun nhân lc
1.3.1 Lý thuyt nhu cu ca Abraham Maslow
12
Lý thuyt nhu cu ca Maslow dù rt c đin (1943) nhng vn rt thích hp
trong vic xác đnh nhu cu con ngi. Thuyt nhu cu ca Maslow là thuyt đt
ti đnh cao trong vic nhn dng các nhu cu t nhiên ca con ngi.
Theo Maslow, nhu cu con ngi rt đa dng đc sp xp thành 5 bc nhu
cu theo bc thang t thp đn cao, nhng nhu cu bc thp phi
đc tha mãn
trc khi xut hin nhu cu bc cao hn. Các bc ca nhu cu con ngi đc sp
xp theo th t nh sau :
Hình 1.1 Bc thang nhu cu ca Maslow
12
Nhu cu v th cht và sinh lý
Nhu cu v an toàn và an ninh
Nhu cu v quyn s hu &
tình cm
Nhu cu v s kính mn
và lòng t trng
Nhu cu v s t
hoàn thin
10
Con ngi hành đng theo s kích thích ca nhu cu bn thân, khi tha mãn
nhu cu cp thp con ngi có xu hng mong mun tha mãn nhu cu cp cao hn
và nhu cu con ngi tác đng vào hành vi ca con ngi. Vì th nhà qun tr mun
tác đng vào hành vi ca nhân viên cn phi hiu rõ nhu cu h đang mun gì,
mc đ nào thì mi có th tác đng đc.
Trong doanh nghip nhà qun tr quan tâm đn vic
đáp ng các nhu cu cá
nhân có th bao gm :
- Nhu cu th cht và sinh lý : thông qua vic tr lng, thng, phúc li
công bng và chm sóc ba n, chuyn tham quan,…
- Nhu cu an toàn, an ninh : thông qua đm bo điu kin làm vic, khám
sc khe, đm bo công vic n đnh.
- Nhu cu quan h : to điu kin cho cá nhân đc giao tip, m rng mi
quan h, làm vi
c theo đi, nhóm.
- Nhu cu v lòng t trng : đáp ng thông qua vic khen thng, tuyên
dng, đc nêu ý kin, đc đi x và tr lng công bng, có đa v…
- Nhu cu v t hoàn thin : doanh nghip to c hi cho nhân viên phát
trin nng lc cá nhân, đ đt sáng kin và các c hi thng tin.
1.3.2 Lý thuyt hai nhân t ca Frederick Hezberg
16
Frederick Herzberg là nhà tâm lý hc ngi M, cha đ ca thuyt hai nhân
t (1959). xây dng hc thuyt hai nhân t, Herzberg đã tin hành phng vn
203 nhân viên k toán và k s ti M. Vic la chn hai đi tng trên đ phng
vn đc lý gii bi tm quan trng ca các ngh này trong hot đng kinh doanh
M. Phát hin ca Herzberg đã to ra mt s ngc nhiên ln vì nó
đã đo ln nhn
thc thông thng. Các nhà qun lý thng cho rng đi ngc vi tha mãn là bt
mãn và ngc li. Nhng, Herzberg li cho rng đi nghch vi bt mãn không phi
là tha mãn mà là không bt mãn và đi nghch vi tha mãn không phi là bt mãn
mà là không tha mãn .
11
Các nhân t liên quan đn s tha mãn đi vi công vic đc gi là nhân t
đng viên (Motivator) – nhân t bên trong. Các nhân t liên quan đn bt mãn đc
gi là các nhân t duy trì (Hygiene Factors) - nhân t bên ngoài.
Nhân t đng viên là tác nhân ca s tho mãn, s hài lòng trong công vic,
nh:
- t kt qu mong mun.
- S tha nhn ca t chc, lãnh đo và đng nghip.
- Trách nhim.
- S tin b, thng tin trong ngh
nghip.
- S tng trng nh mong mun.
Nhân t duy trì là tác nhân ca s bt mãn ca nhân viên trong công vic ti
mt t chc, có th là do:
- Ch đ, chính sách ca t chc.
- S giám sát trong công vic không thích hp.
- Các điu kin làm vic không đáp ng mong đi ca nhân viên.
- Lng bng và các khon thù lao không phù hp hoc cha đng nhiu
nhân t không công bng.
- Quan h vi
đng nghip "có vn đ".
- Quan h vi các cp (cp trên, cp di) không đt đc s hài lòng.
i vi các nhân t đng viên nu đc gii quyt tt s to ra s tha mãn
t đó đng viên ngi lao đng làm vic tích cc, chm ch hn. Nhng nu không
đc gii quyt tt thì to ra tình trng không tha mãn ch cha chc gây bt mãn.
Trong khi
đó đi vi các nhân t duy trì nu gii quyt không tt s to ra s bt
mãn, nu gii quyt tt s to ra tình trng không bt mãn ch cha chc có tình
trng tho mãn.
Thuyt này giúp cho các nhà qun tr bit đc các yu t gây ra s bt mãn
cho nhân viên và t đó tìm cách loi b nhng nhân t này. Ví d, nhân viên có th
bt mãn vi công vic vì mc lng ca h
quá thp, cp trên giám sát quá nghiêm
khc, quan h vi đng nghip không tt. Nh vy, nhà qun tr phi tìm cách ci
12
thin mc lng, gim bt giám sát và xây dng tình đng nghip tt hn. Tuy
nhiên khi các nhân t gây bt mãn đc loi b thì cng không có ngha là nhân
viên s hài lòng. Nu mun đng viên nhân viên, làm cho h hài lòng trong công
vic thì ngi qun tr cn chú trng đn tác đng vào nhng nhân t đng viên. Ví
d, nhân viên s cm thy hài lòng vi công vic khi h đc giao vic đúng kh
nng và tính cách ca mình, có c h
i đ hc tp, nâng cao k nng ngh nghip và
đc thng tin.
1.3.3 Lý thuyt công bng ca John Stacey Adams
17
Thuyt Công Bng là mt lý thuyt v s đng viên nhân viên do John
Stacey Adams, mt nhà tâm lý hc hành vi và qun tr đa ra vào nm 1963.
Thuyt Công Bng ca Adams đa ra nhng yu t ngm và mang tính bin đi tác
đng đn s nhìn nhn và đánh giá ca nhân viên v công ty và công vic ca h.
Adams cho rng, đ thành viên ca t chc gi đc nhit tình làm vic
tng đi cao thì s báo đáp trong t chc ph
i công bng, hp lý, làm cho các
thành viên ca t chc cm thy s phân phi ca t chc là công bng.
S công bng y đc đánh giá bng vic so sánh yu t đu ra (output) vi
đu vào (input) ca bn thân và ca đng nghip, theo công thc sau:
Op/Ip=Oq/Iq
Trong đó : Op là cm giác v s báo đáp mà bn thân nhn đc.
Oq là cm giác v s báo đáp mà đi tng so sánh nhn
đc.
Ip là cm giác v s cng hin ca bn thân đi t chc.
Iq là cm giác v s cng hin ca đi tng so sánh đi vi t chc.
Công thc này cho thy nu t s gia s báo đáp và s cng hin ca bn
thân tng đi so vi t s gia s báo đáp và cng hin ca
đi tng so sánh thì
ngi lao đng cho rng s phân phi ca t chc là công bng, nu s so sánh
tng đi ca t s O/I ca hai cá nhân không cân đi là không công bng . Có hai
tình trng không công bng, đó là:
Op/Oq< Ip/Iq
13
Tình trng không công bng bt li cho mình, ngh là h cm thy mình làm
vic vt v nhng không bng ngi đóng góp ít hn, ln sau không cn c gng
công sc na
Op/Oq > Ip/Iq
Tình trng không công bng th hai là tình trng không công bng có li cho
mình. Nu thành viên ca t chc cm thy s phân phi là không công bng h s
cm thy vui mng trong chc lát nhng sau đó s lo l
ng tình trng không công
bng này s nh hng đn s dánh giá ca đng nghip đi vi mình, nh hng
đn quan h gia mình đi vi nhng ngi khác trong t chc, do đó mà s cn
thn trong công vic ca thi k tip theo.
S phân tích trên cho thy theo lý lun v s công bng, s báo đáp mà thành
viên ca t chc nhn đc và mc đ tích cc c
a h trong công vic không có
mi quan h trc tip hay là mt con s tuyt đi mà đó ch là cm giác khi h so
sánh mc đ cng hin và s báo đáp ca t chc đi vi h và nhng ngi khác.
Nhng cm giác đó li nh hng đn thái đ tích cc ca ngi lao đng.
Thuyt Công Bng ng dng trong công tác qun tr, nhà qun lý c
n to
đng lc làm vic cho ngi lao đng bng s ghi nhn thành tích công vic, nhân
viên đc quan tâm hay tuyên dng kp thi. Ngoài ra, vic báo đáp bng vt cht
li ích hay thù lao nhn đc phi xem xét tng quan t l đóng góp và công bng
gia các cá nhân.
1.3.4 Lý thuyt thành tu ca James L.McClelland
18
Lý thuyt thành tu ca James (1988) tp trung to đng lc làm vic và ci
thin quá trình làm vic do đem li s tha mãn nhu cu thành tu ca con ngi.
James xem xét trên 3 loi nhu cu ca con ngi nh sau :
- Nhu cu thành tu là s c gng nhm đt đc nhng thành tu xut sc, s
n lc đ đt thành công v công vic mà bn thân h mong mun đ
c th hin
qua đánh giá kt qu thc hin công vic, qua ghi nhn thành tích công vic.
- Nhu cu quyn lc là nhu cu v s điu khin ngi khác c x theo cách
mà h mong mun th hin qua yu t đa v và uy tín
14
- Nhu cu liên minh và s mong mun có đc mi quan h thân thin gn gi
vi ngi khác đc th hin trong mc đ quan h thân thit vi lãnh đo và đng
nghip
Trong 3 nhu cu k trên thì nhu cu thành tu có mt đ phân phi càng ln
thì mc đ to đng lc làm vic hiu qu càng cao, có tác đng đng viên tt hn
so vi nhu cu quyn lc và liên minh.
1.3.5 Lý thuyt k vng ca Victor Vroom
19
Lý thuyt k vng ca Victor Vroom (1964) đánh giá đng lc làm vic ca
ngi lao đng có th xác đnh thông qua 3 yu t :
- K vng ca bn thân t vic c gng làm vic và s mong đi đt đc
thành qu và mc tiêu bn thân
- Phng tin là các yu t h tr cho công vic nh điu kin làm vic, mi
quan h
làm vic, s t ch …. đ hoàn thành công vic.
- Hp lc là phn ng v phn thng nhn đc so vi thành qu lao đng
mà h đóng góp.
Thuyt k vng ca Vroom đc xác đnh theo công thc :
ng lc = K vng * Phng tin * Hp lc
Theo Vroom s kt hp ca 3 yu t trên to ra đng lc làm vic khi và ch
khi ng
i lao đng nhn thc v 3 yu t trên đu là tích cc.
Hai lý thuyt thành tu ca James L.McClelland và k vng ca Victor
Vroom nêu ra các tác nhân to đng lc làm vic ca nhân viên trong đó nhu cu
mong mun đt đc nhng thành tu nht đnh trong công vic là rt quan trng.
Ngoài ra, các nhân t v môi trng làm vic và c hi phát trin bn thân cng góp
phn vào to đng lc làm vic. Vì th, nhà qu
n tr cn phi bit to đng lc làm
vic cho nhân viên thông qua vic to môi trng làm vic thun li bao gm
phng tin, thit b, điu kin làm vic, giao lu, c hi thng tin đ nhân viên có
đng lc phát huy nng lc to ra thành qu lao đng và các thành tu này phi
đc đánh giá tng thng đúng mc .
15
1.4 Các yu t nh hng đn qun tr ngun nhân lc
Qun tr ngun nhân lc là mt công vic luôn có liên quan đn con ngi,
vì th các tác nhân trong đi sng xã hi đu có nh hng đn công tác qun tr
ngun nhân lc. Có th chia ra thành hai nhóm yu t có nh hng, đó là các yu
t môi trng bên ngoài doanh nghip và các yu t ni b trong doanh nghip.
1.4.1 Môi trng bên ngoài :
Môi trng bên ngoài
nh hng đn ngun nhân lc bi các yu t sau :
- Hoàn cnh kinh t
- Dân s / lc lng lao đng
- Lut pháp
- Vn hóa – xã hi
- i th cnh tranh
- Khoa hc k thut
- Khách hàng
- Chính quyn vá các đoàn th
1.4.2 Môi trng bên trong :
Môi trng ni b nh hng đn ngun nhân lc bi các yu t sau :
- S mng và mc tiêu ca công ty
- Chính sách, chin lc c
a công ty
- Vn hóa ca công ty
- C đông và công đoàn
1.5 Các chc nng c bn ca qun tr ngun nhân lc.
1.5.1 Nhóm chc nng thu hút ngun nhân lc
1.5.1.1 Hoch đnh ngun nhân lc
Hoch đnh ngun nhân lc là quá trình nghiên cu, xác đnh nhu cu ngun
nhân lc, đa ra các chính sách và thc hin chng trình, hot đng bo đm cho
doanh nghip có đ ngun nhân lc v
i các phm cht, k nng phù hp đ thc
hin công vic có nng sut, cht lng và hiu qu cao.