NHỮNG KIM LOẠI NẶNG CÓ ĐỘC TÍNH CAO
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.15 MB, 27 trang )
NHNG KIM LOI NNG C ĐỘC TÍNH CAO
KIM LOẠI NẶNG TRONG ĐỜI SỐNG HIỆN NAY
•
!"#$#%&#$#'()*+, #$/0-123#%/%4-5%6(7#89-/+:+#$:;#$/!89-
#%<*/%0-%/%;-%<*1=#$>:>--?5@#%:ABCD!+/!"#$-0-E&+'#$+:F#%
1G/H5/%IJG(B.#B+"K8J*H#1GBA%>*D#%L#,:M-%NJG5%O##P-Q+1?#
:<#$>:>-/%4-5%6(%O#-%F(-%R#%JGS#%/!T#$#$>:>-(A#@#%K"/%;-
'#EU#%V(-0-%"0-%?/,-0-W(J"T#X#$@-%JYD,$ZD%T/!"#$-[/%I(G-%8+
+J8\#$%]/:8^-%H*)*C-Q+#M
•
G#$#$GD#$>:>-/%4-5%6(K"-0-W(J"T#X#$-G#$:8^-)*+#/Z(#%<*
%[#E7#%&#$/0-%TW%.#J8\#$-Q+#M:_193;-W%`a#$8\bL*Kc#$1G
E734$+/'#$-Q+J"T#$*D-[.#%V(#GD/!"#$-*>-3_#$
•
Kim loại nặng là những kim loại có khối lượng riêng lớn hơn 5g/cm
3
.Một số kim
loại nặng có thể cần thiết cho sinh vật, chúng được xem là nguyên tố vi lượng.
Một số không cần thiết cho sự sống, khi đi vào cơ thể sinh vật có thể không gây
độc hại gì. Kim loại nặng gây độc hại với môi trường và cơ thể con người khi hàm
lượng của chúng vượt quá tiêu chuẩn cho phép.
•
2#/T-M#%<*#$*DL#/_W(J"T#X#$-M/%IJG#$*d#$ZD.#%V(/%4-
5%6(,#%8#$#%&#$#$*DL#/_%+D:8^-#%e-:]##%?/JG-%F,/%QD#$Z#,-+K(,
asen, kẽm, thiếc…
KHÁI NIỆM
Làm suy giảm chức năng thần kinh
Làm suy giảm chức năng thần kinh
Rối loạn chức năng hệ thống miễn dịch
Rối loạn chức năng hệ thống miễn dịch
Sự mất cân bằng độ pH và acid
Sự mất cân bằng độ pH và acid
Bệnh động mạch vành
Bệnh động mạch vành
Sự suy giảm năng lượng
Rối loạn nội tiết và hệ thống sinh sản
Rối loạn nội tiết và hệ thống sinh sản
Việc chữa trị khó khăn và ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe
Việc chữa trị khó khăn và ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe
Ảnh hưởng
của độc
tính kim
loại nặng
Ảnh hưởng
của độc
tính kim
loại nặng
•
3a#%+D-f#$gJG/%T-%@#
•
hi%2*31G3_#$*DL#/jkkh%_J8^#$
#$*DL#/j-Q+#MEl#$mn,op
•
3a#JO#:O*bL#:8^-JEa!/*3+$#*3qr;-s
1]/1<#M1G"#'(tpuv3a#-M#%<*KT#$
/%c%F#%(G*1G#$q5%Z#/j5%W(s1G(>/1G
KT#$(G*:a#1GB0(q0W(sw+KT#$-M@#%
W(J"T-Q++3a#19-?*/!x-b#%/%IW%0-#%+*
-Y#$:8^-S(/%?D/!"#$/4#%L##%8#$#M
-%*#$%+D/d#/TK89KT#$-0-%^5-%?/
+3a#*+1G+3a#+/3a#1G-0-%^5-%?/-Q+#M
:8^-3jK=#$JG(/%*_-/!yKU-%%T,/%*_-/!y
-`,/%*_-/!y3Z*1G/!"#$(>/J"T/-0-%^5W(
•
3a#1<@#%-%?/%M+%g-!?/$_#$19#$*DL#/_
:;#$/!L##Mtrong bảng tuần hoàn hóa học JGphotpho
4/8[#$/4J9#:]#(;-+3a#3z/%+D/%]5%O##G"
-%"5%_/5%"/!"#$-0-5%C#;#$%M+3#%%g-1G1F
/%]#M$ZD!+ngộ độc*D#%L#,7-0-J<*/%?5%[#
(;-$ZD#$>:>-/%F-0-%^5-%?/+3a#%f+/+#JT
:M#$1+/!f-Q+-0-chất kích thích 1G:A/y#$5%P
E]#19-0-J<*#%`#%8JG-0-J"T/%*_--%&+E2#%
-%"-"##$8\1G"$&+/%]W{t|
•
Trong thời kỳ đồ đồng, asen thường được đưa vào trong đồng thiếc để làm cho
hợp kim trở thành cứng hơn (gọi là "đồng thiếc asen").
•
Ở Anh, trong thời đại Victoria, 'asen' ('asen trắng' không màu, kết tinh, hòa tan)
được trộn lẫn với dấm và đá phấn và phụ nữ ăn nó để cải thiện nước da mặt của
họ, làm cho da mặt của họ trở thành nhạt màu hơn để thể hiện họ không làm việc
ngoài đồng. Asen cũng được cọ xát vào mặt và tay phụ nữ để 'cải thiện nước da'.
•
Việc sử dụng ngẫu nhiên asen trong làm giả thực phẩm đã dẫn tới ngộ độc kẹo
Bradford năm 1858, gây ra cái chết của khoảng 20 người và làm khoảng 200
người khác bị bệnh do ngộ độc asen.
$*d##%V(3a#
•
Thức ăn, nước uống, khí thở có chứa arsenic.
–
Một số thuốc dược thảo (Ấn độ/Pakistan) có chứa Asen
–
Khai thác nước ngầm có chứa Asen.
•
Công nhân làm việc trong nhà máy, có không khí nhiễm bụi As, lâu ngày tích
lũy trong cơ thể.
•
Hít khói khi đốt cháy gỗ đã có tẩm hóa chất có chứa arsen để bảo vệ chống mối
mọt.
•
Sống gần khu vực có thải khói nhiễm arsen.
•
Sống ở khu vực có núi đá nhiễm arsen cao.
•
3a#1G#%<*%^5-%?/-Q+#MJG#%&#$-%?/-4-W}:>-3a#5%01~12-3C#B*?/
/%.#$)*+(>/3_-[-%]
•
•-%*/!F#%+BR/-/!-,+3a#;--%]5D!*1+/Ka%DK!"$a#+€+1GEl#$-0-%-T#%/!+#%
195%_/5%+/#M/%0"E`5%_/5%"!DJ+/%M+.B%M+,1F/%];--%])*0/!F#%W%j
•-MJL#)*+#/9#'#$J8^#$,%.%?5-Q+b/%I1G/P#$%^5C#3#%-Q+
5a!.BR/%:!.-Y#$/'#$JL#,:<*#GD-M/%I/T"/%G#%-0-KT#$.BD%"T/%M+1G3;-
-'#$.B%M+0--+#/%25/!+":P-%?/#GDK‚#/9-0-%]//y%>-%;#$!_J"T#
-%;-#'#$:+-[)*+#
Độc tính của Asen:
ƒ3a#-M/%I$ZD!+to-'#E2#%W%0-#%+*0-C#%%87#$-%R#%:_193;-
W%"„-"##$8\JG(Wa"/=5!"/a#K"/T"5%;-19+3a#1G5%0%*{)*0
/!F#%5%"/5%"%"0…$ZD*#$/%8bI*(.K+,5%P,5%])*C#,B"+#$†
ƒL*-%*6##89-*_#$)*D:U#%+3a##%`%[#v,vt($‡J
•
Chì-MWR%2*JGPb1G-M3_#$*DL#/jJG|p%FJG
(>/W(J"T(<(,#X#$,:>-%T1G-M/%I/T"%F#%
%F-M(G*/!e#$B+#%W%(9-e/#%8#$Ee/:O*BN#
(G*/%G#%B0(W%Rb]5Bx-19W%.#$W%R%FKc#$
/!"#$BZDK4#$,e-)*D-%F,:T#,1GJG(>/5%O#-Q+
#%<*%^5W(%F-M3_#$*DL#/_-+"#%?//!"#$
-0-#$*DL#/_E<#
•
Chì là nguyên tố có độc tính cao đối với sức khoẻ con người.
Chì gây độc cho hệ thần kinh trung ương, hệ thần kinh ngoại
biên, tác động lên hệ enzim có nhóm hoạt động chứa hyđro.
Người bị nhiễm độc chì sẽ bị rối loạn bộ phận tạo huyết (tuỷ
xương). Tuỳ theo mức độ nhiễm độc có thể bị đau bụng, đau
khớp, viêm thận, cao huyết áp, tai biến não, nhiễm độc nặng có
thể gây tử vong. Đặc tính nổi bật là sau khi xâm nhập vào cơ
thể, chì ít bị đào thải mà tích tụ theo thời gian rồi mới gây độc.
- Chì đi vào cơ thể con người qua nước uống, không khí và thức
ăn bị nhiễm chì.
- Chì tích tụ ở xương, kìm hãm quá trình chuyển hoá canxi bằng
cách kìm hãm sự chuyển hoá vitamin D.
- Tiêu chuẩn nước uống và nước sạch đều quy định hàm lượng
chì nhỏ hơn 0,01 mg/l.
Độc tính của chì
•
%V(-%F-M/%IK‚#:]#1.3#%,3CD/%+,(e-5%C!_J"T#1</%O#W#%•/!„
a(,-%N3_ˆ3zW%.#$-+",:.W%-M#%&#$EI*%2#!_J"T#%G#%1"@-%
J*‰/!"#$-[/%I(>/-0-%-%H(-%T5#L#-0-/!2*-%;#$3zW%.#$:8^-#%H#
E]/WU5/%\
•
$>:>--?5@#%R/$X5,/%8\#$KV#!+K"'#5%C/%;-'#-M-%;+(>/J8^#$
-%F,/*DR/#%8#$JL#/=-%G#$#$GD,3+*(./1G#'(3z-M#%&#$/!2*-%;#$
:X-%2*%[/%7/%_,38#$J^191<#:a#,K+1G#$,:+*E=#$K&K>,/0"EM#,
:+*W%95B8[#$,/+DEUE]#KT#$,(T-%D]*,#89-bI*R/,5%=#&KVEU36D/%+
2. Thuỷ ngânq$s
•
h%1G"-[/%I,/%QD#$Z#3zJL#W]/19#%M(3*JŠDK!DJJG(/%+D:P%"T/:>#$
-Q+#%M(ƒ/!"#$-?*/!x-5%Z#/j-Q+-0-a#€D(a
•
%QD#$Z#:g#$JT/!"#$-0-_#$/%H#‹*?/%2#5!"/a#/!"#$#89-bI*
•
h% 1G" -[ /%I /%QD #$Z# E]# :P /%G#% KT#$ (a/%DJ /%QD #$Z# : W%e5 #[
/!"#$-[/%I1G#M%f+/+#:8^-/!"#$J5K#L#-MW%C#'#$@-%/=JT/!"#$-[
/%IJZ*%[#
•
JWDJ(a!-*!+J-M-%*P-+!E"##$e#/%8\#$%?5/%*1G"-[/%I#%<*%[#1G
-Y#$$ZD:>--%"-[/%I#%<*%[#
•
a/DJ/%QD#$Z#!?/KV%?5/%*1GJL##A"$ZDE2#%/Z(/%O#
•
$C#%%87#$!?/!Œ!2/:]#/%+#%,$ZDKU/H/EG"/%+,!_J"T#3#%Ji,$ZD
#%&#$/+E]#W%.#$-%j+/!U:8^-h%#$8\(•#%I(:>-/%F:;+-"#3#%!+
-M/%IJG)*0/%+
Thuỷ ngân dễ bay hơi ở nhiệt độ thường nên nếu hít phải sẽ rất độc. Thuỷ ngân có
khả năng phản ứng với axit amin chứa lưu huỳnh, các hemoglobin, abumin; có
khả năng liên kết màng tế bào, làm thay đổi hàm lượng kali, thay đổi cân bằng
axit bazơ của các mô, làm thiếu hụt năng lượng cung cấp cho tế bào thần kinh.
Trẻ em bị ngộ độc thuỷ ngân sẽ bị phân liệt, co giật không chủ động. Trong nước,
metyl thủy ngân là dạng độc nhất, nó làm phân liệt nhiễm sắc thể và ngăn cản quá
trình phân chia tế bào.
- Tiêu chuẩn nước uống và nước sạch đều quy định hàm lượng thủy ngân phải nhỏ
hơn 0,001 mg/l.
•
Người phụ nữ Nhật với đứa con của mình là nạn nhân
của bệnh "Minamata Disease", do nhiểm độc thủy ngân ở
Minamata, Nhật bản, năm 1973. Đứa con gái dị hình trong
vòng tay của mẹ, cũng như nhiều bà mẹ khác mắc phải
chứng bệnh này có liên quan đến nền công nghiệp phân
bón, hóa dầu mỏ và công nghiệp chất dẽo Đã đổ xuống
vịnh Minamata khỏang 27 tấn thủy ngân từ năm 1932 đến
1968 ở Nhật Bản làm cho trên 10,000 dân chịu ảnh hưởng
do ăn hải sản ở nơi này.
/!89-:ZD
n+K(qKs
•
Là nguyên tố kim loại tương đối mới với con người
•
Nguồn nhiễm:
–
Sự bào mòn đá tự nhiên có chứa Cadmium
–
Lò nấu đồng, chì và kẽm làm bay ra cadmium
–
Hút thuốc lá (mỗi điếu thuốc chứa 1-2 µg Cd)
•
Những ứng dụng Cadmium:
–
Mạ kim loại
–
Làm pin sạc Nickel-Cadmium.
–
Hợp kim để hàn
–
Làm màu sơn (xanh nước biển)
–
Chất ổn định chất dẻo.
–
Hóa chất trong kỹ thuật nhiếp ảnh
–
Làm thuốc diệt nấm
•
Dễ dàng hấp thu và tích lũy trong thực vật.
•
Cơ chế tác động:
–
Gắn vào nhóm –SH
–
Cạnh tranh với Zn và Se cho tất cả các metalloenzyme
–
Cạnh tranh với calcium ở vị trí gắn (calmodulin)
•
Độc tính đối với thận:
–
Cd tự do gắn vào tiểu cầu thận
–
Làm mất chức năng của ống lượn gần trong thận.
•
Độc hại phổi:
–
Viêm phù và khí thủng phổi bởi cadmium giết chết đại bạch cầu phổi
•
Ảnh hưởng lên bộ xương:
–
Gây loãng xương và nhuyễn xương
(pseudofractures)
•
Gây ung thư:
–
Gây ung thư trên động vật thí nghiệm
–
~8% của ung thư phổi có thể qui cho là do Cdmium
–
Tiêu chuẩn nước uống quy định Cadimi nhỏ hơn
0,003 mg/l.
Itai-itai victim
5.Kẽm (Zn)
hz(JG/%G#%5%O#/4#%L#-Q+/%;-'#1G-O#/%]/-%":\3_#$-"##$8\>/
W%6*5%O#(‚*-*#$-?5%G#$#$GD/yv,tm:]#v,pu($Ž#‡W$/%I/!g#$M
-%*#$,/?/-C-0-J"T:>#$1H/:<*-%U*:4#$:8^-Wz(,W(J"T(GR/$ZD:>-
#]*%G(J8^#$/%?51GW%6*5%O#'#-%;+#%<*:d#$,3e/1G-%U*/0-:>#$/8[#$
%•$&+-0-D]*/_W%0-
•
"-M$9%T#EC":C(-%e--%e#$&+#d#$:>Wz(-M/!"#$W%6*5%O#'#EF#%/%8\#$%G#$
#$GD,19J<*J8^#$Wz(-M/%I$ZD#$>:>-K"@-%J*‰,-%"#L#19%G(J8^#$Wz(:8^-)*D
:U#%$9%T#/!"#$/%;-'#q/yu:]#tv55(sW%.#$C#%%87#$:]#3;-W%`a#$8\bL*Kc#$
•
$>:>-K"Wz(-Y#$JG#$>:>-K"-?5@#%,K"'##%O(5%C(>/J8^#$J9#Wz(quƒtv$
Žn%"X-kƒuŽ#Jps-M/%I$ZD-%]/#$8\19/!2*-%;#$#%8-M1UW(J"TW%M-%U*1GK+
K•#$/!"#$(2#$,#.#,bL*-%CD,(d%.JT#%,(T-%:H5W%z,-%]/3+*tv:]#n|$ZD
