B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.HCM
LÊ HUNH NGUYÊN THÁI
XÂY DNG CHIN LC KINH DOANH CHO CÔNG
TY C PHN XÂY DNG S 1 (COFICO) ĐN NĂM
2020
LUN VN THC S KINH T
TP.H Chí Minh - Nm 2012
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.HCM
LÊ HUNH NGUYÊN THÁI
XÂY DNG CHIN LC KINH DOANH CHO CÔNG
TY C PHN XÂY DNG S COFICO ĐN NĂM
2020
Chuyên ngành: Qun tr kinh doanh
Mã s: 60340102
LUN VN THC S KINH T
NGI HNG DN KHOA HC:
GS.TS HOÀNG TH CHNH
TP.H Chí Minh - Nm 2012
LI CAM OAN
Tôi xin cam đoan lun vn Thc s này là công trình nghiên cu đc lp ca tôi. Các s
liu, kt qu nghiên cu trong lun vn này là trung thc và có trích ngun.
Ni dung ca công trình nghiên cu này cha tng đc ai công b trong bt k công
trình nghiên cu nào khác.
Thành ph H Chí Minh, ngày tháng nm 2012
Tác gi lun vn
Lê Hunh Nguyên Thái
LI CÁM N
Li đu tiên tôi xin chân thành cm n GS.TS. Hoàng Th Chnh ngi đã trc tip
hng dn tôi thc hin lun vn này mt cách tn tình và chu đáo. Trong quá trình
nghiên cu, tôi đã hc hi đc nhng kin thc và phng pháp nghiên cu khoa hc
và b ích.
Tôi xin bày t lòng bit n sâu sc đn Quý Thy, Cô Khoa Qun Tr Kinh doanh và
Khoa Sau i hc trng i hc Kinh T thành ph H Chí Minh đã trang b cho tôi
nhng kin thc quý báu, giúp tôi tip cn t duy khoa hc, phc v cho công tác và
cuc sng.
Cui cùng xin chân thành cm n tt c Ban Giám c cùng Trng, Phó các phòng
ban Công ty C phn xây dng s 1 cùng các chuyên gia đang công tác trong ngành
xây dng đã h tr tôi trong vic thu thp s liu, phát phiu thm dò ý kin, phng
vn chuyên gia to điu kin cho tôi hoàn thành tt lun vn ca mình.
Trong quá trình thc hin, mc dù đã ht sc c gng đ hoàn thin lun vn, trao đi
và tip thu các ý kin đóng góp ca Quý Thy Cô và bn bè, tham kho nhiu tài liu
song cng không th tránh khi sai sót. Rt mong nhn đc nhng thông tin đóng
góp, phn hi qúy báu t Quý Thy Cô và bn đc.
Xin chân thành cám n.
Thành ph H Chí Minh, ngày tháng nm 2012
Tác gi lun vn
Lê Hunh Nguyên Thái
MC LC
PHN M U 1
1. LÝ DO CHN TÀI 1
2. MC TIÊU CA TÀI 2
3. I TNG VÀ PHM VI NGHIÊN CU 2
4. PHNG PHÁP NGHIÊN CU 2
5. KT CU LUN VN 3
CHNG 1: C S LÝ LUN V CHIN LC KINH DOANH 5
1.1. KHÁI NIM V CHIN LC KINH DOANH 5
1.2. VAI TRÒ CHIN LC KINH DOANH 6
1.3. PHÂN LOI CHIN LC KINH DOANH 6
1.3.1 Phân loi theo cp đ qun lý 6
1.3.1.1 Chin lc cp công ty 6
1.3.1.2 Chin lc cp kinh doanh (SBU) 7
1.3.1.3 Chin lc cp chc nng 7
1.3.2. Phân loi chin lc kinh doanh theo chc nng 7
1.3.2.1 Nhóm chin lc tng trng tp trung 7
1.3.2.2 Nhóm chin lc phát trin hi nhp 8
1.3.2.3 Nhóm chin lc đa dng 8
1.3.2.4 Nhóm chin lc khác 9
1.3.3 Nhng u đim và nhc đim ca chin lc kinh doanh 9
1.4 QUY TRÌNH XÂY DNG CHIN LC KINH DOANH 9
1.4.1 Xác đnh s mng ca t chc 9
1.4.2 Xác đnh mc tiêu chin lc 10
1.4.3 Phân tích môi trng bên ngoài 10
1.4.3.1 Môi trng v mô 10
1.4.3.2 Môi trng vi mô 12
1.4.4 Phân tích yu t bên trong 14
1.4.5 Xây dng và la chn chin lc 16
1.4.5.1 Các công c đ xây dng chin lc 16
1.4.5.2 La chn chin lc 21
KT LUN CHNG 1 21
CHNG 2: PHÂN TÍCH MÔI TRNG KINH DOANH CA CÔNG TY C
PHN XÂY DNG S 1 (COFICO) 22
2.1 GII THIU V CÔNG TY COFICO 22
2.1.1 Lch s hình thành và phát trin ca công ty COFICO 22
2.1.2 C cu t chc COFICO 23
2.1.3 Kt qu hot đng kinh doanh 25
2.2 PHÂN TÍCH MÔI TRNG BÊN NGOÀI 25
2.2.1 Môi trng v mô 25
2.2.1.1 Yu t kinh t 25
2.2.1.2 Yu t chính tr và lut pháp 28
2.2.1.3 Yu t vn hoá xã hi, dân s 28
2.2.1.4 Yu t công ngh 30
2.2.2 Môi trng vi mô 30
2.2.2.1 i th cnh tranh 30
2.2.2.2 Khách hàng 34
2.2.2.3 Nhà cung cp. 35
2.2.2.4 Các đi th cnh tranh tim nng 35
2.2.2.5 Sn phm thay th 36
2.2.3 Ma trn đánh giá các yu t bên ngoài EFE 36
2.3 PHÂN TÍCH YU T BÊN TRONG 38
2.3.1 Ngun nhân lc 38
2.3.2 Tài chính 40
2.3.3 Sn xut, thi công 43
2.3.4 Marketing 43
2.3.5 Cht lng Sn phm và giá c 44
2.3.6 Nng lc lãnh đo và qun lý 45
2.3.7 Nghiên cu và phát trin 45
2.3.8 H thng thông tin 46
2.3.9 Chui giá tr 46
2.3.10 Nng lc ct lõi 50
2.3.11 Ma trn đánh giá các yu t bên trong 50
KT LUN CHNG 2 52
CHNG 3: XÂY DNG CHIN LC KINH DOANH CHO COFICO N
NM 2020 53
3.1 D BÁO NHU CU TH TRNG XÂY DNG 53
3.2 S MNG VÀ MC TIÊU CA COFICO 56
3.2.1 S mng ca COFICO 56
3.2.2 Mc tiêu chin lc ca COFICO 56
3.2.2.1 Cn c xác đnh mc tiêu 56
3.2.2.2 Các mc tiêu ca COFICO 57
3.3 XÂY DNG CHIN LC KINH DOANH 57
3.3.1 Xây dng ma trn SWOT 57
3.3.2 Các chin lc kinh doanh ca COFICO 60
3.3.2.1 Chin lc thâm nhp th trng 66
3.3.2.2 Chin lc phát trin sn phm vi cht lng cao 66
3.3.2.3 Chin lc đa dng hóa kinh doanh 66
3.3.2.4 Chin lc nâng cao nng lc cnh tranh 67
3.3.2.5 Chin lc liên doanh, liên kt 67
3.4 CÁC GII PHÁP 67
3.4.1 Gii pháp v c cu b máy t chc và phát trin ngun nhân lc 67
3.4.2 Gii pháp v Tài Chính 68
3.4.3 Gii pháp v đu t thêm máy móc thit b và đi mi công ngh 69
3.4.4 Gii pháp v giá c 70
3.4.5 Gii pháp v cht lng sn phm 71
3.4.6 Gii pháp v Marketing và phát trin thng hiu 72
3.4.7 Gii pháp đu thu 73
3.4.8 Gii pháp v liên doanh liên kt 74
3.5 KIN NGH 75
KT LUN CHNG 3 78
PHN KT LUN 79
TÀI LIU THAM KHO
CÁC PH LC
DANH MC CÁC CH VIT TT
BS :Bt đng sn
TTBS :Th trng bt đng sn
TTCK :Th trng chng khoán
COFICO :Công ty c phn xây dng s 1
FDI :Vn đu t trc tip nc ngoài (Foreign Direct Investment)
CPI :Ch s giá tiêu dùng
GDP :Tng sn phm quc ni
IMF :Qu tin t Th gii (Intertational Monetary Fund)
TP.HCM :Thành ph H Chí Minh
VN :Vit Nam
WB :Ngân hàng Th gii (World Bank)
WTO :T chc thng mi Th gii (World Trade Organization)
SO :Strengths Opportunities
ST :Strengths threats
WT :Weaknesses threats
WO :Weaknesses Opportunities
SWOT :Strengths Weaknesses Opportunities Threats
QSPM :Ma trn hoch đnh chin lc có th đnh lng
EFE :Ma trn đánh giá các yu t bên ngoài
IFE :Ma trn đánh giá các yu t bên trong
C.I.M :Ma trn hình nh cnh tranh
DANH MC CÁC BNG BIU
Bng 1.1: Mu ma trn EFE 16
Bng 1.2: Mu ma trn IFE 17
Bng 1.3: Mu ma trn hình nh cnh tranh (C.I.M) 18
Bng 1.4: Mu ma trn SWOT 19
Bng 1.5: Mu ma trn QSPM 20
Bng 2.1: Kt qu hot đng kinh doanh t 2009-2011 25
Bng 2.2: Tc đ tng trng GDP Vit Nam giai đon 2005-2015 26
Bng 2.3: T l lm phát và CPI nm 2009-2015 26
Bng 2.4: Dân s Vit Nam giai đon 2010-2050 29
Bng 2.5: Kt qu hot đng kinh doanh ca Coteccons t 2009-2011 31
Bng 2.6: Kt qu hot đng kinh doanh ca Hòa Bình t 2009-2011 32
Bng 2.7: Ma trn hình nh cnh tranh COFICO, Coteccons và Hòa Bình 33
Bng 2.8: Ma trn đánh giá các yu t bên ngoài (EFE) ca COFICO 37
Bng 2.9: C cu và trình đ lao đng nm 2011 ca Công ty 39
Bng 2.10: Ch tiêu tng trng 2009-2011 41
Bng 2.11: Ch tiêu kh nng sinh li 41
Bng 2.12: Ch tiêu v thanh toán và c cu ngun vn nm 2009-2011 42
Bng 2.13: Bng tóm tt chui giá tr ca công ty 47
Bng 2.14: Bng đánh giá tác đng ca các ngun lc đn chui giá tr 47
Bng 2.15: Bng đánh giá các ngun lc ct lõi ca công ty 50
Bng 2.16: Ma trn đánh giá các yu t bên trong IFE ca công ty 50
Bng 3.1 : D báo nhu cu nhà ti TP.HCM 2015-2025 53
Bng 3.2: D báo nhu cu vn phòng ti TP.HCM 2015-2025 54
Bng 3.3 : D báo nhu cu mt bng bán l ti TP.HCM 2015-2025 55
Bng 3.4: D báo nhu cu khách sn ti TP.HCM 2015-2025 56
Bng 3.5: Ma trn SWOT ca COFICO 58
Bng 3.6: Các phng án chin lc 60
Bng 3.7: Ma trn QSPM nhóm S/O 63
Bng 3.8: Ma trn QSPM nhóm S/T 64
Bng 3.9: Ma trn QSPM nhóm W/T 65
DANH MC CÁC HÌNH V, TH
Hình 1.1: S đ mô hình nm tác lc cnh tranh ca Michael E. Porter 12
Hình 2.1: S đ t chc ca COFICO 26
1
PHN M U
1. LÝ DO CHN TÀI
Vit Nam là nn kinh t mi ni và là môi trng đu t hp dn trên th gii.
Trong nhng nm qua, kinh t Vit Nam tng trng vi tc đ nhanh, cùng vi vic
gia nhp T chc thng mi th gii (WTO), Vit Nam đã khng đnh v th trên
thng trng quc t. Vit Nam nói chung và thành ph H Chí Minh nói riêng đang
trên đà phát trin nhanh, nhu cu v sn phm bt đng sn nh nhà , cao c vn
phòng, trung tâm thng mi, khách sn, nhà xng v.v. là rt ln. Th trng xây
dng đc đánh giá là rt giàu tim nng, điu đó ha hn nhng c hi kinh doanh
ln cho COFICO và các doanh nghip xây dng Vit Nam. Ngành xây dng là ngành
sn xut vt cht có quy mô ln, chim mt v trí quan trng trong nn kinh t quc
dân và là ngành đc thù, có tính phc tp cao đòi hi nhiu điu kin đc bit. COFI-
CO nói riêng, ngành xây dng nói chung đã góp phn đáng k vào quá trình phát trin
kinh t xã hi ca thành ph H Chí Minh.
Tuy nhiên, COFICO đã và đang chu nh hng nng n t cuc khng hong
kinh t toàn cu mà c th s bin đng xu ca th trng tài chính tin t; s suy
gim ca th trng chng khoán (TTCK); lãi sut ngân hàng tng cao; giá nguyên vt
liu xây dng gia tng đáng k; th trng bt đng sn (TTBS) đóng bng toàn din,
tn kho BS ln đã nh hng đn thanh khon th trng tài chính. COFICO chu
hu qu nng n vì nhng khon n xu ca ch đu t mt kh nng thu hi, lãi sut
vay tng cao, nhiu d án tm ngng thi công hoc thanh lý, d án khác tip tc thi
công thì b l nhiu do bin đng mnh v giá nguyên vt liu.
Vì vy, đ tn ti và phát trin trong thi gian ti khi mà nn kinh t vn tip tc
chu tác đng mnh ca khng hong kinh t kéo dài, s cnh tranh ngành xây dng
càng gay gt gia các doanh nghip trong nc và các đi th nc ngoài vi th mnh
v tài chính, k thut và công ngh, COFICO cn thit phi tìm ra hng đi và xây
2
dng chin lc phát trin kinh doanh dài hn đ hng đi y tr thành hin thc và
giúp COFICO tn dng nhng c hi, gim thiu các nguy c t môi trng kinh
doanh, cng nh tng cng các đim mnh và hn ch đim yu.
Vi lý do trên, tác gi đã la chn nghiên cu đ tài: “Xây dng chin lc kinh
doanh cho Công ty C phn xây dng s 1 (COFICO) đn nm 2020” đ làm Lun vn
tt nghip Thc s kinh t.
2. MC TIÊU CA TÀI
Mc tiêu ca đ tài là xây dng chin lc kinh doanh cho Công ty c phn xây
dng s 1 (COFICO) đn nm 2020, đ thc hin đc mc tiêu tác gi tin hành công
vic sau đây:
H thng hóa các lý thuyt có liên quan đn chin lc kinh doanh.
Phân tích, đánh giá các yu t môi trng bên ngoài và bên trong ca COFICO
đ xây dng chin lc kinh doanh cho COFICO.
Xây dng và chn la chin lc kinh doanh cho COFICO đn nm 2020.
xut mt s gii pháp và kin ngh nhm thc hin chin lc kinh doanh
đn nm 2020.
3. I TNG VÀ PHM VI NGHIÊN CU
3.1 i tng nghiên cu
i tng nghiên cu là xây dng chin lc kinh doanh cho công ty COFICO.
3.2 Phm vi nghiên cu
Phm vi nghiên cu là chin lc kinh doanh cho công ty COFICO đn nm
2020.
4. PHNG PHÁP NGHIÊN CU
4.1 Ngun d liu
tài s dng ngun đa d liu, c th:
D liu thng kê: d liu đc thu thp t s liu thng kê ca Cc thng kê thành
ph H Chí Minh, t sách, báo, tp chí, s liu thng kê t các công ty t vn v
3
lãnh vc xây dng, bt đng sn nh EDAW, CBRE, Cafeland đ có thông tin liên
quan đn vic nghiên cu đ tài.
D liu ngun ni b: ngun d liu thu thp t ngun ni b ca COFICO nh báo
cáo tài chính, báo cáo thng niên, báo cáo qun tr hàng nm đ có thông tin liên
quan đn hot đng thc tin ca COFICO trong nhng nm va qua và ngun d
liu ni b khác nh báo cáo tài chính, báo cáo thng niên t các công ty đi th
nh Coteccons, Hòa Bình đ làm c s đánh giá, so sánh COFICO vi các công ty
hot đng cùng ngành.
D liu điu tra: D liu điu tra t phng vn các chuyên gia trong ngành xây dng
thông qua bng câu hi đ làm c s lý lun cho vic nghiên cu đ tài.
4.2 Phng pháp nghiên cu
tài s dng phng pháp nghiên cu đnh tính và đnh lng.
Phng pháp nghiên cu đnh tính: phng pháp này đc thc hin bng vic tho
lun vi các nhà qun tr điu hành ca COFICO và chuyên gia đ khám phá, điu
chnh và xây dng thang đo cho phù hp vi đ tài.
Phng pháp nghiên cu đnh lng: phng vn trc tip 10 chuyên gia thông qua
bng câu hi chi tit đc s dng đ thu thp d liu điu tra.
Ngoài ra lun vn còn s dng phng pháp phân tích tng hp, phân tích thng kê,
phng pháp so sánh đ phân tích, đánh giá tình hình hot đng sn xut kinh doanh
ca COFICO và so sánh COFICO vi các công ty cùng ngành.
5. KT CU LUN VN
Lun vn có kt cu nh sau:
Phn m đu
Lý do tác gi chn đ tài nghiên cu; mc tiêu nghiên cu; đi tng và phm vi
nghiên cu; phng pháp nghiên cu; kt cu lun vn.
4
Chng 1: C s lý lun v chin lc kinh doanh.
Chng mt tng hp lý lun v chin lc kinh doanh công ty gm khái nim, vai trò,
phân loi chin lc và quy trình xây dng chin lc kinh doanh. Phân tích các nhân
t thuc môi trng bên ngoài và bên trong ca COFICO mà có nh hng đn hot
đng ca doanh nghip nhm xây dng chin lc kinh doanh phù hp. Thc hin xây
dng và la chn chin lc kinh doanh thông qua các công c đ xây dng chin
lc.
Chng 2. Phân tích môi trng kinh doanh ca COFICO
Chng hai trình bày tng quát v quá trình hình thành, phát trin, c cu t chc và
kt qu hot đng kinh doanh ca COFICO. Thc hin phân tích các nhân t thuc môi
trng bên ngoài, môi trng bên trong ca COFICO đ giúp Ban Giám c có mt
cách nhìn tng quát v chin lc kinh doanh, nhn din các c hi, nguy c, đim
mnh và đim yu. ây là c s xây dng chin lc phù hp cho công ty.
Chng 3. Xây dng chin lc kinh doanh cho COFICO đn nm 2020
Chng ba tin hành xây dng, la chn chin lc phù hp cho COFICO và đa các
gii pháp đ thc hin các chin lc đó nhm nâng cao kh nng cnh tranh ca Cofi-
co, xây dng thng hiu uy tín trên th trng đa công ty ngày càng phát trin mnh,
là mt trong công ty hàng đu trong lnh vc xây dng ti Vit Nam.
Kin ngh đi vi nhà nc
Phn kt lun
Kt lun tng quát cho lun vn và nêu mt s hn ch ca đ tài.
Ngoài ra lun vn còn có tài liu tham kho và các ph lc.
5
CHNG 1: C S LÝ LUN V CHIN LC KINH DOANH
1.1. KHÁI NIM V CHIN LC KINH DOANH
Khái nim v chin lc đã xut hin t rt lâu và có ý ngha “khoa hc v
hoch đnh và điu khin các hot đng”. Tuy nhiên, trc đây khái nim này đc gn
lin vi lnh vc quân s ch v k hoch chun b vi mc tiêu đánh thng k thù.
Ngày nay, khi nn kinh t ngày càng phát trin, các t chc kinh doanh bt đu vn
dng khái nim chin lc trong kinh doanh. Chin lc là mt k hoch hành đng
tng quát đ đt đc mc tiêu c th. Có nhiu đnh ngha khác nhau v chin lc do
xut phát t nhiu cách tip cn nghiên cu khác nhau, cho đn nay vn cha có mt
khái nim chung, thng nht v phm trù này.
Có th nêu có mt s quan nim nh sau:
- Theo Michael E. Porter: “Chin lc là ngh thut xây dng li th cnh tranh vng
chc đ phòng th”.
- Theo Fred R. David: “Chin lc là nhng phng tin đt ti nhng mc tiêu dài
hn. Chin lc kinh doanh có th gm có s phát trin v đa lý, đa dng hóa hot
đng, s hu hoá, phát trin sn phm, thâm nhp th trng, ct gim chi phí, thanh
lý và liên doanh”.
- Theo William J. Glueck: “Chin lc là mt k hoch mang tính thng nht, tính
toàn din và tính phi hp, đc thit k đm bo rng các mc tiêu c bn ca t
chc s đc thc hin”.
- Theo Alfred Chandler: “Chin lc kinh doanh bao hàm vic n đnh các mc tiêu c
bn dài hn ca đn v kinh doanh, đng thi la chn cách thc hoc tin trình hành
đng và phân b các ngun lc thit yu đ thc hin các mc tiêu đó”.
Nhìn chung các quan nim trên v thut ng chin lc đu bao hàm và phn
ánh các vn đ sau: Mc tiêu ca chin lc, thi gian thc hin, quá trình ra quyt
đnh chin lc, nhân t môi trng cnh tranh, li th và yu đim ca doanh nghip
nói chung và theo tng hot đng nói riêng.
6
1.2. VAI TRÒ CHIN LC KINH DOANH
Chin lc kinh doanh đóng vai trò quan trng đi vi tt c các doanh nghip.
Chin lc kinh doanh có vai trò nh sau:
Vai trò hoch đnh: Chin lc kinh doanh giúp cho doanh nghip thy đc
mc đích và hng đi ca mình đ la chn phng hng nhm đt đc mc tiêu
ca mình và cho bit v trí ca doanh nghip trong quá trình thc hin mc tiêu đó.
Vai trò d báo: Giúp doanh nghip nhn din đc c hi và nguy c t môi
trng bên ngoài, các đim yu và đim mnh ca ni b doanh nghip hin ti đ t
đó phát huy đim mnh, gim thiu đim yu, nm bt ly c hi và có các bin pháp
đ phòng các đe da t bên ngoài và giúp doanh nghip la chn li th cnh tranh
thích hp trong môi trng kinh doanh luôn thay đi, tìm ra cách tn ti và tng trng
đ nâng cao v th cnh tranh ca doanh nghip.
Vai trò điu khin: Giúp doanh nghip s dng và phân b các ngun lc hin
có mt cách ti u cng nh phi hp mt cách hiu qu các chc nng trong t chc
nhm đt mc tiêu đ ra.
(Ngun: Nguyn Th Liên Dip và Phm Vn Nam (2006), Chin lc & chính sách kinh doanh,
NXB Lao đng - Xã hi, trang 11-13, 21-25)
1.3. PHÂN LOI CHIN LC KINH DOANH
1.3.1 Phân loi theo cp đ qun lý
Da theo cp đ qun lý, chin lc đc chia thành ba cp c bn sau đây:
1.3.1.1 Chin lc cp công ty
Chin lc kinh doanh cp công ty xác đnh các hot đng kinh doanh mà trong
đó công ty s cnh tranh và phân phi các ngun lc gia các hot đng kinh doanh đó
trong dài hn nhm hoàn thành các mc tiêu ca công ty. Ví d: Chin lc tng
trng tp trung (thâm nhp th trng, phát trin th trng, phát trin sn phm mi),
7
chin lc tng trng hi nhp (phía trc, phía sau), chin lc tng trng đa dng
hóa (đng tâm, hàng ngang, hn hp), chin lc liên doanh.
1.3.1.2 Chin lc cp kinh doanh (SBU)
Chin lc kinh doanh cp kinh doanh đc hoch đnh nhm xác đnh vic la
chn sn phm hoc dng c th th trng cho hot đng kinh doanh riêng trong ni
b công ty. Chin lc kinh doanh cp kinh doanh trong mt công ty có th là mt
ngành kinh doanh hay mt chng loi sn phm. Chin lc kinh doanh này nhm đnh
hng phát trin tng ngành hay tng chng loi sn phm góp phn hoàn thành chin
lc cp công ty. Công ty phi xác đnh li th ca tng ngành so vi đi th cnh
tranh đ đa ra chin lc kinh doanh phù hp vi chin lc kinh doanh cp công ty.
1.3.1.3 Chin lc cp chc nng
Trong chin lc kinh doanh cp chc nng ngi ta tp trung vào vic h tr
thc hin chin lc kinh doanh công ty và tp trung vào nhng lnh vc tác nghip,
nhng lnh vc kinh doanh.
Nh vy các chin lc kinh doanh ca ba cp c bn này không đc lp mà có
mi quan h cht ch vi nhau.
(Ngun: Nguyn Th Liên Dip và Phm Vn Nam (2006), Chin lc & chính sách kinh
doanh, NXB Lao đng - Xã hi, trang 25, 26)
1.3.2. Phân loi chin lc kinh doanh theo chc nng
1.3.2.1 Nhóm chin lc tng trng tp trung
Trong nhóm này có chin lc thâm nhp th trng, chin lc phát trin th
trng và chin lc phát trin sn phm.
- Chin lc thâm nhp th trng: làm tng th phn cho các sn phm hoc dch v
hin có trong th trng hin ti ca doanh nghip.
- Chin lc phát trin th trng: tìm s tng trng bng cách gia nhp nhng th
trng mi vi nhng sn phm hin có.
8
- Chin lc phát trin sn phm: tìm s tng trng bng cách phát trin th trng
hin ti cho nhng sn phm mi hay sn phm đc ci tin sa đi.
Chin lc tng trng tp trung giúp công ty tng cng v th cnh tranh, tuy
nhiên khi theo đui chin lc này công ty có th gp ri ro cao đc bit trong
nhng ngành tng trng không chc chn.
1.3.2.2 Nhóm chin lc phát trin hi nhp
Trong nhóm này có chin lc hi nhp v phía trc, hi nhp v phía sau và
hi nhp theo chiu ngang.
- Chin lc hi nhp v phía trc: tng quyn s hu hay kim soát đi vi các nhà
phân phi hay bán l.
- Chin lc hi nhp v phía sau: tng quyn s hu hay kim soát đi vi các nhà
cung cp. iu này giúp n đnh trong vic cung cp, kim soát đc chi phí đu vào.
- Chin lc hi nhp theo chiu ngang: doanh nghip mun kim soát các đi th
cnh tranh. Chin lc này cho phép m rng phm vi hot đng và làm tng kh nng
cnh tranh ca doanh nghip.
Chin lc phát trin hi nhp giúp công ty phi hp hot đng đu vào, vn
hành đu ra tt hn, gim đc áp lc đi vi nhà cung cp, tng kh nng sinh li.
Tuy nhiên công ty có th mt quyn la chn nu bên ngoài xut hin nhà cung ng r
hn. Vì vy nên hi nhp tng phn có la chn.
1.3.2.3 Nhóm chin lc đa dng
Các chin lc đa dng bao gm chin lc đa dng hóa đng tâm, đa dng hóa
hàng ngang, đa dng hóa kt hp. Thích hp cho nhng doanh nghip không th hoàn
thành nhng mc tiêu tng trng trong ngành sn xut hin nay vi nhng sn phm,
th trng hin ti.
- Chin lc đa dng hóa đng tâm: tìm s tng trng bng cách kêu gi th trng
mi nhng sn phm mi, có liên quan đn các sn phm hin thi.
9
- Chin lc đa dng hóa hàng ngang: tìm s tng trng bng cách lôi cun th trng
hin nay vi nhng sn phm mi không liên quan đn các sn phm đang có v mt
k thut.
- Chin lc đa dng hóa kt hp: tìm s tng trng bng cách lôi cun th trng
mi vi nhng sn phm mi không liên quan gì quy trình công ngh vi các sn phm
sn có.
1.3.2.4 Nhóm chin lc khác
Ngoài các chin lc đã nêu trên, các công ty có th theo đui nhng chin
lc khác nh: liên doanh, thu hp hot đng, t b hot đng, thanh lý, v.v.
1.3.3 Nhng u đim và nhc đim ca chin lc kinh doanh
u đim
- Doanh nghip thy rõ hng đi và mc đích ca mình.
- Nhà qun lý phân tích và d báo đc các điu kin trong tng lai.
- Xây dng chin lc giúp doanh nghip kim soát đc các quyt đnh đ ra và
tranh th c hi và gim bt ri ro.
Nhc đim
- Xây dng chin lc phi tn nhiu thi gian và công sc.
- K hoch chin lc khi ban hành vn bn có th thc hin theo cách cng nhc.
- Gii hn sai sót trong d báo môi trng dài hn có th ln.
- Tt c nhng nhc đim đu có th khc phc đc nu vn dng cách đúng đn
và phù hp.
(Ngun: Nguyn Th Liên Dip và Phm Vn Nam (2006), Chin lc & chính sách kinh
doanh, NXB Lao đng - Xã hi, trang 215-231)
1.4 QUY TRÌNH XÂY DNG CHIN LC KINH DOANH
1.4.1 Xác đnh s mng ca t chc
S mng ca công ty là mt khái nim dùng đ ch mc đích ca công ty, lý do
và ý ngha ca s ra đi và tn ti ca nó nhng cái mà h mun tr thành, nhng
10
khách hàng mà h mun phc v, nhng phng thc mà h hot đng. Phân bit t
chc vi các t chc khác. S mng chính là bn tuyên ngôn ca công ty v trit lý
kinh doanh, nhng nguyên tc kinh doanh. Phm vi ca bn tuyên b v s mng
thng liên quan đn sn phm, th trng, khách hàng, công ngh. Vic xác đnh mt
bn tuyên b v s mng đúng đn đóng vai trò rt quan trng đ thit lp các mc tiêu
và xây dng chin lc hiu qu cho s thành công ca t chc.
(Ngun: Nguyn Th Liên Dip và Phm Vn Nam (2006), Chin lc & chính sách kinh
doanh, NXB Lao đng - Xã hi, trang 123-131)
1.4.2 Xác đnh mc tiêu chin lc
Xác đnh mc tiêu chin lc là giai đon đu tiên và cng là nn tng cho vic
xây dng chin lc. Mc tiêu đt ra nhm to điu kin tin đ, là hng phn đu
cho doanh nghip thc hin và đt đc kt qu theo mong mun trong tng lai.
(Ngun: Nguyn Th Liên Dip và Phm Vn Nam (2006), Chin lc & chính sách kinh
doanh, NXB Lao đng - Xã hi, trang 131-133)
1.4.3 Phân tích môi trng bên ngoài
Môi trng bên ngoài là nhng yu t, nhng lc lng, nhng th ch nm bên
ngoài doanh nghip mà nhà qun tr không kim soát đc nhng chúng nh hng
đn hot đng doanh nghip. Phân tích môi trng bên ngoài đ phát trin nhng c
hi và tránh hay gim thiu nh hng ca mi đe da. Môi trng bên ngoài ca
doanh nghip bao gm: môi trng v mô và môi trng vi mô.
1.4.3.1 Môi trng v mô
Môi trng v mô nh hng trc tip hoc gián tip đn hot đng kinh doanh
ca doanh nghip. Mc đ và tính cht tác đng khác nhau, do đó doanh nghip khó
kim soát đc môi trng này. Môi trng v mô gm các yu t:
Yu t kinh t.
Các yu t kinh t có nh hng trc tip và ln đn hot đng sn xut kinh
doanh ca doanh nghip. Các yu t kinh t ch yu nh hng là: tc đ tng trng
11
kinh t, t l lm phát, chu k kinh t, lãi sut, t giá hi đoái, cán cân thanh toán,
chính sách tài chính và tin t.
Yu t chính tr - lut pháp
Các yu t chính tr và lut pháp có nh hng ngày càng ln đn hot đng ca
các doanh nghip. Ti mt s nc cng xem đn mc đ n đnh chính tr hay tính
bn vng ca chính ph. Các yu t này có th to ra c hi hoc nguy c cho các
doanh nghip và tác đng quan trng đn môi trng sn xut và kinh doanh ca t
chc.
Yu t vn hóa xã hi
Bao gm các tp tc, truyn thng, phong cách sng ca ngi dân, quy mô dân
s và t l tng dân s hàng nm, c cu dân s theo gii tính, đ tui, quy mô gia
đình, thu nhp bình quân ngi hay h gia đình, quan đim tiêu dùng, thói quen mua
sm, trình đ dân trí đu có tác đng đn hot đng sn xut kinh doanh ca doanh
nghip. Nhng thay đi các yu t trên đu có th nh hng quan trng đn quyt
đnh v sn
phm, th trng và ngi tiêu th.
Yu t công ngh và k thut
S phát trin nh v bão ca công ngh trong nhng thp niên gn đây đã to ra
nhiu c hi cng nh không ít nguy c cho tt c các doanh nghip. S phát trin ca
công ngh và k thut tiên tin làm rút ngn vòng đi sn phm, gim chi phí trong giá
thành sn phm nên đòi hi phi thích ng nhanh chóng. Doanh nghip phi đu t đi
mi công ngh và ng dng vào quá trình sn xut kinh doanh đ tng cng kh nng
cnh tranh cho sn phm.
Yu t quc t
Xu th toàn cu hóa, hi nhp kinh t quc t và t do hóa thng mi là vn đ
ni bt ca kinh t th gii hin nay. Qua các yu t quc t đt ra các tiêu chun v
cht lng, tiêu chun v môi trng, chng bán phá giá…Các nhà qun tr tn dng
12
nhng li th hi nhp kinh t quc t và hn ch nhng ri ro t cnh tranh đi th
nc ngoài vi sn phm có giá c cnh tranh và cht lng hn.
(Ngun: Nguyn Th Liên Dip và Phm Vn Nam (2006), Chin lc & chính sách kinh
doanh, NXB Lao đng - Xã hi, trang 37-46)
1.4.3.2 Môi trng vi mô
Môi trng vi mô bao gm các yu t trong ngành và yu t ngoi cnh đi vi
doanh nghip. Có 5 yu t c bn trong môi trng vi mô là: i th cnh tranh, khách
hàng, nhà cung cp, các đi th cnh tranh tim n, các sn phm thay th.
Hình 1.1: S đ mô hình nm tác lc cnh tranh ca Michael E. Porter
(Ngun: Michael E. Porter (2009), Nguyn Ngc Toàn dch, chin lc cnh tranh, NXB Tr
TPHCM, trang 37)
i th cnh tranh
Các đi th cnh tranh đã có v th trong cùng ngành kinh doanh. Có ba nhân t
quan trng to thành mc đ cnh tranh gia các công ty trong ngành là: c cu cnh
tranh, tình hình nhu cu th trng, rào cn ra khi ngành ca các doanh nghip. tn
ti đc trên thng trng, doanh nghip phi nhn đnh đc tt c đi th cnh
i th
ti
m nng
Các đ
i th
c
nh tranh
Cnh tranh ni b ngành
(gia các doanh nghip hin
đang có mt)
Khách hàng
Nhà cung c
p
S
n ph
m thay th
Kh nng thng
l
ng v
i
nhà cung
e d
a t
s
n ph
m thay th
Kh nng đàm phán
vi khách hàng
e da t đi
th tim n
13
tranh và xác đnh cho đc kh nng, u th, khuyt đim, mi đe da và mc tiêu
chin lc ca h.
Khách hàng
Khách hàng là lý do tn ti ca t chc. S tín nhim ca khách hàng có th là
tài sn có giá tr nht ca doanh nghip do doanh nghip đã tho mãn tt hn nhu cu
và th hiu ca khách hàng so vi các đi th cnh tranh. Thông thng Khách hàng có
th yêu cu gim giá hoc đòi hi cht lng cao hn và nhiu dch v hn. iu này
làm chi phí hot đng tng thêm, nh hng đn li nhun.
Nhà cung cp
Nhà cung cp cung ng các yu t đu vào ca các quá trình sn xut kinh
doanh nh nguyên vt liu, trang thit b, lao đng và tài chính. đm bo cho quá
trình sn xut đc din ra n đnh, liên tc doanh nghip cn phi có quan h vi các
nhà cung cp. Tuy nhiên, vì mc tiêu li nhun mà các nhà cung cp luôn tìm cách gây
sc ép cho doanh nghip. Vic nghiên cu đ hiu bit các nhà cung cp các ngun lc
cho doanh nghip là không th b qua trong quá trình nghiên cu môi trng.
Các đi th tim n
i th tim n là các công ty mi tham gia vào ngành, kh nng cnh tranh
hin ti ca h còn yu, nhng có tim nng cnh tranh trong tng lai và có th là yu
t làm gim li nhun ca doanh nghip do h đa vào khai thác nng lc sn xut
mi, vi mong mun giành th phn và ngun lc cn thit. Chính vì vy mà doanh
nghip cn phi có nghiên cu v s gia nhp th trng, hay rút lui khi th trng đ
có bin pháp phn ng nh: liên kt vi tt c các đi th cnh tranh đ bo v th
trng, t to ra hàng rào cn tr xâm nhp
Các sn phm thay th
Sn phm thay th là nhng sn phm ca các đi th cnh tranh trong cùng
ngành hoc các ngành hot đng kinh doanh cùng chc nng đáp ng nhu cu tiêu
dung ging nhau ca khách hàng. Sc ép do có sn phm thay th có th làm hn ch
14
tim nng li nhun ca ngành do mc giá cao nht b khng ch. Nu không chú ý
đn nhng sn phm thay th tim n, t chc có th b tt li phía sau.
(Ngun: Nguyn Th Liên Dip và Phm Vn Nam (2006), Chin lc & chính sách kinh
doanh, NXB Lao đng - Xã hi, trang 48-65)
1.4.4 Phân tích yu t bên trong
Phân tích đánh giá yu t bên trong ca doanh nghip là vic xem xét đánh giá
các đim mnh và đim yu trong các mi quan h gia các b phn chc nng ca
doanh nghip bao gm: ngun nhân lc, sn xut, tài chính, makerting, nghiên cu &
phát trin, thông tin.
Ngun nhân lc
Nhân lc là yu t quan trng đu tiên trong vic phân tích môi trng bên
trong ca doanh nghip. Trong đó bao gm các nhà qun tr các cp và ngi tha
hành trong doanh nghip. Phân tích ngun nhân lc nhm giúp cho doanh nghip đánh
giá kp thi các đim mnh và đim yu ca các thành viên trong t chc, trong tng
b phn chc nng so vi yêu cu công vic đ t đó có k hoch đãi ng, sp xp, đào
to và s dng hp lý các ngun lc, giúp doanh nghip đm bo s thành công ca
các chin lc đ ra.
Marketing
Hot đng Marketing trong doanh nghip bao gm: Nghiên cu th trng đ
nhn dng các c hi kinh doanh, hoch đnh các chin lc v phân phi sn phm, v
giá cho phù hp vi th trng mà doanh nghip đang hng đn, đng thi là yu t
chính to điu kin cho cung và cu trên th trng gp nhau, là yu t không th thiu
trong vic đy mnh hot đng kinh doanh ca doanh nghip.
Tài chính
Liên quan đn vic s dng các ngun lc vt cht trong doanh nghip tng
thi k, phân tích đánh giá hot đng tài chính giúp doanh nghip kim soát đc hot
đng tài chính ti doanh nghip. Các yu t tài chính nh: kh nng huy đng vn,