B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.HCM
NGUYN TH NHÃ TRÚC
Y MNH HOT NG THANH TOÁN QUC T BNG
PHNG THC TÍN DNG CHNG T
TI NGÂN HÀNG TMCP Á CHÂU
LUN VN THC S KINH T
TP.H Chí Minh – Nm 2012
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.HCM
NGUYN TH NHÃ TRÚC
Y MNH HOT NG THANH TOÁN QUC T BNG
PHNG THC TÍN DNG CHNG T
TI NGÂN HÀNG TMCP Á CHÂU
Chuyên ngành: Tài chính - Ngân hàng
Mã s: 60340201
LUN VN THC S KINH T
NGI HNG DN KHOA HC
PGS.TS.BÙI KIM YN
TP.H Chí Minh – Nm 2012
MC LC
LI CAM OAN
LI CM N
DANH MC CÁC KÝ HIU, CH VIT TT
DANH MC CÁC BNG BIU
DANH MC CÁC S - BIU
DANH MC CÁC PH LC
M U
CHNG 1: LÝ LUN C BN V HOT NG THANH TOÁN QUC
T BNG PHNG THC TÍN DNG CHNG T
1.1. Hot đng thanh toán quc t trong ngân hàng TMCP 1
1.1.1.
Khái nim hot đng TTQT 1
1.1.2. Vai trò ca hot đng TTQT 1
1.1.3. Các phng thc thanh toán trong hot đng TTQT 2
1.2. Khái nim v phng thc tín dng chng t 4
1.3. Quy trình thanh toán bng phng thc tín dng chng t 4
1.4. Phân loi LC 6
1.5. Ri ro trong phng thc tín dng chng t 8
1.5.1. Ri ro đi vi Ngân hàng m LC 9
1.5.2. Ri ro đi vi Ngân hàng xác nh
n LC 12
1.5.3. Ri ro đi vi Ngân hàng chit khu b chng t xut trình theo LC 13
1.5.4. Ri ro đi vi Ngân hàng thông báo LC 15
1.6. Kinh nghim ca các ngân hàng nc ngoài trong vic phát trin hot đng
thanh toán quc t bng phng thc tín dng chng t 16
1.6.1. Kinh nghim t HSBC Vit Nam 16
1.6.2. Kinh nghim t ANZ Vit Nam 20
1.6.3. Bài hc kinh nghim cho các ngân hàng TMCP Vit Nam 22
KT LUN CHNG 1 23
CHNG 2: THC TRNG HOT NG THANH TOÁN QUC T
BNG PHNG THC TÍN DNG CHNG T TI NGÂN HÀNG TMCP
Á CHÂU
2.1. Tng quan v Ngân hàng TMCP Á Châu 24
2.1.1. Quá trình hình thành và phát trin ca ACB 24
2.1.2. Kt qu hot đng kinh doanh ca ACB t 2008 đn 2011 26
2.2. Thc trng hot
đng thanh toán quc t bng phng thc tín dng chng t
ti Ngân hàng TMCP Á Châu 28
2.2.1. Gii thiu hot đng TTQT ti ACB 28
2.2.2. Thc trng hot đng TTQT bng phng thc TDCT ti ACB 29
2.2.2.1. Kt qu hot đng TTQT bng phng thc TDCT
theo doanh s TTQT 29
2.2.2.2. Kt qu hot đng TTQT bng phng thc TDCT
theo phí TTQT 33
2.2.2.3. Kt qu hot đ
ng TTQT bng phng thc TDCT theo loi
hàng hóa xut nhp khu ca ACB 36
2.2.2.4. Kt qu hot đng TTQT bng phng thc TDCT theo th
trng xut nhp khu ti ACB 39
2.2.2.5. Kt qu hot đng TTQT bng phng thc TDCT theo khu vc
kênh phân phi ca ACB 41
2.3. ánh giá thc trng hot đng thanh toán quc t bng phng thc tín dng
chng t t
i Ngân hàng TMCP Á Châu 45
2.3.1. Th mnh trong hot đng TTQT bng phng thc TDCT ti ACB 45
2.3.2. Mt s vn đ còn tn ti trong hot đng TTQT bng phng thc
TDCT ti ACB 49
2.3.3. Nguyên nhân ca mt s vn đ tn ti trong hot đng TTQT bng
phng thc TDCT ti ACB 54
KT LUN CHNG 2 57
CHNG 3: GII PHÁP Y MNH HOT NG THANH TOÁN QUC
T BNG PHNG THC TÍN DNG CHNG T TI NGÂN HÀNG
TMCP Á CHÂU
3.1. nh hng phát trin ca Ngân hàng TMCP Á Châu 58
3.1.1. Mc tiêu dài hn ca ACB đn nm 2020 58
3.1.2. Mc tiêu ng
n hn ca ACB trong nm 2012 59
3.2. nh hng phát trin thanh toán quc t ti Ngân hàng TMCP Á Châu 59
3.3. Gii pháp đy mnh hot đng thanh toán quc t bng phng thc tín dng
chng t ti Ngân hàng TMCP Á Châu 60
3.3.1. Gii pháp hoàn thin mô hình qun lý điu hành và quy trình hot
đng 60
3.3.2. Gii pháp nhân s và qun lý nhân s 62
3.3.3. Gii pháp v Công ngh thông tin 65
3.3.4. Gii pháp v marketing 66
3.3.5.
Gii pháp v sn phm dch v TTQT 71
3.3.6. Gii pháp v phí dch v TTQT bng phng thc TDCT
và v t giá 72
3.3.7. Gii pháp v mng li kênh phân phi 75
3.3.8. Gii pháp phát trin và nâng cao cht lng ca các ngân hàng đi lý
ca ACB ti nc ngoài 77
3.3.9. Gii pháp nâng cao hiu qu kim tra kim toán ni b 78
3.3.10. Gii pháp khác 79
3.4. Mt s ki
n ngh 79
3.4.1. Kin ngh vi Chính ph 79
3.4.2. Kin ngh vi Ngân hàng nhà nc 80
3.5. Nhng đ ngh cho nghiên cu tip theo 81
KT LUN CHNG 3 81
KT LUN
TÀI LIU THAM KHO
PH LC
LI CAM OAN
Tôi xin cam đoan lun vn thc s kinh t: “y mnh hot đng thanh toán
quc t bng phng thc tín dng chng t ti Ngân hàng TMCP Á Châu” là kt
qu ca quá trình tìm hiu, thu thp, tng hp, phân tích đc lp và nghiêm túc.
Các s liu trong lun vn là trung thc, có ngun gc rõ ràng, đc trích
dn và có tính k tha, phát trin t các tài liu, tp chí, các trang web và các công
trình nghiên cu đã đc công b.
Các gii pháp nêu trong lun vn đc rút ra t nhng c s lý lun và quá
trình nghiên cu thc tin.
Tác gi
Nguyn Th Nhã Trúc
LI CM N
Vi tt c tm lòng bit n và kính trng sâu sc nht, em xin gi li cm n
ti Cô: PGS.TS. Bùi Kim Yn, ngi đã rt tn tình hng dn, đóng góp cho em
nhng ý kin quý báu và thit thc đ em có th hoàn thành công trình nghiên cu
này.
Em xin trân trng cm n quý Thy Cô giáo trng i hc Kinh T Thành
ph H Chí Minh đã tn tình ging dy cho em trong sut ba nm h
c tp va qua.
Em cng xin chân thành cm n các anh ch cp qun lý ca Trung tâm
Thanh toán quc t, Trung tâm phân tích tín dng và phòng Marketing ca Ngân
hàng TMCP Á Châu, các đng nghip và các bn hc viên lp Ngân hàng đêm 6 –
Khóa 18 đã h tr và tham gia đóng góp ý kin chuyên môn trong thi gian em thc
hin lun vn thc s này.
DANH MC CÁC KÝ HIU, CH VIT TT
ABbank: Ngân hàng thng mi c phn An Bình
ACB: Ngân hàng thng mi c phn Á Châu
ANZ: Ngân hàng Australia và New Zealand
BCT: B chng t
Eximbank: Ngân hàng xut nhp khu Vit Nam
HSBC: Ngân hàng Hng Kông và Thng Hi
Kênh phân phi: bao gm S giao dch, Chi nhánh và Phòng giao dch
LC: Tín dng th
LCNK: LC nhp khu
LCXK: LC xut khu
NHNN: Ngân hàng nhà nc
NHTM: Ngân hàng thng mi
Sacombank: Ngân hàng thng mi c phn Sài Gòn Thng Tín
Seabank: Ngân hàng thng mi c phn ông Nam Á
SWIFT (Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication): Hip hi
Vin thông Tài chính Liên Ngân hàng toàn Th gii
Techcombank: Ngân hàng thng mi c phn K Thng Vit Nam
TMCP: Thng mi c phn
TTQT: Thanh toán quc t
UCP600 (Uniform Customs And Practice For Documentary Credits): Quy tc thc
hành thng nht v tín dng chng t s xut bn 600
Vietcombank: Ngân hàng thng mi c phn ngoi thng Vit Nam
DANH MC CÁC BNG BIU
Trang
Bng 2.1: Tng tài sn ca ACB 26
Bng 2.2: Tình hình huy đng vn ca ACB 26
Bng 2.3: Tình hình d n cho vay ca ACB 26
Bng 2.4: Tình hình li nhun ca ACB 26
Bng 2.5: Doanh s dch v TTQT theo tng phng thc thanh toán 29
Bng 2.6: Doanh s LC xut nhp khu trong giai đon 2008-2011 30
Bng 2.7: Tng tr giá LC xut khu do ACB nhn 31
Bng 2.8: Tng tr giá LC nhp kh
u do ACB phát hành 33
Bng 2.9: T trng phí dch v TTQT so vi phí dch v ca ACB 33
Bng 2.10: Phí dch v TTQT theo tng phng thc thanh toán 34
Bng 2.11: Biu phí TTQT bng phng thc TDCT so vi các ngân hàng bn . 35
Bng 2.12: Doanh s xut khu theo mt hàng ti ACB 36
Bng 2.13: Kim ngch xut khu ca Vit Nam theo mt hàng 37
Bng 2.14: Doanh s nhp khu theo mt hàng ti ACB 37
Bng 2.15: Kim ng
ch nhp khu ca Vit Nam theo mt hàng 38
Bng 2.16: Doanh s xut khu theo th trng ch lc ti ACB 39
Bng 2.17: Doanh s nhp khu theo th trng ch lc ti ACB 39
Bng 2.18: Kim ngch xut nhp khu ca Vit Nam theo th trng 40
Bng 2.19: Doanh s LC xut khu theo khu vc 41
Bng 2.20: Doanh s LC nhp khu theo khu vc 43
Bng 2.21: Doanh s TTQT c
a ACB giai đon 2008 – 2011 54
DANH MC CÁC S - BIU
Trang
S đ 1.1: Quy trình thanh toán bng phng thc TDCT 4
Biu đ 2.1: Doanh s LC xut khu nm 2010 theo khu vc 42
Biu đ 2.2: Doanh s LC xut khu nm 2011 theo khu vc 43
Biu đ 2.3: Doanh s LC nhp khu nm 2010 theo khu vc 44
Biu đ 2.4: Doanh s LC nhp khu nm 2011 theo khu vc 44
DANH MC CÁC PH LC
Ph lc 1: S đ c cu t chc ca ACB
Ph lc 2: S đ c cu t chc Trung tâm TTQT
Ph lc 3: Các sn phm TTQT ca ACB
Ph lc 4: Các sn phm liên quan đn TTQT ca ACB
Ph lc 5: Biu phí dch v dành cho khách hàng doanh nghip ca ACB
Ph lc 6: Danh mc các tài liu liên quan đn TTQT
M U
1. LÝ DO CHN TÀI
Trong nhng nm gn đây, Vit Nam vi ch trng tích cc, ch đng hi
nhp kinh t quc t, chúng ta đã m rng quan h kinh t vi nhiu nc trên th
gii nh tr thành thành viên ca khi ASEAN, tích cc thc hin các cam kt khu
vc mu dch t do ASEAN (AFTA). ng thi, là thành viên tích cc ca APEC,
ASEM và nhiu t
chc kinh t quc t khác và đc bit là s kin Vit Nam chính
thc tr thành thành viên ca T chc Thng mi th gii (WTO) vào nm 2007.
Có th nói Vit Nam ngày càng hi nhp toàn din và đy đ vào nn kinh t toàn
cu. Chính s hp tác kinh t song phng, đa phng này đã to điu kin cho quá
trình giao thng mua bán hàng hóa gia doanh nghip Vit Nam vi nc ngoài
ngày càng nhiu và nhu c
u thanh toán hàng hóa xut nhp khu qua Ngân hàng
ngày càng gia tng. Tuy nhiên đ quá trình giao dch mua bán hàng hóa xut nhp
khu din ra mt cách tt đp và nhanh chóng, các doanh nghip Vit Nam thng
la chn phng thc thanh toán bng LC vì phng thc này có th dung hòa
đc quyn li ca nhà xut khu ln nhà nhp khu. Chính vì vy, phng thc
thanh toán bng LC gi mt vai trò rt quan trng trong vic góp phn to ngun
thu nhp trong hot đ
ng thanh toán quc t ca ngành ngân hàng.
Mt khác, Vit Nam hin nay đang thc hin l trình m rng th trng tài
chính - ngân hàng theo cam kt gia nhp WTO nên trong tng lai các ngân hàng
nc ngoài đc phép thành lp ngân hàng con 100% vn nc ngoài ti Vit Nam
ngày càng nhiu. iu này s to ra thc thách cho các ngân hàng Vit Nam trong
quá trình cnh tranh vi các ngân hàng nc ngoài vn mnh v công ngh, v trình
đ qun lý và v vn. không b mt “L
i th sân nhà”, các ngân hàng ti Vit
Nam cn phi tìm ra các gii pháp nhm hoàn thin bn thân mình kt hp vi các
chin lc phát trin kinh doanh hp lý đc bit là trong lnh vc dch v TTQT
bng phng thc TDCT – mt lnh vc mang li ngun thu đáng k trong hot
đng kinh doanh ca ngân hàng. Có nh vy ngân hàng Vit Nam mi có th nâng
cao nng lc cnh tranh ca chính mình và tránh đc nguy c “Cá ln nut cá bé”
khi các ngân hàng nc ngoài xut hin ti Vit Nam và ngân hàng TMCP Á Châu
không th nm ngoài xu hng này.
Vi các lý do trên cùng vi quá trình công tác đc 5 nm ti Ngân hàng
TMCP Á Châu (ACB) , tác gi mong mun có th góp mt phn công sc trong quá
trình phát trin “Ngôi nhà chung ACB” ngày càng l
n mnh hn na. Vì vy tác gi
đã chn đ tài “y mnh hot đng thanh toán quc t bng phng thc tín
dng chng t ti Ngân hàng TMCP Á Châu” làm đ tài nghiên cu ca lun
vn.
2. MC ÍCH NGHIÊN CU
Da vào tình hình hot đng TTQT ca ACB thông qua s tng hp, phân
tích các s liu c th trong giai đon 2008-2011 đ nhn thy t
m quan trng ca
hot đng TTQT bng phng thc TDCT ti ACB trong vic góp phn ln mang
li ngun thu nhp cho hot đng TTQT nói riêng và cho hot đng kinh doanh ca
ACB nói chung.
Qua đó ta thy đc th mnh và các vn đ còn tn ti cng nh tìm hiu
đc nguyên nhân ca nhng vn đ tn ti này trong hot đng TTQT bng
phng thc TDCT ti ACB đ t đó xây d
ng các gii pháp, đ xut mt s kin
ngh đ hn ch ri ro trong quá trình thc hin tác nghip cng nh đ ra các chin
lc kinh doanh đ sn phm TTQT bng phng thc TDCT ca ACB tip cn
đn doanh nghip xut nhp khu Vit Nam nhiu hn na.
3. NI DUNG NGHIÊN CU
3.1. i tng nghiên cu
Nghiên cu v các ri ro mà ACB có th
gp trong phng thc thanh toán
bng LC vi nhiu vai trò khác nhau nh ACB là ngân hàng m LC, ngân hàng xác
nhn LC, ngân hàng chit khu b chng t xut trình theo LC và ngân hàng thông
báo LC.
Nghiên cu v các bài hc kinh nghim thc t ca các ngân hàng nc ngoài
nh HSBC Vit Nam, ANZ Vit Nam trong quá trình phát trin hot đng TTQT
bng phng thc TDCT ti th trng Vit Nam.
Nghiên cu v doanh s, phí dch v TTQT bng phng thc TDCT ti ACB
và mc đ đóng góp doanh s xut nhp khu ca phng thc này trong tng kim
ngch xut nhp khu ca c n
c Vit Nam.
3.2. Phm vi nghiên cu
Không gian
Nghiên cu doanh s TTQT, phí dch v TTQT bng phng thc TDCT ca toàn
b ngân hàng TMCP Á Châu.
Thi gian
S liu, thông tin dùng cho nghiên cu đc thu thp ch yu trong giai đon t
nm 2008 đn 2011. Tuy nhiên có mt s bng biu, biu đ ch có s liu trong
nm 2010 và nm 2011 do h thng công ngh thông tin ca ACB không cp
nh
t nên không th nào truy xut s liu này đc.
Thi gian tham kho, ly ý kin đóng góp ca các anh ch cp qun lý ti Trung
tâm TTQT và mt s chi nhánh ln có thc hin nghip v TTQT bng phng
thc TDCT t tháng 6 đn tháng 7 nm 2012.
Phng pháp nghiên cu
Phng pháp thu thp s liu
Lun vn s dng phng pháp su tm ti bàn qua các tài liu, báo cáo thng
niên ca các ngân hàng, thông tin trên internet và thông tin thu thp t các mi quan
h đng nghip, bn bè làm ti các ngân hàng khác ti Vit Nam.
Phng pháp x lý s liu
Lun vn s dng các phng pháp thng kê, phân tích, tng hp và so sánh trên c
s s liu thng kê ca ACB, ca các ngân hàng bn và ca Vit Nam. Kt hp đa
dng các bng s liu, s đ, biu đ đ minh ha, ch
ng minh và rút ra kt lun.
Bên cnh đó áp dng thêm phng pháp tham kho, tng hp ý kin Ban lãnh đo
ca Trung tâm Thanh toán quc t và mt s chi nhánh ln ca ACB.
4. TÍNH MI CA TÀI
Phân tích tình hình hot đng TTQT bng phng thc TDCT ti ACB theo
nhiu phng din khác nhau nh da vào doanh s TTQT, da vào phí dch v
TTQT, da vào loi hàng hóa xut nhp khu, da vào th trng xut nhp khu và
da vào khu vc kênh phân phi ca ACB.
Qua đó thy đc vai trò ca hot đng TTQT bng phng thc TDCT ti
ACB và thy đc mc
đ đóng góp ca nhng mt hàng xut nhp khu ch đo
ca ACB, th trng xut nhp khu ch lc ca ACB và khu vc kênh phân phi
trng yu ca ACB đc thc hin thanh toán bng phng thc TDCT trong vic
mang li ngun thu nhp cho hot đng TTQT ca ACB nói riêng và cho hot đng
kinh doanh ca ACB nói chung.
ng thi thy đc v th ca hot đ
ng TTQT bng phng thc TDCT ti
ACB so vi tình hình xut nhp khu ca Vit Nam đ tìm ra nhng c hi phát
trin dch v TTQT bng phng thc TDCT cho chính ngân hàng mình vi tng
bc đi và l trình phát trin c th đ giúp ACB hoàn thành mc tiêu ca mình. ó
là tr thành mt trong nhng ngân hàng hàng đu ti Vit Nam phc v tt nht cho
các doanh nghip xut nhp khu.
5. K
T CU CA LUN VN
Ngoài m đu, kt lun, tài liu tham kho và các ph lc, lun vn kt cu gm 3
chng chính sau đây:
Chng 1: Lý lun c bn v hot đng thanh toán quc t bng phng thc tín
dng chng t
Chng 2: Thc trng hot đng thanh toán quc t bng phng thc tín d
ng
chng t ti Ngân hàng TMCP Á Châu
Chng 3: Gii pháp đy mnh hot đng thanh toán quc t bng phng thc
tín dng chng t ti Ngân hàng TMCP Á Châu
1
CHNG 1
LÝ LUN C BN V HOT NG THANH TOÁN QUC T
BNG PHNG THC TÍN DNG CHNG T
1.1. HOT NG THANH TOÁN QUC T TRONG NGÂN HÀNG TMCP
1.1.1. Khái nim hot đng TTQT
Vi xu th thng mi hóa toàn cu thì vic trao đi mua bán hàng hóa, dch
v không ch din ra trong phm vi mt quc gia mà còn lan rng ra các nc khác,
các khu vc khác trên th gii. Quá trình này s ny sinh ra nhu cu chi tr, thanh
toán gi
a các ch th các nc khác nhau. Tc là ny sinh ra nghip v thanh
toán quc t.
Vy hot đng thanh toán quc t là vic thc hin các ngha v tin t ny
sinh t các hot đng kinh t và phi kinh t gia các t chc hay cá nhân nc này
vi t chc hay các cá nhân nc khác, hoc gia mt quc gia vi t chc quc t,
thông qua h thng ngân hàng có liên quan.
1.1.2. Vai trò ca hot đng TTQT
i vi nn kinh t
Hot đng TTQT đóng mt vai trò quan trng trong quá trình hi nhp kinh t ca
mt quc gia đi vi phn còn li ca th gii. Khi đó hot đng TTQT s góp phn
đy nhanh quá trình lu thông hàng hóa tin t trên phm vi quc t, tng tc đ chu
chuyn vn trên toàn th gii. T đó to điu kin thun l
i cho các quc gia tích
ly ngoi t và đm bo tính n đnh cho nn kinh t mt khi có bin đng xy ra.
i vi khách hàng
Hot đng TTQT s giúp cho quá trình thanh toán ca khách hàng đc din ra
nhanh chóng, an toàn, chính xác, tit kim ti đa chi phí, tng uy tín ca khách hàng
vi nc ngoài. Da vào hot đng TTQT ca mt doanh nghip, mt ngân hàng có
th đánh giá tình hình tài chính kinh doanh ca doanh nghip này, t đó có th cung
cp nhng sn phm dch v phù hp cho doanh nghip nh cho vay, chit khu
2
hay bo lãnh thanh toán nhm đo bo an toàn, thông sut cho vòng quay vn ca
doanh nghip.
i vi Ngân hàng thng mi
Hot đng TTQT là hot đng to ra ngun thu ln cho ngân hàng. Da vào
hot đng TTQT, ngân hàng còn phát trin các sn phm đi kèm đó là bo lãnh, cho
vay, chit khu. T đó giúp ngân hàng cung cp đa dng hóa sn phm dch v đi
vi các doanh nghip xut nhp khu.
Hot đng TTQT ca mt ngân hàng càng phát trin càng giúp cho ngân
hàng đó thu hút đc mt lng ngoi t
ln và ngân hàng có th da vào lng
ngoi t này đ tham gia nghip v kinh doanh ngoi t. ng thi hot đng TTQT
cng giúp cho ngân hàng thu hút mt lng ni t ln do doanh nghip ký qu. ây
là s tin tm thi nhàn ri, ngân hàng có th tm s dng đ cho vay liên ngân
hàng, đu t ngn hn hoc h tr thanh khon khi cn thit.
Hn th na, ho
t đng TTQT ca ngân hàng càng phát trin thì càng giúp
gia tng v th, uy tín ca ngân hàng trên th trng quc t, t đó có th khai thác
đc các ngun vn tài tr ca các ngân hàng nc ngoài và ngun vn trên th
trng tài chính quc t đ đáp ng nhu cu ngày càng đa dng ca khách hàng
trong nc.
1.1.3. Các phng thc thanh toán trong hot đng TTQT
Phng thc thanh toán là cách thc mà qua đó bên mua tr tin đ nhn hàng và
bên bán nhn tin đ giao hàng. Hin nay, các NHTM cung cp nhiu phng thc
TTQT tin ích, đa dng nh: Chuyn tin, nh thu, tín dng chng t, giao chng t
nhn hàng…Mi phng thc TTQT đu có đc đim riêng và có th gây ra ri ro,
bt li hay thun li cho các bên. Vì vy, các bên liên quan lu ý khi tha thun và
chn la phng thc thanh toán phù hp.
Bao gm:
Phng thc chuyn tin
Phng thc chuyn tin là phng thc thanh toán đn gin nht, trong đó mt
khách hàng (Ngi tr tin, ngi mua, đn v nhp khu …) yêu cu ngân hàng
3
phc v mình chuyn mt s tin nht đnh cho ngi hng li (Ngi nhn tin,
ngi bán, đn v xut khu) mt đa đim xác đnh trong mt thi gian nht đnh.
Phng thc nh thu
Phng thc nh thu là phng thc thanh toán trong đó đn v xut khu sau khi
hoàn thành ngha v giao hàng hoc cung ng dch v s tin hành y thác cho ngân
hàng phc v mình thu h tin t đn v nhp khu da trên c s hi phiu (hoc
séc) và b chng t do đn v xut khu xut trình. Có 2 hình thc sau đây:
+ Nh
thu trn:
Phng thc nh thu trn là phng thc thanh toán, trong đó đn v xut khu sau
khi giao hàng và b chng t cho đn v nhp khu, ch ký phát hi phiu (hoc nh
thu t séc) đòi tin đn v nhp khu và yêu cu ngân hàng thu s tin ghi trên t
hi phiu đó, không kèm theo mt điu kin nào c ca vic tr tin.
+ Nh thu kèm chng t:
Phng thc nh thu kèm chng t là phng thc thanh toán mà trong đó đn v
xut khu nh ngân hàng thu h tin t đn v nhp khu không nhng ch cn c
vào hi phiu mà còn cn c vào b chng t hàng hóa gi kèm theo hi phiu, vi
điu kin nu đn v nhp khu đng ý tr tin ho
c chp nhn lên hi phiu thì
ngân hàng mi giao b chng t hàng hóa cho đn v nhp khu đ nhn hàng.
Phng thc thanh toán giao chng t nhn tin
Phng thc thanh toán giao chng t nhn tin là phng thc thanh toán mà
trong đó đn v nhp khu trên c s hp đng mua bán yêu cu ngân hàng phc v
đn v xut khu m cho mình mt tài khon tín thác đ thanh toán tin cho đn v
xut khu khi đn v xut khu xut trình đy đ chng t theo
đúng tha thun.
Phng thc tín dng chng t
Phng thc tín dng chng t là mt s tha thun mà trong đó mt ngân hàng
(Ngân hàng m th tín dng) đáp ng nhng nhu cu ca khách hàng (ngi yêu
cu m th tín dng) cam kt hay cho phép ngân hàng khác chi tr hoc chp nhn
nhng yêu cu ca ngi th hng khi xut trình b chng t phù hp vi nhng
đ
iu kin và điu khon quy đnh trong th tín dng.
4
Tóm li: Trong hot đng TTQT ti Ngân hàng TMCP bao gm nhiu phng thc
thanh toán. Tuy nhiên trong lun vn này tác gi ch tp trung tìm hiu v phng
thc tín dng chng t. Và ni dung nghiên cu s đc th hin rõ qua các mc
di đây.
1.2. KHÁI NIM V PHNG THC TÍN DNG CHNG T
Phng thc TDCT là mt s tha thun mà trong đó mt ngân hàng (Ngân hàng
m LC) đáp ng nhng nhu cu ca khách hàng (ngi yêu cu m LC) cam kt
hay cho phép ngân hàng khác chi tr
hoc chp nhn nhng yêu cu ca ngi th
hng khi xut trình b chng t phù hp vi nhng điu kin và điu khon quy
đnh trong LC.
Trong đó: LC là vn bn do ngân hàng m LC lp ra theo yêu cu ca nhà nhp
khu (Ngi yêu cu m LC) nhm cam kt tr cho đn v xut khu (Ngi th
hng) mt s ti
n nht đnh, trong mt thi gian nht đnh vi điu kin ngi này
thc hin đúng và đy đ nhng điu khon quy đnh trong vn bn đó.
1.3. QUY TRÌNH THANH TOÁN BNG PHNG THC TÍN DNG
CHNG T
S đ 1.1: Quy trình thanh toán bng phng thc TDCT
Ngân hàng
m LC
Ngân hàng
thông báo LC
Ngi yêu cu
m
LC
Ngi th hng
(0)
(1)
(4)
(
2
)
(3)
(
7
)
(10)
(
6
)
(
5
)
(
8
)
(
9
)
5
Chú thích:
(0): Ký kt hp đng ngoi thng tha thun thanh toán bng phng thc TDCT
(1): Trên c s hp đng đc ký kt, ngi yêu cu m LC đn ngân hàng yêu cu
phát hành LC cho ngi th hng.
(2): Ngân hàng m LC và chuyn cho ngi th hng thông qua ngân hàng thông
báo LC.
(3): Ngân hàng thông báo LC thông báo LC cho ngi th hng
(4): Cn c vào các điu kin và điu khon LC, ngi th hng tin hành giao
hàng.
(5): Ngi th h
ng lp b chng t gi đn ngân hàng phc v mình (Ngân hàng
thông báo LC) đ yêu cu thanh toán.
(6): Ngân hàng thông báo LC kim tra tính hp l ca b chng t và thông báo cho
ngi th hng.
(7): Theo yêu cu ca ngi th hng, ngân hàng thông báo LC chuyn b chng
t cho ngân hàng m LC.
(8): Ngân hàng m LC kim tra b chng t nu hp l thì thông báo cho ngi yêu
cu m LC và yêu cu thanh toán hoc chp nhn thanh toán.
(9): Ng
i yêu cu m LC thanh toán hoc chp nhn thanh toán cho ngân hàng m
LC đ đi ly b chng t nhn hàng.
(10): Ngân hàng m LC tin hành thanh toán hoc chp nhn thanh toán cho ngi
th hng thông qua Ngân hàng phc v ngi th hng.
ây là quy trình thanh toán bng phng thc TDCT đn gin không có tu chnh
LC cng nh không có s tham gia ca ngân hàng xác nhn LC, ngân hàng ch
đnh bi hoàn và trong quy trình này ngân hàng thông báo LC cng chính là ngân
hàng xut trình, ngân hàng phc v ngi th h
ng và LC ch đc thông báo qua
mt ngân hàng duy nht.
6
1.4. PHÂN LOI LC
1.4.1. LC có th hy ngang (Revocable LC)
Là mt LC mà ngi m LC có th sa đi, b sung hoc hy b bt c lúc nào mà
không cn báo trc cho ngi th hng LC. Loi này ít đc dùng vì đó ch là li
ha tr tin ch không phi là s cam kt.
1.4.2. LC không th hy ngang (Irrevocable LC)
Là mt LC mà ngân hàng m LC phi chu trách nhim thanh toán tin cho ngi
th hng LC trong th
i gian hiu lc ca LC, không có quyn đn phng t ý
sa đi hay hy b LC đó. Loi LC này hin nay đc s dng ph bin do bo
đm quyn li ca ngi th hng (ca nhà xut khu). Nu LC không quy đnh
rõ hy ngang hay không hy ngang thì nó đc hiu là LC không hy ngang (Theo
điu 3 ca UCP600)
1.4.3. LC không hy ngang có xác nhn (Confirmed irrevocable LC)
Là LC không hy ngang và đc mt ngân hàng khác uy tín hn đng ra b
o đm
vic tr tin theo LC đó cùng vi ngân hàng m LC. LC này s dng khi ngi th
hng không tin tng ngân hàng m LC và giá tr LC tng đi ln và khi s
dng LC này thì quyn li ca ngi th hng đc bo đm hn.
1.4.4. LC không th hy ngang và không đc truy đòi li tin (Irrevocable
without recourse LC)
Là loi LC không th hy ngang trong đó quy đnh ngân hàng m LC sau khi thanh
toán cho ngi th hng thì không
đc quyn truy đòi li tin vi bt c trng
hp nào. Khi s dng loi LC này, ngi th hng khi ký phát hi phiu phi ghi
câu “không đc truy đòi li tin ngi ký phát” (Without recourse to drawers)
1.4.5. LC tun hoàn (Revolving LC)
Là loi LC không th hy ngang trong đó quy đnh rng khi LC s dng ht kim
ngch hoc sau khi ht hiu lc ca LC thì nó li t đng có giá tr nh c và c
nh vy LC tun hoàn đn khi nào hoàn tt tr giá hp đng.
Bao gm 3 cách tun hoàn:
7
+ LC tun hoàn t đng: khi LC ht thi hn thì LC sau t đng có giá tr, mà
không cn s thông báo ca ngân hàng m LC.
+ LC tun hoàn không t đng: khi LC tun hoàn sau mun có giá tr phi có s
thông báo ca ngân hàng m LC.
+ LC tun hoàn bán t đng: Nu sau mt s ngày nht đnh k t ngày LC trc
ht thi hn hiu lc hoc đã s dng ht kim ngch LC mà không có ý kin thông
báo nào ca ngân hàng m
LC thì đng nhiên LC sau có giá tr hiu lc.
1.4.6. LC giáp lng (Back to back LC)
Là loi LC không th hy ngang đc m ra cn c vào LC khác làm đm bo cho
LC này. Khi đó nhà xut khu cn c vào LC do nhà nhp khu m, yêu cu ngân
hàng phc v mình m mt LC khác cho nhà xut khu khác hng.
LC giáp lng đc s dng trong trng hp:
+ LC gc (Master LC) không cho phép chuyn nhng.
+ Khi các chng t cn có theo LC gc không trùng hp vi các chng t ca LC
th hai.
+ Khi nhà xut khu trung gian mun bí mt mt s thông tin.
1.4.7. LC đi ng (Reciprocal LC)
Là loi LC không th hy ngang trong đó quy đnh LC ch có giá tr hiu lc khi LC
khác đi ng đc m ra. Ngha là nhà xut khu khi nhn đc LC do nhà nhp
khu m thì phi m li LC t
ng ng thì nó mi có giá tr. Loi LC này đc s
dng khi gia hai bên xut nhp khu có quan h thanh toán trên c s mua bán
hàng đi hàng hoc gia công.
1.4.8. LC tr chm (Defferred payment LC)
Là loi LC không hy ngang trong đó quy đnh ngân hàng m LC hay ngân hàng
xác nhn LC cam kt vi ngi th hng s thanh toán toàn b s tin LC vào thi
hn c th ghi trên LC sau khi nhn đc chng t và không cn có hi phiu.
8
1.4.9. LC vi điu khon đ (Red clause LC)
Là loi LC có điu khon đc bit đó là ng trc tin cho ngi th hng. Khi đó
ngi m LC s ng trc cho ngi th hng mt s tin nht đnh trc khi
giao hàng.
1.4.10. LC d phòng (Standby LC)
Là mt vn bn trong đó ngân hàng cam kt s thanh toán cho ngi th hng khi
ngi này xut trình nh
ng chng t yêu cu thanh toán và nhng chng t chng
minh vic không thc hin ngha v ca ngi yêu cu m LC này vi điu kin
còn trong thi hn hiu lc ca LC.
LC này thng s dng trong các trng hp:
+ Bo đm thc hin hp đng giao hàng hóa hoc gia công
+ Bo đm ngi tham gia d thu
+ Bo đm an toàn cho khon thanh toán ng trc
+ Và mt s trng hp khác.
1.4.11. LC có điu khon T/TR (Telegraphic transfer reimbursement)
Là loi LC thông thng nhng có quy đnh: cho phép ngân hàng phc v ngi
hng li sau khi kim tra tính hp l ca b chng t, phù hp vi các điu kin
đã quy
đnh trong LC thì đc phép đòi tin bng đin ngân hàng m LC hay mt
ngân hàng ch đnh trong LC.
1.4.12. LC chuyn nhng (Irrevocable Transferable LC)
Là loi LC không th hy ngang, trong đó quy đnh quyn đc chuyn nhng
mt phn hay toàn b tr giá LC cho mt hay nhiu ngi hng li th hai theo
lnh ca ngi th hng đu tiên min là LC cho phép giao hàng tng phn.
1.5. RI RO TRONG PHNG THC TÍN DNG CH
NG T
Ri ro tn ti khp mi lnh vc trong cuc sng ca con ngi. Ri ro có
th đem li tn tht, mt mát hoc có th đem li nhng c hi. Nhng trong phm
vi nghiên cu ca đ tài, tác gi ch xem xét ri ro trong hot đng TTQT bng
phng thc TDCT ca ngân hàng thng mi nhm đ ra nhng gii pháp phù hp
đ đy mnh hot đng TTQT bng phng thc TDCT ca ngân hàng.
9
Tùy vào loi LC phát hành mà các ngân hàng tham gia s đóng mt vai trò
khác nhau. Và vi vai trò đó, mi ngân hàng s tim n ri ro nht đnh.
ó là: Ri ro đi vi Ngân hàng m LC, Ri ro đi vi Ngân hàng xác nhn,
Ri ro đi vi Ngân hàng thông báo LC, Ri ro đi vi Ngân hàng chit khu.
1.5.1. Ri ro đi vi Ngân hàng m LC
1.5.1.1. Ri ro phát sinh t các ch th tham gia vào quy trình thanh toán
bng phng thc TDCT
Ri ro t phía ngi yêu cu m LC
LC là mt trong nhng hình thc bo lãnh ca ngân hàng phát hành. i vi
khách hàng vãng lai hay mt hàng nhp khu có nhiu bin đng thì ngân hàng m
LC thng yêu cu khách hàng ký qu 100% tr giá LC. Nu LC có dung sai thì ký
qu thêm phn dung sai. Tuy nhiên thông thng nhm thu hút khách hàng, ngân
hàng thng m LC vi yêu cu ngi m LC ký qu mt phn, phn còn li đm
bo bng hn mc tín dng đc đ
m bo bng bt đng sn hoc chính ngay lô
hàng nhp hoc tín chp.
Vì vy, nu đn hn thanh toán b chng t mà khách hàng không có thin chí
thanh toán hoc mt kh nng thanh toán thì buc ngân hàng phi gii ngân bt
buc hoc thm chí là phi dùng ngun vn ca mình đ thanh toán. Khon tin
thanh toán này ngân hàng có th thu hi li t tài sn đm bo hoc hàng hóa nhp
khu. Vic thu hi nh
vy thng tn nhiu thi gian cng nh chi phí chng hn
nh chi phí bo qun lu kho hàng hóa nhp khu mà ngân hàng cha thanh lý
đc.
Ri ro t phía ngi th hng LC
Phng thc TDCT là mt hình thc thanh toán ch da trên b mt chng t,
nu b chng t xut trình hoàn toàn hp l theo điu kin và điu khon ca LC thì
ngân hàng m LC phi có trách nhim thanh toán vào ngày đáo hn ca b chng
t.
Tuy nhiên nu ngi th hng LC (trong trng này là nhà xut khu) giao
hàng không đúng ch
t lng, giao hàng thiu hay thc s không giao hàng và ngi