QUẢN TRỊ RỦI RO TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN KỸ THƯƠNG VIỆT NAM.PDF

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP H CHÍ MINH

TRIU TH KIM THOA

QUN TR RI RO TÍN DNG TI
NGÂN HÀNG THNG MI C
PHN K THNG VIT NAM


LUN VN THC S KINH T







TP.H CHÍ MINH - NM 2012
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP H CHÍ MINH

TRIU TH KIM THOA

QUN TR RI RO TÍN DNG TI
NGÂN HÀNG THNG MI C
PHN K THNG VIT NAM

Chuyên ngành: Kinh t tài chính – Ngân hàng
Mã s: 60.31.12

LUN VN THC S KINH T

NGI HNG DN KHOA HC:
PGS. TS. TRNG QUANG THÔNG



TP.H CHÍ MINH - NM 2012

LI CAM OAN
Tôi xin cam đoan lun vn này là công trình nghiên cu ca riêng
tôi, cha đc ai công b di bt k hình thc nào. Mi s liu s
dng trong lun vn này là xác thc.
Tác gi


Triu Th Kim Thoa

MC LC
LI CAM OAN 3
DANH MC CÁC BNG BIU 10
LI M U 11
CHNG 1: TNG QUAN V TÍN DNG VÀ QUN TR RI RO TÍN
DNG
TRONG
HOT NG CA NGÂN HÀNG THNG MI 1
1.1 Tng quan v tín dng và ri ro tín dng 1
1.1.1 Khái nim v tín dng 1
1.1.2 Ri ro tín dng 1
1.1.2.1
Khái nim
1
1.1.2.2
Phân
loi ri ro tín
dng
1
1.1.2.3 Các ch s đánh giá ri ro tín dng 2
1.1.2.4 Nguyên nhân ri ro tín dng 2
1.1.2.5 Hu qu ca ri ro tín dng 5
1.1.2.6 Các phng pháp đo lng ri ro tín dng 6
1.1.2.6.1 Phng pháp phán đoán (phng pháp đnh tính) 6
1.1.2.6.2 Phng pháp xp hng 7
1.1.2.6.3 Phng pháp c tính tn tht tín dng da trên h thng
c s d liu đánh giá ni b - IRB 7
1.1.2.6.4 Phng pháp đo lng ri ro danh mc tín dng theo
Value at risk 9
1.2 Qun tr ri ro tín dng 11

1.2.1 Khái nim 11
1.2.2 Mc đích và mc tiêu ca qun tr ri ro tín dng 12
1.2.3 Nguyên tc Basel II v qun tr ri ro tín dng 12
1.2.4 Các mô hình qun lý ri ro tín dng 14
1.2.4.1 Mô hình qun lý ri ro tín dng tp trung 14
1.2.4.2 Mô hình qun lý ri ro tín dng phân tán 14
1.2.5 Kinh nghim qun tr ri ro tín dng ca các NHTM trong và
ngoài nc 15
Kt lun chng 1 17
CHNG 2: THC TRNG V HOT NG TÍN DNG VÀ QUN TR
RI RO TÍN DNG TI TECHCOMBANK
18
2.1

Gii thiu chung v Techcombank
18
2.1.1

Quy mô ngân hàng
18
2.1.2

Quá trình phát trin
18
2.1.3

c đim sn phm, khách hàng
20
2.1.4
Kt

qu kinh doanh
21
2.2

Tìm hiu v hot đng tín dng ti Techcombank
22
2.2.1 Khu v ri ro tín dng 22
2.2.2
C cu thu nhp 23
2.2.3

C cu tín dng và cht lng tín dng
23
2.2.3.1 C cu d n theo loi hình khách hàng 23
2.2.3.2 C cu d n theo k hn 24
2.2.3.3 C cu d n theo ngành ngh 25
2.2.3.4 Tình hình d n, t l n xu, t l trích d phòng t 2008-
2011 26
2.3

Hot đng qun tr ri ro tín dng ti Techcombank
27
2.3.1 Chính sách tín dng 27
2.3.2

Mô hình qun tr ri ro tín dng
28
2.3.3

Thc

trng hot đng qun tr ri ro tín dng ti Techcombank và
so sánh vi mt s ngân hàng khác 30
2.3.3.1 H thng kim soát các t l bo đm an toàn tín dng
bng qun tr danh mc ri ro tín dng 32
2.3.3.2 H thng phân loi khách hàng và xp hng tín dng 33
2.3.3.3 H thng quy trình tín dng 33
2.3.3.4 H thng phân cp, y quyn tín dng 36
2.3.2.5 H thng thm đnh và phê duyt tín dng đi vi các
khon tín dng thông thng 36
2.3.2.6 H thng giám sát tín dng: kim soát s liu tín dng,
cnh báo sm và x lý đi vi các khon tín dng có vn đ . 37
2.3.2.7 H thng kim soát cht lng tín dng 39
2.3.2.8 H thng phân loi khon tín dng và trích lp d phòng
ri ro 40
2.3.2.9 Chính sách nhân
s, t chc đào to cán b, b trí nhân s
. 41
2.3.3

Hn ch trong hot đng qun tr ri ro tín dng ti
Techcombank
42
2.3.3.1 Chính sách tín dng và khu v ri ro tín dng cha đc
rà soát và điu chnh đnh k đ phù hp vi thc tin hot
đng 42
2.3.3.2 Cha xây dng hoàn chnh h thng đo lng ri ro tín
dng di góc đ danh mc cho vay theo var 43
2.3.3.3 Vic phân loi và xp hng khách hàng tn ti 02 mô hình
xp hng,cha có s thng nht 45
2.3.3.4 H thng quy trình tín dng còn rm rà, mt s ni dung

còn chng chéo hoc thiu sót 46
2.3.3.5 H thng thm đnh và phê duyt tp trung cha th hin
đc tính đc lp, cha có c ch thng kê đánh giá cht
lng thm đnh và phê duyt 47
2.3.3.6 H thng giám sát tín dng cha thc s đt đc chc
nng cnh báo sm 48
2.3.3.7 H thng kim soát tín dng còn nhiu thiu sót 49
2.3.3.8 Cha s dng mô hình ni b đ phân loi n và trích lp
d phòng ri ro tín dng 50
2.3.3.9
i ng cán b tr

nng
đng nhng thiu đáp ng v kinh
nghim
52
Kt lun chng 2 53
CHNG 3: CÁC GII PHÁP QUN TR RI RO TÍN DNG TI
TECHCOMBANK
54
3.1

Mc tiêu kinh doanh đn nm 2014
54
3.2

nh hng khách hàng và hot đng tín dng
54
3.3

Các gii pháp v qun tr ri ro tín dng ti Techcombank
55
3.3.1

Xây dng môi trng qun tr ri ro hin đi
55
3.3.2

Nht quán gia chính sách tín dng vi các chính sách riêng l v
sn phm cho vay
56
3.3.3

Truyn thông hiu qu đn cán b nhân viên
56
3.3.4

Xây dng c ch trao đi thông tin hiu qu trong toàn h thng
56
3.3.5

Hoàn chnh h thng đo lng ri ro tín dng di góc đ qun tr
ri ro danh mc tín dng theo Value at risk
57
3.3.6

Tng bc trin khai áp dng h thng phân loi ni b trong
trích lp d phòng tín dng
61
3.3.6.1

Hoàn chnh vic xây dng b tiêu chun xp hng khách
hàng, phân loi ni b
61
3.3.6.2

Trin khai vic áp dng b tiêu chun xp hng khách
hàng, phân loi ni b mt cách thng nht
62
3.3.6.3

Áp dng h thng xp hng khách hàng phân loi ni b
trong trích lp d phòng tín dng theo l trình
62
3.3.7

Mt s gii pháp liên quan đn quy trình tín dng
63
3.3.7.1

Nâng cao cht lng h thng thm đnh và phê duyt tín
dng
63
3.3.7.2

Ci tin h thng kim soát tín dng
64
3.3.7.3

C cu li h thng giám sát tín dng đ x lý các khon

n có vn đ mt cách trit đ
66
3.3.8

Mt s gii pháp liên quan đn nâng cao cht lng cán b tín
dng
68
3.3.9

Các gii pháp h tr
69
3.3.9.1

Ci tin vic tính toán t l vn an toàn ti thiu theo Basel
69
3.3.9.2
Khn
trng hoàn thin đ ban hành quy đnh mi v phân
loi n, trích lp và s dng d phòng đ x lý ri ro tín
dng trong hot đng ca các t chc tín dng 70
3.3.9.3

Tin ti yêu cu NHTM ghi nhn giá tr khon vay theo
tiêu chun k toán quc t
71
3.3.9.4 Xây
dng
th trng mua bán n phát trin 72
3.3.9.5 Tng cng công tác thanh tra giám sát 72
Kt lun chng 3 74

KT LUN 75

DANH MC CÁC CH VIT TT

1. Basel U ban Basel v giám sát hot đng ngân hàng
2. CBCNV Cán b công nhân viên
3. CIC Trung tâm thông tin tín dng
4. HSBC Ngân hàng TNHH mt thành viên HSBC (Vit Nam)
5. IRB Phng pháp c tính tn tht tín dng da trên h thng c s
d liu đánh giá ni b
6. NHNN Ngân hàng nhà nc Vit Nam
7. NHTM Ngân hàng thng mi
8. NHTMCP Ngân hàng thng mi c phn
9. QCA Qualitative Credit Assessment – báo cáo xp hng tín dng
khách hàng và bng câu hi đánh giá các yu t ri ro đnh tính
10. QTRRTD Qun tr ri ro tín dng
11. RRTD Ri ro tín dng
12. Techcombank Ngân hàng thng mi c phn k thng Vit Nam
13. VaR Value at Risk

DANH MC CÁC BNG BIU

Bng 2.1: Kt qu kinh doanh và quy mô khách hàng t nm 2007-2011

Bng 2.2: C cu thu thp t 2009-2011
Bng 2.3: C cu d n theo khách hàng t 2009-2011
Bng 2.4: C cu d n theo k hn t 2009-2011
Bng 2.5: C cu d n theo ngành ngh t 2009-2011
Bng 2.6: Tình hình d n, t l n xu và trích lp d phòng t 2008-2011
Bng 2.7: Các kt qu đt đc trong chính sách nhân s nm 2011

Biu đ 2.1: C cu d n theo khách hàng t 2009-2011
Biu đ 2.2: T trng c cu d n theo ngành ngh t 2009-2011
Biu đ 2.3: Tình hình d n, t l n xu và trích lp d phòng t 2008-2011












LI M U
1. Lý do nghiên cu đ tài
Nn kinh t th gii thi gian qua đã phi gánh chu các hu qu nng n t cuc

khng hong tài chính toàn cu. Bong bóng nhà  cùng vi giám sát tài chính thiu
hoàn thin  Hoa K đã dn ti mt cuc khng hong tài chính  nc này t nm
2007, bùng phát mnh t cui nm 2008. Thông qua quan h tài chính nói riêng và
kinh t nói chung, cuc khng hong t Hoa K đã lan rng ra nhiu nc trên th
gii, dn ti nhng đ v tài chính, suy thoái kinh t, suy gim tc đ tng trng
kinh t  nhiu nc trên th gii. T đó dn ti mt cuc khng hong ngân hàng
trên din rng. Ngay c nhng ngân hàng khng l và lâu đi tng sng sót qua
nhng cuc khng hong tài chính và kinh t trc đây, nh Lehman Brothers,
Morgan Stanley, Citigroup, AIG, … cng lâm nn. Mc dù cha thc s thoát khi
nhng khó khn mà cuc khng hong đem đn, nhng cng chính qua đó mà các
ngân hàng đã nhn ra nhng bài hc quý báu trong vic t chc li h thng qun
tr ri ro, đc bit là ri ro tín dng, mt trong nhng hot đng đem đn phn ln
li nhun cho các ngân hàng thng mi, nhng đng thi cng là phn hot đng
tim n nhiu ri ro và s là nguyên nhân dn đn s sp đ ca mt ngân hàng khi
không có s quan tâm đúng mc.
NHTMCP K Thng Vit Nam là mt trong nhng ngân hàng có quy mô hot
đng ln và rng khp trên mi min đt nc Vit Nam. Kt thúc nm 2011 đy
khó khn, nhng ngân hàng đã đt đc nhng mc tiêu tng trng nht đnh. Vi
quy mô tài sn toàn h thng đt 180.531 t đng, tng ngun vn huy đng
136.781 t đng, tng d n cho vay đt 63.451 t đng, h thng 307 đim giao
dch, s lng 8.335 nhân viên, đã và đang là mt thách thc đòi hi NHTMCP K
Thng Vit Nam ngày càng phi quan tâm đn h thng qun tr ri ro, đc bit là
qun tr ri ro tín dng, mng hot đng chim phn trng yu trong li nhun ngân
hàng. Ngân hàng cn phi đt ra yêu cu kim soát tng trng tín dng đi đôi vi
nâng cao cht lng tín dng, nhm đm bo hot đng tín dng an toàn trong các
chng đng phát trin tip theo ca ngân hàng.
Là mt nhân viên thuc b phn qun tr ri ro ca ngân hàng, ngi vit đã
chn đ tài “Qun tr ri ro tín dng ti NHTMCP K Thng Vit Nam” vi mong
mun tìm hiu đ nhn din ri ro tín dng, các nguyên nhân dn đn ri ro tín
dng, các đim còn hn ch trong hot đng t chc, qun tr ri ro tín dng ti

NHTMCP K Thng Vit Nam, t đó đa ra mt s bin pháp nhm góp phn
tng cng công tác qun tr ri ro tín dng, đ ngân hàng có c s phát trin bn
vng, đt đn mc tiêu tr thành NHTMCP hàng đu ti Vit Nam.
2. Mc tiêu ca đ tài
 Tìm hiu và làm rõ đc c s lý lun v qun tr ri ro tín dng trong hot
đng ngân hàng, áp dng các chun mc quc t v qun tr ri ro tín dng cng
nh hc tp các kinh nghim thc tin qun tr ri ro tín dng ca các nc trên
th gii vào Vit Nam.
 Nhìn li thc tin qun tr ri ro tín dng ti NHTMCP K Thng Vit Nam
thông qua vic nhn din ri ro, nguyên nhân dn đn ri ro và các bin pháp
gim thiu ri ro tín dng đã và đang đc áp dng ti Ngân hàng này.
 Trên c s lý lun phân tích, kt hp vi vic tìm hiu các kinh nghim qun tr
ri ro quc t, ngi vit đ xut ra mt s bin pháp v qun tr ri ro tín dng
ti NHTMCP K Thng Vit Nam.
3. i tng và phm vi nghiên cu
 i tng: nhn dng, phân tích các nguyên nhân gây ra ri ro tín dng, các
bin pháp qun tr ri ro tín dng nhm khc phc và hn ch ri ro tín dng.
 Phm vi nghiên cu: nghiên cu lý lun và thc t nguyên nhân dn đn ri ro
trong hot đng tín dng, thc trng qun tr ri ro tín dng trong phm vi
NHTMCP K Thng Vit Nam. T đó đ xut các gii pháp phòng nga, hn
ch.
4. Phng pháp nghiên cu
 thc hin đ tài này, ngi vit đã thông qua vic tng hp các phng pháp
phân tích sau:
 Tng hp c s lý lun, chun mc qun tr ri ro tín dng qua tiêu chun quc
t Basel II, t các thông tin chính thng v tín dng và ri ro tín dng qua các n
bn ca các nhà khoa hc, nhà nghiên cu
 Thu thp, tng hp các s liu thc t v hot đng tín dng, hot đng qun tr
ri ro tín dng ti NHTMCP K Thng Vit Nam
 Tng hp thông tin, các nghiên cu ca các tác gi qua h thng internet, các bài

nghiên cu, phân tích, các báo cáo thng niên ca Ngân hàng nhà nc, ca
Ngân hàng quc t
5. Ý ngha ca vic nghiên cu:
Lun vn cn c thc trng ca hot đng tín dng và qun tr ri ro tín dng
hin nay ca NHTMCP K Thng Vit Nam, t đó đi sâu vào phân tích nhng
đim còn tn ti, hn ch. Da trên các phân tích thc trng này cng vi c s lý
lun, các nghiên cu ca các chuyên gia, nhà nghiên cu, cng nh nhng tìm hiu
và kinh nghim ca bn thân trong quá trình làm vic ti ngân hàng đ đa ra mt
s đ xut, gii pháp vi mong mun có th góp phn ci tin hot đng qun tr ri
ro tín dng ca ngân hàng.
6. Kt cu lun vn:
Lun vn đc chia thành 3 mc chính sau đây:
 Chng 1: Tng quan v tín dng và qun tr ri ro tín dng trong hot đng ca
ngân hàng thng mi.
 Chng 2: Thc trng v hot đng tín dng và qun tr ri ro tín dng ti
Tehcombank
 Chng 3: Các gii pháp v qun tr ri ro tín dng ti Tehcombank
Trang 1

CHNG 1: TNG QUAN V TÍN DNG VÀ QUN TR
RI RO TÍN DNG
TRONG
HOT NG CA NGÂN
HÀNG THNG MI


1.1 Tng quan v tín dng và ri ro tín dng

1.1.1 Khái nim v tín dng

Tín dng là mt giao dch v tài sn (tin hoc hàng hóa) gia bên cho vay
(ngân hàng và các đnh ch tài chính khác) và bên đi vay (cá nhân, doanh nghip và
các ch th khác), trong đó, bên cho vay chuyn giao tài sn cho bên đi vay s dng
trong mt thi hn nht đnh theo tha thun, bên đi vay có trách nhim hoàn tr vô
điu kin vn gc và lãi cho bên cho vay khi đn hn thanh toán.
1.1.2 Ri ro tín dng
1.1.2.1
Khái nim
Ri ro tín dng là các tn tht phát sinh t vic khách hàng không tr đc đy
đ c gc và lãi ca khon vay hoc khách hàng thanh toán n gc và lãi không
đúng hn sau khi đc cp các khon tín dng (c trong và ngoi bng).
Theo Quyt đnh 493/2005/Q-NHNN ngày 22/4/2005 ca Thng đc Ngân
hàng
Nhà
nc, ri ro tín dng là kh nng xy ra tn tht trong hot đng
ngân hàng ca
t
chc tín dng do khách hàng không thc hin hoc không
có kh nng thc
hin
ngha v ca mình theo cam
kt.
1.1.2.2
Phân
loi ri ro tín
dng
Ri ro tín dng bao gm ri ro danh mc (Portfolio risk) và ri ro giao
dch
(Transaction risk).
 Ri ro danh mc đc phân ra hai loi ri ro ni ti (Intrinsic risk) và ri ro

tp trung (Concentration risk).
 Ri ro ni ti xut phát t các yu t mang tính riêng bit ca mi ch th
đi vay hoc ngành kinh t.
 Ri ro tp trung là mc d n cho vay đc dn cho mt s khách hàng,
Trang 2

mt s ngành kinh t hoc mt s loi cho vay hoc mt khu vc đa lý.
 Ri ro giao dch có 3 thành phn: ri ro la chn, ri ro bo đm và ri ro
nghip v.
 Ri ro la chn là ri ro liên quan đn thm đnh và phân tích tín dng
 Ri ro bo đm xut phát t các tiêu chun đm bo.
 Ri ro nghip v là ri
ro liên quan đn qun tr hot đng cho
vay.

1.1.2.3 Các ch s đánh giá ri ro tín dng
 Tình hình n quá hn: N quá hn là thc đo quan trng nht đánh giá s lành
mnh th ch. Nó tác đng ti tt c các lnh vc hot đng chính ca ngân hàng
 T l n quá hn = s d n quá hn/tng d n
 T l khách hàng có n quá hn = S khách hàng quá hn/ Tng s khách
hàng có d n
 Tình hình ri ro mt vn
 T l d phòng RRTD = D phòng RRTD đc trích lp/ D n cho k
báo cáo
 T l mt vn = Mt vn đã xóa cho k báo cáo / D n trung bình cho k
báo cáo
 Kh nng bù đp ri ro
 H s kh nng bù đp các khon cho vay b mt = D phòng RRTD đc
trích/ D n b tht thoát
 H s kh nng bù đp RRTD = D phòng RRTD đc trích lp/N quá

hn khó đòi
1.1.2.4 Nguyên nhân ri ro tín dng
 Nguyên nhân khách quan
 Ri ro t nhng nhân t khách quan
ó là nhng thiên tai mà con ngi không th lng trc đc, hoc cha
đt đn trình đ k thut đ có th d báo đc nh đng đt, sóng thn, núi
la phun trào nh hng đn cuc sng, t đó nh hng đn hot đng
kinh t.
Trang 3

 Ri ro do nn kinh t không n đnh
Khi tin hành quá trình sn xut kinh doanh, bao gi doanh nghip cng tin
hành đánh giá tình hình th trng cng nh đa ra nhng d báo phát trin
th trng, d báo tng trng doanh s. Nu nn kinh t th gii cng nh
nn kinh t quc ni vn hành theo qu đo đã d báo thì doanh nghip s
thc hin tt các k hoach đ ra. Tuy nhiên, khi nn kinh t th gii b khng
hong, tt yu s nh hng đn k hoch kinh doanh ca các doanh nghip.
Có th k đn các ri ro nn kinh t không n đnh xut phát t:
 S bin đng quá nhanh và không d đoán đc ca th trng th gii
 Ri ro tt yu ca quá trình t do hóa tài chính, hi nhp quc t
 S tn công ca hàng nhp lu
 Ri ro do các th tc pháp lý  các đa phng còn rm rà.
S chm tr, rm rà trong các th tc cp giy phép, các th tc hi quan…
nhiu lúc nh hng ln đn c hi kinh doanh ca các doanh nghip. Vic
chm tr s dn đn h qu ca hàng lot các hp đng kinh t b đình tr,
các d án đu t “buc lòng” phi “treo” trên giy. iu này gây tn tht ln
v mt kinh t đi vi các doanh nghip vay vn.
Các ri ro này c th đn t:
 S kém hiu qu ca c quan pháp lut
 S thanh tra, kim tra, giám sát cha hiu qu ca NHNN

 H thng thông tin qun lý còn bt cp
Hin nay  Vit Nam cha có mt c ch công b thông tin đy đ v doanh
nghip và ngân hàng. Trung tâm thông tin tín dng ngân hàng (CIC) ca
NHNN đã hot đng đc hn mt thp niên, tuy đã đt đc nhng kt qu
bc đu rt đáng khích l trong vic cung cp thông tin kp thi v tình hình
hot đng tín dng nhng, thông tin cung cp còn đn điu, thiu cp nht.
in hình mt s bn tra CIC cha có d liu cp nht các thông tin liên
quan đn đng ký giao dch tài sn đm bo, d liu d n tín dng không
cp nht đn thi đim mi nht do ph thuc vào báo cáo ca các t chc
Trang 4

tín dng. ng thi, c quan này cng cha phi là c quan đnh mc tín
nhim doanh nghip mt cách đc lp và hiu qu nh các t chc xp hng
tín nhim quc t đang hot đng nh S&P, Mooody Do đó, nu các ngân
hàng c gng chy theo thành tích, m rng tín dng trong điu kin môi
trng thông tin không cân xng thì s gia tng nguy c n xu cho h thng
ngân hàng.
 Nguyên nhân t phía khách hàng
 Ri ro tín dng xut phát t phía khách hàng vay vn có th k đn các loi
sau.
 Khách hàng s dng vn sai mc đích
 Khách hàng không có thin chí trong vic tr n vay
 Kh nng qun lý kinh doanh kém
 u t quá mc dn đn vt tm qun lý
 Tình hình tài chính doanh nghip yu kém, thiu minh bch, dn đn mt
kh nng thanh toán
 Khách hàng c ý la đo
 Do mt đoàn kt trong ni b Hi đng qun tr, ban điu hành dn đn
ngng tr hot đng
kinh doanh hoc gii tán/gii th/sát nhp.

 Nguyên nhân t phía ngân hàng
 Ri ro mang tính h thng:
 Ri ro t chính sách tín dng và khu v tín dng cha hp lý, không
đc điu chnh kp thi trong tng thi k dn đn không phù hp vi
tình hình kinh t chung.
 Ri ro t h thng thông tin, s dng phn mm ngân hàng lc hu dn
đn x lý nghip v thiu sót, không qun lý đc thông tin đy đ
 Ri ro t phía con ngi
 Ri ro t áp lc ch tiêu dn đn vic thm đnh không đy đ, cha đn
ni, ra các quyt đnh cho vay sai lm
Trang 5

 Ri ro t vic tái thm đnh không đ thông tin, cha đi sát vi thc t
dn đn các điu kin cho vay cha phù hp
 Ri ro t phê duyt tín dng cha hiu qu, cán b phê duyt áp đt ý
mun ch quan vào công tác phê duyt tín dng
 Ri ro t kim soát gii ngân cha hiu qu, cha thc hin đúng và đy
đ các điu kin phê duyt
 Ri ro trong công tác kim soát sau vay cha sát sao dn đn không kim
soát đc mc đích s dng vn và không nm đc thc trng kinh
doanh, kh nng tr n ca khách hàng
 Ri ro lng lo trong công tác kim tra ni b ca ngân hàng, không phát
hin kp thi các du hiu nhn din khách hàng có vn đ.
 Ri ro do vic phi hp gia các b phn kinh doanh và qun tr ri ro tín
dng cha cht ch
 Ri ro do công tác tuyn dng, b trí cán b thiu đo đc và trình đ
chuyên môn nghip v
 Ri ro do s hp tác gia các NHTM quá lng lo, vai trò ca CIC cha
thc s hiu qu

1.1.2.5 Hu qu ca ri ro tín dng
 i

vi ngân
hàng

Ri ro tín dng s gây thit hi cho ngân hàng do ngân hàng b mt c
hi
nhn
đc thu nhp tin lãi, tn tht trc ht tác đng đn li nhun và sau đó
là
vn t có ca ngân hàng. Thm chí có th dn đn tình trng mt kh nng
thanh toán, có th dn đn phá
sn.

 i vi nn kinh t- xã hi
Ngày nay hot đng ca ngân hàng mang tính xã hi hóa
cao
nên mt khi ri
ro tín dng xy ra đi vi ngân hàng thì nó s nh hng rt ln
đn
nn kinh
t-xã hi. s yu kém trong h thng ngân hàng ca mt quc gia, dù quc gia
phát trin hay đang phát trin, s đe da đn s n đnh v tài chính trong c ni
b quc gia đó
Trang 6

C th nu có s tht thoát trong hot đng tín dng, dù ch  mt
ngân
hàng

mà không đc ng cu kp thi thì có th gây phn ng dây chuyn đe
da

đn tính an toàn toàn và n đnh ca c h thng ngân hàng. T đó s gây ra
nhng
bt n v kinh t - xã
hi.
1.1.2.6 Các phng pháp đo lng ri ro tín dng
1.1.2.6.1 Phng pháp phán đoán (phng pháp đnh tính)
Trong phng pháp phán đoán hay còn gi là phng pháp đnh tính này, ngân
hàng s phân tích các thông tin đnh tính và đnh lng ca khách hàng đ ra quyt
đnh cp tín dng. Quá trình đánh giá này này ph thuc vào ý chí ch quan ca cán
b tín dng trong vic la chn các yu t đ phân tích, mc đ quan trng ca tng
yu t. Mt mô hình phán đoán mà đc các ngân hàng áp dng ph bin nht hin
nay là mô hình “6C”. Trong mô hình này ngân hàng s phân tích sáu yu t sau đây
đ đánh giá ri ro ca khách hàng t đó tin ti quyt đnh cp tín dng:
 Character: th hin danh ting, thin chí tr n và lch s tr n ca khách hàng.
ây là mt yu t vô hình rt khó phán đoán, đánh giá và nó đòi hi kinh
nghim trong nhìn nhn khách hàng ca ngi phân tích
 Capital: th hin nng lc tài chính ca khách hàng. Phân tích tình hình tài
chính trong quá kh nh li nhun hàng nm, kh nng to tin cng là mt d
báo đáng chú ý cho tình hình tài chính trong tng lai ca khách hàng.
 Capacity: th hin t cách đi vay (t cách pháp lý), kh nng tr n ca khách
hàng
 Collateral: đây là ngun tr n th hai trong trng hp khách hàng không tr
đc n. Tài sn đm bo tt phi tha mãn 3 điu kin: pháp lý rõ ràng, d đnh
giá và có th trng giao dch.
 Cycle Condition: th hin d đoán v điu kin kinh t v mô, xu hng ngành
ngh mà ngi đi vay hot đng nh hng đn kh nng tr n ca ngi đi
vay nh th nào.

 Control: th hin mc đ phù hp ca khon vay đi vi qui ch, qui đnh ca
ngân hàng, đm bo đ giy t h s phc v cho công vic kim soát
Trang 7

Thông qua phân tích “6C” trên ngân hàng đánh giá mc đ ri ro ca tng
khách hàng qua đó đa ra mc lãi sut tng ng vi tng cp đ ri ro và nhng
bin pháp qun lý đi kèm.
1.1.2.6.2 Phng pháp xp hng
 phng pháp xp hng, ngân hàng xp khách hàng vào các hng tín dng
khác nhau. Mi hng tín dng th hin xác sut v n khác nhau ca khách hàng t
đó có nhng yêu cu v t l cho vay, mc d phòng tng ng. Cn c đ ngân
hàng xp hng khách hàng là da vào kt qu chm đim các thông tin tài chính và
phi tài chính do khách hàng cung cp và ngân hàng thu thp đc. Tm quan trng
ca tng ch tiêu đc th hin bng trng s ca nó khi tính toán ra đim s cui
cùng ca khách hàng. im s ca tng ch tiêu đc ngân hàng xây dng t d
liu thng kê trong lch s. Sau khi tng hp đim s có trng s ca các ch tiêu
riêng l, mô hình s đa ra đim s cui cùng ca khách hàng và mt v trí trong
bng xp hng s đc gán ghép tng ng vi mc đim đó.
Phng pháp xp hng tín nhim t ra khách quan trong vic lng hóa ri ro
ca khách hàng. Cách tip cn này đc y ban Basel khuyn khích xây dng và
áp dng ti các ngân hàng.
1.1.2.6.3 Phng pháp c tính tn tht tín dng da trên h thng c s d liu
đánh giá ni b - IRB

Tìm hiu chung v IRB
Theo yêu cu ca Basel II, các ngân hàng s s dng các mô hình da trên h
thng d liu ni b (Internal Ratings Based-IRB) đ xác đnh kh nng tn tht tín
dng. Các ngân hàng s xác đnh các bin s nh PD, LGD, EAD. Thông qua các
bin s trên, ngân hàng s xác đnh đc EL: Expected Loss - tn tht có th c
tính. Vi mi k hn xác đnh, tn tht có th c tính đc tính toán da trên công

thc sau:
EL = PD x EAD x LGD
 PD: Probability of Default - xác sut không tr đc n: c s ca xác sut này
là các s liu v các khon n trong quá kh ca khách hàng, gm các khon n
Trang 8

đã tr, khon n trong hn và khon n không thu hi đc. Nhng d liu đc
phân theo 3 nhóm sau:
 Nhóm d liu tài chính liên quan đn các h s tài chính ca khách hàng
cng nh các đánh giá ca các t chc xp hng
 Nhóm d liu đnh tính phi tài chính liên quan đn trình đ qun lý, kh nng
nghiên cu và phát trin sn phm mi, các d liu v kh nng tng trng
ca ngành,…
 Nhng d liu mang tính cnh báo liên quan đn các hin tng báo hiu
kh nng không tr đc n cho ngân hàng nh s d tin gi, hn mc thu
chi…
 EAD: Exposure at Default - tng d n ca khách hàng ti thi đim khách hàng
không tr đc n. y ban Basel II yêu cu tính EAD nh sau:
EAD = D n bình quân + LEQ x Hn mc tín dng cha s dng bình quân
Trong đó, LEQ - Loan Equivalent Exposure là t trng phn vn cha s dng
có nhiu kh nng s đc khách hàng rút thêm ti thi đim không tr đc n.
“LEQ x Hn mc tín dng cha s dng bình quân” chính là phn d n khách
hàng rút thêm ti thi đim không tr đc n ngoài mc d n bình quân.
 LGD: t trng tn tht c tính - đây là t trng phn vn b tn tht trên tng
d n ti thi đim khách hàng không tr đc n. LGD không ch bao gm tn
tht v khon vay mà còn bao gm các tn tht khác phát sinh khi khách hàng
không tr đc n, đó là lãi sut đn hn nhng không đc thanh toán và các
chi phí hành chính có th phát sinh nh: chi phí x lý tài sn th chp, các chi
phí cho dch v pháp lý và mt s chi phí liên quan.
LGD = (EAD - S tin có th thu hi)/EAD.


Công dng ca phng pháp IRB
Nu ngân hàng tính chính xác đc tn tht c tính ca khon cho vay thì s
mang li cho ngân hàng rt nhiu ng dng ch không ch đn thun giúp ngân
hàng xác đnh chính xác hn h s an toàn vn ti thiu trong mi quan h gia vn
t có vi ri ro tín dng.
Trang 9

Vi vic xác đnh đc tn tht c tính ca mt khon cho vay, ngân hàng s
thc hin đc thêm các mc tiêu sau:
 Th nht, giúp ngân hàng tng cng kh nng qun tr nhân s, c th là qun
tr đi ng cán b tín dng. Trên thc t, nhiu ngân hàng trên th gii đã xây
dng h thng chm đim kt qu công vic ca cán b tín dng đ xác đnh
mc lng và l trình thng tin phù hp. Nh vy, vic xác đnh mc tn tht
c tính vi tng danh mc cho vay ca tng cán b tín dng s đnh lng rõ
cht lng tín dng ca tng cán b.
 Th hai, xác đnh tn tht c tính s giúp ngân hàng xây dng hiu qu hn
Qu d phòng ri ro tín dng. Hin nay, các ngân hàng Vit Nam đa phn vn
áp dng vic trích lp d phòng theo “tui n”, ch có mt s ít ngân hàng đã có
h thng xp hng hiu qu và s dng phng pháp đnh tính đ xác đnh mc
đ ri ro ca các khon tín dng, t đó trích lp d phòng theo t l phù hp.
Tuy nhiên, nu ngân hàng xác đnh đc chính xác tn tht c tính thì vic
trích lp tr nên đn gin, hiu qu và chính xác hn rt nhiu.
 Th ba, vic xác đnh đc tn tht c tính, đc bit là xác đnh đc PD - xác
sut kh nng v n ca khách hàng s giúp ngân hàng nâng cao đc cht
lng vic giám sát và tái xp hng khách hàng sau khi cho vay.
 Th t, vic xác đnh chính xác tn tht có th d tính s giúp ngân hàng xác
đnh chính xác đc giá tr khon vay. iu này s phc v hiu qu cho vic
thc hin quy trình swap tín dng, hay chng khoán hóa các khon vay ca các
ngân hàng thng mi sau này, đây là nhng công c hiu qu nht đ san s ri

ro và to tính linh hot trong qun lý danh mc các khon cho vay ca mi ngân
hàng thng mi.
1.1.2.6.4 Phng pháp đo lng ri ro danh mc tín dng theo Value at risk

Tng quan v Value at Rist
VaR dùng đ đo lng tn tht ti đa ca tài sn ví d nh danh mc đu t
chng khoán, danh mc cho vay…trong mt khong thi gian cho trc vi mt
mc tin cy nht đnh ( thng là  mc 95%, 97% và 99%). VaR đc tính toán
Trang 10

da trên nn tng ca toán xác sut, thng kê phc tp. Ví d nh có mt nhà đu
t đang nm gia mt c phiu A có mc giá th trng ngày hôm nay là 80,000
đng và mc giá ca c phiu này có đ lch chun () là 10,000 đng. Các nhà
đu t thng s t hi “ Nu ngày mai là mt ngày xu thì tôi s mt bao nhiêu
tin t c phiu này vi mc đ tin cy nào đó? ” hay nói cách khác “ Nu ngày mai
là mt ngày xu thì VaR ca c phiu tôi đang nm gi là bao nhiêu? ”.
 Nh vy có th thy rng VaR có 3 đc đim:
 o lng tn tht ca mt tài sn hoc danh mc tài sn
 Trong mt khong thi gian cho trc
 Vi mt mc tin cy cho trc
 Hn ch ca VAR:
 Các mô hình VaR khác nhau s cho kt qu khác nhau
 Bng cách thông qua k thut lng hóa VaR ch có th đo lng đc mc
đ ri ro mà nó thu thp đc. Nó không đo lng ri ro chính sách, ri ro thanh
khon, ri ro con ngi hoc ri ro quy trình, quy đnh.
 VaR không đo lng đc ri ro tác nghip.

Các mô hình đo lng Value at Risk thông dng
 có th c tính VaR ca danh mc cho vay cn có mt s thông s đu vào
nht đnh bao gm: (1) Xác sut chuyn hng tín nhim ca khách hàng sau 1 nm;

(2) Tn tht c tính trong trng hp khách hàng không hoàn tr; (3) Tng quan
ca các khon vay trong danh mc cho vay. Các mô hình tính toán s có cách tip
cn khác nhau đ c tính đc 3 thông s trên. Khi các thông s c bn trên đc
c lng VaR có th tính đc d dàng.
 Mô hình Creditmetrics
 Mô hình Creditrisk Plus
 Mô hình CreditPortfolio View
Mi mt mô hình có cách tip cn khác nhau đ tính toán các yu t đu vào đ
xác đnh VaR ca danh mc cho vay. Không th có mô hình hoàn toàn phù hp vi
Trang 11

tt c mi ngân hàng mà cn c vào đc đim riêng ca mình mà nhà qun tr ngân
hàng s quyt đnh nên áp dng mô hình nào.


S cn
thit
phi hoàn chnh h thng đo lng ri ro tín dng theo Var
im yu trong hot đng qun tr ri ro ti các NHTM Vit Nam là hot đng
qun tr danh mc tín dng cha thc s phát trin, vic thit lp các hn mc tín
dng hin nay cha đc áp dng bi các công thc hay mô hình đo lng ri ro.
Phng pháp VaR còn khá mi m vi vic qun tr ri ro tín dng ti Vit Nam
tuy nhiên nó đã ph bin ti các quc gia phát trin t nhng thp niên 90. VaR
cng đã đc Basel II khuyn khích s dng đ giám sát ri ro qua đó thit lp vn
kinh t đm bo an toàn cho hot đng ca ngân hàng. Nh vy vic áp dng mô
hình Var trong qun tr ri ro danh mc s giúp các NHTM tip cn vic đo lng
ri ro theo phng pháp hin đi, đáp các khuyn ngh ca Basel II, giúp cho các
NHTM có c s vng chc cho vic tính toán d phòng ri ro tín dng hp lý.
Khi s dng mô hình VaR, vn còn nhng tranh lun khác nhau v kh nng xác
sut xy ra bin c khi s dng mô hình VaR. VaR đc đnh ngha là s tin ln

nht mt danh mc có th b thua l vi mt đ tin cy xác đnh, thông thng 
mc 99%, nhng mi vn đ xy ra  cái 1% kia - xác sut ca các bin c him
hoi, nu 1% ri ro này b l đi thì chính các ngân hàng s không th chu đng đc
s tàn phá ca các bin c này khi xy ra. Nhng hin ti VaR vn là mt trong
nhng công c hu hiu nht, đc s dng ph bin nht trong lng hóa ri ro và
VaR là mt công c luôn đc tính đúng, sai lm ch  ch ngi ngi s dng
các công thc đó không hiu ht công dng ca nó, nht là không hiu nhng
trng hp nào nó không còn công dng.
1.2 Qun tr ri ro tín dng
1.2.1 Khái nim
Qun tr ri ro tín dng là quá trình tip cn ri ro tín dng mt cách khoa
hc, toàn din và có h thng nhm nhn dng, kim soát, phòng nga và gim
thiu nhng tn tht, mt mát và nhng nh hng bt li ca ri ro tín dng.
Trang 12

Bn cht, trong mt t chc tín dng, vic qun tr ri ro tín dng s xut phát t
chính sách tín dng và khu v ri ro tín dng ca cp qun lý cao nht là Hi đng
qun tr-đi din ca các c đông. Chính t nhng yu t này, dn đn các mô hình
qun tr ri ro đc phân tách thành các b phn chuyên trách nhm qun lý và hn
ch ri ro mt cách ti đa theo các chun mc v qun tr ri ro và va đáp ng
đc mc tiêu, chin lc kinh doanh ca t chc tín dng trong tng thi k.
 Chính sách tín dng là nn tng, chun mc bo đm cho các hot đng tín dng
ca ngân hàng an toàn, hiu qu, bn vng. Chính sách tín dng bao gm nhng
nguyên tc, đnh hng, phng thc, chun mc trong vic cp tín dng, qun
tr ri ro, tuân th trong hot đng tín dng ca ngân hàng
 Khu v ri ro tín dng là mt khái nim mi l đang đc các ngân hàng s
dng, có th đc đnh ngha là kh nng, cách thc, mc đ và phm vi chp
nhn ri ro nhm đt đc nhng mc tiêu hot đng, kinh doanh mà ngân hàng
theo đui. Nó đòi hi s cân bng gia ri ro, li nhun và vn. Nói cách khác,
mi ngân hàng s xác đnh cho mình nhng nhóm đi tng nht đnh đ quan

h tín dng, hay hn ch quan h tín dng, hay không quan h tín dng thông
qua các tiêu chí v xp hng khách hàng, ngành ngh kinh doanh, mc đích cp
tín dng, các ch s v tài chính, k hn và loi tin, tài sn đm bo…
1.2.2 Mc đích và mc tiêu ca qun tr ri ro tín dng
 Mc đích: Nhm hn ch ti đa các loi hình ri ro ri ro th trng; ri ro
vn hành; ri ro chính sách… phát sinh t các hot đng tín dng trong mi
liên quan đn hot đng kinh doanh chung ca ngân hàng, bo đm phát trin
tín dng mt cách bn vng.
 Mc tiêu:
 Kim soát đc cht lng tín dng trong h thng
 D báo cht lng tín dng thng k đ ban điu hành có cái nhìn tng
quát và đnh
hng k hoch kinh doanh phù hp.

1.2.3 Nguyên tc Basel II v qun tr ri ro tín dng
Basel II s dng khái nim “Ba tr ct”: