B
B
G
G
I
I
Á
Á
O
O
D
D
C
C
V
V
À
À
À
À
O
O
T
T
O
O
T
T
R
R
N
N
G
G
I
I
H
H
C
C
K
K
I
I
N
N
H
H
T
T
T
T
P
P
.
.
H
H
C
C
H
H
Í
Í
M
M
I
I
N
N
H
H
N
N
G
G
U
U
Y
Y
N
N
T
T
H
H
V
V
I
I
T
T
T
T
H
H
Y
Y
T
T
Á
Á
C
C
N
N
G
G
C
C
A
A
Q
Q
U
U
N
N
T
T
R
R
V
V
N
N
L
L
U
U
N
N
G
G
T
T
I
I
K
K
H
H
N
N
N
N
G
G
S
S
I
I
N
N
H
H
L
L
I
I
V
V
À
À
G
G
I
I
Á
Á
T
T
R
R
T
T
H
H
T
T
R
R
N
N
G
G
C
C
A
A
C
C
Á
Á
C
C
C
C
Ô
Ô
N
N
G
G
T
T
Y
Y
C
C
P
P
H
H
N
N
T
T
I
I
V
V
I
I
T
T
N
N
A
A
M
M
.
.
C
C
h
h
u
u
y
y
ê
ê
n
n
n
n
g
g
à
à
n
n
h
h
:
:
T
T
à
à
i
i
C
C
h
h
í
í
n
n
h
h
–
–
N
N
g
g
â
â
n
n
H
H
à
à
n
n
g
g
M
M
ã
ã
s
s
:
:
6
6
0
0
3
3
4
4
0
0
2
2
0
0
1
1
L
L
U
U
N
N
V
V
N
N
T
T
H
H
C
C
S
S
K
K
I
I
N
N
H
H
T
T
N
N
g
g
i
i
h
h
n
n
g
g
d
d
n
n
k
k
h
h
o
o
a
a
h
h
c
c
:
:
G
G
S
S
.
.
T
T
S
S
.
.
D
D
N
N
G
G
T
T
H
H
B
B
Ì
Ì
N
N
H
H
M
M
I
I
N
N
H
H
T
T
P
P
.
.
H
H
C
C
H
H
Í
Í
M
M
I
I
N
N
H
H
–
–
N
N
M
M
2
2
0
0
1
1
2
2
LI CM N
Tôi xin trân trng cm n GS.TS Dng Th Bình Minh, cô đã hng dn rt
tn tình, đóng góp nhiu ý kin quý báu cng nh đng viên giúp tôi hoàn thành
lun vn này.
Tôi xin trân trng cm n đn tt c các thy cô vì nhng kin thc cng nh
kinh nghim t nhng bài ging mà các thy cô đã truyn đt trong quá trình hc
tp ti trng i hc Kinh t TPHCM.
Tác gi lun vn
Nguyn Th Vit Thy
LI CAM OAN
Tôi xin cam đoan lun vn thc s kinh t “ TÁC NG CA QUN TR
VN LU NG TI KH NNG SINH LI VÀ GIÁ TR TH TRNG
CA CÁC CÔNG TY C PHN TI VIT NAM” là công trình nghiên cu ca
cá nhân tôi. Các s liu trong lun vn là s liu trung thc.
Thành ph H Chí Minh, tháng 12 nm 2012
Tác gi lun vn
Nguyn Th Vit Thy
DANH MC HÌNH V VÀ BNG BIU
Bng 3.1 Thng kê mô t 25
Bng 3.2 Ma trn tng quan 27
Bng 3.3 Bin b loi ra khi phng trình 1 31
Bng 3.4 H s hi quy phng trình 1 32
Bng 3.5 Bin b loi ra khi phng trình 2 33
Bng 3.6 H s hi quy phng trình 2 33
Bng 3.7 Bin b loi ra khi phng trình 3 36
Bng 3.8 H s hi quy phng trình 3 37
DANH MC T VIT TT
T vit tt Ting Anh Ting Vit
TTCK Th trng chng khoán
SX-TM-DV Sn xut-Thng mi-Dch v
Tobin Q Market value Giá tr th trng
ROA Return on assets T s li nhun ròng trên tng tài sn
ROIC Return on invested capital T s li nhun ròng trên vn đu t
CCC Cash conversion cycle Chu k luân chuyn tin
DSO Days sales outstanding S ngày hàng hóa quá hn phi thu
DSI Days sales in inventory S ngày hàng hóa tn kho
DPO Days payables outstanding S ngày quá hn phi tr
CR Current assets to Current T l tài sn lu đng trên N ngn hn
liabilities ratio
CATAR Current assets to total assets ratio T l tài sn lu đng trên tng tài sn
CLTAR Current liabilities to total T l N ngn hn trên tài sn
assets ratio
DTAR Total debts to total assets ratio T l n trên tng tài sn
MC LC
LI M U 1
CHNG 1: 7
NHNG NGHIÊN CU THC NGHIM V MI QUAN H GIA QUN
TR VN LU NG VI KH NNG SINH LI CA CÔNG TY 7
KT LUN CHNG 1 18
CHNG 2: 19
XÂY DNG MÔ HỊNH NGHIÊN CU 19
2.1 Mc tiêu nghiên cu 19
2.2 D liu nghiên cu 19
2.3 Phng pháp nghiên cu 20
2.4 Gi thit nghiên cu 20
2.5 Mô hình nghiên cu 21
KT LUN CHNG 2 23
CHNG 3: 24
KT QU NGHIÊN CU 24
3.1 Thng kê mô t 25
3.2 Ma trn tng quan PEARSON 27
3.3 Kt qu hi quy OLS 31
3.4 Kim đnh thng kê 38
3.4.1 Kim đnh s phù hp ca mô hình (Phơn tích phng sai) 38
3.4.2 Kim đnh vn đ đa cng tuyn 38
3.4.3 Kim đnh d ca Durbin ậ Watson 39
KT LUN CHNG 3 40
CHNG 4: 41
KT LUN, MT S GII PHÁP GI ụ VÀ HN CH CA TÀI 41
4.1 Kt lun 41
4.2 Mt s đ xut gii pháp 42
4.2.1 xut đi vi qun tr vn lu đng ca công ty 43
4.2.1.1 Xác đnh nhu cu vƠ s dng ngun vn lu đng hp lỦ vƠ linh hot 43
4.2.1.2 Tng cng công tác qun lỦ các khon phi thu, hn ch ti đa lng
vn b chim dng 44
4.2.1.3 Qun lỦ hƠng tn kho, gim thiu chi phí lu kho 45
4.2.1.4 T chc tt các hot đng tiêu th vƠ mua sm ca công ty : 47
4.3 Hn ch ca đ tƠi 47
KT LUN 50
DANH MC TÀI LIU THAM KHO
PH LC CÁC KT QU NGHIÊN CU
NGHIÊN CU TÁC NG CA QUN TR VN LU NG VI
KH NNG SINH LI VÀ GIÁ TR TH TRNG CA CÔNG TY.
TịM TT :
Mc tiêu chính ca nghiên cu này là cung cp bng chng thc nghim v
tác đng ca qun tr vn lu đng đn li nhun ca các công ty c phn niêm yt
ti th trng chng khoán Vit Nam. Lun vn nghiên cu mu d liu t 173
công ty c phn niêm yt ti th trng chng khoán trong nm 2009 đn nm 2011
và phân tích chúng (tng cng 519 mu quan sát). Trong nghiên cu này, lun vn
s dng các bin:
Bin ph thuc :
Ch s Tobin Q đ đo lng giá tr th trng ca công ty
T sut li nhun trên vn đu t (ROIC) và t sut sinh li trên tài sn
(ROA) đ đo lng li nhun ca các công ty
Bin đc lp :
Bin chu k tin mt (CCC) đc tính t s ngày phi thu khách hàng
(DSO), s ngày hàng hóa tn kho (DSI) và s ngày thanh toán cho nhà cung cp
(DPO) đi din cho các tiêu chun qun tr vn lu đng
T s n trên tng tài sn (total debts to total assets ratio - DTAR), t s
n ngn hn trên tng tài sn (current liabilities to total assets ratio - CLTAR), và
t s tài sn lu đng trên tng tài sn (current assets to total assets ratio-
CATAR), t s tài sn lu đng trên n ngn hn (current assets to current
liabilities ratio-CR) đi din cho các thành phn ca vn lu đng.
Các kt qu nghiên cu ch ra rng có mt mi quan h đáng k gia tiêu
chun qun lý vn lu đng và li nhun nhng không có mi quan h đáng k vi
các tiêu chí v giá tr th trng ca công ty c phn niêm yt ti Vit Nam. Kt qu
nghiên cu ch ra rng qun tr tt vn lu đng có th tng li nhun ca công ty
thông qua vic gim chu k chuyn đi tin mt (CCC) và gim t l tng n trên
tng tài sn (DTAR).
1
LI M U
1. LỦ do chn đ tƠi:
Vn lu đng là mt yu t quan trng gn lin vi toàn b quá trình sn
xut kinh doanh ca doanh nghip. Do vn lu đng chuyn hóa thành nhiu hình
thái khác nhau trong mt chu k sn xut, kinh doanh. quá trình sn xut kinh
doanh đc liên tc doanh nghip phi có đ vn đ đu t vào các hình thái khác
nhau đ các hình thái có mc tn ti hp lý và đng b vi nhau. Nu vn lu đng
không đc cung cp đy đ và kp thi s dn đn gián đon trong quá trình sn
xut kinh doanh, nh hng đn kt qu cui cùng đó là li nhun.
Hn na, trong tình hình sn xut kinh doanh có th gp nhng ri ro, mt
mát, h hng, giá c gim mnh, nu doanh nghip không có lng vn đ ln s
khó đng vng trong c ch th trng cnh tranh đy quyt lit. Vn lu đng là
yu t nâng cao tính cnh tranh, nâng cao uy tín ca doanh nghip trên th trng.
Vn lu đng là mt ch s giúp các nhà đu t có các nhn đnh v hiu qu
hot đng ca doanh nghip.
Công tác qun tr vn lu đng là mt phn quan trng trong quyt đnh tài
chính ca công ty. Qun tr vn lu đng tc là thc hin các quyt đnh tài chính
và đu t đi vi ngun vn lu đng ca doanh nghip. Công tác qun tr vn lu
đng là mt thành phn rt quan trng ca tài chính doanh nghip vì nó trc tip
nh hng đn tính thanh khon và li nhun ca công ty (Rehman & Nasr 2007).
Công tác qun tr vn lu đng là huyt mch ca kinh doanh và nhim v
chính ca mi nhà qun lý là gi cho nó đc lu thông và s dng dòng tin đ to
ra li nhun. Vn lu đng trong kinh doanh đc coi là huyt mch trong c th
con ngi (Reddy & Patkar 2004).
Các nghiên cu v tài chính doanh nghip có truyn thng tp trung vào vic
nghiên cu các quyt đnh tài chính dài hn, đc bit là đu t, cu trúc vn, chính
sách c tc…Tuy nhiên, tài sn ngn hn và các khon n ngn hn là nhng thành
phn quan trng ca tng tài sn và cn đc phân tích k lng.
2
tài “Tác đng ca qun tr vn lu đng ti kh nng sinh li vƠ giá
tr th trng ca các công ty c phn ti Vit Nam” phân tích các nh hng
ca qun tr vn lu đng đn li nhun ca các doanh nghip sn xut thng mi
dch v ti Vit Nam bng cách ly mu ca 173 doanh nghip SX-TM-DV trên th
trng chng khoán Vit Nam trong 3 nm 2009-2011 (gm 21 doanh nghip dc
phm, 30 doanh nghip thc phm, 28 doanh nghip thy sn, 38 doanh nghip sn
xut và 56 doanh nghip vt liu xây dng). Nghiên cu này hi vng s đóng góp đ
hiu rõ hn các yu t tác đng đn nhu cu v vn lu đng ca doanh, đc bit là
ti các th trng mi ni nh Vit Nam.
2. Mc tiêu nghiên cu:
Phân tích s tác đng ca qun tr vn lu đng lên kh nng sinh li và giá
tr th trng ca các công ty c phn và đ mt s gii pháp qun tr vn lu đng
nhm nâng cao hiu qu kinh doanh ca các công ty c phn.
Mc tiêu nghiên cu c th là:
Thit lp mi quan h có ý ngha thng kê gia k chuyn đi tin mt và
các thành phn ca k chuyn đi tin mt vi kh nng sinh li và giá tr thi trng
ca công ty.
Gi ý mt s gii pháp nhm nâng cao hiu qu qun tr vn lu đng đ tng
kh nng sinh li và giá tr th trng ca các công ty.
Các câu hi nghiên cu :
S ngày thu tin khách hàng
S ngày tn kho
S ngày thanh toán cho ngi bán
Chu k chuyn đi tin mt
Li nhun ca
doanh nghip
Giá tr th trng
ca doanh nghip
3
1) Liu có mi quan h gia giá tr th trng (Tobin Q) vi các tiêu chun
qun tr và các thành phn vn lu đng hay không ?
2) Có mi quan h gia t sut li nhun trên tài sn (ROA) vi các tiêu chun
qun tr vn lu đng và các thành phn vn lu đng hay không ?
3) Có mi quan h gia hot đng tài chính (li nhun trên vn đu t) vi các
tiêu chun qun tr vn lu đng và các thành phn vn lu đng hay không?
3. Phng pháp nghiên cu
3.1 Phng pháp nghiên cu
Lun vn áp dng phng pháp nghiên cu ch yu là phng pháp đnh
lng OLS (phng pháp bình phng bé nht) và mô hình hi quy đa bin, s
dng phn mm phân tích d liu SPSS đ phân tích các nh hng ca qun tr
vn lu đng lên giá tr th trng và kh nng sinh li ca các công ty SX-TM-DV
ti Vit Nam.
Ngoài ra phng pháp nghiên cu khác cng đc s dng nh phng pháp
thng kê, phân tích đnh tính, phng pháp tng hp…
3.2 Mô hình nghiên cu:
Da trên 3 mô hình nghiên cu ca các tác gi :
- Tác gi: Pouraghajan (Tháng 5 2012) Impact of Working Capital
Management on Profitability and Market Evaluation: Evidence from Tehran
Stock Exchange (chính)
- Tác gi: Amarjit Gill, Nahum Biger, Neil Mathur (2010) The relationship
between working capital management and profitability: Evidence from the
United States
- Tác gi: Arunkumar O.N và T.Radharamanan (2012), Analysis of effects of
working capital management on corporate profitability of Indian
Manufacturing Firms
4
Bin ph thuc lƠ :
- “Giá tr th trng” (market value-Tobin Q)
- “T s li nhun ròng trên tng tài sn” (return on assets-ROA),
- “T s li nhun ròng trên vn đu t” (return on invested capital-ROIC)
Các bin đc lp lƠ các thƠnh phn ca vn lu đng nh:
- “Chu k chuyn đi tin mt” (cash conversion cycle - CCC) : đc tính
bng “s ngày thu tin bình quân” + “s ngày tn kho” - “s ngày thanh toán
cho ngi bán”.
- T s tài sn lu đng trên tng tài sn (current assets to total assets ratio -
CATAR).
- T s n ngn hn trên tng tài sn (current liabilities to total assets ratio -
CLTAR)
- T s tng n trên tng tài sn (total debts to total assets ratio - DTAR)
- T s tài sn lu đng trên n ngn hn (current assets to current liabilities
ratio - CR)
Các gi thuyt đt ra :
H1 : Có mi quan h gia giá tr th trng và các thành phn ca vn lu
đng.
H2 : Có mi quan h gia ROA và các thành phn ca vn lu đng.
H3 : Có mi quan h gia ROIC và các thành phn ca vn lu đng.
LỦ do la chn mô hình: Mô hình phù hp vi các nghiên cu trên th gii;
các bin đc la chn ca 3 mô hình tng t vi nhau và vic thu thp s liu
hoàn toàn kh thi.
3.3 Thu thp s liu
- Báo cáo tài chính ca các công ty niêm yt ậ ly t trang web ca các công
ty chng khoán.
5
- Ngun d liu t Ngân hàng nhà nc, Tng cc thng kê…
- Phng pháp x lý d liu: tng hp, phân tích bng Excel, SPSS.
4. Các kt qu nghiên cu trc đơy
Nghiên cu ca Abbasali Pouraghajan (2012), Impact of Working Capital
Management on Profitability and Market Evaluation:Evidence from Tehran Stock.
Kt qu thc nghim ca nghiên cu này, cho thy không có mi quan h đáng k
gia qun tr vn lu đng và giá tr th trng. Tuy nhiên, kt qu nghiên cu cho
thy mi quan h gia qun tr vn lu đng vi li nhun trên tài sn (ROA) và li
nhun trên vn đu t (ROIC) có ý ngha thng kê đáng k và và vic qun tr vn
lu đng có th tng li nhun ca công ty bng cách gim chu k chuyn đi tin
mt (CCC) và t l tng n trên tng tài sn (DTAR).
Nghiên cu ca Amarjit Gill, Nahum Biger, Neil Mathur (2010), The
relationship between working capital management and profitability: Evidence from
the United States. Kt qu nghiên cu cho thy, tn ti mi quan h nghch bin
gia li nhun (đo lng thông qua li nhun gp) và k thu tin bình quân.Tn ti
mi quan h đng bin gia chu k chuyn đi tin mt và li nhun. Vì th, nhng
phát hin ca nghiên cu này khuyn ngh rng các nhà qun tr có th to ra giá tr
cho các c đông ca h bng vic gim s ngày cho các khon phi thu khách hàng.
Trên c s các kt qu ca bài báo này, tác gi cng khng đnh rng li nhun có
th tng thêm nu công ty qun tr vn lu đng mt cách hiu qu hn .
Nghiên cu ca Hunh Phng ông (2010), The relationship between
working capital management and profitability: a Vietnam case . Kt qu cho thy
tn ti mi tng quan ph đnh mnh m gia kh nng sinh li (đo lng bng li
nhun gp) và chu k chuyn đi tin mt. Do đó, nhà qun tr phi to ra giá tr
thc cho c đông bng cách công b đy đ chu k chuyn đi tin mt và duy trì
các thành phn ca nó mc ti u.
Nghiên cu ca Arunkumar O.N và T.Radharamanan (2012), Analysis of
effects of working capital management on corporate profitability of Indian
6
Manufacturing Firms. Nghiên cu cho thy mt mi quan h đng bin gia s
ngày hàng tn kho và s ngày phi tr vi li nhun doanh nghip. Nghiên cu này
cng cho thy li nhun doanh nghip ci thin khi chu k chuyn đi tin mt
đc rút ngn, và khi t l tài sn lu đng và n ngn hn bng nhau .
Kt qu nghiên cu ca Ioannis Lazaridis và Dimitrios Tryfonidis (2006),
Relationship between working capital management and profitability of listed
companies in the Athens stock exchange. Bài nghiên cu cho thy mi tng quan
nghch chiu gia li nhun (thông qua li nhun gp hot đng kinh doanh) và chu
kì chuyn đi tin mt đc s dng nh mt phng pháp qun tr vn lu đng
hiu qu. Vì vy qun tr vn lu đng có th to ra li nhun cho các công ty ti
Athens bng cách x lý chính xác chu k chuyn đi tin mt và gi các thành phn
(khon phi thu, các khon phi tr, hàng tn kho) đn mt mc ti u.
5. Ni dung nghiên cu chính ca lun vn
Ngoài phn tóm tt, m đu, kt cu lun vn bao gm bn chng nh sau:
- Chng 1: Tng quan nhng nghiên cu thc nghim v mi quan
h gia qun tr vn lu đng vi kh nng sinh li và giá tr th trng ca
công ty.
- Chng 2: Xây dng mô hình kim đnh mi quan h gia qun tr
vn lu đng vi kh nng sinh li và giá tr th trng ca công ty.
- Chng 3: Nghiên cu thc nghim mô hình cho các công ty SX-
TM-DV Vit Nam (s liu cho giai đon t nm 2009 đn nm 2011)
- Chng 4: Kt lun và đa ra mt s gi ý gii pháp nhm qun tr
hiu qu vn lu đng.
7
CHNG 1:
NHNG NGHIÊN CU THC NGHIM V MI QUAN H GIA QUN
TR VN LU NG VI KH NNG SINH LI CA CÔNG TY
Qun tr vn lu đng rt quan trng trong tài chính doanh nghip bi vì nó
tác đng trc tip đn kh nng thanh khon và sinh li ca công ty (Appuhami,
2008; Christopher và Kamalavalli, 2009; Dash và Ravipati, 2009; Deloof, 2003;
Eljelly, 2004; Raheman và Nasr, 2007). Các nghiên cu trc đây đư s dng ch
tiêu này đ phân tích s nh hng ca các thành phn trong vn lu đng lên kh
nng sinh li ca công ty. Ni dung chính ca nhng bài nghiên cu này có th
đc tóm tt nh sau:
1.1 Kt qu nghiên cu ca Pouraghajan (2012), “Ấmpact of Working Capital
Management on Profitability and Market Evaluation: Evidence from Tehran
Stock Exchange” - nh hng ca qun tr vn lu đng lên li nhun và
giá tr th trng : Nhng bng chng trên th trng chng khoán Tehran”:
Tóm tt :
Mc tiêu chính ca nghiên cu này cung cp bng chng thc nghim v tác
đng ca qun tr vn lu đng đn li nhun và giá tr th trng ca các công ty
c phn niêm yt ti th trng chng khoán Tehran. Bài nghiên cu s dng mt
mu 400 công ty niêm yt ti Tehran th trng chng khoán trong nm 2006 đn
nm 2010.
Trong nghiên cu này, tác gi s dng các bin
• Ch s Tobin Q đ đo lng giá tr th trng ca công ty
• T sut li nhun trên vn đu t (ROIC) và t sut sinh li trên tài sn
(ROA) đ đo lng li nhun ca các công ty
• Bin chu k tin mt (CCC) đc tính t k thu tin bình quân (ACP),
k luân chuyn đi hàng tn kho (ICP) và k thanh toán cho ngi bán
(APP) đi din cho các tiêu chun qun tr vn lu đng
8
• T l n trên tng tài sn (total debts to total assets ratio - DTAR), t l
N ngn hn trên tài sn (current liabilities to total assets ratio - CLTAR), và
t l tài sn lu đng trên tng tài sn (current assets to total assets ratio-
CATAR) đi din cho các thành phn ca vn lu đng
Các kt qu nghiên cu ch ra rng có mt mi quan h đáng k gia tiêu
chun qun tr vn lu đng và li nhun ca công ty nhng không có mi quan h
đáng k vi các tiêu chí v giá tr th trng ca công ty. Do đó kt qu ca công
trình nghiên cu ch ra rng qun tr vn lu đng có th tng li nhun ca công ty
thông qua vic gim chu k chuyn đi tin mt và tng s n tng tài sn.
Các gi thuyt nghiên cu :
kim tra tác đng ca qun tr vn lu đng trên li nhun và giá tr
doanh nghip, bài nghiên cu kim tra các gi thuyt nh sau:
Gi thuyt A: có mi quan h gia giá tr th trng (Tobin Q) vi các
tiêu chun qun tr và các thành phn vn lu đng.
Gi thuyt B: có mi quan h gia t sut li nhun trên tài sn
(ROA) vi các tiêu chun qun tr và các thành phn vn lu đng.
Gi thuyt C: có mi quan h gia hot đng tài chính (li nhun trên
vn đu t) vi các tiêu chun qun tr và các thành phn vn lu đng.
Thit k nghiên cu :
Phng pháp thu thp d liu nghiên cu :
D liu nghiên cu đc thu thp t giá th trng và các báo cáo tài chính
ca các công ty c phn niêm yt trên trang web ca th trng chng khoán Tehran
t nm 2006- 2010
Phng pháp phơn tích d liu vƠ kim đnh gi thuyt :
Phng pháp phân tích d liu và kim đnh gi thuyt đc s dng là mô
hình hi quy đa bin và h s tng quan Pearson. Bài nghiên cu s dng phn
mm SPSS 18. Và Microsoft Excel đ x lý và phân tích và kim đnh d liu.
9
o lng bin nghiên cu
(1) TQit = 0 + 1CCCit + 2CACLRit + 3CATARit + 4CLTARit+ 5
DTARit+
(2) ROAit = 0 + 1CCCit + 2CACLRit + 3CATARit + 4CLTARit+
5DTARit+
(3) ROICit = 0 + 1CCCit + 2CACLRit + 3CATARit + 4CLTARit+
5DTARit+
10
Kt qu nghiên cu vƠ phơn tích :
Kt qu thc nghim ca nghiên cu này, nói rng các công ty nghiên cu có
th tng li nhun ca công ty bng cách gim chu k luân chuyn tin mt (CCC)
và T s tng n / tng tài (DTAR). i vi phân tích hi quy đa bin, thành phn
ca qun tr vn lu đng trong nghiên cu này bao gm chu k chuyn đi tin
Bng tính toán các bin s dng trong nghiên cu
Tên bin
Phng pháp tính toán
Bin ph thuc
Ch s Tobin Q
(Giá tr thi trng ca vn CP + Giá tr s
sách ca n)/ Tng tài sn
T sut sinh li trên tài sn (ROA)
Li nhun trc lưi vay và thu / Tng tài
sn
T sut sinh li trên vn đu t
( ROIC)
Li nhun ròng / Tng vn c phn
Bin đc lp
Chu kì chuyn đi tin mt (CCC)
S ngày hàng hóa tn kho (DSI) + s ngày
hàng hóa phi thu (DSO) ậ S ngày hàng
hóa phi tr ( DPO).
DSI = hàng tn kho / giá vn hàng bán*360
DSO = khon phi thu / doanh thu
thun*360
DPO = khon phi tr / giá vn hàng
bán*360
T s tài sn lu đng/ n ngn
hn
Current Assets to Current
Liabilities Ratio ( CACLR)
= tài sn lu đng / n ngn hn
T s tài sn lu đng trên tng tài
sn
Current Assets to Total Assets
Ratio
(CATAR)
= tài sn lu đng / tng tài sn
T s n ngn hn trên tng tài sn
Current Liabilities to Total Assets
Ratio (CLTAR)
= n ngn hn / tng tài sn
T s tng n/ tng tài sn
Total Debt to Total Assets Ratio
(DTAR)
= tng n / tng tài sn
11
mt (CCC), t s tài sn lu đng/trên n ngn hn (CR), t s tài sn lu đng trên
tng tài sn (CATAR), t s n ngn hn trên tng tài sn (CLTAR), và t s tng
n trên tng tài sn (DTAR) có tác đng không đáng k vi Tobin Q, bi vì mc ý
ngha thng kê > 5%. H s R
2
ca mô hình bng 0,09 có ngha rng 9% thay đi
ca bin Tobin Q có th đc mô t bi các bin đc lp. Nh vy, gi thuyt đu
tiên b t chi, cho thy không có mi quan h đáng k gia qun tr vn lu đng
và giá tr th trng. Tuy nhiên, gi thuyt th hai và th ba R
2
là 32% và 19%
tng ng, các mi tng quan ca các bin đc lp (thành phn ca vn lu đng)
vi các bin ph thuc có mc ý ngha thp hn 1%. Do đó, gi thuyt 2 và 3 đc
chp nhn, kt qu nghiên cu cho thy mi quan h gia qun tr vn lu đng vi
li nhun trên tài sn (ROA) và li nhun trên vn đu t (ROIC) có ý ngha thng
kê đáng k và và vic qun tr vn lu đng có th tng li nhun ca công ty bng
cách gim chu k chuyn đi tin mt (CCC) và t s tng n trên tng tài sn
(DTAR).
1.2 Kt qu nghiên cu ca Amarjit Gill, Nahum Biger, Neil Mathur (2010),
“Mi quan h gia qun tr vn lu đng vi kh nng sinh li khi kho sát
các công ty niêm yt ti M - The relationship between working capital
management and profitability: Evidence from the United States”
Tóm tt:
Bài nghiên cu s dng mu d liu gm 88 công ty M đc niêm yt trên
S giao dch chng khoán NewYork trong khong thi gian 3 nm t nm 2005-
2007 đư đc la chn. H tìm thy mi quan h thun chiu mnh gia chu k
chuyn đi tin mt và li nhun, đc đo lng thông qua li nhun gp. Theo đó,
nhà qun tr có th to ra li nhun cho công ty bng vic x lý mt cách đúng đn
chu k chuyn đi tin mt và tài khon phi thu mc ti u. Nghiên cu này đư
đóng góp thêm tài liu v mi quan h gia qun tr vn lu đng và li nhun
doanh nghip.
Ngoài ra, đ đm bo cho nhu cu thanh toán, công ty phi duy trì mt s d
tin mt hp lý. Các quyt đnh v tín dng thng mi, sn xut và tin mt có liên
12
quan cht ch vi nhau trong vic qun tr vn lu đng nhm to ra mt tng th
tt cho công ty.
Phng pháp nghiên cu & Kt qu nghiên cu :
Các bin s dng trong mô hình nghiên cu:
AR = K thu tin bình quân
AP = K tr tin bình quân
INV = K luân chuyn hàng tn kho
CCC = chu k chuyn đi tin mt
LnS = Qui mô công ty
FD = òn by tài chính
FFA = T l tài sn tài chính c đnh trên tng tài sn
Thông qua phng pháp thng kê mô t, kim đnh tng quan và xây dng
mô hình hi quy và phân tích tác đng gia các bin, tác gi đư rút ra kt lun v
các quan sát nh sau :
- Tn ti mi quan h nghch bin gia li nhun (đo lng thông qua li
nhun gp) và k thu tin bình quân.
- Tn ti mi quan h đng bin gia chu k chuyn đi tin mt và li nhun.
Vì vy, có v nh li nhun hot đng điu khin nhà qun lý làm nh th
nào trong vic qun lý các khon phi thu khách hàng. Vì th, nhng phát
hin ca nghiên cu này khuyn ngh rng các nhà qun lý có th to ra giá
tr cho các c đông ca h bng vic gim s ngày cho các khon phi thu
khách hàng. Ngoài ra mi quan h nghch bin gia các khon phi thu
khách hàng và li nhun ca công ty cng cho rng các công ty li nhun
thp s theo đui vic gim tài khon phi thu khách hàng trong n lc gim
khong cách trong chu k chuyn đi tin mt ca h.
- Trên c s các kt qu ca bài báo này, tác gi cng khng đnh rng li
nhun có th tng thêm nu công ty qun tr vn lu đng mt cách hiu qu
hn .
13
1.3 Kt qu nghiên cu ca Hunh Phng ông (2010), “The relationship
between working capital management and profitability: a Vietnam case – Mi
quan h gia qun tr vn lu đng và kh nng sinh li: trng hp ti Vit
Nam”
Tóm tt :
Vic qun tr vn lu đng đóng mt vai trò quan trng cho s thành công
hay tht bi ca doanh nghip trong kinh doanh bi vì tác đng ca nó đn li
nhun ca doanh nghip cng nh v kh nng thanh khon. Nghiên cu này đc
da trên các d liu th cp đc thu thp t các công ty niêm yt trên th trng
chng khoán Vit Nam cho giai đon 2006-2008 đ điu tra mi quan h tn ti
gia li nhun, chu k chuyn đi tin mt và các thành phn ca vn lu đng đn
các công ty niêm yt trên th trng chng khoán Vit Nam. Phát hin ca chúng tôi
cho thy rng có mt mi tng quan nghch chiu mnh gia li nhun và chu k
chuyn đi tin mt. iu này có ngha là khi tng chu k chuyn đi tin mt, nó
s dn đn gim li nhun ca công ty.
Vì vy, các nhà qun tr có th to ra li nhun cho c đông bng cách x lý
các chu k chuyn đi tin mt và gi các thành phn ca vn lu đng đt mc ti
u.
Phng pháp nghiên cu :
Tác gi đư s dng mt mu gm 130 công ty niêm yt trên th trng chng
khoán Vit Nam t nm 2006 - 2008 ( tng cng 390 quan sát) đ nghiên cu mi
quan h gia kh nng sinh li, chu k chuyn đi tin mt và các thành phn ca
nó đi vi các công ty niêm yt trên th trng chng khoán Vit Nam.
Kt qu nghiên cu vƠ các đ xut:
Kt qu cho thy tn ti mi tng quan ph đnh mnh m gia kh nng
sinh li (đo lng bng li nhun gp) và chu k chuyn đi tin mt ậ có ngha
rng khi tng k chuyn đi tin mt thì kh nng sinh li gim. Do đó, nhà qun tr
phi to ra giá tr thc cho c đông bng cách công b đy đ chu k chuyn đi
tin mt và duy trì các thành phn ca nó mc ti u.
14
Kt qu nghiên cu cng ch ra rng tn ti mi tng quan ph đnh gia k
thu tin bình quân, k luân chuyn hàng tn kho và kh nng sinh li. Do đó, tác gi
khuyn ngh các nhà qun tr gia tng kh nng sinh li bng cách gim thi gian
ca k tr tin bình quân và k luân chuyn hàng tn kho. Bên cnh đó, bài nghiên
cu cng ch ra rng các doanh nghip có kh nng sinh li cao hn duy trì thi
gian dài hn đ thanh toán các hóa đn ca h.
1.4 Kt qu nghiên cu ca Arunkumar O.N vƠ T.Radharamanan (2012),
“Analysis of effects of working capital management on corporate profitability
of Indian Manufacturing Firms – Phân tích hiu qu ca qun tr vn lu
đng đi vi kh nng sinh li ca các doanh nghip sn xut n ”
Tóm tt:
Bài nghiên cu phân tích hiu qu ca qun tr vn lu đng đn li nhun
ca các công ty sn xut ti n . Nghiên cu này xem xét các bin khác nhau
nh hng đn qun tr vn lu đng, hiu qu ca li nhun ca các công ty sn
xut. Các bin đc xem xét nh s ngày phi tr, s ngày tn kho, s ngày phi
thu, và tc đ luân chuyn tin mt, chính sách vn lu đng, đòn by vn lu
đng, quy mô công ty, và t l tài sn lu đng/n ngn hn. Bài nghiên cu áp
dng phân tích tng quan và hi quy đ xác đnh nhng tác đng ca các bin
trên đn li nhun. Các kt qu phân tích tng quan cho thy rng có quan h
nghch chiu gia li nhun và s ngày phi tr, s ngày tn kho, s ngày phi thu.
Phân tích hi quy s dng hai mô hình khác nhau, mô hình các tác đng c đnh
(the fixed effects model) và phng pháp bình phng bé nht thông thng
(ordinary least squares model). Phân tích hi quy cho thy tc đ luân chuyn tin
mt, quy mô công ty, và đòn by vn lu đng ròng có ý ngha thng kê trong hai
phng pháp. Nghiên cu cho thy mt mi quan h đng bin gia s ngày hàng
tn kho và s ngày phi tr vi li nhun doanh nghip. Nghiên cu này cng cho
thy li nhun doanh nghip ci thin khi chu k chuyn đi tin mt đc rút ngn,
và khi t l tài sn lu đng và n ngn hn bng nhau 50-50. Các kt qu cng cho
15
thy tc đ chu chuyn tin mt và quy mô doanh nghip nh hng đn li nhun
đáng k trong c hai mô hình.
Phng pháp vƠ kt qu nghiên cu :
Kí hiu
Tên bin
Mô t bin
DTRDAYS
Ngày thu tin bình quân
Phi thu khác hàng/Doanh Thu *
365
INVDAYS
S ngày tn kho
Hàng tn kho / Giá vn * 365
CTRDAYS
Ngày tr tin bình quân
Phi tr ngi bán / Giá vn * 365
CV
Tc đ chu chuyn tin mt
Doanh thu thun/ Tin mt
WCP
Chính sách vn lu đng
Tài sn lu đng/Doanh thu
NWCL
òn by vn lu đng thun
( Tài sn lu đng ậ n ngn hn) /
Tng tài sn
SIZE
Quy mô công ty
Ln (doanh thu)
CR
Tài sn lu đng / n ngn
hn
Tài sn lu dng / n ngn hn
Tác gi s dng tng quan và phân tích hi quy đ phân tích tác đng ca
các bin đn kh nng sinh li. Phân tích hi quy đc s dng theo hai phng
pháp: mô hình tác đng c đnh (fixed effects model) và phng pháp bình phng
bé nht. Kt qu ch ra rng các bin tc đ luân chuyn tin (doanh thu/ tin), quy
mô công ty, h s vn luân chuyn/ tng tài sn ((tài sn ngn hn – n ngn
hn)/tng tài sn) là có ý ngha c 2 phng pháp. Nghiên cu cng ch ra rng
kh nng sinh li s ci thin khi chu k chuyn đi tin ngn hn ậ khi mà tài sn
ngn hn và n ngn hn bng nhau.
Bài nghiên cu kt lun rng: trong bi cnh các công ty n , các công
ty phi duy trì k luân chuyn hàng tn kho và k tr tin bình quân sao cho tng
đi dài; đu t cho tài sn ngn hn phi tng đng n ngn hn (vn luân
chuyn = 0) đ tng cng li nhun. Các công ty cng phi gi s d tin thp so
vi doanh thu. Cui cùng là: doanh thu cao hn s to ra li nhun cao hn.
16
Ph thuc vào lnh vc kinh doanh cng nh quy mô công ty không ging
nhau; nhà qun tr phi gn vic qun tr vn trong mi quan h vi chi phí s dng
vn và đc trng kinh doanh.
1.5 Kt qu nghiên cu ca Ioannis Lazaridis vƠ Dimitrios Tryfonidis (2006),
“Relationship between working capital management and profitability of listed
companies in the Athens stock exchange - Mi quan h gia qun tr vn lu
đng và kh nng sinh li ca các công ty niêm yt trên th trng chng
khoán Athens”
Tóm tt :
Tác gi đư s dng mt mu gm 131 công ty niêm yt trên th trng chng
khoán Athens (ASE – Athens Stock Exchange) trong giai đon 2001 ậ 2004. Mc
đích ca bài nghiên cu này là thit lp mi quan h có ý ngha thng kê gia kh
nng sinh li, chu k chuyn đi tin mt và các thành phn ca nó đi vi nhng
công ty niêm yt trên th trng chng khoán Athen. Kt qu nghiên cu cho thy
mi quan h có ý ngha thng kê gia kh nng sinh li, đc đo lng bi li
nhun hot đng gp và chu k chuyn đi tin mt. Hn na, các nhà qun lý có
th to ra li nhun cho công ty bng cách qun lý chu k chuyn đi tin mt mt
cách phù hp và duy trì mi thành phn (tài khon phi thu khách hàng, phi tr
ngi bán và hàng tn kho) mc ti u.
Phng pháp nghiên cu :
Chu kì chuyn đi tin mt ( Cash Conversion Cycle) đc tính bng công
thc :
CCC = S ngày phi thu + s ngày hàng tn kho ậ s ngày phi tr
Các bin đc tính ging các nghiên cu đ cp trên. Ngoài ra bài nghiên
cu còn s dng bin khác là:
17
Tên bin
Cách tính
H s tài sn tài chính c đnh
(Fixed Financial Assets Ratio)
= Tài sn tài chính / Tng tài sn
H s đòn by tài chính
= ( N ngn hn + n dài hn) / Tng tài sn
Li nhun gp hot đng kinh
doanh
= ( Doanh thu ậ Giá vn hàng bán ) / ( Tng tài
sn ậ Tài sn tài chính)
Kt qu nghiên cu :
Mô hình hi quy có ý ngha vi ch s Dubin Watson = 1.78
GROSS PROFIT = -29.8 + 7.31 FIXED FA -16.3 FIN DEBT ậ 0.0195 CCC
+ 2.49 LNSALES + 12.8 Dl + 16.5 D3 + 22.4 D5 + 13.1 D6 + 19.4 D + 27.1 D8
Bài nghiên cu càng khng đnh thêm các tài liu hin có nh Shin và
Soenen ngi đư tìm thy mt mi tng quan nghch chiu khá mnh gia các chu
k chuyn đi tin mt và li nhun ca công ty cho các công ty niêm yt ca M
cho 1975-1994
Cng nh Deloof ngi đư tìm thy mi tng quan nghch chiu gia li nhun và
s ngày phi thu, s ngày hàng tn kho và s ngày khon phi tr ti các công ty B
cho giai đon 1992-1996.
Xa hn na, bài nghiên cu này cho thy mi tng quan nghch chiu gia
li nhun (thông qua li nhun gp hot đng kinh doanh) và chu kì chuyn đi tin
mt đc s dng nh mt phng pháp qun tr vn lu đng hiu qu.
Vì vy qun tr vn lu đng có th to ra li nhun cho các công ty ti
Athens bng cách x lý chính xác chu k chuyn đi tin mt và gi các thành phn
(khon phi thu, các khon phi tr, hàng tn kho) đn mt mc ti u.