Tải bản đầy đủ (.pdf) (84 trang)

Đẩy mạnh thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) tại các khu công nghiệp, khu chế xuất trên địa bàn tỉnh Tây Ninh

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.01 MB, 84 trang )


B GIỄO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T THÀNH PH H CHÍ MINH
- - - - - - - - - - - - - - -






TRN VN BUT




 tƠi: Y MNH THU HÚT VN U T TRC TIP
NC NGOÀI (FDI) TI CỄC KHU CÔNG NGHIP,KHU
CH XUT TRểN A BÀN TNH TỂY NINH

Chuyên ngành : Kinh t chính tr
Mƣ s : 60.31.01


LUN VN THC S KINH T



Ngi hng dn khoa hc : Tin s. HOÀNG AN QUC









TP. H Chí Minh ậ Nm 2012



B GIỄO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T THÀNH PH H CHÍ MINH
- - - - - - - - - - - - - - -





TRN VN BUT






 tƠi: Y MNH THU HÚT VN U T TRC TIP
NC NGOÀI (FDI) TI CỄC KHU CÔNG NGHIP, KHU
CH XUT TRểN A BÀN TNH TỂY NINH




LUN VN THC S KINH T









TP. H Chí Minh ậ Nm 2012

MC LC

Trang

DANH MC CỄC Kụ HIU VIT TT 1
DANH MC CỄC BNG BIU. 2
DANH MC CỄC BIU  3
LI M U 4
CHNG 1
C S Lụ LUN VÀ KINH NGHIM THC TIN
THU HÚT VN U T TRC TIP NC NGÒAI
TI CỄC KHU CÔNG NGHIP, KHU CH XUT

1.1. Mt s vn đ lý lun v đu t trc tip nc ngòai (FDI) 8
1.1.1 Khái nim và nhng nhân t thúc đy thu hút FDI 8
1.1.2 Tm quan trng và li ích ca vic thu hút FDI 11
1.1.3 Mt trái ca vic thu hút ngun vn FDI 14
1.2. KCN, KCX và vn đ thu hút ngun vn FDI 16

1.2.1 Khái nim và đc đim KCN, KCX 16
1.2.2 Vai trò ca KCN, KCX trong vic thu hút FDI 18
1.2.3 Quá trình hình thành và phát trin KCN, KCX  Vit Nam 19
1.3. Kinh nghim phát trin KCN,KCX nhm thu hút vn FDI ca mt s nc
trong khu vc 21
1.3.1 Kinh nghim ca Trung Quc 21
1.3.2 Kinh nghim ca ài Loan 23
1.3.3 Kinh nghim ca Malaysia 26
1.3.4 Bài hc đi vi Vit Nam 28




CHNG 2
THC TRNG THU HÚT VN U T TRC TIP
NC NGÒAI TI CỄC KHU CÔNG NGHIP, KHU CH XUT
TRÊN A BÀN TNH TỂY NINH VÀ NHNG VN  T RA

2.1 Tng quan v điu kin t nhiên, kinh t – xã hi ca tnh Tây Ninh 31
2.1.1 Tng quan điu kin t nhiên 31
2.1.2 Tng quan điu kin kinh t - xã hi 33
2.2 Thc trng thu hút FDI vào các KCN,KCX trên đa bàn tnh Tây Ninh 39
2.2.1 S hình thành, phát trin các KCN, KCX trên đa bàn Tây Ninh 39
2.2.2Thc trng thu hút FDI vào các KCN,KCX trên đa bàn tnhTây Ninh42
2.2.2.1 Giai đon t nm 2000 đn ht nm 2007 43
2.2.2.2 Giai đon t nm 2008 đn ht nm 2010 45
2.3 Mt s nhn xát – ánh giá 48
2.3.1 Nhng thành tu 48
2.3.2 Mt s hn ch , bt cp 52
2.3.3 Nguyên nhân ch yu ca nhng hn ch, bt cp 54


CHNG 3
QUAN IM, PHNG HNG VÀ GII PHỄP Y MNH THU HÚT VN
U T TRC TIP NC NGÒAI TI CỄC KHU CÔNG NGHIP, KHU CH
XUT TRểN A BÀN TNH TỂY NINH
3.1 Nhng quan đim c bn 59
3.2. Phng hng, mc tiêu 62
3.2.1 Phng hng 62
3.2.2 Mc tiêu 63
3.3 Mt s gii pháp ch yu nhm đy mnh thu hút vn FDI ti các KCN,KCX
trên đa bàn tnh Tây Ninh 64
3.3.1Xây dng và hoàn thin c ch chính sách v phát trin KCN,KCX và
thu hút FDI trên đa bàn tnh Tây Ninh 64
3.3.2 Phát trin và hòan thin c s h tng trong và ngoài KCN, KCX 66
3.3.3 Phát trin ngun nhân lc đáp ng yêu cu hat đng ca các
KCN, KCX 68
3.3.4. Gii quyt tha đáng các li ích ngi dân, tng cng liên kt
gia tnh Tây Ninh vi các đa phng khác trong vùng 69
KT LUN - KHUYN NGH 74



Trang 1









DANH MC CỄC CH VIT TT

FDI: u t trc tip nc ngoài
CNH: Công nghip hóa
HH : Hin đi hóa
KCN :Khu công nghip
KCX : Khu ch xut
TANIZA : Ban qun lý các khu công nghip Tây Ninh
WTO : T chc thng mi th gii
IMF : Qu tin t quc t
GDP: Tng sn phm quc ni
KTTPN: Kinh t trng đim phía nam
R&D: Nghiên cu và phát trin
TM & DV: Thng mi và dch v
XDCB : Xây dng c bn















Trang 2




DANH MC CỄC BNG BIU

S bng
Tên bng biu
Trang
Bng 1.1

Phân b các KCN theo vùng


21

Bng 2.1
Tc đ tng trng kinh t bình quân ca Tây Ninh
giai đan 2007-2010

37

Bng 2.2
Tc đ tng trng ca các ngành nông nghip,
công nghip và dch v giai đan 2007-2010.

38

Bng 2.3

Tng kt tình hình cp giy phép đu t và gii
quyt vic làm cho ngi lao đng giai đan 2000-
2010

41

Bng 2.4
So sánh s d án FDI trên đa bàn tnh Tây Ninh
trc và sau khi có KCN,KCX.

42

Bng 2.5
Vn đu t FDI tính theo nm cp phép ti KCN,
KCX t nm 2000 đn ht nm 2007

44

Bng 2.6
Vn đu t FDI tính theo nm cp phép ti KCN,
KCX t nm 2008 đn ht nm 2010

45

Bng 2.7
Quy mô d án vn FDI ti các KCN, KCX trên đa
bàn tnh Tây Ninh đn ht nm 2010

46
Bng 2.8

Tình hình s dng đt ti KCN Trng Bàng, KCX
Linh Trung III

46
Bng 2.9
D án FDI phân theo quc gia, vùng lãnh th t
nm 2000 đn ht nm 2010

47
Bng 3.1
Din tích đt d kin phát trin KCN, KCX trên đa
bàn tnh Tây Ninh đn nm 2015

63

Trang 3









DANH MC CỄC BIU 


S biu đ



Tên biu đ

Trang

Biu đ 2.1



C cu GDP tnh Tây Ninh nm 2007

34

Biu đ 2.2



C cu GDP tnh Tây Ninh nm 2008

35


Biu đ 2.3


C cu GDP tnh Tây Ninh nm 2009

35

Biu đ 2.4



C cu GDP tnh Tây Ninh nm 2010

36











Trang 4

LI M U
1/- Tính cp thit ca đ tài :
T đi hi ng tòan quc ln th VI nm 1986, nc ta đã chuyn t nn
kinh t k hach hóa tp trung, bao cp sang nn kinh t vn hành theo c ch th
trng theo đnh hng xã hi ch ngha có s qun lý ca nhà nc.T đó đn
nay, nc ta ngày càng tích ly đc nhiu kinh nghim trong vic lãnh đo và
qun lý kinh t. Bài hc kinh nghim “Phát huy ni lc, đng thi ra sc khai
thác ngoi lc”,”kt hp sc mnh dân tc vi sc mnh ca thi đi trong điu
kin mi”có mt ý ngha vô cùng quan trng, nht là trong giai đon hin nay khi
nc ta đang đy mnh công cuc CNH, HH và hi nhp kinh t quc t. Ngoi
lc đc đ cp đn trong lun vn này là mt nhân t vô cùng quan trng:
Ngun vn đu t trc tip nc ngoài ( FDI). S hình thành nên ngun vn FDI

là do  mi nc có nhng li th so sánh khác nhau, vì vy mi nc mun phát
huy nhng li th ca quc gia mình, to ra li ích đ các nc cùng phát trin
thì phi tin hành đu t ra nc ngòai, đi vi các nc chm phát trin vic
tip nhn ngun vn FDI là điu kin cn thit đ khi dy tim nng sn có ca
đt nc, rút ngn khang cách vi các nc trong trong khu vc và trên toàn th
gii.

Quan đim thu hút vn FDI ca Vit Nam th hin r qua vic ban hành
lut đu t nc ngoài vào nm 1987 và sa đi, b sung vào các nm 1996, nm
2000 và nm 2005. iu này đã th hin rõ s quan tâm ca ng và nhà nc,
to hành lang pháp lý vng chc cho vic thu hút ngun vn FDI. Bên cnh đó,
nhà nc cng đã ban hành chính sách xây dng các KCN, KCX, kt hp vi các
c ch qun lý thông thóang, linh hat nhm tranh th thu hút ti đa ngun lc
này.
Tây Ninh là tnh nm trong vùng KTTPN, vùng có tc đ tng tng
kinh t nhanh và nng đng, cng là ni tp trung nhiu KCX, KCN, thu hút vn
FDI vào loi cao nht trong c nc. T khi có lut đu t nc ngoài, cùng vi
Trang 5
c nc tnh Tây Ninh đã ban hành hàng lot nhng chính sách khuyn khích, u
đãi thông qua vic hình thành các KCN, KCX. Tuy nhiên, so vi các đa phng
khác trong vùng KTTPN, vic thu hút FDI vào các KCN, KCX trên đa bàn
tnh Tây Ninh còn khá khiêm tn so vi tim nng và li th ca tnh. Nhm làm
r nhng nguyên nhân gây nên tr ngi, hn ch vic thu hút ngun vn FDI vào
các KCN, KCX trên đa bàn tnh Tây Ninh trong thi gian qua.Trên c s đó đ
xut các gii pháp nhm đy mnh thu hút ngun vn FDI vào các KCN, KCX
trên đa bàn tnh Tây Ninh trong thi gian ti ây tht s là nhng vn đ cp
thit, cn có s phân tích, lý gii mt cách rõ ràng, xác đáng.
Do đó, tác gi chn đ tài “y mnh thu hút vn đu t trc tip nc
ngoài ( FDI ) ti các Khu công nghip,Khu ch xut trên đa bàn tnh Tây
Ninh” làm đ tài lun vn thc s kinh t.

2/- Tng quan tình hình nghiên cu đ tƠi :
S hình thành và phát trin các KCN, KCX nhm đy mnh thu hút ngun
vn FDI trong quá trình thc hin CNH, HH ca Vit Nam nói chung và các
đa phng trong vùng KTTPN nói riêng là mt vn đ đã đc nhiu tác gi
quan tâm, có th k ti mt s công trình tiêu biu nh:
- “Phát trin Khu công nghip, Khu ch xut trong quá trình công nghip
hóa, hin đi hóa” ca VS,TS Nguyn Chn Trung, PGS.TS Trng Giang
Long, NXB chính tr quc gia, Hà Ni nm 2004:Vai trò ca vic phát trin Khu
công nghip, Khu ch xut trong quá trình thc hin CNH, HH ca Vit Nam.
- “ Khu ch xut, Khu công nghip, Khu kinh t  Vit Nam” ca PGS.TS
an c Hip, NXB chính tr quc gia - s tht, Hà Ni nm 2012: Công này đã
h thng hóa khái nim, vai trò, tiêu chí, lch s hình thành và phát trin các khu
ch xut, khu công nghip, cung cp mt cách có h thng v s hình thành, phát
trin mô hình khu công nghip, khu ch xut ca mt s nc trên th gii.
- “u t quc t và chuyn giao công ngh ti Vit Nam” ca TS. Hà Th
Ngc Oanh, NXB Lao đng – Xã hi, nm 2006: Vai trò ca đu t quc t trong
Trang 6
đó có thu hút ngun vn FDI, tm quan trng ca thu hút ngun vn FDI vi vn
đ chuyn giao công ngh ti Vit Nam.
- “ u t nc ngòai ti Vit Nam 7 nm đu ca th k XXI ” ca B k
hach và đu t, NXB thng kê, nm 2008: Vai trò ca vic thu hút ngun vn
FDI trong quá trình CNH, HH đt nc 7 nm đu ca th k XXI.
- “ K thut đu t trc tip nc ngòai ” ca GS.TS Võ Thanh Thu, TS.
Ngô Th Ngc Huyn, NXB thng kê, nm 2008: Công trình đã trình bày mt
cách chi tit v tm quan trng ca đu t trc tip nc ngòai, các bc và trình
t th tc đ thc hin mt d án đu t nc ngòai vào các Khu công nghip,
Khu ch xut ti Vit Nam.
- “ Vn kin đi hi ln th XI ng b tnh Tây Ninh” ng b tnh Tây
Ninh, lu hành ni b, nm 2010: Khng đnh tm quan trng ca vic xây dng
và phát trin các Khu công nghip, Khu ch xut nhm đy mnh thu hút ngun

vn FDI trên đa bàn tnh Tây Ninh, góp phn đy mnh quá trình CNH, HH
ca tnh Tây Ninh.
Nhng công trình nghiên cu trên đã đ cp  tm v mô ti nhng vn đ
nh: Tm quan trng ca ngun vn FDI, li ích ca vic thu hút FDI, mt trái
ca FDI, nh hng ca FDI đi vi nn kinh t ca Vit Nam, vai trò ca KCN,
KCX, trong vic thu hút ngun vn FDI v.v… Tuy nhiên, cho đn nay hu nh
cha có mt công trình nào nghiên cu mt cách c th,  tm vi mô vn đ thu
hút FDI ti các KCN, KCX trên đa bàn tnh Tây Ninh.
3/- Mc đích nghiên cu đ tƠi :
Th nht: H thng hóa nhng vn đ lý lun v KCN, KCX,vic thu hút
ngun vn FDI vào các KCN, KCX
Th hai: Kho sát thc trng, nêu bt nhng thành tu và hn ch ca vic
thu hút ngun vn FDI vào các KCN, KCX trên đa bàn tnh Tây Ninh trong
nhng nm qua.
Trang 7
Th ba: Trên c s đó đ xut các quan đim, phng hng và gii pháp
nhm tng cng thu hút ngun vn FDI vào các KCN, KCX trên đa bàn tnh
Tây Ninh trong thi gian ti.
4/- i tng, phm vi nghiên cu:
i tng nghiên cu: Nhng vn đ lí lun và thc tin ca vic thu hút
ngun vn FDI vào các KCN, KCX trên đa bàn tnh Tây Ninh
Phm vi nghiên cu:
i)Phm vi không gian: Các KCN, KCX trên đa bàn tnh Tây Ninh.
ii) Phm vi thi gian: Nghiên cu trong nhng nm t nm 2007 đn nm
2010, đ xut phng hng, mc tiêu đn nm 2015 và nm 2020.
5/- Phng pháp nghiên cu:
Lun vn tip cn vn đ di góc đ kinh t chính tr. Trong quá trình
nghiên cu tác gi s dng phng pháp duy vt bin chng, duy vt lch s đ
khái quát tng quan và lun gii vn đ, phng pháp kho sát, thng kê, so sánh
đ phân tích, đánh giá thc tin

6/- Nhng đóng góp ca lun vn:
- Góp phn lun gii v vai trò ca KCN, KCX trong vic thu hút ngun
vn FDI.
- Nhn xét, đánh giá v thc trng thu hút FDI ti các KCN, KCX trên đa
bàn tnh Tây Ninh.
-  xut mt s phng hng, gii pháp nhm đy mnh thu hút ngun
vn FDI ti các KCN, KCX trên đa bàn tnh Tây Ninh.
7/- Kt cu lun vn:
Ngòai phn m đu và kt lun, lun vn gm có 03 chng, 09 mc, 11
bng biu và 04 biu đ.




Trang 8
CHNG 1
C S Lụ LUN VÀ KINH NGHIM THC TIN CA VIC THU
HÚT VN U T TRC TIP NC NGÒAI TI CỄC
KHU CÔNG NGHIP, KHU CH XUT
1.1 MT S VN  Lụ LUN V U T TRC TIP NC
NGÒAI .
1.1.1 Khái nim và nhng nhơn t thúc đy thu hút FDI.
Có rt nhiu khái nim khác nhau v đu t trc tip nc ngòai FDI:
FDI đc khái nim nh sau :
- Theo T chc thng mi th gii (WTO):
“ u t trc tip nc ngòai xy ra khi nhà đu t t mt nc ( nc ch đu
t) có đc mt tài sn  mt nc khác ( nc thu hút đu t) cùng vi quyn
qun lý tài sn đó”[
28
].

- Theo Qu tin t quc t ( IMF):
“u t trc tip nc ngòai là đu t vt ra khi biên gii quc gia, trong đó
ngi đu t trc tip đt đc mt phn hay tòan b quyn s hu lâu dài mt
doanh nghip đu t trc tip sang mt quc gia khác. Quyn s hu này ti
thiu phi là 10% trên tng s c phiu mi đc công nhn là FDI ”[
28
].
- Theo lut đu t nc ngòai nm 2005:
“u t nc ngòai là vic nhà đu t nc ngòai đa vào Vit Nam vn bng
tin và các tài sn hp pháp khác đ tin hành hat đng đu t ”[
17
].
Ngày nay các nc trên th gii vi s phát trin nhanh chóng ca cuc
cách mng khoa hc k thut kt hp vi vic mi nc có ngun tài nguyên
thiên nhiên khác nhau, các li th so sánh ca tng nc cng không ging nhau.
Các nc phát trin có nn khoa hc và k thut tiên tin, phát trin khoa hc k
thut nhm phc v cho đi sng và cho hot đng sn xut kinh doanh. Bên
cnh đó, các nc phát trin còn có kh nng v tài chính mnh. Trong khi đó
phn ln các nc kém phát trin và các nc đang phát trin li có ngun tài
nguyên thiên nhiên phong phú, có đông đo s lng ngi lao đng nhng li
Trang 9
thiu ngun vn, thiu kinh nghim qun lý và thiu c trình đ khoa hc công
ngh. Xut phát t các ni dung trên, ngày nay các nc cn phi đy mnh quan
h kinh t đi ngoi, m rng hp tác quc t và thu hút đu t.
Vic m rng hot đng kinh t đi ngoi, hp tác khu vc, hp tác quc
t và đu t ra nc ngoài va mang tính cht tt yu khách quan va quyt đnh
s sng còn ca các nc trong thi đi ngày nay.
i vi các nc kém phát trin vic đy mnh thu hút vn đu t trc tip
nc ngoài đã tr thành mt gii pháp hiu qu nhm khc phc tình trng thiu
vn, b sung cho vic chuyn giao k thut công ngh, đào to và s dng ngun

nhân lc mt cách có hiu qu nht nhm khi dy và phát huy các ngun lc
trong nc phc v cho vic đy mnh phát trin kinh t nhanh và bn vng.
Ti các nc đang phát trin và các nc kém phát trin thng có t l
tht nghip cao. Vì th, các nc đang phát trin và các nc kém phát trin
tranh th thu hút các công ty, tp đòan ln t nc ngòai đ to ra nhiu vic
làm, tng thêm nhiu thu nhp cho ngi lao đng. Các nhân t thúc đy thu hút
FDI th hin c th qua các khía cnh sau :
Th nht : FDI là ngun vn quan trng phc v cho phát trin kinh
t đt nc.
Các nc thu hút ngun vn FDI phn ln là các nc đang phát trin, ti
các nc này có t l tích ly ni đa thp vì th đang xy ra tình trng thiu ht
ngun vn phc v cho quá trình phát trin kinh t đt nc.Vì th, ngun vn
FDI s thúc đy tng trng kinh t, b sung cho ngun vn phát trin kinh t -
xã hi, ngun vn FDI là yu t quan trng tác đng đn tc đ phát trin kinh t.
Ngun vn đu t cho phát trin kinh t đc huy đng t hai ngun vn là
ngun vn trong nc và ngun vn t nc ngòai. Vn trong nc đc hình
thành thông qua tit kim và đu t, ngun vn t nc ngòai đc hình thành
thông qua vay thng mi, đu t gián tip và đu t FDI. i vi các nc đang
phát trin, ngun vn FDI là đc bit quan trng trong quá trình phát trin kinh
t. Vì vy, nhng quc gia này luôn lâm vào tình trng thiu ht ngun vn đu
Trang 10
t, hat đng sn xut và đu t ca các nc này thng ri vào“ cái vòng lun
qun”. Vì th, đ phá v “ cái vòng lun qun” y các nc đang phát trin cn
thit phi to ra mt “ cú huých ln ” mà bin pháp hu hiu nht là tng vn đu
t, huy đng mi ngun vn đ phát trin kinh t trong đó có ngun vn FDI.
Th hai : FDI giúp nâng cao trình đ k thut công ngh.
Ngun vn FDI có u đim hn các hình thc huy đng vn nc ngòai
khác, phù hp vi các nc đang phát trin, các doanh nghip có vn đu t
nc ngòai s xây dng các dây chuyn sn xut ti nc s ti di nhiu hình
thc khác nhau. Chính điu này s cho phép các nc đang phát trin và các

nc kém phát trin có c hi tip cn vi công ngh tiên tin, k nng qun lý
hin đi, tng bc nâng cao trình đ k thut công ngh trong nc, rút ngn
dn s chênh lch v công ngh gia nc tip nhn đu t vi nc đu t. Tuy
nhiên, vic nc thu hút đu t FDI có tip cn đc trình đ k thut công ngh
t các nc phát trin hay ch thu hút đc k thut công ngh lc hu, điu này
còn tùy thuc vào chính sách, môi trng thu hút đu t ca nc s ti.
Th ba : FDI giúp Khai thác ngun tƠi nguyên thiên nhiên phong phú:
Ti các nc đang phát trin, do đt nc còn nghèo nên ngun tài nguyên
thiên nhiên ch mi đi vào khai thác nên ngun tài nguyên thiên nhiên vô cùng
phong phú mà không có đ kinh phí, công ngh đ khai thác các ngun tài
nguyên này mt cách có hiu qu. Các nc phát trin thì có ngun vn, công
ngh và kinh nghim qun lý trong khi đó các nc đang phát trin thì có ngun
tài nguyên thiên nhiên cha đc khai thác ht, thiu ngun vn và thiu kinh
nghim qun lý. T đó, các nc đang phát trin tranh th thu hút ngun vn FDI
nhm có c hi khai thác ngun tài nguyên thiên nhiên phong phú, phc v cho
quá trình phát trin đt nc nhanh và bn vng.




Trang 11
Th t : FDI giúp làm nng đng hóa nn kinh t.
Ti các nc đang phát trin do nn kinh t còn  mc phát trin thp nên
phn ln ti các nc ny thng tp trung vào lnh vc sn xut nông nghip, s
dng công ngh lc hu, thiu trình đ qun lý tiên tin. Trong khi dó, các doanh
nghip có vn FDI phn ln là các doanh nghip sn xut kinh doanh trong lnh
vc công nghip, có trình đ k thut cao, trình đ qun lý tiên tin nên to ra giá
tr kinh t ln, t đó các doanh nghip có vn FDI s đóng góp vào s tng
trng kinh t ca các nc đang phát trin và các nc kém phát trin. Bên cnh
đó, các doanh nghip có vn FDI còn có tác đng làm nng đng hóa nn kinh t

ca các nc đang phát trin và các nc kém phát trin, to ra sc sng mi cho
các doanh nghip ca các nc đang phát trin thông qua vic trao đi công
ngh. i vi các nc đang phát trin, ngun vn FDI giúp thúc đy quá trình
chuyn dch c cu sn xut, giúp phá v c cu sn xut khép kín theo kiu t
cp t túc.
1.1.2 Tm quan trng vƠ li ích ca vic thu hút FDI.
Vic thu hút FDI mang li rt nhiu li ích, th hin c th qua các khía
cnh sau đây :
Th nht : FDI đóng góp vƠo s tng trng, lƠm tng ngun thu ngơn
sách cho nc s ti :
Khi mt nc tin hành thu hút FDI t các công ty đa quc gia, không ch
các doanh nghip có vn đu t ca công ty đa quc gia mà còn có các công ty
khác trong nc có mi quan h trong công tác sn xut kinh doanh vi các công
ty đa quc gia đó. Do đó các công ty cng tham gia vào quá trình phân công lao
đng trong khu vc và trên th gii. Thông thng các công ty đa quc gia luôn
khai thác nhng li th so sánh gia các nn kinh t ca các nc đ tin hành
đu t ra nc ngoài nhm m rng th phn và ti đa hóa li nhun ca công ty
h. Chính quá trình này đã đóng góp vào vic thúc đy phân công lao đng quc
t, hp tác sn xut kinh doanh, nâng cao hiu qu hat đng ca các công ty, tn
dng và khai thác trit đ li th so sánh ca các nc.
Trang 12
Bên cnh đó, vic các doanh nghip có vn FDI đi vào hat đng s góp
phn làm tng ngun thu ngân sách cho đa phng thông qua vic các doanh
nghip FDI thc hin các ngha v tài chính nh: Ngha v v np thu thu nhp
doanh nghip, thu thu nhp cá nhân đi vi ngi lao đng làm vic có thu nhp
cao…t đó góp phn làm tng ngun thu ngân sách, thúc đy kinh t phát trin.
Bên cnh đó, các doanh nghip FDI còn thc hin các chng trình xã hi nh:
Chng trình vn đng gây qu xây dng nhà tình ngha, nhà tình thng, các
chng trình cu tr xã hi khác ti đa phng.
Th hai: FDI giúp to ra nhiu vic lƠm cho ngi lao đng :

Mc đích cui cùng ca các d án FDI là khai thác ti đa các điu kin v
tài nguyên thiên nhiên, đt đai, ngun nhân lc giá r ca nc s ti đ ti đa
hóa li nhun cho riêng h. Nên các công ty có vn đu t trc tip nc ngoài
chc chn s thuê mn nhiu ngun lao đng có giá r ti đa phng, t đó dn
đn tình trng cu v lao đng trong nc tng nhanh, m ra nhiu c hi tìm
vic làm, to ra thu nhp, nâng cao cht lng cuc sng ca ngi lao đng ca
nc s ti, khi thu nhp ca ngi lao đng ti đa phng đc ci thin s to
ra các nhu cu v mua sm, thng thc các lai hình dch v t đó thúc đy các
trung tâm thng mi, các lai hình dch v phát trin. Mc khác các công ty đa
quc gia s thuê mn lao đng ca nc s ti, đào to ngh nghip, nâng cao
tay ngh. Góp phn to ra mt đi ng lao đng đông v s lng, mnh v cht
lng.
Th ba:FDI lƠ ngun vn h tr cho quá trình CNH, HH hóa đt
nc:
Trong quá trình phát trin kinh t, dù là nc phát trin hay nc đang
phát trin thì c bn phi da vào 03 ngun lc đó là: Tài nguyên thiên nhiên,
ngun vn và ngun nhân lc. Khi mt nn kinh t mun tng trng nhanh và
bn vng thì cn có s kt hp gia 03 ngun lc trên, trong đó ngun vn đóng
vai trò ct lõi nht vì tài nguyên thiên nhiên là sn có, có ngun vn s đào to
đc ngun nhân lc.
Trang 13
Vic tích t và tp trung nhiu vn là yu t c bn đ tin hành CNH,
HH và phát trin kinh t  các nc đang phát trin. u t nc ngoài có th
bù đp giúp các nc đang phát trin gii quyt vn đ khan him v vn, vn đ
này càng đc bit có ý ngha đi vi nc có t l tích ly ngun vn  mc thp,
th trng vn trong nc còn yu kém và đang gp khó khn trong vic tip cn
vi th trng vn t nc ngoài.
Khi các nc đang phát trin và các nc kém phát trin thu hút ngun
vn FDI thì s to ra mt tác đng tích cc đi vi vic huy đng các ngun vn
khác ca nc s ti nh: Huy đng ngun vn đu t xây dng c s h tng,

m ra các loi hình dch v nh tài chính, ngân hàng, bu chính vin thông, bo
him… thông thng khi nc s ti tip nhn đc nhiu nhà đu t ln, các
tp đoàn đa quc gia thì chng t môi trng kinh doanh ca nc đó đc ci
thin, các nhà đu t đã đt nim tin vào môi trng đu t, kh nng đáp ng
ca h thng các c quan chính quyn cng tr nên nng đng và linh hot hn
s m ra kh nng huy đng ni lc ca nn kinh t tt hn rt nhiu.
Th t :FDI giúp nơng cao trình đ k thut công ngh:
Nu mt quc gia thiu ht ngun vn thì Chính ph có th thc hin đc
thông qua chính sách tit kim chi tiêu. Nhng thiu yu t công ngh tiên tin và
kinh nghim qun lý thì không th to ra bng chính sách tit kim chi tiêu đc.
Khi mt công ty, tp đòan đa quc gia t nc ngòai đu t vào trong nc
tip nhn đu t s giúp cho nc tip nhn đu t có c hi tip thu công ngh
tiên tin và bí quyt qun lý kinh doanh mà các công ty, tp đòan đa quc gia này
tích ly đc qua quá trình công tác lâu dài và phi b ra vi chi phí rt ln và
mang sang s dng  nc s ti. Các doanh nghip có vn FDI thng t chc
sn xut có hiu qu, quy mô sn xut ln, có kh nng đào to tay ngh tt vì th
s đào to ngun nhân lc có cht lng cho nc s ti.Vic thu hút ngun vn
FDI s giúp s chuyn dch các qu đu t, giúp chuyn giao k thut công ngh
tiên tin, k nng qun lý, kênh phân phi quc t, bí quyt sn xut kinh doanh.

Trang 14
1.1.3 Mt trái ca vic thu hút ngun vn FDI.
Bên cnh nhng mt tích cc mà ngun vn FDI mang li, ngun vn
FDI cng có nhng mt trái tác đng đn vic phát trin kinh t - xã hi. Th hin
c th qua các khía cnh sau:
Th nht: FDI to ra s ph thuc kinh t ca nc s ti vƠo FDI.
u t nc ngoài làm gia tng s l thuc ca nn kinh t vào nhiu mt
đc bit là v vn, khoa hc k thut và mng li tiêu th hàng hóa ca các
công ty đa quc gia. Kinh nghim ca nhiu nc trên th gii cho thy rng
nc nào càng da nhiu vào đu t nc ngoài thì s ph thuc ca nn kinh t

vào đu t nc ngoài càng ln. Khi mt nc đã tranh th đc vào mt tích
cc ca vic thu hút FDI đng thi kt hp vi vic khai thông phát trin nn
công nghip ni đa, to ra ngun vn trong nc, đa dng hóa th trng tiêu th
và tip nhn khoa hc k thut mi thì s gim đc s ph thuc v kinh t.
Ngày nay, vi xu th chung là hi nhp kinh t trong khu vc và trên th gii
đang din ra mt cách mnh m, các liên minh, liên kt kinh t ngày càng đc
hình thành và m rng. T đó dn đn ph thuc vào các yu t bên ngoài trong
đó có FDI là mt vn đ không tránh khi và đang là vn đ nan gii đi vi các
nc kém phát trin và các nc đang phát trin.
Th hai : FDI to ra tình trng chèn ép các doanh nghip trong nc.
Vi u th vt tri v vn, có kinh nghim trong vic qun lý, bí quyt v
công ngh. Các doanh nghip có vn FDI thng tin hành sn xut kinh doanh
hiu qu hn các doanh nghip sn xut trong nc. Tt c các li th trên dn
đn vic nhà đu t có vn FDI có kh nng khai thác ti đa th lc đc quyn và
chèn ép các doanh nghip sn xut trong nc. Các đi tác nc ngoài trong mt
công ty liên doanh thng h s dng tri thc, ngun thông tin và có mi quan h
rng khp trên toàn th gii đ tính mt mc giá đu vào ca d án bao gm máy
móc thit b, dây chuyn công ngh …cao hn giá th gii làm cho đi tác tip
nhn đu t trong nc thua l kéo dài và kt qu sau cùng là h phi tin hành
rút khi doanh nghip, khi th trng.
Trang 15
Th ba: FDI vi vn đ chuyn giao k thut công ngh lc hu.
Ngày nay trong xu hng chung là toàn cu hóa và hi nhp kinh t quc
t đang din ra mt cách nhanh chóng. Môi trng cnh tranh gia các nc phát
trin ngày càng gay gt, các doanh nghip luôn tìm đ mi bin pháp nhm gim
chi phí sn xut, h giá thành sn phm.T đó đòi hi các doanh nghip phi đy
mnh công tác nghiên cu phát trin (R&D) và không ngng đi mi công ngh
ti các doanh nghip. Xut phát t vn đ trên, các máy móc, thit b lc hu, li
thi s đc tung vào các nc đang phát trin vì  các nc đang phát trin môi
trng cnh tranh thp và ni lng v môi trng thông qua con đng thu hút

đu t. Nu các nc đang phát trin không cân nhc, không kp thi đa ra các
quy đnh khc khe v vn đ thu hút vn đu t thì trong tng lai các nc đang
phát trin s tr thành bãi rác công nghip ca các nc phát trin.
Song song vi vn đ trên là ngày nay cùng vi s phát trin nhanh chóng
ca khoa hc k thut, các nc phát trin vi li th tuyt đi đi đu trong vic
phát trin khoa hc k thut trên th gii s đu t vào các nc kém phát trin
và các nc đang phát trin các công ty, nhà máy sn xut và lp ráp các b phn
ph ca các sn phm đòi hi phi có dây chuyn công ngh cao nh: Nhà máy
lp ráp xe ôtô, các nhà máy sn xut hàng đin t .…mà các sn phm chính s
đc sn xut  nc phát trin, trong khi đó ti các nc kém phát trin và đang
phát trin ch sn xut các sn phm ph. T đó các nc kém phát trin và các
nc đang phát trin không có điu kin hc hi các k thut tiên tin ca các
nc có nn công nghip hin đi.
Th t: FDI tác đng xu đn môi trng vƠ lƠm cn kit ngun tƠi
nguyên thiên nhiên.
Vic thành lp  c các KCN, KCX nhm thu hút đu t nhng hin nay
nn kinh t th gii đang trong gia đan suy thóai. Các nc đang phát trin vì
li ích trc mt ca quc gia mình tranh th kêu gi thu hút vn đu t mà
không có s chn la các d án đu t, không la chn quy trình công ngh thân
thin vi môi trng. Nhân c hi này các nhà đu t ca các nc phát trin có
Trang 16
th tung ra nhng d án đu t, hoc mt quy trình sn xut có kh nng gây ô
nhim môi trng cao đu t vào các nc đang phát trin. Ni mà h thng
pháp lut v bo v môi trng và kh nng kim soát môi trng còn cha hoàn
thin. T tình hình trên, thng xy ra tình trng phát trin nóng khi có dòng FDI
 c đ vào KCN, KCX s đánh đi vi kh nng gây ô nhim môi trng cao.
Hin tng các doanh nghip FDI khai thác làm cn kit ngun tài nguyên thiên
nhiên là điu không th tránh khi.
1.2 KHU CÔNG NGHIP, KHU CH XUT VÀ VN  THU HÚT
NGUN VN FDI.

1.2.1 Khái nim vƠ đc đim KCN, KCX.

Theo Ngh đnh s 29/2008/N-CP ngày 14 tháng 3 nm 2008 ca Chính
ph thì KCN, KCX đc đnh ngha nh sau :
“ KCN là khu chuyên sn xut hàng công nghip và thc hin các dch v
cho sn xut công nghip, có ranh gii đa lý xác đnh, đc thành lp theo điu
kin, trình t và th tc theo quy đnh ca Chính ph” [
6
].
“KCX là KCN chuyên sn xut hàng xut khu và hat đng xut khu, có
ranh gii đa lý xác đnh, đc thành lp theo điu kin, trình t và th tc áp
dng đi vi KCN theo quy đnh ca Chính ph ”[
6
].
Các đc đim ca KCN :
KCN là khu vc đc quy hach đ thu hút các nhà sn xut và dch v
phc v cho vic phát trin công nghip. trong KCN không có dân c sinh sng,
không có hat đng nông nghip.
Khác vi KCX, sn phm ca các doanh nghip hat đng trong KCN
chng nhng phc v cho xut khu mà còn phc v cho cho các nhu cu ni đa,
quan h thng mi gia các doanh nghip hat đng trong KCN và ngòai KCN
đc điu tit bi các hp đng ni đa, doanh nghip hat đng trong KCN
không đc hng nhng u đãi đc bit v thu xut nhp khu khi kinh doanh
thng mi vi nc ngòai.

Trang 17
Các đc đim ca KCX:
- V lãnh th :
KCX là mt vùng đt đc ngn cách vi bên ngòai bng tng rào kiên
c, trong KCX không có dân c sinh sng, vic ra vào KCX phi qua các cng

theo quy đnh, phi thông qua s kim sóat ca Hi quan và ca đn v chc
nng.
- V qun lý hành chính:
Thc hin theo c ch “ mt ca ti ch ” to điu kin thun li v th tc
hành chính cho các doanh nghip hat đng trong KCX.
C ch “ mt ca ti ch” đc hiu là mt c ch mà ban qun lý các
KCX và KCN đc các c quan nhà nc y quyn trong vic thc hin các
chc nng nh: Cp giy phép đu t, cp giy phép xây dng, giy phép xut
nhp khu….chính nh vào c ch này mà các doanh nghip trong KCX ch tip
xúc ti mt đu mi c quan qun lý nhà nc vn có th gii quyt đc các th
tc liên quan đn các hat đng sn xut kinh doanh ca mình.
- V chính sách u đãi.
Các doanh nghip hat đng trong KCX thc hin hat đng sn xut kinh
doanh và dch v đ xut khu ( hin ti  Vit Nam quy đnh 80% giá tr sn
phm ca các doanh nghip trong KCX phi đc xut khu ra nc ngòai ) cho
nên các doanh nghip trong KCX đc hng nhng u đãi đc bit nh: Min
hòan tòan thu xut khu, min thu giá tr gia tng và thu tiêu th đc bit,
đc hng thu thu nhp doanh nghip  mc u đãi là 10% và không phi chu
thu chuyn li nhun v nc.
- V quan h kinh t vi ni đa.
Quan h thng mi gia ni đa và các doanh nghip trong KCX là quan h xut
nhp khu theo quy đnh và doanh nghip trong KCX ch xut khu ti đa 20%
giá tr sn phm ra th trng ni đa.


Trang 18

1.2.2 Vai trò ca KCN, KCX trong vic thu hút FDI.
Khi KCN, KCX đc hình thành, mc đích c bn là thu hút nhiu ngun
vn FDI. Vic phát trin các KCN, KCX và thu hút ngun vn FDI có đc th

hin qua các mt c th sau :
Th nht: Vic hình thành và phát trin các KCN, KCX song song vi
vic thu hút ngun vn FDI vì khi KCN, KCX đc m ra đng ngha vi chính
quyn đa phng đã đu t c s h tng sn đ mi gi nhà đu t. Bên cnh
vic c s h tng sn có, các nhà đu t nc ngòai còn đc hng li t các
chính sách u đãi và các dch v hu mãi khác t vic đu t vào KCN, KCX.
Th hai: Do KCN, KCX là ni tp trung nhiu doanh nghip nên t đó
thun tin cho vic liên doanh,liên kt, vn chuyn và trao đi hàng hóa vi nhau.
Ngoài các chính sách u đãi v thu, u đã v giá thuê đt, có c ch qun lý th
tc hành chính thông thóang, nhanh gn hn …các nhà đu t nc ngoài còn ít
tn chi phí trong vn đ x lý cht thi do cht thi đc x lý tp trung, khi có
v cháy xy ra thì các doanh nghip đc phc v bi lc lng cha cháy ti
ch, vn đ an ninh cng đc đm bo.
Th ba: Khi đu t vào KCN, KCX, các doanh nghip có vn đu t nc
ngoài s d dàng xut nhp khu hàng hóa vì có đc các th tc hi quan ti
ch, d m rng th trng tiêu th sn phm ra các nc trong khu vc và th
gii.
Do đó vic phát trin các KCN, KCX và vic đy mnh thu hút ngun vn
FDI là hai yu t các s tác đng qua li ln nhau, b sung cho nhau cùng tn ti
và phát trin.Vic phát trin các KCN, KCX là nhân t không th thiu trong vic
đy mnh thu hút ngun vn FDI, mt nhân t quan trng trong quá trình thc
hin CNH, HH đt nc.



Trang 19
1.2.3 Quá trình hình thƠnh vƠ phát trin KCN, KCX  Vit Nam.
Thc hin chính sách đi mi và m ca nn kinh t, ng và Nhà nc ta
đã đ ra ch trng phát trin các lai hình KCN, KCX nh mt trong nhng gii
pháp quan trng thúc đy s nghip CNH, HH và phát trin nn kinh t th

trng theo dnh hng xã hi ch ngha. Ngay sau khi lut đu t nc ngòai ti
Vit Nam nm 1988 đc ban hành, Chính ph đã ban hành Ngh đnh s 322-
HBT ngày 18-10-1991 v KCX và ngày 26-2-1994 Chính ph ban hành Ngh
đnh s 192- N-CP v quy ch KCN. n nm 2007, Ngh quyt s 09 NQ/TW
ngày 09-02-2007 ca hi ngh ln th t Ban chp hành Trung ng ( khóa X)
cng đã xác đnh 5 lnh vc la chn u tiên chin lc, trong đó “ xây dng các
KCX, KCN tp trung gn lin vi phát trin các khu đô th ”.
K t khi KCX đu tiên  Vit Nam ( KCX Tân Thun) đc thành lp
vào nm 1991, qua hn 20 nm xây dng và phát trin ( 1991-2010) c nc có
trên 260 KCN đc thành lp vi tng din tích đt t nhiên 72.000 ha, trong đó
din tích đt công nghip có th cho thuê đt gn 46.000 ha, chim khang 65%
tng din tích đt t nhiên. n ht 31-12-2010 đã có 174 KCN đi vào hat đng
vi tng din tích đt t nhiên là 28.500 ha, các KCN đc phân b trên 61 tnh,
thành ph ca c nc và tp trung ch yu  ba vùng kinh t trng đim: Vùng
kinh t trng đim phía Bc có 52 KCN, chim 20%; vùng kinh t trng đim
min Trung có 23 KCN, chim 10%; vùng kinh t trng đim phía Nam tp trung
nhiu KCN nht vi 124 KCN, chim gn 48% tng s KCN trên c nc. T l
lp đy din tích đt công nghip các KCN đó vn hành đt t l lp đy đt
khang gn 50%.
KCX là mô hình KCN đc hình thành sm nht  Vit Nam. Nm 1988,
sau khi lut đu t nc ngòai ti Vit Nam có hiu lc và nhiu chính sách m
ca, đi mi ca Vit Nam đc ban hành, nhiu nhà đu t nc ngòai đã đn
tìm hiu đu t ti Vit Nam. Tuy nhiên, do kt cu h tng ca Vit Nam còn
thiu, cha đng b, các c ch, chính sách khuyn khích đu t, thay th nhp
khu, khuyn khích xut khu còn cha rõ ràng, th tc xin giy phép đu t và
Trang 20
trin khai d án đu t còn phc tp, mt nhiu thi gian nên các nhà đu t nc
ngòai đn đu t không nhiu.
Da vào kinh nghim ca các nc, Chính ph Vit Nam ch trng thành
lp KCX đ làm thí đim mt mô hình kinh t nhm thc hin ch trng đi

mi, m ca theo hng CNH, HH theo đng li đi mi ca ng. Trong
bi cnh đó, các nhà đu t ài Loan đ xut mô hình và d án xây dng KCX
Tân Thun ti huyn Nhà Bè Tp. H Chí Minh ( nay là Qun 7). Nm 1991,
KCX Tân Thun – KCX đu tiên ca c nc đc thành lp theo quyt đnh s
394/CT ngày 25-11-1991 ca Hi đng B trung ( nay là Th tng Chính
ph).  d án KCX Tân Thun có th đi vào hat đng, trên c s lut đu t
nc ngòai ti Vit Nam ( nm 1988), Chính ph đã ban hành Ngh đnh s 322-
HBT ngày 18 -10-1991 v KCX và cng t đó mô hình KCX đc hình thành
và phát trin ti Vit Nam.
Có th khng đnh rng qua, hn 20 nm đi mi và m ca, vic hình
thành và phát trin các KCN, KCX  Vit Nam là mt ch trng, gii pháp quan
trng nhm thúc đy thu hút đu t và phát trin kinh t - xã hi, các KCN, KCX
đã tng bc khng đnh đc v trí và vai trò ca mình là góp phn chuyn dch
c cu kinh t các đa phng theo hng CNH, HH, vic phát trin các KCN,
KCX bc đu đã đt đc nhng kt qu thng li.










×