B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. H CHÍ MINH
P
P
H
H
A
A
N
N
T
T
H
H
K
K
I
I
M
M
D
D
U
U
N
N
G
G
CÁC GII PHÁP NÂNG CAO HIU QU
TÀI CHÍNH CA CÔNG TY TRÁCH
NHIM HU HN GAS CÔNG NGHIP
BÌNH NH
LUN VN THC S KINH T
CHUYÊN NGÀNH: QUN TR KINH DOANH
MÃ S: 60.34.05
NGI HNG DN: TS PHM TH HÀ
TP.H CHÍ MINH – NM 2012
LI CAM OAN
Tôi xin cam đoan rng, s liu và kt qu nghiên cu trong lun vn này là
trung thc và cha h đc s dng đ bo v mt hc v nào. Các thông tin trích
dn trong lun vn này đu đư đc ch rõ ngun gc.
Quy Nhn, ngày 20 tháng 4 nm 2011
Tác gi lun vn
PHAN TH KIM DUNG
LI CM N
hoàn thành lun vn này, ngoài s n lc ca bn thân, tôi đư nhn đc
s giúp đ vô cùng quý báu ca thy hng dn khoa hc, nhà trng, các c
quan, t chc, bn bè, đng nghip và ngi thân. Nhân đây, tôi xin chân thành
cm n:
Ban giám hiu, phòng qun lý đào to sau đi hc trng i hc kinh t
TP H Chí Minh đư to điu kin giúp đ tôi trong quá trình hc tp và nghiên
cu đ hoàn thành lun vn. Công ty TNHH Gas công nghip Bình nh đư tn
tình giúp đ to mi điu kin thun li đ tôi hoàn thành lun vn.
Tôi xin t lòng bit n sâu sc đn cô giáo Tin s Phm Th Hà, vi lòng
yêu ngh và đo đc ca nhà giáo, cô đư tn tình ch dn và giúp đ tôi hoàn thành
lun vn này.
Tôi xin gi li cm n ti bn bè, đng nghip và gia đình đư to điu
kin, đng viên, khích l và có nhng ý kin đóng góp quý báu trong quá trình
thc hin và hoàn thành lun vn.
Quy Nhn, ngày 20 tháng 4 nm 2012
Tác gi lun vn
PHAN TH KIM DUNG
MC LC
Li m đu 1
Chng I: C S Lệ LUN V TÀI CHệNH DOANH NGHIP 3
1.1. Tng quan v hiu qu tƠi chính 3
1.1.1. Khái nim v hiu qu 3
1.1.2. Khái nim v hiu qu tài chính doanh nghip 3
1.2. Ý ngha ca vic phơn tích hiu qu tƠi chính doanh nghip 3
1.2.1. Mc đích phân tích tài chính doanh nghip 4
1.2.3. S cn thit ca vic nâng cao hiu qu tài chính doanh nghip 5
1.3. Ni dung phơn tích hiu qu tƠi chính doanh nghip. 5
1.3.1. Ch tiêu v kh nng thanh toán 5
1.3.1.1 Tình hình ca các khon phi thu và các khon phi tr 5
1.3.1.2. Ch tiêu v kh nng thanh toán 6
1.3.2. Các ch tiêu v kh nng hot đng 8
1.3.2.1. Vòng quay hàng tn kho. 8
1.3.2.2. S ngày mt vòng quay hàng tn kho 9
1.3.2.3. Kì thu tin bình quân 9
1.3.4.4. Hiu sut s dng tòan b tài sn 10
1.3.4.5. Vòng vay vn lao đng 11
1.3.3. Các ch tiêu t sut li nhun 11
1.3.3.1. T sut li nhun sau thu trên doanh thu 11
1.3.3.2. T sut doanh li tài sn (ROA). 12
1.3.3.3. T sut li nhun sau thu trên vn ch s hu.(ROE) 12
1.3.4. Các nhân t nh hng đn hiu qa tài chính 12
1.4. Các phng pháp phân tích hiu qu tài chính 14
1.4.1 Phng pháp so sánh 14
1.4.2 Phng pháp phân tích t l 14
1.4. Phng pháp Dupont 15
CHNG II: THC TRNG HIU QU TÀI CHệNH TI CÔNG TY
TNHH GAS CÔNG NGHIP BỊNH NH 18
2.1. Gii thiu khái quát v Công ty TNHH Gas Công Nghip Bình nh 18
2.1.1. Quá trình hình thành và phát trin ca Công ty 18
2.1.2. Chc nng nhim v sn xut kinh doanh ca Công ty 19
2.1.3. C cu t chc qun lý ca Công ty 20
2.2. Các ch tiêu hiu qu tƠi chính ca Công ty TNHH Gá Công nghip Bình
nh 22
2.2.1. Ch tiêu kh nng thanh toán. 22
2.2.1.1. Tình hình thanh toán 22
2.2.1.2. Ch tiêu kh nng thanh toán 26
2.2.2. Các ch tiêu v kh nng hot đng 27
2.2.2.1. Vòng quay hàng tn kho 27
2.2.2.2. Kì thu tin bình quân và vòng quay các khon phi thu. 28
2.2.2.3. Hiu sut s dng tài sn c đnh 29
2.2.2.4. Hiu sut s dng toàn b tài sn 32
2.2.2.5. Vòng quay vn lu đng 32
2.2.3. Các ch tiêu v t sut li nhun. 35
2.2.3.1. Các ch tiêu v t sut li nhun 31
2.2.3.2. Phân tích kh nng sinh li qua ch s Dupont 36
2.3 . Các nhân t nh hng đn hiu qa tƠi chính ca Công ty 40
2.3.1. Tình hình hiu qu kinh doanh ca Công ty 40
2.3.2. Cu trúc ngun vn ca Công ty 44
2.3.3. Tình hình qun lý tài sn c đnh 46
2.3.4. Chính sách ca Nhà nc 48
2.4. Nhng thƠnh tu vƠ hn ch v mt tƠi chính ca Công ty 48
2.4.1. Nhng thành tu 49
2.4.2. Nhng tn ti, hn ch 49
CHNG III: CÁC GII PHÁP NÂNG CAO HIU QU TÀI CHÍNH
CA CÔNG TY TNHH GAS CÔNG NGHIP BỊNH NH 51
3.1 . nh hng phát trin ca Công ty 52
3.2. Các gii pháp nhm nơng cao hiu qu tài chính ca Công ty 52
3.2.1 Rút ngn thi gian mt vòng quay khon phi thu ca khách hàng bng
cách s dng chính sách chit khu bán hàng 52
3.2.2 D đoán nhu cu vn lu đng ca Công ty và t chc ngun vn lu
đng đm bo cho quá trình kinh doanh liên tc và tránh lưng phí vn 67
3.2.3 Gii pháp v công ngh và k thut 62
3.3 Kin ngh vi NhƠ nc vƠ các c quan qun lý 64
KT LUN 66
PH LC
TÀI LIU THAM KHO
DANH MC S , BNG BIU
S đ 2.1: T chc b máy qun tr ca Xí nghip 27
Bng 2.1: Bng kt qu kinh doanh qua các nm ( 2008– 2010 ) 33
Bng 2.2: Bng tình hình bin đng tài sn 36
Bng 2.3: Bng phân tích tình hình bin đng ca ngun vn 38
Bng 2.4: T s đòn by tài chính 40
Bng 2.5: C cu tài sn 41
Bng 2.6: T sut t tài tr dài hn 42
Bng 2.7: Bng phân tích các khon phi thu 43
Bng 2.8: Bng phân tích các t s khon phi thu và phi tr 44
Bng 2.9: Bng phân tích các khon phi tr 45
Bng 2.10 : phân tích t l khon phi tr trên tng tài sn lu đng 46
Bng 2.11: Bng phân tích kh nng thanh toán tng quát 47
Bng 2.12: Bng phân tích h s kh nng thanh toán hin hành 48
Bng 2.13: Bng phân tích h s thanh toán nhanh 49
Bng 2.14: Bng phân tích h s thanh toán nhanh bng tin 50
Bng 2.15: Bng phân tích kh nng thanh toán lưi vay 52
Bng 2.16: Bng phân tích t s n trên vn ch s hu 53
Bng 2.17: Bng phân tích s vòng quay hàng tn kho 54
Bng 2.18: Bng phân tích kì thu tin bình quân và vòng quay các khon phi thu 55
Bng 2.19: Bng phân tích hiu sut s dng tài sn c đnh 57
Bng 2.20: Bng phân tích hiu sut s dng toàn b tài sn 58
Bng 2.21: Bng phân tích vòng quay vn lu đng 59
Bng 2.22: Bng phân tích t sut li nhun thun trên doanh thu 60
Bng 2.23: Bng phân tích t sut doanh li tài sn 61
Bng 2.24: Bng phân tích t sut li nhun li nhun trên vn ch s hu 62
Bng 2.25 : Bng phân tích t sut doanh li tài sn 64
Bng 2.26: Bng phân tích đòn cân n 65
Bng 2.27: Bng phân tích t sut li nhun thun trên VCSH theo phng pháp
DUPONT 66
Bng 2.28 : Mt s ch tiêu tài chính ca Xí nghip 67
Bng 3.1 : Dòng tin ca d án 74
DANH MC T VIT TT
TS
Tài sn
TSNH-TSL
Tài sn ngn hn- Tài sn lu đng
TSDH-TSC
Tài sn dài hn- Tài sn c đnh
HSTTTQ
H s thanh toán tng quát
HSTTN
H s thanh toán nhanh
HSTTHH
H s thanh toán hin hành
KNTTHH
Kh nng thanh toán hin hành
HS
H s
HSN
H s n
HSSDTS
Hiu sut s dng tài sn
KTTBQ
Kì thu tin bình quân
HTK
Hàng tn kho
VQHTK
Vòng quay hàng tn kho
DLDT
Doanh li doanh thu
DLTS
Doanh li tài sn
ROA
T sut doanh li tài sn
ROE
T sut li nhun thun / vn ch s hu
BQ
Bình quân
SXKD
Sn xut kinh doanh
XNK
Xut nhp khu
TNDN
Thu nhp doanh nghip
UBND
y ban nhân dân
LI M U
1. Lý do chn đ tƠi
Thc t các Doanh nghip trên đa bàn Bình nh cha chú trng đn vic phân
tích hiu qu tài chính. Các doanh nghip nh thì không tin hành phân tích, các
Doanh nghip ln mc dù có quan tâm, có chú trng nhng còn lung túng trong vic t
chc. Do đó các thông tin cung cp t vic phân tích cha thc s thuyt phc, hu
ích cho các nhà qun tr, không có sc thu hút cao đi vi nhà đu t.
T tình hình thc t ca Công ty TNHH Gas Công Nghip Bình nh qua các
nm luôn làm n có lưi, hoàn thành tt các ngha v, trách nhim đi vi Nhà nc và
đm bo công vic n đnh cho ngi lao đng. ng trc đnh hng ca Nhà nc,
khuyn khích các Doanh nghip tin hành c phn hóa, Công ty đang có k hoch c
phn hóa nm 2015, Công ty gp phi mt vng mc h s sinh li qua các nm quá
thp, tình trng thiu vn trong quá trình kinh doanh din ra thng xuyên, mt s tài
sn ca Công ty dn xuông cp. Trc tình hình tài chính, vic c phn hóa ca Công
ty gp nhiu khó khn, có th không th tin hành theo đúng k hoch. Xut phát t
đòi hi cp thit đó, tác gi đư chn đ tài “ Các gii pháp nâng cao hiu qu tài chính
ti Công ty TNHH Gas Công Nghip Bình nh ’’ làm lun vn tt nghip thc s
2. Mc tiêu ca đ tƠi
ánh giá hiu qu tài chính ti Công ty TNHH Gas Công Nghip Bình nh qua
đó đ xut gii pháp đ nâng cao hiu qu tài chính phù hp vi đc đim kinh doanh
ca Công ty
3. i tng vƠ phm vi nghiên cu
* i tng nghiên cu
Thc trng hiu qu tài chính ti Công ty TNHH Gas Công Nghip Bình nh.
* Phm vi nghiên cu
- V không gian: đ tài đc thc hin ti Công ty TNHH Gas Công Nghip
Bình nh.
2
- V thi gian: nghiên cu tình hình tài chính ca Công ty TNHH Gas Công
Nghip Bình nh trong 3 nm 2007,2008, 2009, 2010.
4. Phng pháp nghiên cu
+ Thu thp s liu t Công ty c th là phòng K toán tài chính, phòng k hoch,
tài liu t sách, internet, báo chí,
+ Phng pháp so sánh , phân tích t l chung, phng pháp liên h cân đi và
thay th liên h cân đi và thay th liên hoàn.
+ Phng pháp phng vn k toán trng, Ban Giám đc và các b phn lien
quan
5. Nhng đóng góp ca lun vn
H thng hóa các lý lun v phân tích hiu qu tài chính doanh nghip. ánh giá
thc trng và đa ra mt s gii pháp hoàn thin công tác phân tích hiu qu tài chính
ti Công ty TNHH Gas Công Nghip Bình nh
6. B cc lun vn :
Ngoài m đu, kt lun lun vn bao gm 3 chng.
Chng 1: C s lý lun v phân tích tài chính ca Doanh nghip.
Chng 2: Thc trng tình hình tài chinh ti Công ty TNHH Gas Công Nghip
Bình nh.
Chng 3: Các gii pháp nhm nâng cao hiu qu tài chính ca Công ty Gas
Công Nghip Bình nh.
3
CHNG I
C S Lệ LUN V HIU QU TÀI CHÍNH DOANH NGHIP
1.1. Tng quan v hiu qu tài chính
1.1.1. Khái nim v hiu qu.
Trong c ch th trng hin nay nc ta, mc tiêu lâu dài bao trùm ca các
doanh nghip là kinh doanh có hiu qu và ti đa hoá li nhun. Môi trng kinh
doanh luôn bin đi đòi hi mi doanh nghip phi có chin lc kinh doanh thích
hp. Công vic kinh doanh là mt ngh thut đòi hi s tính toán nhanh nhy, bit
nhìn nhn vn đ tm chin lc. hiu đc khái nim hiu qu cn xét đn hiu
qu kinh t ca mt hin tng.
“Hiu qu ca mt hin tng (hoc quá trình) kinh t là mt phm trù kinh t
phn ánh trình đ s dng các ngun lc (nhân lc, tài lc, vt lc, tin vn) đ đt
đc mc tiêu xác đnh”, nó biu hin mi quan h tng quan gia kt qu thu đc
và toàn b chi phí b ra đ có kt qu đó, phn ánh đc cht lng ca hot đng
kinh t đó.[5]
1.1.2 Khái nim hiu qu tƠi chính doanh nghip
Bn cht tài chính doanh nghip là h thng nhng quan h kinh t biu hin di
hình thc giá tr phát sinh trong quá trinh hình thành và s dng các qu tin t ca
doanh nghip đ phc v cho quá trình sn xut kinh doanh ca doanh nghip và các
nhu cu chung ca xư hi.
Trên thc t hin nay, khi hiu hiu qu tài chính doanh nghip có hai quan đim
Quan đim th nht : hiu qu tài chính là hiu qu ca vic huy đng, qun lý s
dng vn trong quá trình sn xut kinh doanh.
Quan đim th hai: hiu qu tài chính là hiu qu ca vic huy đng vn, còn hiu
qu ca vic qun lý s dng vn là hiu qu kinh doanh
Lun vn đng trên quan đim th nht.
1.2. Ý ngha ca vic phân tích hiu qu tƠi chính doanh nghip.
1.2.1. Mc đích ca phơn tích hiu qu tƠi chính doanh nghip.
Phân tích tài chính có th đc hiu nh quá trình kim tra, xem xét các s liu
tài chính hin hành và quá kh, nhm mc đích đánh giá, d tính các ri ro tim n
4
trong tng lai phc v cho các quyt đnh tài chính ca doanh nghip. Mt khác phân
tích tình hình tài chính ca doanh nghip là đ đáp ng nhu cu s dng thông tin ca
nhiu đi tng quan tâm đn nhng khía cnh khác nhau v tài chính ca doanh
nghip đ phc v cho nhng mc đích ca mình.
i vi nhà qun tr doanh nghip: Phân tích tình hình tài chính nhm mc tiêu
- To thành các chu k đánh giá đu đn v các hot đng kinh doanh quá kh,
tin hành cân đi tài chính, kh nng sinh li, kh nng thanh toán, tr n, ri ro tài
chính ca doanh nghip.
- nh hng các quyt đnh ca ban giám đc nh: quyt đnh đu t, tài
tr, phân chia li tc, c phn…
- Là c s cho các d báo tài chính: k hoch đu t, phn ngân sách tin mt,…
- Là công c đ kim soát các hot đng qun lý.
i vi đn v ch s hu: H cng quan tâm đn li nhun và kh nng tr n,
s an toàn ca tin vn b ra, thông qua phân tích tình hình tài chính giúp h đánh giá
hiu qu ca quá trình sn xut kinh doanh, kh nng điu hành hot đng ca nhà
qun tr đ quyt đnh s dng hoc bưi min nhà qun tr, cng nh quyt đnh vic
phân phi kt qu kinh doanh.
i vi nhà ch n (Ngân hàng, các nhà cho vay, nhà cung cp). Mi quan tâm
ca h hng vào kh nng tr n ca doanh nghip. Do đó h cn chú ý đn tình hình
và kh nng thanh toán ca đn v cng nh quan tâm đn lng vn ca ch s hu,
kh nng sinh li đ đánh giá đn v có kh nng tr n đc hay không khi quyt
đnh cho vay, bán chu sn phm cho đn v.
i vi nhà đu t trong tng lai: iu mà h quan tâm đu tiên, đó là s an
toàn ca lng vn đu t, k đó là mc đ sinh lưi, thi gian hoàn vn. Vì vy h cn
nhng thông tin v tài chính, tình hình hot đng, kt qu kinh doanh, tim nng tng
trng ca doanh nghip. Do đó h thng phân tích báo cáo tài chính ca đn v qua
các thi k, đ quyt đnh đu t vào đn v hay không, đu t di hình thc nào và
đu t vào lnh vc nào.
5
i vi c quan chc nng: Nh c quan thu, thông qua thông tin trên báo cáo
tài chính xác đnh các khon ngha v đn v phi thc hin đi vi nhà nc, c quan
thng kê tng hp phân tích hình thành s liu thng kê, ch s thng kê,…
1.2.2. S cn thit ca vic nơng cao hiu qu tƠi chính cho Doanh nghip.
Hot đng tài chính là mt b phn ca hot đng sn xut kinh doanh và có mi
quan h trc tip vi hot đng sn xut kinh doanh. Tt c các hot đng sn xut
kinh doanh đu nh hng đn tình hình tài chính ca doanh nghip. Ngc li tình
hình tài chính tt hay xu li có tác dng thúc đy hay kìm hưm đi vi quá trình sn
xut kinh doanh. Vì vy phi thng xuyên, kp thi kim tra đánh giá tình hình tài
chính doanh nghip. Vic phân tích tài chính có ý ngha sau:
Qua phân tích tình hình tài chính mi đánh giá đy đ, chính xác tình hình
phân phi, s dng qun lí các loi vn, các ngun vn, vch rõ kh nng tim tàng v
vn ca doanh nghip. Trên c s đó đ ra bin pháp nâng cao hiu qu s dng vn,
giúp cho doanh nghip cng c tt hn hot đng tài chính ca mình.
Phân tích tình hình tài chính là công c không th thiu phc v cho công tác
qun lí ca c quan cp trên, c quan tài chính và các ngân hàng nh: đánh giá tình
hình thc hin các ch đ, chính sách v tài chính ca nhà nc, xem xét vic cho vay
vn.
1.3. Ni dung phơn tích hiu qu tài chính Doanh nghip.
1.3.1. Ch tiêu v kh nng thanh toán
1.3.1.1 Tình hình các khon phi thu và các khon phi tr.
Các khon phi thu ca doanh nghip bao gm: n phi thu, tm ng và các khon ký
qu, ký cc ngn hn tc là khon doanh nghip b đn v khác chim dng.
Các khon phi tr bao gm: vay và n ngn hn, phi tr ngi bán, phi tr
ni b… đánh giá khon này thông qua các ch tiêu
Công thc:
=
=
6
=
1.3.1.2. Ch tiêu kh nng thanh toán
a. Kh nng thanh toán tng quát
H s thanh toán tng quát là mi quan h gia tng tài sn mà hin nay doanh
nghip đang qun lí s dng vi tng n phi tr (n ngn hn, n dài hn…)
Công thc:
Kh nng thanh toán tng quát
=
Tng tài sn
Tng n ngn hn
Nu h s này bng 1 là báo hiu s phá sn ca doanh nghip. trên
thc t, nu h s này bng 1 hoc gn bng 1 có ngha là vn CSH không có hoc b
mt toàn b. Nu bán toàn b tài sn hin có (tài sn lu đng và tài sn c đnh) s
không đ tr s n mà doanh nghip phi thanh toán.
b. Kh nng thanh toán n ngn hn
Mt trong nhng thc đo kh nng thanh toán ca mt doanh nghip đc s
dng rng rưi nht là kh nng thanh toán hin hành
H s thanh toán n ngn hn th hin mc đ đm bo ca tài sn lu đng
vi n ngn hn. ó là quan h gia tng tài sn vi tng n sp ht hn.
N ngn hn là các khon n phi thanh toán trong kì, do đó doanh nghip
phi dùng tài sn thc có ca mình đ thanh toán bng cách chuyn đi mt b phn
tài sn thành tin. trong tng tài sn mà doanh nghip hin đang qun lí và s dng thì
ch có tài sn lu đng là trong kì có th d dàng hn khi chuyn đi thành tin.
Công thc:
Kh nng thanh toán hin hành
=
Tng tài sn lu đng
Tng n ngn hn
Nhn xét:
HSTTHH cho bit doanh nghip có bao nhiêu tài sn ngn hn có th
chuyn đi đ đm bo thanh toán các khon n ngn hn. T đó do lng kh nng
tr n ca doanh nghip.
7
Tính hp lí ca h s phn ánh kh nng thanh toán n ngn hn ph
thuc vào ngành ngh kinh doanh. Ngh nào mà tài sn lu đng chim t l ln trong
tng tài sn thì h s này ln và ngc li.
Nu t s này gim cho thy kh nng thanh toán gim và cng là du
hiu báo trc v nhng khó khn v tài chính s xy ra.
Khi t s này có giá tr cao cho thy doanh nghip có kh nng thanh
khon cao. Tuy nhiên t s này có giá tr quá cao, thì có ngha là có th doanh nghip
đư đu t quá nhiu vào ngn hn, vic qun tr TSL ca doanh nghip không hiu
qu bi có quá nhiu tin mt nhàn ri, có nhiu hàng tn kho hay có quá nhiu n
phi đòi…Do đó có th làm gim li nhun ca doanh nghip.
Nhc đim.
Trong nhiu trng hp kh nng thanh toán hin hành phn ánh không chính xác kh
nng thanh khon. Mt doanh nghip nu d tr nhiu hàng tn kho thì s có t s
KNTTHH cao. Mà ta bit hàng tn kho là tài sn khó hoán chuyn thành tin, nht là
hàng đng kém phm cht
c. Kh nng thanh toán nhanh.
Các tài sn mang đi thanh toán cho ch n đu phi chuyn đi thành
tin. kh nng thanh toán nhanh đc tính toán da trên nhng TSNH có th nhanh
chóng chuyn đi thành tin, bao gm TSL tr hàng tn kho, vì ta đư bit hàng tn
kho là tài sn khó chuyn đi thành tin, nht là hàng đng, kém phm cht.
Công thc:
H s thanh toán nhanh =
Nhn xét:
HSTTN cho bit kh nng thanh toán các khon n ngn hn ca doanh
nghip không ph thuc vào vic bán tài sn d tr, nó phn ánh kh nng thanh toán
các khon n ca doanh nghip trong ngn hn.
Nhìn chung, h s này quá nh thì doanh nghip s gp khó khn trong
vic thanh toán công n, vì lúc cn doanh nghip có th buc phi s dng các bin
8
pháp bt li nh bán tài sn vi giá thp đ tr n. Tuy nhiên, đ ln ca HS này cng
ph thuc vào ngành ngh kinh doanh và kì hn thanh toán các món n phi thu
d. Kh nng thanh toán lãi vay.
Lưi vay hàng nm là chi phí tài chính c đnh và chúng ta mun bit doanh nghip sn
sàng tr lưi đn mc nào. C th chúng ta mun bit rng liu s vn đi vay có th s
dng tt đn mc nào, có th đem li khon ln nhun là bao nhiêu và đ bù đp lưi
vay hay không. T s này dùng đ đo mc đ mà li nhun phát sinh do s dng vn
đ đm bo tr lưi vay hàng nm nh th nào. Nu doanh nghip quá yu v mt này,
các ch n có th đi đn kin tng và tuyên b phá sn. T l này cho bit kh nng
thanh toán lưi vay bng thu nhp trc thu và tr lưi ca doanh nghip.
Công thc:
H s thanh toán lãi vay =
Nhn xét:
Thu nhp trc thu và tr lưi: phn ánh s tin mà doanh nghip có th s
dng đ tr lưi vay. Mt khác t s này cng phn ánh kh nng sinh li trên các khon
n ca doanh nghip
Chi phí tr lưi bao gm tin lưi cho các khon vay ngn hn, trung hn, dài hn
và các hình thc vay mn khác nh tr lưi trái phiu, kì phiu. HS này dùng đ đo
lng mc đ li nhun có đc do s dng vn đ đm bo tr lưi cho ch n.
1.3.2. Các ch tiêu v kh nng hot đng
Các t s hot đng đc s dng đ đánh giá hiu qu s dng vn và tài sn ca
doanh nghip. Nó đo lng hot đng kinh doanh ca mt doanh ngip. nâng cao
t s hot đng, các nhà qun tr phi bit là nhng tài sn cha dùng hoc không dùng
không to ra thu nhp vì th doanh nghip cn phi bit s dng chúng có hiu qu
hoc loi b chúng đi.
1.3.2.1. Vòng quay hàng tn kho.
S vòng quay hàng tn kho là mt tiêu chun đánh giá doanh nghip s dng
hàng tn kho ca mình hiu qu nh th nào
9
S vòng hàng tn kho là s ln mà hàng hoá bình quân luân chuyn trong kì.
ây là mt ch tiêu khá quan trng đ đánh giá hot đng sn xut kinh doanh ca
doanh nghip. S VQHTK càng cao thì đc đánh giá càng tt.
Công thc: S VQHTK =
Hàng hoá tn kho bao gm các loi nguyên vt liu, sn phm d dang, thành phm,
hàn g hoá…
Chú ý:
Trong tròng hp không có thông tin v giá vn hàng bán thì có th thay th
bng doanh thu thun t hot đng sn xut kinh doanh. Khi đó thông tin v vòng
quay hàng tn kho s kém cht lng hn
Nu s vòng quay d tr nm nay thp hn nm trc và thp hn trung bình
ngành. điu này chng t s bt hp lí và kém hiu qu trong hot đng qun lí d tr
ca doanh nghip. Bên cnh đó, khâu sn xut và tiêu th sn phm cưng cn đc
xem xét nhm đa ra gii pháp x lí đúng đn kp thi.
1.2.4.2. S ngày mt vòng quay hàng tn kho.
S ngày mt vòng quay HTK =
Nhn xét: S ngày mt vòng quay hàng tn kho:
- Phn ánh s ngày trung bình mt vòng quay hàng tn kho.
- S ngày trung bình trong mt nm thng là 360.
1.3.2.2. Kì thu tin bình quơn.
* S vòng quay các khon phi thu ca khách hàng: (Hpt)
S vòng quay các khon phi thu là mt ch tiêu đ đánh giá tc đ chuyn đi các
khon phi thu thành tin ca doanh nghip và đc xác đnh bng công thc:
Hpt
=
Doanh thu thun
S d n bình quân các khon phi thu ca khách hàng
Trong đó, s d n bình quân các khon phi thu ca khách hàng bng s d tài
khon phi thu khách hàng đu nm cng cui nm chia 2.
10
Khi Hpt càng cao thì tc đ thu hi khon phi thu càng nhanh. iu này có th
đánh giá là tt vì đư làm cho lng vn b chim dng gim đi. Tuy nhiên, nu ch s
này quá cao có ngha là phng thc tín dng s b hn ch, có th nh hng không
tt đn quá trình tiêu th, làm gim doanh thu. Bi vì trong c ch th trng hin nay,
vic mua bán chu là mt yu t khách quan và đôi khi khách hàng rt mun kéo dài
thi hn n.
• S ngày ca mt vòng quay các khon phi thu khách hàng: (Npt)
Npt
=
S d n bình quân các khon phi thu ca khách hàng
x 360
Doanh thu thun
Ch tiêu này phn ánh s ngày bình quân ca mt chu k thu hi n t khi bán hàng
đn khi thu tin, dùng đ so sánh vi thi hn tín dng ca doanh nghip đ đánh giá
kh nng thu hi n đn v là tt hay cha tt.
1.3.2.3 Hiu sut s dng tài sn c đnh.
Công thc:
Hiu sut s dng TSC =
T s này nói lên mt đng nguyên giá TSC to ra đc bao nhiêu đng doanh thu.
Qua đó đánh giá đc hiu qu s dng TSC doanh nghip. Mun đánh giá vic s
dng TSC có hiu qu không phi so sánh vi các doanh nghip khác cùng ngành
hoc so sánh vi các thi kì trc
1.3.2.4. Hiu sut s dng toàn b tài sn.
Ch tiêu này đo doanh s to ra bao nhiêu đng doanh lng mt đng vn
đu t vào doanh nghip tham gia vào quá trình sn xut kinh thu.
Hiu sut s dng toàn b tài sn =
Nhn xét:
Vòng quay càng ln hiu qu càng cao. Nu ch s này quá cao cho thy doanh
nghip hot đng gn ht công sut và rt khó đ m rng hot đng nu không đu t
thêm vn.
11
1.3.2.5. Vòng quay vn lu đng
Trong quá trình sn xut kinh doanh ca doanh nghip, vn lu đng không
ngng vn đng. Nó ln lt mang nhiu hình thái khác nhau nh: tin, nguyên vt
liu, sn phm d dang, thành phm và qua tiêu th sn phm nó li tr thành hình thái
tin t nhm đm bo cho nhu cu sn xut kinh doanh hàng ngày ca doanh nghip.
Kh nng luân chuyn vn lu đng chi phi trc tip đn vn d tr và vn trong
thanh toán ca doanh nghip. Kh nng luân chuyn đc th hin qua các ch tiêu
sau:
Vòng quay vn lu đng =
S ngày mt vòng quay =
S vòng quay vn lu đng là mt trong nhng ch tiêu tng hp đ đánh giá
cht lng công tác sn xut kinh doanh trong tng giai đon và trong c quá trình sn
xut kinh doanh. S vòng quay vn lu đng càng ln hoc s ngày ca mt vòng
quay càng nh s góp phn tit kim tng đi vn cho sn xut.
1.3.3. Các ch tiêu t sut li nhun
Li nhun là mc tiêu ca doanh nghip và đng thi là kt qu ca các quyt
đnh qun tr, th hin hiu qu kinh doanh ca doanh nghip, là mt cn c quan
trng đ các nhà hoch đnh đa ra các quyt đnh trong tng lai.
Nu nh các nhóm t s trên đây phn ánh hiu qu tng hot đng riêng bit
ca doanh nghip thì t s v kh nng sinh lưi phn ánh tng hp nht hiu qu sn
xut kinh doanh và hiu nng qun lí doanh nghip.
Nhng ngi có liên quan đn doanh nghip rt quan tâm đn các t s này đ
ra quyt đnh đu t, cho thuê hay cho vay tài sn.
1.3.3.1. T sut li nhun thun trên doanh thu
T s này phn ánh c mt đng doanh thu thun thì có bao nhiêu phn trm li
nhun thun. Có th s dng nó đ so sánh vi t s ca các nm trc hay vi các
doanh nghip khác.
12
S bin đng ca t s này phn ánh s bin đng v hiu qu hay
chin lc tiêu th nâng cao cht lng sn phm
Công thc:
Doanh li doanh thu(DLDT)
=
Li nhun thun
X 100%
Doanh thu thun
1.3.3.2. T sut doanh li tƠi sn (ROA).
ây là ch tiêu tng hp nht đ đánh giá kh nng sinh li ca mt đng vn đu t
vào doanh nghip
ROA
=
Li nhun sau thu
X 100%
Tng tài sn BQ
T sut này càng cao chng t doanh nghip đư s dng tài sn có hiu qu cao và
ngc lai.
1.3.3.3. T sut li nhun thun trên vn ch s hu hay doanh li
vn ch s hu.(ROE)
T trc đn nay, tiêu chun ph bin nht mà ngi ta thng dùng đ đánh
giá tình hình hot dng tài chính ca doanh nghip là sut sinh li ca vn ch s hu.
Nó đc đnh ngha nh sau:
ROE
=
Li nhun sau thu
X 100%
vn ch s hu
Nhn xét:
T s này đo lng mc li nhun trên mc đu t ca các ch s hu. Các nhà
đu t rt quan tâm đn t s này ca doanh nghip, bi đây là kh nng thu nhp mà
h có th nhn đc khi đt vn vào doanh nghip.
1.3 Các nhơn t nh hng đn hiu qu tƠi chính
Tip cn theo quan ñim Bied - Charreton (1920) :
ROE = LNst x DTT x Tài sn x 100%
DTT Tài sn VCSH bq
=T sut li nhun trên doanh thu x Hiu sut s dng tài sn x (1+BTC)
Trong đó: BTC (đòn by tài chính) = N phi tr/ VCSH
Tip cn theo quan đim ca Bied - Charreton di dng khai trin DuPont đã làm rõ
13
vai trò tích cc ca vic vay n đi vi ROE thông qua h s BTC. Rõ ràng vi
TLN/DT và HDT/TS đã xác đnh, RE ñc “khuch đi” bi h s BTC khác không
(0). Tuynhiên, cách tip cn này cha ch ra đc gii hn ca vic vay n.
T các cách tip cn ca các tác gi, lun vn đa ra cách tip cn v các nhân
t nh hng đn hiu qu tài chính nh sau:
ROE
=
Li nhun sau thu
x 100%
Vn ch s hu
ROE
=
Li nhun sau thu
x ( 1 +
N phi tr
x ( 1 - T)
Tng tài sn BQ
Vn ch s hu
Công thc trên cho thy có ba nhân t nh hng đn t sut sinh li VCSH là: hiu
qu kinh doanh, cu trúc ngun vn và thu sut thu thu nhp doanh nghip. Có th
biu th s nh hng ca các nhân t đn hiu qu tài chính qua s đ sau:
Hiu qu KD Cu trúc
ngun vn Thu TNDN
Hiu qu Hiu qu
qun lý qun lý
n phi thu HTK
Hình 1.1: Các nhân t nh hng đn hiu qu tài chính
Hiu qu
tài chinh
Kh
nng t
tài tr
đòn by
tài
chính
kh
nng
thanh
toán lãi
vay
Chính
sách
Nhà
nc
Hiu sut s
dng tài sn
T sut li
nhun trên Dthu
Li
nhun
Hiu sut s
dng TSLD
Hiu sut s
dng TSCD
Doanh
thu
Chi
Phí
Doanh thu
Qun lý tài sn
14
1.4. Các phng pháp phơn tích hiu qu tƠi chính doanh nghip
Phng pháp phân tích tài chính bao gm mt h thng các công c và bin
pháp nhm tip cn, nghiên cu các s kin, hin tng, các mi quan h bên trong và
bên ngoài, các lung dch chuyn và bin đi tài chính, các ch tiêu tài chính tng hp
và chi tit, nhm đánh giá tình hình tài chính doanh nghip.
V lí thuyt, có nhiu phng pháp phân tích tài chính doanh nghip, nhng
trên thc t ngi ta thng s dng các phng pháp sau:
1.4.1 Phng pháp so sánh
áp dng phng pháp so sánh cn phi đm bo các điu kin có th so sánh đc
ca các ch tiêu tài chính (thng nht v không gian, ni dung, tính cht, và đn v tính
toán…) và theo mc đích phân tích mà xác đnh gc so sánh. Gc so sánh đc chn
là gc v mt thi gian hoc không gian, kì phân tích đc chn là kì báo cáo hoc kì
k hoch, giá tr so sánh có th đc la chn bng s tuyt đi, s tng đi hoc s
bình quân; ni dung so sánh bao gm:
- So sánh gia s thc hin kì này vi s thc hin kì trc đ thy rõ xu hng thay
đi v tình hình tài chính doanh nghip. ánh giá s tng trng hay tht lùi trong
hot đng kinh doanh ca doanh nghip.
- So sánh gia s thc hin vi s k hoch đ thy mc đ phn đu ca doanh nghip.
- So sánh gia s liu ca doanh nghip vi s liu trung bình ca ngành ca các
doanh nghip khác đ đánh giá tình hình tài chính doanh nghip mình tt hay xu.
- So sánh theo chiu dc đ xem xét t trng ca tng ch tiêu so vi tng th, so sánh
theo chiu ngang ca nhiu kì đ thy đc s bin đi c v s tng đi và tuyt đi
ca mt ch tiêu nào đó qua các niên đ k toán liên tip.
1.4. 2 Phng pháp phơn tích t l.
Phng pháp này da trên ý ngha chun mc các t l ca đa lng tài chính
trong các quan h tài chính. S bin đi các t l, c nhiên là s bin đi ca các đi
lng tài chính. V nguyên tc, phng pháp t l yêu cu phi xác đnh đc các
ngng, các đnh mc, đ nhn xét, đ đánh giá tình hình tài chính doanh nghip, trên
c s so sánh các t l ca doanh nghip vi giá tr các t l tham chiu.
15
Trong phân tích tài chính doanh nghip, các t l tài chính đc phân thành các
nhóm t l đc trng, phn ánh nhng ni dung c bn theo các mc tiêu hot đng ca
doanh nghip. ó là các nhóm t l v kh nng thanh toán, nhóm t l v c cu vn,
nhóm t l v nng lc hot đng kinh doanh, nhóm t l v kh nng sinh li.
Mi nhóm t l li bao gm nhiu t l phn ánh riêng l, tng b phn ca hot
đng tài chính trong mi trng hp khác nhau, tu theo giác đ phân tích, ngi phân
tích la chn các nhóm ch tiêu khác nhau đ phc v mc tiêu phân tích ca mình.
1.4.3 . Phng pháp DUPONT.
Phân tích DUPONT là k thut phân tích bng cách chia t só ROA và ROE
thành nhng b phn có liên h vi nhau đ đánh giá tác đng ca tng b phn lên
kt qu cui cùng. K thut này thng đc s dng bi các nhà qun lí trong ni b
công ty đ có cái nhìn c th và ra quyt đnh xem nên ci thin tình hình tài chính ca
công ty bng cách nào. K thut phân tích DUPONT da vào hai phng trình cn bn
di đây, gi chung là phng trình DUPONT.
Trc ht, chúng ta xem xét mi quan h tng tác gia t s li nhun thun
trên doanh thu (DLDT), t s hiu qu s dng toàn b tài sn (HSSDTS) và t s li
nhun thun trên tng tài sn (DLTS).
Công thc:
ROA =
= x
ROA = DLDT x HSSDTS
Nhn xét:
Phng trình này cho thy DLTS ph thuc vào hai yu t:
- Thu nhp ca doanh nghip trên mi đng doanh thu là bao nhiêu(DLDT).
- Mt đng tài sn thì to ra bao nhiêu đng doanh thu (HSSDTTS)
S phân tích này cho phép xác đnh chính xác ngun gc làm gim li nhun
ca doanh nghip, hoc do doanh thu bán hàng không đ ln đ to ra li nhun (Hiu
sut s dng tài sn ca doanh nghip không cao), hoc do li nhun thun trên mi
đng doanh thu quá thp. Trên c s đó nhà qun tr phi có bin pháp điu chnh phù