Giải pháp gia tăng nguồn vốn huy động của ngân hàng đầu tư và phát triển chi nhánh Bình Dương

B GIÁO DC VÀ ÀO T
O

TRNG I HC KINH T TP. H CHÍ
MINH






 TH THU HIN



GII PHÁP GIA TNG NGUN VN HUY NG
CA NGỂN HÀNG U T VÀ PHÁT TRIN
CHI NHÁNH BỊNH DNG


Chuyên ngƠnh: Kinh t TƠi chính - Ngân Hàng
Mã s: 60.31.12

LUN VN THC S KINH T



NGI HNG DN KHOA HC
PGS.TS. TRN HUY HOÀNG

TP.HCM - Nm
2012

MC LC
CHNG 1: TNG QUAN V VN  HUY NG VN CA NGÂN
HÀNG THNG MI 1
1.1 Ngân hƠng thng mi, chc nng, vai trò ca ngân hƠng thng mi 1
1.1.1 Khái nim v ngơn hàng thng mi 1
1.1.2 Chc nng ca ngơn hàng thng mi 2
1.1.3 Vai trò ca ngân hàng thng mi 3
1.2 Các ngun vn trong hot đng kinh doanh ca ngân hàng 3
1.2.1 Ngun vn t có 3
1.2.2 Ngun vn huy đng 4
1.2.3 Ngun vn đi vay 5
1.2.4 Ngun vn khác 5
1.3 Ngun vn huy đng ca Ngân hƠng thng mi 6
1.3.1 Tin gi thanh toán 6
1.3.2 Tin gi tit kim có k hn 7
1.3.3 Phát hành giy t có giá 7
1.4 Ý ngha ca vic gia tng ngun vn huy đng và các ch tiêu đánh giá hiu
qu huy đng vn ca Ngân hƠng thng mi 9
1.4.1 Ý ngha ca vic gia tng ngun vn huy đng ca NHTM 9
1.4.2 Các ch tiêu đánh giá hiu qu huy đng vn ca NHTM 9
1.4.2.1 Quy mô huy đng vn 9
1.4.2.2 C cu ca ngun vn huy đng 10
1.4.2.3 Chi phí ca ngun vn huy đng 10
1.4.2.4 S n đnh ca các ngun vn huy đng 11

1.5 Các nhân t nh hng ti vic gia tng huy đng vn ca ngân hàng 12
1.5.1 Các nhân t ch quan 12
1.5.2 Các nhân t khách quan 13
1.6 Bài hc kinh nghim gia tng ngun vn huy đng ca mt s ngân hàng14
1.6.1 Kinh nghim ca mt s NHTM quc t 14
1.6.2 Bài hc vn dng đi vi các NHTM Vit Nam 15
Kt lun chng 1 17
CHNG 2 THC TRNG CÔNG TÁC HUY NG VN TI NGÂN
HÀNG U T VÀ PHÁT TRIN CHI NHÁNH BỊNH DNG 18
2.1 Gii thiu s lc v Ngân hƠng u t vƠ Phát trin Chi nhánh Bình
Dng 18
2.1.1 Lch s hình thành và phát trin 18
2.1.2 S đ b máy t chc ca BIDV Bình Dng 18
2.1.3 Kt qu kinh doanh ca BIDV Bình Dng giai đon 2008-2011 20
2.1.3.1 ánh giá môi trng kinh doanh ti Bình Dng 19
2.1.3.2 ánh giá kt qu hot đng kinh doanh ca BIDV Bình Dng 21
2.2 Thc trng công tác huy đng vn ca BIDV Bình Dng giai đon 2008 -
2011 23
2.2.1 ánh giá v các hình thc huy đng vn ca BIDV Bình Dng 23
2.2.2 Phân tích quy mô ngun vn huy đng 24
2.2.3 Phân tích c cu ngun vn huy đng 25
2.2.3.1 Phân tích c cu ngun vn huy đng xét theo loi tin 25
2.2.3.2 Phân tích c cu ngun vn huy đng xét theo sn phm 26
2.2.3.3 Phân tích c cu ngun vn huy đng xét theo đi tng khách hàng
29
2.2.3.4 Phân tích c cu ngun vn huy đng xét theo k hn 32
2.2.4 Phân tích th phn huy đng vn ca BIDV Bình Dng 36
2.3 Hiu qu huy đng vn ca BIDV Bình Dng 39
2.3.1 Chi phí huy đng vn/ tng ngun vn huy đng 39
2.3.2 Chênh lch thu chi lãi/chi phí tr lãi ngân hàng 41

2.4 Phân tích kt qu kho sát nhân t nh hng đn ngun vn huy đng ca
BIDV Bình Dng 42
2.4.1 Kt qu thm dò Ủ kin khách hàng v k hn gi tin 42
2.4.2 Kt qu thm dò Ủ kin khách hàng v sn phm tin gi 43
2.4.3 Kt qu thm dò Ủ kin khách hàng v s la chn hình thc đu t 44
2.4.4 Kt qu thm dò khách hàng v quyt đnh gi tin vào ngân hàng 44
2.4.5 Kt qu đánh giá ý kin khách hàng v dch v tin gi ca BIDV Bình
Dng 47
2.5 ánh giá v hot đng huy đng vn ca BIDV Bình Dng 47
2.5.1 Các sn phm h tr công tác huy đng vn 47
2.5.2 Lãi sut 50
2.5.3 Mng li 53
2.5.4 Công ngh 54
2.5.5 Ngun nhân lc 54
2.5.6 Yu t thng hiu ca BIDV 55
2.5.7 Tác đng ca nn kinh t gp nhiu ti hot đng huy đng vn ca BIDV
Bình Dng 57
2.6 Phân tích SWOT v hot đng huy đng vn ca BIDV Bình Dng 59
2.6.1 im mnh 59
2.6.2 im yu 60
2.6.3 C hi cn nm bt 61
2.6.4 Nhng nguy c thách thc 62
Kt lun chng 2 64
CHNG 3: GII PHÁP GIA TNG NGUN VN HUY NG CA
NGỂN HÀNG U T VÀ PHÁT TRIN CHI NHÁNH BỊNH DNG 65
3.1 D báo tình hình kinh t xã hi và nhng tác đng đn hot đng kinh
doanh ca các NHTM trong thi gian ti 65
3.1.1 Tình hình kinh t xã hi trong và ngoài nc 65
3.1.1.1 Tình hình kinh t xã hi th gii 65
3.1.1.2 Tình hình kinh t xã hi ca Vit Nam 66

3.1.2 Nhng tác đng đn hot đng ca các NHTM trong thi gian ti 68
3.2 nh hng công tác huy đng vn ca BIDV Bình Dng 69
3.3 Các nhóm gii pháp phát trin ngun vn huy đng ca BIDV Bình Dng
71
3.3.1 Áp dng chính sách lãi sut huy đng hp lý, cnh tranh 71
3.3.2 Gii pháp v chính sách và quan h khách hàng 71
3.3.3 Gii pháp v marketing sn phm dch v 73
3.3.4 Gii pháp v công ngh hóa SPDV 75
3.3.5 Công tác phát trin sn phm dch v h tr huy đng vn
3.3.6 Gii pháp v ci tin quy trình thc hin các nghip v 77
3.3.7 Gii pháp v chính sách nhân s 77
3.3.8 T chc tt công tác phơn tích, đánh giá và d báo thông tin 79
3.3.9 Gii pháp v c ch đng lc khuyn khích 79
3.3.10 Gii pháp gia tng s n đnh cho ngun vn huy đng 80
3.4 Kin ngh 81
3.4.1 i vi Ngơn hàng Nhà nc và C quan qun lỦ Nhà nc 81
3.4.2 i vi Ngơn hàng u t và Phát trin Vit Nam 83
Kt lun chng 3 84
Kt lun 85

LI CAM OAN
Tôi xin cam đoan lun vn “ Gii pháp gia tng ngun vn huy đng
ca Ngân hàng u t và Phát trin Chi nhánh Bình Dng” là công trình
nghiên cu ca riêng tôi di s hng dn khoa hc ca PGS.TS Trn Huy
Hoàng.
Các d liu, s liu trong lun vn đc s dng trung thc, có ngun
gc rõ ràng và đc tng hp t các báo cáo tài chính, báo cáo thng niên
ca BIDV, ca BIDV Bình Dng và các trang web.
Ngi cam đoan

 Th Thu Hin

DANH MC CÁC T VIT TT
BIDV : Ngân hàng u t và Phát trin Vit Nam
BIDV Bình Dng: Ngân hàng u t và Phát trin Chi nhánh Bình Dng
CDs : Chng ch tin gi
GTCG : Giy t có giá
HV : Huy đng vn
HVCK : Huy đng vn cui k
HVBQ : Huy đng vn bình quân
NHTM : Ngân hàng Thng mi
NHTMNN : Ngân hàng Thng mi Nhà nc
NHTMCP : Ngân hàng Thng mi c phn
NHTW : Ngân hàng Trung ng
NHNN : Ngân hàng Nhà nc
NHNNg : Ngân hàng nc ngoài
USD : ô la M
TCTC : T chc tài chính
TCTD : T Chc Tín Dng
TCKT : T chc kinh t
TG KKH : Tin gi không k hn
VN : Vit Nam ng





DANH MC CÁC BNG
Bng 1.1 Danh mc mc vn pháp đnh ca TCTD 4

Bng 2.1 Mt s ch tiêu kinh t ch yu nm 2011 ca tnh Bình Dng 20
Bng 2.2 Kt qu hot đng kinh doanh ca BIDV Bình Dng giai đon 2008-
2011 22
Bng 2.3: Quy mô huy đng vn ca BIDV Bình Dng giai đon 2008-2011
24
Bng 2.4 C cu ngun vn huy đng xét theo loi tin 25
Bng 2.5 C cu ngun vn huy đng xét theo sn phm 27
Bng 2.6 C cu ngun vn huy đng xét theo đi tng khách hàng 29
Bng 2.7 C cu ngun vn huy đng theo k hn 32
Bng 2.8 C cu ngun vn huy đng theo k hn ca khách hàng cá nhân 33
Bng 2.9 C cu ngun vn huy đng theo k hn ca khách hàng t chc kinh t35
Bng 2.10 Th phn huy đng vn ca BIDV Bình Dng so vi h thng BIDV và
so vi các ngân hàng trên đa bàn qua các nm 37
Bng 2.11 Quy mô huy đng vn/tng ngun vn huy đng 40
Bng 2.12 Chênh lch thu chi lãi/chi phí tr lãi 41
Bng 2.13 Kt qu thm dò Ủ kin khách hàng gi tin theo k hn 43
Bng 2.14 Kt qu thm dò Ủ kin khách hàng v sn phm tin gi 43
Bng 2.15 Kt qu thm dò Ủ kin khách hàng v s la chn hình thc đu t 44
Bng 2.16 Các nhân t nh hng ti quyt đnh gi tin 45
Bng 2.17 Kt qu đánh giá ca khách hàng v dch v tin gi ca BIDV Bình
Dng 54






DANH MC CÁC HÌNH
Hình 1.1 Biu đ huy đng vn ca NHTM 6
Hình 2.1 Biu đ b máy t chc ca BIDV Bình Dng 19

Hình 2.2 Biu đ quy mô huy đng vn ca BIDV Bình Dng 25
Hình 2.3 Biu đ c cu huy đng vn xét theo loi tin 27
Hình 2.4 Biu đ c cu ngun vn huy đng xét theo sn phm 28
Hình 2.5 Biu đ c cu ngun vn huy đng xét theo đi tng khách hàng 29
Hình 2.6 Biu đ c cu ngun vn huy đng xét theo k hn 32
Hình 2.7 Biu đ c cu ngun vn huy đng theo k hn ca khách hàng cá nhân
35
Hình 2.8 Biu đ c cu ngun vn huy đng theo k hn ca khách hàng TCKT 36
Hình 2.9 Biu đ th phn huy đng vn ca các ngân hàng trên đa bàn qua các
nm 39
Hình 2.10 Biu đ thu chi lãi ca ngơn hàng qua các nm 41

PHN M U
1. Lý do chn đ tài.
Ngày nay vi xu hng hi nhp toàn cu, quá trình t do hóa thng mi,
t do hóa tài chính ngày càng rng khp trên th gii đang chi phi cu trúc vn
đng h thng tài chính ngân hàng ca tng quc gia. H thng ngơn hàng đóng vai
trò là xng sng ca nn kinh t, cung cp các phng tin thanh toán hin đi, là
trung gian gia tit kim và đu t ca các tác nhân tha vn và thiu vn trong nn
kinh t.
Nhng nm tr li đơy, hot đng HV ca các NHTM gp phi không ít
khó khn do s đa dng v hình thc HV, v li nhun t các kênh đu t khác
hp dn hn so vi vic gi tin vào ngơn hàng nh: đu t vào th trng chng
khoán, th trng bt đng sn, th trng vàng, ngoi t mnh Song song vi đó,
hot đng HV gia các NHTM cng din ra gay gt và quyt lit. Các NHTM thi
nhau đa ra các sn phm HV vi nhiu tin ích và thun li cho ngi gi tin,
lãi sut cnh tranh và linh hot. Vn đ ngày càng tr lên nóng bng hn khi các
ngân hàng nh gp khó khn v thanh khon và tng vn theo quy đnh ca NHNN,
mt vài ngân hàng vn c tình lách lut huy đng lãi sut vt trn khin tâm lý
ngi gi tin b giao đng và nh hng ti ngun vn ca các ngân hàng tuân th

nghiêm túc quy đnh lãi sut.
Là mt trong nhng ngân hàng hot đng lơu đi trên đa bàn tnh Bình
Dng, tha hng thng hiu mnh ca mt trong nhng ngân hàng thng mi
nhà nc ln nht Vit Nam, s hu lng khách hàng ln nhng Ngơn hàng u
t và Phát trin Chi nhánh Bình Dng cng không tránh khi nhng tác đng t
môi trng kinh doanh phc tp nh hng ti hot đng HV trong giai đon nn
kinh t vn cha thoát ra khi vòng xoáy khng hong bên cnh đó là s m rng
ca mng li hot đng ca các ngân hàng nc ngoài mnh v vn, mnh v
công ngh, mnh v phng thc qun lý và s xut hin ca các PGD, chi nhánh
các NHTMCP trên đa bàn tnh Bình Dng dn ti s cnh tranh không lành mnh
trong hot đng HV làm nh hng nghiêm trng, đe da th phn HV ca
BIDV Bình Dng.
Do đó, vic BIDV Bình Dng đƣ và đang c gng tìm mi hình thc, bin
pháp gi vng nn vn hin có, nghiên cu các nhân t nh hng ti công tác
HV đ tìm ra các gii pháp giúp BIDV Bình Dng ch đng gia tng ngun vn
cng nh nơng cao hiu qu ca hot đng HV ngày càng tr lên cp thit không
ch riêng BIDV Bình Dng mà còn đi vi toàn b h thng ngân hàng. Xut phát
t nhng yêu cu thc t trên tôi đƣ chn đ tài “ Gii pháp gia tng ngun vn
huy đng ca Ngân hàng u t và Phát trin Chi nhánh Bình Dng” làm đ
tài nghiên cu ca mình, nhm mang nhng kin thc đƣ đc hc góp phn nh bé
ca mình vào vic cng c và phát trin Chi nhánh.
2. Mc tiêu nghiên cu.
Mc tiêu nghiên cu c th ca đ tài là:
- Phân tích thc trng hot đng HV ca BIDV Bình Dng giai đon
2008-2011.
- Phân tích nhng nguyên nhân tn ti nh hng ti hot đng HV ca
BIDV Bình Dng trong thi gian qua.
-  ra các bin pháp nhm gia tng kh nng HV trong giai đon hin nay.
3. Phm vi vƠ đi tng nghiên cu.
3.1 Phm vi nghiên cu:

+ Phm vi không gian: Tp trung nghiên cu tình hình phát trin hot đng
HV ca BIDV Bình Dng.
+ Phm vi thi gian:  tài nghiên cu hot đng huy đng vn và các nhân
t nh hng đn hot đng này trong khong thi gian t nm 2008 đn nm 2011.
ơy là khong thi gian nn kinh t ri vào trng thái khng hong nh hng nng
l ti hot đng HV ca ngân hàng.
3.2 i tng nghiên cu:  tài tp trung nghiên cu hot đng HV ca
cá nhân và t chc thông qua các ngun vn huy đng nh tin gi thanh toán, tin
gi tit kim có k hn, phát hành giy t có giá không đi sơu nghiên cu ngun
vn đi vay.
4. Phng pháp nghiên cu.
Là mt đ tài nghiên cu ng dng khoa hc kinh t vào mt doanh nghip
c th, vì vy phng pháp nghiên cu đc s dng gm: phng pháp thng kê,
so sánh, phân tích và kho sát trc tip khách hàng. S liu đc thu thp và x lý
qua 2 ngun:
- D liu ni b ca BIDV Bình Dng.
- D liu ngoi vi thu thp t các ngun sách báo, tp chí, báo cáo thng
niên ca NHNN và mt s NHTM trên đa bàn và internet.
Trong đó tác gi thng kê nhng yu t nh hng đn hot đng HV ca
NHTM nói chung và ca BIDV Bình Dng nói riêng. T đó có c s đ so sánh
và phân tích kt qu đt đc ca Chi nhánh qua các nm và phơn tích đim mnh
đim yu ca BIDV Bình Dng đ tìm ra nhng c hi, ch ra nhng thách thc t
đó đa ra gii pháp cn thit đ phát trin hot đng HV ca BIDV Bình Dng.
5. Ý ngha khoa hc và thc tin ca đ tài.
V lý lun, đ tài đƣ h thng hóa các vn đ lý lun hot đng HV ca
NHTM, nghiên cu các cách thc đ gia tng kh nng HV ca các NH trên th
gii t đó rút ra các bài hc áp dng cho vic gia tng kh nng HV ca các
NHTM Vit Nam.
 tài có th giúp cho Ban giám đc, ngi làm công tác qun tr điu hành
ngân hàng có cái nhìn tng th v tình hình huy đng vn, cng c kin thc, cung

cp cho Chi nhánh ngun tài liu tham kho tt da trên nhng phân tích thc trng
hot đng và các kt qu kho sát ca tác gi v nghip v HV t đó hình thành
chin lc đy mnh công tác HV ca Chi nhánh phù hp trong tình hình mi.
 tài này nhm nâng tm quan trng và mc Ủ ngha trong vic phân tích,
d báo nhng yu t nh hng ti kh nng HV ca Chi nhánh trong tình hình
cnh tranh gay gt hin nay.

6. Kt cu ca đ tài.
Kt cu trng tâm ca lun vn bao gm 3 chng (ngoài phn m đu, kt
lun và ph lc). C th:
Phn m đu: Gii thiu tng quát v lun vn.
Chng 1: Tng quan v ngun vn huy đng ca ngơn hàng thng mi.
Chng 2: Thc trng công tác huy đng vn ti Ngơn hàng u t và Phát
trin Chi nhánh Bình Dng.
Chng 3: Gii pháp gia tng ngun vn huy đng ca Ngơn hàng u t và
Phát trin Chi nhánh Bình Dng.


1

CHNG 1: TNG QUAN V NGUN VN HUY NG CA NGÂN
HÀNG THNG MI
1.1 Ngân hƠng thng mi, chc nng, vai trò ca Ngân hƠng thng mi.
1.1.1 Khái nim v Ngân hƠng thng mi.
Ngơn hàng thng mi là t chc trung gian tài chính có v trí quan trng
nht và có s lng rt ln trong nn kinh t. S có mt ca NHTM trong hu ht
các hot đng ca nn kinh t đƣ chng minh rng:  đơu có mt h thng NHTM
phát trin thì  đó s có s phát trin vi tc đ cao ca nn kinh t và ngc li.
Hot đng ngơn hàng đc đnh ngha trong Lut NHNN do Quc hi khóa
X thông qua ngày 12/12/1997 “Hot đng ngân hàng là hot đng kinh doanh tin

t và dch v ngân hàng vi ni dung thng xuyên là nhn tin gi, s dng s tin
này đ cp tín dng và cung ng các dch v thanh toán”.
Ngh đnh s 49/2000/N-CP ngày 12/09/2000 ca Chính ph nêu rõ
“Ngơn hàng thng mi là ngơn hàng đc thc hin toàn b hot đng ngân hàng
và các hot đng kinh doanh khác có liên quan vì mc tiêu li nhun, góp phn thc
hin các mc tiêu kinh t ca nhà nc”.
Theo lut TCTD Vit Nam nm 2010 (s 47/2010/QH12 đc Quc hi
nc Cng hòa xã hi ch ngha Vit Nam khóa XII thông qua ngày 16 tháng 06
nm 2010) thì “Ngơn hàng thng mi là loi hình ngơn hàng đc thc hin tt c
các hot đng ngân hàng và các hot đng kinh doanh khác theo quy đnh ca Lut
này nhm mc tiêu li nhun”.
Qua các khái nim v ngơn hàng thng mi trên ta có th tóm lc v
ngơn hàng thng mi nh sau: trc ht ngơn hàng cng là mt loi hình doanh
nghip, va hot đng theo lut các t chc tín dng và theo lut doanh nghip.
Ngơn hàng thng mi là loi ngân hàng giao dch trc tip vi các công ty, xí
nghip, t chc kinh t và cá nhân bng cách nhn tin gi, tin tit kim ri s
dng s vn đó đ cho vay, chit khu, cung cp các phng tin thanh toán và
cung ng dch v ngơn hàng cho các đi tng nói trên

2

Hin nay, h thng ngơn hàng nc ta đc t chc theo mô hình qun lý
hai cp, trong đó:
- Cp 1: Ngân hàng Nhà nc là c quan qun lỦ v mô đi vi mi hot
đng tin t ca Ngân hàng.
- Cp 2: Gm các NHTMNN, NHTMCP, chi nhánh, vn phòng đi din
ca các ngơn hàng nc ngoài ti Vit Nam.
Nh vy, có th thy rng NHTM là đnh ch tài chính trung gian quan
trng nht ca nn kinh t th trng. Nh h thng đnh ch tài chính trung gian
này mà các ngun vn đƣ đc to lp và cung ng cho nn kinh t, góp phn thúc

đy nn kinh t xã hi phát trin.
1.1.2 Chc nng ca Ngân hƠng thng mi
Chc nng th nht: NHTM là trung gian tín dng: đây là chc nng quan
trng và c bn nht ca NHTM. Trong chc nng này, NHTM là ngi trung gian
đng ra tp trung, huy đng các ngun vn tin t tm thi nhàn ri trong nn kinh
t (bao gm tin gi tit kim ca các tng lp dơn c, vn bng tin ca các đn v,
t chc kinh t…) đ hình thành ngun vn cho vay đáp ng các nhu cu vn kinh
doanh và vn đu t cho nn kinh t.
Chc nng th hai: NHTM là trung gian thanh toán và cung ng phng
tin thanh toán cho nn kinh t. Thc hin chc nng trung gian thanh toán ca
mình NHTM góp phn đm bo nhanh chóng, an toàn, chính xác, không bó hp
phm vi, gim bt khi lng tin mt lu hành làm tit kim nhiu chi phí cho xã
hi v in tin, bo qun ct gi….
Chc nng th ba: NHTM cung ng dch v ngân hàng. Do có li th v
mng li chi nhánh rng khp trong và ngoài nc, có công ngh hin đi, có mi
quan h rng rãi vi các doanh nghip và có các li th đc thù ca ngành qua đó
ngân hàng có th cung cp cho khách hàng các sn phm dch v nh ngơn qu,
chuyn tin trong nc và quc t, dch v kiu hi, dch v bo lãnh và y thác,
dch v t vn đu t… đ h tr cho các chc nng th nht và th hai ca ngân
hàng.

3

1.1.3 Vai trò ca Ngân hƠng thng mi.
NHTM giúp các cá nhân, h gia đình và các doanh nghip có vn đu t m
rng sn xut, nâng cao hiu qu kinh doanh.
NHTM giúp NHNN thc hin các mc tiêu ca chính sách tin t đ n đnh
và phát trin kinh t, an sinh xã hi…
NHTM góp phn thúc đy kinh t đi ngoi gia các quc gia thông qua các
kênh thanh toán, tín dng, tài tr xut nhp khu…NHTM giúp cho quá trình trao

đi mua bán đc din ra nhanh chóng, thun tiên, an toàn và hiu qu.
1.2 Các ngun vn trong hot đng kinh doanh ca ngân hàng.
NHTM là mt loi hình doanh nghip đc bit, kinh doanh lnh vc tin t.
Do vy, vic to lp và duy trì ngun vn đ t chc hot đng kinh doanh là vn
đ quan trng đi vi mi NHTM. Thông qua các nghip v đa dng trong lnh vc
ngun vn và tài sn n, mi NHTM đƣ to lp cho mình mt khi lng vn cn
thit đáp ng cho nhu cu hot đng kinh doanh ca mình bao gm:
1.2.1 Ngun vn t có
 Vit Nam, theo quyt đnh s 457/2005/Q-NHNN ngày 19/04/2005 và
quyt đnh 03/2007/Q-NHNN ngày 19/01/2007 thì vn t có bao gm vn t có
cp 1 và vn t có cp 2.
Ngun vn t có còn gi là vn ch s hu, là vn riêng ca mt NHTM,
ngun vn này thng chim t trng nh trong tng ngun vn (thng chim t
5%-10%). ơy là s vn ti thiu và bt buc mt NHTM phi có đ đc cp phép
kinh doanh.
Ngun vn t có bao gm vn điu l (vn ngân sách cp, vn c phn
thng, vn c phn u đƣi vnh vin) qu d phòng, d tr, li nhun không chia
và các khon khác (các tài sn n khác theo quy đnh ca NHNN). Và đơy là ngun
vn n đnh, luôn tng trng trong quá trình hot đng ca ngân hàng, bn thân
ngun vn này chim t trng nh trong ngun vn kinh doanh nhng nó li gi
mt vai trò quan trng vì nó là c s đ hình thành nên các ngun vn khác ca
ngơn hàng đng thi to nên uy tín ban đu ca ngân hàng. Ngun vn t có quyt

4

đnh quy mô hot đng ca ngân hàng, c th ngun vn t có là c s đ xác đnh
gii hn huy đng vn ca ngơn hàng và cng là yu t đ c quan qun lý da vào
đ xác đnh t l an toàn trong kinh doanh ngân hàng.
Theo quy đnh ca lut pháp, mt NHTM đc cp phép hot đng thì vn
điu l thc t luôn ln hn hoc bng vn điu l ti thiu (vn pháp đnh).

BNG 1.1 DANH MC MC VN PHÁP NH CA TCTD
(Ban hành kèm theo ngh quyt s 141/2006/N-CP ngày 22/11/2006 ca CP)
TT
Loi hình t chc
Mc vn pháp đnh áp dng
cho đn nm
2008
2010
I
Ngân hàng


1
Ngơn hàng thng mi


-
Ngơn hàng thng mi Nhà nc
3.000 t đng
3.000 t đng
-
Ngơn hàng thng mi c phn
1.000 t đng
3.000 t đng
-
Ngân hàng liên doanh
1.000 t đng
3.000 t đng
-
Ngân hàng 100% vn nc ngoài

1.000 t đng
3.000 t đng
-
Chi nhánh ngơn hàng nc ngoài
15 triu USD
15 triu USD
-
Ngân hàng chính sách
5.000 t đng
5.000 t đng
-
Ngơn hàng đu t
3.000 t đng
3.000 t đng
-
Ngân hàng phát trin
5.000 t đng
5.000 t đng
-
Ngân hàng hp tác
1.000 t đng
3.000 t đng
1.2.2 Ngun vn huy đng
ơy là ngun vn ch yu đc s dng trong hot đng kinh doanh ca
NHTM, thc cht là tài sn bng tin ca các t chc và cá nhân mà ngân hàng
đang tm thi qun lý và s dng vi trách nhim hoàn tr. Ngun vn huy đng
chim t trng ln trong tng ngun vn kinh doanh ca ngơn hàng, nhng ngun
vn này không n đnh, có tính cnh tranh gay gt gia các ngân hàng, chi phí s
dng tng đi cao. Ngun vn huy đng ch đc s dng trong các hot đng tín

5

dng và bo lƣnh, các NHTM không đc dùng ngun vn này đ đu t. Ngun
vn huy đng này bao gm:
- Tin gi không k hn ca khách hàng, còn đc gi là tin gi thanh toán
hay tin gi giao dch. ơy là loi tin gi mà ch tài khon (ngi gi tin) đc
s dng mt cách ch đng và linh hot không b ràng buc v mt thi gian.
- Tin gi có k hn ca cá nhân, t chc, đoàn th. ơy là loi tin tin gi
mà ngi gi tin ch có th rút ra khi đáo hn, tuy nhiên trong trng hp bình
thng các ngân hàng vn cho khách hàng rút tin trc hn vi điu kin ch đc
hng lãi sut theo lãi sut không k hn.
- Ngun vn huy đng thông qua phát hành các giy t có giá nh k phiu,
trái phiu, chng ch tin gi…ơy là ngun vn có tính n đnh chc chn nht và
cng là phng pháp hu hiu đ các NHTM huy đng vn có k hn.
1.2.3 Ngun vn đi vay
Ngun vn này giúp các NHTM b sung ngun vn ngn hn ca mình đ
đm bo duy trì hot đng mt cách bình thng. Nó bao gm:
- Vay ca NHNN di hình thc tái cp vn nh chit khu, cm c, cho vay
li…
- Vay ca các NHTM hoc t chc tín dng khác thông qua th trng liên
ngân hàng.
1.2.4 Ngun vn khác
Trong quá trình làm trung gian thanh toán, NHTM cng to đc mt khon
vn gi là vn trong thanh toán. Các khon tin tm thi đc trích khi tài khon
này nhp vào tài khon khác ch s dng, nên tm đc coi là nhàn ri.
Thông qua nghip v đi lỦ, NHTM cng thu hút đc mt lng vn đáng
k trong quá trình thu hoc chi h khách hàng, làm đi lý cho t chc tín dng khác,
nhn và chuyn vn cho khách hàng hay mt d án đu t. Do vic phát tin đc
thc hin theo tin đ công vic, nên ngân hàng có th s dng tm thi tài khon
đó vào kinh doanh.

6

Ngoài ra, nó còn bao gm vn tài tr ca chính ph, ca các t chc tài
chính tin t đ thc hin các d án v kinh t xã hi, vn tip nhn đ cho vay y
thác…
1.3 Ngun vn huy đng ca Ngân hƠng Thng mi.
1.3.1 Các ngun vn huy đng
NHTM huy đng vn t nhiu ngun khác nhau nh: ca khách hàng cá
nhơn trong và ngoài nc, các doanh nghip, các t chc tài chính, các qu tín
dng, các công ty chng khoán, kho bc nhà nc (KBNN)…nhng trong đó
NHTM chú trng nht đó là tin gi ca khách hàng cá nhân và tin gi ca các t
chc. Trong phm vi nghiên cu ca đ tài, tác gi ch đ cp ti 3 ngun vn huy
đng sau: tin gi thanh toán, tin gi tit kim có k hn và phát hành giy t có
giá.








Hình 1.1 S đ huy đng vn ca NHTM
1.3.1.1 Tin gi thanh toán
Tin gi thanh toán là vic khách hàng m mt tài khon tin gi thanh toán
ti ngân hàng và có s d nht đnh đáp ng nhu cu giao dch ca mình. Loi hình
này bn cht tin huy đng không n đnh, bin đng liên tc, khách hàng gi tin
vào không nhm mc đích tìm kim li nhun mà tìm kim s tin li trong thanh
toán.

Do đc thù không n đnh và bin đng liên tc nên lãi sut ca ngân hàng
đt ra cho loi hình này cng rt thp. Loi hình tin gi này có th mang li ngun
Vn huy đng
Tin gi ca khách
hàng
Vn phát hành
Tit kim có k
hn
Tin gi thanh
toán
Chng ch tin gi, trái phiu,k
phiu, giy t có giá

7

thu phí dch v cho ngân hàng thông qua dch v thanh toán không dùng tin mt
trong nn kinh t.
i vi tài khon tin gi thanh toán, vic rút tin hoc chi tr cho bên th
ba thng đc thc hin bng séc hay chuyn khon. Gii pháp đ tng cng
ngun vn này không phi là yu t lãi sut mà là s an toàn thun tin cng nh
cht lng các dch v, đin hình là dch v thanh toán phi tin mt.
1.3.1.2 Tin gi tit kim có k hn
Là khon tin khách hàng gi vào ngân hàng có s tha thun trc v lãi
sut và thi hn rút tin. V nguyên tc, khách hàng ch đc rút tin ra khi đn
hn, nhng trên thc t, do áp lc cnh tranh gia các ngân hàng nên các ngân hàng
thng cho phép khách hàng rút ra trc hn nu h có nhu cu. Trong trng hp
này khách hàng s đc hng mt mc lãi sut thp hn lƣi sut ban đu đƣ tho
thun (thng là lãi sut tin gi không k hn).
Loi hình tin gi này thu hút đc ngun tin nhàn ri có thi gian n đnh
trong dơn c và các t chc kinh t thông qua các k hn ngày, tun, tháng…do vy

ngơn hàng huy đng loi hình tit kim này cng phi tr khon chi phí cao (lãi sut
cao hn nhiu ln không k hn). Khách hàng s dng loi hình tit kim này nhm
ti mc tiêu lãi tin gi.
Tin gi tit kim có k hn thng có s d ln, là kênh to lp ngun vn
kinh doanh cho ngân hàng. Do vy, các NHTM luôn tìm mi cách đa dng hóa loi
tin gi này bng vic áp dng nhiu k hn vi các mc lãi sut khác nhau. Ngun
tin này là tơm đim cnh tranh thu hút gay gt gia các NHTM vi nhau nhm to
nn vn n đnh trong thanh khon.
1.3.1.3 Phát hành giy t có giá
Ngun vn huy đng ca cá nhân và t chc thông qua hình thctin gi
thanh toán, tit kim có k hn…đƣ cung cp c s cho hu ht các khon cho vay,
đu t ca ngơn hàng, qua đó to ra li nhun cho ngân hàng. Tuy nhiên, nhu cu
không dng li  đó, s lng cng nh s tng trng tin gi không đ đáp ng
tt c các yêu cu xin vay hay đu t mà ngơn hàng mun thc hin. òi hi các

8

NHTM phi tìm kim và s dng các công c mi đ huy đng vn mt cách d
dàng, đáp ng nhu cu vn ca mình. ơy chính là lỦ do ra đi k phiu, trái phiu
ngân hàng và chng ch tin gi, hay gi chung là giy t có giá.
Cn c vào thi gian phát hành gm có 2 loi:

Giy t có giá ngn hn: là giy t có giá có thi hn di mt nm, bao
gm k phiu, chng ch tin gi ngn hn, tín phiu và các giy t có giá
ngn hn khác.

Giy t có giá dài hn: là giy t có giá có thi hn t mt nm tr lên, bao
gm trái phiu, chng ch tin gi dài hn và các giy t có giá dài hn khác.
- Chng ch tin gi (CDs): là công c vay n do ngân hàng phát hành nhm
huy đng vn trên th trng vi bn cht tng t nh mt khon tin gi có k

hn. Ngi s hu CDs đc hng lƣi đnh k và đc hoàn tr mnh giá khi đn
hn. Thi hn ca CDs thng là ngn hn t 1-3 tháng hoc 6 tháng…
S khác bit ch yu ca CDs vi các khon tin gi có k hn là chúng có
th chuyn nhng và mnh giá đc thng nht theo mt mc giá chun. Vì vy
nó tr nên hp dn hn. CDs giúp ngơn hàng huy đng vn mt cách ch đng mà
không phi ph thuc vào tin gi ca khách hàng.
- K phiu ngân hàng: là giy nhn n ca ngân hàng vi cam kt tr gc và
lãi sau mt thi gian nht đnh.
K phiu ngơn hàng đc phát hành thng xuyên, có thi hn khá linh hot
và phong phú: 3-6 tháng…do vy, k phiu có tính n đnh rt cao, tính tp trung và
có lãi sut cao hn so vi tin gi cùng k hn, li có th chuyn nhng nên thu
hút đc khi lng vn tng đi ln.
- Trái phiu ngân hàng: là mt công c n dài hn ca ngân hàng, vi cam
kt thanh toán gc vào ngày đáo hn và thanh toán lãi vào nhng thi gian xác đnh.
Trái phiu dùng đ huy đng vn trung và dài hn phc v cho nhng k
hoch phát trin kinh doanh có quy mô ln và dài hn vi s n đnh cao v thi
hn và lãi sut. Trong khi k phiu đc phát hành  tng chi nhánh vi khung lãi

9

sut, thi gian phát hành riêng bit thì trái phiu đc phát hành vi quy mô ln,
đng lot trong h thng mi ngân hàng.
Trái phiu gm nhiu loi: có ghi tên, không ghi tên, tr lƣi trc, tr lãi sau,
có th chuyn nhng…các loi trái phiu có đc trng là mnh giá đc xác đnh
trc (đƣ ghi trên trái phiu), ngày đáo hn đc công b khi phát hành.
Nh vy, trái phiu, k phiu ngân hàng là nhng hình thc huy đng rt tin
li, tu theo tính cơn đi ngun vn và cho vay tng thi k vi mc lãi sut hp
dn, NHTM không nhng ch đng thu gom mt lng vn cn thit đ đ đáp ng
nhu cu vn trong mt thi gian ngn mà còn có th kim ch làm phát góp phn
phát trin th trng vn, th trng chng khoán mt cách hiu qu.

Hình thc huy đng bng cách phát hành giy t có giá này đc thc hin
theo tng đt, nhm phc v mc tiêu nht đnh ca ngơn hàng nh tng vn. Chi
phí ca hình thc này cao và nhiu th tc bi nó phi đc s chp thun cho phép
phát hành ca NHNN.
1.3.2 Nghip v huy đng vn và vai trò ca ngun vn huy đng trong phát
trin kinh t.
1.3.2.1 Khái nim nghip v huy đng vn.
Nghip v huy đng vn là nghip v mà thông qua uy tín và các hot đng
kinh doanh ca mình đ tin hành huy đng các ngun vn nhàn ri t các thành
phn kinh t trong xã hi, to ra ngun vn kinh doanh cho mình, góp phn n đnh
lu thông tin t, n đnh giá tr đng tin, kim ch lm phát
1.3.2.2 Vai trò ca ngun vn huy đng

Vai trò ca ngun vn huy đng đi vi ngân hàng
Nghip v huy đng vn là mt trong nhng nghip v quan trng và sôi ni
nht din ra trong hot đng ca NHTM. Vic huy đng vn giúp ngân hàng n
đnh nn vn trong kinh doanh, bo đm kh nng thanh khon, bo đm ngun vn
tài tr cho các hot đng cp tín dng trong ngân hàng.
Thông qua nghip v huy đng vn còn là c s đ đánh giá mc đ tín
nhim, uy tín, th phn và mng li hot đng ca ngân hàng.

10


Vai trò ca ngun vn huy đng đi vi nn kinh t
Thông qua nghip v huy đng vn mà ngân hàng tp trung thu hút các
ngun tin nhàn ri ca xã hi, bin ngun vn này vi bn cht là tích ly thành
ngun vn đáp ng cho nhu cu phát trin kinh t trong tin trình công nghip hóa,
hin đi hóa đt nc. ơy là ngun vn quan trng đ đu t phát trin kinh t bi
tính luân chuyn không ngng ca ngun tin.

Nghip v huy đng vn ca các NHTM còn giúp NHNN kim soát lng
tin trong lu thông thông qua vic s dng các chính sách tin t nh t l d tr
bt buc, lãi sut c bn, lãi sut tái cp vn, khng ch d n… nhm kim soát
lm phát bình n giá hàng hóa dch v.

Vai trò ca huy đng vn đi vi khách hàng
i vi nhng khách hàng a thích s an toàn thì nghip v huy đng vn
ca ngân hàng là kênh ct gi ngun tin tích ly đc mt cách an toàn và gia tng
thu nhp.
i vi nhà đu t thì đơy là kênh ct gi và ký gi vn tm thi nhàn ri
mt cách tin li và hiu qu trong khi ch đi nhng c hi đu t trong tng lai.
1.4 Hiu qu gia tng ngun vn huy đng ca Ngân hàng thng mi.
1.4.1 Khái nim gia tng ngun vn huy đng.
Gia tng ngun vn huy đng là phm trù phn ánh s tng lên v mt lng
(ln lên v quy mô) và s tng lên v mt cht (hiu qu v giá tr) ca ngun vn
huy đng. Ngha là v mt lng, hiu qu ca gia tng ngun vn huy đng biu
th gia kt qu thu đc (s lng, thi gian ) và các chi phí b ra. Còn v mt
cht, hiu qu gia tng ngun vn huy đng phn ánh nng lc trình đ qun lý
ngân hàng. Các NHTM huy đng vn bng nhiu hình thc khác nhau, vi mi
hình thc huy đng này các NHTM phi tr nhng khon chi phí khác nhau. ánh
giá hiu qu ca vic gia tng ngun vn huy đng đc trong ngân hàng phi
thông qua nhng ch tiêu c th.



11

T trng tng loi ngun vn
S d ca tng loi ngun vn
Tng ngun vn

x100%
=
S d ca tng loi tin gi
Tng vn huy đng
x100%
=
T trng tng loi tin trên
tng ngun vn huy đng
1.4.2 Các tiêu chí đo lng phn ánh v gia tng ngun vn huy đng.
1.4.2.1 Quy mô huy đng vn
Quy mô ngun vn huy đng là ch tiêu đu tiên đc xem xét khi đánh giá
hiu qu ca hot đng HV, thông qua ch tiêu này có th bit đc hiu qu
HV ca nm sau so vi nm trc, ca thc t so vi k hoch.  phát trin, các
ngân hàng phi đt ra mc tiêu là m rng quy mô hot đng, mun vy trc tiên
phi m rng quy mô HV. Vi quy mô vn đc m rng, đng ngha vi vic
giúp cho các ngơn hàng đa dng hóa các hot đng kinh doanh, phân tán ri ro t đó
có th gim lãi sut cho vay, to c hi tt đ ngân hàng nâng cao kh nng cnh
tranh, nâng cao v th ca mình.
Ch s đ phơn tích quy mô HV là:


Ch s này giúp ngi phân tích thy đc t trng ca tng loi ngun vn
trong ngun vn ca ngân hàng, phân tích quy mô và tc đ tng trng ca tng
loi ngun vn qua đó có th đa ra nhng c s đánh giá tt nht v mt mnh,
mt yu đ đa ra các chin lc kinh doanh phù hp.
1.4.2.2 C cu ngun vn huy đng
Ngân hàng là mt loi hình doanh nghip đc bit, các hot đng kinh doanh
đu da trên ngun vn huy đng t các thành phn kinh t. Phơn tích c cu tng
loi ngun vn huy đng trên tng ngun vn huy đng là vn đ cn quan tâm khi
quan sát tài sn n ca ngân hàng.

Ch s này giúp ngi phơn tích đánh giá hiu qu ca tng loi ngun vn
huy đng trên tng ngun vn, t đó có chin lc điu chnh tng loi tin c th
đ đm bo cơn đi ngun vn.

12

Thu lãi – Chi lãi
Chi phí tr lãi
=
Chi phí tr lãi
Chênh lch thu chi lãi
1.4.2.3 Chi phí ca ngun vn huy đng.
Chi phí ca ngun vn huy đng ca NHTM bao gm: chi phí tr lãi trc
tip và chi phí phi tr lãi (chi cho tip th qung cáo đ thu hút khách hàng gi tin,
chi phí bo him tin gi, chi phí qun lý, chi phí mua máy móc thit b phc v
công tác huy đng vn, và các chi phí khác liên quan ).
Chi phí ngun vn huy đng = Chi phí tr lãi trc tip + Chi phí phi tr lãi
Chi phí tr lãi trc tip là chi phí phi tr da trên lãi sut danh ngha mà
ngân hàng công b cho khách hàng tng thi đim. Chi phí này ph thuc vào k
hn gi, sn phm gi và mc tiêu gi tin ca khách hàng, đng thi nó cng ph
thuc vào chin lc kinh doanh ca ngân hàng trong tng thi k và tin ích kèm
theo. Nu ngân hàng gim chi phí HV bng cách h lãi sut thì vic HV s gp
khó khn vì không th cnh tranh đc vi các ngân hàng khác.
Bên cnh đó, khon chi phí phi tr lãi thì tng ngân hàng riêng l có th t
mình điu tit đc tùy theo s điu hành ca tng ngân hàng. Vì vy, trong dài
hn, mun gim chi phí HV ta cn phi gim thiu chi phí phi lãi.
- Ch tiêu Chi phí vn huy đng/ tng ngun vn huy đng cho thy: đ huy

đng đc 01 đng vn thì ngân hàng phi b ra bao nhiêu đng chi phí. Hiu qu
ca ngun vn huy đng đc da trên chi phí ca 01 đng vn huy đng mt cách
hp lý, bo đm các khon thu nhp bù đp đ chi phí ca ngân hàng và có li
nhun cho khách hàng.
- Ch tiêu chênh lch thu chi lãi/chi phí tr lãi ca ngơn hàng đ đánh giá
mi liên h sinh li ca tài sn và ngun vn. Ch tiêu này nói lên 01 đng chi phí
mà ngân hàng b ra s mang v bao nhiêu đng li nhun. Ch tiêu này càng cao thì
hiu qu công tác huy đng vn càng cao.