Xác lập mô hình dự toán và báo cáo dự toán ngân sách cho các loại hình doanh nghiệp trong Khu công nghiệp Biên Hòa

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T Tp. HCM







NGUYN THÚY HNG




XÁC LP MÔ HÌNH D TOÁN VÀ BÁO CÁO
D TOÁN NGÂN SÁCH CHO CÁC LOI HÌNH
DOANH NGHIP TRONG KHU CÔNG NGHIP
BIÊN HÒA 2






LUN VN THC S KINH T

TP. H Chí Minh - Nm 2012
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T Tp. HCM






NGUYN THÚY HNG



XÁC LP MÔ HÌNH D TOÁN VÀ BÁO CÁO
D TOÁN NGÂN SÁCH CHO CÁC LOI HÌNH
DOANH NGHIP TRONG KHU CÔNG NGHIP
BIÊN HÒA 2

Chuyên ngành:
K Toán – Kim Toán
Mã s: 60.34.30


LUN VN THC S KINH T



NGI HNG DN KHOA HC
PGS.TS. PHM VN DC

TP. H Chí Minh - Nm 2012
LI CAM OAN
xvwy


Tôi xin cam đoan lun vn này là công trình nghiên cu ca cá nhân
tôi, đc thc hin trên c s nghiên cu lý thuyt, kho sát và di s
hng dn khoa hc ca PGS.TS. Phm Vn Dc.
Các s liu và nhng kt qu trong lun vn là trung thc, cha tng
đc công b trong bt k mt công trình nghiên cu nào.

Tác gi lun vn



Nguyn Thúy Hng
LI CM N
xvwy

Tác gi xin bày t lòng cm n sâu sc đn PGS.TS.Phm Vn Dc,
ngi hng dn khoa hc, đã tn tình hng dn, góp ý, đng viên và h tr tác
gi trong sut quá trình thc hin lun vn.
Tác gi xin bày t lòng cm n sâu sc đn Ông Nguyn Hu Ngha, Chánh
vn phòng ban qun lý các Khu công nghip ng Nai, đã to điu kin thun li
cho tác gi thc hin kho sát.
Tác gi xin bày t lòng cm n sâu sc đn quý đng nghip, bn bè đã
chia s, giúp đ tác gi hoàn thành lun vn này.

Tác gi lun vn



Nguyn Thúy Hng

LI CM N
xvwy

Tác gi xin bày t lòng cm n sâu sc đn PGS.TS.Phm Vn Dc,
ngi hng dn khoa hc, đã tn tình hng dn, góp ý, đng viên và h tr tác
gi trong sut quá trình thc hin lun vn.
Tác gi xin bày t lòng cm n sâu sc đn Ông Nguyn Hu Ngha, Chánh
vn phòng ban qun lý các Khu công nghip ng Nai, đã to điu kin thun li
cho tác gi thc hin kho sát.
Tác gi xin bày t lòng cm n sâu sc đn quý đng nghip, bn bè đã
chia s, giúp đ tác gi hoàn thành lun vn này.


Tác gi lun vn



Nguyn Thúy Hng
DANH MC CÁC T VIT TT
xvwy

BL Ban lãnh đo

CK Cui k
CP Chi phí
DN Doanh nghip
KCN Khu công nghip
NVL Nguyên vt liu
SP Sn phm
SX Sn xut
TSC Tài sn c đnh




DANH MC CÁC T VIT TT
xvwy

BL Ban lãnh đo
CK Cui k
CP Chi phí
DN Doanh nghip
KCN Khu công nghip
NVL Nguyên vt liu
SP Sn phm
SX Sn xut
TSC Tài sn c đnh


DANH MC CÁC BNG BIU

Bng 2.1. Loi hình hot đng ca các doanh nghip trong KCN Biên Hòa 2.
Bng 2.2. Chc nng kinh doanh

Bng 2.3. Tình hình hot đng kinh doanh ca các doanh nghip
Bng 2.4 Quy mô hot đng ca các doanh nghip
Bng 2.5. Kim đnh Cronbach Alpha
Bng 2.6. Kim đnh KMO và Bartlett ca bin đc lp
Bng 2.7. H s Eigenvalue và phng sai trích
Bng 2.8. Ma trn xoay thành phn
Bng 2.9. Kim đnh Cronbach Alpha ca bin ph thuc
Bng 2.10. Kim đnh KMO và Barlett ca bin ph thuc
Bng 2.11. H s Eigenvalue và phng sai trích
Bng 2.12. H s ti nhân t ca bin ph thuc
Bng 2.13. Ma trn h s tng quan
Bng 2.14. Tóm tt mu
Bng 2.15. Anova
Bng 2.16. H s
Bng 2.17. Tm quan trng ca các bin đc lp tác đng lên bin ph thuc
Bng 2.18. Bng thng kê s lng DN không lp d toán ngân sách




DANH MC CÁC S  VÀ  TH
xvwy

• Danh mc các s đ
S đ 1.1. Quy trình lp d toán ngân sách ca Stephen Brookson
S đ 1.2: Trình t lp d toán t trên xung
S đ 1.3. Mô hình thông tin phn hi
S đ 1.4. Trình t lp d toán t di lên
S đ 3.1. H thng d toán trong doanh nghip sn xut
S đ 3.2. H thng d toán trong doanh nghip thng mi và dch v

S đ 3.3. H thng d toán trong doanh nghip dch v
• Danh mc các đ th
 th 2.1. Phân loi DN theo chc nng kinh doanh






DANH MC CÁC BNG BIU

Bng 2.1. Loi hình hot đng ca các doanh nghip trong KCN Biên Hòa 2.
Bng 2.2. Chc nng kinh doanh
Bng 2.3. Tình hình hot đng kinh doanh ca các doanh nghip
Bng 2.4 Quy mô hot đng ca các doanh nghip
Bng 2.5. Kim đnh Cronbach Alpha
Bng 2.6. Kim đnh KMO và Bartlett ca bin đc lp
Bng 2.7. H s Eigenvalue và phng sai trích
Bng 2.8. Ma trn xoay thành phn
Bng 2.9. Kim đnh Cronbach Alpha ca bin ph thuc
Bng 2.10. Kim đnh KMO và Barlett ca bin ph thuc
Bng 2.11. H s Eigenvalue và phng sai trích
Bng 2.12. H s ti nhân t ca bin ph thuc
Bng 2.13. Ma trn h s tng quan
Bng 2.14. Tóm tt mu
Bng 2.15. Anova
Bng 2.16. H s
Bng 2.17. Tm quan trng ca các bin đc lp tác đng lên bin ph thuc
Bng 2.18. Bng thng kê s lng DN không lp d toán ngân sách

DANH MC CÁC S  VÀ  TH
xvwy

• Danh mc các s đ
S đ 1.1. Quy trình lp d toán ngân sách ca Stephen Brookson
S đ 1.2: Trình t lp d toán t trên xung
S đ 1.3. Mô hình thông tin phn hi
S đ 1.4. Trình t lp d toán t di lên
S đ 3.1. H thng d toán trong doanh nghip sn xut
S đ 3.2. H thng d toán trong doanh nghip thng mi và dch v
S đ 3.3. H thng d toán trong doanh nghip dch v
• Danh mc các đ th
 th 2.1. Phân loi DN theo chc nng kinh doanh



MC LC
Li m đu 1
Chng 1: C s l ý lun v d toán ngân sách 3
1.1 Khái nim và mc tiêu ca d toán 3
1.1.1. Khái nim d toán 3
1.1.2. Mc đích, chc nng và li ích ca d toán ngân sách 5
1.1.2.1. Mc đích 5
1.1.2.2. Chc nng 5
1.1.2.3. Li ích ca vic lp d toán ngân sách 7
1.2. Quy trình lp d toán ngân sách ngn hn 9
1.2.1. D toán ngân sách ngn hn 9

1.2.2. Quy trình lp d toán ngân sách ngn hn 11
1.2.2.1. Giai đon chun b 12
1.2.2.2. Giai đon son tho 13
1.2.2.3. Giai đon kim soát 13
1.3. Các mô hình d toán ngân sách 13
1.3.1. Mô hình n đnh thông tin t trên xung 14
1.3.2. Mô hình thông tin phn hi 15
1.3.3. Mô hình thông tin t di lên 17
1.4. Các nhân t nh hng đn d toán ngân sách 18
1.4.1. Ngun nhân lc 18
1.4.2. C s vt cht 20
1.4.3. T chc công tác k toán 20
1.4.4. Quy trình d toán 20
1.4.5. Ch đ chính sách nhà nc 21
Kt lun chng 1 22

Chng 2: Thc trng công tác d toán ngân sách ti các doanh nghip trong
Khu công nghip Biên Hòa 2 23
2.1. Gii thiu khái quát v Khu công nghip Biên Hòa 2 23
2.1.1. Gii thiu chung Khu công nghip Biên Hòa 2 23
2.1.2. c đim chung 24
2.1.3. V trí giao thông 25
2.1.4. Ngành ngh thu hút đu t ti Khu công nghip Biên Hòa 2 26
2.1.5. Phân loi doanh nghip trong Khu công nghip Biên Hòa 2 26
2.2. Thc trng lp d toán ngân sách ti các doanh nghip trong Khu công
nghip Biên Hòa 2
27
2.2.1. Tng quan v quá trình kho sát 27
2.2.1.1. Mc tiêu kho sát 27
2.2.1.2. Ni dung kho sát 28

2.2.1.3. i tng kho sát và phm vi kho sát 28
2.2.1.4. Phng pháp thit k bng câu hi 29
2.2.1.5. Phng pháp phng vn 30
2.2.1.6. Phng pháp x lý d liu 30
2.2.2. Thc trng lp d toán ngân sách ti các doanh nghip trong Khu công
nghip Biên Hòa 2
31
2.2.2.1. Loi hình hot đng và chc nng kinh doanh ca các doanh nghip
trong Khu công nghip Biên Hòa 2.
32
2.2.2.2. Tình hình hot đng kinh doanh và quy mô ca các doanh nghip
trong Khu công nghip Biên Hòa 2.
33
2.2.2.3. Phân tích các nhân t nh hng đn d toán ngân sách 34
2.2.2.4. Phân tích thc trng lp d toán ngân sách ti các DN trong KCN
Biên Hòa 2
50
2.3. ánh giá thc trng lp d toán ngân sách ti các doanh nghip trong KCN
Biên Hòa 2
53
2.3.1. u đim 53

2.3.2. Hn ch 54
2.3.3. Nguyên nhân 55
2.3.3.1. Nguyên nhân khách quan 55
2.3.3.2. Nguyên nhân ch quan 55
Kt lun chng 2 57
Chng 3: Xác lp mô hình d toán và báo cáo d toán ngân sách cho các loi
hình doanh nghip trong Khu công nghip Biên Hòa 2 58
3.1. Quan đim hoàn thin 58

3.1.1. Phù hp vi môi trng hot đng sn xut kinh doanh ca các DN trong
KCN Biên Hòa 2
58
3.1.2. Phù hp vi đc đim và quy mô ca các DN trong KCN Biên Hòa 2 58
3.2. Mc tiêu và nguyên tc hoàn thin 59
3.2.1. Mc tiêu hoàn thin 59
3.2.2. Nguyên tc hoàn thin 59
3.3. Các gii pháp đ xut 60
3.3.1. Hoàn thin mô hình d toán 60
3.3.2. H thng báo cáo d toán áp dng cho các loi hình doanh nghip trong
Khu công nghip Biên Hòa 2
61
3.3.2.1. Doanh nghip sn xut 62
3.3.2.2. Doanh nghip thng mi và dch v 62
3.3.2.3. Doanh nghip dch v 62
3.3.3. Quy trình d toán áp dng cho các loi hình doanh nghip trong Khu
công nghip Biên Hòa 2
63
3.3.3.1. Quy trình lp d toán trong doanh nghip sn xut (xem Ph lc 6)
64
3.3.3.2. Quy trình lp d toán trong doanh nghip thng mi và dch v 73
3.3.3.3. Quy trình lp d toán trong doanh nghip dch v 74
3.4. Các gii pháp hoàn thin khác 74
3.4.1. i vi nhà nc 74


3.4.2. i vi các t chc nghiên cu, đào to, t vn k toán 75
3.4.3. i vi các doanh nghip 75
3.4.3.1. T chc nhân s lp d toán 75
3.4.3.2. u t trang thit b phc v công tác lp d toán 76

Kt lun chng 3 77
KT LUN 78
Ph lc

Li m đu
Tính cp thit ca đ tài
K toán qun tr đã xut hin t rt lâu trong h thng k toán doanh nghip
ca các nc và ngày càng đc phát trin  các loi hình doanh nghip, giúp các
doanh nghip qun lý tt hn trong vic điu hành và ra quyt đnh. Trong đó, công
tác d toán ngân sách là mt ni dung quan trng ca k toán qun tr, đóng vai trò
quan trng trong công tác tài chính cng nh s dng ngun lc ca doanh nghip.
Nn kinh t Vit Nam trong giai đon hin nay đã có mt bc tin đáng k.
Chính vì th, đ có th đng vng và nâng cao nng lc cnh tranh trong nn kinh
t th trng, đòi hi các doanh nghip phi có k hoch sn xut và k hoch chi
tiêu tài chính phù hp. D toán ngân sách là công c qun lý khoa hc nhm hiu rõ
u và nhc đim, tng nng sut, gim chi phí, tn dng trit đ và s dng hiu
qu các ngun lc sn có đ nâng cao nng lc cnh tranh là mt yêu cu cp thit.
Tuy nhiên, theo kho sát hin nay không phi doanh nghip nào trong Khu Công
nghip Biên Hòa II cng s dng công c này mt cách hiu qu, các s liu trình
bày trong bng d toán thng không phn ánh đúng tim nng thc t ca các
doanh nghip. Do đó, tác gi đã chn đ tài “Xác lp mô hình d toán và báo cáo
d toán ngân sách cho các loi hình doanh nghip trong Khu công nghip Biên
Hòa 2” vi mong mun đ xut các gii pháp nhm hoàn thin h thng d toán
ngân sách đ nó thc s là công c hu ích cho nhà qun tr, t đó nâng cao hiu
qu và nng lc cnh tranh ca các doanh nghip.
Mc tiêu ca đ tài
 tài thc hin nhm:
- H thng hóa c s lý lun v d toán ngân sách.
- Phân tích và đánh giá thc trng công tác lp d toán ngân sách ti các
doanh nghip trong Khu Công nghip Biên Hòa 2.

- Xác lp các mô hình và quy trình d toán thích hp giúp các doanh nghip
hoàn thin mô hình các d toán và s dng ngun lc hiu qu hn.
1

i tng và phm vi nghiên cu:
- i tng nghiên cu: nghiên cu các vn đ v d toán ngân sách ngn hn
- Phm vi nghiên cu: nghiên cu d toán ngân sách ti các doanh nghip
trong KCN Biên Hòa 2
Phng pháp nghiên cu
-  tài thc hin da trên các phng pháp:
Phng pháp tip cn: phng vn s b qua đin thoi hoc gp trc
tip làm c s xây dng thang đo kho sát.
Phng pháp kho sát: kho sát các doanh nghip thông qua bng câu
hi.
Phng pháp phân tích: thu thp và phân tích d liu kho sát.
Phng pháp tng hp: tng hp d liu phân tích và đ xut các gii
pháp.
Kt cu
Gm 3 chng:
Chng 1: C s l ý lun v d toán ngân sách
Chng 2: Thc trng công tác d toán ngân sách ti các doanh nghip trong
Khu Công nghip Biên Hòa 2.
Chng 3: Hoàn thin công tác d toán ngân sách ti các doanh nghip trong
Khu Công nghip Biên Hòa 2.

2

Chng 1
C s l
ý lun v d toán ngân sách

1.1 Khái nim và mc tiêu ca d toán
1.1.1. Khái nim d toán
D toán là quá trình tính toán, d kin, phi hp t chi tit đn toàn din
ngun lc, nhm huy đng và s dng ngun lc đ thc hin mt khi lng công
vic trong mt khong thi gian nht đnh đc biu hin bng mt h thng các
ch tiêu v s lng và giá tr.
Theo khái nim trên, d toán bao gm các thành phn ch yu là s tính
toán, d kin; s phi hp chi tit và toàn din, các ngun lc, thi gian thc hin;
h thng các ch tiêu v lng và giá tr.
a. Tính toán d kin hay k hoch: Thc cht đây là mt s c tính hot
đng sn xut kinh doanh ca doanh nghip trong tng lai, ch rõ nhng khi
lng, nhng công vic cn phi thc hin. S c tính này chu s tác đng ca
nhng nhân t sau:
- Nhóm nhân t khách quan, tác đng t bên ngoài và vt khi phm vi kim
soát ca doanh nghip nh điu kin kinh doanh, chính sách, ch đ, th l
ca nhà nc, quy mô các thành phn dân c, s bin đng ca nn kinh
t,…
- Nhóm nhân t ch quan thuc phm vi kim soát và tu thuc vào doanh
nghip nh trình đ s dng lao đng, trình đ s dng yu t vt cht ca
quá trình sn xut, trình đ nhn thc và vn dng các nhân t khách
quan,…
b. D toán ngân sách là mt s tính toán, d kin hot đng ca doanh nghip
trong s tác đng ca hai nhóm nhân t trên. D toán ngân sách không ch đ xut
3

các công vic cn phi thc hin mà còn ch rõ nhng nh hng ca các nhân t
khách quan và ch quan đn thc hin công vic đó.
c. S phi hp chi tit và toàn din: D toán ngân sách phi đc phi hp
gia các chi tit mt cách toàn din, ngha là mi hot đng giao dch ca doanh

nghip cn phi đc xem xét. Ngân sách đc lp cho tng đn v, phòng ban
khác nhau trong doanh nghip phi nghiên cu, cn c vào thc trng ca các b
phn và phi lp mt cách hài hoà tng đi vi nhau. Tng hp d toán ngân sách
 tng b phn s hình thành d toán ngân sách tng th cho toàn b hot đng ca
doanh nghip.
d. Các ngun lc: D toán ngân sách phi ch rõ ngun lc và cách thc huy
đng các ngun lc cho các hot đng. Ngha là phi lp k hoch v các ngun
lc, cách thc s dng các ngun lc nh: ngun tài nguyên, ngun vn, ngun
nhân lc, điu kin môi trng đ phc v cho các hot đng ca doanh nghip.
e. Thi hn xác đnh trong tng lai: D toán ngân sách thng gn lin vi
mt thi hn c th trong tng lai. Nu không có yu t thi gian, d toán ngân
sách s tr thành vô ngha. Mi mt thi đim, thi k khác nhau, s tác đng ca
các nhân t khách quan, ch quan, ngun lc đn hot đng ca doanh nghip s
khác nhau, nên nhng phng án, nhng gii pháp, nhng d tính ca doanh nghip
cng s khác nhau.
f. H thng các ch tiêu v s lng và giá tr: H thng các ch tiêu cho thy
d toán ngân sách phi theo mt trình t và đm bo tính logic. Các hot đng và
giao dch khác nhau đc th hin bng các đn v đo lng khác nhau, c th nh
s lng nguyên vt liu, s lng sn phm sn xut, s lng lao đng,… Bên
cnh s dng ch tiêu v s lng đ đo lng các s tng đi cn gp chúng vào
mt k hoch tng th, nên phi s dng thc đo tin t làm mu chung quy đi
cho các đi tng. Nh vy, d toán ngân sách s xác đnh mt cách c th các ch
tiêu v s lng giá tr.

4

1.1.2. Mc đích, chc nng và li ích ca d toán ngân sách
1.1.2.1. Mc đích
D toán ngân sách rt quan trng và cn thit trong vic h tr các nhà qun
tr qun lý đ điu hành các hot đng trong doanh nghip. D toán là quá trình tính

toán chi tit cho k ti, nhm huy đng và s dng các ngun lc theo các mc tiêu
k hoch đ ra trong tng thi k c th. D toán có nm mc đích ch yu:
- Lp k hoch: D toán cung cp cho doanh nghip k hoch hot đng
trong mt khong thi gian nht đnh và yêu cu các hot đng cn din
ra đúng k hoch, đem li kt qu kinh doanh tt nht.
- Thun tin hóa quá trình truyn đt và phi hp hot đng trong t
chc: D toán ngân sách giúp nhà qun tr c th hoá các mc tiêu ca
doanh nghip bng s liu.
- Phân b các ngun lc: D toán ngân sách là cn c đ khai thác, vn
dng các kh nng tim tàng v ngun lc nhm nâng cao kh nng cnh
tranh.
- Kim soát li nhun và các mt hot đng: D toán ngân sách là cn c
đ đánh giá tình hình thc hin k hoch, tình hình thc hin mc tiêu,
nhim v. Trên c s đó đ ra các gii pháp đ thc hin mc tiêu, nhim
v theo đúng tin đ.
- ánh giá kt qu và khen thng: D toán ngân sách giúp nhà qun tr
kim soát quá trình hot đng ca doanh nghip và đánh giá trách nhim
qun lý ca tng b phn, tng cá nhân trong t chc.
1.1.2.2. Chc nng
D toán ngân sách trong mt t chc có nhiu chc nng, v c bn d toán
có nhng chc nng sau:
a. D báo
Chc nng d báo đ cp đn vic d báo các tác đng bên ngoài đn hot
đng ca doanh nghip. Mt vài b phn ca d toán không khác hn là d báo vì
5

trong thc t d toán có th đc s dng cho kim soát nhng đôi khi li không
th do có nhng yu t khách quan không kim soát đc. Có th nói d toán trong
nhng trng hp này ch mang tính cht d báo.
b. Hoch đnh

Chc nng hoch đnh khác vi chc nng d báo v tính ch đng. Chc
nng này th hin  vic hoch đnh c th các mc tiêu và nhim v ca doanh
nghip nh: hoch đnh v sn lng tiêu th, s lng sn xut, chi phí nguyên vt
liu trc tip, chi phí nhân công trc tip, chi phí sn xut chung, chi phí bán hàng,
chi phí qun lý doanh nghip… Có th nói d toán ngân sách là mt công c đ
lng hoá các k hoch ca nhà qun tr.
c. iu phi
Chc nng này th hin thông qua vic huy đng và phân phi các ngun lc
đ thc hin các mc tiêu ca nhà qun tr. Nhà qun tr kt hp gia vic hoch
đnh các mc tiêu, nhim v c th vi vic đánh giá nng lc sn xut kinh doanh
ca tng b phn, t đó điu phi các ngun lc ca doanh nghip sao cho các
ngun lc đc s dng hiu qu nht.
d. Thông tin
Chc nng này th hin thông qua vic xem d toán ngân sách là vn bn c
th, súc tích đ truyn đt các mc tiêu, chin lc kinh doanh ca doanh nghip
đn nhà qun lý các b phn, phòng ban. Thông qua các ch tiêu c th trong d
toán nhà qun tr đã truyn đt thông đip hot đng cho các b phn. Các b phn
xem các ch tiêu này là kim ch nam cho hot đng hàng ngày ca mình.
e. Kim soát
Chc nng kim soát th hin thông qua vic xem xét d toán ngân sách là
c s đ so sánh vi kt qu thc t đt đc ti doanh nghip. Thông qua vai trò
kim tra, kim soát, d toán ngân sách quan sát vic thc hin các k hoch chin
lc, đánh giá mc đ thành công ca d toán và trong trng hp cn thit có th
đ ra phng án sa cha, khc phc nhc đim.
6

f. o lng, đánh giá
Chc nng này th hin thông qua vic xem d toán nh là tiêu chun cho
vic thc hin. Tuy nhiên, do s thiu c gng ca con ngi trong vic thc hin
các mc tiêu cng nh do s tác đng t bên ngoài nên không phi lúc nào vic

thc hin cng đt đc nhng tiêu chun mà d toán đa ra. Vì vy đ gim bt s
khác bit gia tiêu chun và thc hin ngi ta thng da vào tình hình thc t đ
d toán và tính thêm phn trm (%) mc đ ri ro khi tính toán các tiêu chun cho
vic d toán.
Trong tt c các chc nng trên ca d toán, chc nng hoch đnh và chc
nng kim soát là hai chc nng quan trng nht.
1.1.2.3. Li ích ca vic lp d toán ngân sách
Khi d toán ngân sách đc lp mt cách cn thn s giúp cho các doanh
nghip hoch đnh và kim soát tt các hot đng trong tng lai. Do đó, vic lp
d toán s mang li cho doanh nghip nhng li ích sau:
- Cung cp cho các nhà qun tr phng tin thông tin mt cách có h thng
toàn b k hoch ca doanh nghip.
- Truyn đt mc tiêu, k hoch ca nhà qun tr đn tt c các b phn trong
doanh nghip.
- D toán giúp vic qun lý ca doanh nghip thun tin hn trong quá trình
thc hin mc tiêu đã đnh.
- Khuyn khích vic lp k hoch, liên kt, đánh giá kt qu thc hin. C th
nh sau:
• D toán ngân sách buc nhà qun tr phi ngh đn k hoch hot
đng trong tng lai và xem vic lp k hoch nh là khu lnh đi
vi tng cá nhân trong doanh nghip nhm giúp hn ch bt nhng
tình hung không mong đi có th xy ra. D toán thúc ép các nhà
qun lý luôn nhìn v phía trc và xem xét mi th đ sn sàng ng
phó khi các điu kin hot đng thay đi.
7

• Các ch tiêu kt qu trong d toán đc xem là c s cho vic đánh
giá kt qu thc hin công vic.
- D toán giúp phi hp hot đng gia các đn v và b phn trong doanh
nghip. Thông qua d toán, tt c các yu t ca sn xut, ca các b phn,

các phòng ban chc nng s đc kt ni và cân đi đ đáp ng các mc tiêu
ca doanh nghip. Ví d, b phn mua hàng s lp k hoch mua hàng da
trên yêu cu ca b phn sn xut, b phn sn xut s lp k hoch sn xut
và các vn đ có liên quan da trên s lng hàng hóa, trên k hoch ca b
phn kinh doanh. B phn kinh doanh s da vào các đn đt hàng, tình hình
kinh doanh và k hoch ca phòng tip th…C nh vy thông qua d toán
ca các nhà qun lý cp cao có th thit k mt h thng mà trong đó tt c
các mi quan h trong t chc là n khp vi nhau. Chc nng này ca d
toán còn mang li li ích:
• Giúp nhà qun tr nhn ra mi liên h trong hot đng gia cá nhân và
doanh nghip, buc nhà qun lý phi điu hành công vic đt trong
mi liên h này.
• Giúp hn ch nhng n lc to dng li ích riêng l. D toán giúp m
rng cách ngh ca nhà qun tr vt ra ngoài b phn mình đang
qun lý và loi b nhng thành kin, nhng hành đng c ý vì li ích
riêng ca b phn.
• Giúp tìm ra nhng đim yu trong c cu t chc, vic d toán giúp
nhn dng đc các vn đ trong truyn thông, mi quan h trong
công vic, quyn và trách nhim đc giao.
- D toán giúp ci thin các mi liên kt và truyn thông. Tuy nhiên, điu này
có th d dàng nhn thy trên lý thuyt nhng trên thc t thì phi mt rt
nhiu công sc và trí lc mi có th đt đc.
- D toán giúp ích rt nhiu cho các nhà qun lý, nhng chính bn thân ca d
toán cng cn s tr giúp t phía các nhà qun lý. Các nhà qun lý cp cao
8

nên hiu điu đó và có nhng bin pháp h tr t mi khía cnh đ d toán
đt hiu qu cao hn. Qun lý d toán không phi là mt công vic cng
nhc mà đòi hi s linh hot.  d toán mang li nhng li ích nh mong
đi, đòi hi d toán phi có s điu chnh khi môi trng hot đng ca d

toán thay đi. D toán cn nhn đc s quan tâm đúng mc và cn đc
tôn trng trong quá trình thc hin. Tuy nhiên, d toán không ngn cn các
nhà qun lý đi nhng bc đi thn trng cng nh tin nhng bc dài mang
tính đt phá khi cn thit. Vic lp d toán cung cp cho các nhà qun lý
nhng thông tin v thiu ht, khan him, yu kém trong k hoch hot đng.
Có th nói d toán đã cung cp cho nhà qun lý mt h thng cnh báo nhm
t vn kp thi cho nhà qun lý nhng rc ri tim tàng có th xy ra trong
tng lai và gii quyt nó mt cách t tin, hp lý.
1.2. Quy trình lp d toán ngân sách ngn hn
D toán ngân sách đc phân chia thành nhiu loi theo các tiêu thc khác
nhau. Tuy nhiên, trong lun vn này tác gi ch nghiên cu v vn đ d toán ngân
sách ngn hn. Do đó, tác gi gii hn c s lun liên quan đn d toán ngân sách
và ch trình bày d toán ngân sách ngn hn.
1.2.1. D toán ngân sách ngn hn
D toán ngân sách ngn hn còn đc gi là d toán ngân sách ch đo
(master budget) hay còn gi là k hoch li nhun (profit plan) là mt h thng d
toán tng th, tng hp các d toán v toàn b quá trình hot đng trong mt thi
k nht đnh. ây là d toán ngân sách thng đc lp cho thi k mt nm và
phi trùng vi nm tài chính, đc chia ra tng thi k ngn hn là tng quý, tng
tháng. D toán ngân sách ngn hn là mt h thng d toán riêng bit nhng có mi
liên h qua li ln nhau, thng liên quan đn các hot đng kinh doanh ca doanh
nghip nh mua hàng, bán hàng, sn xut, thu, chi,…Vì vy nó cng chính là d
toán ngun tài chính hot đng hng nm. c đim c bn ca d toán này là đc
9

lp hng nm trc khi niên đ k toán kt thúc đ đnh hng ngun tài chính cho
hot đng ca doanh nghip trong nm k hoch k tip.
H thng d toán ngân sách ngn hn gm các báo cáo d toán sau:
- D toán tiêu th
- D toán sn xut

- D toán chi phí nguyên vt liu trc tip
- D toán chi phí nhân công trc tip
- D toán chi phí sn xut chung
- D toán chi phí bán hàng
- D toán chi phí qun lý doanh nghip
- D toán thu tin
- D toán chi tin
- D toán kt qu kinh doanh
- D toán bng cân đi k toán
- D toán lu chuyn tin t
D toán tiêu th luôn là d toán ch đo, d toán tiêu th phi đc lp đu
tiên. Hu ht tt c các d toán ngân sách trong doanh nghip đu ph thuc vào d
toán tiêu th.
Trên c s d toán tiêu th tin hành xây dng d toán sn xut hay d toán
mua hàng và d toán chi phí bán hàng đ đm bo lng hàng hóa và chi phí đáp
ng cho nhu cu, quy trình, quy mô tiêu th.
T d toán sn xut, xây dng d toán khon mc chi phí nh d toán
nguyên vt liu trc tip và lch thanh toán tin, d toán chi phí nhân công trc tip,
d toán chi phí sn xut chung đ đm bo các yêu t v nguyên vt liu, nhân
công, vn… cho nhu cu sn xut.
Cn c vào d toán tiêu th, d toán sn xut và d toán chi phí sn xut, lp
d toán chi phí qun lý doanh nghip đ đm bo chi phí cho quá trình qun lý
chung ca toàn doanh nghip.
10