Luận văn thạc sĩ Giải pháp quản lý rủi ro tín dụng tại Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. H CHÍ MINH


LÊ TH NGC PHNG



GII PHÁP QUN LÝ RI RO TÍN DNG
TI NGÂN HÀNG U T VÀ PHÁT
TRIN VIT NAM

LUN VN THC S KINH T










TP. H CHÍ MINH: NM 2011



B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. H CHÍ MINH

LÊ TH NGC PHNG


GII PHÁP QUN LÝ RI RO TÍN DNG
TI NGÂN HÀNG U T VÀ PHÁT
TRIN VIT NAM

Chuyên ngành: Kinh t - Tài chính Ngân hàng.
Mã s: 60.31.12

LUN VN THC S KINH T




NGI HNG DN KHOA HC:
PGS. TS. TRN HOÀNG NGÂN



TP. H CHÍ MINH: NM 2011


LI CAM OAN
Tôi xin cam đoan lun vn này là công trình nghiên cu ca riêng tôi, cha công b
ti bt c ni nào. Mi s liu s dng trong lun vn này là nhng thông tin xác
thc.

Tôi xin chu mi trách nhim v li cam đoan ca mình.




Tp. H Chí Minh, ngày tháng nm 2011

Tác gi lun vn




Lê Th Ngc Phng

MC LC

Trang ph bìa
Li cam đoan
Mc lc
Danh mc các ch vit tt
Danh mc các bng biu
Danh mc các đ th, hình v
LI M U 1
CHNG 1: LÝ LUN CHUNG V TÍN DNG VÀ QUN LÝ RI RO
TÍN DNG 5
1.1 Tín dng 5
1.1.1 Khái nim 5
1.1.2 Phân loi tín dng 5
1.1.2.1 Cn c theo mc đích 5
1.1.2.2 Cn c theo thi hn cho vay 6
1.1.2.3 Cn c vào mc đ tín nhim đi vi khách hàng 6
1.1.2.4 Cn c vào phng pháp hoàn tr 6
1.2 Ri ro tín dng và quy trình qun lý ri ro tín dng 6
1.2.1 Khái nim: 6
1.2.2 Ri ro tín dng và quy trình qun lý ri ro tín dng 7
1.2.2.1 Phân loi ri ro tín dng 7
1.2.2.2 Nguyên nhân gây ra ri ro tín dng 8
1.2.2.3 Các du hiu nhn bit ri ro tín dng 10
1.2.2.4 Ni dung qun lý ri ro tín dng 11
1.2.2.5 Kinh nghim ca các ngân hàng Thái Lan trong vic qun tr ri
ro tín dng 20

Kt lun chng 1…………………………………………………………… 22


CHNG 2: THC TRNG QUN LÝ RI RO TÍN DNG TI NGÂN
HÀNG U T VÀ PHÁT TRIN VIT NAM 23
2.1 Gii thiu chung v Ngân hàng u t và Phát trin Vit Nam 23
2.1.1 Lch s hình thành và phát trin ca BIDV: 23
2.1.2 Kt qu hot đng kinh doanh ca BIDV qua 5 nm giai đon 2006-
2010 và 6 tháng đu nm 2011 25
2.2 Tình hình hot đng tín dng giai đon 2006-2010 và 6 tháng đu nm
2011 33
2.2.1 C cu tín dng: 33
2.2.2 Cht lng tín dng 37
2.2.3 Trích lp d phòng ri ro 38
2.3 Thc trng qun lý ri ro tín dng ti Ngân hàng u t và Phát trin
Vit Nam (BIDV) 39
2.3.1 Mô hình qun lý ri ro tín dng ti BIDV 39
2.3.1.1 Hn ch ca mô hình t chc Hi s chính trc d án tái cu
trúc TA2 39
2.3.1.2 Xây dng mô hình t chc theo thông l quc t - d án tái cu
trúc TA2 41
2.3.1.3 Chc nng, nhim v qun lý ri ro tín dng ca các Phòng Ban
theo mô hình mi 43
2.3.2 Các k nng thc hin thm đnh và đánh giá ri ro tín dng: 44
2.3.2.1 Yêu cu đi vi cán b làm công tác qun lý ri ro tín dng 44
2.3.2.2 Các k nng thm đnh và đánh giá ri ro 45
2.3.3 ánh giá v qun lý ri ro tín dng ti BIDV 45
2.3.4 Chính sách qun lý ri ro tín dng trong thi gian ti 49
2.4 iu tra, kho sát thc t v nguyên nhân, gii pháp ri ro tín dng và

kt qu 51
2.4.1  xut bng câu hi kho sát 51
2.4.1.1 Mc tiêu đ xut bng câu hi kho sát 51


2.4.1.2 Mt s hn ch khi thc hin vic kho sát 51
2.4.2 Kt qu kho sát thc t 52
2.4.2.1 Kho sát nguyên nhân dn đn ri ro tín dng 54
2.4.2.2 Kho sát gii pháp giúp hn ch ri ro tín dng 55
Kt lun chng 2 56
CHNG 3: GII PHÁP QUN LÝ RI RO TÍN DNG TI NGÂN
HÀNG U T VÀ PHÁT TRIN VIT NAM 58
3.1 nh hng hot đng kinh doanh ca ngân hàng u t và Phát
trin Vit Nam giai đon 2011-2013 58
3.1.1 Mc tiêu giai đon 2011-2013: 58
3.1.2 Ni dung c bn đnh hng hot đng kinh doanh ch yu giai đon
2011-2013 58
3.2 Mt s gii pháp qun lý ri ro tín dng ti ngân hàng u t và
Phát trin Vit Nam 60
3.2.1 Các gii pháp v chin lc, chính sách qun lý ri ro tín dng 60
3.2.2 Các gii pháp v công ngh, thông tin 62
3.2.2.1 u t, nâng cp xây dng h thng công ngh hin đi 62
3.2.2.2 Khai thác hiu qu thông tin trong hot đng tín dng 63
3.2.3 Các gii pháp v nhân lc 64
3.3.2.1 Chun hóa cán b tín dng 64
3.3.2.2 Tng cng đo đc ngh nghip ca cán b tín dng 65
3.3.2.3 Xây dng ch đ đãi ng hp lý 66
3.2.4 Các gii pháp v tác nghip 66
3.2.4.1 Thc hin đúng quy trình tín dng 66
3.2.4.2 Nâng cao cht lng công tác thm đnh, phân tích khách hàng

67
3.2.4.3 Nâng cao vai trò kim tra, kim soát ni b 68




3.2.4.4 Thc hin tt quy đnh phân loi n và trích lp d phòng ri ro
hng ti đáp ng quy đnh v t l an toàn vn theo ca chun mc
Basel II. 69
3.3 Mt s kin ngh vi c quan hu quan 70
3.3.1 Hoàn thin c ch chính sách và môi trng pháp lý đi vi đi vi
hot đng tín dng ngân hàng 70
3.3.2 Tng cng công tác thanh tra, giám sát, đánh giá ca Ngân hàng nhà
nc đi vi hot đng ngân hàng 73
Kt lun chng 3……………………………………………………………… 74
KT LUN
75
TÀI LIU THAM KHO
PH LC

DANH MC CÁC CH VIT TT

1. BIDV: Ngân hàng u t và Phát trin Vit Nam
2. CIC: Trung tâm thông tin tín dng
3. DN: Doanh nghip
4. DNNN : Doanh nghip Nhà nc
5. TNN : u t nc ngòai
6. HHNH : Hip hi ngân hàng
7. NHNN : Ngân hàng nhà nc
8. NHTM : Ngân hàng thng mi
9. QLRR: Qun lý ri ro
10. TCTD : T chc tín dng
11. TD: tín dng
12. TMCP : Thng mi c phn.

DANH MC BNG BIU


Bng 2.1: C cu tín dng theo loi hình vay
Bng 2.2: Phân loi n qua các nm
DANH MC  TH - HÌNH V


* th
Biu đ 2.1: Tng tài sn
Biu đ 2.2: Tin gi và các khon phi tr khách hàng
Biu đ 2.3: Li nhun sau thu
Biu đ 2.4: Cho vay, ng trc khách hàng
Biu đ 2.5: T trng cho vay theo ngành ngh kinh t nm 2010
Biu đ 2.6: T trng cho vay theo loi hình doanh nghip nm 2005,2010
Biu đ 2.7: Mc đ nh hng ca các loi ri ro đn doanh thu và hot đng kinh
doanh ca BIDV
Biu đ 2.8: Mc đ quan trng ca các bc trong quá trình cp tín dng cho khách
hàng
Biu đ 2.9: Mc đ ph bin ca nhng nguyên nhân làm phát sinh ri ro tín dng
Biu đ 2.10: Mc đ quan trng ca các gii pháp
*Hình v:
Hình 1.1: Các loi ri ro tín dng
Hình 2.1: Mô hình t chc Hi s chính trc d án tái cu trúc TA2
Hình 2.2:Khi QLRR sau d án TA2

1

LI M U


1. Lý do chn đ tài
Sau hn 20 nm đi mi, h thng các ngân hàng thng mi Vit Nam đã có
nhng bc phát trin vt bc đóng góp quan trng cho s phát trin kinh t xã hi
đt nc. c bit trong nhng nm qua, ngành ngân hàng còn là công c đc lc h
tr Nhà nc trong vic kim ch, đy lùi lm phát, n đnh đng tin, giá c hàng hoá.
Trong các hot đng ca ngân hàng thng mi, tín dng là hot đng ch yu và
quan trng nht, chim t trng cao nht trong tng tài sn ca các ngân hàng. Tín
dng là hot đng to ra thu nhp ch yu và cng là hot đng tim n nhiu ri ro.
Ri ro tín dng là mt trong nhng loi ri ro lâu đi và quan trng nht mà ngân hàng
thng mi cng nh các t chc tài chính trung gian khác phi đi mt. Hu qu ca
ri ro trong hot đng tín dng luôn có tác đng và nh hng nghiêm trng đn h
thng ngân hàng nói riêng và c nn kinh t xã hi nói chung. Do đó, bt c lúc nào
ri ro tín dng cng luôn mang tính thi s và vic nâng cao cht lng tín dng, hn
ch đn mc thp nht ri ro tín dng là vn đ sng còn đc quan tâm hàng đu ca
các ngân hàng thng mi.
Bên cnh đó tình hình kinh t th gii hin nay đang din bin phc tp, cuc
khng hong ca các Ngân hàng trên th gii mà nguyên nhân sâu sa bt ngun t
nhng yu kém trong qun lý ri ro tín dng. Vit Nam là mt nc có nn kinh t m
nên không tránh khi nhng nh hng ca nn kinh t th gii. ng trc tình hình
đó, đòi hi các Ngân hàng thng mi Vit Nam phi nâng cao công tác qun lý ri ro
tín dng, hn ch đn mc thp nht nhng nguy c tim n gây nên ri ro.
Vi truyn thng hn 50 nm xây dng và trng thành, trong nhng nm qua
ngân hàng u t và Phát trin Vit Nam đã không ngng phn đu vn lên, khng
2

đnh đc v th là 1 trong nhng ngân hàng dn đu trên c nc.  thc hin mc
tiêu phát trin an toàn - bn vng, trong hot đng ca mình Ngân hàng u t và
Phát trin Vit Nam thì ri ro tín dng phi đc qun lý, kim soát mt cách bài bn
và có hiu qu, đm bo tín dng hot đng trong phm vi ri ro chp nhn đc, gim
thiu các thit hi phát sinh t ri ro tín dng và tng thêm li nhun kinh doanh
ca
Ngân hàng.
T nhn thc đc yêu cu ca thc tin, tôi chn đ tài : “ Gii pháp qun lý ri
ro tín dng ti ngân hàng u t và Phát trin Vit Nam” đ làm đ tài lun vn thc
s kinh t ca mình đ t đó nhn din du hiu, tìm ra nguyên nhân, đ ra gii pháp
hu ích cho vic qun lý ri ro tín dng ti Ngân hàng u t và Phát trin Vit Nam
2. Mc đích nghiên cu:
 tài nghiên cu mun hng đn các mc tiêu:
H thng hóa các lý lun v hot đng tín dng và ri ro trong hot đng tín
dng.
Phân tích thc trng hot đng tín dng và các nguyên nhân dn đn ri ro tín
dng ti Ngân hàng u t và Phát trin Vit Nam.
Trên c s lý lun, phân tích thc trng và nguyên nhân, đ tài nêu ra mt s
gii pháp nhm hn ch ri ro cho hot đng tín dng ti Ngân hàng u t và Phát
trin Vit Nam.
3. i tng và phm vi nghiên cu:
-
i tng nghiên cu ca đ tài là ri ro tín dng và qun lý ri ro tín dng.
- Phm vi nghiên cu: đ tài tp trung nghiên cu nhng ri ro tín dng, thc trng và
các bin pháp qun lý ri ro tín dng ti
Ngân hàng u t và Phát trin Vit Nam
trên c s d liu t nm 2006 đn nay t đó đa ra các gii pháp nhm đ hn ch
ri ro tín dng.
3

4. Phng pháp nghiên cu
4.
1 Phng pháp thu thp tài liu:
Vic kho sát điu tra thu thp s liu đc tin hành đng thi  hai cp đ là
s liu th cp và s liu s cp.
S liu th cp thu thp ch yu t các báo cáo thng kê, bng cân đi k
toán, các báo cáo tng kt hot đng kinh doanh ca
Ngân hàng u t và Phát
trin Vit Nam
trên c s d liu t nm 2006 đn nay. Các tài liu này ch yu
đc s dng đ phân tích thc trng cht lng tín dng ca
Ngân hàng u t và
Phát trin Vit Nam
.
S liu s cp thu thp theo phng pháp kho sát, g
hi nhn các ý kin, nhn
đnh ca các cán b tín dng thông qua các Phiu kho sát v nguyên nhân dn đn ri
ro tín dng và các gii pháp góp phn hn ch ri ro tín dng
4.2. Phng pháp phân tích s liu:
Trên c s lý lun, các s liu thc t tng hp đc, kt qu các mu điu tra,
và các ý kin nhn đnh ca các cán b tín dng s dng các phng pháp thng kê,
đi chiu, so sánh đ phân tích, đánh giá thc trng hot đng tín dng ca Ngân hàng
u t và Phát trin Vit Nam, và dùng phng pháp tng hp, phân tích, x lý s
liu trên c s phn mm chng trình SPSS 18.0 đ tìm hiu các nguyên nhân dn
đn ri ro tín dng và đa ra gii pháp nhm hn ch ri ro tín dng.
5.Ý ngha khoa hc và thc tin ca đ tài nghiên cu
 tài nghiên cu da trên thc trng hot đng tín dng ca h thng Ngân
hàng thng mi nói chung và Ngân hàng u t và Phát trin Vit Nam nói riêng
phân tích thc trng kt hp vi các nghiên cu, lý lun, t duy ca nhiu nhà nghiên
cu, chuyên gia ngân hàng cng nh kinh nghim bn thân, đng nghip trong quá

trình tham gia hot đng trong lnh vc ngân hàng đ đa ra các ý kin, nhn đnh,
4

gii pháp, nhm đm bo tuân th các chun mc trong hot đng kinh doanh ca
ngân hàng nói chung và hot đng tín dng nói riêng.
Qua vic nghiên cu các nguyên nhân dn đn ri ro trong hot đng tín dng và
đ xut gii pháp nhm hn ch ri ro, vi mong mun nhng suy ngh, đ xut và
nhng gì mình hc hi đc s giúp ích cho công vic thc t, t đó góp phn nâng
cao mc đ hiu qu và an toàn trong hot đng tín dng ni Ngân hàng tôi đang công
tác, và xa hn na, mong mun đ tài nghiên cu s đc áp dng trong hot đng
ca các Ngân hàng thng mi Vit Nam.
6. Kt cu lun vn:
Ngoài phn m đu và phn kt lun, lun vn đc chia làm 3 chng, c th:
Chng 1: Lý lun v qun lý ri ro tín dng ti Ngân hàng thng mi
Vit Nam.
Chng 2: Thc trng qun lý ri ro tín dng ti Ngân hàng u t và Phát
trin Vit Nam
Chng 3: Gii pháp qun lý ri ro tín dng ti Ngân hàng u t và Phát
trin Vit Nam
5

CHNG 1: LÝ LUN CHUNG V TÍN DNG VÀ QUN LÝ RI
RO TÍN DNG
1.1 Tín dng
1.1.1 Khái nim
Tín dng là mt giao dch v tài sn (tin hoc hàng hoá) gia bên cho vay
(ngân hàng và các đnh ch tài chính khác) và bên đi vay (cá nhân, doanh nghip và
các ch th khác), trong đó bên cho vay chuyn giao tài sn cho bên đi vay s dng
trong mt thi hn nht đnh theo tho thun, bên đi vay có trách nhim hoàn tr vô
điu kin vn gc và lãi cho bên cho vay khi đn hn thanh toán.

Hot đng tín dng là vic t chc tín dng s dng ngun vn t có, vn huy
đng đ cp tín dng.
Cp tín dng là vic t chc tín dng tha thun đ khách hàng s dng
mt
khon tin vi nguyên tc có hoàn tr bng các nghip v cho vay, chit khu, cho
thuê tài chính, bo lãnh ngân hàng và các dch v khác.
Cho vay là mt hình thc cp tín dng, theo đó t chc tín dng giao cho
khách hàng s dng mt khan tin đ s dng vào mc đích và thi gian nht đnh
theo tha thun vi nguyên tc có hòan tr c gc và lãi
1.1.2 Phân loi tín dng
1.1.2.1 Cn c theo mc đích:
- Cho vay bt đng sn.
- Cho vay công nghip và thng mi.
- Cho vay nông nghip.
- Cho vay các đnh ch tài chính.
- Cho vay cá nhân.
- Cho thuê.
6

1.1.2.2 Cn c theo thi hn cho vay:
- Cho vay ngn hn.
- Cho vay trung hn.
- Cho vay dài hn.
1.1.2.3 Cn c vào mc đ tín nhim đi vi khách hàng:
- Cho vay không bo đm.
- Cho vay có bo đm.
1.1.2.4 Cn c vào phng pháp hoàn tr:
- Cho vay trc tip.
- Cho vay gián tip: theo các loi sau :
+ Chit khu thng mi.

+ Mua các phiu bán hàng tiêu dùng và máy móc nông nghip tr góp. + Nghip v
bao thanh tóan (nghip v factoring).
Ngoài các loi cho vay trên đây, ngân hàng còn thc hin các nghip v bo lãnh
cho khách hàng bng uy tín ca mình.
1.2 Ri ro tín dng và quy trình qun lý ri ro tín dng
1.2.1 Khái nim:
Ri ro là mt s không chc chn hay mt tình trng bt n. Tuy nhiên, ch có
tình trng không chc chn nào có th c đoán đc xác sut xy ra mi đc xem
là ri ro. Nhng tình trng không chc chn nào cha tng xy ra và không c
đoán đc xác sut xy ra đc xem là s bt trc.
Ri ro còn đc đnh ngha nh là s khác bit gia giá tr thc t và giá tr k
vng. ây là c s đ có th đo lng ri ro. Khi nói đn ri ro, cn lu ý mi quan
h gia ri ro và li nhun (risk-return trade -off).
nh ngha truyn thng: Ri ro trong hot đng ngân hàng là nhng bin c
không mong đi xy ra, gây mt mát, thit hi tài sn, thu nhp ca ngân hàng trong
quá trình hot đng.
7

nh ngha hin đi: Ri ro trong hot đng ngân hàng là kh nng nhng s
kin cha chc chn trong tng lai s làm cho ch th là các NHTM không th đt
đc nhng mc tiêu chin lc và mc tiêu hot đng, cng nh chi phí c hi ca
vic làm mt đi nhng c hi th trng.

Có nhiu đnh ngha v ri ro tín dng:
Ri ro tín dng: là ri ro v s tn tht tài chính, phát sinh t vic
khách
hàng đi vay không thc hin hoc thc hin không đúng các ngha v tr n đúng hn
theo cam kt hoc vic khách hàng mt kh nng thanh toán. iu này có ngha là
các khon thanh toán bao gm c phn gc và lãi vay có th b trì hoãn, thm chí là
không đc hoàn tr, và hu qu là s nh hng nghiêm trng đn s luân chuyn

tin t và s bn vng ca tính cht trung gian d b tn thng trong hot đng ca
ngân hàng. Ri ro tín dng không ch gii hn  hot đng cho vay, mà còn bao gm
nhiu hot đng mang tính cht tín dng khác nh tài tr thng mi, thu chi, bao
thanh toán…
Cn c vào khon 01 iu 02 ca Quy đnh v phân loi n, trích lp và s
dng d phòng đ x lý ri ro tín dng trong hot đng ngân hàng ca t chc tín
dng (Ban hành theo Quyt đnh s 493 /2005/Q-NHNN ngày 22/4/2005 ca
Thng đc Ngân hàng Nhà nc và các quyt đnh sa đi, b sung) thì “Ri ro tín
dng trong hot đng ngân hàng ca t chc tín dng là kh nng xy ra tn tht
trong hot đng ngân hàng ca t chc tín dng do khách hàng không thc hin
hoc không có kh nng thc hin ngha v ca mình theo cam kt.”
1.2.2 Ri ro tín dng và quy trình qun lý ri ro tín dng
1.2.2.1 Phân loi ri ro tín dng
Ri ro tín dng bao gm 2 loi chính:
Ri ro giao dch: Là ri ro liên quan đn tng khon vay hoc tng khách
hàng c th. ây là ri ro có th phát sinh liên quan đn quá trình thm đnh xét
8

duyt cho vay, kim soát sau khi cho vay hoc do s h trong vic thc hin bo
đm tin vay và nhng cam kt ràng buc trong hp đng tín dng.
Ri ro danh mc tín dng: Là ri ro phát sinh liên quan đn s kt hp nhiu
khon tín dng trong danh mc tín dng ca Ngân hàng do sn phm không phù
hp hoc quá tp trung cho vay vào mt ngành, lnh vc.
Hình 1.1: Các loi ri ro tín dng

1.2.2.2 Nguyên nhân gây ra ri ro tín dng
* Nguyên nhân khách quan
- Do tình hình kinh t, chính tr, xã hi trong nc:
Tình hình kinh t, chính tr, xã hi s nh hng đn toàn b hot đng ca
mi đi tng tham gia vào nn kinh t đó. Kinh t b suy thoái, lm phát s khin
cho doanh nghip vay vn gp khó khn, phá sn, không tr n đc cho ngân
hàng; còn đi vi cá nhân vay vn s b tht nghip, thu nhp sút gim nên cng
khó có kh nng tr n cho ngân hàng.
Hot đng tín dng ca các NHTM hin nay chu s điu chnh, chi phi ca
khá nhiu lut, vn bn di lut chng chéo, không rõ ràng, không hp lý, thiu
tính cht ch và cha tht s hoàn chnh.
Chính Ph thng xuyên ban hành mi các chính sách v thu, v xut nhp
khu, hoc các quy đnh v đt đai, nhà …Khi mt chính sách b thay đi đt ngt
s nh hng đn hot đng sn xut, kinh doanh, nh hng đn k hoch, cng
nh kh nng d báo sc tiêu th trên th trng ca các doanh nghip.
9

Vic thay đi chính sách ca quc gia hay nn kinh t khng hong, đt nc
có chin tranh, thiên tai cng làm cho các doanh nghip không kp thay đi, thích
ng vi nhng điu kin mi v môi trng kinh doanh t đó gp khó khn trong
hot đng sn xut kinh doanh và nh vy khon tín dng ca ngân hàng cng cha
đng nhiu ri ro.
- Do tình hình kinh t, chính tr th gii
Trong tình hình th gii đang trong xu hng toàn cu hóa hin nay, mi
tình hình bin đng v kinh t, chính tr  bt c quc gia nào, khu vc nào đu nh
hng nht đnh đn nn kinh t, chính tr trong nc t đó làm gia tng nguy c ri
ro tín dng ca ngân hàng.
* Nguyên nhân ch quan

- Nguyên nhân t phía khách hàng:
+ Do khách hàng không đ nng lc pháp lý: ngui vay phi có đ nng lc
hành vi và nng lc pháp lý đ ký kt hp đng tín dng.
+ Nhân cách, trình đ qun lý ca khách hàng: đây cng là nguyên nhân quan
trng trong vic dn đn ri ro cho Ngân hàng, khách hàng có kh nng tr n
nhng c tình chây ì không có thin chí tr n.
+ S dng vn vay sai mc đích kém hiu qu.
+ Do kinh doanh thua l liên tc, hàng hóa không tiêu th đc.
+ Qun lý vn vay không hp lý dn đn thiu kh nng thanh khon.
+ Khách hàng c tình la đo, chim đot vn ngân hàng.
- Nguyên nhân t phía ngân hàng:
+ Do ngân hàng tng trng tín dng mà không có s kim soát cht lng tín
dng: b bt các điu kin tín dng, thc hin cho vay không đúng quy đnh, thiu
kim soát qun lý tín dng trc, trong và sau cho vay.
+ Phng tin cho vay cha đc c cu hp lý: s lng vn vay tha hoc
thiu so vi nhu cu dn đn khách hàng s dng vn vay không đúng mc đích, k
hn tr n không phù hp vi dòng tin thu đc ca khách hàng hoc dòng đi d
án, thi hn rút vn, tài sn đm bo
10

+ Do ngân hàng không gii quyt hp lý quan h gia ngun vn huy đng và
ngun vn s dng: ngân hàng d tr vn quá ít so vi nhu cu bo đm thanh toán
t đó s dn đn mt kh nng thanh toán nu khách hàng có nhu cu rút vn nhiu
hoc ngân hàng d tr vn quá nhiu, gây  đng vn, lãng phí trong s dng vn.
+ Ngân hàng thiu thông tin v khách hàng nên không d đoán đc ri ro đi
vi mt khon vay.
+ Ngân hàng đánh giá không đúng v đm bo (v tài sn th chp, cm c
hoc v ngi bo lãnh).
+ Do cán b tín dng, cán b lãnh đo yu hoc thiu chuyên môn, ch quan
v khách hàng c, hoc do thiu đo đc ngh nghip.

1.2.2.3 Các du hiu nhn bit ri ro tín dng:
Các du hiu tài chính: Các ch s thanh khon , các ch s kh nng sinh li
cho thy du hiu suy yu, c cu vn không hp lý, các vòng quay hot đng th
hin s suy yu
Các du hiu phi tài chính:
Du hiu liên quan đn ngân hàng :
 Gim sút mnh s d tin gi
 Công n gia tng
 Mc đ vay thng xuyên
 Yêu cu khon vay vt quá nhu cu d kin
 Chp nhn s dng ngun tài tr lãi sut cao
 Chm thanh toán n gc và lãi cho ngân hàng
Du hiu liên quan đn phng pháp qun lý vi khách hàng:
 Thay đi v c cu nhân s trong h thng qun tr
 Xut hin s bt đng trong h thng điu hành
 Ít kinh nghim, xut hin nhiu hành đng nht thi
 Thuyên chuyn nhân viên quá thng xuyên
 Tranh chp trong quá trình qun lý
 Chi phí qun lý bt hp pháp
11

 Qun lý có tính gia đình tr
Du hiu vn đ k thut và thng mi:
 Khó khn trong phát trin sn phm mi, hoc không có sn phm thay th
 Nhng thay đi chính sách ca Nhà Nc
 Sn phm có tính thi v cao
 Có biu hin ct gim chi phí
 Thay đi trên th trng v lãi sut, t giá, mt khách hàng ln, vn đ th
hiu …
Du hiu v x lý thông tin tài chính:

 S gia tng t l không cân đi n
 Chun b s liu tài chính không đ, trì hoãn np báo cáo
 Kh nng tin mt gim
 Khon phi thu tng nhanh và thi hn thanh toán n kéo dài
 Kt qu kinh doanh l
 C tình làm đp bng cân đi tài sn bng s liu ma
Du hiu phi tài chính khác:
 Có s xung cp ca c s kinh doanh
 Hàng tn kho tng do không bán đc, h hng, lc hu
 Có s k lut vi cán b ch cht
1.2.2.4 Ni dung qun lý ri ro tín dng:
*Các nguyên tc qun lý ri ro tín dng:
y ban Basel v giám sát Ngân hàng là mt y ban bao gm các chuyên gia
giám sát hot đng ngân hàng đc thành lp vào nm 1975 bi các Thng đc
Ngân hàng Trung ng ca nhóm G10 (B, Canada, Pháp, c, Ý, Nht Bn, Hà
Lan, Thy in, Vng quc Anh và M). y ban t chc hp thng niên ti tr
s Ngân hàng Thanh toán Quc t (BIS) ti Washington (M) hoc ti Thành ph
Basel (Thy S).
U ban Basel có đa ra các nguyên tc v qun lý ri ro tín dng (ti n phm
s 75 tháng 09/2000) nh sau:
12

Thit lp môi trng ri ro tín dng phù hp
Nguyên tc 1:
Hi đng qun tr có trách nhim phê duyt và rà soát đnh k (ít nht là hàng
nm) chin lc và chính sách v ri ro tín dng ca Ngân hàng. Chin lc này
phn ánh sc chu đng ca Ngân hàng đi vi ri ro và mc đ sinh li mà Ngân
hàng d kin đt đc khi phi gánh chu các loi ri ro tín dng.
Nguyên tc 2:
Ban điu hành phi có trách nhim trin khai thc hin chin lc ri ro tín

dng do Hi đng qun tr phê duyt, và xây dng chính sách và quy trình đ nhn
dng, đo lng, kim soát và hn ch ri ro tín dng. Nhng chính sách và quy trình
này cn ch rõ ri ro tín dng trong toàn b hot đng ca Ngân hàng  tng khon
tín dng cng nh  cp đ qun lý danh mc.
Nguyên tc 3:
Ngân hàng cn phi xác đnh và qun lý ri ro tín dng phát sinh trong tt các
sn phm và các hot đng. Ngân hàng phi đm bo rng ri ro ca các sn phm
và hot đng mi phi đc kim soát và thc hin theo quy trình qun lý ri ro
thích hp trc khi sn phm và hot đng đó đc ban hành hoc trin khai và
phi đc phê duyt trc bi hi đng qun tr hoc mt u ban thích hp.
Các nguyên tc này quy đnh ngân hàng cn phi thit lp mt môi trng ri
ro tín dng phù hp hay nói cách khác là phi xác đnh đc mc đ chp nhn ri
ro hay khu v ri ro ca Ngân hàng (Risk appetite).
Thc hin theo mt quy trình cp tín dng hp lý
Nguyên tc 4:
Ngân hàng phi hot đng trong phm vi các tiêu chí cp tín dng đc xác
đnh rõ ràng và hiu qu. Nhng tiêu chí này cn bao gm nhng ch s rõ ràng v
th trng mc tiêu ca Ngân hàng và s hiu bit thu đáo ca ngi vay vn hay
đi tác, ngun tr n ca khách hàng cng nh mc đích và c cu tín dng.
Nguyên tc 5:
13

Ngân hàng phi xây dng các hn mc tín dng tng th cho mi khách hàng
hoc đi tác vay vn, hoc nhóm khách hàng có liên quan đc tng hp li theo
các loi ri ro khác nhau theo các phng pháp có ngha và có th so sánh đc c
trong s ngân hàng và s kinh doanh c trong và ngoài bng tng kt tài sn.
Nguyên tc 6:
Ngân hàng cn phi có quy trình rõ ràng cho vic phê duyt mi, sa đi, cp
li hoc tái tài tr các khon tín dng hin ti.
Nguyên tc 7:

Vic cp tín dng phi đc thc hin trên nguyên tc thn trng và khách
quan. C th là các khon tín dng cho các công ty và cá nhân có liên quan phi
đc giám sát và quan tâm đc bit và cn có nhng bin pháp thích hp đ kim
soát và gim thiu ri ro trong vic cho vay.
Duy trì mt quy trình đo lng, kim soát và qun tr tín dng phù hp
Nguyên tc 8:
Ngân hàng cn phi có mt h thng đ thc hin qun tr và giám sát thng
xuyên, liên tc danh mc các khon cho vay có ri ro.
Nguyên tc 9:
Ngân hàng cn phi có h thng giám sát điu kin ca tng khon tín dng,
bao gm c vic xác đnh đ mc d phòng ri ro tín dng.
Nguyên tc 10:
Ngân hàng cn có h thng đánh giá ri ro tín dng ni b đ qun lý ri ro tín
dng. H thng đnh hng cn phi nht quán vi bn cht, quy mô và mc đ phc
tp trong hot đng caNgân hàng.
Nguyên tc 11:
Ngân hàng phi có h thng thông tin và các k thut phân tích đ tr giúp
cán b qun lý có th đo lng ri ro tín dng phát sinh trong các hot đng trong
và ngoài Bng cân đi k toán. H thng thông tin qun lý cn cung cp đ thông
tin v c cu ca danh mc tín dng đ có th nhn dng các ri ro tín dng do tp
trung vào mt ngành, lnh vc.
14

Nguyên tc 12:
Ngân hàng phi có h thng giám sát cu trúc tng th và cht lng danh
mc tín dng.
Nguyên tc 13:
Ngân hàng cn phi đánh giá đy đ nhng bin đng v điu kin kinh t có
th xy ra trong tng lai khi xem xét tng khon tín dng cng nh danh mc cho
vay ca mình và cn đánh giá mc đ ri ro tín dng trong điu kin xu nht

(Stress testing).
m bo kim soát đy đ ri ro tín dng
Nguyên tc 14:
Ngân hàng phi xây dng h thng rà soát, đánh giá đc lp và liên tc quy
trình qun lý ri ro tín dng ca ngân hàng, kt qu rà soát phi đc báo cáo trc
tip Hi đng Qun tr và Ban điu hành.
Nguyên tc 15:
Ngân hàng phi đm bo rng chc nng cp tín dng đc qun lý đúng mc
và ri ro tín dng đc kim soát theo các gii hn và chun mc ni b. Ngân
hàng cn thit lp và thc thi h thng kim tra ni b và các thông l khác đ đm
bo rng các trng hp ngoi l so vi chính sách, quy trình và hn mc đc báo
cáo mt các kp thi ti cp qun lý thích hp đ x lý.
Nguyên tc 16:
Ngân hàng phi có h thng cnh báo sm đi vi các khon tín dng có nguy
c gim sút, qun lý các khon cho vay có vn đ và các trng hp n xu tng
t.
Nh vy trong xây dng mô hình qun lý ri ro tín dng, nguyên tc Basel có
mt s đim c bn:
- Phân tách b máy cp tín dng theo các b phn tip th, b phn phân tích
tín dng và b phn phê duyt tín dng cng nh trách nhim rch ròi ca các b
phn tham gia.
- Nâng cao nng lc ca nhân viên qun lý ri ro tín dng.
15

- Xây dng mt h thng qun lý và cp nht thông tin hiu qu đ duy trì mt
quá trình đo lng, theo dõi tín dng thích hp, đáp ng yêu cu thm đnh và qun
lý ri ro tín dng.
* Ni dung ca qun lý ri ro tín dng
Khái nim qun lý ri ro tín dng: Qun lý ri ro tín dng là quá trình ngân
hàng tác đng đn hot đng tín dng thông qua b máy và công c qun lý đ

phòng nga, cnh báo, đa ra các bin pháp nhm hn ch đn mc ti đa vic
không thu đc đy đ c gc và lãi ca khon vay hoc thu gc và lãi không đúng
hn.
S cn thit ca qun lý ri ro tín dng:
Kinh doanh trong lnh vc ngân hàng là loi hình kinh doanh đc bit, tim n
nhiu ri ro: Các NHTM đng gia ngi có vn và ngi cn vn, thc hin chc
nng huy đng vn và cho vay. ây cng chính là lnh vc hot đng kinh doanh
ch yu ca bt k mt ngân hàng nào. Trong hot đng tín dng, cho dù h s an
toàn vn có đt ti 8% (theo tiêu chun quc t) thì so vi tài sn có, vn ling ca
bn thân ngân hàng cng vô cùng nh bé. Hot đng kinh doanh ca ngân hàng vì
th bao gm rt nhiu loi ri ro. Do đó, ngân hàng cn đánh giá c hi kinh doanh
da trên mi quan h ri ro-li ích nhm tìm ra nhng li ích xng đáng vi mc
ri ro có th chp nhn đc. Ngân hàng s hot đng tt nu mc ri ro mà ngân
hàng gánh chu là hp lý và kim soát đc ch không th chi b ri ro.
Hiu qu kinh doanh ca NHTM ph thuc vào mc đ ri ro: Trong hot
đng kinh doanh ngân hàng có nhiu yu t khách quan và ch quan mang li ri
ro, nhiu yu t bt kh kháng nên không tránh khi ri ro. Chính vì vy, hàng nm
các NHTM đc phép và cn phi trích lp qu bù đp ri ro hch toán vào chi phí.
Quy mô qu bù đp ri ro cn c vào mc đ và kh nng ri ro. Nu ri ro thp thì
hiu qu kinh t s tng và ngc li
Qun lý ri ro tín dng tt là điu kin quan trng đ nâng cao cht lng hot
đng kinh doanh ca NHTM: Trong qun tr NHTM, qun lý ri ro tín dng là mt
ni dung quan trng mà các cp lãnh đo, qun lý, điu hành đc bit quan tâm. Vì
16

vy, nhng nhà qun tr NHTM cn đc trang b các kin thc v qun lý ri ro tín
dng, cung cp thông tin cp nht, có đi ng nhân lc chuyên nghip, b máy
kim soát kim tra hiu qu là điu kin cn thit đ phòng nga, hn ch ri ro,
nâng cao hiu qu kinh doanh. Do đó, qun lý ri ro tín dng đc xem là mt
nghip v ch đo, là thc đo nng lc ca NHTM.

Vic qun lý ri ro tín dng có nh hng rt ln đn s thành công hay tht
bi ca mt ngân hàng.  hu ht các ngân hàng trên th gii, nguyên nhân ch yu
ca các v đ v liên quan trc tip đn vic buông lng các tiêu chun cp tín
dng vi khách hàng vay, các bên đi tác, đn vic qun tr danh mc kém hiu qu,
hoc thiu quan tâm đn nhng thay đi ca môi trng kinh t. Qun lý ri ro tín
dng vì th luôn đc coi là hot đng trung tâm ca mi ngân hàng.
Vic qun lý ri ro tín dng tt giúp Ngân hàng la chn đc nhng khách
hàng có nng lc pháp lý, đáp ng đc kh nng tài chính, có kh nng tr gc lãi
đn hn cho Ngân hàng. Qua đó giúp cho vic tài tr vn thc s hiu qu đn tng
đi tng khách hàng giúp các doanh nghip đáp ng đc các yêu cu v vn
trong sn xut, nâng cao nng lc cnh tranh
Nhn dng ri ro tín dng
- Nhu cu vay vn tng cao so vi doanh thu, vòng quay vn chm.
- Doanh nghip s dng vn sai mc đích
- Thay đi c cu qun tr, ban lãnh đo doanh nghip
- Sn phm tiêu th chm, hàng tn kho ngày càng tng
- Các khon phi thu ln, xut hin nhng khon thu khó đòi
- Báo cáo tài chính không rõ ràng minh bch, có nhiu báo cáo tài chính khác
nhau
- Có nhng thông tin xu nh hng đn hot đng kinh doanh ca doanh
nghip
- Thng xuyên gia hn, điu chnh k hn n
- Ban lãnh đo doanh nghip luôn lng tránh hoc trì hoãn trong vic thc hin
các yêu cu ca Ngân hàng