Tải bản đầy đủ (.pdf) (110 trang)

Thông tin bất cân xứng trong hoạt động tín dụng cá nhân tại các ngân hàng thương mại trên địa bàn TPHCM

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.21 MB, 110 trang )



B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.HCM



NGUYN TH M TIÊN


THÔNG TIN BT CÂN XNG TRONG HOT NG TÍN
DNG CÁ NHÂN TI CÁC NGÂN HÀNG THNG MI
TRÊN A BÀN THÀNH PH H CHÍ MINH



Chuyên ngành : Kinh t tài chính – Ngân hàng
Mã s : 60.31.12


LUN VN THC S KINH T


NGI HNG DN KHOA HC: PGS. TS. TRNG QUANG THÔNG




TP. H Chí Minh – Nm 2012

LI CAM OAN



Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cu ca tôi di s hng dn
ca PGS.TS. Trng Quang Thông. Các ni dung nghiên cu và kt qu trong đ
tài này là trung thc và cha tng đc công b trong bt c công trình nào.

Thành ph H Chí Minh, tháng 03 nm 2012
Tác gi


Nguyn Th M Tiên

LI CM N

Trong sut thi gian va qua, đ hoàn thành lun vn “Thông tin bt cân
xng trong hot đng tín dng cá nhân ti các ngân hàng thng mi trên đa bàn
Thành ph H Chí Minh”, tôi xin chân thành cám n s h tr nhit tình ca các t
chc, cá nhân giúp tôi trong quá trình nghiên cu.
Trc ht, tôi gi li cám n chân thành đn các thy cô Trng i hc
Kinh t Thành ph H Chí Minh, đc bit là các thy cô Khoa Ngân hàng đã dy
bo và truyn đt cho tôi nhng kin thc trong lnh vc tài chính – ngân hàng. Tôi
xin chân thành cám n s hng dn tn tình ca PGS.TS. Trng Quang Thông đã
giúp tôi hoàn thành lun vn này.

MC LC
Li cam đoan
Mc lc
Danh mc các ký hiu, ch vit tt
Danh mc các hình v
Danh mc các bng biu
M đu

CHNG 1: C S LÝ LUN V HOT NG TÍN DNG CÁ NHÂN VÀ
THÔNG TIN BT CÂN XNG TI NGÂN HÀNG THNG MI 5
1.1. Tng quan v hot đng tín dng cá nhân ti các ngân hàng thng mi 5
1.1.1. Các khái nim liên quan đn hot đng tín dng cá nhân 5
1.1.2. Vai trò ca hot đng tín dng cá nhân trong nn kinh t 6
1.1.3. Quy trình cho vay 7
1.2. Các c s và điu kin cn thit trong hot đng tín dng cá nhân 9
1.2.1. Các quy đnh pháp lý trong hot đng tín dng cá nhân 9
1.2.1.2. Các điu kin cp tín dng đi vi khách hàng cá nhân 9
1.2.1.3. Quy đnh v vic thm đnh, xét duyt cho vay và giám sát thu hi
vn vay đi vi khách hàng cá nhân 10
1.2.2. H thng thông tin tín dng đi vi khách hàng cá nhân 11
1.2.2.1. Các khái nim có liên quan đn hot đng thông tin tín dng đi
vi khách hàng cá nhân 11
1.2.2.2. Mc đích ca hot đng thông tin tín dng đi vi khách hàng cá
nhân 12
1.2.2.3. Trung tâm thông tin tín dng (CIC) 13
1.2.2.4. H thng thông tin ni b ca tng ngân hàng thng mi trên đa
bàn TP.HCM 14
1.2.2.5. H thng các tiêu chun và k thut đánh giá khách hàng cá nhân 16
1.2.2.6. H thng đng ký giao dch bo đm 21

1.3. Lý thuyt liên quan đn thông tin bt cân xng 21
1.3.1. Nhng tht bi ca th trng 21
1.3.1.2. Ngoi tác 21
1.3.1.3. c quyn 22
1.3.1.4. Hàng hóa công cng 22
1.3.1.5. Thông tin bt cân xng 23
1.3.2. Các vn đ liên quan đn thông tin bt cân xng 23
1.3.2.1. Nguyên nhân ca tình trng bt cân xng thông tin 23

1.3.2.2. Vì sao thông tin bt cân xng là mt tht bi ca th trng 23
1.4. Hot đng tín dng cá nhân ca ngân hàng thng mi trong môi trng
thông tin bt cân xng 24
1.4.1. Tình trng TTBCX xy ra trong hot đng TDCN ti các ngân hàng khi
nào 24
1.4.2. Ti sao các ngân hàng phi x lý vn đ TTBCX trong hot đng
TDCN 24
1.4.3. Các hu qu ca thông tin bt cân xng trong hot đng tín dng cá
nhân ti ngân hàng 25
1.4.3.1. S la chn ngc (La chn bt li) 25
1.4.3.2. Ri ro đo đc (Tâm lý  li) 26

CHNG 2: THC TRNG THÔNG TIN BT CÂN XNG TRONG HOT
NG TÍN DNG CÁ NHÂN TI CÁC NGÂN HÀNG THNG MI TRÊN
A BÀN TP.HCM 30
2.1. Tng quan v các ngân hàng thng mi trên đa bàn TP.HCM 30
2.1.1. Tng quan v TP.HCM và các ngân hàng thng mi trên đa bàn
TP.HCM 30
2.1.2. Tình hình d n tín dng và n xu ca các ngân hàng thng mi trên
đa bàn TP.HCM 31
2.1.2.1. Tình hình d n tín dng ca các NHTM trên đa bàn TP.HCM giai

đon 2005 – 2010 31
2.1.2.2. Tình hình d n tín dng ca các NHTM trên đa bàn TP.HCM
trong nm 2011 32
2.1.2.3. Tình hình n xu ti các ngân hàng thng mi nm 2011 34
2.2. Thc trng áp dng h thng thông tin tín dng đi vi khách hàng cá nhân
ti các ngân hàng thng mi trên đa bàn TP.HCM 36
2.2.1. Trung tâm thông tin tín dng h tr hot đng tín dng cá nhân ti các
ngân hàng thng mi trên đa bàn TP.HCM 36

2.2.2. Thc trng ca h thng thông tin ni b ca mt s ngân hàng thng
mi trên đa bàn TP.HCM 38
2.2.2.2. Thc trng áp dng h thng email ni b ca ngân hàng thng
mi 38
2.2.2.3. Thc trng ng dng chng trình Core Banking trong hot đng
TDCN ti NHTM 38
2.2.2.4. Thc trng ng dng chng trình qun lý TDCN ti NHTM 40
2.3. Thc trng ng dng h thng các tiêu chun và k thut đánh giá trong
hot đng tín dng cá nhân ti các NHTM trên đa bàn TP.HCM 41

CHNG 3: MT S GII PHÁP HN CH TÌNH TRNG THÔNG TIN BT
CÂN XNG TRONG HOT NG TÍN DNG CÁ NHÂN TI CÁC NGÂN
HÀNG THNG MI TRÊN A BÀN TP.HCM 62
3.1. nh hng phát trin khu vc ngân hàng đn nm 2020 62
3.2. Các gii pháp tng th nhm hn ch tình trng thông tin bt cân xng 64
3.2.1. Các gii pháp đi vi la chn bt li 64
3.2.1.1. Sàng lc 64
3.2.1.2. Phát tín hiu 65
3.2.2. Các gii pháp đi vi tâm lý  li 65
3.2.2.1. Giám sát trc tip 65
3.2.2.2. Giám sát gián tip 66

3.3. Gii pháp t phía Ngân hàng Nhà nc hn ch tình trng thông tin bt cân
xng trong hot đng tín dng cá nhân ti các ngân hàng thng mi trên đa bàn
TP.HCM 68
3.4. Gii pháp t phía các ngân hàng thng mi trên đa bàn TP.HCM nhm
hn ch tình trng thông tin bt cân xng trong hot đng tín dng cá nhân 72
3.4.1. i vi các quy đnh pháp lý liên quan đn tín dng cá nhân ca tng
ngân hàng thng mi 72
3.4.2. i vi ngun nhân lc ca tng ngân hàng thng mi 74

3.4.3. i vi h thng thông tin ni b ti các ngân hàng thng mi 75
3.4.3.1. i vi h thng email ni b ca ngân hàng 75
3.4.3.2. i vi chng trình h tr trong hot đng tín dng cá nhân ti
các ngân hàng thng mi 75
Kt lun
Tài liu tham kho
Ph lc

DANH MC CÁC KÝ HIU, CH VIT TT

CIC Trung tâm thông tin tín dng
CNTT Công ngh thông tin
Fulbright Chng trình ging dy kinh t Fulbright
GDP Tng sn phm trong nc
NHNN Ngân hàng Nhà nc
NHTM Ngân hàng Thng mi
NHTMCP Ngân hàng Thng mi c phn
NHTW Ngân hàng Trung ng
TCTD T chc tín dng
TDCN Tín dng cá nhân
TP.HCM Thành ph H Chí Minh
TTBCX Thông tin bt cân xng

DANH MC CÁC HÌNH V

Hình 1.1: Quy trình cho vay c bn ti các ngân hàng 8
Hình 1.2: S đ hot đng ca Core Banking 14
Hình 1.3: C s d liu ca Core Banking 15
Hình 2.1: Tng d n tín dng theo loi hình ngân hàng t nm 2005 – 2010 31
Hình 2.2: Tng d n tín dng ti các NHTMCP nm 2011 33

Hình 2.3 : T l các phn mm Core Banking 39
Hình 2.4: ánh giá mc đ tin tng đi vi li khai ca khách hàng 42
Hình 2.5: ánh giá vic cung cp thông tin ca khách hàng 43
Hình 2.7: Phng án vay vn t khai ca khách hàng 47
Hình 2.8: Chp nhn ngun thu nhp chính ca khách hàng 49
Hình 2.9: Các yu t xem xét thêm khi tài sn bo đm có giá tr ln 50
Hình 2.10: Mc đ tin tng b phn đnh giá tài sn bo đm 51
Hình 2.11: Kim tra li tài sn bo đm 52
Hình 2.12: Yu t xem xét thêm trong vic phê duyt cho vay 54
Hình 2.13: Ri ro khi cho vay không đúng nhu cu thc t ca khách hàng 55
Hình 2.14: Ri ro khi cho vay quá ít 55
Hình 2.15: Ri ro khi cho vay quá nhiu 57
Hình 2.16: Các công vic sau gii ngân nh hng đn quá trình giám sát khon
vay 58
Hình 2.17: Mc đ tin tng kh nng thanh toán đúng hn ca khách hàng 59
Hình 2.18: Nguyên nhân gây ra khon vay có vn đ 60
Hình 3.1: Thông tin bt cân xng 67

DANH MC CÁC BNG BIU

Bng 2.1: D n tín dng cá nhân ti 8 NHTM 32
Bng 2.2: Hin trng tài chính ngành ngân hàng (S liu tính đn 30/6/2011) 34
Bng 2.3: Cht lng tín dng và kt qu kinh doanh 9 tháng ca 8 ngân hàng 35
Bng 2.4: ánh giá mc đ tin tng đi vi li khai ca khách hàng 42
Bng 2.5: ánh giá mc đ t nguyn trong vic cung cp thông tin ca khách
hàng 44
1
M U
1. t vn đ
Tài chính ngân hàng là mt ngành nhy cm vi nhng thay đi ca th

trng. Hin nay, Vit Nam đã gia nhp WTO, s có rt nhiu điu kin thun li
cho ngành tài chính ngân hàng, bên cnh đó cng không tránh khi nhng s cnh
tranh gay gt gia các ngân hàng trong nc vi nhau và vi ngân hàng nc ngoài.
Mc tiêu hot đng ca các ngân hàng thng mi hin nay ch yu là vt
ch tiêu li nhun theo k hoch đã đ ra. Li nhun ca các ngân hàng thng mi
là li nhun đem li t nhiu ngun khác nhau trong đó hot đng tín dng là mt
trong nhng hot đng ch yu ca ngân hàng. Cnh tranh trong hot đng tín dng
ti các ngân hàng thng mi hin nay là khá quyt lit. Thành ph H Chí Minh
(TP.HCM) là trung tâm kinh t thng mi ca Vit Nam nên vic cnh tranh này
càng gay gt hn so vi các tnh, thành ph khác trong c nc. Vic chy theo li
nhun cng nh hoàn thành các ch tiêu ca ngân hàng, hot đng tín dng nói
chung và hot đng tín dng cá nhân nói riêng không tránh khi các ri ro tín dng
có th xy ra.
Hu ht các ngân hàng thng mi đu không có đy đ thông tin v khách
hàng ca h, đó là tình trng bt cân xng thông tin. Sau thi gian công tác vi các
v trí liên quan đn tín dng cá nhân ti ngân hàng thng mi trên đa bàn
TP.HCM, tác gi nhn thy thông tin bt cân xng nh hng khá nhiu đn quyt
đnh cho vay cng nh vic qun lý khon vay ca khách hàng cá nhân, t đó nh
hng đn cht lng tín dng cng nh li nhun và xp hng tín nhim ca các
ngân hàng.
Vi mc tiêu tìm hiu rõ hn v tác đng ca thông tin bt cân xng nh nói
trên, tác gi chn nghiên cu “Thông tin bt cân xng trong hot đng tín dng
cá nhân ti các ngân hàng thng mi trên đa bàn Thành ph H Chí Minh”.
2
2. Mc tiêu nghiên cu
Lun vn “Thông tin bt cân xng trong hot đng tín dng cá nhân ti các
ngân hàng thng mi trên đa bàn Thành ph H Chí Minh” nhm mc tiêu gim
thiu ri ro tín dng ti các ngân hàng, đc bit là ri ro do tình trng thông tin bt
cân xng gây nên. ng thi, ngân hàng có th đáp ng đc ngày càng nhiu hn
và đy đ hn nhu cu vay vn ca nhiu đi tng khách hàng cá nhân khác nhau.

Lun vn nghiên cu và tr li các câu hi sau đi vi các ngân hàng:
− Ti sao các ngân hàng phi x lý vn đ thông tin bt cân xng?
− Các ngân hàng cn làm gì đ gim thiu tình trng thông tin bt cân xng
trong hot đng tín dng cá nhân?
3. i tng và phm vi nghiên cu
Lun vn tp trung nghiên cu tác đng ca tình trng bt cân xng thông tin
đn hot đng tín dng đi vi khách hàng cá nhân th
c t trong phm vi các ngân
hàng thng mi trên đa bàn TP.HCM. Và hot đng tín dng đc nhc đn trong
lun vn ch là hot đng cho vay.
Thông tin bt cân xng trong hot đng tín dng cá nhân là c hai phía: phía
ngân hàng bit nhiu thông tin hn khách hàng và ngc li khách hàng bit nhiu
thông tin hn ngân hàng.
Hin nay ti TP.HCM, đn v kinh doanh ca các ngân hàng ri đu và rng
khp thành ph, s cnh tranh gia các ngân hàng là khá gay gt. Vì vy, đa s
khách hàng bit đc nhng thông tin liên quan đn vic cho vay ca ngân hàng
cng nh khách hàng có nhiu s la chn ngân hàng đ thit lp quan h tín dng
vi h. Và vì mc tiêu nghiên cu nh trên nên lun vn ch gii hn trong vic
xem xét mt phía, là Ngân hàng bit ít thông tin hn khách hàng.
Trc đây ti mt s ngân hàng, đi tng doanh nghip t nhân đc xp
vào khách hàng cá nhân nhng hin ti hu ht các ngân hàng đã xp doanh nghip
t nhân vào khách hàng doanh nghip. Do đc thù trên, khách hàng đc nhc đn
trong lun vn ch là cá nhân, không bao gm doanh nghip t nhân.
3
4. Phng pháp nghiên cu
Xác đnh ngân hàng bit nhiu hn hay khách hàng bit nhiu hn là vic
không đn gin, đây là vn đ thiên v cm tính nên thc trng ca vn đ này tác
gi cha tìm ra công c đ đo lng và s dng mô hình lý thuyt 6C đ phân tích
thc trng.
Lun vn s dng phng pháp thng kê, mô t, phân tích tn s và tn sut

là ch yu. D liu ca lun vn đc thu thp t kt qu ca vic tin hành kho
sát thông qua bng câu hi. ây là ngun d liu s cp dùng đ đánh giá phn thc
trng lun vn. i tng kho sát là các nhân viên công tác ti v trí liên quan đn
vic thu thp, phân tích thông tin khách hàng cá nhân vay vn hoc cp phê duyt
h s vay vn ca cá nhân trong phm vi nói trên. Hình thc kho sát là gi th
đin t bng kho sát trc tuyn và kho sát trc tip các đi tng trên ti các ngân
hàng.
Ngoài ra lun vn còn s dng mt s d liu thu thp t các ngun nh:
Tng Cc Thng kê, Cc Thng kê TP.HCM, Ngân hàng Nhà nc và các s liu
trên các phng tin thông tin đi chúng khác.
5. Ý ngha ca lun vn
Trên phng din lý lun: Lun vn nêu ra c s lý lun v thông tin bt cân
xng, hot đng tín dng cá nhân đng thi nêu lên đc các h qu ca thông tin
bt cân xng trong hot đng tín dng cá nhân ti các ngân hàng thng mi.
Trên phng din thc tin: Lun vn mun nêu lên mt s biu hin ca
tình trng bt cân xng thông tin đn hot đng tín dng cá nhân ca các ngân hàng
t đó đ ra các gii pháp nhm gim thiu tình trng nói trên.
6. Nhng đim ni bt ca lun vn
Thông tin bt cân xng không phi là mt đ tài mi, hin ti đã có nhiu tác
gi đ cp đn vn đ này và đc bit là trong lnh vc chng khoán. Tuy nhiên vn
đ thông tin bt cân xng trong hot đng tín dng nói chung hay hot đng tín
dng cá nhân nói riêng thì vn cha nhiu.
4
Phng pháp nghiên cu ca lun vn là khá đn gin. Vic tng hp và
phân tích d liu ch yu da vào các công c ca Excel. D liu đánh giá thc
trng ca lun vn có đc t tng hp kt qu ca các bng câu hi. Bng câu hi
đc đa ra da theo ý kin ch quan ca tác gi và kt qu ca chúng cng là đ
ánh
giá ch quan ca đi tng đc kho sát. Vi hình thc kho sát bng câu hi ca
lun vn là nhm đúng đi tng ca cuc kho sát. Và nhng đi tng này đã

đc tác gi chn lc và đánh giá là phù hp vi lun vn.
Lun vn ch nghiên cu thông tin bt cân xng t phía khách hàng bit
nhiu thông tin hn ngân hàng. Vic xem xét mt phía nh vy, không có ngha là
không có tình trng khách hàng bit ít thông tin hn ngân hàng trong hot đng tín
dng cá nhân.
7. Kt cu ni dung lun vn
Ni dung lun vn nghiên cu tp trung vào nh hng ca thông tin bt cân
xng đn hot đng tín dng cá nhân, bao gm:
Chng 1: C s lý lun v hot đng tín dng cá nhân và thông tin bt cân
xng ti ngân hàng thng mi.
Chng 2: Thc trng thông tin bt cân xng trong hot đng tín dng cá
nhân ti các ngân hàng thng mi trên đa bàn TP.HCM.
Chng 3: Mt s gii pháp hn ch tình trng thông tin bt cân xng trong
hot đng tín dng cá nhân ti các ngân hàng thng mi trên đa bàn TP.HCM.
5
CHNG 1: C S LÝ LUN V HOT NG TÍN
DNG CÁ NHÂN VÀ THÔNG TIN BT CÂN XNG TI
NGÂN HÀNG THNG MI
1.1. Tng quan v hot đng tín dng cá nhân ti các ngân hàng thng mi
1.1.1. Các khái nim liên quan đn hot đng tín dng cá nhân
Hot đng ngân hàng: là vic kinh doanh, cung ng thng xuyên mt hoc
mt s các nghip v, trong đó có: Nhn tin gi; Cp tín dng; Cung ng dch v
thanh toán qua tài khon.
1

Cp tín dng: là vic tha thun đ t chc, cá nhân s dng mt khon tin
hoc cam kt cho phép s dng mt khon tin theo nguyên tc có hoàn tr bng
nghip v cho vay, chit khu, cho thuê tài chính, bao thanh toán, bo lãnh ngân
hàng và các nghip v cp tín dng khác.
2


Hot đng cp tín dng cá nhân (TDCN): là hot đng ca ngân hàng cung
ng nghip v cp tín dng nh trên vi đi tng là khách hàng cá nhân (KHCN).
Trong đó hot đng cho vay là mt hot đng quan trng và ch yu trong hot
đng ca ngân hàng.
Cho vay: là mt hình thc cp tín dng, theo đó bên cho vay giao hoc cam
kt giao cho khách hàng mt khon tin đ s dng vào mc đích xác đnh trong
mt thi gian nht đnh theo tha thun vi nguyên tc có hoàn tr c gc và lãi.
3

Hot đng cho vay: chim phn ln tng thu nhp ca ngân hàng. Thêm vào
đó, ri ro trong hot đng ngân hàng ch yu tp trung vào hot đng tín dng nói
chung và hot đng cho vay nói riêng.
Hot đng cho vay đi vi khách hàng cá nhân: theo mc đích vay vn bao





1
Theo Khon 12 iu 4 Lut các TCTD s 47/2010/QH12 ngày 16/06/2010 do Quc Hi ban hành,
có hiu lc ngày 01/01/2011 gi tt là Lut các TCTD

2
Theo Khon 14 iu 4 Lut các TCTD

3
Theo Khon 16 iu 4 Lut các TCTD
6
gm cho vay nông nghip, cho vay công nghip và thng mi, cho vay kinh doanh

bt đng sn, cho vay tiêu dùng và các khon cho vay khác. Trong đó:
− Cho vay nông nghip: nhm h tr nông dân trong hot đng gieo trng thu
hoch và bo qun sn phm.
− Cho vay kinh doanh bt đng sn: bao gm các khon vay h tr cho hot
đng kinh doanh bt đng sn. Hot đng kinh doanh bt đng sn bao gm kinh
doanh bt đng sn và kinh doanh d
ch v bt đng sn. Trong đó, kinh doanh bt
đng sn là vic b vn đu t to lp, mua, nhn chuyn nhng, thuê, thuê mua
bt đng sn đ bán, chuyn nhng, cho thuê, cho thuê li, cho thuê mua nhm
mc đích sinh li; Và kinh doanh dch v bt đng sn là các hot đng h tr kinh
doanh bt đng sn và th trng bt đng sn, bao gm các dch v môi gii bt
đng sn, đnh giá bt đng sn, sàn giao dch bt đng sn, t vn bt đng sn,
đu giá bt đng sn, qung cáo bt đng sn, qun lý bt đng sn.
4

− Cho vay công nghip và thng mi: giúp c s kinh doanh trang tri các
chi phí nh mua hàng nhp kho, tr thu, tr lng cho nhân viên.
− Cho vay tiêu dùng: Giúp tài tr cho vic mua ô tô, nhà , trang thit b gia
đình, vt liu xây dng đ sa cha, hin đi hóa nhà ca hay trng thái ca các
khon vin phí và các chi phí cá nhân khác.
− Các khon cho vay khác: Gm các khon cho vay không đc xp loi 
trên và các khon cho vay kinh doanh chng khoán.
5

1.1.2. Vai trò ca hot đng tín dng cá nhân trong nn kinh t
Nói đn vai trò ca tín dng, ngha là nói đn tác đng ca tín dng đi vi
nn kinh t - xã hi. Vai trò ca tín dng bao gm hai mt tích cc và mt tiêu cc,
hot đng TDCN cng vy.






4
Trích Khoàn 1, 2 và 3 iu 4 Lut kinh doanh bt đng sn s 63/2006/QH11 ngày 29/06/2006 ca
Quc hi.

5
Tham kho TS. Trng Quang Thông, 2009, Tài liu bài ging Nghip v ngân hàng thng mi,
Trng i hc Kinh t TP.HCM.
7
Mt tích cc ca TDCN bao gm:
6

− TDCN là ngun cung ng vn cho các cá nhân, h kinh doanh cá th đng
thi làm tng hiu qu s dng đng vn;
− TDCN là mt phn ca tín dng vi vai trò góp phn n đnh tin t, n
đnh giá c trong nc;
− Góp phn n đnh đi sng, to công n vic làm và n đnh trt t xã hi;
− Góp phn phát trin các m
i quan h quc t.
1.1.3. Quy trình cho vay
Hu ht các ngân hàng thng mi (NHTM) trên đa bàn TP.HCM đu có
quy trình cho vay riêng nhng đu gm nhng bc c bn nh hình 1.1.





6

Tham kho Chng IV: Tín dng và th trng tài chính ca PGS.TS Nguyn ng Dn, TS
Hoàng c, TS Trn Huy Hoàng, ThS. Trm Xuân Hng, 2004, Tin t Ngân hàng, Nhà xut bn Thng
Kê, TP.HCM, 340 trang
8
Lp h s
Thm đnh
Phân tích và báo cáo kt qu
Ra quyt đnh Thông báo vi lý do t chi
Thông báo và làm th tc cho vay
ng ý
Gii ngân
Qun lý khon vay
Thanh lý/X lý khon vay
T chi

Hình 1.1: Quy trình cho vay c bn ti các ngân hàng

9
Tùy theo quan đim ca mi ngân hàng mà có nhng quy đnh khác nhau
trong các bc trên.  ra quyt đnh cho vay, ngân hàng thng xem xét các yu t
v nhân thân khách hàng, phng án vay vn, kh nng tài chính và hình thc bo
đm tin vay. Quyt đnh này đc đa ra da vào vic đánh giá các thông tin do
khách hàng cung cp, do ngân hàng thm đnh và thu thp đc. Chính vì vy hin
tng bt cân xng thông tin thng xy ra và làm nh hng đn quyt đnh cho
vay c
a các ngân hàng.
1.2. Các c s và điu kin cn thit trong hot đng tín dng cá nhân
1.2.1. Các quy đnh pháp lý trong hot đng tín dng cá nhân
Hot đng TDCN nói riêng và hot đng ca ngân hàng  Vit Nam hin nay
b chi phi bi Lut các t chc tín dng (TCTD) và các vn bn hng dn ca

Chính ph, ca Ngân hàng Nhà nc (NHNN) và mt s vn bn có liên quan khác.
Hin ti, các ngân hàng đu có quy đnh và quy trình cho vay riêng theo
đúng các quy đnh pháp lý: v điu kin cp tín dng; v bo đm tin vay; v thm
đnh, xét duyt cho vay; giám sát thu hi vn vay, tuân th các quy đnh ca Lut
các TCTD và các vn bn hng dn ca Chính ph, ca NHNN và mt s vn bn
có liên quan khác.
1.2.1.2. Các điu kin cp tín dng đi vi khách hàng cá nhân
TCTD xem xét và quyt đnh cho vay khi KHCN có đ các điu kin sau:
7

− Có nng lc pháp lut dân s, nng lc hành vi dân s và chu trách nhim
dân s theo quy đnh ca pháp lut:
+ i vi khách hàng vay là cá nhân Vit Nam: Cá nhân và ch doanh
nghip t nhân phi có nng lc pháp lut và nng lc hành vi dân s; i din ca
h gia đình phi có nng lc pháp lut và nng lc hành vi dân s; i din ca t
hp tác phi có nng lc pháp lut và nng lc hành vi dân s; Thành viên hp danh





7
Trích iu 7 Quyt đnh s 1627/2001/Q-NHNN ngày 31 tháng 12 nm 2001 ca Thng c
Ngân hàng Nhà nc v/v ban hành Quy ch cho vay ca TCTD đi vi khách hàng.
10
ca công ty hp danh phi có nng lc pháp lut và nng lc hành vi dân s;
+ i vi khách hàng vay là cá nhân nc ngoài phi có nng lc pháp
lut dân s và nng lc hành vi dân s theo quy đnh pháp lut ca nc mà pháp
nhân đó có quc tch hoc cá nhân đó là công dân, nu pháp lut nc ngoài đó
đc B Lut Dân s ca nc Cng hoà xã hi ch ngha Vit Nam, các vn bn

pháp lu
t khác ca Vit Nam quy đnh hoc đc điu c quc t mà nc Cng
hoà xã hi ch ngha Vit Nam ký kt hoc tham gia quy đnh.
− Mc đích s dng vn vay hp pháp.
− Có kh nng tài chính đm bo tr n trong thi hn cam kt.
− Có d án đu t, phng án sn xut, kinh doanh, dch v kh thi và có
hiu qu
; hoc có d án đu t, phng án phc v đi sng kh thi và phù hp vi
quy đnh ca pháp lut.
− Thc hin các quy đnh v bo đm tin vay theo quy đnh ca Chính ph
và hng dn ca NHNN Vit Nam.
Quy đnh v bo đm tin vay đi vi khách hàng cá nhân
Các bin pháp bo đm thc hin ngha v dân s bao gm: Cm c tài sn,
th chp tài sn, đt cc, ký cc, ký qu, bo lãnh, tín chp.
8

Trong trng hp các bên có tho thun hoc pháp lut có quy đnh v bin
pháp bo đm thì ngi có ngha v phi thc hin bin pháp bo đm đó.
Trên thc t, ti các NHTM, ch yu thc hin bin pháp cm c tài sn, th
chp tài sn, bo lãnh và tín chp là ch yu.
1.2.1.3. Quy đnh v vic thm đnh, xét duyt cho vay và giám sát thu hi vn
vay đi vi khách hàng cá nhân
Quy đnh v điu kin vay vn, quy đnh v thm đnh và quyt đnh cho vay:
9

− TCTD xây dng quy trình xét duyt cho vay theo nguyên tc bo đm tính






8
Trích iu 318 B Lut dân s s 33/2005/QH11 ngày 14 tháng 06 nm 2005 ca Quc Hi

9
Trích iu 15 Quyt đnh s 1627/2001/Q-NHNN ngày 31 tháng 12 nm 2001 ca Thng c
Ngân hàng Nhà nc v/v ban hành Quy ch cho vay ca TCTD đi vi khách hàng.
11
đc lp và phân đnh rõ ràng trách nhim cá nhân, trách nhim gia khâu thm đnh
và quyt đnh cho vay.
− TCTD xem xét, đánh giá tính kh thi, hiu qu ca d án đu t, phng án
sn xut, kinh doanh, dch v hoc d án đu t, phng án phc v đi sng và
kh nng hoàn tr n vay ca khách hàng đ quyt đnh cho vay.
− TCTD quy đnh c th và niêm yt công khai thi h
n ti đa phi thông báo
quyt đnh cho vay hoc không cho vay đi vi khách hàng, k t khi nhn đc
đy đ h s vay vn và thông tin cn thit ca khách hàng. Trng hp quyt đnh
không cho vay, TCTD phi thông báo cho khách hàng bng vn bn, trong đó nêu
rõ cn c t chi cho vay.
1.2.2. H thng thông tin tín dng đi vi khách hàng cá nhân
1.2.2.1. Các khái nim có liên quan đn hot đng thông tin tín dng đi vi
khách hàng cá nhân
Theo iu 3 ca Quy ch hot đng thông tin tín dng (ban hành kèm theo
Quyt đnh s 51/2007/Q-NHNN ngày 31 tháng 12 nm 2007 ca NHNN v vic
ban hành Quy ch hot đng thông tin tín dng):
− Thông tin tín dng là nhng thông tin v khách hàng có quan h tín dng
vi TCTD, t chc khác có hot đng ngân hàng và các thông tin khác liên quan
đn khách hàng trong quan h tín dng vi TCTD, t chc khác có hot đng ngân
hàng.
− Hot đng thông tin tín dng là vic thu thp, x lý, lu tr và cung cp,

khai thác s dng thông tin tín dng.
− Khách hàng có quan h tín dng vi TCTD, t chc khác có hot đng
ngân hàng bao gm:
+ Khách hàng là doanh nghip t nhân (tr các đi tng quy đnh ti
khon 2, iu 2 Quy ch này);
+ Khách hàng là cá nhân, h gia đình, t hp tác;
+ Khách hàng là ch th tín dng là cá nhân bao gm ch th chính và
ch th ph.
12
Theo iu 3 ca Ngh đnh s 10/2010/N-CP ngày 12 tháng 02 nm 2010
ca Chính ph v hot đng thông tin tín dng:
− Thông tin tín dng là các d liu, s liu, d kin và tin tc liên quan ca
khách hàng vay ti t chc cp tín dng.
− Khách hàng vay là doanh nghip va và nh theo quy đnh ca pháp lut,
cá nhân, h gia đình có quan h vay vn hoc có nhu cu vay vn, chit khu có k
hn giy t có giá, thuê tài chính và các hình thc cp tín dng khác ti TCTD hoc
có quan h vi t chc khác trong giao dch thuê tài sn, mua hàng tr góp, tr chm
và các giao dch khác có điu kin v lãi sut, thi hn, tin thuê và bin pháp bo
đm ngha v tr n.
− Hot đng thông tin tín dng là vic thu thp, x lý, lu gi thông tin tín
dng và cung cp sn phm thông tin tín dng ca Công ty thông tin tín dng.
1.2.2.2. Mc đích ca hot đng thông tin tín dng đi vi khách hàng cá
nhân
10

Chia s thông tin gia các t chc cp tín dng nhm ngn nga và hn ch
ri ro trong hot đng TDCN, góp phn bo đm an toàn hot đng ngân hàng.
H tr t chc cp tín dng m rng và phát trin hot đng tín dng đi vi
KHCN.
H tr khách hàng vay trong vic tip cn ngun vn tín dng ca các t

chc cp tín dng, góp phn thúc đy phát trin kinh t - xã hi.
Ngoài ra còn có mt s quy đnh khác có liên quan đn hot đng vic báo
cáo các ch tiêu thông tin tín dng đc quy đnh ti iu 4 và vic x lý, lu tr và
cung cp, khai thác s dng thông tin đc quy đnh ti iu 5 ca Quy ch hot
đng thông tin tín dng (ban hành kèm theo Quyt đnh s 51/2007/Q-NHNN
ngày 31/12/2007 ca Thng đc NHNN) và theo Ngh đnh s 10/2010/N-CP






10
Theo iu 4 ca Ngh đnh s 10/2010/N-CP ngày 12 tháng 02 nm 2010 ca Chính ph v
hot đng thông tin tín dng.
13
ngày 12/02/2010 ca Chính ph v hot đng thông tin tín dng có quy đnh ti
iu 11 v vic thu thp thông tin tín dng.
1.2.2.3. Trung tâm thông tin tín dng (CIC)
11

Trung tâm thông tin tín dng (CIC): là t chc s nghip Nhà nc thuc
NHNN, có chc nng thu nhn, x lý, lu tr, phân tích, d báo thông tin tín dng
phc v cho yêu cu qun lý nhà nc ca NHNN; thc hin các dch v thông tin
ngân hàng theo quy đnh ca NHNN và ca pháp lut.
12

Sn phm và dch v ca CIC: là mt kênh thông tin tin cy, đóng góp tích
cc trong công tác qun lý ca NHNN cng nh bo đm hot đng kinh doanh tín
dng an toàn, hiu qu, góp phn vào vic n đnh h thng ngân hàng.

Vic thu thp thông tin: Kho d liu ca CIC hin nay đã thu thp đc
thông tin t 100% các TCTD hot đng theo Lut các TCTD, mt s t chc khác
có hot đng ngân hàng nh Qu đu t và phát trin đô th TP.HCM, Bình Dng,
à Nng, Qu bo v môi trng vi tng d n đc cp nht đt trên 95%
tng d n nn kinh t.
Cung cp thông tin: Hot đng cung cp thông tin ca CIC liên tc tng
trng, là kênh thông tin hu ích cho NHNN trong hot đng thanh tra giám sát,
đng thi h tr các TCTD trong vic hn ch ri ro tín dng.
Mc đích ca CIC:
− Chia s thông tin gia các t chc cp tín dng nhm ngn nga và hn ch
ri ro trong hot đng tín dng, góp phn đm bo an toàn hot đng ngân hàng.
− H tr t chc cp tín dng m rng và phát trin hot đng tín dng.
− Nâng cao kh nng tip cn ngun vn tín dng ca khách hàng vay, góp
phn thúc đy phát tri
n kinh t - xã hi.





11
Trích phn gii thiu tng quan ti website ca CIC

12
Theo Khon 1 iu 1 ca Quyt đnh s 3289/Q-NHNN ngày 31 tháng 12 nm 2008 ca
NHNN quy đnh chc nng, nhim v, quyn hn và c cu t chc ca trung tâm thông tin tín dng
14
1.2.2.4. H thng thông tin ni b ca tng ngân hàng thng mi trên đa bàn
TP.HCM
 thun tin cho vic điu hành, qun lý cng nh thc hin các báo cáo

theo yêu cu ca NHNN thì hu ht các TCTD đu có h thng thông tin ni b
riêng nh h thng th đin t ni b (email ni b), chng trình Core Banking,
chng trình qun lý TDCN, …
Hin t
i các ngân hàng đã áp dng chng trình hin đi gi chung là Core
Banking. Trích dn ti bài vit “Tin ích ca ng dng core banking trong hin đi
hoá ngân hàng” trên Website Ngân hàng Nhà nc:
− Core Banking là mt h thng các phân h nghip v c bn ca ngân hàng
nh tin gi, tin vay, khách hàng … Thông qua đó, ngân hàng phát trin thêm
nhiu dch v, sn phm và qun lý ni b cht ch, hiu qu hn.

V bn cht: đây là h thng phn mm tích hp các ng dng tin hc
trong qun lý thông tin, tài sn, giao dch, qun tr ri ro … trong h thng ngân
hàng.
− V đc đim: Core Banking chính là ht nhân toàn b h thng thông tin
ca mt h thng ngân hàng. H thng thông tin  đây bao gm thông tin v tin,
tài sn bo đm, giao dch, giy t, s sách k toán, d liu máy tính và h thng
thông tin

Hình 1.2: S đ hot đng ca Core Banking (Ngun: “Website: NHNN Vit Nam, Report
Banking – H thng CNTT ngân hàng Vit Nam, nm 2011” [45]
15
− Core Banking là h thng đ tp trung hóa d liu  bt c ni đâu, hay lúc
nào. C s d liu ca ngân hàng đc qun lý tp trung theo quan h và theo
module: tin gi, thanh toán quc t, chuyn tin, tài tr thng mi, cho vay, thm
đnh, ngun vn, Internet Banking …
− Li ích ca ng dng Core Banking: tính bo mt thông tin cao hn, hch
toán s sách chng t k toán thun tin hn; khai thác sn phm, dch v c v s
lng và cht lng; vic qun lý ni b cht ch, hiu qu hn.
− c bit, tin ích ca Core Banking là có th qun tr ri ro tt hn nh

giúp ngân hàng qun tr ri ro th trng, qun lý ri ro tín dng, thanh khon và tác
nghip … vi nhiu mc qun lý khác nhau.

Hình 1.3: C s d liu ca Core Banking. Ngun: “Website: NHNN Vit Nam, Report
Banking – H thng CNTT ngân hàng Vit Nam, nm 2011” [45]
− Vic trin khai Core Banking ph thuc rt ln vào vn và kinh nghim và
đi ng nhân lc ca mi ngân hàng. Nhìn sang các ngân hàng nc ngoài có th
thy h đc trang b h thng Core Banking cc k hin đi do h mang t ngân
hàng m sang, đin hình nh ANZ, DeutscheBank, HSBC, Citibank.

×