BăGIÁOăDCăVÀăÀOăTO
TRNGăIăHCăKINHăTăTP.HCM
PHMăTHăVINHăHIN
ÁNHăGIÁăCHTăLNGăDCHăVăNGÂNă
HÀNGăBÁNăLăTIăNGÂNăHÀNGăTMCPă
XNKăVITăNAMăCHIăNHÁNHăTPăHCMă
(EXIMBANK TP HCM)
LUNăVNăTHCăSăKINHăT
TP.ăHăChíăMinhă- Nmă2013
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.HCM
PHM TH VINH HIN
ÁNH GIÁ CHT LNG DCH V NGÂN
HÀNG BÁN L TI NGÂN HÀNG TMCP
XNK VIT NAM CHI NHÁNH TP HCM
(EXIMBANK TP HCM)
Chuyên ngành: Kinh doanh thng mi
Mư s: 60.340121
LUN VN THC S KINH T
NGI HNG DN KHOA HC
TS. NGUYN C TRÍ
TP. H Chí Minh - Nm 2013
LI CAM OAN
Tôi xin cam đoan lun vn Thc s kinh t “ánh giá cht lng dch v Ngân
hàng bán l ti Ngân hàng TMCP Xut nhp khu Vit Nam (Eximbank)” là kt
qu ca quá trình hc tp, nghiên cu đc lp, nghiêm túc ca tôi.
Các s liu s dng trong lun vn là trung thc, có ngun gc rõ ràng, đc trích
dn có tính k tha, đc tng hp và phát trin t các báo cáo, tp chí, các công trình
nghiên cu khoa hc đã đc công b.
Các gii pháp nêu trong lun vn đc rút ra t c s lí lun và da trên nhng
điu kin v hoàn cnh, môi trng, tình hình thc t ti Eximbank Vit Nam.
Ngi vit lun vn
Phm Th Vinh Hin
(Lp Kinh doanh thng mi – Khóa 18 – Trng i hc Kinh t TP HCM)
DANH MC CÁC CH VIT TT
1. ATM (Automatic Teller Machine): Máy rút tin t đng
2. CAR: H s an toàn
3. CN: Chi nhánh
4. DV: Dch v
5. EIB (Eximbank- Export import bank): Ngân hàng Xut nhp khu Vit Nam
6. NH: Ngân hàng
7. NHBL: Ngân hàng bán l
8. NHNN: Ngân hàng nhà nc
9. NHTM: Ngân hàng thng mi
10. PGD: Phòng giao dch
11. POS (Point of sale terminal, veriphone): Máy chp nhn th (qut th)
12. ROA: Sut sinh li trên tng tài sn
13. ROE: Sut sinh li trên vn ch s hu
14. SMBC: Sumitomo Mitsui Banking Corporation
15. SGD1: S giao dch 1
16. TP HCM: Thành ph H Chí Minh
17. VIP (Very important person): khách hàng quan trng
18. WTO: T chc thng mi th gii
DANH MC CÁC BNG BIU
Bng 2.1 H s Cronbach alpha thành phn Tin cy (NC s b) 20
Bng 2.2 H s Cronbach alpha thành phn áp ng (NC s b) 20
Bng 2.3 H s Cronbach alpha Nng lc phc v (NC s b) 21
Bng 2.4 H s Cronbach alpha thành phn ng cm (NC s b) 21
Bng 2.5 H s Cronbach alpha Phng tin hu hình (NC s b) 22
Bng 2.6
H s Cronbach alpha thành phn Tha mãn (NC s b) 22
Bng 2.7 Thang đo nghiên cu chính thc 23
Bng 3.1 Nng lc tài chính ca Eximbank VN 33
Bng 3.2 S lng đim giao dch ca Eximbank VN 35
Bng 3.3 Tình hình nhân s Eximbank VN 36
Bng 3.4 S lng khách hàng bán l ti Eximbank VN 42
Bng 3.5 Tình hình huy đng vn bán l ti Eximbank VN 44
Bng 3.6 Tình hình tín dng bán l ti Eximbank VN 45
Bng 3.7 S lng th Eximbank VN đã phát hành 47
Bng 3.8 Doanh s s dng th ti Eximbank VN 48
Bng 3.9 So sánh CLDV ngân hàng bán l ca 1 s NHTM ln ti VN 52
Bng 3.10 Bng thng kê các đi tng kho sát 53
Bng 3.11 Bng thng kê kt qu đánh giá CLDV NHBL ti EIB VN 56
Bng 3.12 H s Cronbach alpha thang đo s tha mãn ca khách hàng 60
Bng 3.13 Phân tích nhân t EFA thang đo s tha mãn ca khách hàng 61
Bng 3.14 H s Cronbach alpha thang đo CLDV NHBL ti EIB TP HCM 62
Bng 3.15 Phân tích nhân t EFA thang đo CLDV NHBL Eximbank 66
Bng 3.16 Bng thông s ca mô hình hi quy 71
Bng 3.17 H s phóng đi VIF 73
Bng 3.18 Bng tóm tt mô hình 75
Bng 3.19 Bng đánh giá đ phù hp ca mô hình 76
DANH MC HÌNH VÀ TH
Hình 1.1 Mô hình 5 khong cách cht lng dch v 8
Hình 2.1 Mô hình nghiên cu 13
Hình 2.2 Quy trình nghiên cu 14
Hình 3.1 Li nhun trc thu ca Eximbank VN 33
Hình 3.2 Tng tài sn ca Exximbank VN 34
Hình 3.3 Vn điu l ca Eximbank VN 34
Hình 3.4 Vn ch s hu ca Eximbank VN 35
Hình 3.5 S lng đim giao dch ca Eximbank VN 36
Hình 3.6 Tình hình lao đng Eximbank VN 37
Hình 3.7 Gii tính lao đng ti Eximbank VN 37
Hình 3.8 Trình đ lao đng ti Eximbank VN 38
Hình 3.9 tui lao đng ti Eximbank VN 38
Hình 3.10 S lng khách hàng cá nhân ca Eximbank VN 42
Hình 3.11 Tình hình huy đng vn bán l ca Eximbank VN 44
Hình 3.12 Tình hình tín dng bán l ti Eximbank VN 46
Hình 3.13 S lng th Eximbank VN đã phát hành 48
Hình 3.14 Doanh s s dng th ti Eximbank VN 49
Hình 3.15 So sánh CLDV ngân hàng bán l ca 1 s NHTM ln ti VN 52
Hình 3.16 T l gii tính các đi tng kho sát 54
Hình 3.17 Trình đ hc vn ca các đi tng kho sát 54
Hình 3.18 tui các đi tng kho sát 55
Hình 3.19 Mc thu nhp ca các đi tng kho sát 55
Hình 3.20 Mô hình nghiên cu đã hiu chnh 69
H
ình 3.21 th phân tán 73
Hình 3.22 Biu đ tn s ca phn d chun hóa 75
MC LC
LI CAM OAN
DANH MC CÁC CH VIT TT
DANH MC HÌNH V, BIU VÀ BNG BIU
TNG QUAN
1. S cn thit ca đ tài
2. Mc tiêu nghiên cu
3. i tng và phm vi nghiên cu
4. Phng pháp nghiên cu
5. Ý ngha khoa hc và thc tin ca đ tài
6. Kt cu ca Lun vn
7. Tính mi ca đ tài
Chng 1: C S LÝ LUN V CHT LNG DCH V NGÂN HÀNG BÁN
L TI CÁC NGÂN HÀNG THNG MI.
Gii thiu
1.1 Dch v & dch v ngân hàng bán l 1
1.1.1 Dch v & các đc đim ca dch v 1
1.1.2 Dch v ngân hàng bán l 2
1.2 Cht lng dch v, thang đo CLDV và s tha mãn ca khách hàng 5
1.2.1 Cht lng dch v 5
1.2.2 Các mô hình đo lng CLDV 6
1.2.2.1 Mô hình SERVQUAL 6
1.2.2.2 Thành phn cht lng dch v 9
1.2.2.2.1 Thang đo SERVQUAL 9
1.2.2.2.2 Thang đo SERVPERF 10
1.2.3 Mi quan h gia cht lng dch v & s tha mãn ca khách hàng 11
1.2.3.1 S tha mãn ca khách hàng 11
1.2.3.2 Mi quan h gia CLDV & s tha mãn ca khách hàng 121
Kt lun chng 1
Chng 2: MÔ HÌNH CHT LNG DCH V NGÂN HÀNG BÁN L TI
EXIMBANK TP HCM.
Gii thiu
2.1 Mô hình & các gi thuyt nghiên cu 13
2.2 Quy trình nghiên cu 14
2.2.1 Nghiên cu s b 15
2.2.1.1 Nghiên cu s b đnh tính 15
2.2.1.1.1 Thit k nghiên cu đnh tính 15
2.2.1.1.2 Kt qu nghiên cu 16
2.2.1.1.3 Thit k bng câu hi kho sát 19
2.2.1.2 Nghiên cu s b đnh lng 19
2.2.3 Nghiên cu chính thc 25
2.2.2.1 Phng pháp thu thp thông tin & c mu 25
2.2.2.2 Công c phân tích d liu 26
2.2.2.3 Phng pháp phân tích d liu 26
Tóm tt chng 2
Chng 3: KT QU NGHIÊN CU V THC TRNG KINH DOANH DCH
V NGÂN HÀNG BÁN L TI EXIMBANK TP HCM.
Gii thiu
3.1 Gii thiu Eximbank VN 30
3.1.1 Tng quan v Eximbank VN 30
3.1.1.1 Quá trình hình thành và phát trin 30
3.1.1.2 Thng hiu Eximbank VN 31
3.1.1.3 Các dch v Eximbank VN đang cung cp 31
3.1.1.4 Tình hình tài chính ca Eximbank VN trong thi gian qua 32
3.1.1.5 Nhng thành tu Eximbank VN đã đt đc 39
3.1.2 Tình hình cung cp dch v NHBL hin nay ti Eximbank VN 40
3.1.3 So sánh CLDV NHBL ca EIB VN vi 1 s NHTM ln ti Vit Nam 52
3.2 Kt qu kho sát ca tác gi v CLDV NHBL ca Eximbank TP HCM 53
3.2.1 Phân tích thng kê mô t mu nghiên cu 53
3.2.1.1 Thng kê mô t các đi tng kho sát 53
3.2.1.2 Thng kê kt qu đánh giá CLDV NHBL Eximbank TP HCM 56
3.2.2 ánh giá thang đo 59
3.2.2.1 Thang đo s tha mãn ca khách hàng 60
3.2.2.1.1 ánh giá bng h s tin cy Cronbach alpha 60
3.2.2.1.2 Phân tích nhân t khám phá EFA 60
3.2.2.2 Thang đo CLDV NHBL Eximbank TP HCM 62
3.2.2.2.1 ánh giá bng h s tin cy Cronbach alpha 62
3.2.2.2.2 Phân tích nhân t khám phá EFA 63
3.2.3 Hiu chnh mô hình nghiên cu & các gi thuyt 68
3.2.4 Phân tích hi quy 69
3.2.4.1 Mô hình hi quy tuyn tính bi 70
3.2.4.2 Phân tích các gi thuyt 72
3.2.4.2.1 Kim đnh các gi đnh ca mô hình 72
3.2.4.2.2 Kim đnh đ phù hp ca mô hình 76
3.2.5 Kim đnh các gi thuyt nghiên cu 76
Kt lun chng 3
Chng 4: KT LUN và GII PHÁP NÂNG CAO CLDV NGÂN HÀNG BÁN
L TI EXIMBANK TP HCM
Gii thiu
4.1 nh hng phát trin ca Eximbank trong thi gian ti 80
4.1.1 nh hng phát trin chung ca Eximbank 80
4.1.2 nh hng phát trin dch v Ngân hàng bán l ca Eximbank 80
4.2 Kt qu chính và đóng góp ca nghiên cu 82
4.2.1 Kt qu nghiên cu 82
4.2.2 xut gii pháp 82
4.2.2.1 V thành phn Tin cy 82
4.2.2.1.1 Nâng cao cht lng Ngun nhân lc 83
4.2.2.1.2 n gin hóa quy trình th tc và phân b li công vic 85
4.2.2.2 V cht lng Phng tin hu hình 88
4.2.2.2.1 Hin đi hóa công ngh đi đôi vi phát trin ngân hàng đin t 88
4.2.2.2.2 Nâng cao cht lng tài liu h tr sn phm dch v ngân hàng 90
4.2.2.3 V mc đ Tip cn 90
4.2.2.3.1 Xây dng gi m ca linh hot 90
4.2.2.3.2 M rng mng li Eximbank 91
4.2.2.3.3 Xây dng c ch điu hành lãi sut và mc phí hp lý 93
4.2.2.4 Các gii pháp h tr 93
4.2.2.4.1 a dng hóa sn phm dch v và nâng cao cht lng NHBL 93
4.2.2.4.2 Qun tr ri ro 96
4.2.2.4.3 Khuyn khích bán chéo sn phm SSP 98
4.3 Hn ch ca nghiên cu và hng nghiên cu tip theo 99
KT LUN
DANH MC TÀI LIU THAM KHO
PH LC
TNG QUAN
1. S cn thit ca đ tài
Trong quá trình hi nhp kinh t toàn cu, s kin nc ta chính thc tr thành
thành viên th 150 ca T chc thng mi th gii (WTO) đã đánh du mt bc
ngot trong n lc hi nhp kinh t ca Vit Nam. Sau khi gia nhp WTO; nn kinh
t Vit Nam có nhiu c hi đc hc hi tip thu nhng bài hc kinh nghim quý
báu, tip cn đc nhiu c hi hp tác phát trin đ xây dng nên mt nn kinh t
phát trin mnh, vn minh và bn vng. Nhng cng có không ít khó khn th thách
mà các doanh nghip Vit Nam phi đi mt, bi vì sau khi gia nhp vào WTO trên
th trng s xut hin rt nhiu đi th mnh, có tim lc kinh t rt ln du nhp t
nc ngoài.
Trong bi cnh trên, th trng tài chính ngân hàng cng không phi là ngoi l. S
cnh tranh gia các ngân hàng thng mi càng tr nên quyt lit hn, do có s góp
mt ca các ngân hàng nc ngoài mi gia nhp vào Vit Nam, đc bit các ngân
hàng này li rt ln mnh, có ngun lc tài chính khng l, có b dày kinh nghim
ln, cng nh cht lng dch v và công ngh rt cao.
có th tip tc đng vng và phát trin tt, các ngân hàng thng mi Vit
Nam không còn cách nào khác ngoài vic đnh hng phát trin dch v ngân hàng
bán l. Vì Vit Nam là mt quc gia có nn kinh t đang tng trng liên tc, dân s
đông, trình đ dân trí không ngng đc nâng cao cùng vi chính sách khuyn
khích xây dng 1 nn kinh t không dùng tin mt ca chính ph là điu kin rt tt
đ đa vic phát trin dch v ngân hàng bán l tr thành xu th chung ca hu ht
các ngân hàng thng mi, trong đó có Eximbank Vit Nam.
Vic phát trin các dch v Ngân hàng bán l đc các Ngân hàng thng mi
Vit Nam chú ý đn khá mun màng so vi các quc gia khác trên th gii, mà
Ngân hàng TMCP Xut nhp khu Vit Nam (Eximbank) là 1 ví d đin hình. Vì
cách đây vài nm, Eximbank ni ting là mt ngân hàng bán buôn, khách hàng mà
Eximbank nhm ti là các t chc doanh nghip, các tp đoàn kinh t ln mnh. Th
nên, Eximbank đã b qua khá nhiu c hi kinh doanh nh l nhng vô cùng tim
nng này, sau khi hàng lot các tp đoàn kinh t ln phá sn đã nh hng rt ln,
gây tn tht nng n đn hot đng kinh doanh ca Eximbank. Ti thi đim đó,
cng có mt vài ngân hàng thng mi Vit Nam đã sm phát hin ra tim nng ca
vic phát trin dch v NHBL, đó là Ngân hàng TMCP Á Châu (ACB). Chính s
phát hin sm này, mà ACB đã thu hút hu ht các khách hàng cá nhân giàu tim
nng cùng nhiu doanh nghip va và nh. Cho đn ngày nay, ACB vn là mt ngân
hàng bán l thành công nht so vi các ngân hàng thng mi khác ti th trng
Vit Nam.
ây là bài hc nh đi đi vi các ngân hàng thng mi Vit Nam nói
chung, đi vi Eximbank VN nói riêng. Bi nu so v ngun lc tài chính thì cha
chc Eximbank thua ACB, nhng so v đng li chính sách phát trin đúng đn thì
Eximbank còn thua xa. sa sai, ngày nay Eximbank đã xác đnh phát trin dch
v Ngân hàng bán l là mt mc tiêu hàng đu trong hot đng phát trin ca mình.
Xut phát t nhng vn đ trên, tác gi đã quyt đnh chn đ tài: “ánh giá
cht lng dch v Ngân hàng bán l ti Eximbank TP HCM” làm đ tài tt
nghip ca mình.
2. Mc tiêu nghiên cu
-Kim đnh thang đo SERVPERF trong đo lng CLDV Ngân hàng bán l ti
th trng Vit Nam.
-Xác đnh các thành phn cht lng dch v Ngân hàng bán l và mc đ tác
đng ti s tha mãn ca khách hàng ti Eximbank TP HCM.
-ánh gi cht lng dch v Ngân hàng bán l và s tha mãn ca khách hàng
ti Eximbank TP HCM.
- xut mt s gii pháp nâng cao cht lng dch v Ngân hàng bán l ti
Eximbank TP HCM đ nâng cao s tha mãn ca khách hàng.
3. i tng và phm vi nghiên cu
-i tng nghiên cu:
+Cht lng các dch v Ngân hàng bán l ca Eximbank TP HCM.
+S tha mãn ca khách hàng đi vi dch v ngân hàng bán l ti Eximbank
TP HCM.
-Phm vi nghiên cu:
+Không gian: Eximbank TP HCM.
+Thi gian nghiên cu:
S liu th cp: T nm 2006 đn 2012.
S liu s cp: T đu tháng 05/2012 đn cui tháng 07/2012.
4. Phng pháp nghiên cu
-Ngun d liu: Là ngun d liu s cp thông qua vic phng vn khách hàng
vi mu là 150 khách hàng cá nhân.
-Quy trình nghiên cu: Nghiên cu s b & nghiên cu chính thc.
+Nghiên cu s b: Gm nghiên cu s b đnh tình & nghiên cu s b đnh
lng.
Nghiên cu s b đnh tính: Thc hin thông qua k thut tho lun nhóm
tp trung (gm 10 khách hàng ni b ca chính Eximbank, đc chia làm 2 nhóm,
mi nhóm 5 ngi), các nhóm tin hành tho lun, t đó có th điu chnh & b
sung thang đo cht lng dch v Ngân hàng bán l.
Nghiên cu s b đnh lng: Thc hin thông qua nghiên cu s b vi mu
thun tin có kích thc là 50 mu. Công c s dng đ kim đnh s b thang đo là h
s tin cy Cronbach alpha, h s anpha t 0.6 tr lên s đc chp nhn, nhng bin có
h s tng quan bin tng (item total correlation) nh hn 0.3 s b loi. (Nunnally &
Burnstein 1994
[28]
).
+Nghiên cu chính thc: Thc hin bng phng pháp nghiên cu đnh lng
thông qua vic gi bng câu hi phng vn trc tip và phng vn qua mail ca
khách hàng ti Eximbank TP HCM.
- S phiu gi đi: 240 phiu
- S phiu thu v: 167 phiu
- S phiu hp l: 150 phiu (c mu)
i tng kho sát: khách hàng cá nhân, doanh nghip va và nh ti Eximbank TP HCM.
D liu thu thp đc x lý bng phn mm SPSS 16
5. Ý ngha khoa hc và ý ngha thc tin ca đ tài nghiên cu
-Ý ngha khoa hc:
+H thng hóa các lý lun v các dch v Ngân hàng bán l ti các Ngân hàng
thng mi.
+óng góp thêm mt nghiên cu góp phm kim đnh thang đo SERVPERF
trong dch v ngân hàng bán l.
-Ý ngha thc tin: Phân tích đ thy rõ đc thc trng các dch v Ngân
hàng bán l ti các Ngân hàng thng mi Vit Nam nói chung, ti Eximbank Vit
Nam nói riêng. T đó đa ra các gii pháp phù hp giúp cho Eximbank Vit Nam
nâng cao đc kh nng cnh tranh ca mình cho thi gian sp ti.
6. Kt cu ca Lun vn
Gm 4 chng chính:
-Chng 1: C s lí lun v cht lng dch v ngân hàng bán l ti các ngân
hàng thng mi.
-Chng 2: Mô hình cht lng dch v ngân hàng bán l ti Eximbank TP
HCM.
-Chng 3: Kt qu nghiên cu v thc trng kinh doanh dch v ngân hàng bán
l ti Eximbank TP HCM
-Chng 4: Kt lun và gii pháp nâng cao cht lng dch v ngân hàng bán l
ti Eximbank TP HCM.
7. Tính mi ca đ tài
- im mi th nht, tác gi đã s dng thang đo SERVPERF vào trong quá trình
nghiên cu đánh giá cht lng dch v ngân hàng bán l ti Eximbank TP HCM.
-im mi th hai, mt s gii pháp mà tác gi đã đ xut trong chng 4 hoàn
toàn kh thi, rt phù hp và rt có ý ngha trong tình hình hin nay. ây cng là nhng
gii pháp hoàn toàn mi mà tác gi đã tn tâm nghiên cu, tác gi có th khng đnh
nhng gii pháp này trc nay cha tng có ai đ cp đn.
- 1 -
Chng 1
C S LÝ LUN
V CHT LNG DCH V NGÂN HÀNG BÁN L TI CÁC NGÂN
HÀNG THNG MI.
Gii thiu
phn tng quan, tác gi đã gii thiu s lc v đ tài nghiên cu: S cn thit
ca đ tài, mc tiêu, đi tng, phm vi và phng pháp nghiên cu. Trong chng
này, tác gi s tip tc h thng hóa các c s lý thuyt có liên quan ti đ tài nghiên
cu này, nh: (1) Khái nim dch v và dch v ngân hàng bán l, (2) cht lng dch
v, thang đo lng cht lng dch v và s tha mãn ca khách hàng đi vi dch v
đó.
1.1 Dch v và dch v ngân hàng bán l
1.1.1 Dch v và các đc đim ca dch v
Khái nim dch v
Dch v là mt khái nim ph bin đc hiu theo nhiu cách khác nhau. Sau đây là
mt s khái nim ph thông nht:
Dch v là nhng hành vi, quá trình, cách thc thc hin mt công vic nào đó nhm
to ra giá tr s dng cho khách hàng, làm tha mãn nhu cu và mong đi ca khách
hàng. (Zeithaml & Britner, 2000)
[37]
.
Dch v là kt qu to ra do các hot đng tip xúc gia ngi cung ng và khách
hàng vi các hot đng ni b ca ngi cung ng đ đáp ng nhu cu ca khách hàng.
(Qun lý cht lng và đm bo cht lng –thut ng và đnh ngha-TCVN 5814-
1994).
Các đc đim ca dch v
Tính vô hình: Hàng hóa có hình dáng, kích thc, màu sc và thm chí c mùi v
mà khách hàng có th t xem xét đánh giá nó trc khi quyt đnh mua hay không.
- 2 -
Ngc li vi hàng hóa, dch v mang tính vô hình làm cho các giác quan ca khách
hàng không th nhn bit trc khi mua, s dng dch v.
Tính không tách ri gia cung cp và tiêu dùng dch v: Khác vi sn phm là
phi tri qua các quá trình sn xut – ct tr - bán –tiêu dùng. Quá trình cung cp và
tiêu dùng dch v xy ra đng thi. Ngi cung cp và tiêu dùng dch v phi tip xúc
vi nhau đ tin hành cung cp và tiêu dùng dch v ti các đa đim và thi gian phù
hp cho c 2 bên.
Tính không đng đu v cht lng: Dch v không th cung cp hàng lot, tp
trung nh hàng hóa. Do vy nhà cung cp rt khó kim tra cht lng theo mt tiêu
chun thng nht. Mt khác, s cm nhn ca khách hàng v cht lng dch v li chu
tác đng mnh bi k nng, thái đ ca ngi cung cp dch v. Nhng sc khe, tâm
trng cng nh s nhit tình ca nhân viên phc v trong ngày cng có th khác nhau
ti nhng thi đim khác nhau, đc bit cht lng dch v luôn có s khác bit gia
các cá nhân cung cp dch v. Vì th, dch v có càng nhiu ngi phc v thì càng khó
đm bo tính đng nht v cht lng.
Tính không d tr đc: Dch v ch tn ti vào thi gian mà nó cung cp. Dch
v không th sn xut hàng lot đ ct vào kho d tr, ri sau đó khi th trng có nhu
cu thì mang đi bán.
Tính không chuyn đi s hu: Khi mua hàng hóa thì ngi mua có quyn s hu
đi vi hàng hóa, nhng đi vi dch v thì không có s chuyn đi quyn s hu gia
ngi bán và ngi mua. Khi mua dch v, khách hàng ch đc quyn s dng dch
v, đc hng li ích mà dch v mang li trong mt thi gian nht đnh mà thôi.
1.1.2 Dch v ngân hàng bán l
Khái nim ngân hàng bán l
Ngân hàng bán l là dch v cung ng sn phm, dch v ngân hàng ti các khách
hàng cá nhân, doanh nghip va và nh thông qua mng li các chi nhánh và h thng
các kênh phân phi ca ngân hàng.
- 3 -
Các loi hình dch v ngân hàng bán l ph bin hin nay
+ Tín dng bán l: là vic cp hn mc tín dng cho các đi tng khách hàng cá
nhân, các doanh nghip va và nh nh: Vay tiêu dùng, vay sn xut kinh doanh, vay
bt đng sn, vay cm c s tit kim và các giy t có giá khác, …
+ Huy đng vn bán l: Là hình thc huy đng vn t các đi tng khách hàng cá
nhân, doanh nghip va và nh. Ngoài các sn phm tin gi truyn thng, hin ti còn
có các sn phm huy đng vn bán l mi linh đng hn v lãi sut, v thi hn đc
rút và gi thêm.
+ Dch v thanh toán: gm có các dch v chuyn và nhn tin trong nc và nc
ngoài.
+ Dch v th: Gm có dch v th tín dng và dch v th ghi n (th ghi n ni đa và
th ghi n quc t).
+ Internet banking: (Call centre, mobile banking, phone banking, home banking,
internet banking, …) ây là dch v ngân hàng ti gia, phc v cho các khách hàng bn
rn không có thi gian đn các đim giao dch ca ngân hàng, phc v nhu cu truy vn
và chuyn khon t đng ca khách hàng ti nhà.
+ Nhóm các sn phm, dch v bán l khác.
Vai trò ca dch v ngân hàng bán l
i vi nn kinh t
- Góp phn hình thành nn kinh t không dùng tin mt,
- Huy đng các ngun lc trong nc, cng nh nc ngoài cho s phát trin ca nn
kinh t nc nhà.
i vi các ngân hàng thng mi
- Giúp phân tán ri ro do lng cu rt ln t phía đông đo dân c,
- Giúp cho các NHTM ci tin và nâng cao cht lng dch v ca mình.
i vi khách hàng
- Mang li s thun tin, an toàn và nhanh chóng,
- 4 -
- Tit kim đc các chi phí không đáng có,
- Mang li ngun thu nhp n đnh t tin gi, đng thi cung cp ngun vn kp thi
cho các đi tng có nhu cu v vn.
Các nhân t nh hng đn s phát trin dch v ngân hàng bán l
Hin nay, phát trin dch v NHBL là xu hng chung ca tt c các ngân NHTM.
Nhng đ đt đc điu đó phi ph thuc rt nhiu vào các nhân t khác nhau.
Sau đây là mt s nhân t c bn:
Ngun nhân lc: Con ngi là mt yu t quan trng nht nh hng đn s thành
công ca các dch v. Trong chin lc phát trin dch v NHBL ca các NHTM, chính
sách đa ra ch là đnh hng ban đu, con ngi thc hin mi là nhân t quyt đnh
kt qu ca chin lc. Chúng ta cng bit là các dch v NHBL v c bn là ging
nhau các NHTM, ch khác nhau cách thc phc v, mang sn phm dch v đn tay
khách hàng. Vì th, mt đi ng nhân viên gii, đy nhit huyt, có kh nng cung cp
dch v nhanh chóng, chính xác mi là điu bn tâm ln nht ca các cp lãnh đo.
Nng lc điu hành , qun tr ri ro: S phát trin nhanh chóng, li nhun cao bao
gi cng đi kèm vi mc đ ri ro tng thích. Vì th, đ va thu đc li nhun, mà
li hn ch đc ri ro thì phi ph thuc vào rt nhiu nng lc điu hành, kh nng
nhìn xa trông rng ca các cp lãnh đo trong chính sách qun lý và phòng chng ri
ro.
S đa dng và tin ích ca các dch v ngân hàng bán l : Khi mc sng không
ngng đc nâng cao, nhu cu ca khách hàng ngày càng đa dng và phc tp. duy
trì và phát trin lng khách hàng ca mình, các NHTM phi không ngng kho sát,
nghiên cu, nm bt kp thi các nhu cu mi phát sinh ca khách hàng. T đó ci bin
chúng thành các sn phm dch v tng ng đ kp thi phc v nhng nhu cu đó ca
khách hàng.
- 5 -
Cht lng công ngh thông tin: có th đa ra nhng sn phm dch v ngân
hàng đáp ng kp nhng thay đi v nhu cu ca khách hàng, buc các NHTM phi có
nn tng công ngh tân tin nht đ làm công c thc hin.
Mt đ mng li các chi nhánh & phòng giao dch : Vì đích hng ti là mang
đn s tin li cho khách hàng trong vic giao dch. phát trin dch v NHBL thì các
NHTM nên chú ý đn vic phát trin mng li ngân hàng rng khp và thun tin.
Các chính sách khách hàng: Chính sách khách hàng bao gm vic xác đnh đc
nhóm khách hàng riêng bit và chin lc chm sóc đi vi tng đi tng khách hàng
đó. Mt chính sách khách hàng hp lý s gi chân khách hàng trung thành bn lâu vi
ngân hàng.
Thng hiu và chin lc marketing : Hin nay, trên th trng ngày càng nhiu
NHTM mi ln lt m ra. Vì th ngành ngân hàng đang phi đi đu vi rt nhiu
nhng khó khn trong công cuc cnh tranh , tìm kim khách hàng. Mun tn ti và
phát trin, thng hiu ca ngân hàng là mt yu t rt quan trng trong công cuc
chinh chin trên thng trng. Vì th, các NHTM nên c gng xây dng cho mình
mt thng hiu có uy tín t nhng chin lc truyn thông, qung bá đn khách hàng,
đng thi ngày càng to lòng tin ca khách hàng đi vi cht lng dch v ti ngân
hàng ca mình.
1.2 Cht lng dch v, thang đo cht lng dch v & s tha mãn ca khách
hàng đi vi dch v dó
1.2.1 Cht lng dch v
Theo TCVN5814-1994 trên c s tiêu chun ISO 9000 thì cht lng là tp hp
các đc tính ca mt thc th (đi tng) to cho thc th đó có kh nng tha mãn
nhng yêu cu đã nêu ra hoc tim n. Nh vy, kh nng tha mãn nhu cu là ch tiêu
c bn nht đ đánh giá cht lng dch v.
Theo Parasuraman & ctg (1985, 1988)
[29][30]
thì cht lng dch v là khong cách gia
s mong đi ca khách hàng và nhn thc ca h khi đã s dng qua dch v đó.
- 6 -
1.2.2 Các mô hình đo lng cht lng dch v
đánh giá cht lng mt dch v là mt vic làm không h d.
Trong quá kh, đã có nhiu nhà nghiên cu đã c gng đo lng cht lng dch v,
nh:
Lehtinen & Lehtinen (1982)
[25]
cho là cht lng dch v phi đc đánh giá trên 2
khía cnh sau:
+ Quá trình cung cp dch v.
+ Kt qu ca dch v.
Gronroos (1984)
[16]
thì cho rng cht lng dch v đc đánh giá trên 2 lnh vc
cht lng dch v sau:
+ Cht lng k thut liên quan đn nhng gì đc phc v.
+ Cht lng chc nng nói lên chúng đc phc v nh th nào?
Parasuraman & ctg (1985)
[29]
đa ra mô hình 5 khong cách và 5 thành phn cht
lng dch v, gi tt là SERVQUAL.
Trong các mô hình cht lng dch v trên, có l mô hình ph bin nht là mô hình
SERVQUAL. Nghiên cu tp trung vào mô hình này và mt s mô hình đc điu
chnh t nó.
1.2.2.1 Mô hình SERVQUAL
Mô hình 5 khong cách cht lng dch v
Parasuraman & ctg (1985, 1988)
[29][30]
là ngi tiên phong trong nghiên cu CLDV
trong ngành tip th mt cách c th và chi tit nht. Ông đã đa ra mô hình 5 khong
cách cht lng dch v (Hình 1.1).
Khong cách 1: Xut hin khi có s khác bit gia k vng ca khách hàng v CLDV
và nhà qun tr dch v cm nhn v k vng này ca khách hàng nh th nào. im c
bn ca s khác bit này là do công ty dch v không hiu bit đc ht nhng đc
đim to nên cht lng ca dch v mình cng nh cách thc chuyn giao chúng cho
khách hàng đ tha mãn nhu cu ca h. Tóm li, khong cách 1 là s khác bit gia
- 7 -
k vng ca khách hàng v CLDV và nhà qun tr cm nhn v k vng đó ca khách
hàng.
Khong cách 2: Xut hin khi công ty dch v gp khó khn trong vic chuyn đi
nhn thc ca mình v k vng ca khách hàng thành nhng đc tính cht lng ca
dch v. Trong nhiu trng hp, công ty có th nhn thc đc k vng ca khách
hàng nhng không phi công ty luôn có th chuyn đi k vng này thành nhng tiêu
chí c th v cht lng và chuyn giao chúng theo đúng k vng cho khách hàng.
Nguyên nhân chính ca vn đ này là kh nng chuyên môn ca đi ng nhân viên dch
v cng nh dao đng quá nhiu ca cu v dch v. Có nhng lúc cu v dch v quá
cao làm cho công ty không th đáp ng kp. Tóm li, khong cách 2 chính là s khác
bit gia nhn thc ca nhà qun tr v dch v và các đc tính ca dch v đc cung
cp.
Khong cách 3: Xut hin khi nhân viên dch v không chuyn giao dch v cho khách
hàng theo nhng tiêu chí đã xác đnh. Trong dch v, các nhân viên có liên h trc tip
vi khách hàng đóng vai trò rt quan trng trong quá trình to ra cht lng. Tuy nhiên,
không phi lúc nào tt c các nhân viên đu có th hoàn thành nhim v theo đúng nh
nhng tiêu chí đã đ ra. Tóm li, khong cách 3 là s khác bit gia đc tính ca dch
v và dch v đc chuyn giao.
Khong cách 4: Phng tin qung cáo và thông tin cng tác đng vào k vng ca
khách hàng v CLDV. Nhng ha hn trong các chng trình qung cáo khuyn mi có
th làm gia tng k vng ca khách hàng nhng cng s làm gim cht lng mà khách
hàng cm nhn đc khi chúng không đc thc hin theo đúng nhng gì đã ha hn.
Tóm li, khong cách 4 là s khác bit gia dch v đc chuyn giao và thông tin bên
ngoài.
Khong cách 5: Xut hin khi có s khác bit gia cht lng k vng bi khách hàng
và cht lng h cm nhn đc. Cht lng dch v ph thuc vào khong cách th 5
này. Mt khi khách hàng nhn thy không có s khác bit gia cht lng h k vng
và cht lng h cm nhn đc khi tiêu dùng mt dch v thì cht lng ca dch v
- 8 -
đc xem là hoàn ho. Tóm li, khong cách 5 là s khác bit gia s mong đi ca
khách hàng và nhn thc ca khách hàng v dch v đã đc chuyn giao.
Parasuraman & ctg (1985)
[29]
cho rng cht lng dch v là hàm s ca khong
cách th 5. Khong cách th 5 ph thuc vào các khong cách trc đó, chính là các
khong cách 1, 2, 3 và 4. Vì th, đ rút ngn khong cách th 5 (làm tng cht lng
dch v), nhà qun tr dch v phi n lc rút ngn các khong cách này.
Hình 1.1: Mô hình 5 khong cách cht lng dch v (5 khác bit)
Ngun: Parasuraman & ctg (1985)
Nhn thc ca ngân
hàng v k vng ca
khách hàng
Kho
ng cách 2
Thông tin đn
khách hàng
Dch v k vng
Dch v cm nhn
Dch v chuyn giao
Quy đi cm nhn ca
ngân hàng thành tiêu
chí
Kho
ng
cách 1
KHÁCH HÀNG
NHÀ TIP TH
Kho
ng cách 5
Kho
ng cách
3
Kho
ng
cách 4
- 9 -
Mô hình cht lng dch v đc biu din nh sau:
CLDV = F(KC_5 = f( KC_1, KC_2, KC_3, KC_4))
Trong đó:
+ CLDV: Cht lng dch v
+ KC_1, 2, 3, 4, 5: Các khong cách cht lng 1, 2, 3, 4 và 5.
1.2.2.2 Thành phn cht lng dch v
Gm 5 thành phn sau:
1. Tin cy (Reliability): Th hin qua kh nng thc hin dch v phù hp và đúng thi
hn ngay ln đu tiên.
2. áp ng (Responsiveness): Th hin qua s mong mun & sn sàng ca nhân viên
phc v cung cp dch v kp thi cho khách hàng.
3. Nng lc phc v (Assurance): Th hin qua trình đ chuyên môn & cung cách
phc v lch s, nim n vi khách hàng.
4. ng cm (Empathy): Th hin s quan tâm chm sóc đn tng cá nhân khách hàng.
5. Phng tin hu hình (Tangibles): Th hin qua ngoi hình, trang phc ca nhân
viên phc v, các trang thit b phc v cho dch v.
1.2.2.2.1 Thang đo SERVQUAL
Parasuraman & ctg (1988)
[30]
đã xây dng và kim đnh thang đo 5 thành phn
CLDV, gi là thang đo SERVQUAL, bao gm 21 bin, s dng thang đo Likert 5 đim
hoc 7 đim. (Xem Ph lc 3)
Nhn xét v SERVQUAL
Mô hình 5 thành phn cht lng dch v và thang đo SERVQUAL bao ph khá
hoàn chnh mi vn đ đc trng cho cht lng ca mt dch v. Parasuraman khng
đnh rng SERVQUAL là thang đo hoàn chnh v cht lng dch v, đt giá tr và đ
tin cy, có th ng dng cho mi hot đng dch v khác nhau. Tuy nhiên, vì mi ngành
dch v mang tng đc thù riêng, nên có rt nhiu nhà nghiên cu đã hoài nghi và tin
hành kim đnh mô hình này ti nhiu lnh vc dch v và th trng khác nhau. in
- 10 -
hình là Cronin & Taylor (1992)
[19]
vi dch v git khô, , Lassar & ctg (2000)
[24]
vi
dch v ngân hàng, Nguyn ình Th & ctg (2003)
[8]
vi dch v vui chi gii trí ngoài
tri, …
Tuy nhiên, kt qu kim đnh cho thy CLDV không thng nht vi nhau tng
ngành dch v ti tng th trng khác nhau. Vì vy, cn phi có nhng nghiên cu k
tip đ mô hình hóa CLDV trong tng ngành ngh ti tng th trng c th.
Chính Parasuraman & ctg (1988)
[30]
cng cho rng mt trong nhng hn ch cho
vic phát trin thang đo CLDV là do mc tiêu mun có 1 thang đo chính xác mà trong
đó các bin quan sát đu có ý ngha đi vi tt c s đa dng ca công ty dch v. Trong
quá trình thit k thang đo, các tác gi này ch gi li nhng câu đo nào ph bin nht
đi vi tt c các dch v trong nghiên cu.
1.2.2.2.2 Thang đo SERVPERF
Parasuraman & ctg (1985)
[29]
xây dng thang đo SERVQUAL đ kho sát nhng
đánh giá ca khách hàng đi vi dch v s dng, da trên 2 phng din:
1. K vng ca khách hàng v mt dch v lý tng vi thang đo Likert 5 hoc 7
đim.
2. Cm nhn, đánh giá ca khách hàng đi vi mt dch v c th đc cung cp
trong thc t vi thang đo Likert 5 hoc 7 đim.
Nhng đã có nhiu quan đim cho rng thang đo SERVQUAL khá rc ri, d làm
cho ngi đánh giá nhm ln gia 2 phng din đánh giá. Chính vì th, Cronin &
Tailor (1992)
[19]
đã điu chnh thang đo SERVQUAL thành thang đo SERVPERF.
Thang đo này vn gi nguyên 5 thành phn bin quan sát ca SERVQUAL, nhng b
đi phng din k vng, ch gi phng din cm nhn thc t ca khách hàng. (Xem
Ph lc 3)