B GIÁO DCăVĨăĨOăTO
TRNGăI HC KINH T THÀNH PH H CHÍ MINH
NGUYNăQUANGăHNG
XÂY DNG CHINăLC KINH DOANH CA
NGÂN HÀNG TMCP BUăIN LIÊN VIT
NăNMă2025
LUNăVNăTHC S KINH T
TP. H Chí Minh ậ Nmă2011
B GIÁO DCăVĨăÀO TO
TRNGăI HC KINH T THÀNH PH H CHÍ MINH
NGUYNăQUANGăHNG
XÂY DNG CHINăLC KINH DOANH CA
NGÂNăHĨNGăTMCPăBUăIN LIÊN VIT
NăNMă2025
Chuyên ngành: Qun tr kinh doanh
Mã s: 60.34.05.01
LUNăVNăTHCăS KINH T
NGIăHNG DN KHOA HC: PGS.TS.ăVăCỌNGăTUN
TP. H Chí Minh ậ Nmă2011
MC LC
Mc lc Trang
Li cm n
Li cam đoan
Danh mc các ch vit tt
Danh mc bng, hình
Danh mc ph lc
M đu 1
CHNGă1:ăCăS LÝ LUN V CHINăLC KINH DOANH 3
1.1. Khái nim chinălc kinh doanh ca doanh nghip. 3
1.1.1 nh ngha v chin lc kinh doanh 3
1.1.2 Vai trò ca chin lc kinh doanh 4
1.2. Phân loi chinălc kinh doanh 4
1.2.1 Các cp chin lc 4
1.2.2 Phân loi chin lc kinh doanh 5
1.2.2.1 Nhóm chin lc kt hp 5
1.2.2.2 Nhóm chin lc chuyên sâu 6
1.2.2.3 Nhóm chin lc m rng hot đng 6
1.2.2.4 Nhóm chin lc khác 6
1.3 Quy trình và công c xây dng chinălc kinh doanh ca doanh nghip. 7
1.3.1 Bcă1:ăXácăđnh s mng ca doanh nghip 7
1.3.2 Bcă2:ăXácăđnh mc tiêu kinh doanh 8
1.3.3 Bc 3: Phơnătíchămôiătrng kinh doanh 9
1.3.3.1 Phơnătíchămôiătrng bên ngoài ậ Ma trn hình nh cnh tranh - Ma
trn EFE 9
Nghiên cu môi trng v mô 9
Nghiên cu môi trng vi mô 12
Các công c, phng pháp đ nghiên cu môi trng bên ngoài 17
1.3.3.2 Phơnătíchămôiătrng bên trong ậ Ma trn IFE 20
Ni dung nghiên cu môi trng bên trong theo chui giá tr ca Michael Porter
20
Phng pháp vƠ công c đ nghiên cu môi trng bên trong 21
1.3.4 Bcă4:ăXácăđnh các chinălc kinh doanh ậ Ma trn SWOT 24
1.3.5 Bc 5: La chn chinălc kinh doanh ậ Ma trn QSPM 28
1.3.6 Bc 6: Gii pháp thc hin chinălc kinh doanh 31
CHNGă2:ăPHÂNăTệCHăTHC TRNGăMỌIăTRNG KINH DOANH CA
NGÂNăHĨNGăBUăIN LIÊN VIT 33
2.1. Gii thiu tng quan v NgơnăhƠngăTMCPăBuăđin Liên Vit 33
2.1.1. Lch s hình thành và phát trin 33
2.1.2. Mc tiêu, s mnh và tm nhìn 34
2.1.3. C cu t chc 34
2.1.4. Gii thiu v mng li Ngơn hƠng Bu đin Liên Vit 36
2.1.5. Kt qu hot đng kinh doanh 36
2.2. Phơnătíchămôiătrng bên ngoài caăNgơnăhƠngăBuăđin Liên Vit 38
2.2.1. Môi trng v mô 38
2.2.1.1. Các yu t kinh t 38
2.2.1.2. Các yu t chính ph và chính tr 43
2.2.1.3. Các yu t xã hi 45
2.2.1.4. Các yu t t nhiên 47
2.2.1.5. Các yu t công ngh và k thut 48
2.2.2. Môi trng vi mô 48
2.2.2.1 i th cnh tranh – Ma trn hình nh cnh tranh 48
2.2.2.2 Khách hàng 51
2.2.2.3 Nhng nhà cung cp 53
2.2.2.4 i th tim n 54
2.2.2.5 Sn phm thay th 55
2.2.3. Ma trn đánh giá các yu t bên ngoài (EFE) 55
2.3. Phân tíchămôiătrng bên trong caăNgơnăhƠngăBuăđin Liên Vit 56
2.3.1. T chc 56
2.3.2. Ngun nhân lc 57
2.3.3. Công ngh - Thit b 59
2.3.4. Hot đng Marketing 60
2.3.5. Hot đng huy đng vn 61
2.3.6. Hot đng kinh doanh 62
2.3.7. Hot đng nghiên cu và phát trin 63
2.3.8. H thng thông tin 64
2.3.9. Nng lc cnh tranh (nng lc lõi) 64
2.3.10. Ma trn đánh giá ni b (IFE) 65
CHNGă3:ăXÂYăDNG CHINăLC KINH DOANH CA NGÂN HÀNG
BUăIN LIÊN VITăNăNMă2025 67
3.1 Cácăcnăc xây dng chin lc: 67
3.1.1 D báo chung v kinh t, xã hi Vit Nam 67
3.1.2 D báo v tình hình ca ngành ngân hàng 70
3.1.3 D báo tng trng vƠ c cu sn phm dch v ca Ngơn hƠng Bu đin
Liên Vit 71
3.2 Xây dng chinălcăkinhădoanhăchoăNgơnăhƠngăBuăđin Liên Vit tiănmă
2025 72
3.2.1 Mc tiêu kinh doanh ca Ngơn hƠng Bu đin Liên Vit đn nm 2025 72
3.2.2 xut chin lc thông qua phân tích ma trn SWOT 72
3.3 La chn chinălc thông qua ma trn QSPM 75
3.4 Tính kh thi và l trình thc hin chin lc 79
3.5 Mt s gii pháp nhm thc hin chinălc 80
3.5.1 Gii pháp 1: Hoàn thin c cu t chc, qun lỦ vƠ điu hành 80
3.5.2 Gii pháp 2: Nơng cao nng lc tài chính 81
3.5.3 Gii pháp 3: Phát trin ngun nhân lc 83
3.5.4 Gii pháp 4: Phát trin thng hiu 84
3.5.5 Gii pháp 5: Phát trin sn phm, dch v 86
3.5.6 Gii pháp 6: Phát trin công ngh hin đi 87
3.5.7 Gii pháp 7: Xây dng c ch lãi sut linh hot 88
KT LUN 89
TÀI LIU THAM KHO 90
PH LC
LI CMăN
Tôi xin chân thành cm n Ban giám hiu Trng i hc Kinh t TP. HCM đƣ
to điu kin thun li cho tôi trong sut quá trình hc tp và nghiên cu.
Tôi chân thành cm n các Thy Cô trong Khoa sau đi hc đƣ tham gia ging
dy và truyn đt các kin thc quý báu cho tôi trong sut quá trình hc cao hc
thi gian qua.
c bit, tôi xin gi li cm n chơn thƠnh ti PGS.TS. V Công Tun đƣ tn
tình hng dn, truyn đt các kin thc quý báu giúp tôi hoàn thành lun vn nƠy.
VƠ tôi cng xin cm n tt c các anh ch Ngơn hƠng TMCP Bu đin Liên
Vit, Ngân hàng TMCP Á Châu, Ngân hàng TMCP Xut nhp khu Vit Nam, gia
đình vƠ bn bè đƣ giúp đ tôi trong thi gian qua.
Xin trân trng cm n.
Tác gi: Nguyn Quang Hng
Lp: Qun tr kinh doanh K17
LIăCAMăOAN
Tôi xin cam đoan lun vn “Xây dng chin lc kinh doanh ca Ngân hàng
TMCP Bu đin Liên Vit đn nm 2025” lƠ công trình nghiên cu ca bn thân,
đc đúc kt t quá trình hc tp và nghiên cu thc tin trong thi gian qua, di
s hng dn khoa hc ca PGS.TS. V Công Tun.
Tác gi: Nguyn Quang Hng
Lp: Qun tr kinh doanh K17
DANH MC CÁC T VIT TT
BCTC – Báo cáo tài chính
HC – i hi đng c đông
GDP – Tng sn phm quc ni
GNP – Tng sn lng quc gia
LienVietPostBank – Ngân hàng TMCP Bu đin Liên Vit
NH – Ngân hàng
NHNN – Ngơn hƠng NhƠ nc
NHTM – Ngơn hƠng thng mi
NHTMCP – Ngơn hƠng thng mi c phn
NHTMQD – Ngơn hƠng thng mi quc doanh
TCTD – T chc tín dng
TMCP – Thng mi c phn
G – Giám đc
PGD – Phó Giám đc
DANH MC BNG, HÌNH
DANH MC BNG Trang
Bng 1.1: Ma trn EFE 19
Bng 1.2: Ma trn hình nh cnh tranh 20
Bng 1.3: Ma trn IFE 23
Bng 1.4: Ma trn SWOT 26
Bng 1.5: Ma trn QSPM 30
Bng 2.1: Kt qu hot đng kinh doanh nm 2008, 2009, 2010 37
Bng 2.2: Tình hình kinh t Vit Nam qua các nm 38
Bng 2.3: C cu tài sn, kt qu kinh doanh ca các ngân hàng niêm yt và LPB49
Bng 2.4: Ma trn hình nh cnh tranh 50
Bng 2.5: Ma trn EFE 55
Bng 2.6: C cu trình đ lao đng ti LienVietPostBank đn 30/11/2011 58
Bng 2.7: Bng kt qu kinh doanh qua các thi k 62
Bng 2.8: Ma trn IFE 65
Bng 3.1: Ma trn SWOT 72
Bng 3.2: Ma trn QSPM – Nhóm SO 75
Bng 3.3: Ma trn QSPM – Nhóm ST 76
Bng 3.4: Ma trn QSPM – Nhóm WT 77
Bng 3.5: Các chin lc đc chn và gii pháp tng ng 77
DANH MC HÌNH
Hình 1.1: Mô hình chin lc kinh doanh 8
Hình 1.2: Ma trn BCG 27
Hình 2.1: C cu t chc ca Ngơn hƠng Bu đin Liên Vit 35
Hình 2.2: Tng trng GDP theo quý 39
Hình 2.3: Tng trng GDP và các khu vc kinh t giai đon 2000-2010 39
Hình 2.4: Sn xut công nghip giai đon 2000-2010 40
Hình 2.5: Tng trng GDP, M2 và tín dng 41
Hình 2.6: Kim ngch xut nhp khu giai đon 2000-2010 42
Hình 2.7: u t trc tip nc ngoài (FDI) 42
Hình 2.8: Biu đ c cu dân s Vit Nam phân theo thành th, nông thôn 45
Hình 2.9: Biu đ mc thu nhp bình quân ca 1 nhân khu trong 1 tháng 47
Hình 2.10: S lng NH ti VN và NH có vn điu l t 5.000 t đng tr lên 49
Hình 2.11: Biu đ th phn huy đng vn và cho vay 51
Hình 2.12: Các yu t khin khách hàng giao dch tin gi vi ngân hàng 52
Hình 2.13: Các yu t khin khách hàng giao dch vay vn vi ngân hàng 50
Hình 3.1: Biu đ tng trng mt s ngành kinh t 67
DANH MC PH LC
Ph lc Trang
Ph lc 1: Bng nghiên cu nh hng ca các yu t môi trng ti hot đng
ngân hàng 88
Ph lc 2: Bng nghiên cu nh hng ca các yu t môi trng ti chin lc
kinh doanh 90
Ph lc 3: Danh sách các chuyên gia 95
1
M U
1. Lý do chnăđ tài
T nm 2007 đn nay, th trng tài chính toàn cu ri vƠo khng hong
nghiêm trng vƠ đƣ chng kin s sp đ ca hàng lot các ngân hàng vào loi ln,
lơu đi trên th gii. Kéo theo đó lƠ tình trng suy thoái kéo dài ca hu ht các nn
kinh t và cuc sng khó khn ca ngi dân trên toàn th gii. Nn kinh t Vit
Nam nói chung và h thng ngân hàng nói riêng không phi là ngoi l vi th gii
khi nhiu ngơn hƠng đƣ ri vƠo tình trng mt thanh khon kéo dƠi, đng trên b
vc ca s đ v.
T nm 2011, các ngơn hƠng nc ngoƠi đc đi x nh ngơn hƠng trong
nc, do đó áp lc cnh tranh đi vi các ngân hàng ngày càng ln. tng kh
nng cnh tranh, Ngơn hƠng NhƠ nc đƣ có đ án và l trình tái c cu h thng t
chc tín dng giai đon 2011-2015 đc Chính ph phê duyt.
Trong môi trng kinh doanh nhiu khó khn, áp lc cnh tranh, tái c cu h
thng t chc tín dng ngày càng cao nh vy thì vic đnh hình, xây dng chin
lc kinh doanh và trin khai các chin lc phù hp là yêu cu cp thit ca các
ngân hàng. Vì th, đ tƠi: “Xơy dng chin lc kinh doanh ca Ngân hàng TMCP
Bu đin Liên Vit đn nm 2025” đc tác gi thc hin vi mong mun xây
dng các chin lc và bin pháp thc hin chin lc kinh doanh t kt qu
nghiên cu các yu t môi trng nh hng đn hot đng kinh doanh ca Ngân
hàng nhm hng ti mc tiêu phát trin Ngân hàng bn vng, hiu qu.
2. Mcăđíchănghiênăcu
Lun vn đc tác gi la chn nghiên cu vi các mc đích chính nh sau:
- Nghiên cu nh hng ca các yu t bên ngoƠi, bên trong đn hot đng kinh
doanh ca Ngơn hƠng Bu đin Liên Vit;
2
- Xây dng chin lc kinh doanh ca Ngơn hƠng Bu đin Liên Vit đn nm
2025 nhm giúp Ngân hàng phát trin nhanh, bn vng phù hp mc tiêu đƣ đ ra.
- ra các gii pháp thc hin chin lc kinh doanh đƣ đc la chn.
3. iătng và phm vi nghiên cu
- i tng nghiên cu ca Lun vn lƠ các yu t môi trng (môi trng bên
ngoƠi vƠ môi trng ni b) nh hng đn kt qu kinh doanh ca Ngơn hƠng Bu
đin Liên Vit.
- Phm vi nghiên cu ca Lun vn lƠ ngƠnh tƠi chính ngơn hƠng, các yu t liên
quan đn ngành tài chính ngân hàng và các h s tƠi liu, báo cáo ni b, báo cáo
tài chính ca Ngơn hƠng Bu đin Liên Vit.
4. Phngăphápănghiênăcu
- Thu thp s liu: Các báo cáo ca Ngơn hƠng Bu đin Liên Vit, NHNN,…
- Phng pháp thng kê, din gii, phân tích, tng hp;
- Phng pháp ly ý kin chuyên gia: Tham kho ý kin các chuyên gia (t cp
Phó phòng Hi s/Chi nhánh đn Trng Ban Kim soát) thuc Ngơn hƠng Bu
in Liên Vit, (t cp Phó phòng đn Giám đc Chi nhánh) Ngân hàng TMCP Á
Châu, Ngân hàng TMCP Xut nhp khu Vit Nam;
5. Kt cu ca lunăvn
Lun vn gm 3 chng:
- Chng I: C s lý lun v chin lc kinh doanh
- Chng II: Phân tích thc trng môi trng kinh doanh ca Ngơn hƠng Bu
đin Liên Vit
- Chng III: Xây dng chin lc kinh doanh ca Ngơn hƠng Bu đin Liên
Vit đn nm 2025.
3
CHNG 1:ăCăSăLụăLUNăVăCHINăLCăKINHăDOANH
1.1. Kháiănimăchinălcăkinhădoanhăcaădoanhănghip.
1.1.1 nhănghaăvăchinălcăkinhădoanh
Có rt nhiu khái nim chin lc khác nhau, di đơy xin gii thiu mt s
khái nim đin hình:
- Theo trng phái ca Trng kinh doanh Harvard, trong tác phm “chính sách
kinh doanh: bài hc và tình hung” (1965) vi phn vit chính ca Andrews, thì
chin lc là h thng các mc tiêu, mc đích đc tuyên b di dng xác đnh
ngành/lnh vc hot đng kinh doanh mà công ty mun tham gia, quy mô, v trí mà
công ty mun đt đc vƠ các chính sách cn bn, các k hoch đ thc hin mc
tiêu đƣ đnh.[11]
- Michael E. Porter đnh ngha v chin lc nh sau: [11]
1. Chin lc là s sáng to ra v th có giá tr vƠ đc đáo bao gm các hot
đng khác bit. Ct lõi ca thit lp v trí chin lc là vic la chn các hot đng
khác vi đi th cnh tranh (cng có th là hot đng khác bit hoc cách thc hin
nhng hot đng khác bit).
2. Chin lc là s la chn, đánh đi trong cnh tranh. im ct lõi là chn
nhng gì cn thc hin và nhng gì không cn thc hin.
3. Chin lc là vic to ra cho phù hp gia tt c các hot đng ca công ty.
S thành công ca chin lc ph thuc vào vic thc hin tt các hot đng và s
hi nhp, hp nht ca chúng (M.E. Porter, What is Stratery, Harvard Business
review, Nov-Dec, 1996). Theo Michael Porter, chin lc là s to ra v th đc
đáo vƠ có giá tr bao gm s khác bit hóa (diffrentiation), s la chn mang tính
đánh đi nhm tp trung các ngun lc (focus) đ t đó to ra u th cho t chc.
4
nh ngha v kinh doanh: theo Lut doanh nghip nm 2005 khng đnh “Kinh
doanh là vic thc hin liên tc mt, mt s hoc tt c các công đon ca quá trình
đu t, t sn xut đn tiêu th sn phm hoc cung ng dch v trên th trng
nhm mc đích sinh li”. [4]
T nhng nghiên cu nêu trên, có th khái quát v chin lc kinh doanh nh
sau: chin lc kinh doanh là tp hp các mc tiêu c bn dài hn, đc xác đnh
phù hp vi tm nhìn, s mng ca doanh nghip và các cách thc, phng tin đ
đt đc nhng mc tiêu đó mt cách tt nht, sao cho phát huy đc nhng đim
mnh, khc phc nhng đim yu ca doanh nghip, đón nhn đc các c hi, né
tránh hoc gim thiu nhng thit hi do nhng nguy c t môi trng bên ngoài.
1.1.2 Vaiătròăcaăchinălcăkinhădoanh
- Chin lc kinh doanh giúp các doanh nghip thy rõ mc đích vƠ hng đi
ca mình. Nó khin nhà qun tr phi xem xét vƠ xác đnh xem doanh nghip đi
theo hng nƠo vƠ khi nƠo thì đt ti v trí nht đnh.
- Môi trng kinh doanh mà các doanh nghip gp phi luôn bin đi. Nhng
bin đi nhanh thng to ra nhng c hi vƠ nguy c bt ng. Dùng qun tr chin
lc giúp nhà qun tr nhm vƠo các c hi và né tránh nguy c trong tng lai.
- Chin lc kinh doanh giúp nhà qun tr hng quyt đnh ca mình ti trng
tâm là vn đ môi trng kinh doanh, giúp các doanh nghip chun b tt hn đ
đi phó vi nhng thay đi trong môi trng và làm ch đc din bin tình hình.
- Vn dng chin lc kinh doanh và qun tr chin lc s giúp doanh nghip
gim bt ri ro gp phi các vn đ trm trng vƠ tng kh nng ca ngân hàng
trong vic tranh th các c hi trong môi trng kinh doanh khi chúng xut hin.
1.2. Phân loiăchinălc kinh doanh
1.2.1 Cácăcpăchinălc
Ngi ta thng phân h thng chin lc trong mt công ty thành 4 cp:
5
- Chin lc cp công ty: Chin lc nƠy thng hng ti các mc tiêu c bn
dài hn trong phm vi ca c công ty. cp này, chin lc phi tr li đc câu
hi: các hot đng nào có th giúp công ty đt kh nng sinh li cc đi, giúp công
ty tn ti và phát trin?
- Chin lc cp kinh doanh: Chin lc nƠy liên quan đn cách thc cnh tranh
thành công trên th trng c th. Chin lc cp kinh doanh bao gm cách thc
cnh tranh mà t chc la chn, cách thc t chc, đnh v trên th trng đ đt
đc li th cnh tranh và các chin lc đnh v khác nhau có th s dng trong
bi cnh c th ca mi ngành.
- Chin lc cp chc nng: Là chin lc ca các b phn chc nng
(marketing, dch v khách hàng, ngun nhân lc…). Chin lc này giúp hoàn
thin, nâng cao hiu qu hot đng trong phm vi công ty, do đó giúp các chin
lc cp công ty, chin lc cp kinh doanh thc hin mt cách hu hiu.
- Chin lc toàn cu: Chin lc này ch đc đ cp đn nu công ty có hot
đng kinh doanh vt ra ngoài biên gii quc gia ca mình. Chin lc toàn cu là
chin lc mà công ty s dng đ xâm nhp, m rng th trng toàn cu và cnh
tranh hiu qu vi các đi th cnh tranh.
1.2.2 Phân loiăchinălcăkinhădoanh
Có rt nhiu loi chin lc vi nhiu tên gi khác nhau, sau đơy xin gii thiu
14 loi chin lc kinh doanh c bn theo quan đim ca Fred R. David. 14 chin
lc nƠy đc phân thành 4 nhóm:
1.2.2.1 Nhómăchinălcăktăhp
- Chin lc kt hp v phía trc: Là chin lc liên quan đn vic tng quyn
s hu hoc s kim soát đi vi các công ty mua hàng, nhà phân phi…
- Chin lc kt hp v phía sau: Là chin lc liên quan đn vic tng quyn s
hu hoc kim soát đi vi nhà cung cp.
6
- Chin lc kt hp chiu ngang: Là loi chin lc nhm tng quyn s hu
hoc kim soát ca công ty đi vi các đi th cnh tranh.
1.2.2.2 Nhómăchinălcăchuyênăsơu
- Chin lc thâm nhp th trng: Là chin lc nhm lƠm tng th phn cho
các sn phm/dch v hin có ti th trng hin hu bng nhng n lc tip th ln
hn.
- Chin lc phát trin th trng: Là chin lc liên quan đn vic đa nhng
sn phm hoc dch v hin có vào khu vc đa lý mi.
- Chin lc phát trin sn phm: Là loi chin lc nhm tng doanh thu bng
vic ci tin hoc sa đi sn phm/dch v hin ti.
1.2.2.3 Nhómăchinălcămărngăhotăđng
- a dng hóa hot đng đng tâm: Là chin lc tng doanh thu bng cách thêm
vào các sn phm, dch v mi có liên quan đn sn phm và dch v hin có đ
cung cp cho khách hàng hin ti.
- a dng hóa hot đng theo chiu ngang: Là chin lc tng doanh thu bng
cách thêm vào sn phm, dch v mi không có liên quan đn sn phm và dch v
hin có đ cung cp cho khách hàng hin ti.
- a dng hóa hot đng kiu kt ni: Là chin lc tng doanh thu bng cách
thêm vào các sn phm, dch v mi không có liên quan đn sn phm và dch v
hin có đ cung cp cho khách hàng mi.
1.2.2.4 Nhómăchinălcăkhác
- Chin lc liên doanh: Là chin lc ph bin thng đc s dng khi hai
hay nhiu công ty thành lp nên mt công ty th ba (đc lp vi các công ty m)
nhm mc đích khai thác mt c hi nƠo đó.
7
- Chin lc thu hp bt hot đng: Là chin lc liên quan đn vic xem xét
hay t chc li/cng c hot đng thông qua vic ct gim chi phí và tài sn nhm
tp trung phát huy th mnh đc bit/ngƠnh (lnh vc) mi nhn ca công ty.
- Chin lc ct b bt hot đng: Là chin lc bán đi mt b phn hoc mt
chi nhánh/mt phn công ty hot đng không có lãi hoc đòi hi quá nhiu vn
hoc không phù hp vi các hot đng chung ca công ty đ tng vn cho các hot
đng khác.
- Chin lc thanh lý: Là chin lc bán đi tt c tài sn ca công ty tng phn
mt vi giá tr thc ca chúng. Chin lc này áp dng khi Công ty chp nhn tht
bi, ngng hot đng.
- Chin lc hn hp: trong thc t có nhiu công ty không áp dng đc lp tng
chin lc mƠ theo đui hai hay nhiu chin lc cùng lúc, la chn nƠy đc gi
là chin lc hn hp.
1.3 Quy trìnhăvƠăcôngăcăxơyădngăchinălcăkinhădoanhăcaădoanhănghip.
Quy trình xây dng chin lc kinh doanh gm 6 bc (Hình 1.1)
1.3.1 Bcă1:ăXácăđnh s mng ca doanh nghip
S mng ca doanh nghip là mt khái nim dùng đ ch mc đích ca doanh
nghip, lỦ do vƠ Ủ ngha tn ti ca nó. S mng ca doanh nghip chính là bn
tuyên ngôn ca doanh nghip đi vi xã hi, chng minh tính hu ích ca nó đi
vi xã hi. Nhng tuyên b nh vy còn gi là nhng trit lý kinh doanh, nhng
nguyên tc kinh doanh, nhng nim tin ca doanh nghip.
Xác đnh mt bn tuyên b v s mng đúng đn đóng vai trò rt quan trng
trong s thành công ca doanh nghip. Nó to c s quan trng cho vic la chn
đúng đn các mc tiêu và chin lc. Mt khác, nó có tác dng to lp và cng c
hình nh ca doanh nghip trc xã hi, cng nh to ra s hp dn đi vi các đi
tng hu quan (khách hàng, c đông, nhƠ chc trách…).
8
Hình 1.1: Mô hình xây dng chin lc kinh doanh
(Ngun: Fred R. David, Khái lun v qun tr chin lc)
Do đó, vic đu tiên trong quá trình xây dng chin lc kinh doanh ca doanh
nghip là phi xác đnh đc s mng ca doanh nghip là gì.
1.3.2 Bc 2: Xácăđnh mc tiêu kinh doanh
Sau khi xác đnh đc s mng lƠ xác đnh mc đích kinh doanh ca doanh
nghip, mc tiêu chính là thành qu xác đnh mà mt doanh nghip tìm cách đt
đc khi theo đui s mng ca mình.
S mng là cái trc xuyên sut trong quá trình phát trin, là mc đích dƠi lơu
ca doanh nghip. Mc tiêu kinh doanh là cái c th hóa ni dung, lƠ phng tin
đ thc hin thành công bn tuyên b v s mng ca doanh nghip đó. Mc tiêu
kinh doanh đc hoch đnh ph thuc vào nhng điu kin bên trong và bên ngoài
ca doanh nghip trong mi giai đon và thng nht vi bn tuyên b v s mng.
9
Do đó, vic xác đnh đúng mc tiêu kinh doanh là ht sc quan trng vi mi
doanh nghip, vì các mc tiêu giúp ch ra phng hng phát trin, đánh giá kt
qu đt đc, cho thy nhng u tiên phơn b ngun lc, hp tác phát trin, cung
cp c s đ lp k hoch mt cách hiu qu, …
1.3.3 Bc 3: Phơnătíchămôiătrng kinh doanh
1.3.3.1 Phơnătíchămôiătrng bên ngoài ậ Ma trn hình nh cnh tranh - Ma
trn EFE
Nghiênăcuămôiătrngăvămô
- Môi trng kinh t (Economic enviroment): Môi trng kinh t ch bn cht,
mc đ tng trng vƠ đnh hng phát trin ca nn kinh t trong đó doanh
nghip hot đng. Phân tích môi trng kinh t có Ủ ngha rt quan trng, bi nó
bao gm nhng yu t nh hng ti sc mua dch v và kt cu tiêu dùng dch v
doanh nghip. Các yu t nh hng trc tip đn chin lc ca doanh nghip,
đc bit là các yu t: Tc đ tng trng kinh t, lãi sut, t giá hi đoái, t l lm
phát, các bin đng trên th trng chng khoán.
+ Tc đ tng trng kinh t, biu hin qua xu hng ca tng sn phm quc
ni (GDP) và tng sn phm quc dân (GNP): S liu v tng trng GDP và GNP
hƠng nm s cho bit tc đ tng trng ca nn kinh t và tc đ tng trng ca
bình quơn đu ngi, t đó cho phép d đoán dung lng th trng ca tng
ngành và th phn ca doanh nghip.
+ Lãi sut vƠ xu hng ca lãi sut trong nn kinh t: Nhng yu t này có nh
hng ti xu th tit kim, tiêu dùng vƠ đu t do đó nh hng ti hot đng ca
doanh nghip. Lãi sut tng s hn ch nhu cu vay vn đ đu t m rng hot
đng kinh doanh. ng thi khi lãi sut tng s khuyn khích ngi dân gi tin
vào ngân hàng nhiu hn nên s làm cho nhu cu tiêu dùng gim xung.
10
+ Xu hng t giá hi đoái: S thay đi t giá hi đoái có th nh hng trc tip
ti các hot đng xut nhp khu và nh hng ti hot đng ca c nn kinh t.
Yu t t giá to ra nhng c hi và nguy c khác nhau đi vi các doanh nghip
khác nhau, đc bit nó có tác đng điu chnh quan h xut nhp khu.
+ Mc đ lm phát: Lm phát cao hay thp có nh hng đn mc đ đu t vƠo
nn kinh t. Khi lm phát cao s không khuyn khích tit kim và to ra nhng ri
ro ln cho đu t ca doanh nghip, sc mua cng b gim sút và nn kinh t b
đình tr. Trái li, thiu phát cng lƠm cho nn kinh t b đình tr. Vic duy trì mt
t l lm phát va phi có tác dng khuyn khích đu t vƠo nn kinh t, kích thích
th trng tng trng.
+ Hot đng xut nhp khu: Quan h xut nhp khu quyt đnh cán cân thanh
toán quc t nhp siêu hay xut siêu. Mun có chin lc phát trin đúng đn trong
điu kin hi nhp thì cn phi phân tích k hot đng xut nhp khu.
+ Hot đng thu hút FDI: FDI có vai trò quan trng, là ngun đng lc giúp tng
trng xut khu, tng trng kinh t, gii quyt vic lƠm cho ngi lao đng. Vì
vy, phân tích hot đng FDI đ tìm ra c hi vƠ nguy c trong chin lc phát
trin ca doanh nghip.
+ Xu hng tng gim ca thu nhp: Là mt yu t tác đng trc tip đn quy
đnh và tính cht ca th trng tng lai.
+ H thng thu và mc thu: Các u đƣi hay hn ch ca Chính ph vi các
ngƠnh đc c th hóa thông qua chính sách thu. S thay đi ca h thng thu và
mc thu có th to ra nhng c hi hoc nguy c đi vi các doanh nghip vì nó
làm cho mc chi phí hoc thu nhp ca doanh nghip thay đi.
+ Các bin đng trên th trng chng khoán: S bin đng ca th trng chng
khoán có nh hng đn nn kinh t, qua đó to ra nhng c hi hoc nguy c đi
vi hot đng tài chính ca doanh nghip.
11
- Môi trng chính tr - h thng lut pháp (Political enviroment and law
system):
+ Lut pháp: a ra nhng quy đnh cho phép hoc không cho phép hoc nhng
ràng buc đòi hi doanh nghip phi tuân theo.
+ Chính ph lƠ c quan giám sát, duy trì, thc hin pháp lut. Chính ph có vai
trò to ln trong điu tit v mô nn kinh t thông qua các chính sách kinh t, chính
sách tin t vƠ các chng trình chi tiêu ca mình. tn dng đc c hi và
gim thiu nguy c, các doanh nghip phi nm bt đc nhng quan đim, nhng
quy đnh u tiên vƠ cng phi thit lp mi quan h tt đp, thm chí có th tin
hành vn đng hành lang khi cn thit nhm to môi trng thuân li cho hot
đng ca mình.
+ Các xu hng chính tr vƠ đi ngoi: Cha đng nhng tín hiu và mm mng
cho s thay đi môi trng kinh doanh. Do vy, các nhà qun tr chin lc doanh
nghip cn phi nhy cm đi vi nhng thay đi này.
- Môi trng vn hóa – xã hi: Nhng thay đi trong môi trng vn hóa – xã
hi to ra rt nhiu c hi vƠ nguy c cho các doanh nghip. Phm vi nh hng
ca các yu t vn hóa – xã hi thng rt rng, nó xác đnh cách thc ngi ta
sng, làm vic, sn xut và tiêu th sn phm, dch v. Hiu bit v mt vn hóa –
xã hi là nhng c s rt quan trng trong vic hoch đnh chin lc ca các
doanh nghip, đc bit là các doanh nghip hot đng trên nhiu quc gia khác
nhau phi có nhng chin lc khác nhau thích ng vi tng quc gia.
- Môi trng dân s (Demographics enviroment): Nhng thay đi trong môi
trng dân s s tác đng trc tip đn s thay đi ca môi trng kinh t và xã
hi, t đó nh hng đn chin lc kinh doanh ca doanh nghip. Nhng thông
tin ca môi trng dân s cung cp nhng d liu quan trng cho các nhà qun tr
12
trong vic hoch đnh chin lc sn phm, chin lc th trng, chin lc tip
th, phân phi, qung cáo…
- Môi trng t nhiên: Là mt yu t đu vào ht sc quan trng ca nhiu
ngành kinh t, nh: nông nghip, công nghip khai khoáng, nng lng, du lch…
NgƠy nay, môi trng t nhiên đang xung cp nghiêm trng, đòi hi lut pháp
phi kht khe hn nhm bo v, ci to vƠ duy trì các điu kin ca môi trng t
nhiên. Do đó, doanh nghip phi có chin lc kinh doanh đáp ng đc các yêu
cu ca lut pháp và ca xã hi.
- Môi trng công ngh: S phát trin ca công ngh cho phép to ra nhiu sn
phm, dch v doanh nghip mi đem li nhiu tin ích cho khách hƠng cng nh
thi loi nhiu công ngh c, lc hu.
- Môi trng toàn cu: Nghiên cu môi trng toàn cu s đc đt ra nhng
mc đ khác nhau tùy theo tng loi hình doanh nghip và mc đ hi nhp ca
chúng. i vi các doanh nghip ch hot đng trong nc, cn nghiên cu mc đ
nh hng nhng thay đi ca môi trng toàn cu đn môi trng kinh doanh
trong nc. i vi các ngân hàng hot đng trên môi trng quc t, cn tp trung
phân tích k môi trng chính tr - lut pháp vƠ môi trng vn hóa - xã hi, tìm ra
nhng đim khác bit so vi môi trng trong nc và nhng gì có liên quan đn
vic tiêu th sn phm ca doanh nghip th trng nc s ti.
Nghiênăcuămôiătrngăviămô
M.Porter đa ra mô hình 5 lc lng cnh tranh giúp nhà qun tr chin lc
phơn tích môi trng vi mô, nhn din đc c hi cng nh nguy c t môi
trng này:
- Nguy c xâm nhp ngành ca các đi th cnh tranh tim nng (Potential
Entrants): i th cnh tranh tim nng lƠ nhng đi th cnh tranh có th s tham
gia th trng ca ngƠnh trong tng lai. S xut hin ca các đi th này s nh
13
hng đn chin lc kinh doanh ca doanh nghip. Do đó, cn phi phân tích các
đi th tim n này nhm đánh giá nhng nguy c do h gây ra cho doanh nghip.
i th cnh tranh mi có th xut hin thông qua mt s kênh:
+ Xut khu.
+ Liên doanh.
+ u t trc tip di hình thc 100% vn nc ngoài.
+ Mua li các doanh nghip khác trong ngƠnh …
Tuy nhiên, nguy c xơm nhp vào mt ngành còn ph thuc vào nhiu yu t là
các rào cn xâm nhp th hin qua phn ng ca các đi th cnh tranh hin hu.
Theo M. Porter, có sáu rào cn ch yu:
+ Li th kinh t theo quy mô: Là vic gia tng hiu qu kinh doanh bng con
đng gia tng quy mô hot đng đ có th thu v các khon li nhun tng thêm
nh tit kim chi phí do sn xut hàng lot, đc chit khu do mua sm thit b,
nguyên vt liu đu vào vi s lng ln, chi phí qung cáo trên tng sn phm
thp, … Do đó, các đi th tim nng nu xâm nhp vi quy mô nh s chu bt li
v chi phí, có th b gây khó d v các yu t nguyên liu đu vào hoc th trng
đu ra dn đn vic khó có th đt mc giá tng đng các đi th hin hu, làm
tng mc đ mo him v các mi liên h cng nh lƠ lƠm nơng cao các rƠo cn
xâm nhp.
+ S khác bit ca sn phm: S khác bit ca sn phm mang đn s trung thành
ca khách hƠng đi vi các sn phm có ting tm, uy tín trên th trng xut phát
t s khác bit v cht lng, mu mã, cung cách phc v, hu mƣi, … Tính khác
bit to nên rào cn xâm nhp, nó buc các đi th mi phi làm rt nhiu điu đ
vt qua s trung thành ca khách hƠng. Hn na, ting tm vƠ uy tín ca doanh
nghip có th b nh hng t vic xâm nhp tht bi.
+ S đòi hi v vn.