Xây dựng chiến lược phát triển Công ty cổ phần Bao Bì công nghệ cao Vĩnh Tường đến năm 2015

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. H CHÍ MINH




N
N
G
G
U
U
Y
Y


N
N


T
T
H
H




Á

Á
N
N
H
H


D
D




N
N
G
G




XÂY DNG CHIN LC PHÁT TRIN
CÔNG TY C PHN BAO BÌ CÔNG NGH
CAO VNH TNG N NM 2015


LUN VN THC S KINH T


CHUYÊN NGÀNH: QUN TR KINH DOANH

MÃ S: 60.34.05


NGI HNG DN: TS NG NGC I








TP.H CHÍ MINH – NM 2011




MC LC
Trang
M U 1
1. Lý do chn đ tài 1
2. Mc tiêu nghiên cu 2
3. Phm vi nghiên cu 2
4. Phng pháp nghiên cu 2
5. B cc lun vn 3
CHNG 1: C S LÝ LUN V XÂY DNG CHIN LC
PHÁT TRIN DOANH NGHIP
4
1.1 Các khái nim c bn v chin lc 4
1.2 Vai trò ca chin lc 5

1.3

Phân loi chin lc 6
1.3.1 Chin lc cp công ty 6
1.3.2 Chin lc cp kinh doanh 7
1.3.3 Các chin lc cp chc nng 8
1.3.4 Nhóm các chin lc khác 9
1.4 Quy trình xây dng chin lc 10
1.4.1 S mng 10
1.4.2 Phân tích các yu t môi trng bên ngoài 11
1.4.3 Phân tích các yu t môi trng bên trong 17
1.4.4 Xây dng và la chn chin lc 18
1.5 Tóm tt chng 1 23

CHNG 2: PHÂN TÍCH MÔI TRNG KINH DOANH CA
CÔNG TY C PHN BAO BÌ CÔNG NGH CAO
VNH TNG (VIPACO)
24
2.1 Gii thiu v công ty 24
2.1.1 Quá trình phát trin 24
2.1.2 Gii thiu lnh vc sn xut kinh doanh 25
2.1.3 nh hng hot đng 25
2.1.4 Nhân s ca công ty 27
2.1.5 Tình hình sn xut kinh doanh ca công ty 29
2.2 Phân tích các yu t môi trng bên ngoài 33
2.2.1 Các yu t môi trng v mô 33
2.2.2 Các yu t môi trng vi mô 36
2.3 Phân tích các yu t môi trng bên trong 45
2.3.1 Ngun nhân lc 45
2.3.2 Tài chính 46

2.3.3 Qun lý và lãnh đo 47
2.3.4 Marketing 48
2.3.5 Nghiên cu và phát trin (R&D) 50
2.3.6 Sn xut 51
2.3.7 Nhng đim mnh và yu ca công ty Vnh Tng 52
2.3.8 Ma trn đánh giá các yu t bên trong 53
2.4 Tóm tt chng 2 55
CHNG 3: XÂY DNG CHIN LC PHÁT TRIN CHO
CÔNG TY VIPACO N NM 2015
56
3.1 D báo nhu cu th trng 56
3.2

nh hng phát trin ca công ty đn nm 2015 59
3.3 Xây dng chin lc phát trin 59
3.3.1 Chin lc khác bit hóa sn phm 61
3.3.2 Chin lc phát trin th trng 61
3.3.3 Chin lc đa dng hóa sn phm 62
3.3.4 Chin lc liên doanh liên kt 63
3.4 Gii pháp thc hin 64
3.4.1 Gii pháp phát trin ngun nhân lc 64
3.4.2 Gii pháp marketing 65
3.4.3 Gii pháp tài chính 69
3.4.4 Gii pháp v sn xut 70
3.5 Tóm tt chng 3 71
KT LUN & KIN NGH
73
TÀI LIU THAM KHO

PH LC

DANH MC S
, BIU 




Tên s
đ


Trang

S đ 1.1

S đ tng quát môi trng vi mô
14

S đ 2.1

S đ t chc công ty
28

Biu đ 2.1
Tc đ tng trng trung bình hàng nm ca VIPACO
32

Biu đ 2.2 Th phn tng mt hàng ca công ty Vnh Tng

33

DANH MC BNG




Tên b

ng

Trang
Bng 1.1 Ma trn đánh giá các yu t bên ngoài
19
Bng 1.2 Ma trn hình nh cnh tranh
20
Bng 1.3 Ma trn đánh giá các yu t bên trong
21
Bng 1.4 Ma trn SWOT
22
Bng 1.5 Ma trn QSPM
24
Bng 2.1 Bng c cu tài sn ca công ty 2008-2010
29
Bng 2.2 T sut li nhun ca công ty 2008-2010
30
Bng 2.3 Tình hình sn xut giai đon 2008-2010
30
Bng 2.4 Bng phân tích th phn ca công ty Vnh Tng
31

Bng 2.5 Ma trn hình nh cnh tranh ca công ty
41
Bng 2.6 Ma trn đánh giá các yu t bên ngoài ca Công ty
43
Bng 2.7 Ma trn đánh giá các yu t bên trong
54
Bng 3.1 D báo nhu cu đt hàng ca khi các công ty dc y t 56
Bng 3.2 D báo nhu cu đt hàng ca khi dc thú y 57
Bng 3.3
c lng tình hình tiêu th sn phm đn nm 2015 ca
công ty Vnh Tng
58
Bng 3.4 Ma trn SWOT 60

1

M U

1. Lý do chn đ tài
Ngành Dc là mt ngành có tính đc thù riêng bit cao, có tác đng
đn đi sng xã hi, nh hng trc tip đn sc khe và sinh mnh ca
ngi dân, là mt ngành đc nhà nc kim soát, điu tit rt cht ch nhm
đm bo cht lng thuc tr bnh và bo v sc khe ca xã hi. Theo đó,
ngành bao bì nha cho ngành y t cng phát trin mnh m c v s lng và
cht lng, đáp ng nhu cu v cht lng thuc cho xã hi.
Công ty C phn Bao bì Công ngh cao VNH TNG – VIPACO
đc thành lp t nm 2002- gi tt là Công ty Vnh Tng là mt đn v có
chc nng chuyên sn xut bao bì phc v cho ngành dc phm, m phm
và thú y. Sau khi c phn hóa, Công ty Vnh Tng đã có nhng bc đu t
mnh dn đ thay đi dây chuyn sn xut, áp dng công ngh mi đ nâng

cao cht lng sn phm, t đó s lng đn hàng và khách hàng tng nhanh
vt bc.
Chin lc kinh doanh ca mt doanh nghip là mt chng trình hành
đng tng quát hng đn vic thc hin các mc tiêu ca doanh nghip.
Trong hoàn cnh th trng bao bì nha nói chung đang có s cnh tranh
mãnh lit đ giành ly u th trên th trng.  tn ti và phát trin, Công ty
Vnh Tng cn phi xây dng mt chin lc đúng hng đ có th phát
trin phù hp trong tng lai.
Xut phát t thc tin đó, tác gi chn đ tài “ XÂY DNG CHIN
LC PHÁT TRIN CÔNG TY C PHN BAO BÌ CÔNG NGH
CAO VNH TNG N NM 2015” đ nghiên cu.
2

2. Mc tiêu nghiên cu
 tài đi phân tích hin trng ca công ty đ tìm ra nhng đim mnh,
đim yu ca công ty và phân tích các yu t môi trng bên ngoài đ thy
đc nhng c hi và nguy c. T đó, xây dng nên chin lc phát trin cho
công ty đn nm 2015.
3. Phm vi nghiên cu
Công ty Vnh Tng có nhiu hot đng: chuyên sn xut bao bì phc
v cho ngành dc phm, m phm và thú y; sn xut và gia công khuôn mu
c khí, tuy nhiên lun vn ch gii hn phm vi nghiên cu v hot đng sn
xut bao bì phc v cho ngành dc phm, hóa m phm và thú y ti
VIPACO.
Hin nay, c nc có rt nhiu công ty sn xut bao bì nha cho ngành
y t. Do điu kin kho sát có gii hn nên lun vn ch nghiên cu các Công
ty đi th cnh tranh nh Công ty nc ngoài: Cng Phát; Công ty trong
nc: Tân i Vit là nhng công ty có quy mô tng đng.
Vic kho sát s liu đc thc hin ti VIPACO trong khong thi
gian tháng 11 nm 2010 đn tháng 3 nm 2011. Và ly ý kin chuyên gia

thông qua phiu đánh giá đc gi bng email vào tháng 3 nm 2011.
4. Phng pháp nghiên cu
 tài đc nghiên cu ch yu bng phng pháp đnh tính, có s
dng phng pháp đnh lng nhm lng hóa các tiêu chí trong ma trn
EFE và IFE, ma trn hình nh cnh tranh.
 tài tp trung vào nghiên cu, phân tích các thông tin và s liu s
cp và th cp thu thp đc, c th nh sau:
Thông tin th cp đc thu thp ti Công ty Vnh Tng và 2 Công ty
khác là đi th cnh tranh trc tip. Ngoài ra, các s liu còn thu thp đc
qua các phng tin thông tin đi chúng, qua Tng Cc Thng kê, qua Hip
3

Hi Nha Vit Nam, kt qu điu tra t chng trình bình chn Thng Hiu
Vit.
Thông tin s cp: Vic xây dng các ma trn la chn chin lc đc
thc hin bng phng pháp chuyên gia nhm xác đnh các yu t môi trng
bên trong, bên ngoài có nh hng đn hot đng sn xut kinh doanh ca
doanh nghip; xác đnh mc đ quan trng ca các yu t.
Các thông tin th cp đc thu thp qua vic phát phiu điu tra:
-  có kt qu ma trn đánh giá các yu t bên trong và bên ngoài công
ty, tác gi đã mi 14 chuyên gia trong công ty tham gia kho sát.
- V ma trn hình nh cnh tranh, tác gi đã mi 10 cá nhân tham gia đánh
giá, bao gm các chuyên gia trong Hip Hi Sn Xut Nha, các công ty là
khách hàng ln ca công ty Vnh Tng.
Phng pháp chuyên gia có u đim là đn gin d thc hin, tuy
nhiên phng pháp này cng có nhc đim là do xut phát t đánh giá ch
quan nên có gii hn v mc đ chun xác. Mc dù vy, ý kin đánh giá t
các chuyên gia đu ngành, có kinh nghim thc t mà tác gi đã mi cho ý
kin trong lun vn này cng đ đ xây dng mt chin lc kinh doanh tt.
5. B cc lun vn

Lun vn có kt cu nh sau:
Li m đu
Chng 1: C s lý thuyt v chin lc
Chng 2: Phân tích môi trng kinh doanh ca VIPACO
Chng 3: Xây dng chin lc phát trin cho VIPACO đn nm 2015
Kt lun.
4

CHNG 1: C S LÝ LUN V XÂY DNG
CHIN LC PHÁT TRIN DOANH NGHIP

1.1 Khái nim c bn v chin lc
Thut ng “chin lc” đc s dng ln đu tiên trong quân s, sau
đó đc ng dng vào lnh vc kinh doanh và thut ng chin lc kinh
doanh ra đi. Tuy nhiên, chin lc kinh doanh đc các nhà qun tr hiu
theo nhiu cách khác nhau do cách tip cn khác nhau.
- Theo Michael E. Porter: Chin lc kinh doanh đ đng đu vi cnh
tranh là s kt hp gia nhng mc tiêu cn đt ti và nhng phng tin mà
doanh nghip cn tìm đ đt ti mc tiêu.
- Theo Arthur A. Thompson, Jr. và A.J.Strickland III: Chin lc kinh
doanh là mt chui nhng hot đng cnh tranh và phng thc qun lý tip
cn trong kinh doanh đ đt đc kt qu kinh doanh thành công. Chin lc
kinh doanh thc s là k hoch ca nhà qun lý nhm cng c v trí ca t
chc, tha mãn nhu cu ca khách hàng và đt đc nhng mc tiêu kinh
doanh mong mun.
- Theo Alfred Chadler: Chin lc kinh doanh là s xác đnh các mc tiêu
c bn, lâu dài ca doanh nghip, la chn cách thc hoc phng hng
hành đng và phân b các ngun lc cn thit đ thc hin các mc tiêu đó.
- Theo Fred R. David: Chin lc kinh doanh là nhng phng tin đ đt
đn nhng mc tiêu dài hn.

Tóm li, dù tip cn bng nhng hình thc nào thì chin lc kinh
doanh cng bao gm nhng ni dung chính nh:
- Xác đnh các mc tiêu c bn, dài hn ca t chc.
- a ra các chng trình hành đng tng quát.
5

- La chn các phng án hành đng, trin khai và phân b các ngun tài
nguyên đ thc hin các mc tiêu đ ra
1.2 Vai trò ca chin lc
Chin lc kinh doanh giúp doanh nghip xác đnh s mng và mc
tiêu, la chn hng đi đ đt mc tiêu đó. T đó, giúp các nhà qun tr
nhn bit đc các công vic cn thit đ ci thin tt hn li ích lâu dài ca
doanh nghip.
Nhn dng c hi, nguy c t môi trng bên ngoài, đim mnh, đim
yu ca ni b doanh nghip. Phn ln các doanh nghip sau khi vn dng
chin lc đu đt kt qu tt hn nhiu so vi các kt qu mà h đt đc
trc đó và các kt qu ca các doanh nghip không vn dng chin lc.
Vn dng chin lc s gim bt ri ro gp phi các vn đ nghiêm trng và
tng kh nng ca doanh nghip trong vic tn dng các c hi trong môi
trng khi chúng xut hin.
Ch đng ra quyt đnh phù hp điu kin bên ngoài, nâng cao hiu
qu hot đng kinh doanh. Da trên nhng chin lc đã đc xây dng,
đc cp nht liên tc trong quá trình thc hin chin lc giúp doanh
nghip có đc nhng quyt đnh ch đng trc nhng thay đi liên tc ca
môi trng. Quyt đnh ch đng là doanh nghip phi d đoán môi trng,
to ra môi trng hn là ch phn ng vi nhng s kin.
Giúp doanh nghip nâng cao li th cnh tranh. Thông qua các công
c, thông tin phân tích la chn nhng chin lc kh thi nhm nâng cao v
th cnh tranh ca doanh nghip đ tn ti và tng trng.
Chin lc kinh doanh gi mt vai trò rt quan trng do đó vic xây

dng chin lc đòi hi phi có nhng đu t ln, cn nhiu thi gian và n
lc.

6

1.3 Phân loi chin lc
Có nhiu cách phân loi chin lc. Da theo cp đ qun lý chin
lc đc chia thành ba nhóm sau đây:
1.3.1 Chin lc cp công ty
Là chin lc tng th ca công ty nhm đt đc mc tiêu đ ra.
Tin trình tng trng và phát trin đt công ty đng trc s la chn
v lnh vc kinh doanh và th trng. Quá trình tng trng ca công ty có th
bt đu t tp trung vào mt lnh vc kinh doanh nào đó, sau đó thc hin
vic phát trin th trng và tin hành đa dng hóa.
Theo Fredr. David, các chin lc có th din ra là:
 Kt hp v phía trc: liên quan đn vic tng quyn s hu hoc s
kim soát đi vi các nhà phân phi hoc các nhà bán l.
Mt phng cách hiu qu đ thc thi chin lc kt hp này là nhng
quyn.
 Kt hp v phía sau: là mt chin lc tìm kim quyn s hu hoc
quyn kim soát ca các nhà cung cp ca công ty.
 Kt hp theo chiu ngang: là mt chin lc tìm kim quyn s hu
hoc kim soát đi vi các đi th cnh tranh ca công ty.
 Các chin lc chuyên sâu:
o Thâm nhp vào th trng: nhm làm tng th phn cho các sn
phm hoc dch v hin có trong các th trng hin có bng nhng n lc
tip th ln hn.
o Phát trin th trng: liên quan đn vic đa nhng sn phm
hoc dch v hin có vào nhng khu vc đa lý mi.
o Phát trin sn phm: nhm tng doanh thu bng vic ci tin

hoc sa đi nhng sn phm hoc dch v hin ti.
 Các chin lc m rng hot đng trong thc tin:
7

o a dng hóa hot đng đng tâm: thêm vào nhng sn phm
hay dch v mi nhng có liên h vi nhau.
o a dng hóa hot đng theo chiu ngang: thêm vào nhng sn
phm hay dch v mi, không liên h gì vi nhau cho nhng khách hàng hin
có.
o a dng hóa hot đng kiu hn hp: thêm vào nhng sn
phm hay dch v mi không liên h gì vi nhau.
1.3.2 Chin lc cp kinh doanh
ó là các chin lc b phn các đn v kinh doanh ca công ty, mi
đn v chin lc b phn s nhm đt đc mc tiêu cho đn v chc nng
đó và tng các đn v chin lc nhm giúp công ty đt đc mc tiêu ca
công ty.
Khi công ty ch kinh doanh mt loi sn phm mà không tin hành đa
dng hóa thì chin lc cp công ty chính là chin lc cnh tranh cp kinh
doanh.
 cnh tranh mt cách hiu qu, công ty cn nhn dng nhng c hi
và đe da trong môi trng kinh doanh ngành cng nh xây dng và phát
trin nhng nng lc phân bit nhm đt đc li th cnh tranh.
Theo Micheal E.Porter, có các loi chin lc cnh tranh c bn sau:
 Chin lc dn đu nh phí thp: Là chin lc to ra li th cnh
tranh nh chi phí thp, s dng chi phí thp đ đnh giá di mc giá ca
các đi th cnh tranh nhm thu hút s đông khách hàng nhy cm vi giá
c đ gia tng li nhun.
 Chin lc khác bit hóa: Là chin lc to ra sn phm dch v và
các chng trình Marketing khác bit rõ rt so vi đi th cnh tranh
nhm thu hút khách hàng.

 Chin lc tp trung: Khác vi hai chin lc trên, chin lc tp
8

trung ch nhm đáp ng nhu cu cho mt phân khúc th trng nào đó, đc
xác đnh thông qua yu t đa lý, đi tng khách hàng hoc tính cht sn
phm.
Công ty có th thc hin chin lc tp trung thông qua hai phng
thc: chi phí thp hoc khác bit hóa. Nói cách khác, công ty thc hin chin
lc chi phí thp hoc khác bit hóa ch trong phân khúc th trng đã chn,
nhm đt đc li th cnh tranh. S khác bit hóa sn phm trong chin lc
tp trung  mc cao hay thp tùy thuc vào vic công ty theo con đng chi
phí thp hay khác bit hóa.
1.3.3 Các chin lc cp chc nng
Chin lc chc nng đc xây dng và phát trin nhm phát huy nng
lc, phi hp vi các hot đng khác nhau  tng b phn chc nng, ti đa
hóa hiu sut ngun lc, ci thin và nâng cao kt qu hot đng ca tng b
phn chc nng đ đt ti nhng mc tiêu ca chin lc cp kinh doanh,
cng nh c tng th công ty. Chin lc chc nng s to ra nng lc phân
bit, đc trng, giúp công ty đt đc li th cnh tranh.
Chin lc cp chc nng bao gm:
 Chin lc marketing
Công ty có th s dng chin lc Marketing v th trng, phân phi,
giá c hoc qung cáo và khuyn mãi.
 Chin lc tài chính
Mc tiêu ca chin lc tài chính là xây dng qu và thit lp mt cu
trúc tài chính thích hp, giúp Công ty đt đc các mc tiêu đã đt ra. Nó s
xem xét các quyt đnh chin lc ca Công ty  góc đ tài chính và chn ra
các quyt đnh tt nht
 Chin lc nghiên cu và phát trin
Trong điu kin yu t công ngh đã tr nên quan trng, các công ty

9

ngày càng chú trng đn vic xây dng chin lc nghiên cu và phát trin,
h tr cho s thành công ca chin lc cnh tranh
 Chin lc vn hành
Chin lc vn hành s xác đnh xem sn phm s đc sn xut nh
th nào và  đâu, quyt đnh v mc đ hi nhp dc cn thit, s sp xp các
ngun lc và mi quan h vi nhà cung cp.
 Chin lc ngun nhân lc
Liên quan ti nng lc, các chin lc v ngun nhân lc quan tâm ti
vic tuyn nhng ngi tt nht, đào to và phát trin h liên tc, sut đi đ
ngi lao đng có th đáp ng đc nhng đòi hi ca s phát trin chin
lc. Nng lc ca ngi lao đng không ch đc quan tâm  lnh vc
chuyên môn mà còn đc chú trng  các nng lc sáng to, làm vic theo
nhóm, hp tác, thông tin, và thích ng nhanh vi s thay đi.
1.3.4 Nhóm các chin lc khác
- Chin lc liên doanh: hai hay nhiu hn các công ty đ đu hình
thành mt công ty đc lp vì nhng mc đích hp tác.
- Chin lc thu hp hot đng: cng c li thông qua ct gim chi phí
và tài sn hin có đ cu vãn doanh thu và li nhun đang st gim.
- Chin lc ct b bt hot đng: bán đi mt chi nhánh hay mt phn
công ty.
- Chin lc thanh lý: bán tt c tài sn tng phn vi giá tr hu hình.
- Chin lc tng hp: theo đui hai hay nhiu chin lc cùng lúc.
Các chin lc cnh tranh trên ca Micheal E. Porter đc xác lp
nhm giúp công ty tìm cách vt tri hn so vi đi th cnh tranh ca mình
đ nm đc th phn ln hn, gi là chin lc cnh tranh trong đi dng
đ.
10

Tuy nhiên, mt cách tip cn mi cng rt thú v theo tài liu chin
lc cnh tranh ca W.Chan Kim- Renee Mauborgne, giúp doanh nghip có
th tin xa hn bng cách tìm ra nhng c hi mi cho s tng trng, và
mang li li nhun cao, thông qua đeo đui, đng thi to ra s khác bit hóa
và chin lc chi phí thp đ hình thành mt đng giá tr mi, gi là chin
lc đi dng xanh.
Chin lc đi dng xanh:
i mi giá tr là mt cách t duy và trin khai chin lc mi đ hình
thành đi dng xanh, tránh đc cnh tranh. iu quan trng là vic đi mi
giá tr không tuân theo mt trong nhng quy lut ph bin ca chin lc phát
trin da trên cnh tranh, đó là quy lut đánh đi gia giá tr và chi phí.
Mt s đi dng xanh đc to ra bên ngoài ranh gii ca ngành,
nhng hu ht đc to ra t nhng đi dng đ bng cách m rng ranh
gii ca ngành.
1.4 Quy trình xây dng chin lc
1.4.1 S mng
S mng ca công ty là mt khái nim dùng đ ch mc đích ca công
ty, lý do và ý ngha ca s ra đi và tn ti ca nó. S mng ca công ty
chính là bn tuyên ngôn ca công ty đi vi xã hi, nó chng minh tính hu
ích ca công ty đi vi xã hi. Thc cht bn tuyên b v s mng ca công
ty tp trung làm sáng t mt vn đ ht sc quan trng: “công vic kinh
doanh ca công ty nhm mc đích gì?”. Phm vi ca bn tuyên b v s
mng thng liên quan đn sn phm, th trng, khách hàng, công ngh và
nhng trit lý mà công ty theo đui.
Vic xác đnh mt bn tuyên b v s mng đúng đn đóng vai trò rt
quan trng cho s thành công ca t chc. Trc ht nó to c s quan trng
cho vic la chn đúng đn các mc tiêu và các chin lc ca công ty; mt
11

khác nó có tác dng to lp và cng c hình nh ca công ty trc công

chúng, xã hi cng nh to ra s hp dn đi vi các đi tng hu quan.
Theo King và Cleland bn tuyên b v s mng ca công ty phi nhm
đt các yêu cu sau:
 m bo s đng tâm và nht trí v mc đích trong ni b công
ty.
 To c s đ huy đng các ngun lc ca công ty.
 Cung cp mt c s hoc tiêu chun đ phân phi các ngun lc
ca công ty.
 Hình thành khung cnh và bu không khí kinh doanh thun li.
 Là mt trung tâm đim đ mi ngi đng tình vi mc đích và
phng hng ca công ty.
 To điu kin đ chuyn hóa mc đích ca t chc thành mc
tiêu thích hp.
 To điu kin đ chuyn hóa mc tiêu thành các chin lc và
bin pháp hot đng c th.
Ngoài ra, bn tuyên b v s mng còn phi nhm vào các khía cnh
sau:
 Phân bit t chc vi các t chc khác.
 Là khuôn kh đ đánh giá các hot đng hin thi cng nh
trong tng lai.
1.4.2 Phân tích các yêu t môi trng bên ngoài
 Môi trng v mô
Nhóm các yu t bên ngoài ch tác đng đn hiu qu hot đng và kh
nng cnh tranh ca các doanh nghip. Doanh nghip không th can thip
trc tip đ có th làm thay đi các nhân t này.
12

 Môi trng chính tr - pháp lut: bao gm tt c nhng h thng pháp
lut, các vn bn chính sách mà nhà nc dùng đ điu chnh hot đng kinh
doanh, điu chnh hot đng đu t ca doanh nghip. ây là nhân t ht sc

quan trng bi l h thng pháp lut gi vai trò đnh hng, chi phi toàn b
các hot đng xã hi, trong đó có hot đng kinh doanh. H thng pháp lut
rõ ràng, công bng, n đnh và đc thc thi tt s to ra môi trng cnh
tranh lành mnh, thun li, t đó khuyn khích các doanh nghip đu t, kinh
doanh lâu dài, làm tng kh nng cnh tranh ca doanh nghip.
Mt khác, xã hi n đnh v chính tr s to tâm lý an tâm đi vi các
nhà đu t, quan h quc t tt đp s thúc đy giao lu kinh t gia các
nc, là điu kin tt đ các doanh nghip trong nc có đc nhiu c hi
thâm nhp th trng bên ngoài
 Môi trng kinh t: Là mt yu t rt quan trng thu hút s quan tâm
ca tt c các nhà qun tr. Nhng din bin ca môi trng kinh t v mô bao
gi cng cha đng nhng c hi và đe da khác nhau đi vi tng doanh
nghip trong các ngành khác nhau và có nh hng tim tàng đn các chin
lc ca doanh nghip. Mt s các yu t c bn ca môi trng kinh t v
mô thng đc quan tâm nht: xu hng ca tng sn phm quc ni và
tng sn phm quc dân; lãi sut và xu hng ca lãi sut; cán cân thanh toán
quc t; xu hng ca t giá hi đoái; xu hng tng gim ca thu nhp thc
t bình quân đu ngi; mc đ lm phát; h thng thu và mc thu; các
bin đng trên th trng chng khoán. Mt môi trng kinh t tt s giúp
cho doanh nghip gim đáng k các chi phí giao dch, n đnh sn xut và có
nhiu điu kin thun li tip cn vi các c hi kinh doanh.
 Môi trng t nhiên: doanh nghip cn nhn ra nhng tác đng ca
môi trng t nhiên vào quyt đnh kinh doanh ca h. Nhng nh hng t
nhiên chính bao gm: v trí đa lý, khí hu, thiu nng lng và s dng lãng
13

phí các tài nguyên thiên nhiên cùng s gia tng các nhu cu v ngun tài
nguyên do thiên nhiên cung cp.
 Môi trng vn hóa xã hi: bao gm nhng yu t ch yu nh mc
sng, trình đ nhn thc, hc vn, phong tc tp quán… Các yu t này nh

hng đn vic kinh doanh ca doanh nghip.
 Môi trng khoa hc công ngh: Là mt trong nhng yu t rt nng
đng, cha đng nhiu c hi và đe da đi doanh nghip. Nhng áp lc đe
da t môi trng công ngh có th là: s ra đi ca công ngh mi làm xut
hin và tng cng u th cnh tranh ca các sn phm thay th, đe da các
sn phm truyn thng ca các ngành hin hu; s bùng n ca công ngh
mi làm cho công ngh hin hu b li thi và to ra áp lc đòi hi các nhà
doanh nghip phi đi mi công ngh đ tng cng kh nng cnh tranh; s
ra đi ca công ngh mi càng to điu kin thun li cho nhng ngi xâm
nhp mi và làm tng thêm áp lc đe da các doanh nghip hin hu trong
ngành; s bùng n ca công ngh mi càng làm cho vòng đi công ngh có
xu hng ngn li, điu này làm tng thêm áp lc phi rút ngn thi gian
khu hao so vi trc.
Các c hi có th đn t môi trng công ngh đi vi các doanh
nghip có th là: công ngh mi có th to điu kin đ sn xut sn phm r
hn vi cht lng cao hn; làm cho sn phm có kh nng cnh tranh tt
hn; s ra đi ca công ngh mi và kh nng chuyn giao công ngh mi
này vào các ngành khác có th to ra nhng c hi rt quan trng đ phát
trin sn xut và hoàn thin sn phm  các ngành; s ra đi ca công ngh
mi có th làm cho sn phm r hn, cht lng tt hn và có nhiu tính nng
hn và qua đó có th to ra nhng th trng mi hn cho các sn phm và
dch v ca công ty.
14

 Môi trng dân s – lao đng: nhng thay đi trong môi trng dân
s s tác đng trc tip đn s thay đi ca môi trng kinh t và xã hi, nh
hng đn chin lc kinh doanh ca doanh nghip. Môi trng dân s bao
gm các yu t: tng s dân ca xã hi; t l tng ca dân s; kt cu và xu
hng thay đi ca dân s v tui tác, gii tính, dân tc, ngh nghip, phân
phi thu nhp; tui th và t l sinh t nhiên; các xu hng dch chuyn dân

s gia các vùng.
 Môi trng vi mô
Micheal E.Porter đã đa ra mô hình nm áp lc cnh tranh, to thành
bi cnh cnh tranh trong mt ngành kinh doanh nh sau:



S đ 1.1: S đ tng quát môi trng vi mô





Nguy c t đi th
cnh tranh mi


Kh nng Kh nng
thng lng thng lng

ca ngi ca ngi
cung cp mua




Nguy c t các sn phm
và dch v thay th
Các đi th tim
n

Ngi
cung cp
Ngi mua
Các đi th cnh tranh
trong ngành



S ganh đua gia các
doanh nghip hin có trong
ngành
Sn phm/ dch
v thay th
15

 i th cnh tranh tim n:
i th cnh tranh tim n bao gm các công ty mi tham gia vào
ngành, kh nng cnh tranh còn yu nhng rt có tim nng và vn có kh
nng cnh tranh trong tng lai. i th cnh tranh tim n có th làm gim
li nhun ca doanh nghip do h đa vào khai thác các nng lc sn xut
mi vi mong mun giành th phn và các ngun lc cn thit. Do đó khi xây
dng chin lc, nhà qun tr cn xem xét đn nguy c do s gia nhp ngành
ca nhng đi th cnh tranh mi có tim nng.
 i th cnh tranh hin ti:
Tác lc th hai trong mô hình nm tác lc cnh tranh theo mô hình
Michael Porter là đi th cnh tranh hin ti vn đã có v th vng vàng trên
th trng trong cùng ngành ngh kinh doanh. Mc đ cnh tranh càng cao,
giá cnh tranh càng gim kéo theo li nhun gim. Có ba nhân t c bn và
quan trng to thành mc đ cnh tranh gia các công ty hot đng trong
cùng ngành ngh kinh doanh, đó là:

- C cu cnh tranh
- Tình hình nhu cu th trng
- Rào cn ra khi ngành ca các doanh nghip.
Phn quan trng ca các yu t bên ngoài là phi nhn din đc tt c các
đi th cnh tranh và xác đnh đc đim mnh, đim yu, c hi, nguy c,
mc tiêu và chin lc đ bit đc nhng hành đng và phn ng đáp tr
ca h.
 Ngi mua:
Ngi mua hay khách hàng là nhng ngi tiêu th các sn phm và
dch v ca doanh nghip, h là ngi quyt đnh đu ra ca doanh nghip.
16

Tác lc th ba trong trong mô hình nm tác lc cnh tranh theo mô hình
Michael Porter là kh nng mc c ca khách hàng. Thông thng, khách
hàng yêu cu gim giá hoc yêu cu v cht lng sn phm phi tt hn, đi
kèm vi dch v hoàn ho. iu này khin cho chí phí hot đng tng thêm
to nguy c cho giá c tng lên
 Ngi cung cp:
Nhà cung cp là ni cung cp các yu t đu vào cho quá trình hot đng
ca doanh nghip. S lng, cht lng, giá c và thi hn cung cp đu có
nh hng ln đn kt qu và hiu qu hot đng ca doanh nghip.
Tác lc th t là kh nng mc c ca nhà cung cp. Nhà cung cp
không ch cung cp nguyên vt liu, trang thit b, sc lao đng,… mà còn có
c nhng công ty t vn, cung cp dch v qung cáo,… tránh đc s
mc c hoc sc ép t phía nhà cung cp, công ty nên xây dng mi quan h
đôi bên cùng có li hoc d trù các ngun cung cp khác nhau
 Sn phm/dch v thay th:
Tác lc cui cùng ca mt trong nm tác lc cnh tranh theo mô hình
ca Michael Porter là sc cnh tranh ca sn phm thay th. Sn phm thay
th bao gm nhng sn phm ca đi th cnh tranh trong cùng ngành hoc

các ngành hot đng kinh doanh có cùng chc nng đáp ng nhu cu tiêu
dùng ging nhau ca khách hàng. Sc ép ca sn phm/ dch v thay th s
làm hn ch mc giá ti đa ca các doanh nghip.  hn ch sc ép t sn
phm thay th, doanh nghip cn xem xét cn thn khuynh hng giá c và
d báo các sn phm thay th trong tng lai.
Ngoài nm tác lc cnh tranh trên, trong quá trình phân tích môi trng
vi mô, doanh nghip cn quan tâm đn mt s yu t khác nh nhà phân phi,
17

c đông, cng đng, liên đoàn lao đng,… đ xác đnh nhng c hi và nguy
c tác đng đn hot đng kinh doanh ca công ty.
1.4.3 Phân tích các yêu t môi trng bên trong
Các yu t môi trng bên trong chính là các yu t ch quan, có
nh hng đn hot đng sn xut kinh doanh ca doanh nghip, bao gm c
các yu t có tác đng tích cc và tiêu cc. Các yu t có tác đng tích cc
chính là đim mnh ca doanh nghip, nh đi ng các b công nhân viên
gii, chuyên nghip; dây chuyn sn xut hin đi; ngun lc tài chính di
dào; thng hiu mnh, ni ting,… Các yu t có tác đng tiêu cc chính là
đim yu ca doanh nghip, nh: dây chuyn sn xut lc hu, c k; ngun
lc tài chính eo hp,…
Có th nói, phân tích các yu t môi trng bên trong chính là
phân tích đim mnh và đim yu ca doanh nghip.
 phân tích đim mnh, chúng ta tp hp tt c nhng yu t là u
th ca doanh nghip, phân tích, so sánh vi đi th cnh tranh và đánh giá
mc đ to ra li th kinh doanh cho doanh nghip ca tng yu t đó, đng
thi ch ra yu t nào đem đn li th nht cho doanh nghip cn phi tn
dng ti đa, yu t nào cn tn dng tip theo,…
 phân tích đim yu, chúng ta tp hp tt c nhng yu t là
nhc đim ca doanh nghip, phân tích, so sánh vi đi th cnh tranh và
đánh giá mc đ tác đng xu đn quá trình kinh doanh ca doanh nghip

ca tng yu t đó, đng thi ch ra yu t nào có tác đng xu nht cho
doanh nghip cn phi quan tâm khc phc ngay, yu t nào cn khc phc
tip theo,…
Các lnh vc c bn ca yu t môi trng bên trong là:
18

 Ngun nhân lc: bao gm các yu t nh cht lng ngun nhân
lc, c cu t chc ngun nhân lc, chính sách duy trì và phát trin ngun
nhân lc,…
 Ngun lc tài chính: bao gm các yu t nh nng lc tài chính, qun
tr tài chính, …
 Nng lc sn xut: bao gm các yu t nh dây chuyn công ngh
sn xut, qui mô sn xut, cht lng sn phm, giá thành sn xut,…
 Nng lc qun lý và lãnh đo: bao gm các yu t nh nng lc
qun lý sn xut, qun lý cht lng, qun lý kinh doanh, qun lý ngun
nhân lc, qun lý nguyên vt liu,…
 Tip th và bán hàng: bao gm các yu t nh phát trin thng hiu,
phát trin sn phm mi, nghiên cu phát trin th trng, h thng kênh
phân phi, dch v hu mãi,…
 Nghiên cu và phát trin (R&D): nghiên cu quy trình mi, nghiên
cu sn phm mi đáp ng nhu cu th trng,…
 Kh nng tip cn và áp dng các công c qun lý tiên tin nh tiêu
chun ISO, 5S, JIT, qun tr hàng tn kho,…
1.4.4 Xây dng và la chn chin lc
 Ma trn đánh giá các yu t bên ngoài (EFE)
Ma trn này cho phép các nhà chin lc tóm tt và đánh giá các thông
tin kinh t, xã hi, vn hóa, nhân khu, đa lý, chính tr, chính ph, lut pháp,
công ngh và cnh tranh.
Theo Fred R. David, có 5 bc đ phát trin ma trn EFE
- Bc 1: Lp danh mc các yu t có vai trò quyt đnh đi vi s thành

công ca doanh nghip đã đc nhn din trong quá trình kim tra các yu t
19

t bên ngoài, bao gm c nhng c hi và đe da nh hng đn công ty và
nhng ngành công ty kinh doanh.
- Bc 2: Phân loi tm quan trng t 0,0 (không quan trng) đn 1,0 (rt
quan trng) cho mi yu t. S phân loi này cho thy tm quan trng tng
ng ca yu t đó đi vi s thành công trong ngành kinh doanh ca công ty.
Các c hi thng có mc phân loi cao hn mi đe da. Tng s các mc
phân loi đc n đnh cho các nhân t này phi bng 1,0.
- Bc 3: Phân loi t 1 đn 4 cho mi yu t quyt đnh s thành công đ
cho thy cách thc mà các chin lc hin ti ca công ty phn ng vi yu
t này, trong đó 4 là phn ng tt, 3 là phn ng trên trung bình, 2 là phn
ng trung bình và 1 là phn ng ít. Các mc này da trên hiu qu ca chin
lc  công ty.
- Bc 4: Nhân tm quan trng ca mi bin s vi loi ca nó đ xác
đnh s đim v tm quan trng.
- Bc 5: Cng tng s đim v tm quan trng cho mi bin s đ xác
đnh tng s đim quan trng cho t chc.
Bt k s các c hi ch yu và mi đe da đc bao gm trong ma
trn EFE, tng s đim quan trng cao nht mà mt t chc có th có là 4,0,
trung bình là 2,5 và thp nht là 1,0.
Tng s đim quan trng là 4,0 cho thy t chc đang phn ng rt tt
vi các c hi và đe da hin ti trong môi trng ca h.
Bng 1.1 : Ma trn đánh giá các yu t bên ngoài
Các yu t bên ngoài
Mc đ quan
trng
Phân loi
S đim quan

trng

Lit kê các yu t bên
ngoài


Tng cng 1,0


20

 Ma trn hình nh cnh tranh
Trong tt c các s kin và xu hng môi trng có th nh hng đn
v trí chin lc ca mt công ty trong đó nh hng cnh tranh thng đc
xem là quan trng nht.
Ma trn hình nh cnh tranh là s m rng ca ma trn EFE trong
trng hp các mc đ quan trng, phân loi và tng s đim quan trng có
cùng ý ngha.
Tng s đim đc đánh giá ca các công ty đi th cnh tranh đc so
vi công ty mu.
Các mc phân loi đc bit ca nhng công ty đi th cnh tranh có th
đc đem so sánh vi các mc phân loi ca công ty mu. Vic phân tích so
sánh này cung cp các thông tin chin lc quan trng.
Bng 1.2. : Ma trn hình nh cnh tranh
Các yu t thành
công
Mc
đ
quan
trng

Công ty cnh
tranh mu
Công ty cnh
tranh 1
Công ty cnh
tranh 2
Hng

S đim
quan
trng
Hng

S
đim
quan
trng
Hng
S
đim
quan
trng
Lit kê các yu t


Tng s đim quan
trng
1,0

 Ma trn đánh giá các yu t bên trong (IFE)
Ma trn này cho phép các nhà chin lc tóm tt và đánh giá nhng
mt mnh và yu quan trng ca các b phn kinh doanh chc nng và nó
cng cung cp c s đ xác đnh và đánh giá mi quan h gia các b phn
này.
Theo Fred R. David, có 5 bc đ phát trin ma trn IFE