B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.HCM
NGUYN TH M HNG
MT S GII PHÁP NHM NÂNG CAO CHT
LNG DCH V TR LI KHÁCH HÀNG TI
ÀI 1090 TRUNG TÂM THÔNG TIN DI NG
KHU VC II
LUN VN THC S KINH T
TP. H Chí Minh – Nm 2011
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.HCM
NGUYN TH M HNG
MT S GII PHÁP NHM NÂNG CAO CHT
LNG DCH V TR LI KHÁCH HÀNG TI
ÀI 1090 TRUNG TÂM THÔNG TIN DI NG
KHU VC II
Chuyên ngành: Qun tr kinh doanh
Mã s: 60.34.05
LUN VN THC S KINH T
NGI HNG DN KHOA HC:
TS. INH CÔNG TIN
TP. H Chí Minh – Nm 2011
LI CM N
hoàn thành lun vn này, trc tiên tôi xin chân thành gi li cm n đn
Quý Thy, Cô trng i hc Kinh t Thành ph H Chí Minh đã truyn đt cho
tôi nhiu kin thc quý báu trong thi gian qua.
Tôi xin gi li cm n đn Lãnh đo và các đng nghip đang công tác ti
ài H tr khách hàng 1090 Trung tâm Thông tin Di đng Khu vc II và Quý
khách hàng đã h tr tôi thc hin nghiên cu s b và kho sát d liu s cp trên
đa bàn Thành ph H Chí Minh.
Tôi xin chân thành cm n nhng ngi bn và các hc viên cao hc Khóa
K18 lp Qun tr kinh doanh đêm 1 đã cùng tôi chia s kin thc và kinh nghim
trong sut quá trình thc hin đ tài.
c bit, tôi xin bày t lòng bit n sâu sc đn ngi hng dn khoa hc –
TS. inh Công Tin đã tn tình hng dn, cung cp kin thc và nhng gi ý thit
thc giúp tôi hoàn thành lun vn này.
Tác gi: Nguyn Th M Hng
LI CAM OAN
thc hin lun vn “Mt s gii pháp ch yu nhm nâng cao cht
lng dch v Tr li khách hàng ti ài 1090 Trung tâm thông tin di đng
Khu vc II”, tôi đã t mình nghiên cu, tìm hiu vn đ, vn dng kin thc đã
hc và trao đi vi ging viên, đng nghip, bn bè.
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cu ca riêng tôi. C
ác s liu
trong lun vn đc thu thp t thc t có ngun gc rõ ràng, đáng tin cy, đc
x lý trung thc và khách quan.
Tác gi: Nguyn Th M Hng
MC LC
Trang
Li cm n
Li cam đoan
Mc lc
Danh mc các ch vit tt
Danh mc các bng biu
Danh mc các hình và đ th
PHN M U 1
U
1. S cn thit ca đ tài nghiên cu 1
2. Mc tiêu nghiên cu 2
3. i tng và phm vi nghiên cu 3
4. Phng pháp nghiên cu 3
5. Ý ngha thc tin ca lun vn 4
6. Kt cu lun vn 5
CHNG 1. C S KHOA HC CA TÀI 6
1.1 Tng quan v dch v, cht lng dch v và s hài lòng ca khách
hàng 6
1.1.1 Dch v 6
1.1.2 Cht lng dch v 7
1.1.3 S hài lòng 8
1.1.4 Mi quan h gia cht lng dch v và s hài lòng ca khách hàng 9
1.2 Cht lng dch v, s hài lòng ca khách hàng đi vi dch v TLKH9
1.2.1 Dch v TLKH 9
1.2.2 o lng cht lng dch v TLKH nhìn t phía doanh nghip 13
1.2.3 o lng cht lng dch v TLKH nhìn t phía khách hàng 14
1.3 Các yu t đánh giá cht lng dch v TLKH và s hài lòng khách
hàng 15
1.4 Tóm tt chng 1 17
CHNG 2. PHÂN TÍCH THC TRNG CHT LNG DCH V
TLKH VÀ S HÀI LÒNG CA KHÁCH HÀNG TI ÀI HTKH 1090
TRUNG TÂM THÔNG TIN DI NG KHU VC II 18
2.1 Gii thiu Công ty Thông tin di đng và Trung tâm Thông tin di đng
Khu vc II 18
2.1.1 Công ty Thông tin di đng 18
2.1.2 Trung tâm Thông tin di đng Khu vc II 19
2.1.3 ài H tr khách hàng 1090 20
2.1.3.1 Gii thiu 20
2.1.3.2 C cu t chc 21
2.1.3.3 Chc nng nhim v 23
2.2 ánh giá thc trng cht lng dch v TLKH nhìn t phía doanh
nghip 24
2.2.1 Kt qu thc hin ch tiêu SXKD 24
2.2.2 Thc trng cht lng dch v TLKH đn tháng 6/2011 24
2.2.2.1 H thng tng đài 25
2.2.2.2 H thng thông tin 26
2.2.2.3 Công tác kim soát cht lng 27
2.2.2.4 S phi hp gia ài 1090 và các phòng ban khác trong vic
gii quyt phn ánh, khiu ni ca khách hàng 29
2.2.2.5 Nhân s ài HTKH 1090 30
2.3 ánh giá thc trng cht lng dch v và s hài lòng ca khách hàng
ti ài 1090 nhìn t phía khách hàng 31
2.3.1 Quy trình nghiên cu 31
2.3.2 Tin đ tng quát ca nghiên cu 33
2.3.3 Mô hình nghiên cu 34
2.3.4 Các gi thuyt 35
2.3.4.1 Thang đo cht lng dch v tr li khách hàng 35
2.3.4.2 Thang đo s hài lòng ca khách hàng 37
2.3.5 Phng pháp x lý s liu 38
2.3.5.1 Phân tích nhân t 38
2.3.5.2 Kim tra đ tin cy ca các nhóm nhân t 39
2.3.5.3 Phân tích hi quy đa bin 39
2.3.5.4 Kim đnh các gi thuyt 40
2.3.5.5 Phân tích s khác bit gia các nhóm 40
2.3.6 Nghiên cu s b 40
2.3.7 Nghiên cu chính thc 41
2.3.7.1 c đim ca mu kho sát 41
2.3.7.2 Phân tích đ tin cy Cronbach’s Alpha 42
2.3.7.3 Phân tích nhân t EFA 43
2.3.7.4 Kim đnh gi thuyt và mô hình nghiên cu 44
2.3.7.5 Kim đnh các giá tr trung bình 48
2.3.7.6 One sample T test: 48
2.3.7.7 Independent T-test 49
2.3.8 ánh giá thc trng dch v TLKH ài 1090 nhìn t phía khách hàng50
2.3.8.1 Nhóm yu t s đng cm 51
2.3.8.2 Nhóm yu t s tin cy 54
2.3.8.3 Nhóm yu t s đm bo 56
2.3.8.4 Nhóm yu t s đáp ng 59
2.4 Tóm tt chng 2 62
CHNG 3. MT S GII PHÁP NÂNG CAO CHT LNG DCH V
TR LI KHÁCH HÀNG ÀI HTKH 1090 63
3.1 Gii pháp nâng cao S đng cm 63
3.1.1 Tng cng đào to k nng phc v khách hàng 63
3.1.2 Nghiên cu điu chnh c ch giá hp lý 64
3.1.3 y mnh thc hin các bin pháp nhm to s gn bó ca TV 65
3.2 Gii pháp nâng cao s đm bo 67
3.2.1 Tng cng kim soát hot đng và cht lng dch v ca đi tác 67
3.3 Gii pháp nâng cao s đáp ng 68
3.3.1 Gim ti cuc gi vào tng đài 1090 68
3.4 Gii pháp nâng cao s tin cy 70
3.4.1 Xây dng h thng thông tin thng nht 70
3.4.2 iu phi lu lng cuc gi liên vùng 71
3.4.3 Nâng cao trách nhim trong vic phi hp x lý phn ánh, khiu ni
ca khách hàng 72
KIN NGH 74
KT LUN 75
TÀI LIU THAM KHO 77
PH LC 1.1: Bng so sánh các thành phn cu thành thang đo cht lng
dch v ca Parasuraman và cng s (1985, 1988), Johnston (1995) và
Gronroos (1990) 82
PH LC 1.2: Thang đo cht lng dch v Call Center ca Zanna van Dun
và cng s (2009) 84
PH LC 1.3: Thang đo thành phn cht lng dch v Call Center ca Anil
Kumar và Chandra Sekhar SF (2008) 86
PH LC 1.4: Thang đo thành phn cht lng dch v Call Center ca
Mohammed Upal (2008) 87
PH LC 1.4: Thang đo thành phn cht lng dch v Call Center ca
Mohammed Upal (2008) 88
PH LC 1.5. MÔ HÌNH 5 KHONG CÁCH CHT LNG 89
PH LC 1.6. THANG O SERVQUAL 91
PH LC 2.1. DÀN BÀI THO LUN NGHIÊN CU NH TÍNH 93
PH LC 2.2. MU PHIU KHO SÁT CHO NGHIÊN CU S B 94
PH LC 2.3. KT QU NGHIÊN CU NH LNG S B 97
PH LC 2.4. MU PHIU KHO SÁT CHO NGHIÊN CU CHÍNH
THC 103
PH LC 2.5. KT QU NGHIÊN CU NH LNG CHÍNH THC 106
PH LC 3.1. C CU T CHC CÔNG TY THÔNG TIN DI NG 115
PH LC 3.2. VN HÓA MOBIFONE VÀ 8 CAM KT VI KHÁCH
HÀNG CA MOBIFONE 117
PH LC 3.3. CÁC TIÊU CHÍ THEO DÕI HÀNG THÁNG 119
DANH MC CÁC T VIT TT
3G – Third – Generation: Công ngh truyn thông th h th ba
ACD – Automatic Call Distributor: Phân phi cuc gi t đng
CDMA – Code Division Multiple Access: a truy cp phân chia theo mã
CSKH – Chm sóc khách hàng
DNNN – Doanh nghip nhà nc
TD – in thoi di đng
TV – in thoi viên
GDV – Giao dch viên
GSM – Global System for Mobile communication: H thng thông tin di
đng toàn cu
GTGT – Giá tr gia tng
HTKH – H tr khách hàng
IVR – Interactive Voice Response: H thng tr li t đng
KPI – Key performance indicators: Các ch tiêu hot đng chính
SPSS – Statistical Package for the Social Sciences: Phn mm thng kê
cho các ngành nghiên cu khoa hc
SXKD – Sn xut kinh doanh
TLKH – Tr li khách hàng
TNHH – Trách nhim hu hn
TT – Trung tâm
VNPT – Vietnam Posts and Telecommunications Group: Tp đoàn Bu
chính Vin thông Vit Nam
DANH MC CÁC BNG BIU
Bng 1-1: Ch tiêu đánh giá cht lng TLKH ài 1090 13
Bng 2-1 Danh sách các đi tác cung cp dch v TLKH ca MobiFone: 21
Bng 2-2: Kt qu thc hin ch tiêu 6 tháng đu nm ca ài 1090 24
Bng 2-3: Tin đ tng quát ca nghiên cu 34
Bng 2-4: Thang đo thành phn cht lng dch v TLKH 36
Bng 2-5: Thang đo s hài lòng ca khách hàng 38
Bng 2-6: Mô t các bin trong phng trình hi quy đa bin 39
Bng 2-7: Phân b mu theo mt s thuc tính ca ngi phng vn 42
Bng 2-8: Phân tích nhân t EFA nghiên cu chính thc 43
Bng 2-9: Kt qu kim đnh mô hình và phân tích các h s hi quy ln 1 45
Bng 2-10: Kt qu kim đnh mô hình và phân tích các h s hi quy ln 2 46
Bng 2-11: Kt qu kim đnh One sample T test 49
Bng 2-12: Kt qu kim đnh Independent T test 49
DANH MC CÁC HÌNH VÀ TH
Hình 2-1: Biu đ tng trng thuê bao MobiFone qua các nm 1993-2010 19
Hình 2-2: S đ c cu t chc h thng Call Center ca MobiFone 22
Hình 2-3: S đ c cu t chc ài HTKH 1090 Trung tâm II 23
Hình 2-4: Quy trình nghiên cu 33
Hình 2-5: Mô hình khung nghiên cu 35
Hình 2-6: Mô hình kt qu hi quy 48
Hình 2-7: Kt qu kho sát ý kin khách hàng v S đng cm ca TV 53
Hình 2-8: Kt qu kho sát ý kin khách hàng v S tin cy 56
Hình 2-9: Kt qu kho sát ý kin khách hàng v S đm bo 59
Hình 2-10: Kt qu kho sát ý kin khách hàng v S đáp ng 61
1
PHN M U
1. S cn thit ca đ tài nghiên cu
Ti Vit Nam, s cnh tranh ngày càng tr nên gay gt trên th trng dch
v thông tin di đng khi mà các yu t v giá và cht lng dch v đang dn đc
san bng và mt đi tính quyt đnh trong vic to ra li th ca doanh nghip.
tng sc cnh tranh, các doanh nghip cung cp dch v thông tin di đng đang dn
hng đn to s khác bit trong lnh vc chm sóc khách hàng, trong đó có dch
v tr li khách hàng hay còn gi là t vn khách hàng qua đin thoi – đang tr
thành yu t hàng đu giúp doanh nghip gn kt vi khách hàng và là chìa khoá
thành công ca doanh nghip.
Dch v tr li khách hàng ngày càng tr nên ph bin và không th thiu
trong các doanh nghip – nht là các doanh nghip cung cp dch v thông tin di
đng. Bi vì dch v thông tin di đng không phi là mt sn phm vt cht c th
hay mt hàng hoá hu hình mà nó mang tính cht ca sn phm dch v, là hiu qu
có ích ca quá trình truyn tin tc. Vì vy, khi có nhu cu khách hàng thng ch có
xu hng bm máy liên h đn các Trung tâm tr li khách hàng hay các ài H tr
khách hàng (Call Center) ca doanh nghip. Tt c mi giao tip ca khách hàng
vi doanh nghip hu ht đu thông qua Call Center. Kt qu tr li khách hàng
thông qua kênh giao tip này góp phn nâng cao hoc nh hng đn uy tín ca
doanh nghip.
Công ty Thông tin di đng VMS – MobiFone là mt trong nhng doanh
nghip tiên phong trong vic đu t vào công tác tr li khách hàng. H thng Call
Center ca MobiFone đc xem là có quy mô ln và khá chuyên nghip. đáp
ng s phát trin v s lng cng nh yêu cu ngày càng cao ca khách hàng,
MobiFone đã tiên phong trin khai hình thc thuê tr li khách hàng vi 7 đi tác
trên khp các min đt nc.
2
Tuy nhiên, h thng các Call Center do các đi tác cung cp ca MobiFone
vn cha đng b, mc dù có nhng chun mc chung nhng li đc trin khai c
th tu theo tng vùng min, đng thi vn còn tim n nhiu ri ro, nhiu ngun
lc cha đc ti u và còn khá nhiu đim có th hoàn thin, ci tin.
Xut phát t thc tin đó, tác gi đã chn đ tài “Mt s gii pháp nhm
nâng cao cht lng dch v tr li khách hàng ti ài H tr khách hàng
1090 Trung tâm thông tin di đng khu vc II”. Nghiên cu này nhm giúp
MobiFone nói chung và Trung tâm thông tin di đng Khu vc II nói riêng đánh giá
li v thc trng dch v tr li khách hàng, phân tích các yu t ca cht lng
dch v nh hng đn s hài lòng ca khách hàng, xác đnh khách hàng mong
mun gì khi liên h các Call Center. Trên c s đó đ ra các gii pháp thích hp,
hng đn hoàn thin và nâng cao cht lng dch v tr li khách hàng, to nên s
gn bó gia khách hàng và doanh nghip.
2. Mc tiêu nghiên cu
Mc tiêu nghiên cu ca đ tài là hng đn vic đ xut các gii pháp nhm
nâng cao cht lng tr li khách hàng ti ài 1090 Trung tâm Thông tin Di đng
Khu vc II trên c s thc t hot đng, thc trng công tác tr li khách hàng và
thông qua kt qu kho sát khách hàng. iu này nhm giúp cho Trung tâm II nói
riêng và MobiFone nói chung tip tc khng đnh uy tín thng hiu ca mình và
phát huy hn na nhng li th, nâng cao nng lc cnh tranh trên th trng thông
tin di đng.
đt đc mc tiêu trên, nghiên cu đc thc hin theo trình t nh sau:
- Xây dng thang đo cht lng dch v tr li khách hàng. Phân tích mô hình
hi quy nhm xác đnh các thành phn cht lng dch v nh hng đn s
hài lòng ca khách hàng.
- Nghiên cu, đánh giá v thc trng dch v tr li khách hàng ca Trung tâm
II
3
- Trên c s đó, đ xut các gii pháp nhm nâng cao cht lng ca dch v
tr li khách hàng ca ài 1090 Trung tâm II.
3. i tng và phm vi nghiên cu
i tng nghiên cu ca đ tài là cht lng dch v tr li khách hàng ca
ài H tr khách hàng 1090 ti Trung tâm thông tin di đng khu vc II cng nh
thc trng và xu hng phát trin ca lnh vc này trên th trng thông tin di dng
Vit Nam.
Các ni dung nghiên cu trong đ tài bao gm: các lý thuyt v cht lng
dch v, cht lng dch v trong lnh vc tr li khách hàng, các báo cáo nghiên
cu th trng liên quan đn s hài lòng ca khách hàng v dch v tr li khách
hàng. Các gii pháp đ xut trong đ tài ch yu da trên kt qu phân tích thc
trng, kt qu kho sát, phân tích và đánh giá ý kin ca khách hàng trên đa bàn
hot đng ca Trung tâm II.
i tng kho sát: D kin kho sát các khách hàng đã và đang s dng
dch v ca MobiFone có ít nht mt ln liên h đn Call Center ca MobiFone,
theo cách ly mu thun tin, không phân bit gii tính, ngành ngh… Phân tích
nhng hot đng nh hng trc tip đn cht lng tr li nh: H thng tng đài,
h thng thông tin, nhân s ài 1090….
Phm vi kho sát: thành ph H Chí Minh, ni đc xem là th trng trng
đim ca Trung tâm II nói riêng (chim hn 50% t trng v thuê bao) và ca
MobiFone nói chung.
4. Phng pháp nghiên cu
- Phng pháp tip cn nghiên cu s dng trong đ tài là phng pháp hn
hp (đnh tính và đnh lng). C th:
+ Nghiên cu đnh lng: Phng pháp này đc thc hin thông qua
kho sát khách hàng có ít nht mt ln liên h đn Call Center ca
MobiFone. Bng câu hi kho sát đc gi cho khách hàng qua
4
đng bu đin, phng vn trc tip và qua email, website chuyên v
kho sát.
+ Nghiên cu đnh tính: đc s dng khi xây dng thang đo kho đ
sát khách hàng, thông qua tho lun nhóm nhm khám phá nhng
mong mun ca khách hàng khi liên h đn các Call Center.
- Phng pháp thu thp thông tin:
+ Thông tin th cp: đc tp hp thông qua nghiên cu ca tác gi v
hot đng tr li khách hàng ca Trung tâm II cng nh s dng
nhng thông tin thu thp đc t các tài liu ca ngành, tp chí
chuyên ngành, thông tin ni b….
+ Thông tin s cp: đc tng hp thông qua tho lun nhóm và kho
sát khách hàng ít nht mt ln liên h đn Call Center ca MobiFone
bng cách ly mu thun tin.
- Phng pháp x lý d liu:
Thông tin thu thp đc x lý bng phn mm SPSS qua các bc sau:
+ Kim đnh thang đo
+ Thng kê mô t
+ Phân tích hi quy đa bin
5. Ý ngha thc tin ca lun vn
Thông qua kt qu nghiên cu, MobiFone nói chung và Trung tâm II nói
riêng có đc c hi nhìn li cht lng dch v tr li khách hàng di góc đ
đánh giá ca khách hàng, có thêm thông tin v tm quan trng ca công tác tr li
khách hàng nh hng nh th nào đn s gn bó ca khách hàng. iu này không
ch giúp Trung tâm II xây dng, điu chnh, ci thin các chính sách phù hp nhm
nâng cao cht lng dch v tr li khách hàng mà còn góp phn đáp ng tt hn
5
nhng yêu cu, nâng cao s gn bó ca nhng ngi đang s dng dch v cng
nh thu hút s quan tâm ca khách hàng tim nng.
6. Kt cu lun vn
Lun vn đc chia thành 3 chng vi ni dung c th nh sau:
- Chng 1: C s khoa hc ca đ tài
Trình bày mt s ni dung lý thuyt c bn làm nn tng ca đ tài nghiên
cu, đó là các lý thuyt v dch v, cht lng dch v và s hài lòng ca
khách hàng ; o lng cht lng dch v TLKH nhìn t phía khách hàng và
t phía doanh nghip
- Chng 2: Phân tích thc trng cht lng dch v TLKH và s hài lòng ca
khách hàng ti ài HTKH 1090, Trung tâm thông tin di đng khu vc II
Trình bày tng quan v Công ty thông tin di đng; Phân tích thc trng cht
lng dch v tr li khách hàng ca ài 1090 Trung tâm thông tin di đng
Khu vc II nhìn t phía doanh nghip và kt qu kho sát khách hàng v
cht lng dch v TLKH.
Chng 3: Mt s gii pháp nhm nâng cao cht lng dch v TLKH ài
HTKH 1090 Trung tâm II.
Trên c s nhng kt qu nghiên cu có đc chng 2, tác gi đ xut
mt s các gii pháp nhm hoàn thin dch v tr li khách hàng ti ài 1090
Trung tâm II.
6
CHNG 1. C S KHOA HC CA TÀI
1.1 Tng quan v dch v, cht lng dch v và s hài lòng ca khách hàng
1.1.1 Dch v
Hot đng ca ngành dch v ngày càng phát trin và chim u th trong
nn kinh t quc dân. Ngun li nhun khng l t ngành dch v đóng góp trc
tip và gián tip đn 70% trong tng sn phm quc gia ti các nc có nn kinh t
phát trin. Khi nn kinh t phát trin cao, xu hng tiêu dùng cn biên đi vi dch
v ln hn nhiu xu hng tiêu dùng cn biên đi vi sn phm hàng hóa. Con
ngi có nhu cu nhiu hn đi vi các sn phm phi vt cht ca dch v nh
thm m, giáo dc, gii trí….thuc nhng thang bc nhu cu cao hn mà nhà tâm
lý hc Abraham Maslow đã lit kê là nhu cu v quan h xã hi, nhu cu đc tôn
trng và nhu cu hoàn thin.[6]
Vy dch v là gì ?
Dch v là mt khái nim ph bin và đc hiu theo nhiu cách khác nhau.
Có th nêu mt s khái nim v dch v nh sau:
- Dch v là nhng hành vi, quá trình và cách thc thc hin mt công vic
nào đó nhm to giá tr s dng cho khách hàng làm tha mãn nhu cu và
mong đi ca khách hàng.
[48]
- Dch v là mt hot đng hay mt li ích mà bên này cng hin cho bên kia,
v c bn, nó vô hình và không dn đn s s hu bt k th gì. Dch v có
bn đc trng: (1) tính vô hình (không th thy, nm, cm, nghe hay ngi
trc khi mua), (2) tính bt kh phân (không th tách ri khi ngi cung
cp chúng), (3) tính kh bin (cht lng dch v tùy thuc ngi cung cp,
và khi nào, đâu, và nh th nào), (4) tính kh hy (không th ct gi dch
v đ dùng hay bán li v sau)
[9]
- Dch v là sn phm vô hình, chúng không đng nht nhau, không th tách
ri và không th ct tr, ngha là quá trình tiêu dùng dch v thì cht lng
7
dch v th hin trong quá trình tng tác gia khách hàng và nhân viên ca
công ty cung cp dch v
[44]. Chính nhng đc tính này làm cho dch v
tr nên khó đnh lng và không th nhn dng bng trc quan.
1.1.2 Cht lng dch v
T cui nhng nm 70, bt đu xut hin nhn thc v tm quan trng ca
dch v trong nn kinh t th gii. iu này đc phn ánh qua s gia tng các bài
vit hc thut v các ch đ nh: s hài lòng ca khách hàng, cht lng dch v,
dch v khách hàng….
[39]
Nghiên cu khoa hc v cht lng dch v đã tng đáng k t nhng nm
1980.
[31] Gn đây, nghiên cu v cht lng dch v đã đc đnh hng theo
hng phân tích nh hng ca nó lên hành vi ca ngi tiêu dùng và quy hoch th
trng chin lc.
[17] Cht lng dch v đã tr thành mt yu t quan trng trong
vic giúp các công ty đ đt đc mt li th khác bit so vi đi th cnh tranh ca
h, và do đó đóng góp đáng k vào li nhun và nng sut.
[46]
Có khá nhiu nghiên cu v khái nim và tính cht ca cht lng dch v
nh Gronroos (1982), Berry và cng s (1985), Parasuraman và cng s (1985),
and Zeithaml và cng s (1985). Tuy nhiên không có đnh ngha nào đc xem là
ti u.
[32] Cht lng dch v đnh ngha bng nhiu cách khác nhau tùy thuc vào
đi tng và môi trng nghiên cu. Nh Gronroos (1982)
[25] đ cp đn cht
lng dch v ba thành phn: (1) cht lng vt lý (các khía cnh hu hình ca
mt dch v), (2) cht lng tng tác (s tng tác gia khách hàng và nhà cung
cp dch v), (3) cht lng công ty (hình nh ca nhà cung cp dch v đi vi
khách hàng hin ti và khách hàng tim nng); Lehtinen và Lehtinen (1982) li cho
rng cht lng dch v đc xem xét hai khía cnh: (1) quá trình cung cp dch
v và (2) kt qu dch v….(Lehtinen và Lehtinen (1982) dn theo Manuel Sánchez
Pérez et al.(2007)
[32]. Trong s đó, khái nim ca Parasuraman và cng s (1985)
[36] đc đánh giá là khá toàn din, đnh ngha cht lng dch v là mc đ khác
nhau gia mong đi ca ngi tiêu dùng v dch v và nhn thc ca h v kt qu
8
1.1.3 S hài lòng
Theo Philip Kotler (2004)
[9], s hài lòng ca khách hàng là mc đ ca
trng thái cm giác ca mt ngi bt ngun t vic so sánh kt qu thu đc t
vic tiêu dùng sn phm, dch v vi nhng k vng ca anh ta. Zeithaml & Bitner
(2000)
[48] đnh ngha s hài lòng ca khách hàng chính là s đánh giá ca khách
hàng v sn phm hoc dch v góc đ sn phm hoc dch v đó có đáp ng
đc nhu cu và s mong đi ca h hay không. Bachelet (1995)
[15] li cho rng
s hài lòng ca khách hàng là mt phn ng mang tính cm xúc ca khách hàng
hình thành t kinh nghim ca h vi sn phm hay dch v đó. Nh vy, có rt
nhiu đnh ngha khác nhau v s hài lòng ca khách hàng nhng các đnh ngha
này đu có nhng đim chung sau:
[23]
- S hài lòng ca khách hàng là mt phn ng (cm xúc hoc nhn thc)
- Phn ng gn vi mt tâm đim đc bit (k vng, kinh nghim tiêu
dùng….)
- Phn ng xy ra ti mt thi đim c th (sau khi tiêu th, sau khi la
chn…)
T các đnh ngha trên, đ đáp ng mc tiêu nghiên cu ca đ tài, đnh
ngha s hài lòng ca khách hàng đi vi dch v TLKH đc phát biu nh sau:
- S mong đi ca khách hàng khi liên h đn tng đài TLKH so vi thc t
mà h nhn đc
- Li ích khách hàng có đc khi liên h đn tng đài TLKH
9
- S hài lòng da trên s hiu bit và kinh nghim cá nhân v cht lng dch
v TLKH đã và đang s dng.
1.1.4 Mi quan h gia cht lng dch v và s hài lòng ca khách hàng
Ngày nay, cht lng dch v và s hài lòng ca khách hàng đc xem nh
mt b phn không tách ri ca qun lý cht lng toàn din
[39]. Mc dù có mt
s quan đim cho rng s hài lòng ca khách hàng và cht lng dch v là đng
nht. Tuy nhiên, có khá nhiu nghiên cu li ch ra rng hai khái nim này dù có
liên quan cht ch vi nhau vn tn ti s khác bit
[16]. S hài lòng ca khách
hàng là mt khái nim tng quát, nói lên s tha mãn ca h khi tiêu dùng mt dch
v. Trong khi đó, cht lng dch v ch tp trung vào thành phn c th ca dch
v
[48]. Cht lng dch v phi đc xem là tin đ cho s hài lòng ca khách
hàng
[40].
Trong thc t, có nhiu nhà nghiên cu đã thit lp mi quan h gia cht
lng dch v và s hài lòng ca khách hàng nh Bansal and Taylor (1997)
[16],
Dabholkar và cng s (2000)
[20], Spreng & Mackoy (1996) [41]…. Các nghiên
cu này đu ch ra rng s hài lòng ca khách hàng chu tác đng bi mc đ hài
lòng v cht lng dch v trong quá trình tiêu dùng. Vn đ đt ra đây cho các
doanh nghip mun qun lý tt cht lng dch v ca mình là phi bit nhng
mong mun v dch v ca khách hàng có mc đ ging nhau hay khác nhau đi
vi tng doanh nghip trong cùng mt ngành đ t đó đáp ng tt mong mun đó,
mang li cho khách hàng s hài lòng mc cao nht.
1.2 Cht lng dch v, s hài lòng ca khách hàng đi vi dch v TLKH
1.2.1 Dch v TLKH
Dch v TLKH là dch v gii đáp thc mc, h tr, hng dn s dng,
cung cp thông tin liên quan cho khách hàng v dch v mà doanh nghip cung cp
[4]. Dch v TLKH thng đc cung cp qua đin thoi. Các t chc chuyên trách
thc hin các hot đng này đc gi là chung là Call Center
[24]. Trong ting
Anh, Call Center chính là khái nim mô t dch v CSKH qua đin thoi
[1] hay
10
thng đc bit đn nh là dch v TLKH (hoc H tr khách hàng – HTKH) ti
Vit Nam. Cùng vi s bùng n ca công ngh thông tin, vic ng dng ngày càng
rng rãi ca thng mi đin t và các ng dng đa phng tin (multimedia), hình
thc Call Center ngày càng phát trin v quy mô, t chc ln tính chuyên nghip.
Call Center không còn bó hp phm vi nhn và tr li qua đin thoi mà đa dng
hóa các hình thc h tr, t vn khác nh email, fax, internet, chat…. Chính vì vy,
có xu hng thay đi t tên gi “Call Center” thành “Contact center”, bao hàm ý
ngha rng ln (giao tip bng nhiu hình thc – contact) hn là ch qua cuc gi
(call)
[14],[21],[34],[42]. Tuy vy, nhiu nc ngi ta vn gi nguyên tên Call
Center mc dù ni dung hot đng đã m rng thành Contact Center
[21]. ây ch
là vn đ tên gi, ngôn ng và thói quen, cng ging nh chúng ta còn gi là “tàu
la” mc dù không còn s dng đng c hi nc chy bng than đá na mà đã s
dng các đu máy diezen hoc chy đin… Trong đ tài này khái nim Call Center
và Contact Center (ting Anh) hay Dch v TLKH và HTKH (ting Vit) đc s
dng thay th cho nhau, không phân bit.
Call Center là cu ni gia khách hàng và doanh nghip, ni tp trung x lý
mi yêu cu ca khách hàng thông qua các kênh truyn thông hin đi nh h thng
đin thoi, e-mail, và các phng tin truyn thông trc tuyn khác nhm hng
dn, cung cp, và gii đáp thông tin, mang đn s hài lòng cho khách hàng
[3]. Ti
Vit Nam, đa s các Call Center bt đu hình thành và phát trin cp đ ni b
doanh nghip, nhm thc hin chm sóc khách hàng s dng sn phm, dch v do
công ty cung cp
[2]. in hình nh ca Vietnam Airlines (320), Vietcombank
(1900545413), FPT Telecom (7302222), Bu đin (116),… Mt s ít t chc cung
cp dch v gii đáp thông tin chung nh ài 1080, 1088 ca VNPT… Tùy theo
tng doanh nghip mà các dch v này đc min phí hoc tính phí.
Ti mt Call Center, nhng vn đ khách hàng đ cp thng xoay quanh
bn ni dung sau:
[42]
11
- Thông tin: Call Center là trung tâm thông tin quan trng v sn phm và dch
v ca các doanh nghip. Call Center hot đng nh là mt kho lu tr thông tin
liên quan đn tt c sn phm, khách hàng, phn ánh, khiu ni và các phn hi, gii
pháp ca doanh nghip.
- Dch v khách hàng: Call Center là đim nhn quan trng ca dch v khách
hàng trong hu ht các doanh nghip, đc bit là sau khi bán hàng đc thc hin.
Vi chc nng dch v khách hàng, Tng đài viên (in thoi viên) ghi nhn và gii
quyt các phn ánh cng nh li khen ca khách hàng. Hu ht Call Center đu
phân quyn cho TV gii quyt hoc thng lng vi khách hàng min sao trong
gii hn chi phí cho phép. iu này cng giúp cho các cp qun lý gim ti vic
trc tip x lý các phn ánh, khiu ni và giúp doanh nghip gii quyt các vn đ
ca khách hàng mt cách nhanh chóng và hiu qu.
- Bán hàng: Nhiu doanh nghip s dng Call Center đ tng doanh thu bng
cách qung bá các chng trình khuyn mãi, đào to hoc sn phm mi…Mt Call
Center không nhng cung cp nhng gii pháp đáng tin cy mà còn gii thiu
nhng sn phm và dch v mà có th khách hàng không đ ý khi mua sn phm ln
đu. Vì vy, mi cuc gi hay mt giao dch vi khách hàng Call Center đu đc
xem là mt c hi bán hàng.
- H tr v sn phm hoc dch v : Nhiu Call Center cung cp cho cách thc
s dng hoc giúp khách hàng t x lý nhng vn đ đn gin liên quan đn sn
phm. im mu cht ca chc nng này là tt c TV phi thc s thông tho sn
phm, dch v và hot đng ca doanh nghip.
Chính vì vy, Call Center đc xem là mt nhân t quan trng ca công tác
chm sóc khách hàng
[28]. Hot đng chm sóc khách hàng này ca doanh nghip
không phi là dch v ct lõi mà ch là dch v b sung. Tuy nhiên vai trò ca nó vô
cùng quan trng bi l nó cung cp thông tin rt cn thit cho c hai phía, khách
hàng cng nh doanh nghip. Không có thông tin t phía khách hàng, doanh nghip
không th ra quyt đnh, không có thông tin t phía doanh nghip, vic trao đi mua
12
bán và duy trì s dng sn phm, dch v ca khách hàng… khó mà có th thc
hin suôn s đc. Cng chính vì vy mà thành lp Call Center đ cung cp dch v
TLKH là có li, ch không phi trách nhim thun túy, ca doanh nghip. Hin nay
đi vi nhiu t chc, Contact center chính là tai mt, là trng tâm ca tt c các
hot đng đnh hng khách hàng [21]. Theo Tp chí Call Center Helper (Tp chí
v Call Center ph bin nht Anh) thì “Contact center đc xem là trung tâm li
nhun hn là trung tâm chi phí”
[49] bi nhng đóng góp mà các Contact center
đem li. Có th nói, doanh nghip nào mun kinh doanh phát trin, mun cnh tranh
thng li thì phi t chc tt hot đng này.
Vi các đc đim ca ngành dch v thông tin di đng nh s lng khách
hàng ln, đ phân tán cao, hay phát sinh các vn đ v s dng dch v, s lng
thông tin v dch v tng đi ln,… nên vic thành lp các tng đài HTKH – Call
Center, đ thc hin công tác TLKH là ht sc quan trng. Call Center rt thit yu
đi vi vic s dng đin thoi di đng, vì vy, Nhà nc có nhng qui đnh c th
đi vi dch v HTKH ca các mng đin thoi di đng. Tiêu chun ngành TCN 68-
186:2006 “Dch v đin thoi trên mng vin thông di đng mt đt – Tiêu chun
cht lng” yêu cu nh sau:
[4]
- Thi gian cung cp dch v HTKH qua đin thoi là 24/24 gi.
- T l cuc gi ti dch v h tr khách hàng, chim mch thành công (hay
còn gi là kt ni thành công) và nhn đc tín hiu ca đin thoi viên trong vòng
60 giây là ln hn (hoc bng) 80% tng s cuc gi.
Tng đài HTKH ca các mng di đng ch yu thc hin nhng nhim v
sau:
- Cung cp, gii đáp và t vn cho khách hàng v sn phm, dch v ca nhà
khai thác mng TD
- X lý các phn ánh, khiu ni ca khách hàng trong quá trình s dng dch
v
13
1.2.2 o lng cht lng dch v TLKH nhìn t phía doanh nghip
i vi Công ty thông tin di đng, cht lng TLKH ài 1090 đc th hin
qua các ch tiêu sau:
Bng 1-1: Ch tiêu đánh giá cht lng TLKH ài 1090
(Ngun: ài HTKH 1090 Trung tâm thông tin di đng khu vc II)
STT Tên ch tiêu VT K hoch
1
T l phn ánh, khiu ni/ 1000 cuc
gi vào T
% 0,9
2
T l khiu ni, phn ánh trên tng s
TV cho phép
% 4
3
T l x lý phn ánh khiu ni trong
vòng 48h
% 85
4
T l gi ra trên phn ánh khiu ni
trong 24h
% 85
5 T l tr li email trong vòng 24h % 98
6
im 8 cam kt ca kênh TLKH theo
đánh giá đnh k hàng nm ca TT
% 85
7 T l cuc gi đc giám sát cht lng % 1
8 T l phc v chung % 86
9 T l phc v nhân công trong vòng 60s % 81
10 T l thành công trung k % 65
Cht lng dch v TLKH ti ài 1090 đc đánh giá ch yu da trên các
ch tiêu trên. Nu hoàn thành tt các ch tiêu này thì đm bo gii quyt kp thi các
phn ánh ca khách hàng, cuc gi vào tng đài d dàng và nng lc nghip v ca
TV đ đ đáp ng yêu cu công vic. Tuy nhiên, nu ch cn c vào ch tiêu đánh
giá ca doanh nghip thì không đm bo s phù hp vi nhu cu ca khách hàng.
Do đó cn phi tìm ra mô hình phù hp đ đánh giá chính xác cht lng dch v
14
TLKH và đó cng là mt trong nhng mc tiêu ca nghiên cu này.
1.2.3 o lng cht lng dch v TLKH nhìn t phía khách hàng
Mô hình nm khong cách ca Parasuaraman & cng s (1985)
[36] (Xem
thêm Ph lc 1.5) là mô hình tng quát v cht lng dch v. thc hành đc
Parasuaraman & cng s (1985) đã xây dng thang đo gm 10 thành phn dùng đ
đánh giá cht lng trong lnh vc dch v.
[36]
Mô hình mi thành phn cht lng dch v nêu trên gn nh bao quát ht
mi khía cnh ca dch v. Tuy nhiên vì nó phc tp trong vic đo lng và mang
tính lý thuyt nên sau nhiu ln kim đnh Parasuaraman & cng s (1991)
[38] đã
phát trin mt công c đo lng nguyên gc đc s dng rng rãi nhiu nht trong
vic đo lng cht lng dch v gm 22 bin quan sát (SERVQUAL) ca 5 tiêu
chí (Ph lc 1.6):
• S tin cy (reliability): kh nng thc hin mt dch v đúng nh đã ha và
chính xác. Mt dch v có th tin cy nu nó đc thc hin đúng ngay t ln
đu tiên.
• S đáp ng (responsiveness): s sn sàng giúp đ khách hàng và nhanh chóng
cung cp dch v nh đã ha.
• S đm bo (assurance): nhng phm cht ca nhân viên s to lòng tin cho
khách hàng nh s chuyên nghip, lch s, kính trng khách hàng, kh nng
giao tip.
• S đng cm (empathy): nhân viên phc v có phong cách d gn nh quan
tâm chú ý đn khách hàng, to cm giác yên tâm,…
• Các phng tin hu hình (tangibility): v b ngoài ca c s vt cht, thit b,
nhân viên, nhng vt dng, tài liu dung cho thông tin liên lc.
Parasuraman và cng s (1991)
[38] khng đnh rng SERVQUAL là thang
đo hoàn chnh v cht lng dch v, đt giá tr và đ tin cy và có th đc ng
dng cho mi loi hình dch v khác nhau. Tuy nhiên, mi ngành dch v c th có