Chiến lược kinh doanh của Công ty cổ phần Dịch vụ Cơ khí Hàng hải đến năm 2020

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP HCM


BÙI THÀNH SN


CHIN LC KINH DOANH CA CÔNG
TY C PHN DCH V C KHÍ HÀNG HI
N NM 2020



LUN VN THC S KINH T







TP. H Chí Minh – Nm 2012
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP HCM


BÙI THÀNH SN

CHIN LC KINH DOANH CA CÔNG
TY C PHN DCH V C KHÍ HÀNG HI
N NM 2020

Chuyên ngành : Qun tr kinh doanh
Mã s : 60.34.05

LUN VN THC S KINH T


NGI HNG DN KHOA HC: TS. NGUYN MINH TUN





TP. H Chí Minh – Nm 2012
LI CM N

Trong sut thi gian nghiên cu và hc tp di mái trng i Hc Kinh t
Tp. H Chí Minh- Khoa sau đi hc, tôi đã nghiên cu và tip thu đc nhiu kin
thc b ích đ có th vn dng vào công vic hin ti nâng cao nng lc qun lý.
Lun vn thc s kinh t “Chin lc kinh doanh ca Công ty CP Dch v
C khí Hàng hi đn nm 2020” là kt qu ca nhng nm hc va qua.
Xin trân trng cm n Thy TS. Nguyn Minh Tun đã tn tình hng dn,
giúp đ v mi mt đ tôi có th hoàn thành tt lun vn thc s kinh t này.
Xin cm n Ban Giám đc Công ty CP Dch v C khí Hàng hi, Trng
phòng K hoch đã to điu kin v thi gian, công vic và các đng nghip đã giúp
đ tôi rt nhiu trong sut thi gian tôi theo hc  bc cao hc kinh t và thc hin
lun vn thc s kinh t này.
Xin trn trng cm n tp th hc viên Lp Cao hc Qun tr Ngày 2 – Khoá
18 đã giúp đ tôi trong vic cung cp tài liu, s liu đ hoàn thành lun vn.

Xin trân trng!


LI CAM OAN

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cu ca riêng tôi, các kt
qu nghiên cu trong lun vn là trung thc và cha tng đc ai công b
trong các chng trình khác.

BÙI THÀNH SN

MC LC

Trang
Trang bìa

Li cm n

Li cam đoan

Mc lc

Danh mc bng biu

Danh mc hình

Danh mc các t vit tt

LI M U

1 S cn thit ca đ tài 1
2 Mc tiêu nghiên cu 2
3 i tng và phm vi nghiên cu 2
4 Phng pháp nghiên cu 3
5 Kt cu đ tài 3
6 Ý ngha thc ti
n ca đ tài 4

CHNG 1. C S LÝ LUN V XÂY DNG CHIN LC CA
DOANH NGHIP
5
1.1 Khái nim chin lc và qun tr chin lc 5
1.1.1 Khái nim chin lc 5
1.1.2 Khái nim qun tr chin lc 5
1.1.3 Khái nim xây dng chin lc 6
1.2 Các loi chin lc kinh doanh 7
1.2.1 Chin lc cp Công ty
7
1.2.2 Chin lc cp kinh doanh (SBU) 7
1.2.3 Chin lc cp chc nng 7
1.3 Vai trò xây dng chin lc kinh doanh đi vi t chc 8
1.4 Môi trng doanh nghip 9
1.4.1 Môi trng v mô 9
1.4.2 Môi trng vi mô 10
1.4.3 Phân tích ni b doanh nghip 10
1.5 Các bc xây dng chin lc kinh doanh 11
1.5.1 Xác đnh s mng và mc tiêu kinh doanh 11
1.5.2 Xác đnh các yu t bên ngoài 12
1.5.3 Phân tích tình hình ni b 12
1.5.4 Phân tích và la chn chin l

c kinh doanh 13
1.6 Công c xây dng chin lc kinh doanh theo các giai đon
hình thành mt chin lc kinh doanh
13
1.6.1 Ma trn đánh giá các yu t bên ngoài 14

(EFE matrix_ Extenal Factor Evaluation matrix)
1.6.2 Ma trn đánh giá các yu t bên trong 15

(IEF matrix_ Internal Evaluation matrix)
1.6.3 Ma trn hình nh cnh tranh 16
1.6.4 Ma trn SWOT 16
1.6.5 Ma trn QSPM 18
1.7 im hn ch ca quy trình xây dng chin lc và gii pháp
khc phc
18
Tóm tt chng 1
19

CHNG 2. PHÂN TÍCH MÔI TRNG KINH DOANH CA
CÔNG TY DCH V C KHÍ HÀNG HI PTSC
20
2.1 Gii thiu v Công ty Cp Dch v C khí Hàng hi
20
2.1.1 Lch s hình thành và phát trin ca Công ty CP D
ch v C khí
Hàng hi
20
2.1.2 C cu t chc ca Công ty CP Dch v C khí Hàng hi 21
2.1.3 Các loi hình hot đng ca Công ty 22

2.2 Môi trng kinh doanh ca Công ty CP Dch v C khí Hàng
hi
23
2.2.1 Môi trng v mô 23
2.2.2 Môi trng vi mô 26
2.2.2.1 Tng quan v tình hình cung ng dch v k thut du khí  Vit
Nam
26
2.2.2.2 D báo nhu cu th trng giai đon 2012-2020 27
2.2.2.3 Nhà cung ng 29
2.2.2.4 Các đ
i th cnh tranh ca Công ty CP Dch v C khí Hàng hi 30
2.2.2.5 Khách hàng 39
2.2.2.6 Các đi th tim nng 40
2.2.2.7 Sn phm thay th 40
2.2.3 Ma trn các yu t bên ngoài ca Công ty CP Dch v C khí
Hàng hi
40
2.3 Phân tích ni b Công ty CP Dch v C khí Hàng hi
44
2.3.1 Tình hình thc hin sn xut kinh doanh ca Công ty CP Dch v
C khí Hàng hi
44
2.3.1.1 Tình hình tài chính và kt qu kinh doanh ca Công ty 44
2.3.1.2 Tình hình thc hin các d án c
a Công ty CP Dch v C khí
Hàng hi
47
2.3.2 Ma trn đánh giá ni b (IFE) ca Công ty CP Dch v C khí
Hàng hi

49
Tóm tt chng 2
51

CHNG 3. CHIN LC KINH DOANH CA CÔNG TY CP
DCH V C KHÍ HÀNG HI N NM 2020
52
3.1 S mng& tm nhìn ca Công ty CP Dch v C khí Hàng hi 52
3.2 Giá tr ct lõi ca Công ty CP Dch v C khí Hàng hi 53

3.3 Trit lý kinh doanh ca Công ty CP Dch v C khí Hàng hi 53
3.4 Mc tiêu ca Công ty CP Dch v C khí Hàng hi đn nm
2020
54
3.4.1 Các cn c đ xây dng mc tiêu 54
3.4.2 Mc tiêu ca Công ty CP Dch v C khí hàng hi đn nm 2020 55
3.5 S hình thành và la chn chin lc kinh doanh cho Công ty
CP Dch v C khí Hàng hi đn nm 2020
55
3.6 Ma trn QSPM 58
3.7 Chin lc kinh doanh ca Công ty CP Dch v C khí Hàng
hi đn nm 2020
64
3.7.1 Chin lc tng quát ca Công ty 64
3.7.2 Chin lc b phn 64
3.7.2.1 Chin lc tái cu trúc c cu và đào to phát trin ngun nhân lc
thit k
64
3.7.2.2 Chin lc đu t trang thit b t đng hoá 66
3.7.2.3 Chin lc m rng hp tác kinh doanh 67

3.7.2.4 Chin lc phát trin th trng 67
3.7.3 L trình thc hin chin lc tng quát và các chin lc chc
nng
68
3.7.4 Th trng mc tiêu 69
3.7.5 D kin các ch tiêu đt đc 70
3.8 Gii pháp thc hin chin lc kinh doanh ca Công ty CP
Dch v C khí Hàng hi đn nm 2020
70
3.8.1 Nhóm chin lc tái cu trúc li Công ty và nâng cao cht lng
ngun nhân lc thit k
70
3.8.2 Nhóm gii pháp nhm hin đi hoá trang thit b máy móc 73
3.8.3 Nhóm gii pháp m r
ng hp tác liên doanh, liên kt 74
3.8.4 Nhóm gii pháp phát trin th trng 75
Kt lun và kin ngh
76


TÀI LIU THAM KHO

PH LC


DANH MC BNG BIU

Trang
Bng 2.1 Tng s lao đng phân theo phòng ban và các xng chc nng 21
Bng 2.2 Tng s lao đng phân theo trình đ 22

Bng 2.3 Th trng xây lp du khí  Vit Nam giai đon 2012-2020 28
Bng 2.4 Nhu cu đóng mi cu kin phc v khai thác du khí đn 2020 29
Bng 2.5 Dch v du khí ca các nc châu Á 31
Bng 2.6 Dch v k thut du khí ti mt s n
c ông Nam Á 32
Bng 2.7 Dch v k thut du khí  mt s nc châu Âu 34
Bng 2.8. Ma trn hình nh cnh tranh 38
Bng 2.9 Ma trn các yu t bên ngoài (EFE) 43
Bng 2.10. Doanh thu và li nhun ca PTSC MC t nm 2001- 2011 44
Bng 2.11 Các ch s tài chính t nm 2008 – 2010 45
Bng 2.12 Ma trn các yu t bên trong (IFE) 49
Bng 3.1 Ma trn SWOT ca Công ty CP Dch v C khí Hàng hi 56
Bng 3.2. Ma trn QSPM nhóm SO 58
Bng 3.3. Ma trn QSPM nhóm ST 60
B
ng 3.4. Ma trn QSPM nhóm WO 61
Bng 3.5. Ma trn QSPM nhóm WT 62
Bng 3.6. L trình thc hin chin lc kinh doanh ca Công ty CP Dch v
C khí Hàng hi đn nm 2020
68
Bng 3.7. D kin ch tiêu tài chính ca Công ty CP Dch v C khí Hàng
hi đn nm 2020
70
Bng 3.8. Bng trang thit b nâng h, t đng hoá 73

DANH MC HÌNH

Hình 2.1 S đ t chc cung ng dch v k thut du khí  Vit Nam 26

DANH MC CÁC T VIT TT

1. PTSC - Petrovietnam Technical Serivies Corporation – Tng Công ty C
phn Dch v K thut Du khí Vit Nam.
2. PTSC M&C – PTSC Mechanical & Construction - Công ty CP Dch v C
khí Hàng hi
3. PVN – Petro Viet Nam - Tp đoàn du khí Quc Gia Vit Nam
4. VSP – Vietsovpetro - Liên doanh du khí Vit Xô Petro
5. PVC – PetroVietNam Construction Joint Stock Cooporation - Tng Công ty
CP Xây lp du khí
6. PV Shipyard - PetroVietNam Marine Shipyard - Công ty CP Ch to giàn
khoan du khí
7. AS - S đim hp dn
8. TAS - Tng s đim h
p dn
9. NPV – Net present Value - Hin giá ròng
10. IRR – Internal rate of return - Sut sinh li ni ti
11. EFE – External Factor Evaluation - Ma trn đánh giá các yu t bên ngoài
12. IFE - Internal Factor Evaluation - Ma trn đánh giá các yu t bên trong
13. EPCI - Engineering, Procurement, Construction & Installation
14. GATS - General Agreement on Trade in Services - Hip đnh chung v
thng mi dch v.
-1-

LI M U

1. S cn thit ca đ tài:
Trong chin lc phát trin kinh t ca đt nc, ngành Du khí đc coi là

ngành kinh t mi nhn quan trng vì có đóng góp ln vào ngân sách nhà nc, góp
phn tng trng kinh t quc dân và đm bo an ninh nng lng. Ngày
09/03/2006, Th tng chính ph đã ra quyt đnh 386/Q-TTg phê duyt “Chin
lc phát trin ngành du khí Vit Nam đn nm 2015 và đnh hng đn nm
2025”, th hin s chú trng đc bit ca Nhà nc đi vi ngành kinh t quan
trng này.
Mt trong các nhim v nêu trong chin lc phát trin ngành Du khí là đy
mnh phát trin lnh vc dch v du khí, nhm mc tiêu đáp ng ti đa nhu cu
dch v cho công nghip du khí. Gia tng t trng doanh thu dch v trong tng
doanh thu ca Ngành, phn đu đn nm 2015 đt 25-30% tng doanh thu toàn
ngành Du khí và duy trì n đnh cùng mc sau 2025. Cùng vi vic phát trin các
hot đng dch v k thut ca các đn v trong Ngành, Tp đoàn Du khí có ch
trng khuyn khích và h tr các B, Ngành, đa phng tham gia ngày càng
nhiu vào các hot đng cung cp dch v cho Ngành du khí t khâu tìm kim
thm dò, khai thác đn vn chuyn và tn cha, ch bin và phân phi du khí.…
Mt khác, tng bc phát trin cung cp dch v ra các nc trong khu vc và th
gii, trên c s tim nng và li th cnh tranh ca mi loi hình dch v, đc bit là
dch v k thut du khí.
Lnh vc dch v cho các ngành công nghip nói chung, cng nh dch v
ngành Du khí nói riêng có đc đim là hot đng đa dng và linh hot, đòi hi vn
đu t ln v phng tin, công c dch v, tính liên kt cao và tính cnh tranh
mnh. Vi đà tng trng n đnh ca nn kinh t nc ta trong các nm qua, s
phát trin mnh m ca ngành Du khí hin nay, cùng vi xu th hi nhp kinh t
th gii ngày càng sâu rng thì hot đng dch v du khí càng phi phát trin và
-2-


cn có tính chuyên nghip cao. Bên cnh yêu cu sn sàng đáp ng, hot đng dch
v du khí luôn phi ci tin v cht lng và hiu qu phc v nhm tho mãn ti
đa nhu cu ca nhà đu t sn xut và kinh doanh du khí.

Xut phát t nhu cu phát trin ca ngành du khí trong thi gian ti và đ
phù hp vi chin lc phát trin chung ca toàn ngành du khí nói chung và ca
Tng Công ty CP Dch v K thut Du khí Vit Nam (PTSC) nói riêng nên cn
thit phi xây dng chin lc kinh doanh ca Công ty CP Dch v C khí Hàng hi
PTSC đn nm 2020.

2. Mc tiêu nghiên cu:
 Mc tiêu nghiên cu ca đ tài là đánh giá mt cách toàn din v thc trng
hot đng sn xut kinh doanh ca Công ty CP Dch v C khí Hàng hi tìm
ra nhng li th, đim yu kém, nhng c hi và đe do, t đó xây dng
chin lc kinh doanh Công ty đn nm 2020. S d chn mc thi gian đn
nm 2020 là vì đây là mc thi gian phù hp vi đnh hng chin lc ca
toàn ngành du khí Quc gia Vit Nam.
 a ra các gii pháp thc hin mc tiêu chin lc đ ra.

3. i tng và phm vi nghiên cu:
3.1. i tng nghiên cu:
Nghiên cu c s lý lun ca chin lc kinh doanh ca mt t chc.
ánh giá thc trng và các yu t môi trng nh hng đn hot đng
ca Công ty CP Dch v C khí Hàng hi. Qua đó, xây dng chin lc kinh doanh
ca Công ty CP Dch v C khí Hàng hi đn nm 2020.

3.2 Phm vi nghiên cu:
 tài nghiên cu có liên quan đn nhiu lnh vc khoa hc, kinh t, pháp
lut, tài chính, nhng vn đ hi nhp kinh t quc t… tuy nhiên lun vn ch gii
hn trong phm vi nghiên cu v hot đng sn xut kinh doanh ca Công ty CP
Dch v C khí Hàng hi và 03 doanh nghip cùng ngành cnh tranh trc tip.


-3-

4. Phng pháp nghiên cu:
Là mt đ ti nghiên cu ng dng khoa hc kinh t vào mt doanh nghip
c th, vì vy các phng pháp nghiên cu đc s dng trong lun vn gm:
Phng pháp ng dng lý thuyt h thng, phân tích tng hp (kt hp đnh tính và
đnh lng), thng kê so sánh. C th:
Phng pháp ng dng lý thuyt h thng đc áp dng trong vic thit lp
quy trình xây dng chin lc kinh doanh theo mô hình qun tr chin lc toàn
din và khung phân tích hình thành chin lc
Phng pháp phân tích tng hp đc áp dng trong đánh giá môi trng
kinh doanh và xác đnh đim phân loi ca các yu t trong ma trn ca khung phân
tích hình thành chin lc.
Phng pháp thng kê so sánh đc áp dng trong vic thu thp và x lý s
liu, các báo cáo tài chính, các kt qu điu tra sau đây đc gi chung là c s d
liu trong vic phân tích môi trng kinh doanh, phân tích đi th cnh tranh, phân
tích ni b.
Các s liu s cp đc thu thp ti Công ty CP Dch v C khí Hàng hi và
03 (ba) Công ty khác là đi th cnh tranh ca Công ty CP Dch v C khí Hàng
hi. Bên cnh đó lun vn còn s dng mt s tài liu ca Tp đoàn du khí Quc
gia Vit Nam, Tng Công ty CP Dch v C khí Hàng hi.
Các s liu s cp đc thu thp theo phng pháp xin ý kin chuyên gia
nhm: (1) Xác đnh yu t môi trng, yu t ni b có nh hng đn kt qu sn
xut kinh doanh ca Công ty, các yu t có nh hng quyt đnh đn nng lc
cnh tranh ca Công ty; (2) Xác đnh mc đ quan trng và phân loi ca các yu
t.

5. Kt cu đ tài:
 tài này gm có 03 chng:
 Chng 1: C s lý lun v xây dng chin lc kinh doanh ca doanh

nghip.
-4-


 Chng 2: Môi trng kinh doanh ca Công ty CP Dch v C khí
Hàng hi.
 Chng 3: Chin lc kinh doanh ca Công ty CP Dch v C khí Hàng
hi đn nm 2020.

Mc dù đã n lc c gng thc hin đ tài này nhng do phi thu thp d
liu t nhiu ngun, đc bit là s liu không đc công b công khai nên lun vn
còn mt s khim khuyt mong đc thy hng dn, các thy cô trong hi đng
chm lun vn góp ý đ lun vn này đc hoàn thin hn.

6. Ý ngha thc tin ca đ tài:
Quy trình xây dng chin lc kinh doanh đc áp dng đ hoàn thin, b
sung chin lc kinh doanh ca Công ty CP Dch v C khí Hàng hi (PTSC
M&C) đn nm 2020 đã thc hin nhng cha đc quan tâm đúng mc do trc
đây Công ty thc hin sn xut kinh doanh theo s phân công theo ch tiêu k hoch
ca Tng Công ty m PTSC. Hin nay Công ty CP Dch v C khí Hàng hi đã tin
hành c phn hoá đ tng nng lc kinh doanh ca Công ty, do vy vic xây dng
chin lc kinh doanh ca Công ty CP Dch v C khí Hàng hi đn nm 2020 là
rt cn thit đ nâng cao nng lc cnh tranh ca Công ty CP Dch v C khí Hàng
hi.
-5-


CHNG 1
C S LÝ LUN V XÂY DNG CHIN LC
KINH DOANH CA DOANH NGHIP

1.1 Khái nim chin lc và qun tr chin lc
1.1.1 Khái nim chin lc
Thut ng chin lc xut phát t lnh vc quân s vi ý ngha đ ch ra các
k hoch ln và dài hn trên c s chc chn rng cái gì đi phng có th làm
đc, cái gì đi phng không th làm đc. T đó thut ng chin l
c kinh
doanh ra đi, theo quan đim truyn thng chin lc là vic xác đnh nhng mc
tiêu c bn dài hn ca mt t chc đ t đó đa ra các chng trình hành đng c
th cùng vi vic s dng các ngun lc mt cách hp lý đ đt đc các mc tiêu
đã đ ra.
Theo Alfred Chandler: “Chin lc bao gm nhng mc tiêu c bn dài hn
ca mt t chc, đng thi la chn cách thc hoc tin trình hành đng, phân b
ngun lc thit yu đ thc hin các mc tiêu đó”.
Theo William J’. Glueck: “Chin lc là mt k hoch mang tính thng nht,
tính toàn din và tính phi hp, đc thit k đm bo rng các mc tiêu c bn ca
t chc s đc thc hin”.
Theo Fred R. David: “Chin lc là nhng phng tin đt ti nhng mc
tiêu dài hn. Chin lc kinh doanh có th gm có s phát trin v đa lý, đa dng
hóa hot đng, s hu hóa, phát trin sn phm, thâm nhp th trng, ct gim chi
tiêu, thanh lý và liên doanh ”.
Theo Michael E. Porter: “Chin lc là ngh thut xây dng các li th cnh
tranh vng chc đ phòng th”.
1.1.2 Khái nim qun tr chin lc
Theo Alfred Chander: “Qun tr chin lc là tin trình xác đnh các mc
tiêu c bn dài hn ca t chc, la chn cách thc hoc phng hng hành đng
và phân b tài nguyên thit yu đ thc hin các mc tiêu đó”.
-6-

Theo Fred R. David: “Qun tr chin lc có th đc đnh ngha nh là
mt ngh thut và khoa hc thit lp, thc hin và đánh giá các quyt đnh liên
quan nhiu chc nng cho phép mt t chc đt đc nhng mc tiêu đ ra”.
Theo John Pearce II và Richard B. Robinson: “Qun tr chin lc là mt h
các quyt đnh và hành đng đ hình thành và thc hin các k hoch nhm đt
đc các mc tiêu ca doanh nghip”.
Nh vy có rt nhiu ý kin khác nhau v chin lc và qun tr chin lc,
nhng nhìn chung v bn cht ca chin lc là hng đn xác đnh mc tiêu c
bn dài hn ca mt t chc, t đó xác đnh hng đi và b trí sp xp ngun lc
đ to đc li th cnh tranh so vi các t chc khác nhm đt đc mc tiêu
chung.
1.1.3 Khái nim xây dng chin lc
Theo nhà nghiên cu lch s qun lý Afred D.Chandler: “Xây dng chin
lc là vic xác đnh nhng đnh hng và mc tiêu dài hn c bn ca t chc
và đa ra phng án hành đng và s phân b các ngun lc cn thit đ đt
đc nhng đnh hng, mc tiêu đó”. (TS. Nguyn Th Liên Dip, ThS. Phm Vn
Nam, 2006, Chin lc và chính sách kinh doanh, NXB Lao đng – Xã hi, Tp.
HCM).)
Theo các tác gi Garry D.Smith, Danny R.Arold và Bobby R.Bizzel: “Xây
dng chin lc là quá trình nghiên cu các môi trng hin ti cng nh tng
lai, hoch đnh các mc tiêu ca t chc; đ ra, thc hin, kim tra vic thc hin
các quyt đnh nhm đt đc các mc tiêu đó trong môi trng hin ti cng nh
trong tng lai”.
Dù theo khái nim nào đi na thì nhìn chung xây dng chin lc chính là
quá trình thit lp chin lc mt cách có h thng, n đnh nhng mc tiêu và xác
đnh bin pháp tt nht đ thc hin nhng mc tiêu đó. Xây dng chin lc
nhm đa ra các phân tích đnh hng có xu hng dài hn. Quá trình xây dng
chin lc s đc xem xét trên tng th doanh nghip hoc trên mi b phn quan
trng bên trong doanh nghip.

-7-


1.2 Các loi chin lc kinh doanh
Trong mt t chc, qun tr chin lc có th tin hành  3 cp c bn: cp
công ty, cp đn v kinh doanh và cp b phn chc nng, tin trình qun tr chin
lc  mi cp có hình thc ging nhau gm các giai đon c bn: phân tích môi
trng xác đnh nhim v và mc tiêu, phân tích và la chn chin lc, t chc
thc hin và kim tra chin lc, nhng ni dung tng giai đon và ra quyt đnh
ph thuc vào nhà qun tr là khác nhau.

1.2.1 Chin lc cp công ty
Chin lc cp công ty xác đnh nhng đnh hng ca t chc trong dài hn
nhm hoàn thành nhim v, đt đc các mc tiêu tng trng, ví d: chin lc
tng trng tp trung (thâm nhp th trng, phát trin th trng, phát trin sn
phm mi), chin lc tng trng hi nhp (phía trc, phía sau), chin lc tng
trng đa dng hoá (đng tâm, hàng ngang, hn hp), chin lc liên doanh v.v
Trên c s chin lc cp công ty, các t chc s trin khai các chin lc riêng ca
mình.
1.2.2 Chin lc cp kinh doanh (SUB)
Chin lc cp kinh doanh (SBU _ Strategic Bus iness Unit) trong mt công
ty có th là mt ngành kinh doanh hay mt chng loi sn phm v.v Chin lc
này nhm đnh hng phát trin tng ngành hay tng chng loi sn phm góp phn
hoàn thành chin lc cp công ty, phi xác đnh rõ li th ca tng ngành so vi
đi th cnh tranh đ đa ra chin lc phù hp vi chin lc cp công ty, ví d:
chin lc to s khác bit, chin lc chi phí thp, chin lc phòng th đ cng
c th trng, chin lc tn công đ phát trin th trng. Trong nn kinh t th
trng có s cnh tranh gay gt thì chin lc marketing đc xem là chin lc
ct lõi ca cp đn v kinh doanh, đóng vai trò liên kt vi các chin lc ca các

b phn chc nng khác.
1.2.3 Chin lc cp chc nng
Các Công ty đu có các b phn chc nng nh: marketing, nhân s, tài
chính, k thut, sn xut, k hoch… Các b phn này cn có chin lc đ h tr
-8-


thc hin chin lc cp đn v kinh doanh và cp Công ty, ví d b phn
marketing có chin lc 4P, b phn nhân s có chin lc thu hút ngi tài gii v
công ty, b phn tài chính có chin lc gim thiu chi phí, chin lc đu t cho
sn phm mi v.v…Chin lc cp chc nng thng có giá tr trong tng thi
đon ca quá trình thc hin chin lc cp đn v kinh doanh và cp Công ty.
Nh vy các chin lc ca 3 cp c bn này không đc lp mà có mi quan
h cht ch vi nhau, chin lc cp trên là tin đ cho chin lc cp di, đng
thi chin lc cp di phi thích nghi vi chin lc cp trên thì tin trình thc
hin chin lc mi có kh nng thành công và đt hiu qu.
Trong các chin lc trên, hin Công ty cng đã trin khai thc hin nhng
cha thc s đng b, cha phát huy đc ht vai trò và hiu qu ca các chin
lc cp kinh doanh và cp chc nng. Do vy Công ty cn tp trung đ trin khai
đng b các loi chin lc đ nâng cao u th cnh tranh so vi các đi th khác.

1.3 Vai trò ca xây dng chin lc kinh doanh đi vi t chc
Vic xây dng chin lc kinh doanh đã t lâu đc xem là bc khi đu
ca mt quá trình kinh doanh. Trong giai đon hin nay, vi c ch th trng, và
hi nhp quc t thì công tác xây dng chin lc kinh doanh tr nên quan trng
bc nht do vai trò ca nó trong s tn ti và phát trin ca các doanh nghip.
Th nht, công tác xây dng chin lc kinh doanh gi vai trò đnh
hng cho hot đng doanh nghip trong điu kin áp lc cnh tranh gay gt hin
nay. Vi xu th hi nhp thì s m rng ca th trng v mt quy mô và yêu cu
ca khách hàng ngày càng tng v cht lng sn phm, dch v. iu này làm

cho các doanh nghip phi chuyn t đnh hng sn phm sang đnh hng
khách hàng, tìm mi bin pháp đ tha mãn nhu cu ca khách hàng. Do vy, các
nhà qun tr doanh nghip buc phi xác đnh mc tiêu và chin lc kinh doanh
phù hp vi môi trng bên ngoài và môi trng ni b ca doanh nghip trc
khi ra quyt đnh c th nhm tránh sai lm, hn ch ri ro, tìm kim c hi kinh
doanh mi.
Th hai, đây là cu ni gia hin ti vi tng lai ca doanh nghip, qua
-9-


vic thit lp nhng mc tiêu ngn hn và dài hn vi nhng bc đi c
th nhm hng ti mc tiêu đ ra.
Th ba, là kim ch nam giúp nhà qun tr có th nhn ra và tn dng các c
hi sn có cng nh có th thích nghi và ng phó vi nhng thay đi ca môi
trng kinh doanh.
Th t, là đnh hng giúp cho doanh nghip xác đnh đc phng
hng hot đng ca mình, lnh vc nào là ch yu cn tp trung cao sc lc và
lnh vc nào là th yu.
Th nm, là công c đ kim tra hot đng qun tr ca doanh nghip. Hiu
qu ca công tác qun tr, nhà điu hành doanh nghip phi đc đo lng và đánh
giá đ tìm ra nguyên nhân nh hng đn hot đng kinh doanh. Và hiu qu ca
công tác qun tr có đc khi doanh nghip hot đng hiu qu.
1.4 Môi trng kinh doanh ca doanh nghip
Môi trng kinh doanh ca doanh nghip có th chia làm hai mc đ: Môi
trng v mô (hay còn gi là môi trng tng quát); môi trng vi mô (hay còn gi
là môi trng ngành).
Nu ly doanh nghip làm ch th nghiên cu thì môi trng kinh doanh có
th xét di hai góc đ: môi trng bên ngoài (gm có môi trng vi mô và v mô)
và môi trng bên trong ni b doanh nghip.
Môi trng kinh doanh là s vn đng tng hp, tng tác ln nhau gia các

yu t và lc lng bên trong – bên ngoài h thng nhng li có nh hng trc
tip hay gián tip đn kt qu sn xut kinh doanh ca doanh nghip. Mc đích ca
vic phân tích môi trng kinh doanh là giúp doanh nghip tr li câu hi: Có
nhng yu t nào có nh hng đn kt qu kinh doanh ca doanh nghip và mc
đ nh hng ca nó nh th nào đn kt qu sn xut kinh doanh ca doanh
nghip?
1.4.1 Môi trng v mô:
 tr li câu hi “Có nhng yu t v mô nào có nh hng đn kt qu
kinh doanh ca doanh nghip?”. Các nhà qun tr chin lc ca doanh nghip
-10-


thng chn các yu t ch yu sau đây ca môi trng v mô đ nghiên cu: Các
yu t kinh t; yu t chính ph và chính tr; yu t xã hi; yu t t nhiên và yu t
công ngh.
Nhn đnh mc đ tác đng ca các yu t v mô đn kt qu sn xut kinh
doanh ca doanh nghip thì các yu t kinh t có nh hng vô cùng ln; yu t
chính ph và chính tr có nh hng ngày càng ln; các yu t xã hi thng thay
đi chm đôi khi khó nhn ra.
Nhóm các yu t môi trng v mô thng xuyên thay đi, vn đng và
chúng to ra các c hi – nguy c trong sn xut kinh doanh cho doanh nghip. Cn
lu ý các yu t này có tác đng tng tác ln nhau (tc là chúng không đc lp vi
nhau).
1.4.2 Môi trng vi mô
Môi trng vi mô bao gm các yu t trong ngành và là yu t bên ngoài
doanh nghip, quyt đnh tính cht và mc đ cnh tranh ca ngành đó. Có 5 yu t
c bn là: Các nhà cung ng; khách hàng; đi th cnh tranh; các đi th mi tim
n và các sn phm thay th (Mô hình 5 áp lc cnh tranh ca M.E Porter).
Nhóm yu t này cng thng xuyên vn đng và thay đi và chúng cng
to ra c hi – nguy c trong sn xut kinh doanh ca nghip. Nhng khác vi các

yu t môi trng v mô, s tác đng ca nhóm yu t này đn doanh nghip mang
tính đn l, tng tác và song phng hn. Vì vy bên cnh kh nng nhn bit, d
báo, thích ng, tn dng s tác đng ca các yu t, doanh nghip còn có th tác
đng, phn ng ngc tr li các ch th tác đng nêu trên.
1.4.3 Phân tích ni b doanh nghip
Hot đng sn xut kinh doanh ca doanh nghip là quá trình doanh nghip
huy đng các ngun lc đ sn xut (hay kinh doanh thng mi, dch v) nhm to
ra li nhun – mc tiêu c bn ca doanh nghip. Vì vy, tt c các ngun lc ca
doanh nghip đu là yu t có nh hng đn kt qu sn xut kinh doanh ca
doanh nghip. ó là: vn, lao đng, trình đ công ngh, mng lc marketing, vn
-11-


hoá doanh nghip… các yu t ni b hình thành nên nhng đim mnh – đim yu
ca doanh nghip
Robert Waterman, Thomas Perter (Vn phòng Mc. Kensey) đã đa ra mô
hình 7 nhân t ch yu dn đn thành công ca doanh nghip (giá tr chung, chin
lc kinh doanh, c cu, h thng, phong cách, nhân s, tri thc). Các nghiên cu
này ch yu nhn mnh phng din tâm lý và hành vi.
1.5 Các bc xây dng chin lc kinh doanh
Xây dng (hoch đnh) chin lc kinh doanh là giai đon đu trong quá
trình qun tr chin lc.
Xây dng chin lc kinh doanh là quá trình thit lp s mnh kinh doanh,
thc hin điu tra nghiên cu môi trng bên trong đ xác đnh các mt mnh,
mt yu; nghiên cu môi trng bên ngoài đ xác đnh c hi và nguy c, t đó,
đ ra các mc tiêu dài hn, xây dng và chn la các chin lc thay th. Quy
trình xây dng chin lc ca mt doanh nghip bao gm 4 bc: xác đnh
nhim v kinh doanh; phân tích môi trng bên ngoài; phân tích tình hình ni
b; phân tích và la chn chin lc. Mi bc s bao gm các công vic ch yu
nh sau:

1.5.1. Xác đnh s mng và mc tiêu kinh doanh
Peter Drucker cho rng vic đt câu hi: “Công vic kinh doanh ca chúng
ta là gì?” đng ngha vi câu hi: “S mng (nhim v) ca chúng ta là gì?”.
Bng s mng kinh doanh nhm tuyên b lý do tn ti ca mt t chc doanh
nghip. ây là c s quan trng đ thit lp mc tiêu kinh doanh và qun tr các
chin lc có hiu
qu.

Mc tiêu kinh doanh là nhng kt qu kinh doanh mà doanh nghip mun
đt ti. Mc dù nhng mc tiêu xut phát t s mng, chúng phi đc riêng bit
và c th hn. Có hai loi mc tiêu: dài hn và ngn hn. Mc tiêu dài hn cho
thy nhng kt qu mong mun trong mt thi gian dài. Nó thng thit lp cho
nhng vn đ: kh nng kim li, nng sut, v trí kinh doanh, phát trin nhân
viên, quan h nhân viên, trách nhim xã hi…Mc tiêu ngn hn là bit lp và
-12-


đa ra nhng kt qu nhm đt ti mt cách chi tit. Chúng là nhng kt qu
riêng bit mà doanh nghip có ý đnh phát sinh trong vòng chu k quyt đnh k
tip.
1.5.2. Phân tích các yu t bên ngoài
Tt c các doanh nghip đu chu nh hng ca các yu t môi trng
bên ngoài. Có th chia các yu t này thành 5 loi chính: (1) Môi trng kinh
t; (2) Vn hóa, xã hi, đa lý, nhân khu;
(
3
)
Lut pháp, chính ph và chính tr;
(4) Công ngh; (5) Môi trng cnh tranh.
Phân tích các yu t bên ngoài s cho phép doanh nghip nhn din rõ:

đâu là c hi (O) mà doanh nghip có th tn dng và đâu là nguy c hay thách
thc (T) mà doanh nghip phi đng đu.
Nhn din và đánh giá các c hi và nhng nguy c t môi trng bên
ngoài nh hng đn doanh nghip s cho phép doanh nghip xây dng đc
nhim v kinh doanh rõ ràng, xác đnh mc tiêu dài hn kh thi, thit k đc
chin lc phù hp và đ ra các chính sách hp lý nhm đt đc các mc tiêu
hàng nm.
Vic phân tích các yu t bên ngoài mang nhiu màu sc tính cht đnh
tính, trc giác, khó hình dung. Trong qun tr chin lc, các nhà nghiên cu đã
đa ra hai công c cho phép doanh nghip chm đim và đnh lng hóa các
nh hng ca môi trng đn hot đng ca doanh nghip. ó là: Ma trn đánh
giá các yu t bên ngoài (EFE) và ma trn hình nh cnh tranh.
1.5.3. Phân tích tình hình ni b
Tình hình ni b ca doanh nghip thng đc đánh giá qua các b
phn kinh doanh chc nng ca doanh nghip, thng bao gm 6 b phn ch
yu sau: (1) Qun tr; (2) Marketing; (3) Tài chính k toán; (4) Sn xut/ tác
nghip; (5) Nghiên cu và phát trin; (6) H thng thông tin;
Vic phân tích ni b doanh nghip s cho phép nhn din nhng đim
mnh (S) và đim yu (W) ca doanh nghip. T đó, các chin lc kinh doanh
đc la chn cn phát huy ti đa các đim mnh và khc phc các đim yu
-13-


ca doanh nghip.
Cng tng t nh trong k thut phân tích các yu t bên ngoài, nhm
đnh lng hóa các phân tích ni b doanh nghip, ngi ta dùng “Ma trn đánh
giá các yu t bên trong” (IFE).
1.5.4. Phân tích và la chn chin lc kinh doanh
Bn cht ca vic phân tích và la chn chin lc kinh doanh là thit lp
các mc tiêu lâu dài, đ ra các chin lc kinh doanh có kh nng thay th và la

chn chin lc kinh doanh cho doanh nghip đ hoàn thành nhim v và mc tiêu
ca mình.
1.6 Công c xây dng chin lc kinh doanh theo các giai đon hình thành mt
chin lc kinh doanh
Theo Fred R David các k thut quan trng đ hình thành mt chin lc
bao gm ba giai đon, các công c đc s dng cho quy trình này có th áp dng
đc cho tt c các quy mô và các loi t chc, nó giúp cho nhà qun tr có th xác
đnh, đánh giá và la chn các chin lc, nó đc th hin qua các giai đon sau:

 Giai đon 1: Giai đon nhp vào bao gm các ma trn EFE, ma trn IFE,
ma trn hình nh cnh tranh, giai đon này tóm tt các thông tin c bn đã
đc nhp vào cn thit cho vic hình thành chin lc.
 Giai đon 2: Gi là giai đon kt hp đa ra các chin lc kh thi có th
la chn bng cách sp xp, kt hp các yu t bên trong, bên ngoài quan
trng. Trong giai đon này chúng ta chn mt trong nhng ma trn nh
SWOT, BCG, IE, SPACE trong đ tài này tác gi ch s dng ma trn
SWOT t đó kt hp các yu t đ đa ra nhng chin lc thích hp.
 Giai đon 3: Giai đon quyt đnh ch bao gm mt k thut là s dng ma
trn hoch đnh chin lc có kh nng đnh lng QSPM (Quantitative
Strategic Planning Matrix) ma trn này s dng thông tin nhp vào  giai
đon mt, đ đánh giá khách quan các chin lc kh thi có th đc la
chn  giai đon 2 đ t đó chn ra chin lc phù hp.

-14-


1.6.1 Ma trn đánh giá các yu t bên ngoài (EFE matrix_ External Factor
Evaluation matrix)
Ma trn đánh giá các yu t bên ngoài cho phép các nhà chin lc tóm tt
và đánh giá các thông tin kinh t, xã hi, vn hóa, nhân khu, đa lý, chính tr,

chính ph, lut pháp, công ngh và cnh tranh. Có nm bc đ phát trin mt ma
trn đánh giá các yu t bên ngoài.

Bc 1: Lp danh mc t 10 đn 20 yu t c hi và nguy c ch yu có vai
trò quyt đnh đi vi s thành công ca doanh nghip nh đã nhn din trong quá
trình kim tra các yu t t bên ngoài.
Bc 2: Phân loi tm quan trng t 0,0 (không quan trng) đn 1,0 (rt
quan trng) cho mi yu t. S phân loi này cho thy tm quan trng tng ng
ca yu t đó đi vi s thành công trong ngành kinh doanh ca doanh nghip, tng
s tm quan trng ca tt c các yu t phi bng 1,0.
Bc 3: Phân loi t 1 đn 4 cho tng yu t quyt đnh s thành công cho
thy cách thc mà các chin lc hin ti ca doanh nghip phn ng đi vi các
yu t này, trong đó 4 là phn ng tt, 3 là phn ng trên trung bình, 2 là phn ng
trung bình và 1 phn ng ít. Các mc này da trên hiu qu ca chin lc doanh
nghip. Nh vy s phân loi  bc này da trên quy mô doanh nghip, trong khi
đó s phân loi  bc 2 da theo ngành.
Bc 4: Nhân tm quan trng ca tng yu t đi vi loi ca nó đ xác
đnh s đim v tm quan trng ca tng yu t.
Bc 5: Cng tt c các s đim v tm quan trng các yu t đ xác đnh
tng s đim quan trng ca ma trn cho doanh nghip.
Tng s đim ca ma trn không ph thuc vào s lng các yu t có trong
ma trn, cao nht là 4 đim, thp nht là 1 đim. Nu tng s đim là 4, doanh
nghip phn ng tt vi c hi và nguy c, nu tng s đim là 2,5 doanh nghip
phn ng trung bình vi nhng c hi và nguy c, nu tng s đim là 1 doanh
nghip phn ng yu vi nhng c hi và nguy c.

-15-


1.6.2 Ma trn đánh giá các yu t bên trong (IFE matrix_ Internal Factor

Evaluation matrix)
Bc cui cùng trong vic phân tích tình hình ni b là xây dng ma trn
đánh giá các yu t bên trong (IFE). Công c hình thành chin lc này tóm tt và
đánh giá nhng mt mnh và yu quan trng ca các b phn kinh doanh chc
nng, và nó cng cung cp c s đ xác đnh và đánh giá mi quan h gia các b
phn này. Ma trn IFE có th đc phát trin theo 05 bc:
Bc 1: Lp danh mc t 10 đn 20 yu t bao gm nhng đim mnh và
đim yu nh hng ln đn s phát trin ca doanh nghip.
Bc 2: n đnh tm quan trng t 0,0 (không quan trng) đn 1,0 (quan
trng nht) cho mi yu t. Tm quan trng đc n đnh cho mi yu t nht đnh
cho thy tm quan trng tng đi ca yu t đó đi vi s thành công ca doanh
nghip trong ngành. Không k yu t ch yu là đim mnh hay là đim yu bên
trong, các yu t đc xem là có nh hng ln nht đi vi thành qu hot đng
ca t chc phi đc cho là có tm quan trng nht. Tng cng ca tt c các mc
đ quan trng này phi bng 1,0.
Bc 3: Phân loi t 1 đn 4 cho mi yu t s biu th yu t có đi din
cho đim yu ln nht (phân loi bng 1), đim yu nh nht (phân loi bng 2),
đim mnh nh nht (phân loi bng 3), đim mnh ln nht (phân loi bng 4).
Nh vy s phân loi này da trên c s doanh nghip, trong khi mc đ quan
trng  bc 2 da trên c s ngành.
Bc 4: Nhân mi mc đ quan trng ca tng yu t vi loi ca nó đ
xác đnh s đim quan trng ca tng yu t.
Bc 5: Cng tt c s đim quan trng ca tt c các yu t đ xác đnh
tng s đim quan trng ca ma trn.
Tng s đim ca ma trn nm trong khong t 1 đim đn 4 đim, s
không ph thuc vào s lng các yu t trong ma trn. Nu tng s đim di 2,5
đim doanh nghip yu v ni b, nu tng s đim trên 2,5 đim doanh nghip
mnh v ni b.

-16-

1.6.3 Ma trn hình nh cnh tranh
Ma trn hình nh cnh tranh so sánh gia các doanh nghip vi các đi th
cnh tranh ch yu da trên các yu t nh hng đn các kh nng cnh tranh ca
các doanh nghip trong ngành, qua đó giúp nhà qun tr chin lc nhn din
nhng đim mnh, đim yu ca doanh nghip cùng nhng đim mnh, đim yu
ca các đi th cnh tranh, xác đnh li th cnh tranh cho doanh nghip và các
đim yu mà doanh nghip cn khc phc.  xây dng ma trn hình nh cnh
tranh cn thc hin 5 bc sau:
Bc 1: Lp danh mc khong 10 yu t có nh hng quan trng đn kh
nng cnh tranh ca các doanh nghip trong ngành.
Bc 2: Phân loi tm quan trng t 0,0 (không quan trng) đn 1,0 (rt
quan trng) cho mi yu t. S phân loi này cho thy tm quan trng tng ng
ca mi yu t tùy thuc vào mc đ nh hng ca yu t, đn kh nng cnh
tranh ca các doanh nghip trong ngành, tng s tm quan trng ca tt c các yu
t phi bng 1,0.
Bc 3: Xác đnh trng s t 1 đn 4 cho tng yu t, trng s ca mi yu
t tu thuc vào kh nng ca doanh nghip đi vi yu t, trong đó 4 là tt, 3 là
trên trung bình, 2 là trung bình và 1 là yu.
Bc 4: Nhân tm quan trng ca tng yu t vi trng s ca nó đ xác
đnh s đim ca các yu t.
Bc 5: Cng s đim ca tt c các yu t đ xác đnh tng s đim ca
ma trn.
So sánh tng s đim ca doanh nghip vi các đi th cnh tranh ch yu
trong ngành đ đánh giá kh nng cnh tranh ca doanh nghip.


1.6.4 Ma trn SWOT
Ma trn SWOT đc s dng đ lit kê tt c các c hi, các nguy c, các

đim mnh và các đim yu trong ni b doanh nghip, theo th t và v trí thích
hp. Cn c vào mi quan h gia các yu t, các nhà phân tích s tin hành la
chn nhng gii pháp chin lc phù hp thông qua nhng kt hp: đim mnh_c